Likwidacja granic w regionach przygranicznych - Europejskie Ugrupowanie Współpracy Terytorialnej (EUWT) jako instrument współpracy terytorialnej jednostek samorządu terytorialnego w Europie

Roszczenie odszkodowawcze z art. 471 KC

roszczenie odszkodowawcze za niewykonanie lub nienależyte wykonanie umowy, roszczenie odszkodowawcze ex contractu

A. Przesłanki
Zgodnie z ogólnymi regułami roszczeń odszkodowawczych przesłankami roszczenia z art. 471 KC są:

1. szkoda,
2. zdarzenie powodujące szkodę i
3. związek przyczynowo-skutkowy pomiędzy szkodą a zdarzeniem powodującym szkodę.

B. Zdarzenie rodzące odpowiedzialność na podstawie art. 471 KC

art. 471 KC
Dłużnik obowiązany jest do naprawienia szkody wynikłej z niewykonania lub nienależytego wykonania zobowiązania, chyba że niewykonanie lub nienależyte wykonanie jest następstwem okoliczności, za które dłużnik odpowiedzialności nie ponosi.

[schowaj]

Art. 471 KC określa, iż zdarzeniem powodującym szkodę ma być naruszenie zobowiązania, które ustawa określa jako "niewykonanie albo nienależyte wykonanie zobowiązania". Ponadto dłużnik powinien być odpowiedzialny za niewykonanie albo nienależyte wykonanie zobowiązania.

1. Zobowiązanie
Wierzyciela i dłużnika powinno łączyć zobowiązanie. Nie ma znaczenia, czy jest to zobowiązanie wynikające z czynności prawnych czy też z innych zdarzeń (czynów niedozwolonych, bezpodstawnego wzbogacenia, prowadzenia cudzych spraw bez zlecenia itp).

2. Naruszenie zobowiązania

a. niewykonanie zobowiązania
Niewykonanie zobowiązania zachodzi wówczas, gdy w zachowaniu się dłużnika nie występuje nic, co by odpowiadało spełnieniu świadczenia.

b. nienależyte wykonanie zobowiązania
Nienależyte wykonanie zobowiązania ma miejsce wówczas, gdy zachowanie się dłużnika zmierzało do spełnienia świadczenia, a nawet dłużnik według własnej oceny spełnił świadczenie, jednakże osiągnięty przez niego wynik odbiega pod określonymi względami od tego, na czym miało polegać prawidłowo spełnione świadczenie (wyrok SN z dnia 15.2.2002 r., III CZP 86/01, OSNC z 2002 r. Nr 11, poz. 132). Innymi słowy: wykonanie świadczenia to polega na zachowaniu się dłużnika zgodnie z treścią zobowiązania oraz w sposób czyniący zadość interesom wierzyciela. Nienależyte wykonanie zachodzi wówczas, gdy dłużnik zachowuje się niezgodnie z treścią zobowiązania lub jego zachowanie wprawdzie odpowiada treści zobowiązania, ale nie prowadzi do zaspokojenia wierzytelności.

3. Odpowiedzialność dłużnika
Odpowiedzialność dłużnika z art. 471 KC jest dla niego z tego powodu już niekorzystna, iż przepis ten przewiduje odwrócenie ciężaru dowodu. Domniemywać należy więc, iż niewykonanie lub nienależyte wykonanie umowy nastąpiło z przyczyn leżących po stronie dłużnika.

a. rozkład ciężaru dowodu
W razie nienależytego wykonania umowy ciężar dowodu braku okoliczności zwalniających od odpowiedzialności spoczywa na dłużniku (zob. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 5 grudnia 2008 r., III CSK 211/08 (LEX nr 484728)).

b. okoliczności, za które dłużnik odpowiada
W związku z tym dla dłużnika decydujące jest, za jakie okoliczności ponosi on odpowiedzialność. Skrótowo wskazać należy, iż dłużnik odpowiada:

1. za niezachowanie należytej staranności (art. 472 KC
   art. 472 KC
   Jeżeli ze szczególnego przepisu ustawy albo z czynności prawnej nie wynika nic innego, dłużnik odpowiedzialny jest za niezachowanie należytej staranności.

   [schowaj]
   w zw. z art. 355 § 2 KC
   art. 355 KC
   § 1. Dłużnik obowiązany jest do staranności ogólnie wymaganej w stosunkach danego rodzaju (należyta staranność).
   § 2. Należytą staranność dłużnika w zakresie prowadzonej przez niego działalności gospodarczej określa się przy uwzględnieniu zawodowego charakteru tej działalności.

   [schowaj]
   );
2. za okoliczności, za które przejął odpowiedzialność na mocy umowy (art. 472 KC
   art. 472 KC
   Jeżeli ze szczególnego przepisu ustawy albo z czynności prawnej nie wynika nic innego, dłużnik odpowiedzialny jest za niezachowanie należytej staranności.

   [schowaj]
   i art. 473 KC
   art. 473 KC
   § 1. Dłużnik może przez umowę przyjąć odpowiedzialność za niewykonanie lub za nienależyte wykonanie zobowiązania z powodów oznaczonych okoliczności, za które na mocy ustawy odpowiedzialności nie ponosi.
   § 2. Nieważne jest zastrzeżenie, iż dłużnik nie będzie odpowiedzialny za szkodę, którą może wyrządzić wierzycielowi umyślnie.

   [schowaj]
   );
3. za inne okoliczności, za które dłużnik odpowiada z mocy ustawy (np. wg art. 474 KC
   art. 474 KC
   Dłużnik odpowiedzialny jest jak za własne działanie lub zaniechanie za działania i zaniechania osób, z których pomocą zobowiązanie wykonywa, jak również osób, którym wykonanie zobowiązania powierza. Przepis powyższy stosuje się także w wypadku, gdy zobowiązanie wykonywa przedstawiciel ustawowy dłużnika.

   [schowaj]
   dłużnik odpowiada za działania i zaniechania osób, z których pomocą zobowiązanie wykonywa, jak również osób, którym wykonanie zobowiązania powierza).

---

CategoryRoszczeniaOdszkodowawcze