Wersja [17734]
To jest stara wersja EuropejskieUgrupowanieWspolpracyTerytorialnej utworzona przez MarcinKrzymuski, 2013-03-05 23:27:57.
Europejskie ugrupowanie współpracy terytorialnej
pol. EUWT, ang. EGTC, niem. EVTZ
A. Źródła prawa
EUWT jest formą prawną prawa europejskiego. Stąd podstawowym aktem prawnym regulującym utworzenie i działalność EUWT jest rozporządzenie (WE) nr 1082/2006 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 5 lipca 2006 r. w sprawie europejskiego ugrupowania współpracy terytorialnej (EUWT) (Dz.U. WE Nr L 210 z 31.7.2006, str. 19-24). Aktualnie (rok 2012) prowadzone są prace nad zmianą rozporządzenia i reformą EUWT (zob. więcej EUWTReforma).
Przepisy rozporządzenia 1082/2006 zostały skonkretyzowane na polskiego płaszczyźnie prawa wewnętrznego w ustawie z dnia 7 listopada 2008 r. o europejskim ugrupowaniu współpracy terytorialnej (Dz.U. Nr 218, poz. 1390). Jej angielskie tłumaczenie zostało opublikowane na stronach rządowych. Przepisy wykonawcze do polskiej ustawy zostały również zamieszczone w rozporządzeniu Ministra Spraw Zagranicznych z dnia 17 czerwca 2009 r. w sprawie sposobu prowadzenia Rejestru Europejskich Ugrupowań Współpracy Terytorialnej (Dz.U. Nr 105, poz. 875). Na podstawie art. 3 UEUWT
art. 3 UEUWT
W sprawach nieuregulowanych w rozporządzeniu 1082/2006 oraz w ustawie do ugrupowania stosuje się odpowiednio przepisy o stowarzyszeniach.
uzupełniające zastosowanie znajduje ustawa z dnia 7 kwietnia 1989 r. - Prawo o stowarzyszeniach. Uzasadnienie do ustawy zostało dołączone do projektu ustawy (zob. Druk Sejmowy nr 893 z dnia 24.7.2008).W sprawach nieuregulowanych w rozporządzeniu 1082/2006 oraz w ustawie do ugrupowania stosuje się odpowiednio przepisy o stowarzyszeniach.
B. EUWT a inne formy kooperacji transgranicznej
EUWT nie jest pierwszą formą prawną, na mocy której możliwa jest bliższa współpraca regionów różnych państw członkowskich.
1. EUWT a euroregiony
Euroregiony służą koordynacji działań podmiotów publicznych z różnych krajów członkowskich. Są tworzone na podstawie umowy pomiędzy odpowiednimi strukturami z tych państw. Tymi strukturami są z reguły stowarzyszenia, grupy pracy itp. (PechsteinDejaEuR2011, s. 360). W Polsce stowarzyszenia gmin, które następnie zawiązują umowę ze swoimi odpowiednikami w innych krajach UE, są tworzone na podstawie art. 84 USamorzGm
Euroregiony nie posiadają własnej osobowości prawnej, co znacznie obniża ich efektywność.
Euroregiony służą koordynacji działań podmiotów publicznych z różnych krajów członkowskich. Są tworzone na podstawie umowy pomiędzy odpowiednimi strukturami z tych państw. Tymi strukturami są z reguły stowarzyszenia, grupy pracy itp. (PechsteinDejaEuR2011, s. 360). W Polsce stowarzyszenia gmin, które następnie zawiązują umowę ze swoimi odpowiednikami w innych krajach UE, są tworzone na podstawie art. 84 USamorzGm
art. 84 USamorzGm
1. W celu wspierania idei samorządu terytorialnego oraz obrony wspólnych interesów, gminy mogą tworzyć stowarzyszenia, w tym również z powiatami i województwami.
2. Organizację, zadania oraz tryb pracy stowarzyszenia określa jego statut.
3. Do stowarzyszeń gmin stosuje się odpowiednio przepisy Prawa o stowarzyszeniach, z tym że dla założenia stowarzyszenia wymaganych jest co najmniej 3 założycieli.
. Stosuje się do nich odpowiednio przepisy ustawy - Prawo o stowarzyszeniach (PrStow).1. W celu wspierania idei samorządu terytorialnego oraz obrony wspólnych interesów, gminy mogą tworzyć stowarzyszenia, w tym również z powiatami i województwami.
2. Organizację, zadania oraz tryb pracy stowarzyszenia określa jego statut.
3. Do stowarzyszeń gmin stosuje się odpowiednio przepisy Prawa o stowarzyszeniach, z tym że dla założenia stowarzyszenia wymaganych jest co najmniej 3 założycieli.
Euroregiony nie posiadają własnej osobowości prawnej, co znacznie obniża ich efektywność.
2. EUWT a Europejskie Zgrupowanie Interesów Gospodarczych
Inną formą koordynacji współpracy między podmiotami z różnych krajów jest Europejskie Zgrupowanie Interesów Gospodarczych (EZIG). Ta forma prawna ma swoje źródła w prawie wtórnym (zob. rozporządzenie nr 2137/85/EWG z dnia 25 lipca 1985 r. w sprawie europejskiego zgrupowania interesów gospodarczych (EZIG), opubl.w Dz. Urz. WE L 199 z 31.07.1985) oraz krajowym (zob. UEZISpółkEurop). Wprawdzie forma ta powstała głównie z uwagi na potrzeby podmiotów gospodarczych, jednakże została również - często z powodzeniem - zaadaptowana przez samorządy terytorialne (GEPEEUWT, 2007, s. 40).
Jednakże i w tym wypadku głównym mankamentem EZIG jest brak osobowości prawnej. Wprawdzie EZIG jest z punktu widzenia prawa polskiego ułomną osobą prawną (art. 7 UEZISpółkEurop
Ponadto z uwagi na brak własnej podmiotowości prawnej członkowie EZIG ponoszą subsydiarną odpowiedzialność za działania niewypłacalnego EZIG (por. art. 331 § 2 KC
Inną formą koordynacji współpracy między podmiotami z różnych krajów jest Europejskie Zgrupowanie Interesów Gospodarczych (EZIG). Ta forma prawna ma swoje źródła w prawie wtórnym (zob. rozporządzenie nr 2137/85/EWG z dnia 25 lipca 1985 r. w sprawie europejskiego zgrupowania interesów gospodarczych (EZIG), opubl.w Dz. Urz. WE L 199 z 31.07.1985) oraz krajowym (zob. UEZISpółkEurop). Wprawdzie forma ta powstała głównie z uwagi na potrzeby podmiotów gospodarczych, jednakże została również - często z powodzeniem - zaadaptowana przez samorządy terytorialne (GEPEEUWT, 2007, s. 40).
Jednakże i w tym wypadku głównym mankamentem EZIG jest brak osobowości prawnej. Wprawdzie EZIG jest z punktu widzenia prawa polskiego ułomną osobą prawną (art. 7 UEZISpółkEurop
art. 7 UEZISpółkEurop
W sprawach nieuregulowanych w rozporządzeniu 2137/85 oraz w ustawie do zgrupowania stosuje się odpowiednio przepisy o spółce jawnej.
w zw. z art. 22 KSHW sprawach nieuregulowanych w rozporządzeniu 2137/85 oraz w ustawie do zgrupowania stosuje się odpowiednio przepisy o spółce jawnej.
art. 22 KSH
§ 1. Spółką jawną jest spółka osobowa, która prowadzi przedsiębiorstwo pod własną firmą, a nie jest inną spółką handlową.
§ 2. Każdy wspólnik odpowiada za zobowiązania spółki bez ograniczenia całym swoim majątkiem solidarnie z pozostałymi wspólnikami oraz ze spółką, z uwzględnieniem art. 31.
w zw. z art. 8 § 1 KSH§ 1. Spółką jawną jest spółka osobowa, która prowadzi przedsiębiorstwo pod własną firmą, a nie jest inną spółką handlową.
§ 2. Każdy wspólnik odpowiada za zobowiązania spółki bez ograniczenia całym swoim majątkiem solidarnie z pozostałymi wspólnikami oraz ze spółką, z uwzględnieniem art. 31.
art. 8 KSH
§ 1. Spółka osobowa może we własnym imieniu nabywać prawa, w tym własność nieruchomości i inne prawa rzeczowe, zaciągać zobowiązania, pozywać i być pozywana.
§ 2. Spółka osobowa prowadzi przedsiębiorstwo pod własną firmą.
i art. 331 KC§ 1. Spółka osobowa może we własnym imieniu nabywać prawa, w tym własność nieruchomości i inne prawa rzeczowe, zaciągać zobowiązania, pozywać i być pozywana.
§ 2. Spółka osobowa prowadzi przedsiębiorstwo pod własną firmą.
art. 331 KC
§ 1. Do jednostek organizacyjnych niebędących osobami prawnymi, którym ustawa przyznaje zdolność prawną, stosuje się odpowiednio przepisy o osobach prawnych.
§ 2. Jeżeli przepis odrębny nie stanowi inaczej, za zobowiązania jednostki, o której mowa w § 1, odpowiedzialność subsydiarną ponoszą jej członkowie; odpowiedzialność ta powstaje z chwilą, gdy jednostka organizacyjna stała się niewypłacalna.
), to jednak nie wystarczy dla w pełni samodzielnej aktywności ugrupowania.§ 1. Do jednostek organizacyjnych niebędących osobami prawnymi, którym ustawa przyznaje zdolność prawną, stosuje się odpowiednio przepisy o osobach prawnych.
§ 2. Jeżeli przepis odrębny nie stanowi inaczej, za zobowiązania jednostki, o której mowa w § 1, odpowiedzialność subsydiarną ponoszą jej członkowie; odpowiedzialność ta powstaje z chwilą, gdy jednostka organizacyjna stała się niewypłacalna.
Ponadto z uwagi na brak własnej podmiotowości prawnej członkowie EZIG ponoszą subsydiarną odpowiedzialność za działania niewypłacalnego EZIG (por. art. 331 § 2 KC
art. 331 KC
§ 1. Do jednostek organizacyjnych niebędących osobami prawnymi, którym ustawa przyznaje zdolność prawną, stosuje się odpowiednio przepisy o osobach prawnych.
§ 2. Jeżeli przepis odrębny nie stanowi inaczej, za zobowiązania jednostki, o której mowa w § 1, odpowiedzialność subsydiarną ponoszą jej członkowie; odpowiedzialność ta powstaje z chwilą, gdy jednostka organizacyjna stała się niewypłacalna.
).§ 1. Do jednostek organizacyjnych niebędących osobami prawnymi, którym ustawa przyznaje zdolność prawną, stosuje się odpowiednio przepisy o osobach prawnych.
§ 2. Jeżeli przepis odrębny nie stanowi inaczej, za zobowiązania jednostki, o której mowa w § 1, odpowiedzialność subsydiarną ponoszą jej członkowie; odpowiedzialność ta powstaje z chwilą, gdy jednostka organizacyjna stała się niewypłacalna.
C. Problemy związane z EUWT
Kment (KmentDieVerwaltung2012) zauważa kilka istotnych problemów rozporządzenia o EUWT.
Po pierwsze wątpi, czy art. 175 ust. 3 TFUE może w ogóle stanowić podstawę prawną do wydania wspomnianego rozporządzenia (KmentDieVerwaltung2012, s. 162). Rozporządzenie pozwala bowiem EUWT wyjść poza obszar działania funduszy (art. 7 ust. 3 podust. 2 RozpWEEUWT). Tymczasem działania szczególe, o których mowa jest w art. 175 ust. 3 TFUE (ex- art. 159 TWE
art. 159 TWE
Państwa Członkowskie prowadzą swoje polityki gospodarcze i koordynują je w taki sposób, aby osiągnąć także cele określone w artykule 158. Przy formułowaniu i urzeczywistnianiu polityk i działań Wspólnoty oraz przy urzeczywistnianiu rynku wewnętrznego bierze się pod uwagę cele określone w artykule 158 i przyczynia się do ich realizacji. Wspólnota wspiera także osiąganie tych celów przez działania, które podejmuje za pośrednictwem funduszy strukturalnych (Europejskiego Funduszu Orientacji i Gwarancji Rolnej - Sekcja Orientacji, Europejskiego Funduszu Społecznego, Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego), Europejskiego Banku Inwestycyjnego oraz innych istniejących instrumentów finansowych.
Co trzy lata Komisja przedstawia Parlamentowi Europejskiemu, Radzie, Komitetowi Ekonomiczno-Społecznemu i Komitetowi Regionów sprawozdanie w sprawie postępów w urzeczywistnianiu spójności gospodarczej i społecznej oraz w sprawie sposobu, w jaki różne środki przewidziane w niniejszym artykule przyczyniły się do tego. Sprawozdanie to zawiera, w odpowiednim przypadku, stosowne propozycje.
Jeśli działania szczególne okażą się niezbędne poza funduszami i bez uszczerbku dla środków przyjętych w ramach innych polityk Wspólnoty, działania takie mogą być przyjmowane przez Radę, stanowiącą zgodnie z procedurą określoną w artykule 251 i po konsultacji z Komitetem Ekonomiczno-Społecznym oraz Komitetem Regionów.
).Państwa Członkowskie prowadzą swoje polityki gospodarcze i koordynują je w taki sposób, aby osiągnąć także cele określone w artykule 158. Przy formułowaniu i urzeczywistnianiu polityk i działań Wspólnoty oraz przy urzeczywistnianiu rynku wewnętrznego bierze się pod uwagę cele określone w artykule 158 i przyczynia się do ich realizacji. Wspólnota wspiera także osiąganie tych celów przez działania, które podejmuje za pośrednictwem funduszy strukturalnych (Europejskiego Funduszu Orientacji i Gwarancji Rolnej - Sekcja Orientacji, Europejskiego Funduszu Społecznego, Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego), Europejskiego Banku Inwestycyjnego oraz innych istniejących instrumentów finansowych.
Co trzy lata Komisja przedstawia Parlamentowi Europejskiemu, Radzie, Komitetowi Ekonomiczno-Społecznemu i Komitetowi Regionów sprawozdanie w sprawie postępów w urzeczywistnianiu spójności gospodarczej i społecznej oraz w sprawie sposobu, w jaki różne środki przewidziane w niniejszym artykule przyczyniły się do tego. Sprawozdanie to zawiera, w odpowiednim przypadku, stosowne propozycje.
Jeśli działania szczególne okażą się niezbędne poza funduszami i bez uszczerbku dla środków przyjętych w ramach innych polityk Wspólnoty, działania takie mogą być przyjmowane przez Radę, stanowiącą zgodnie z procedurą określoną w artykule 251 i po konsultacji z Komitetem Ekonomiczno-Społecznym oraz Komitetem Regionów.
Dalej podkreśla on brak efektywnej ochrony prawnej przeciw aktom EUWT (KmentDieVerwaltung2012, s. 164). Właściwość sądów kraju siedziby EUWT (art. 15 ust. 2 zd. 2 RozpWEEUWT) oznacza utrudnienie dla podmiotów pochodzących spoza tego kraju (nieznajomość prawa, koszty pełnomocnika itp.).
Kment zarzuca także, iż ustawodawca europejski ograniczył się do rozwiązań o wyłącznie instytucjonalnym charakterze, jakim było utworzenie EUWT, zamiast skoncentrować się na rozwiązaniu kolizji porządków prawnych przy pomocy norm kolizyjnych (prawo kolizyjne administracyjne).
Warto zauważyć, że żaden z tych punktów nie został uwzględniony w reformie EUWT (zob. więcej w EUWTReforma).
Inni autorzy podkreślają również ingerencję WE w wewnętrzną strukturę państw członkowskich poprzez nakazanie utworzenia instytucji nieznanej porządkowi krajowemu (MartinezZUR2005, s. 341). Podobnie w prawie polskim brak jest odpowiednika EUWT (uzasadnienie do projektu ustawy, Druk Sejmowy nr 893 z 24.7.2008, s. 2).
D. Dalsze informacje
Informacje dotyczące EUWT można podzielić na informacje:
- charakter prawny EUWT,
- wewnętrzna struktura organizacyjna EUWT,
- związane z tworzeniem EUWT,
- dotyczące dokumentów EUWT,
- odnoszące się do działalności EUWT, a w szczególności:
- finansowanie działalności EUWT,
- kontrola zarządzania środkami publicznymi,
- odpowiedzialność EUWT oraz jego członków oraz
- zadania i możliwości zastosowania formy EUWT,
- w szczególności możliwości wykorzystania EUWT jako instytucji
- odnoszące się do reformy rozporządzenia 1082/2006.
CategoryEUWT CategoryLeksykonE
Na tej stronie nie ma komentarzy
