Wersja [20955]
To jest stara wersja RekomunalizacjaGospodarkiOdpadami utworzona przez MarcinKrzymuski, 2016-03-03 11:03:44.
Rekomunalizacja gospodarki odpadami
A. STAN OBECNY
Aktualnie gospodarka odpadami w Polsce wygląda w ten sposób, że samorządy są odpowiedzialne za odebranie i właściwe zagospodarowanie odpadów. Samorządy organizują system gospodarki odpadami we własnym zakresie, przy uwzględnieniu regulacji ustawowych oraz warunków miejscowych. Do ich obowiązków należy również zapewnienia odbioru i zagospodarowania odpadów komunalnych. Są nimi odpady powstające w gospodarstwach domowych oraz odpady niezawierające odpadów niebezpiecznych pochodzące od innych wytwórców odpadów, które ze względu na swój charakter lub skład są podobne do odpadów powstających w gospodarstwach domowych (art. 3 ust. 1 pkt 7 UOdpady
art. 3 UOdpady
1. ilekroć w ustawie jest mowa o:
1) bioodpadach - rozumie się przez to ulegające biodegradacji odpady z ogrodów i parków, odpady spożywcze i kuchenne z gospodarstw domowych, gastronomii, zakładów zbiorowego żywienia, jednostek handlu detalicznego, a także porównywalne odpady z zakładów produkujących lub wprowadzających do obrotu żywność;
2) gospodarowaniu odpadami - rozumie się przez to zbieranie, transport, przetwarzanie odpadów, łącznie z nadzorem nad tego rodzaju działaniami, jak również późniejsze postępowanie z miejscami unieszkodliwiania odpadów oraz działania wykonywane w charakterze sprzedawcy odpadów lub pośrednika w obrocie odpadami;
3) gospodarce odpadami - rozumie się przez to wytwarzanie odpadów i gospodarowanie odpadami;
4) komunalnych osadach ściekowych - rozumie się przez to pochodzący z oczyszczalni ścieków osad z komór fermentacyjnych oraz innych instalacji służących do oczyszczania ścieków komunalnych oraz innych ścieków o składzie zbliżonym do składu ścieków komunalnych;
5) magazynowaniu odpadów - rozumie się przez to czasowe przechowywanie odpadów obejmujące:
a) wstępne magazynowanie odpadów przez ich wytwórcę,
b) tymczasowe magazynowanie odpadów przez prowadzącego zbieranie odpadów,
c) magazynowanie odpadów przez prowadzącego przetwarzanie odpadów;
6) odpadach - rozumie się przez to każdą substancję lub przedmiot, których posiadacz pozbywa się, zamierza się pozbyć lub do których pozbycia się jest obowiązany;
7) odpadach komunalnych - rozumie się przez to odpady powstające w gospodarstwach domowych, z wyłączeniem pojazdów wycofanych z eksploatacji, a także odpady niezawierające odpadów niebezpiecznych pochodzące od innych wytwórców odpadów, które ze względu na swój charakter lub skład są podobne do odpadów powstających w gospodarstwach domowych; zmieszane odpady komunalne pozostają zmieszanymi odpadami komunalnymi, nawet jeżeli zostały poddane czynności przetwarzania odpadów, która nie zmieniła w sposób znaczący ich właściwości;
8) odpadach medycznych - rozumie się przez to odpady powstające w związku z udzielaniem świadczeń zdrowotnych oraz prowadzeniem badań i doświadczeń naukowych w zakresie medycyny;
9) odpadach obojętnych - rozumie się przez to odpady, które nie ulegają istotnym przemianom fizycznym, chemicznym lub biologicznym; są nierozpuszczalne, nie wchodzą w reakcje fizyczne ani chemiczne, nie powodują zanieczyszczenia środowiska lub zagrożenia dla życia lub zdrowia ludzi, nie ulegają biodegradacji i nie wpływają niekorzystnie na materię, z którą się kontaktują; ogólna zawartość zanieczyszczeń w tych odpadach oraz zdolność do ich wymywania, a także negatywne oddziaływanie na środowisko odcieku są nieznaczne, a w szczególności nie stanowią zagrożenia dla jakości wód powierzchniowych, wód podziemnych gleby i ziemi;
10) odpadach ulegających biodegradacji - rozumie się przez to odpady, które ulegają rozkładowi tlenowemu lub beztlenowemu przy udziale mikroorganizmów;
11) odpadach weterynaryjnych - rozumie się przez to odpady powstające w związku z badaniem, leczeniem zwierząt lub świadczeniem usług weterynaryjnych, a także w związku z prowadzeniem badań naukowych i doświadczeń na zwierzętach;
12) odpadach zielonych - rozumie się przez to odpady komunalne stanowiące części roślin pochodzących z pielęgnacji terenów zielonych, ogrodów, parków i cmentarzy, a także z targowisk, z wyłączeniem odpadów z czyszczenia ulic i placów;
13) odpadach z wypadków - rozumie się przez to odpady powstające podczas prowadzenia akcji ratowniczej lub gaśniczej, z wyłączeniem:
a) odpadów powstałych w wyniku poważnej awarii lub poważnej awarii przemysłowej, w rozumieniu art. 3 pkt 23 i 24 ustawy z dnia 27 kwietnia 2001 r. - Prawo ochrony środowiska (Dz. U. z 2008 r. Nr 25, poz. 150, z późn. zm.),
b) odpadów powstałych w wyniku szkody w środowisku, o której mowa w art. 6 pkt 11 ustawy z dnia 13 kwietnia 2007 r. o zapobieganiu szkodom w środowisku i ich naprawie (Dz. U. Nr 75, poz. 493, z późn. zm.);
14) odzysku - rozumie się przez to jakikolwiek proces, którego głównym wynikiem jest to, aby odpady służyły użytecznemu zastosowaniu przez zastąpienie innych materiałów, które w przeciwnym przypadku zostałyby użyte do spełnienia danej funkcji, lub w wyniku którego odpady są przygotowywane do spełnienia takiej funkcji w danym zakładzie lub ogólnie w gospodarce;
15) odzysku energii - rozumie się przez to termiczne przekształcanie odpadów w celu odzyskania energii;
16) olejach odpadowych - rozumie się przez to wszelkie mineralne lub syntetyczne oleje smarowe lub przemysłowe, które przestały się nadawać do użytku, do jakiego były pierwotnie przeznaczone, w szczególności zużyte oleje z silników spalinowych i oleje przekładniowe, oleje smarowe, oleje turbinowe oraz oleje hydrauliczne;
17) PCB - rozumie się przez to polichlorowane bifenyle, polichlorowane trifenyle, monometylotetrachlorodifenylometan, monometylodichlorodifenylometan, monometylodibromodifenylometan oraz mieszaniny zawierające jakąkolwiek z tych substancji w ilości powyżej 0,005% wagowo łącznie;
18) ponownym użyciu - rozumie się przez to działanie polegające na wykorzystywaniu produktów lub części produktów niebędących odpadami ponownie do tego samego celu, do którego były przeznaczone;
19) posiadaczu odpadów - rozumie się przez to wytwórcę odpadów lub osobę fizyczną, osobę prawną oraz jednostkę organizacyjną nieposiadającą osobowości prawnej będące w posiadaniu odpadów; domniemywa się, że władający powierzchnią ziemi jest posiadaczem odpadów znajdujących się na nieruchomości;
20) pośredniku w obrocie odpadami - rozumie się przez to każdego, kto organizuje przetwarzanie odpadów w imieniu innych podmiotów, w tym również podmiot, który nie obejmuje odpadów fizycznie w posiadanie;
21) przetwarzaniu - rozumie się przez to procesy odzysku lub unieszkodliwiania, w tym przygotowanie poprzedzające odzysk lub unieszkodliwianie;
22) przygotowaniu do ponownego użycia - rozumie się przez to odzysk polegający na sprawdzeniu, czyszczeniu lub naprawie, w ramach którego produkty lub części produktów, które wcześniej stały się odpadami, są przygotowywane do tego, aby mogły być ponownie wykorzystywane bez jakichkolwiek innych czynności wstępnego przetwarzania;
23) recyklingu - rozumie się przez to odzysk, w ramach którego odpady są ponownie przetwarzane na produkty, materiały lub substancje wykorzystywane w pierwotnym celu lub innych celach; obejmuje to ponowne przetwarzanie materiału organicznego (recykling organiczny), ale nie obejmuje odzysku energii i ponownego przetwarzania na materiały, które mają być wykorzystane jako paliwa lub do celów wypełniania wyrobisk;
24) selektywnym zbieraniu - rozumie się przez to zbieranie, w ramach którego dany strumień odpadów, w celu ułatwienia specyficznego przetwarzania, obejmuje jedynie odpady charakteryzujące się takimi samymi właściwościami i takimi samymi cechami;
25) składowisku odpadów - rozumie się przez to obiekt budowlany przeznaczony do składowania odpadów;
26) spalarni odpadów - rozumie się przez to zakład lub jego część przeznaczone do termicznego przekształcania odpadów z odzyskiem lub bez odzysku wytwarzanej energii cieplnej, obejmujące instalacje i urządzenia służące do prowadzenia procesu termicznego przekształcania odpadów wraz z oczyszczaniem gazów odlotowych i wprowadzaniem ich do atmosfery, kontrolą, sterowaniem i monitorowaniem procesów oraz instalacjami związanymi z przyjmowaniem, wstępnym przetwarzaniem i magazynowaniem odpadów dostarczonych do termicznego przekształcania oraz instalacjami związanymi z magazynowaniem i przetwarzaniem substancji otrzymanych w wyniku spalania i oczyszczania gazów odlotowych;
27) sprzedawcy odpadów - rozumie się przez to podmiot, który nabywa, a następnie zbywa odpady, we własnym imieniu, w tym również podmiot, który nie obejmuje odpadów fizycznie w posiadanie;
28) stosowaniu komunalnych osadów ściekowych - rozumie się przez to rozprowadzanie komunalnych osadów ściekowych na powierzchni ziemi lub wprowadzanie ich do gleby;
29) termicznym przekształcaniu odpadów - rozumie się przez to:
a) spalanie odpadów przez ich utlenianie,
b) inne niż wskazane w lit. a procesy termicznego przetwarzania odpadów, w tym pirolizę, zgazowanie i proces plazmowy, o ile substancje powstające podczas tych procesów są następnie spalane;
30) unieszkodliwianiu odpadów - rozumie się przez to proces niebędący odzyskiem, nawet jeżeli wtórnym skutkiem takiego procesu jest odzysk substancji lub energii;
31) współspalarni odpadów - rozumie się przez to zakład lub jego część, których głównym przedmiotem działalności jest wytwarzanie energii lub produktów, w których wraz z paliwami są przekształcane termicznie odpady w celu odzyskania zawartej w nich energii lub w celu ich unieszkodliwiania, obejmujące instalacje i urządzenia służące do prowadzenia procesu termicznego przekształcania wraz z oczyszczaniem gazów odlotowych i wprowadzaniem ich do atmosfery, kontrolą, sterowaniem i monitorowaniem procesów, instalacjami związanymi z przyjmowaniem, wstępnym przetwarzaniem i magazynowaniem odpadów dostarczonych do termicznego przekształcania oraz instalacjami związanymi z magazynowaniem i przetwarzaniem substancji otrzymanych w wyniku spalania i oczyszczania gazów odlotowych;
32) wytwórcy odpadów - rozumie się przez to każdego, którego działalność lub bytowanie powoduje powstawanie odpadów (pierwotny wytwórca odpadów), oraz każdego, kto przeprowadza wstępną obróbkę, mieszanie lub inne działania powodujące zmianę charakteru lub składu tych odpadów; wytwórcą odpadów powstających w wyniku świadczenia usług w zakresie budowy, rozbiórki, remontu obiektów, czyszczenia zbiorników lub urządzeń oraz sprzątania, konserwacji i napraw jest podmiot, który świadczy usługę, chyba że umowa o świadczenie usługi stanowi inaczej;
33) zapobieganiu powstawaniu odpadów - rozumie się przez to środki zastosowane w odniesieniu do produktu, materiału lub substancji, zanim staną się one odpadami, zmniejszające:
a) ilość odpadów, w tym również przez ponowne użycie lub wydłużenie okresu dalszego używania produktu,
b) negatywne oddziaływanie wytworzonych odpadów na środowisko i zdrowie ludzi,
c) zawartość substancji szkodliwych w produkcie i materiale;
34) zbieraniu odpadów - rozumie się przez to gromadzenie odpadów przed ich transportem do miejsc przetwarzania, w tym wstępne sortowanie nieprowadzące do zasadniczej zmiany charakteru i składu odpadów i niepowodujące zmiany klasyfikacji odpadów oraz tymczasowe magazynowanie odpadów, o którym mowa w pkt 5 lit. b.
2. Niewyczerpujący wykaz procesów odzysku określa załącznik nr 1 do ustawy.
3. Niewyczerpujący wykaz procesów unieszkodliwiania określa załącznik nr 2 do ustawy.
4. Odpady niebezpieczne oznaczają odpady wykazujące co najmniej jedną spośród właściwości niebezpiecznych. Właściwości powodujące, że odpady są odpadami niebezpiecznymi, określa załącznik nr 3 do ustawy.
).1. ilekroć w ustawie jest mowa o:
1) bioodpadach - rozumie się przez to ulegające biodegradacji odpady z ogrodów i parków, odpady spożywcze i kuchenne z gospodarstw domowych, gastronomii, zakładów zbiorowego żywienia, jednostek handlu detalicznego, a także porównywalne odpady z zakładów produkujących lub wprowadzających do obrotu żywność;
2) gospodarowaniu odpadami - rozumie się przez to zbieranie, transport, przetwarzanie odpadów, łącznie z nadzorem nad tego rodzaju działaniami, jak również późniejsze postępowanie z miejscami unieszkodliwiania odpadów oraz działania wykonywane w charakterze sprzedawcy odpadów lub pośrednika w obrocie odpadami;
3) gospodarce odpadami - rozumie się przez to wytwarzanie odpadów i gospodarowanie odpadami;
4) komunalnych osadach ściekowych - rozumie się przez to pochodzący z oczyszczalni ścieków osad z komór fermentacyjnych oraz innych instalacji służących do oczyszczania ścieków komunalnych oraz innych ścieków o składzie zbliżonym do składu ścieków komunalnych;
5) magazynowaniu odpadów - rozumie się przez to czasowe przechowywanie odpadów obejmujące:
a) wstępne magazynowanie odpadów przez ich wytwórcę,
b) tymczasowe magazynowanie odpadów przez prowadzącego zbieranie odpadów,
c) magazynowanie odpadów przez prowadzącego przetwarzanie odpadów;
6) odpadach - rozumie się przez to każdą substancję lub przedmiot, których posiadacz pozbywa się, zamierza się pozbyć lub do których pozbycia się jest obowiązany;
7) odpadach komunalnych - rozumie się przez to odpady powstające w gospodarstwach domowych, z wyłączeniem pojazdów wycofanych z eksploatacji, a także odpady niezawierające odpadów niebezpiecznych pochodzące od innych wytwórców odpadów, które ze względu na swój charakter lub skład są podobne do odpadów powstających w gospodarstwach domowych; zmieszane odpady komunalne pozostają zmieszanymi odpadami komunalnymi, nawet jeżeli zostały poddane czynności przetwarzania odpadów, która nie zmieniła w sposób znaczący ich właściwości;
8) odpadach medycznych - rozumie się przez to odpady powstające w związku z udzielaniem świadczeń zdrowotnych oraz prowadzeniem badań i doświadczeń naukowych w zakresie medycyny;
9) odpadach obojętnych - rozumie się przez to odpady, które nie ulegają istotnym przemianom fizycznym, chemicznym lub biologicznym; są nierozpuszczalne, nie wchodzą w reakcje fizyczne ani chemiczne, nie powodują zanieczyszczenia środowiska lub zagrożenia dla życia lub zdrowia ludzi, nie ulegają biodegradacji i nie wpływają niekorzystnie na materię, z którą się kontaktują; ogólna zawartość zanieczyszczeń w tych odpadach oraz zdolność do ich wymywania, a także negatywne oddziaływanie na środowisko odcieku są nieznaczne, a w szczególności nie stanowią zagrożenia dla jakości wód powierzchniowych, wód podziemnych gleby i ziemi;
10) odpadach ulegających biodegradacji - rozumie się przez to odpady, które ulegają rozkładowi tlenowemu lub beztlenowemu przy udziale mikroorganizmów;
11) odpadach weterynaryjnych - rozumie się przez to odpady powstające w związku z badaniem, leczeniem zwierząt lub świadczeniem usług weterynaryjnych, a także w związku z prowadzeniem badań naukowych i doświadczeń na zwierzętach;
12) odpadach zielonych - rozumie się przez to odpady komunalne stanowiące części roślin pochodzących z pielęgnacji terenów zielonych, ogrodów, parków i cmentarzy, a także z targowisk, z wyłączeniem odpadów z czyszczenia ulic i placów;
13) odpadach z wypadków - rozumie się przez to odpady powstające podczas prowadzenia akcji ratowniczej lub gaśniczej, z wyłączeniem:
a) odpadów powstałych w wyniku poważnej awarii lub poważnej awarii przemysłowej, w rozumieniu art. 3 pkt 23 i 24 ustawy z dnia 27 kwietnia 2001 r. - Prawo ochrony środowiska (Dz. U. z 2008 r. Nr 25, poz. 150, z późn. zm.),
b) odpadów powstałych w wyniku szkody w środowisku, o której mowa w art. 6 pkt 11 ustawy z dnia 13 kwietnia 2007 r. o zapobieganiu szkodom w środowisku i ich naprawie (Dz. U. Nr 75, poz. 493, z późn. zm.);
14) odzysku - rozumie się przez to jakikolwiek proces, którego głównym wynikiem jest to, aby odpady służyły użytecznemu zastosowaniu przez zastąpienie innych materiałów, które w przeciwnym przypadku zostałyby użyte do spełnienia danej funkcji, lub w wyniku którego odpady są przygotowywane do spełnienia takiej funkcji w danym zakładzie lub ogólnie w gospodarce;
15) odzysku energii - rozumie się przez to termiczne przekształcanie odpadów w celu odzyskania energii;
16) olejach odpadowych - rozumie się przez to wszelkie mineralne lub syntetyczne oleje smarowe lub przemysłowe, które przestały się nadawać do użytku, do jakiego były pierwotnie przeznaczone, w szczególności zużyte oleje z silników spalinowych i oleje przekładniowe, oleje smarowe, oleje turbinowe oraz oleje hydrauliczne;
17) PCB - rozumie się przez to polichlorowane bifenyle, polichlorowane trifenyle, monometylotetrachlorodifenylometan, monometylodichlorodifenylometan, monometylodibromodifenylometan oraz mieszaniny zawierające jakąkolwiek z tych substancji w ilości powyżej 0,005% wagowo łącznie;
18) ponownym użyciu - rozumie się przez to działanie polegające na wykorzystywaniu produktów lub części produktów niebędących odpadami ponownie do tego samego celu, do którego były przeznaczone;
19) posiadaczu odpadów - rozumie się przez to wytwórcę odpadów lub osobę fizyczną, osobę prawną oraz jednostkę organizacyjną nieposiadającą osobowości prawnej będące w posiadaniu odpadów; domniemywa się, że władający powierzchnią ziemi jest posiadaczem odpadów znajdujących się na nieruchomości;
20) pośredniku w obrocie odpadami - rozumie się przez to każdego, kto organizuje przetwarzanie odpadów w imieniu innych podmiotów, w tym również podmiot, który nie obejmuje odpadów fizycznie w posiadanie;
21) przetwarzaniu - rozumie się przez to procesy odzysku lub unieszkodliwiania, w tym przygotowanie poprzedzające odzysk lub unieszkodliwianie;
22) przygotowaniu do ponownego użycia - rozumie się przez to odzysk polegający na sprawdzeniu, czyszczeniu lub naprawie, w ramach którego produkty lub części produktów, które wcześniej stały się odpadami, są przygotowywane do tego, aby mogły być ponownie wykorzystywane bez jakichkolwiek innych czynności wstępnego przetwarzania;
23) recyklingu - rozumie się przez to odzysk, w ramach którego odpady są ponownie przetwarzane na produkty, materiały lub substancje wykorzystywane w pierwotnym celu lub innych celach; obejmuje to ponowne przetwarzanie materiału organicznego (recykling organiczny), ale nie obejmuje odzysku energii i ponownego przetwarzania na materiały, które mają być wykorzystane jako paliwa lub do celów wypełniania wyrobisk;
24) selektywnym zbieraniu - rozumie się przez to zbieranie, w ramach którego dany strumień odpadów, w celu ułatwienia specyficznego przetwarzania, obejmuje jedynie odpady charakteryzujące się takimi samymi właściwościami i takimi samymi cechami;
25) składowisku odpadów - rozumie się przez to obiekt budowlany przeznaczony do składowania odpadów;
26) spalarni odpadów - rozumie się przez to zakład lub jego część przeznaczone do termicznego przekształcania odpadów z odzyskiem lub bez odzysku wytwarzanej energii cieplnej, obejmujące instalacje i urządzenia służące do prowadzenia procesu termicznego przekształcania odpadów wraz z oczyszczaniem gazów odlotowych i wprowadzaniem ich do atmosfery, kontrolą, sterowaniem i monitorowaniem procesów oraz instalacjami związanymi z przyjmowaniem, wstępnym przetwarzaniem i magazynowaniem odpadów dostarczonych do termicznego przekształcania oraz instalacjami związanymi z magazynowaniem i przetwarzaniem substancji otrzymanych w wyniku spalania i oczyszczania gazów odlotowych;
27) sprzedawcy odpadów - rozumie się przez to podmiot, który nabywa, a następnie zbywa odpady, we własnym imieniu, w tym również podmiot, który nie obejmuje odpadów fizycznie w posiadanie;
28) stosowaniu komunalnych osadów ściekowych - rozumie się przez to rozprowadzanie komunalnych osadów ściekowych na powierzchni ziemi lub wprowadzanie ich do gleby;
29) termicznym przekształcaniu odpadów - rozumie się przez to:
a) spalanie odpadów przez ich utlenianie,
b) inne niż wskazane w lit. a procesy termicznego przetwarzania odpadów, w tym pirolizę, zgazowanie i proces plazmowy, o ile substancje powstające podczas tych procesów są następnie spalane;
30) unieszkodliwianiu odpadów - rozumie się przez to proces niebędący odzyskiem, nawet jeżeli wtórnym skutkiem takiego procesu jest odzysk substancji lub energii;
31) współspalarni odpadów - rozumie się przez to zakład lub jego część, których głównym przedmiotem działalności jest wytwarzanie energii lub produktów, w których wraz z paliwami są przekształcane termicznie odpady w celu odzyskania zawartej w nich energii lub w celu ich unieszkodliwiania, obejmujące instalacje i urządzenia służące do prowadzenia procesu termicznego przekształcania wraz z oczyszczaniem gazów odlotowych i wprowadzaniem ich do atmosfery, kontrolą, sterowaniem i monitorowaniem procesów, instalacjami związanymi z przyjmowaniem, wstępnym przetwarzaniem i magazynowaniem odpadów dostarczonych do termicznego przekształcania oraz instalacjami związanymi z magazynowaniem i przetwarzaniem substancji otrzymanych w wyniku spalania i oczyszczania gazów odlotowych;
32) wytwórcy odpadów - rozumie się przez to każdego, którego działalność lub bytowanie powoduje powstawanie odpadów (pierwotny wytwórca odpadów), oraz każdego, kto przeprowadza wstępną obróbkę, mieszanie lub inne działania powodujące zmianę charakteru lub składu tych odpadów; wytwórcą odpadów powstających w wyniku świadczenia usług w zakresie budowy, rozbiórki, remontu obiektów, czyszczenia zbiorników lub urządzeń oraz sprzątania, konserwacji i napraw jest podmiot, który świadczy usługę, chyba że umowa o świadczenie usługi stanowi inaczej;
33) zapobieganiu powstawaniu odpadów - rozumie się przez to środki zastosowane w odniesieniu do produktu, materiału lub substancji, zanim staną się one odpadami, zmniejszające:
a) ilość odpadów, w tym również przez ponowne użycie lub wydłużenie okresu dalszego używania produktu,
b) negatywne oddziaływanie wytworzonych odpadów na środowisko i zdrowie ludzi,
c) zawartość substancji szkodliwych w produkcie i materiale;
34) zbieraniu odpadów - rozumie się przez to gromadzenie odpadów przed ich transportem do miejsc przetwarzania, w tym wstępne sortowanie nieprowadzące do zasadniczej zmiany charakteru i składu odpadów i niepowodujące zmiany klasyfikacji odpadów oraz tymczasowe magazynowanie odpadów, o którym mowa w pkt 5 lit. b.
2. Niewyczerpujący wykaz procesów odzysku określa załącznik nr 1 do ustawy.
3. Niewyczerpujący wykaz procesów unieszkodliwiania określa załącznik nr 2 do ustawy.
4. Odpady niebezpieczne oznaczają odpady wykazujące co najmniej jedną spośród właściwości niebezpiecznych. Właściwości powodujące, że odpady są odpadami niebezpiecznymi, określa załącznik nr 3 do ustawy.
W celu wykonania tego obowiązku gmina - jako posiadacz odpadów - ma tylko jedną możliwość. Musi ogłosić przetarg, który będzie dotyczył albo
- odbierania odpadów komunalnych (w tym przypadku w umowie wskaże podmiotowi, do których instalacji ma kierować odpady) albo
- odbierania wraz z zagospodarowaniem odpadów komunalnych (w tym wypadku odbierający sam decyduje, do której instalacji kieruje odebrane odpady). Budowa, utrzymanie i eksploatacja instalacji jest zadaniem gminy, która może zlecić ich realizację podmiotowi wybranemu w drodze przetargu, PPP albo koncesji.
W zakresie odbierania odpadów oraz odbierania odpadów wraz z ich zagospodarowaniem gmina ma zatem ograniczone pole działania. Ustawa nie przewiduje możliwości wykonywania przez nią (jej jednostki organizacyjne nie posiadające odrębnej osobowości prawnej) zadań będących przedmiotem przetargu wg art. 6d UPorzCzystGm
art. 6d UPorzCzystGm
1. Wójt, burmistrz lub prezydent miasta jest obowiązany zorganizować przetarg na odbieranie odpadów komunalnych od właścicieli nieruchomości, o których mowa w art. 6c, albo przetarg na odbieranie i zagospodarowanie tych odpadów.
2. W celu zorganizowania odbierania odpadów komunalnych od właścicieli nieruchomości oraz wyznaczenia punktów selektywnego zbierania odpadów komunalnych rada gminy liczącej ponad 10 000 mieszkańców może podjąć uchwałę stanowiącą akt prawa miejscowego, o podziale obszaru gminy na sektory, biorąc pod uwagę liczbę mieszkańców, gęstość zaludnienia na danym terenie oraz obszar możliwy do obsługi przez jednego przedsiębiorcę odbierającego odpady komunalne od właścicieli nieruchomości.
3. W przypadku gdy gmina jest podzielona na sektory, przetargi, o których mowa w ust. 1, organizuje się dla każdego z wyznaczonych sektorów.
4. Wójt, burmistrz lub prezydent miasta określa w specyfikacji istotnych warunków zamówienia w szczególności:
1) wymogi dotyczące przekazywania odebranych zmieszanych odpadów komunalnych, odpadów zielonych oraz pozostałości z sortowania odpadów komunalnych przeznaczonych do składowania do regionalnych instalacji do przetwarzania odpadów komunalnych;
2) rodzaje odpadów komunalnych odbieranych selektywnie od właścicieli nieruchomości;
3) standard sanitarny wykonywania usług oraz ochrony środowiska;
4) obowiązek prowadzenia dokumentacji związanej z działalnością objętą zamówieniem;
5) szczegółowe wymagania stawiane przedsiębiorcom odbierającym odpady komunalne od właścicieli nieruchomości.
. Jeżeli jednostki budżetowe gminy (przede wszystkim zakłady budżetowe) są zainteresowane odbieraniem odpadów (lub odbieraniem i zagospodarowaniem) muszą w pierwszej kolejności dokonać przekształcenia w spółki lub inne podmioty posiadające niezależną od gminy osobowość prawną (zob. Nowy system gospodarki odpadami komunalnymi, str. 2). Art. 6d ust. 1 UPorzCzystGm1. Wójt, burmistrz lub prezydent miasta jest obowiązany zorganizować przetarg na odbieranie odpadów komunalnych od właścicieli nieruchomości, o których mowa w art. 6c, albo przetarg na odbieranie i zagospodarowanie tych odpadów.
2. W celu zorganizowania odbierania odpadów komunalnych od właścicieli nieruchomości oraz wyznaczenia punktów selektywnego zbierania odpadów komunalnych rada gminy liczącej ponad 10 000 mieszkańców może podjąć uchwałę stanowiącą akt prawa miejscowego, o podziale obszaru gminy na sektory, biorąc pod uwagę liczbę mieszkańców, gęstość zaludnienia na danym terenie oraz obszar możliwy do obsługi przez jednego przedsiębiorcę odbierającego odpady komunalne od właścicieli nieruchomości.
3. W przypadku gdy gmina jest podzielona na sektory, przetargi, o których mowa w ust. 1, organizuje się dla każdego z wyznaczonych sektorów.
4. Wójt, burmistrz lub prezydent miasta określa w specyfikacji istotnych warunków zamówienia w szczególności:
1) wymogi dotyczące przekazywania odebranych zmieszanych odpadów komunalnych, odpadów zielonych oraz pozostałości z sortowania odpadów komunalnych przeznaczonych do składowania do regionalnych instalacji do przetwarzania odpadów komunalnych;
2) rodzaje odpadów komunalnych odbieranych selektywnie od właścicieli nieruchomości;
3) standard sanitarny wykonywania usług oraz ochrony środowiska;
4) obowiązek prowadzenia dokumentacji związanej z działalnością objętą zamówieniem;
5) szczegółowe wymagania stawiane przedsiębiorcom odbierającym odpady komunalne od właścicieli nieruchomości.
art. 6d UPorzCzystGm
1. Wójt, burmistrz lub prezydent miasta jest obowiązany zorganizować przetarg na odbieranie odpadów komunalnych od właścicieli nieruchomości, o których mowa w art. 6c, albo przetarg na odbieranie i zagospodarowanie tych odpadów.
2. W celu zorganizowania odbierania odpadów komunalnych od właścicieli nieruchomości oraz wyznaczenia punktów selektywnego zbierania odpadów komunalnych rada gminy liczącej ponad 10 000 mieszkańców może podjąć uchwałę stanowiącą akt prawa miejscowego, o podziale obszaru gminy na sektory, biorąc pod uwagę liczbę mieszkańców, gęstość zaludnienia na danym terenie oraz obszar możliwy do obsługi przez jednego przedsiębiorcę odbierającego odpady komunalne od właścicieli nieruchomości.
3. W przypadku gdy gmina jest podzielona na sektory, przetargi, o których mowa w ust. 1, organizuje się dla każdego z wyznaczonych sektorów.
4. Wójt, burmistrz lub prezydent miasta określa w specyfikacji istotnych warunków zamówienia w szczególności:
1) wymogi dotyczące przekazywania odebranych zmieszanych odpadów komunalnych, odpadów zielonych oraz pozostałości z sortowania odpadów komunalnych przeznaczonych do składowania do regionalnych instalacji do przetwarzania odpadów komunalnych;
2) rodzaje odpadów komunalnych odbieranych selektywnie od właścicieli nieruchomości;
3) standard sanitarny wykonywania usług oraz ochrony środowiska;
4) obowiązek prowadzenia dokumentacji związanej z działalnością objętą zamówieniem;
5) szczegółowe wymagania stawiane przedsiębiorcom odbierającym odpady komunalne od właścicieli nieruchomości.
wymusza więc na samorządach tzw. prywatyzację formalną. 1. Wójt, burmistrz lub prezydent miasta jest obowiązany zorganizować przetarg na odbieranie odpadów komunalnych od właścicieli nieruchomości, o których mowa w art. 6c, albo przetarg na odbieranie i zagospodarowanie tych odpadów.
2. W celu zorganizowania odbierania odpadów komunalnych od właścicieli nieruchomości oraz wyznaczenia punktów selektywnego zbierania odpadów komunalnych rada gminy liczącej ponad 10 000 mieszkańców może podjąć uchwałę stanowiącą akt prawa miejscowego, o podziale obszaru gminy na sektory, biorąc pod uwagę liczbę mieszkańców, gęstość zaludnienia na danym terenie oraz obszar możliwy do obsługi przez jednego przedsiębiorcę odbierającego odpady komunalne od właścicieli nieruchomości.
3. W przypadku gdy gmina jest podzielona na sektory, przetargi, o których mowa w ust. 1, organizuje się dla każdego z wyznaczonych sektorów.
4. Wójt, burmistrz lub prezydent miasta określa w specyfikacji istotnych warunków zamówienia w szczególności:
1) wymogi dotyczące przekazywania odebranych zmieszanych odpadów komunalnych, odpadów zielonych oraz pozostałości z sortowania odpadów komunalnych przeznaczonych do składowania do regionalnych instalacji do przetwarzania odpadów komunalnych;
2) rodzaje odpadów komunalnych odbieranych selektywnie od właścicieli nieruchomości;
3) standard sanitarny wykonywania usług oraz ochrony środowiska;
4) obowiązek prowadzenia dokumentacji związanej z działalnością objętą zamówieniem;
5) szczegółowe wymagania stawiane przedsiębiorcom odbierającym odpady komunalne od właścicieli nieruchomości.
Natomiast samo zagospodarowanie odpadów nie podlega obowiązkowi przetargu (np. wyrok NSA z 24 września 2014 r. sygn. II OSK 1314/14). Tutaj gmina może posłużyć się już zakładami budżetowymi.
B. OCENA SYSTEMU Z PERSPEKTYWY KILKU LAT JEGO FUNKCJONOWANIA
(...)
C. REKOMUNALIZACJA W POLSCE JAKO ROZWIĄZANIE PROBLEMU
Zakładając, że przeważają wady systemu (zob. wyżej), należy rozważyć, czy istnieje potencjał ich do ich zlikwidowania na skutek rekomunalizacji. W tym wypadku rekomunalizację należy rozumieć wąsko, czyli jako możliwość stworzenia gminom wykonywania obowiązków ustawy samemu, tj. przy pomocy zakładów budżetowych. Dzięki takiemu rozwiązaniu decyzja o tym, czy obowiązki są wynikające z ustawy realizuje samodzielnie czy za pośrednictwem osób trzecich lub wspólnie z innymi podmiotami (private public partnership albo public public partnership) będzie znajdować się w wyłącznej gestii samorządu.
1. Prokomunalna wykładnia art. 6d UPorzCzystGm
Po pierwsze należy ustalić, czy dopuszczalna byłaby wykładnia art. 6d UPorzCzystGm
Przeciwne takiemu rozwiązaniu jest Ministerstwo Środowiska (zob. opinia online) oraz część autorów w piśmiennictwie (K. Kuźma, D. Chojnacki, W. Hartung, K. Maćkowska, K. Szymczak, P. Zdrajkowski, Utrzymanie czystości i porządku w gminach. Komentarz do ustawy, Warszawa 2013, s. 126 i 137). Przemawiać za tym ma kategorycznie brzmienie art. 6e UPorzCzystGm
Rację należy jednak przyznać poglądowi pierwszemu.
Po pierwsze należy ustalić, czy dopuszczalna byłaby wykładnia art. 6d UPorzCzystGm
art. 6d UPorzCzystGm
1. Wójt, burmistrz lub prezydent miasta jest obowiązany zorganizować przetarg na odbieranie odpadów komunalnych od właścicieli nieruchomości, o których mowa w art. 6c, albo przetarg na odbieranie i zagospodarowanie tych odpadów.
2. W celu zorganizowania odbierania odpadów komunalnych od właścicieli nieruchomości oraz wyznaczenia punktów selektywnego zbierania odpadów komunalnych rada gminy liczącej ponad 10 000 mieszkańców może podjąć uchwałę stanowiącą akt prawa miejscowego, o podziale obszaru gminy na sektory, biorąc pod uwagę liczbę mieszkańców, gęstość zaludnienia na danym terenie oraz obszar możliwy do obsługi przez jednego przedsiębiorcę odbierającego odpady komunalne od właścicieli nieruchomości.
3. W przypadku gdy gmina jest podzielona na sektory, przetargi, o których mowa w ust. 1, organizuje się dla każdego z wyznaczonych sektorów.
4. Wójt, burmistrz lub prezydent miasta określa w specyfikacji istotnych warunków zamówienia w szczególności:
1) wymogi dotyczące przekazywania odebranych zmieszanych odpadów komunalnych, odpadów zielonych oraz pozostałości z sortowania odpadów komunalnych przeznaczonych do składowania do regionalnych instalacji do przetwarzania odpadów komunalnych;
2) rodzaje odpadów komunalnych odbieranych selektywnie od właścicieli nieruchomości;
3) standard sanitarny wykonywania usług oraz ochrony środowiska;
4) obowiązek prowadzenia dokumentacji związanej z działalnością objętą zamówieniem;
5) szczegółowe wymagania stawiane przedsiębiorcom odbierającym odpady komunalne od właścicieli nieruchomości.
w ten sposób, że przetarg jest potrzeby jedynie wówczas, gdy gmina decyduje się na powierzenie podmiotowi innemu realizacji obowiązków dot. odbierania albo odbierania i zagospodarowania odpadów. Obecnie taką interpretację popiera W. Radecki (Utrzymanie czystości i porządku w gminach. Komentarz. WKP, 2012, Art. 6d uw. 1) oraz M. Górski (Przegląd Komunalny 10/2011, str. 20).1. Wójt, burmistrz lub prezydent miasta jest obowiązany zorganizować przetarg na odbieranie odpadów komunalnych od właścicieli nieruchomości, o których mowa w art. 6c, albo przetarg na odbieranie i zagospodarowanie tych odpadów.
2. W celu zorganizowania odbierania odpadów komunalnych od właścicieli nieruchomości oraz wyznaczenia punktów selektywnego zbierania odpadów komunalnych rada gminy liczącej ponad 10 000 mieszkańców może podjąć uchwałę stanowiącą akt prawa miejscowego, o podziale obszaru gminy na sektory, biorąc pod uwagę liczbę mieszkańców, gęstość zaludnienia na danym terenie oraz obszar możliwy do obsługi przez jednego przedsiębiorcę odbierającego odpady komunalne od właścicieli nieruchomości.
3. W przypadku gdy gmina jest podzielona na sektory, przetargi, o których mowa w ust. 1, organizuje się dla każdego z wyznaczonych sektorów.
4. Wójt, burmistrz lub prezydent miasta określa w specyfikacji istotnych warunków zamówienia w szczególności:
1) wymogi dotyczące przekazywania odebranych zmieszanych odpadów komunalnych, odpadów zielonych oraz pozostałości z sortowania odpadów komunalnych przeznaczonych do składowania do regionalnych instalacji do przetwarzania odpadów komunalnych;
2) rodzaje odpadów komunalnych odbieranych selektywnie od właścicieli nieruchomości;
3) standard sanitarny wykonywania usług oraz ochrony środowiska;
4) obowiązek prowadzenia dokumentacji związanej z działalnością objętą zamówieniem;
5) szczegółowe wymagania stawiane przedsiębiorcom odbierającym odpady komunalne od właścicieli nieruchomości.
Przeciwne takiemu rozwiązaniu jest Ministerstwo Środowiska (zob. opinia online) oraz część autorów w piśmiennictwie (K. Kuźma, D. Chojnacki, W. Hartung, K. Maćkowska, K. Szymczak, P. Zdrajkowski, Utrzymanie czystości i porządku w gminach. Komentarz do ustawy, Warszawa 2013, s. 126 i 137). Przemawiać za tym ma kategorycznie brzmienie art. 6e UPorzCzystGm
art. 6e UPorzCzystGm
Spółki z udziałem gminy mogą odbierać odpady komunalne od właścicieli nieruchomości, na zlecenie gminy, w przypadku, gdy zostały wybrane w drodze przetargu, o którym mowa w art. 6d ust. 1.
oraz funkcja art. 6f ust. 2 UPorzCzystGmSpółki z udziałem gminy mogą odbierać odpady komunalne od właścicieli nieruchomości, na zlecenie gminy, w przypadku, gdy zostały wybrane w drodze przetargu, o którym mowa w art. 6d ust. 1.
art. 6f UPorzCzystGm
1. Wójt, burmistrz lub prezydent miasta zawiera z przedsiębiorcą odbierającym odpady komunalne od właścicieli nieruchomości, wybranym w drodze przetargu, o którym mowa w art. 6d ust. 1, umowę na odbieranie odpadów komunalnych od właścicieli nieruchomości.
2. W przypadku rozwiązania umowy na odbieranie odpadów komunalnych od właścicieli nieruchomości wójt, burmistrz lub prezydent miasta jest obowiązany niezwłocznie zorganizować przetarg, o którym mowa w art. 6d ust. 1. W celu zapewnienia odbierania odpadów komunalnych z terenu gminy, do czasu rozstrzygnięcia przetargu, gmina zapewnia te usługi w trybie zamówienia z wolnej ręki zgodnie z ustawą z dnia 29 stycznia 2004 r. - Prawo zamówień publicznych.
, a także uzewnętrznione m.in. w art. 3a UPorzCzystGm założenie prawodawcy o ograniczonej roli gminnych jednostek organizacyjnych w odbiorze odpadów komunalnych. Te poglądy wspiera od niedawna orzecznictwo (wyrok WSA w Warszawie z 18.9.2014, sygn. IV SA/Wa 1124/14). 1. Wójt, burmistrz lub prezydent miasta zawiera z przedsiębiorcą odbierającym odpady komunalne od właścicieli nieruchomości, wybranym w drodze przetargu, o którym mowa w art. 6d ust. 1, umowę na odbieranie odpadów komunalnych od właścicieli nieruchomości.
2. W przypadku rozwiązania umowy na odbieranie odpadów komunalnych od właścicieli nieruchomości wójt, burmistrz lub prezydent miasta jest obowiązany niezwłocznie zorganizować przetarg, o którym mowa w art. 6d ust. 1. W celu zapewnienia odbierania odpadów komunalnych z terenu gminy, do czasu rozstrzygnięcia przetargu, gmina zapewnia te usługi w trybie zamówienia z wolnej ręki zgodnie z ustawą z dnia 29 stycznia 2004 r. - Prawo zamówień publicznych.
Rację należy jednak przyznać poglądowi pierwszemu.
2. Wykluczenie art. 6d UPorzCzystGm
Alternatywnie skutek w postaci stworzenia gminom wyboru sposobu realizowania obowiązków związanych z odbieraniem i zagospodarowaniem odpadów komunalnych można także osiągnąć poprzez wyrugowanie art. 6d UPorzCzystGm z systemu prawnego na skutek jego niekonstytucyjności lub niezgodności z prawem europejskim.
Alternatywnie skutek w postaci stworzenia gminom wyboru sposobu realizowania obowiązków związanych z odbieraniem i zagospodarowaniem odpadów komunalnych można także osiągnąć poprzez wyrugowanie art. 6d UPorzCzystGm z systemu prawnego na skutek jego niekonstytucyjności lub niezgodności z prawem europejskim.
a. Niezgodność art. 6d UPorzCzystGm z Konstytucją
Natomiast co do konstytucyjności tych przepisów wypowiedział się Trybunał Konstytucyjny w wyroku z 28.11.2013 r. (sygn. K 17/12) oraz postanowieniu Trybunału z 26.22014 r. (K 52/12). TK badał zgodność interesującego nas przepisu z art. 2 Konstytucja
Wydaje się, że orzeczenie TK jest metodologicznie i merytorycznie błędne. Należało bowiem dokładnie ustalić treść zasady samodzielności jednostek samorządu terytorialnego, a następnie czy wyłączenie opcji realizacji zadań przez jednostki budżetowe gminy stanowi ingerencję w tak ustalony zakres ochrony samodzielności samorządów. Ewentualnego usprawiedliwienia ingerencji trzeba poszukiwać w ograniczeniach zasady samodzielności. Takie ograniczenie musi być jednak proporcjonalne do założonych celów. TK odnosi się natomiast dość ogólnie do tych zarzutów (zob. str. 35-36 uzasadnienia).
Natomiast ew. zarzut naruszenia art. 4 ust. 2 Europejskiej Karty Samorządu Lokalnego TK odrzucił, gdyż gwarantuje on słabszą niż Konstytucja ochronę samodzielności gminy (str. 21-22 uzasadnienia).
Sąd pominął natomiast zasadę państwa urzeczywistniającego zasady sprawiedliwości społecznej (Art. 2 Konstytucja
Natomiast co do konstytucyjności tych przepisów wypowiedział się Trybunał Konstytucyjny w wyroku z 28.11.2013 r. (sygn. K 17/12) oraz postanowieniu Trybunału z 26.22014 r. (K 52/12). TK badał zgodność interesującego nas przepisu z art. 2 Konstytucja
art. 2 Konstytucja
Rzeczpospolita Polska jest demokratycznym państwem prawnym, urzeczywistniającym zasady sprawiedliwości społecznej.
oraz z art. 16 ust. 2 zd. 2 KonstytucjaRzeczpospolita Polska jest demokratycznym państwem prawnym, urzeczywistniającym zasady sprawiedliwości społecznej.
art. 16 Konstytucja
1. Ogół mieszkańców jednostek zasadniczego podziału terytorialnego stanowi z mocy prawa wspólnotę samorządową.
2. Samorząd terytorialny uczestniczy w sprawowaniu władzy publicznej. Przysługującą mu w ramach ustaw istotną część zadań publicznych samorząd wykonuje w imieniu własnym i na własną odpowiedzialność.
w zw. z art. 166 ust. 1 Konstytucja1. Ogół mieszkańców jednostek zasadniczego podziału terytorialnego stanowi z mocy prawa wspólnotę samorządową.
2. Samorząd terytorialny uczestniczy w sprawowaniu władzy publicznej. Przysługującą mu w ramach ustaw istotną część zadań publicznych samorząd wykonuje w imieniu własnym i na własną odpowiedzialność.
art. 166 Konstytucja
1. Zadania publiczne służące zaspokajaniu potrzeb wspólnoty samorządowej są wykonywane przez jednostkę samorządu terytorialnego jako zadania własne.
2. Jeżeli wynika to z uzasadnionych potrzeb państwa, ustawa może zlecić jednostkom samorządu terytorialnego wykonywanie innych zadań publicznych. Ustawa określa tryb przekazywania i sposób wykonywania zadań zleconych.
3. Spory kompetencyjne między organami samorządu terytorialnego i administracji rządowej rozstrzygają sądy administracyjne.
i orzekł, że zarzut niekonstytucyjności jest bezpodstawny.1. Zadania publiczne służące zaspokajaniu potrzeb wspólnoty samorządowej są wykonywane przez jednostkę samorządu terytorialnego jako zadania własne.
2. Jeżeli wynika to z uzasadnionych potrzeb państwa, ustawa może zlecić jednostkom samorządu terytorialnego wykonywanie innych zadań publicznych. Ustawa określa tryb przekazywania i sposób wykonywania zadań zleconych.
3. Spory kompetencyjne między organami samorządu terytorialnego i administracji rządowej rozstrzygają sądy administracyjne.
Wydaje się, że orzeczenie TK jest metodologicznie i merytorycznie błędne. Należało bowiem dokładnie ustalić treść zasady samodzielności jednostek samorządu terytorialnego, a następnie czy wyłączenie opcji realizacji zadań przez jednostki budżetowe gminy stanowi ingerencję w tak ustalony zakres ochrony samodzielności samorządów. Ewentualnego usprawiedliwienia ingerencji trzeba poszukiwać w ograniczeniach zasady samodzielności. Takie ograniczenie musi być jednak proporcjonalne do założonych celów. TK odnosi się natomiast dość ogólnie do tych zarzutów (zob. str. 35-36 uzasadnienia).
Natomiast ew. zarzut naruszenia art. 4 ust. 2 Europejskiej Karty Samorządu Lokalnego TK odrzucił, gdyż gwarantuje on słabszą niż Konstytucja ochronę samodzielności gminy (str. 21-22 uzasadnienia).
Sąd pominął natomiast zasadę państwa urzeczywistniającego zasady sprawiedliwości społecznej (Art. 2 Konstytucja
art. 2 Konstytucja
Rzeczpospolita Polska jest demokratycznym państwem prawnym, urzeczywistniającym zasady sprawiedliwości społecznej.
in fine). Ta zasada nie jest jednak bez znaczenia. Zagadnienie badane w orzeczeniu dotyczy wszakże usług kwalifikowanych do grupy określanych jako bytowe, użyteczności publicznej czy w ogólnym interesie gospodarczym. Rzeczpospolita Polska jest demokratycznym państwem prawnym, urzeczywistniającym zasady sprawiedliwości społecznej.
o tym również Verbücheln2009, s. 13 i nast.
b. Niezgodność art. 6d UPorzCzystGm z prawem europejskim
Art. 6d UPorzCzystGm
Z brzmienia dyrektywy wynika zatem wprost, że dopuszczalne przez wytwórcę/posiadacza odpadów samodzielne przetwarzania odpadów. Brak jest zakazu przetwarzania odpadów samodzielnie przez gminy, które wg polskiej koncepcji są posiadaczami odpadów komunalnych. Zatem ustawodawca polski zawęził możliwości przetwarzania odpadów przez wytwórcę/posiadacza przewidziane w prawie europejskim.
Powyższe może stanowić naruszenie prawa europejskiego na skutek tzw. nadmiernej (przesadnej) transpozycji dyrektywy (tzw. gold plating). Polski ustawodawca powinien był przewidzieć w art. 6d ust. 1 UPorzCzystGm
W szerokim ujęciu właściwa nadmierna transpozycja dyrektywy jest sprzeczna z prawem wtórnym już wtedy, gdy dyrektywa nie przewiduje tzw. klauzul otwierających (por. Riehm, JZ 2006, S. 1035 (1037) wg BurmeisterStaebeEuR2009, 449). W ujęciu węższym konieczne jest dokonanie wykładni historycznej oraz celowościowej, przy czym wykładnia ta ma być zgodna z prawem pierwotnym (BurmeisterStaebeEuR2009, 450). W przypadku dyrektywy 2008/98, która została wydana na podstawie art. 175 ust. 1 TWE
Opcja przewidziana w art. 192 ust.2 TFUE dotyczy odstępstw poniżej ustalonych w dyrektywie standardów ochrony.
Wyjście ponad standardy (opting up) dopuszczalne jest z kolei przy zachowaniu wymogów przewidzianych obecnie w art. 193 TFUE. Ponadto wprowadzenie odmiennych standardów krajowych umożliwia art. 114 ust. 5 TFUE
Domyślać można się, że polski ustawodawca nakazując posługiwanie się przez wytwórcę/posiadacza odpadów podmiotem trzecim zamierzał wzmocnić standardy ochrony środowiska poprzez uniemożliwienie samodzielnego przetwarzania odpadów. Porusza się zatem w obszarze art. 193 TFUE. Regulacja może być zatem usprawiedliwiona na podstawie art. 193 TFUE, jeżeli:
Art. 6d UPorzCzystGm
art. 6d UPorzCzystGm
1. Wójt, burmistrz lub prezydent miasta jest obowiązany zorganizować przetarg na odbieranie odpadów komunalnych od właścicieli nieruchomości, o których mowa w art. 6c, albo przetarg na odbieranie i zagospodarowanie tych odpadów.
2. W celu zorganizowania odbierania odpadów komunalnych od właścicieli nieruchomości oraz wyznaczenia punktów selektywnego zbierania odpadów komunalnych rada gminy liczącej ponad 10 000 mieszkańców może podjąć uchwałę stanowiącą akt prawa miejscowego, o podziale obszaru gminy na sektory, biorąc pod uwagę liczbę mieszkańców, gęstość zaludnienia na danym terenie oraz obszar możliwy do obsługi przez jednego przedsiębiorcę odbierającego odpady komunalne od właścicieli nieruchomości.
3. W przypadku gdy gmina jest podzielona na sektory, przetargi, o których mowa w ust. 1, organizuje się dla każdego z wyznaczonych sektorów.
4. Wójt, burmistrz lub prezydent miasta określa w specyfikacji istotnych warunków zamówienia w szczególności:
1) wymogi dotyczące przekazywania odebranych zmieszanych odpadów komunalnych, odpadów zielonych oraz pozostałości z sortowania odpadów komunalnych przeznaczonych do składowania do regionalnych instalacji do przetwarzania odpadów komunalnych;
2) rodzaje odpadów komunalnych odbieranych selektywnie od właścicieli nieruchomości;
3) standard sanitarny wykonywania usług oraz ochrony środowiska;
4) obowiązek prowadzenia dokumentacji związanej z działalnością objętą zamówieniem;
5) szczegółowe wymagania stawiane przedsiębiorcom odbierającym odpady komunalne od właścicieli nieruchomości.
implementuje art. 15 ust. 1 dyrektywy 2008/98/WE o odpadach. Przepis ten nakłada na każdego pierwotnego wytwórcę odpadów lub innego posiadacza odpadów obowiązek przetwarzania odpadów. Pod pojęciem przetwarzania unijny ustawodawca rozumie procesy odzysku lub unieszkodliwiania, w tym przygotowanie poprzedzające odzysk lub unieszkodliwianie (art. 3 pkt 14 dyr. 2008/98). Państwa członkowskie są zobowiązane do stworzenia takich środków, aby wytwórca lub posiadacz sami lub przez osobę trzecią dokonywali przetworzenia odpadów. Osobą trzecią może być także podmiot, który zajmuje się odbiorem tych odpadów.1. Wójt, burmistrz lub prezydent miasta jest obowiązany zorganizować przetarg na odbieranie odpadów komunalnych od właścicieli nieruchomości, o których mowa w art. 6c, albo przetarg na odbieranie i zagospodarowanie tych odpadów.
2. W celu zorganizowania odbierania odpadów komunalnych od właścicieli nieruchomości oraz wyznaczenia punktów selektywnego zbierania odpadów komunalnych rada gminy liczącej ponad 10 000 mieszkańców może podjąć uchwałę stanowiącą akt prawa miejscowego, o podziale obszaru gminy na sektory, biorąc pod uwagę liczbę mieszkańców, gęstość zaludnienia na danym terenie oraz obszar możliwy do obsługi przez jednego przedsiębiorcę odbierającego odpady komunalne od właścicieli nieruchomości.
3. W przypadku gdy gmina jest podzielona na sektory, przetargi, o których mowa w ust. 1, organizuje się dla każdego z wyznaczonych sektorów.
4. Wójt, burmistrz lub prezydent miasta określa w specyfikacji istotnych warunków zamówienia w szczególności:
1) wymogi dotyczące przekazywania odebranych zmieszanych odpadów komunalnych, odpadów zielonych oraz pozostałości z sortowania odpadów komunalnych przeznaczonych do składowania do regionalnych instalacji do przetwarzania odpadów komunalnych;
2) rodzaje odpadów komunalnych odbieranych selektywnie od właścicieli nieruchomości;
3) standard sanitarny wykonywania usług oraz ochrony środowiska;
4) obowiązek prowadzenia dokumentacji związanej z działalnością objętą zamówieniem;
5) szczegółowe wymagania stawiane przedsiębiorcom odbierającym odpady komunalne od właścicieli nieruchomości.
Z brzmienia dyrektywy wynika zatem wprost, że dopuszczalne przez wytwórcę/posiadacza odpadów samodzielne przetwarzania odpadów. Brak jest zakazu przetwarzania odpadów samodzielnie przez gminy, które wg polskiej koncepcji są posiadaczami odpadów komunalnych. Zatem ustawodawca polski zawęził możliwości przetwarzania odpadów przez wytwórcę/posiadacza przewidziane w prawie europejskim.
Powyższe może stanowić naruszenie prawa europejskiego na skutek tzw. nadmiernej (przesadnej) transpozycji dyrektywy (tzw. gold plating). Polski ustawodawca powinien był przewidzieć w art. 6d ust. 1 UPorzCzystGm
art. 6d UPorzCzystGm
1. Wójt, burmistrz lub prezydent miasta jest obowiązany zorganizować przetarg na odbieranie odpadów komunalnych od właścicieli nieruchomości, o których mowa w art. 6c, albo przetarg na odbieranie i zagospodarowanie tych odpadów.
2. W celu zorganizowania odbierania odpadów komunalnych od właścicieli nieruchomości oraz wyznaczenia punktów selektywnego zbierania odpadów komunalnych rada gminy liczącej ponad 10 000 mieszkańców może podjąć uchwałę stanowiącą akt prawa miejscowego, o podziale obszaru gminy na sektory, biorąc pod uwagę liczbę mieszkańców, gęstość zaludnienia na danym terenie oraz obszar możliwy do obsługi przez jednego przedsiębiorcę odbierającego odpady komunalne od właścicieli nieruchomości.
3. W przypadku gdy gmina jest podzielona na sektory, przetargi, o których mowa w ust. 1, organizuje się dla każdego z wyznaczonych sektorów.
4. Wójt, burmistrz lub prezydent miasta określa w specyfikacji istotnych warunków zamówienia w szczególności:
1) wymogi dotyczące przekazywania odebranych zmieszanych odpadów komunalnych, odpadów zielonych oraz pozostałości z sortowania odpadów komunalnych przeznaczonych do składowania do regionalnych instalacji do przetwarzania odpadów komunalnych;
2) rodzaje odpadów komunalnych odbieranych selektywnie od właścicieli nieruchomości;
3) standard sanitarny wykonywania usług oraz ochrony środowiska;
4) obowiązek prowadzenia dokumentacji związanej z działalnością objętą zamówieniem;
5) szczegółowe wymagania stawiane przedsiębiorcom odbierającym odpady komunalne od właścicieli nieruchomości.
obydwa rozwiązania, czyli samodzielne przetwarzanie przez wytwórcę/posiadacza albo przekazanie realizacji tego zadania osobom trzecim (por. EpineyHeuck2011 nb.282, str. 134; Kropp, w: von Lersner/Heinrich/Versteyl, Recht der Abfallbeseitigung, Art. 15 RL 2008/98, Rn. 10). Argumentacja dotyczy jednak sytuacji odwrotnej niż w Polsce, tzn. wykluczenia opcji powierzenia przetwarzania odpadów osobom trzecim. Jednak i w sytuacji, która występuje w Polsce, ważne może być dla wytwórcy samodzielne zagospodarowanie odpadów, jeżeli ma ku temu odpowiedni potencjał. Ponadto art. 15 ust. 1 dyr. 2008/98 nie pozwala na odstępstwo od jego treści (np. poprzez użycie spotykanego w innych aktach prawnych "jeżeli prawo krajowego tego nie zakazuje"). Wreszcie przepis dyrektywy nakazuje państwom członkowskim stosowanie niezbędnych środków w celu zapewnienia przetwarzania odpadów w sposób zapewniający ochronę życia i zdrowia ludzi (zob. art. 13 dyrektywy) oraz zgodnie z hierarchią przewidzianą w art. 4 dyrektywy. Wydaje się zatem, że efektywność będzie zapewniona na pożądanym poziomie, gdy wytwórca/posiadacz będzie miał wybór, w jaki sposób dokona przetworzenia. Wytwórca/posiadacz może bowiem być w stanie samodzielnie wykonać ten obowiązek w należyty sposób, bez potrzeby włączania osób trzecich. Zatem można stwierdzić, że polski ustawodawca wyszedł poza ramy wyznaczone przez dyrektywę i tym samym dokonał nadmiernej transpozycji dyrektywy (tzw. właściwej).1. Wójt, burmistrz lub prezydent miasta jest obowiązany zorganizować przetarg na odbieranie odpadów komunalnych od właścicieli nieruchomości, o których mowa w art. 6c, albo przetarg na odbieranie i zagospodarowanie tych odpadów.
2. W celu zorganizowania odbierania odpadów komunalnych od właścicieli nieruchomości oraz wyznaczenia punktów selektywnego zbierania odpadów komunalnych rada gminy liczącej ponad 10 000 mieszkańców może podjąć uchwałę stanowiącą akt prawa miejscowego, o podziale obszaru gminy na sektory, biorąc pod uwagę liczbę mieszkańców, gęstość zaludnienia na danym terenie oraz obszar możliwy do obsługi przez jednego przedsiębiorcę odbierającego odpady komunalne od właścicieli nieruchomości.
3. W przypadku gdy gmina jest podzielona na sektory, przetargi, o których mowa w ust. 1, organizuje się dla każdego z wyznaczonych sektorów.
4. Wójt, burmistrz lub prezydent miasta określa w specyfikacji istotnych warunków zamówienia w szczególności:
1) wymogi dotyczące przekazywania odebranych zmieszanych odpadów komunalnych, odpadów zielonych oraz pozostałości z sortowania odpadów komunalnych przeznaczonych do składowania do regionalnych instalacji do przetwarzania odpadów komunalnych;
2) rodzaje odpadów komunalnych odbieranych selektywnie od właścicieli nieruchomości;
3) standard sanitarny wykonywania usług oraz ochrony środowiska;
4) obowiązek prowadzenia dokumentacji związanej z działalnością objętą zamówieniem;
5) szczegółowe wymagania stawiane przedsiębiorcom odbierającym odpady komunalne od właścicieli nieruchomości.
W szerokim ujęciu właściwa nadmierna transpozycja dyrektywy jest sprzeczna z prawem wtórnym już wtedy, gdy dyrektywa nie przewiduje tzw. klauzul otwierających (por. Riehm, JZ 2006, S. 1035 (1037) wg BurmeisterStaebeEuR2009, 449). W ujęciu węższym konieczne jest dokonanie wykładni historycznej oraz celowościowej, przy czym wykładnia ta ma być zgodna z prawem pierwotnym (BurmeisterStaebeEuR2009, 450). W przypadku dyrektywy 2008/98, która została wydana na podstawie art. 175 ust. 1 TWE
art. 175 TWE
1. Rada, stanowiąc zgodnie z procedurą określoną w artykule 251 i po konsultacji z Komitetem Ekonomiczno-Społecznym oraz Komitetem Regionów, decyduje o działaniu służącym osiągnięciu celów określonych w artykule 174, które ma być podjęte przez Wspólnotę.
2. Na zasadzie odstępstwa od procedury decyzyjnej przewidzianej w ustępie 1 i bez uszczerbku dla artykułu 95 Rada, stanowiąc jednomyślnie na wniosek Komisji i po konsultacji z Parlamentem Europejskim, Komitetem Ekonomiczno-Społecznym i Komitetem Regionów, uchwala:
a) przepisy przede wszystkim o charakterze fiskalnym;
b) środki wpływające na:
- zagospodarowanie przestrzenne;
- zarządzanie ilościowe zasobami wodnymi, w sposób pośredni lub bezpośredni wpływające na dostępność tych zasobów;
- przeznaczenie gruntów, z wyjątkiem kwestii zarządzania odpadami;
c) środki wpływające znacząco na wybór Państwa Członkowskiego między różnymi źródłami energii i ogólną strukturę jego zaopatrzenia w energię.
Rada, stanowiąc na warunkach przewidzianych w pierwszym akapicie, może określić te kwestie, o których mowa w niniejszym ustępie, co do których decyzje powinny być podejmowane większością kwalifikowaną.
3. W innych dziedzinach ogólne programy działania określające cele priorytetowe, które mają być osiągnięte, uchwalane są przez Radę, stanowiącą zgodnie z procedurą określoną w artykule 251 i po konsultacji z Komitetem Ekonomiczno-Społecznym oraz Komitetem Regionów.
Rada, stanowiąc na warunkach przewidzianych w ustępie 1 lub ustępie 2, zależnie od przypadku, przyjmuje środki niezbędne do urzeczywistnienia tych programów.
4. Bez uszczerbku dla niektórych środków mających charakter wspólnotowy, Państwa Członkowskie finansują i wykonują politykę w zakresie środowiska naturalnego.
5. Bez uszczerbku dla zasady, iż zanieczyszczający płaci, gdy środek oparty na ustępie 1 niesie ze sobą koszty uznane za nieproporcjonalne dla władz publicznych Państwa Członkowskiego, Rada ustanawia, w akcie dotyczącym przyjęcia takiego środka, właściwe przepisy w formie:
- tymczasowych derogacji i/lub
- wsparcia finansowego z Funduszu Spójności utworzonego zgodnie z artykułem 161.
(obecnie art. 192 ust. 1 TFUE), przewiduje się odstępstwa przez państwa członkowskie od polityki unijnej tylko na zasadzie przejściowej. 1. Rada, stanowiąc zgodnie z procedurą określoną w artykule 251 i po konsultacji z Komitetem Ekonomiczno-Społecznym oraz Komitetem Regionów, decyduje o działaniu służącym osiągnięciu celów określonych w artykule 174, które ma być podjęte przez Wspólnotę.
2. Na zasadzie odstępstwa od procedury decyzyjnej przewidzianej w ustępie 1 i bez uszczerbku dla artykułu 95 Rada, stanowiąc jednomyślnie na wniosek Komisji i po konsultacji z Parlamentem Europejskim, Komitetem Ekonomiczno-Społecznym i Komitetem Regionów, uchwala:
a) przepisy przede wszystkim o charakterze fiskalnym;
b) środki wpływające na:
- zagospodarowanie przestrzenne;
- zarządzanie ilościowe zasobami wodnymi, w sposób pośredni lub bezpośredni wpływające na dostępność tych zasobów;
- przeznaczenie gruntów, z wyjątkiem kwestii zarządzania odpadami;
c) środki wpływające znacząco na wybór Państwa Członkowskiego między różnymi źródłami energii i ogólną strukturę jego zaopatrzenia w energię.
Rada, stanowiąc na warunkach przewidzianych w pierwszym akapicie, może określić te kwestie, o których mowa w niniejszym ustępie, co do których decyzje powinny być podejmowane większością kwalifikowaną.
3. W innych dziedzinach ogólne programy działania określające cele priorytetowe, które mają być osiągnięte, uchwalane są przez Radę, stanowiącą zgodnie z procedurą określoną w artykule 251 i po konsultacji z Komitetem Ekonomiczno-Społecznym oraz Komitetem Regionów.
Rada, stanowiąc na warunkach przewidzianych w ustępie 1 lub ustępie 2, zależnie od przypadku, przyjmuje środki niezbędne do urzeczywistnienia tych programów.
4. Bez uszczerbku dla niektórych środków mających charakter wspólnotowy, Państwa Członkowskie finansują i wykonują politykę w zakresie środowiska naturalnego.
5. Bez uszczerbku dla zasady, iż zanieczyszczający płaci, gdy środek oparty na ustępie 1 niesie ze sobą koszty uznane za nieproporcjonalne dla władz publicznych Państwa Członkowskiego, Rada ustanawia, w akcie dotyczącym przyjęcia takiego środka, właściwe przepisy w formie:
- tymczasowych derogacji i/lub
- wsparcia finansowego z Funduszu Spójności utworzonego zgodnie z artykułem 161.
Opcja przewidziana w art. 192 ust.2 TFUE dotyczy odstępstw poniżej ustalonych w dyrektywie standardów ochrony.
Wyjście ponad standardy (opting up) dopuszczalne jest z kolei przy zachowaniu wymogów przewidzianych obecnie w art. 193 TFUE. Ponadto wprowadzenie odmiennych standardów krajowych umożliwia art. 114 ust. 5 TFUE
Domyślać można się, że polski ustawodawca nakazując posługiwanie się przez wytwórcę/posiadacza odpadów podmiotem trzecim zamierzał wzmocnić standardy ochrony środowiska poprzez uniemożliwienie samodzielnego przetwarzania odpadów. Porusza się zatem w obszarze art. 193 TFUE. Regulacja może być zatem usprawiedliwiona na podstawie art. 193 TFUE, jeżeli:
- prawo unijne nie zamyka się na odmienne rozwiązania,
- prawo krajowe przewiduje bardziej rygorystyczne środki ochronne
- regulacje krajowe są zgodne z traktatami (art. 193 TFUE).
Ad 1)
Skoro art. 193 TFUE przewiduje możliwość odstępstw, to najpierw należy ustalić, czy takowe odstępstwo ma miejsce. Jak wyżej wskazano, polski ustawodawca ograniczył możliwości przetwarzania odpadów przez wytwórcę/posiadacza poprzez nakazanie mu posługiwania się osobami trzecimi, choć art. 15 dyr. 2008/98 takiego sposobu nie nakazywał.
Ad 2)
Ustawodawca krajowy może odstąpić od środków ochronnych przewidzianych w prawie wtórnym tylko w ten sposób, że wprowadza dodatkowe wymagania albo dokonuje skrócenia terminów. Dopuszczalne jest zatem zaostrzenie standardów. Natomiast w przypadku art. 6d mym do czynienia ze stworzeniem odmiennego instrumentarium Tego typu odmienne regulacje są z reguły nie do pogodzenia z art. 193 (por. GiesbertsNVwZ1996, s. 950).
Ad 3)
Wreszcie odstępstwo, jeżeli uznano by, że mieści się w ramach "bardziej rygorystycznych środków ochronnych" musi dać się pogodzić z traktatami, tzn. przede wszystkim z podstawowymi zasadami, jakie w nich przewidziano, jak zakazem dyskryminacji, lojalności wobec UE i celami wyrażonymi w tym wypadku w art. 191 TFUE (Calliess/Ruffert, EUV/AEUV, art. 193 nb. 11). Z orzeczenia ETS z 15.4.2005 wynika natomiast, że "wspólnotowa zasada proporcjonalności nie stosuje się w odniesieniu do bardziej rygorystycznych krajowych środków ochronnych przyjętych na podstawie art. 176 WE i wykraczających poza wymogi minimalne przewidziane w dyrektywie wspólnotowej w dziedzinie środowiska naturalnego." (orzeczenie ETS z 14.5.2006 C-6/03, Deponiezweckverband Eiterköpfe, Zbiór Orzeczeń 2005 I-02753).
Może to wynikać także z uprawdopodobnienia przez państwo członkowskie, że regulacje krajowe będą lepiej służyły realizacji unijnych celów ochrony środowiska (Nowacki i Przyborowska-Klimczak, Traktat o funkcjonowaniu Unii Europejskiej. Komentarz, t. II. Art. 90-222. 2012, Art. 193; zob. orzeczenie ETS z 14.5.2006 C-6/03)
Ten skutek może być jednak chybiony, gdyż podmioty trzecie - w Polsce wyłącznie prowadzące działalność w zakresie gospodarki odpadami - mogą z powodów ekonomicznych (wysokie koszty przetwarzania, walka o pozycję na rynku) zrezygnować ze stosowania określonych norm i postępować wyłącznie zgodnie z rachunkiem ekonomicznym, a więc poprzez tanie składowanie a nie dokonywanie inwestycji w kosztowne instalacje przetwarzania odpadów.
Ważne jest także, że dyrektywa jako środek harmonizujący nie osiągnie zakładanego skutku, jeżeli jedno z państw przewiduje inne sposoby postępowania z odpadami, ograniczające działania wytwórcy/posiadacza odpadów. Wprawdzie takie działanie jest zgodne z duchem rynku wewnętrznego, gdyż pozwala na wykonywanie określonych usług wyłącznie przez podmioty prywatne, w tym zagraniczne. Z drugiej strony trzeba zwrócić uwagę na kwestie ekonomiczne, które mogą pchać przedsiębiorców w stronę oszczędzania na procesach przetwarzania odpadów. Konieczne jest zatem wyważenie obydwu dóbr.
Motywy polskiego ustawodawcy: Uzasadnienie ustawy, str. 9
Skoro art. 193 TFUE przewiduje możliwość odstępstw, to najpierw należy ustalić, czy takowe odstępstwo ma miejsce. Jak wyżej wskazano, polski ustawodawca ograniczył możliwości przetwarzania odpadów przez wytwórcę/posiadacza poprzez nakazanie mu posługiwania się osobami trzecimi, choć art. 15 dyr. 2008/98 takiego sposobu nie nakazywał.
Ad 2)
Ustawodawca krajowy może odstąpić od środków ochronnych przewidzianych w prawie wtórnym tylko w ten sposób, że wprowadza dodatkowe wymagania albo dokonuje skrócenia terminów. Dopuszczalne jest zatem zaostrzenie standardów. Natomiast w przypadku art. 6d mym do czynienia ze stworzeniem odmiennego instrumentarium Tego typu odmienne regulacje są z reguły nie do pogodzenia z art. 193 (por. GiesbertsNVwZ1996, s. 950).
Ad 3)
Wreszcie odstępstwo, jeżeli uznano by, że mieści się w ramach "bardziej rygorystycznych środków ochronnych" musi dać się pogodzić z traktatami, tzn. przede wszystkim z podstawowymi zasadami, jakie w nich przewidziano, jak zakazem dyskryminacji, lojalności wobec UE i celami wyrażonymi w tym wypadku w art. 191 TFUE (Calliess/Ruffert, EUV/AEUV, art. 193 nb. 11). Z orzeczenia ETS z 15.4.2005 wynika natomiast, że "wspólnotowa zasada proporcjonalności nie stosuje się w odniesieniu do bardziej rygorystycznych krajowych środków ochronnych przyjętych na podstawie art. 176 WE i wykraczających poza wymogi minimalne przewidziane w dyrektywie wspólnotowej w dziedzinie środowiska naturalnego." (orzeczenie ETS z 14.5.2006 C-6/03, Deponiezweckverband Eiterköpfe, Zbiór Orzeczeń 2005 I-02753).
Może to wynikać także z uprawdopodobnienia przez państwo członkowskie, że regulacje krajowe będą lepiej służyły realizacji unijnych celów ochrony środowiska (Nowacki i Przyborowska-Klimczak, Traktat o funkcjonowaniu Unii Europejskiej. Komentarz, t. II. Art. 90-222. 2012, Art. 193; zob. orzeczenie ETS z 14.5.2006 C-6/03)
Ten skutek może być jednak chybiony, gdyż podmioty trzecie - w Polsce wyłącznie prowadzące działalność w zakresie gospodarki odpadami - mogą z powodów ekonomicznych (wysokie koszty przetwarzania, walka o pozycję na rynku) zrezygnować ze stosowania określonych norm i postępować wyłącznie zgodnie z rachunkiem ekonomicznym, a więc poprzez tanie składowanie a nie dokonywanie inwestycji w kosztowne instalacje przetwarzania odpadów.
Ważne jest także, że dyrektywa jako środek harmonizujący nie osiągnie zakładanego skutku, jeżeli jedno z państw przewiduje inne sposoby postępowania z odpadami, ograniczające działania wytwórcy/posiadacza odpadów. Wprawdzie takie działanie jest zgodne z duchem rynku wewnętrznego, gdyż pozwala na wykonywanie określonych usług wyłącznie przez podmioty prywatne, w tym zagraniczne. Z drugiej strony trzeba zwrócić uwagę na kwestie ekonomiczne, które mogą pchać przedsiębiorców w stronę oszczędzania na procesach przetwarzania odpadów. Konieczne jest zatem wyważenie obydwu dóbr.
Motywy polskiego ustawodawcy: Uzasadnienie ustawy, str. 9
D. DOŚWIADCZENIA ZAGRANICZNE - NIEMCY
Obowiązki podmiotów publicznoprawnych konstytuuje § 20 ust. 1 KrWG. Na podstawie § 22 ust. 1 zd. 1 KrWG obowiązki te mogą zostać powierzone do wykonania osobom trzecim. Nie zmienia to jednak faktu, że odpowiedzialność za realizację zadania nadal ciąży na podmiotach publicznoprawnych (Prelle2014).
Powyższe regulacje powodują, że w Niemczech sytuacja jest odwrotna niż w Polsce; dominują przedsiębiorstwa komunalne (45% dla rynku odpadów zmieszanych; 79% dla miast powyżej 100.000 mieszkańców; raport IHK Niedersachsen). Wręcz mówi się o wypieraniu przedsiębiorstw prywatnych ("agresywna" rekomunalizacja). Powodem jest przede wszystkim to, że rynek odpadów okazał się rynkiem lukratywnym. Organizacje przedsiębiorstw prywatnych podnoszą zarzut ograniczenia konkurencji i starają się zasiać wątpliwości co do ich zgodności z prawem europejskim.
Powodem takiego rozwoju sytuacji jest, że niemiecka ustawa implementująca dyr. 2008/98/WE KrWG nie zmusza samorządów do przeprowadzania przetargów. Samorządy mogą zatem przejąć przy tym te zadania zgodnie z regułami wyrażonymi w ustrojowych ustawach samorządowych landów. O dopuszczalności działalności gospodarczej gmin w sektorze usług publicznych decydują określone przesłanki (zob, RekomunalizacjaUslugPublicznych). Najbardziej przyjazna dla samorządów jest Brandenburgia, która swoje klauzule o działalności gospodarczej samorządu sformułowała w sposób najłagodniejszy. Zapewne to jest także przyczyną tego, że najmniejszy udział przedsiębiorstw prywatnych na obszarze gospodarki komunalnej jest aktualnie właśnie w Brandenburgii (23,8%).
E. WNIOSKI
(...)
CategoryRekomunalizacja CategoryOchronaSrodowiska CategoryGospodarkaOdpadami
Na tej stronie nie ma komentarzy
