Wersja [21758]
To jest stara wersja UniwersytetTrzeciegoWieku utworzona przez MarcinKrzymuski, 2017-08-14 17:35:49.
Inhaltsverzeichnis des Artikels
A. FORMA PRAWNA
1. Stowarzyszenia i fundacje (...
2. Samorządy jako podmioty pro...
3. UTW w strukturach szkół wyż...
B. MODEL UTW
C. TWORZENIE
1. Tworzenie UTW w formie stow...
2. Tworzenie UTW w formie fund...
3. UTW jako instytucje samorzą...
4. UTW jako jednostka szkoły w...
D. FINANSOWANIE
1. Przychody stowarzyszenia
1. Stowarzyszenia i fundacje (...
2. Samorządy jako podmioty pro...
3. UTW w strukturach szkół wyż...
B. MODEL UTW
C. TWORZENIE
1. Tworzenie UTW w formie stow...
2. Tworzenie UTW w formie fund...
3. UTW jako instytucje samorzą...
4. UTW jako jednostka szkoły w...
D. FINANSOWANIE
1. Przychody stowarzyszenia
Uniwersytet trzeciego wieku
formy prawne i finansowanie UTW w Polsce
A. FORMA PRAWNA
1. Stowarzyszenia i fundacje (UTW jako NGO lub w strukturach NGO)
NGO w formie stowarzyszenia działają na podstawie ustawy prawo o stowarzyszeniach. Natomiast fundacje działają na podstawie ustawy o fundacjach. Obydwie opierają się również na ustawie o działalności pożytku publicznego i wolontariacie.
Stowarzyszenie nie ma wyznaczonych ustawowo celów. Ustawa ogranicza się jedynie do stwierdzenia, że mają mieć one charakter niezarobkowy. Dla stowarzyszeń cechą charakterystyczną jest to, że stanowią dobrowolne, samorządne i trwałe zrzeszenia podmiotów. Niezarobkowy charakter nie stoi na przeszkodzie prowadzeniu działalności gospodarczej tylko że dochód stowarzyszenia nie może być dzielony między członków, lecz musi być przeznaczany na podtrzymywanie statutowych celów stowarzyszenia (Sarnecki, Prawo o stowarzyszeniach. Komentarz, 2007, art. 1 uw. 1).
Fundację (prowadzącą) UTW musi wyróżniać cel społecznie użyteczny (art. 1 UFundacje
Tą formę działalności UTW wyróżnia osobowość prawna i idąca za tym niezależność organizacyjna od innych podmiotów. UTW działające w tej formie posiadają własne organy. Strukturę wewnętrzną regulują statuty i regulaminy (proceduralne lub merytoryczne).
Stowarzyszenia i fundacje finansują się ze składek członkowskich oraz pozyskiwanych dotacji z różnych źródeł (dotacje od samorządów, środki z funduszy UE, darowizny, ew. działalność gospodarcza - np. aktywności komercyjne z celem pozyskania środków na realizację celów statutowych). Ponadto otrzymują wsparcie niefinansowe w postaci bazy lokalowej, wyposażenia biurowego, pomocy organizacyjnej itp.).
UTW mogą także działać jako jednostki wewnętrzne stowarzyszeń lub fundacji, których spektrum działania obejmuje nie tylko uniwersytety trzeciego wieku. W tym wypadku stowarzyszenia lub fundacje są organiem prowadzącym UTW. Podstawą prawną utworzenia UTW w tej formie jest statut stowarzyszenia lub fundacji a sposób działania jest przedmiotem regulaminu (JachimowiczNalepa2014).
NGO w formie stowarzyszenia działają na podstawie ustawy prawo o stowarzyszeniach. Natomiast fundacje działają na podstawie ustawy o fundacjach. Obydwie opierają się również na ustawie o działalności pożytku publicznego i wolontariacie.
Stowarzyszenie nie ma wyznaczonych ustawowo celów. Ustawa ogranicza się jedynie do stwierdzenia, że mają mieć one charakter niezarobkowy. Dla stowarzyszeń cechą charakterystyczną jest to, że stanowią dobrowolne, samorządne i trwałe zrzeszenia podmiotów. Niezarobkowy charakter nie stoi na przeszkodzie prowadzeniu działalności gospodarczej tylko że dochód stowarzyszenia nie może być dzielony między członków, lecz musi być przeznaczany na podtrzymywanie statutowych celów stowarzyszenia (Sarnecki, Prawo o stowarzyszeniach. Komentarz, 2007, art. 1 uw. 1).
Fundację (prowadzącą) UTW musi wyróżniać cel społecznie użyteczny (art. 1 UFundacje
art. 1 UFundacje
Fundacja może być ustanowiona dla realizacji zgodnych z podstawowymi interesami Rzeczypospolitej Polskiej celów społecznie lub gospodarczo użytecznych, w szczególności takich, jak: ochrona zdrowia, rozwój gospodarki i nauki, oświata i wychowanie, kultura i sztuka, opieka i pomoc społeczna, ochrona środowiska oraz opieka nad zabytkami.
). Jednym z celów wymienionych w ustawie jest oświata. W przypadku UTW jest ona jednym z podstawowych aspektów działalności. UTW stawiają sobie za cel także "aktywizację społeczną osób starszych poprzez uczestnictwo w różnego rodzaju formach życia społecznego; propagowanie zasad kulturalnego współżycia społecznego i popieranie różnorodnych form aktywności intelektualnej, psychicznej i fizycznej adekwatnie do wieku, stopnia sprawności i zainteresowań członków stowarzyszenia". Ponieważ wyliczenie w art. 1 UFundacjeFundacja może być ustanowiona dla realizacji zgodnych z podstawowymi interesami Rzeczypospolitej Polskiej celów społecznie lub gospodarczo użytecznych, w szczególności takich, jak: ochrona zdrowia, rozwój gospodarki i nauki, oświata i wychowanie, kultura i sztuka, opieka i pomoc społeczna, ochrona środowiska oraz opieka nad zabytkami.
art. 1 UFundacje
Fundacja może być ustanowiona dla realizacji zgodnych z podstawowymi interesami Rzeczypospolitej Polskiej celów społecznie lub gospodarczo użytecznych, w szczególności takich, jak: ochrona zdrowia, rozwój gospodarki i nauki, oświata i wychowanie, kultura i sztuka, opieka i pomoc społeczna, ochrona środowiska oraz opieka nad zabytkami.
nie jest wyczerpujące ("w szczególności"), można realizować przy pomocy tej formy prawnej również inne cele. (JachimowiczNalepa2012, str. 10 i 19).Fundacja może być ustanowiona dla realizacji zgodnych z podstawowymi interesami Rzeczypospolitej Polskiej celów społecznie lub gospodarczo użytecznych, w szczególności takich, jak: ochrona zdrowia, rozwój gospodarki i nauki, oświata i wychowanie, kultura i sztuka, opieka i pomoc społeczna, ochrona środowiska oraz opieka nad zabytkami.
Tą formę działalności UTW wyróżnia osobowość prawna i idąca za tym niezależność organizacyjna od innych podmiotów. UTW działające w tej formie posiadają własne organy. Strukturę wewnętrzną regulują statuty i regulaminy (proceduralne lub merytoryczne).
Stowarzyszenia i fundacje finansują się ze składek członkowskich oraz pozyskiwanych dotacji z różnych źródeł (dotacje od samorządów, środki z funduszy UE, darowizny, ew. działalność gospodarcza - np. aktywności komercyjne z celem pozyskania środków na realizację celów statutowych). Ponadto otrzymują wsparcie niefinansowe w postaci bazy lokalowej, wyposażenia biurowego, pomocy organizacyjnej itp.).
UTW mogą także działać jako jednostki wewnętrzne stowarzyszeń lub fundacji, których spektrum działania obejmuje nie tylko uniwersytety trzeciego wieku. W tym wypadku stowarzyszenia lub fundacje są organiem prowadzącym UTW. Podstawą prawną utworzenia UTW w tej formie jest statut stowarzyszenia lub fundacji a sposób działania jest przedmiotem regulaminu (JachimowiczNalepa2014).
2. Samorządy jako podmioty prowadzące UTW
Samorządy mogą powołać UWT na mocy art. 7 ust. 1 pkt 8, 9, 17 USamorzGm). UTW tworzone przez JST są z reguły częścią centrów kultury, centrów kształcenia ustawicznego, bibliotek, ośrodków pomocy społecznej (JachimowiczNalepa2014, str. 9). UTW działają wówczas jako jednostki organizacyjne tych instytucji samorządowych i w oparciu o ich akty statuujące (np. statut gminnego albo miejskiego domu kultury).
Obecnie znaczenie UTW podkreśla (przepis art. 5c USamorzGm nie istnieje), gdzie przedstawicielom UTW gwarantuje się miejsce w gminnej radzie seniorów.
Można również spotkać się z modelem, gdzie JST jest członkiem stowarzyszenia prowadzącego UTW (zob. Koszyce czy Chodzież)
Samorządy mogą powołać UWT na mocy art. 7 ust. 1 pkt 8, 9, 17 USamorzGm). UTW tworzone przez JST są z reguły częścią centrów kultury, centrów kształcenia ustawicznego, bibliotek, ośrodków pomocy społecznej (JachimowiczNalepa2014, str. 9). UTW działają wówczas jako jednostki organizacyjne tych instytucji samorządowych i w oparciu o ich akty statuujące (np. statut gminnego albo miejskiego domu kultury).
Obecnie znaczenie UTW podkreśla (przepis art. 5c USamorzGm nie istnieje), gdzie przedstawicielom UTW gwarantuje się miejsce w gminnej radzie seniorów.
Można również spotkać się z modelem, gdzie JST jest członkiem stowarzyszenia prowadzącego UTW (zob. Koszyce czy Chodzież)
3. UTW w strukturach szkół wyższych
W tym wypadku organem prowadzącym UTW jest publiczna albo prywatna szkoła wyższa. Z reguły UTW w tej postaci jest kierowany przez pełnomocnika rektora (JachimowiczNalepa2014, s. 10). Podstawą prawną jest art. 6 ust. 1 pkt 5 PrSzkolWyższ
Finansowanie następuje z własnego budżetu uczelni, opłat uczestników oraz z pozyskanych z różnych źródeł funduszy.
W tym wypadku organem prowadzącym UTW jest publiczna albo prywatna szkoła wyższa. Z reguły UTW w tej postaci jest kierowany przez pełnomocnika rektora (JachimowiczNalepa2014, s. 10). Podstawą prawną jest art. 6 ust. 1 pkt 5 PrSzkolWyższ
art. 6 PrSzkolWyższ
1. Uczelnia ma w szczególności prawo do:
1) prowadzenia badań naukowych i prac rozwojowych oraz określania ich kierunków;
2) współpracy z innymi jednostkami akademickimi i naukowymi, w tym zagranicznymi, w realizacji badań naukowych i prac rozwojowych, na podstawie porozumień w celu pozyskiwania funduszy z realizacji badań, w tym z ich komercjalizacji oraz wspierania mobilności naukowców;
3) wspierania badań naukowych prowadzonych przez młodych naukowców, w szczególności przez przeprowadzanie konkursów finansowanych ze środków, o których mowa w art. 18 ust. 1 pkt 3 ustawy z dnia 30 kwietnia 2010 r. o zasadach finansowania nauki (Dz. U. Nr 96, poz. 615 oraz z 2011 r. Nr 84, poz. 455);
4) prowadzenia kształcenia na studiach pierwszego stopnia, studiach drugiego stopnia, jednolitych studiach magisterskich i studiach doktoranckich zgodnie z przysługującymi jej uprawnieniami, w tym:
a) ustalania warunków przyjęcia na studia, w tym liczby miejsc na kierunkach i formach studiów, z wyjątkiem studiów na kierunkach lekarskim i lekarsko-dentystycznym, w zakresie w jakim mają do nich zastosowanie przepisy wydane na podstawie art. 8 ust. 9,
b) ustalania planów studiów i programów kształcenia, uwzględniających efekty kształcenia zgodnie z Krajowymi Ramami Kwalifikacji dla Szkolnictwa Wyższego, zwanymi dalej "Krajowymi Ramami Kwalifikacji", dla obszarów kształcenia określonych w przepisach wydanych na podstawie art. 9 ust. 1 pkt 2;
5) prowadzenia studiów podyplomowych, kursów dokształcających i szkoleń;
6) wydawania dyplomów ukończenia studiów potwierdzających uzyskanie tytułu zawodowego oraz świadectw ukończenia studiów podyplomowych i kursów dokształcających.
2. Uprawnione jednostki organizacyjne uczelni mają prawo nadawania stopni naukowych doktora i doktora habilitowanego oraz występowania o nadanie tytułu naukowego profesora na zasadach określonych w ustawie z dnia 14 marca 2003 r. o stopniach naukowych i tytule naukowym oraz o stopniach i tytule w zakresie sztuki.
(uczelnia ma prawo m.in. do "prowadzenia studiów podyplomowych, kursów dokształcających i szkoleń") oraz art. 84 ust. 3 PrSzkolWyższ1. Uczelnia ma w szczególności prawo do:
1) prowadzenia badań naukowych i prac rozwojowych oraz określania ich kierunków;
2) współpracy z innymi jednostkami akademickimi i naukowymi, w tym zagranicznymi, w realizacji badań naukowych i prac rozwojowych, na podstawie porozumień w celu pozyskiwania funduszy z realizacji badań, w tym z ich komercjalizacji oraz wspierania mobilności naukowców;
3) wspierania badań naukowych prowadzonych przez młodych naukowców, w szczególności przez przeprowadzanie konkursów finansowanych ze środków, o których mowa w art. 18 ust. 1 pkt 3 ustawy z dnia 30 kwietnia 2010 r. o zasadach finansowania nauki (Dz. U. Nr 96, poz. 615 oraz z 2011 r. Nr 84, poz. 455);
4) prowadzenia kształcenia na studiach pierwszego stopnia, studiach drugiego stopnia, jednolitych studiach magisterskich i studiach doktoranckich zgodnie z przysługującymi jej uprawnieniami, w tym:
a) ustalania warunków przyjęcia na studia, w tym liczby miejsc na kierunkach i formach studiów, z wyjątkiem studiów na kierunkach lekarskim i lekarsko-dentystycznym, w zakresie w jakim mają do nich zastosowanie przepisy wydane na podstawie art. 8 ust. 9,
b) ustalania planów studiów i programów kształcenia, uwzględniających efekty kształcenia zgodnie z Krajowymi Ramami Kwalifikacji dla Szkolnictwa Wyższego, zwanymi dalej "Krajowymi Ramami Kwalifikacji", dla obszarów kształcenia określonych w przepisach wydanych na podstawie art. 9 ust. 1 pkt 2;
5) prowadzenia studiów podyplomowych, kursów dokształcających i szkoleń;
6) wydawania dyplomów ukończenia studiów potwierdzających uzyskanie tytułu zawodowego oraz świadectw ukończenia studiów podyplomowych i kursów dokształcających.
2. Uprawnione jednostki organizacyjne uczelni mają prawo nadawania stopni naukowych doktora i doktora habilitowanego oraz występowania o nadanie tytułu naukowego profesora na zasadach określonych w ustawie z dnia 14 marca 2003 r. o stopniach naukowych i tytule naukowym oraz o stopniach i tytule w zakresie sztuki.
art. 84 PrSzkolWyższ
1. Podstawowe jednostki organizacyjne uczelni, w tym jednostki zamiejscowe, tworzy, przekształca i likwiduje rektor po zasięgnięciu opinii senatu.
2. (uchylony).
3. W uczelni mogą być tworzone inne jednostki organizacyjne. Rodzaje, warunki i tryb tworzenia, likwidacji i przekształcania tych jednostek, z zastrzeżeniem art. 85 ust. 1-4, określa statut.
3a. W uczelni w celu organizacji indywidualnych studiów międzyobszarowych, o których mowa w art. 8 ust. 2, może być utworzona międzywydziałowa jednostka organizacyjna uczelni, której rada określa plany studiów i programy kształcenia.
4. (uchylony).
.1. Podstawowe jednostki organizacyjne uczelni, w tym jednostki zamiejscowe, tworzy, przekształca i likwiduje rektor po zasięgnięciu opinii senatu.
2. (uchylony).
3. W uczelni mogą być tworzone inne jednostki organizacyjne. Rodzaje, warunki i tryb tworzenia, likwidacji i przekształcania tych jednostek, z zastrzeżeniem art. 85 ust. 1-4, określa statut.
3a. W uczelni w celu organizacji indywidualnych studiów międzyobszarowych, o których mowa w art. 8 ust. 2, może być utworzona międzywydziałowa jednostka organizacyjna uczelni, której rada określa plany studiów i programy kształcenia.
4. (uchylony).
Finansowanie następuje z własnego budżetu uczelni, opłat uczestników oraz z pozyskanych z różnych źródeł funduszy.
B. MODEL UTW
Wg Wikipedii w Polsce zaczyna się przebijać model francuski, bardziej sformalizowany. Postuluje się większe powiązanie UTW z uczelniami wyższymi (ZTW jako jednostki organizacyjne szkół wyższych oraz kadra naukowa szkoły wyższej jako wykładowcy UTW).
W mniejszych ośrodkach, oddalonych od szkół wyższych występuje natomiast model zakładający, że UTW jest każda działalność nakierowana na aktywizację osób starszych.
C. TWORZENIE
2. Tworzenie UTW w formie fundacji
Zob. (Jachimowicz/Nalepa, Poradnik, 2012, str. 11). UTW w formie fundacji jest np. Drugi Łódzki UTW.
Przykładem UTW prowadzonego przez fundację jest UTW FUNDACJI KATOLICKIEGO GIMNAZJUM I LICEUM OGÓLNOKSZTAŁCĄCEGO im. Jana Pawła II w Łodzi. Dla utworzenia UWT w ramach fundacji potrzebne jest odpowiednie umocowanie w statucie fundacji oraz uchwała właściwego organu fundacji.
Zob. (Jachimowicz/Nalepa, Poradnik, 2012, str. 11). UTW w formie fundacji jest np. Drugi Łódzki UTW.
Przykładem UTW prowadzonego przez fundację jest UTW FUNDACJI KATOLICKIEGO GIMNAZJUM I LICEUM OGÓLNOKSZTAŁCĄCEGO im. Jana Pawła II w Łodzi. Dla utworzenia UWT w ramach fundacji potrzebne jest odpowiednie umocowanie w statucie fundacji oraz uchwała właściwego organu fundacji.
3. UTW jako instytucje samorządowe
Utworzenie albo umożliwienie tworzenia UTW w tej formie następuje w drodze uchwały właściwej jednostki, zmieniającej statut odpowiedniej instytucji. Jeżeli przewidziano taką sytuację w regulaminie jednostki, utworzenie UTW może nastąpić także na mocy zarządzenia uprawnionego kierownika gminnej jednostki organizacyjnej (np. Wronki).
Utworzenie albo umożliwienie tworzenia UTW w tej formie następuje w drodze uchwały właściwej jednostki, zmieniającej statut odpowiedniej instytucji. Jeżeli przewidziano taką sytuację w regulaminie jednostki, utworzenie UTW może nastąpić także na mocy zarządzenia uprawnionego kierownika gminnej jednostki organizacyjnej (np. Wronki).
4. UTW jako jednostka szkoły wyższej
O utworzeniu UTW decydują władze uczelni (uchwała senatu upoważniająca rektora do realizacji uchwały). Uchwała jest podejmowana na podstawie Statutu uczelni w związku z art. 62 i 84 PrSzkolWyższe. Uchwałą senatu ustanawia się również regulamin organizacyjny UTW (zob. Uchwała Senatu UWr).
Tego typu UTW mogą mieć też filie (zob. filia UTW UG w Pruszczu Gdańskim
D. FINANSOWANIEO utworzeniu UTW decydują władze uczelni (uchwała senatu upoważniająca rektora do realizacji uchwały). Uchwała jest podejmowana na podstawie Statutu uczelni w związku z art. 62 i 84 PrSzkolWyższe. Uchwałą senatu ustanawia się również regulamin organizacyjny UTW (zob. Uchwała Senatu UWr).
Tego typu UTW mogą mieć też filie (zob. filia UTW UG w Pruszczu Gdańskim
1. Przychody stowarzyszenia
Stowarzyszenia mają szerokie możliwości finansowania swojej działalności. Mogą czerpać przychody z:
charakter dodatkowy w stosunku do działalności pożytku publicznego. Przychody z niej mogą być przeznaczane wyłącznie na realizację celów statutowych.
Stowarzyszenia mają szerokie możliwości finansowania swojej działalności. Mogą czerpać przychody z:
- składek członkowskich,
- darowizn, zapisów i spadków, środków pochodzących z ofiarności prywatnej, ze sponsoringu, zbiórek publicznych,
- dotacji, subwencji,
- udziałów, kontraktów, środków z funduszy publicznych, grantów, zlecenia usług, wpływów z działalności statutowej stowarzyszenia, dochodów z działalności gospodarczej;
- dochodów z majątku stowarzyszenia, w tym z dochodów z kapitału (odsetki, lokaty, akcje), dochodów z nieruchomości i ruchomości będących własnością lub w użytkowaniu stowarzyszenia.
charakter dodatkowy w stosunku do działalności pożytku publicznego. Przychody z niej mogą być przeznaczane wyłącznie na realizację celów statutowych.
CategoryUniwersytetLudowy
Na tej stronie nie ma komentarzy
