Wersja [2695]
To jest stara wersja KazusUmowaDozywociaNr2 utworzona przez MarcinKrzymuski, 2008-06-28 19:51:20.
Kazus nr 2 z umowy dożywocia
A. Stan faktyczny
A był właścicielem domu. Z uwagi na postępującą chorobę potrzebował coraz to większej opieki. Ponieważ jego syn S mieszkał daleko i nie kwapił się do pomocy ojcu, A przeniósł własność nieruchomości na N w zamian za dożywotnie utrzymanie. S domaga się uznania tej umowy za bezskuteczną wobec niego, gdyż obawia się, że w razie potrzeby uzyskania od ojca alimentów, ojciec powoła się na brak majątku?
Czy żądanie S jest zasadne i zasługuje na uwzględnienie?
B. Rozwiązanie
Roszczenie z art. 913 § 2 KC
art. 913 KC
§ 1. Jeżeli z jakichkolwiek powodów wytworzą się między dożywotnikiem a zobowiązanym takie stosunki, że nie można wymagać od stron, żeby pozostawały nadal w bezpośredniej ze sobą styczności, sąd na żądanie jednej z nich zamieni wszystkie lub niektóre uprawnienia objęte treścią prawa dożywocia na dożywotnią rentę odpowiadającą wartości tych uprawnień.
§ 2. W wypadkach wyjątkowych sąd może na żądanie zobowiązanego lub dożywotnika, jeżeli dożywotnik jest zbywcą nieruchomości, rozwiązać umowę o dożywocie.
o rozwiązanie umowy dożywocia§ 1. Jeżeli z jakichkolwiek powodów wytworzą się między dożywotnikiem a zobowiązanym takie stosunki, że nie można wymagać od stron, żeby pozostawały nadal w bezpośredniej ze sobą styczności, sąd na żądanie jednej z nich zamieni wszystkie lub niektóre uprawnienia objęte treścią prawa dożywocia na dożywotnią rentę odpowiadającą wartości tych uprawnień.
§ 2. W wypadkach wyjątkowych sąd może na żądanie zobowiązanego lub dożywotnika, jeżeli dożywotnik jest zbywcą nieruchomości, rozwiązać umowę o dożywocie.
1. Powstanie roszczenia
W tej sytuacji roszczenie powstaje, gdy dożywotnik jest zbywcą nieruchomości i nastąpiła wyjątkowa sytuacja uzasadniająca rozwiązanie umowy dożywocia. Należy jednak pamiętać także o tym, że roszczenie to przysługuje tylko wówczas, gdy strony wiązała w ogóle skuteczna umowa dożywocia.
a. skuteczna umowa dożywocia między A i B
A i B nie zawierali umowy dożywocia. Związanie ich tym rodzajem zobowiązania może jednak wynikać z wstąpienia B w stosunek dożywocia na skutek zbycia przez S nieruchomości. Zgodnie z art. 910 KC
art. 910 KC
§ 1. Przeniesienie własności nieruchomości na podstawie umowy o dożywocie następuje z jednoczesnym obciążeniem nieruchomości prawem dożywocia. Do takiego obciążenia stosuje się odpowiednio przepisy o prawach rzeczowych ograniczonych.
§ 2. W razie zbycia nieruchomości obciążonej prawem dożywocia nabywca ponosi także osobistą odpowiedzialność za świadczenia tym prawem objęte, chyba że stały się wymagalne w czasie, kiedy nieruchomość nie była jego własnością. Osobista odpowiedzialność współwłaścicieli jest solidarna.
zbycie nieruchomości powoduje wstąpienie nabywcy w stosunek dożywocia na miejsce zbywcy.§ 1. Przeniesienie własności nieruchomości na podstawie umowy o dożywocie następuje z jednoczesnym obciążeniem nieruchomości prawem dożywocia. Do takiego obciążenia stosuje się odpowiednio przepisy o prawach rzeczowych ograniczonych.
§ 2. W razie zbycia nieruchomości obciążonej prawem dożywocia nabywca ponosi także osobistą odpowiedzialność za świadczenia tym prawem objęte, chyba że stały się wymagalne w czasie, kiedy nieruchomość nie była jego własnością. Osobista odpowiedzialność współwłaścicieli jest solidarna.
Warunkiem wstąpienia w stosunek dożywocia jest jednak to, że powstał on w ogóle między A i S. Ważne jest w tym wypadku, aby mieć świadomość, iż uwagi na fakt, że przedmiotem zbycia jest nieruchomość, umowy muszą być zawarte w formie aktu notarialnego (art. 158 KC
art. 158 KC
Umowa zobowiązująca do przeniesienia własności nieruchomości powinna być zawarta w formie aktu notarialnego. To samo dotyczy umowy przenoszącej własność, która zostaje zawarta w celu wykonania istniejącego uprzednio zobowiązania do przeniesienia własności nieruchomości; zobowiązanie powinno być w akcie wymienione.
). Umowa zobowiązująca do przeniesienia własności nieruchomości powinna być zawarta w formie aktu notarialnego. To samo dotyczy umowy przenoszącej własność, która zostaje zawarta w celu wykonania istniejącego uprzednio zobowiązania do przeniesienia własności nieruchomości; zobowiązanie powinno być w akcie wymienione.
B wstąpił więc w istniejący stosunek dożywocia, wobec czego A i B łączy zobowiązanie z tytułu tej umowy.
b. wyjątkowa sytuacja uzasadniająca rozwiązanie umowy dożywocia
Oceniając stosunek art. 913 § 2 KC
art. 913 KC
§ 1. Jeżeli z jakichkolwiek powodów wytworzą się między dożywotnikiem a zobowiązanym takie stosunki, że nie można wymagać od stron, żeby pozostawały nadal w bezpośredniej ze sobą styczności, sąd na żądanie jednej z nich zamieni wszystkie lub niektóre uprawnienia objęte treścią prawa dożywocia na dożywotnią rentę odpowiadającą wartości tych uprawnień.
§ 2. W wypadkach wyjątkowych sąd może na żądanie zobowiązanego lub dożywotnika, jeżeli dożywotnik jest zbywcą nieruchomości, rozwiązać umowę o dożywocie.
do art. 913 § 1 KC§ 1. Jeżeli z jakichkolwiek powodów wytworzą się między dożywotnikiem a zobowiązanym takie stosunki, że nie można wymagać od stron, żeby pozostawały nadal w bezpośredniej ze sobą styczności, sąd na żądanie jednej z nich zamieni wszystkie lub niektóre uprawnienia objęte treścią prawa dożywocia na dożywotnią rentę odpowiadającą wartości tych uprawnień.
§ 2. W wypadkach wyjątkowych sąd może na żądanie zobowiązanego lub dożywotnika, jeżeli dożywotnik jest zbywcą nieruchomości, rozwiązać umowę o dożywocie.
art. 913 KC
§ 1. Jeżeli z jakichkolwiek powodów wytworzą się między dożywotnikiem a zobowiązanym takie stosunki, że nie można wymagać od stron, żeby pozostawały nadal w bezpośredniej ze sobą styczności, sąd na żądanie jednej z nich zamieni wszystkie lub niektóre uprawnienia objęte treścią prawa dożywocia na dożywotnią rentę odpowiadającą wartości tych uprawnień.
§ 2. W wypadkach wyjątkowych sąd może na żądanie zobowiązanego lub dożywotnika, jeżeli dożywotnik jest zbywcą nieruchomości, rozwiązać umowę o dożywocie.
należy wyjść z założenia, iż przyczynami uzasadniającymi rozwiązanie umowy mogą być tylko wyjątkowo ostre konflikty między obojgiem stron umowy. Popełnienie przestępstwa na szkodę dożywotnika stanowi bez wątpienia taki wyjątkowy wypadek.§ 1. Jeżeli z jakichkolwiek powodów wytworzą się między dożywotnikiem a zobowiązanym takie stosunki, że nie można wymagać od stron, żeby pozostawały nadal w bezpośredniej ze sobą styczności, sąd na żądanie jednej z nich zamieni wszystkie lub niektóre uprawnienia objęte treścią prawa dożywocia na dożywotnią rentę odpowiadającą wartości tych uprawnień.
§ 2. W wypadkach wyjątkowych sąd może na żądanie zobowiązanego lub dożywotnika, jeżeli dożywotnik jest zbywcą nieruchomości, rozwiązać umowę o dożywocie.
c. dożywotnik jest zbywcą nieruchomości
Ostatnią przesłanką jest to, że dożywotnik jest zbywcą nieruchomości. W tym wypadku jest to problematyczne, gdyż zbycia nieruchomości na rzecz B dokonał S, a więc wcześniejszy zobowiązany z umowy dożywocia a nie A, który jest uprawnionym z tytułu tej umowy. SN orzekł dlatego też, iż po zbyciu nieruchomości obciążonej dożywociem rozwiązanie umowy o dożywocie nie jest dopuszczalne (wyrok SN z dnia 17.3.2004 r., II CK 91/03. OSNC 2005 Nr 3, poz. 52).
Dlatego też żądanie nie może być w tej sytuacji uwzględnione.
2. Wynik
Ponieważ zbywcą nieruchomości był zobowiązany S a nie dożywotnik A, sąd nie uwzględni żądania o rozwiązanie umowy dożywocia.
W tej sytuacji A może domagać się wyłącznie zamiany dożywocia na stosowną rentę na podstawie art. 914 KC
art. 914 KC
Jeżeli zobowiązany z tytułu umowy o dożywocie zbył otrzymaną nieruchomość, dożywotnik może żądać zamiany prawa dożywocia na dożywotnią rentę odpowiadającą wartości tego prawa.
.Jeżeli zobowiązany z tytułu umowy o dożywocie zbył otrzymaną nieruchomość, dożywotnik może żądać zamiany prawa dożywocia na dożywotnią rentę odpowiadającą wartości tego prawa.
CategoryKazusyUmowaDozywocia
Na tej stronie nie ma komentarzy
