Alle Kategorien:
 Baza informacji o EUWT
 Komentarze nt. EUWT
 Bibliografia EUWT
 Orzecznictwo dotyczące EUWT
 Prawo o EUWT
  E U W T Zagadnienia Ogolne
  E U W T Zagadnienia Prakt...
  Gospodarka Komunalna
  Gospodarka Przestrzenna
  Miedzynarodowe Prawo Admi...
  Zwiazek Celowy
Inhaltsverzeichnis des Artikels

Zasadność skargi o uchylenie

podstawy uchylenia aktu działalności administracji

A. Skarga o uchylenie decyzji administracyjnej (postanowienia administracyjnego)
Sąd może uchylić decyzję w całości lub w części, jeżeli w toku wydania decyzji doszło do naruszenia:
  1. prawa materialnego, o ile naruszenie miało wpływ na wynik sprawy,
  2. prawa, które daje podstawę do wznowienia postępowania administracyjnego lub
  3. przepisów postępowania, jeżeli mogło ono mieć istotny wpływ na wynik sprawy.
Rażące naruszenie prawa nie stanowi podstawy do uchylenia decyzji, lecz do stwierdzenia nieważności decyzji wg art. 145 § 1 pkt 2 PrPSA
art. 145 PrPSA
§ 1. Sąd uwzględniając skargę na decyzję lub postanowienie:
1) uchyla decyzję lub postanowienie w całości albo w części, jeżeli stwierdzi:
a) naruszenie prawa materialnego, które miało wpływ na wynik sprawy,
b) naruszenie prawa dające podstawę do wznowienia postępowania administracyjnego,
c) inne naruszenie przepisów postępowania, jeżeli mogło ono mieć istotny wpływ na wynik sprawy;
2) stwierdza nieważność decyzji lub postanowienia w całości lub w części, jeżeli zachodzą przyczyny określone w art. 156 Kodeksu postępowania administracyjnego lub w innych przepisach;
3) stwierdza wydanie decyzji lub postanowienia z naruszeniem prawa, jeżeli zachodzą przyczyny określone w Kodeksie postępowania administracyjnego lub w innych przepisach.
§ 2. W sprawach skarg na decyzje i postanowienia wydane w innym postępowaniu, niż uregulowane w Kodeksie postępowania administracyjnego i w przepisach o postępowaniu egzekucyjnym w administracji, przepisy § 1 stosuje się z uwzględnieniem przepisów regulujących postępowanie, w którym wydano zaskarżoną decyzję lub postanowienie.
[schowaj]
(zob. ZasadnoscSkargiOStwierdzenieNiewaznosci).
1. Naruszenie prawa materialnego, które miało wpływ na wynik sprawy
Przyjmuje się, iż chodzi tutaj o wszelkie możliwe naruszenia prawa materialnego, zarówno administracyjnego jak i również innych gałęzi prawa, o ile stanowiły podstawę do wydania decyzji administracyjnej (por. Woś w: WosPrPSAKomentarz (2009), str. 591).
a. Naruszenie prawa materialnego
Mogą mieć tutaj miejsce dwie konstelacje:
  1. błędna wykładnia prawa albo
  2. niewłaściwe zastosowanie (= błąd subsumcji).
(1) błędna wykładnia
Z tym przypadkiem mamy do czynienia, jeżeli organ wydający decyzję lub postanowienie błędnie uznał, że dany przepis obowiązuje lub błędnie przyjął, że dany przepis nie obowiązuje, albo gdy organ dokonał błędnej interpretacji treści (znaczenia) danego przepisu (Jagielska w: HauserWierzbowskiPrPSAKomentarz, 2011, art. 145 nb. 9).
(2) niewłaściwe zastosowanie
Błąd w subsumcji polega na niezgodności między stanem faktycznym a hipotezą zastosowanej normy prawnej (Wójcik w: JakubeckiKPCKomentarz, 2011, art. 398(3) uw. 4). To oznacza z reguły błędne przyjęcie albo nieprzyjęcie związku zachodzącego między stanem faktycznym a normą prawną (wyrok SN z dnia 8.10.2002 r., IV CKN 1304/00 (LEX nr 78365); wyrok SN z dnia 8.11.2002 r., III CKN 2/01 (Legalis); wyrok SN z dnia 2.4.2003 r., I CKN 160/01 (LEX nr 78813); Zieliński w: ZielinskiKPCKomentarz, 2011, art. 398(3) nb. 16; Wiśniewski w: DoleckiWisniewskiKPCKomentarz, 2010, art. 398(3) uw. 5).
O tej przesłance można mówić dopiero po uprzednim ustaleniu, że stan faktyczny przyjęty w zaskarżonym wyroku jest prawidłowy albo nie został skutecznie podważony (wyrok NSA w Warszawie z dnia 4.11.2010 r., II GSK 619/09).
b. Wpływ naruszenia na wynik sprawy
Naruszenie prawa ma wpływ na wynik sprawy, jeżeli decyzja ma inną treść, niż gdyby miała bez naruszenia prawa (por. Kabat w: PrPSAKomentarz (2011), art. 145 uw. 4).

2. Naruszenia prawa dającego podstawę do wznowienia postępowania administracyjnego (art. 145 § 1 pkt 1 b PrPSA
art. 145 PrPSA
§ 1. Sąd uwzględniając skargę na decyzję lub postanowienie:
1) uchyla decyzję lub postanowienie w całości albo w części, jeżeli stwierdzi:
a) naruszenie prawa materialnego, które miało wpływ na wynik sprawy,
b) naruszenie prawa dające podstawę do wznowienia postępowania administracyjnego,
c) inne naruszenie przepisów postępowania, jeżeli mogło ono mieć istotny wpływ na wynik sprawy;
2) stwierdza nieważność decyzji lub postanowienia w całości lub w części, jeżeli zachodzą przyczyny określone w art. 156 Kodeksu postępowania administracyjnego lub w innych przepisach;
3) stwierdza wydanie decyzji lub postanowienia z naruszeniem prawa, jeżeli zachodzą przyczyny określone w Kodeksie postępowania administracyjnego lub w innych przepisach.
§ 2. W sprawach skarg na decyzje i postanowienia wydane w innym postępowaniu, niż uregulowane w Kodeksie postępowania administracyjnego i w przepisach o postępowaniu egzekucyjnym w administracji, przepisy § 1 stosuje się z uwzględnieniem przepisów regulujących postępowanie, w którym wydano zaskarżoną decyzję lub postanowienie.
[schowaj]
)
W tym wypadku eliminacja decyzji nastąpi, jeżeli wystąpi:
  • okoliczność stanowiąca podstawę do wznowienia postępowania,
  • okoliczność ta będzie stanowić jednocześnie naruszenia prawa i
  • nie wystąpią negatywne przesłanki uchylenia.
a. okoliczność wznowienia postępowania
Podstawą uchylenia decyzji może być okoliczność, stanowiąca jednocześnie podstawę do wznowienia postępowania. Przyczyny te zostały enumeratywnie podane w art. 145 KPA
art. 145 KPA
§ 1. W sprawie zakończonej decyzją ostateczną wznawia się postępowanie, jeżeli:
1) dowody, na których podstawie ustalono istotne dla sprawy okoliczności faktyczne, okazały się fałszywe,
2) decyzja wydana została w wyniku przestępstwa,
3) decyzja wydana została przez pracownika lub organ administracji publicznej, który podlega wyłączeniu stosownie do art. 24, 25 i 27,
4) strona bez własnej winy nie brała udziału w postępowaniu,
5) wyjdą na jaw istotne dla sprawy nowe okoliczności faktyczne lub nowe dowody istniejące w dniu wydania decyzji, nie znane organowi, który wydał decyzję,
6) decyzja wydana została bez uzyskania wymaganego prawem stanowiska innego organu,
7) zagadnienie wstępne zostało rozstrzygnięte przez właściwy organ lub sąd odmiennie od oceny przyjętej przy wydaniu decyzji (art. 100 § 2),
8) decyzja została wydana w oparciu o inną decyzję lub orzeczenie sądu, które zostało następnie uchylone lub zmienione.
§ 2. Z przyczyn określonych w § 1 pkt 1 i 2 postępowanie może być wznowione również przed stwierdzeniem sfałszowania dowodu lub popełnienia przestępstwa orzeczeniem sądu lub innego organu, jeżeli sfałszowanie dowodu lub popełnienie przestępstwa jest oczywiste, a wznowienie postępowania jest niezbędne dla uniknięcia niebezpieczeństwa dla życia lub zdrowia ludzkiego albo poważnej szkody dla interesu społecznego.
§ 3. Z przyczyn określonych w § 1 pkt 1 i 2 można wznowić postępowanie także w przypadku, gdy postępowanie przed sądem lub innym organem nie może być wszczęte na skutek upływu czasu lub z innych przyczyn określonych w przepisach prawa.
[schowaj]
, art. 145a KPA
art. 145a KPA
§ 1. Można żądać wznowienia postępowania również w przypadku, gdy Trybunał Konstytucyjny orzekł o niezgodności aktu normatywnego z Konstytucją , umową międzynarodową lub z ustawą, na podstawie którego została wydana decyzja.
§ 2. W sytuacji określonej w § 1 skargę o wznowienie wnosi się w terminie jednego miesiąca od dnia wejścia w życie orzeczenia Trybunału Konstytucyjnego.
[schowaj]
i art. 240 UOrdynPodatk
art. 240 UOrdynPodatk
§ 1. W sprawie zakończonej decyzją ostateczną wznawia się postępowanie, jeżeli:
1) dowody, na których podstawie ustalono istotne dla sprawy okoliczności faktyczne, okazały się fałszywe,
2) decyzja wydana została w wyniku przestępstwa,
3) decyzja wydana została przez pracownika lub organ podatkowy, który podlega wyłączeniu stosownie do art. 130-132,
4) strona nie z własnej winy nie brała udziału w postępowaniu,
5) wyjdą na jaw istotne dla sprawy nowe okoliczności faktyczne lub nowe dowody istniejące w dniu wydania decyzji nie znane organowi, który wydał decyzję,
6) decyzja wydana została bez uzyskania wymaganego prawem stanowiska innego organu,
7) decyzja została wydana na podstawie innej decyzji lub orzeczenia sądu, które zostały następnie uchylone lub zmienione w sposób mogący mieć wpływ na treść wydanej decyzji,
8) została wydana na podstawie przepisu, o którego niezgodności z Konstytucją Rzeczypospolitej Polskiej, ustawą lub ratyfikowaną umową międzynarodową orzekł Trybunał Konstytucyjny;
9) ratyfikowana umowa o unikaniu podwójnego opodatkowania lub inna ratyfikowana umowa międzynarodowa, której stroną jest Rzeczpospolita Polska, ma wpływ na treść wydanej decyzji;
10) wynik zakończonej procedury wzajemnego porozumiewania lub procedury arbitrażowej, prowadzonych na podstawie ratyfikowanej umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania lub innej ratyfikowanej umowy międzynarodowej, której stroną jest Rzeczpospolita Polska, ma wpływ na treść wydanej decyzji;
11) orzeczenie Europejskiego Trybunału Sprawiedliwości ma wpływ na treść wydanej decyzji.
§ 2. Jeżeli sfałszowanie dowodu lub popełnienie przestępstwa jest oczywiste, a wznowienie postępowania jest niezbędne w celu ochrony interesu publicznego, postępowanie z przyczyn określonych w § 1 pkt 1 lub 2 może być wznowione również przed wydaniem przez sąd orzeczenia stwierdzającego sfałszowanie dowodu lub popełnienie przestępstwa.
§ 3. Z przyczyn określonych w § 1 pkt 1 i 2 można wznowić postępowanie także w przypadku, gdy postępowanie przed sądem nie może być wszczęte na skutek upływu czasu lub z innych przyczyn, określonych w przepisach prawa.
[schowaj]
.
b. naruszenie prawa
Sporne jest, czy regulacja odnosi się do przyczyn wznowienia postępowania ujętych tak, jak jest to obecnie w przytoczonych właśnie przypisach (tak AdamiakBorkowskiKPA, 2007, s. 452) czy wyłącznie do takich, które są jednocześnie naruszeniem prawa (tak: Zimmerman, Glosa do wyroku NSA z dnia 6.1.1999 r., III SA 4728/97, OSP 2000 nr 1, s. 51 i nast.; NSA w wyroku z dnia 12.5.2005 r., FSK 2045/04, Monitor Podatkowy 2006 nr 3, s. 45). Jeżeli przyjmie się drugą koncepcję, to należy mieć na uwadze, że nie da się a priori wskazać enumeratywnie przyczyn, z którymi zawsze związane będzie naruszenie prawa. Z reguły z naruszeniem prawa związane będzie wydanie decyzji na skutek przestępstwa, wydanie decyzji przez organ lub pracownika wyłączonego, bez uzyskania stanowiska innego organu. W pozostałych wypadkach konieczna jest ocena, czy okoliczność dająca podstawę do wznowienia postępowania stanowi jednocześnie naruszenie prawa, musi być więc dokonywana indywidualnie.
c. brak negatywnych przesłanek wznowienia postępowania
Wznowienie postępowania wykluczają okoliczności wymienione w art. 146 KPA
art. 146 KPA
§ 1. Uchylenie decyzji z przyczyn określonych w art. 145 § 1 pkt 1 i 2 nie może nastąpić, jeżeli od dnia doręczenia lub ogłoszenia decyzji upłynęło dziesięć lat, zaś z przyczyn określonych w art. 145 § 1 pkt 3-8 oraz w art. 145a i art. 145b, jeżeli od dnia doręczenia lub ogłoszenia decyzji upłynęło pięć lat.
§ 2. Nie uchyla się decyzji także w przypadku, jeżeli w wyniku wznowienia postępowania mogłaby zapaść wyłącznie decyzja odpowiadająca w swej istocie decyzji dotychczasowej.
[schowaj]
.
W pierwszym wypadku (art. 146 § 1 KPA
art. 146 KPA
§ 1. Uchylenie decyzji z przyczyn określonych w art. 145 § 1 pkt 1 i 2 nie może nastąpić, jeżeli od dnia doręczenia lub ogłoszenia decyzji upłynęło dziesięć lat, zaś z przyczyn określonych w art. 145 § 1 pkt 3-8 oraz w art. 145a i art. 145b, jeżeli od dnia doręczenia lub ogłoszenia decyzji upłynęło pięć lat.
§ 2. Nie uchyla się decyzji także w przypadku, jeżeli w wyniku wznowienia postępowania mogłaby zapaść wyłącznie decyzja odpowiadająca w swej istocie decyzji dotychczasowej.
[schowaj]
) wznowienie postępowania wyłączone jest na skutek upływu czasu.
Wznowienie postępowania wyłączone jest również wówczas, gdyby nawet w prawidłowo przeprowadzonym postępowaniu musiała zapaść identyczna decyzja. Jest to poniekąd inne ujęcie okoliczności, że okoliczność powodująca możliwość reaktywacji postępowania, nie miała wpływu na treść decyzji.

3. Inne naruszenie przepisów postępowania, jeżeli mogło ono mieć istotny wpływ na wynik sprawy (art. 145 § 1 pkt 1 c PrPSA
art. 145 PrPSA
§ 1. Sąd uwzględniając skargę na decyzję lub postanowienie:
1) uchyla decyzję lub postanowienie w całości albo w części, jeżeli stwierdzi:
a) naruszenie prawa materialnego, które miało wpływ na wynik sprawy,
b) naruszenie prawa dające podstawę do wznowienia postępowania administracyjnego,
c) inne naruszenie przepisów postępowania, jeżeli mogło ono mieć istotny wpływ na wynik sprawy;
2) stwierdza nieważność decyzji lub postanowienia w całości lub w części, jeżeli zachodzą przyczyny określone w art. 156 Kodeksu postępowania administracyjnego lub w innych przepisach;
3) stwierdza wydanie decyzji lub postanowienia z naruszeniem prawa, jeżeli zachodzą przyczyny określone w Kodeksie postępowania administracyjnego lub w innych przepisach.
§ 2. W sprawach skarg na decyzje i postanowienia wydane w innym postępowaniu, niż uregulowane w Kodeksie postępowania administracyjnego i w przepisach o postępowaniu egzekucyjnym w administracji, przepisy § 1 stosuje się z uwzględnieniem przepisów regulujących postępowanie, w którym wydano zaskarżoną decyzję lub postanowienie.
[schowaj]
)
W tym wypadku chodzi o sytuacje, które muszą spełniać następujące kryteria:
  • naruszenie prawa formalnego,
  • nie stanowiącego okoliczności do wznowienia lub stwierdzenia nieważności oraz
  • prawdopodobieństwo istotnego wpływu na wynik sprawy.
a. naruszenie prawa procesowego
Podstawą uchylenia decyzji może być także kwalifikowane naruszenie prawa procesowego.
b. naruszenie nie stanowi postawy do wznowienia postępowania lub stwierdzenia nieważności
Chodzi tutaj o takie naruszenia, które nie stanowią podstawy do wznowienia postępowania ani do stwierdzenia nieważności (Kabat w: PrPSAKomentarz, 2009, art. 145 nb. 10).
Wymieniane są w związku z tym trzy konstelacje:
  • niedopełnienie przez organ prowadzący postępowanie obowiązków wynikających z tychże regulacji;
  • uniemożliwienie stronie postępowania skorzystania z zawartych w tychże regulacjach uprawnień;
  • błędna wykładnia poszczególnych przepisów regulacji proceduralnej stosowanej przez organ.
c. możliwość istotnego wpływu na wynik sprawy
Należy pamiętać, że tutaj wykazać należy jedynie możliwość istotnego wpływu naruszenia przepisów o postępowaniu na treść orzeczenia. Ocena ta następuje na podstawie każdego indywidualnego przypadku z osobna, przy czym ciężar dowodu spoczywa na stronie, która zgłasza zarzut naruszenia prawa (uchwała NSA z dnia 25.4.2005 r., FPS 6/04 (publ. ONSA WSA z 2005 r nr 4, poz. 66); wyrok NSA z dnia 18.5.2006 r., II OSK 831/05 (Legalis)).
Z drugiej strony trzeba mieć na uwadze, że ewentualny wpływ na wynik sprawy musi być istotny. Będzie miało to miejsce w sytuacjach, gdy orzeczenie wydane w postępowaniu prawidłowo przeprowadzonym mogłoby wypaść diametralnie inaczej, niż stało się to w postępowaniu przeprowadzonym wadliwie. Drobne różnice nie będą więc uzasadniały uznania skargi o uchylenie decyzji za zasadną.

B. Skarga na inne akty lub czynności
Przesłanki uchylenia aktów z zakresu administracji publicznej, o których mowa jest w art. 3 § 2 pkt 4 i 4a PrPSA
art. 3 PrPSA
§ 1. Sądy administracyjne sprawują kontrolę działalności administracji publicznej i stosują środki określone w ustawie.
§ 2. Kontrola działalności administracji publicznej przez sądy administracyjne obejmuje orzekanie w sprawach skarg na:
1) decyzje administracyjne;
2) postanowienia wydane w postępowaniu administracyjnym, na które służy zażalenie albo kończące postępowanie, a także na postanowienia rozstrzygające sprawę co do istoty;
3) postanowienia wydane w postępowaniu egzekucyjnym i zabezpieczającym, na które służy zażalenie;
4) inne niż określone w pkt 1-3 akty lub czynności z zakresu administracji publicznej dotyczące uprawnień lub obowiązków wynikających z przepisów prawa;
4a) pisemne interpretacje przepisów prawa podatkowego wydawane w indywidualnych sprawach;
5) akty prawa miejscowego organów jednostek samorządu terytorialnego i terenowych organów administracji rządowej;
6) akty organów jednostek samorządu terytorialnego i ich związków, inne niż określone w pkt 5, podejmowane w sprawach z zakresu administracji publicznej;
7) akty nadzoru nad działalnością organów jednostek samorządu terytorialnego;
8) bezczynność lub przewlekłe prowadzenie postępowania w przypadkach określonych w pkt 1-4a.
§ 3. Sądy administracyjne orzekają także w sprawach, w których przepisy ustaw szczególnych przewidują sądową kontrolę, i stosują środki określone w tych przepisach.
[schowaj]

Zob. też Art. 146 PrPSA
art. 146 PrPSA
§ 1. Sąd, uwzględniając skargę na akt lub czynność, o których mowa w art. 3 § 2 pkt 4 i 4a, uchyla ten akt lub interpretację albo stwierdza bezskuteczność czynności.
§ 2. W sprawach, o których mowa w § 1, sąd może w wyroku uznać uprawnienie lub obowiązek wynikające z przepisów prawa.
[schowaj]


C. Skarga jednostki samorządu terytorialnego na akt nadzoru
Zob. Art. 3 § 1 pkt 7 PrPSA
art. 3 PrPSA
§ 1. Sądy administracyjne sprawują kontrolę działalności administracji publicznej i stosują środki określone w ustawie.
§ 2. Kontrola działalności administracji publicznej przez sądy administracyjne obejmuje orzekanie w sprawach skarg na:
1) decyzje administracyjne;
2) postanowienia wydane w postępowaniu administracyjnym, na które służy zażalenie albo kończące postępowanie, a także na postanowienia rozstrzygające sprawę co do istoty;
3) postanowienia wydane w postępowaniu egzekucyjnym i zabezpieczającym, na które służy zażalenie;
4) inne niż określone w pkt 1-3 akty lub czynności z zakresu administracji publicznej dotyczące uprawnień lub obowiązków wynikających z przepisów prawa;
4a) pisemne interpretacje przepisów prawa podatkowego wydawane w indywidualnych sprawach;
5) akty prawa miejscowego organów jednostek samorządu terytorialnego i terenowych organów administracji rządowej;
6) akty organów jednostek samorządu terytorialnego i ich związków, inne niż określone w pkt 5, podejmowane w sprawach z zakresu administracji publicznej;
7) akty nadzoru nad działalnością organów jednostek samorządu terytorialnego;
8) bezczynność lub przewlekłe prowadzenie postępowania w przypadkach określonych w pkt 1-4a.
§ 3. Sądy administracyjne orzekają także w sprawach, w których przepisy ustaw szczególnych przewidują sądową kontrolę, i stosują środki określone w tych przepisach.
[schowaj]
w zw. z art. 148 PrPSA
art. 148 PrPSA
Sąd uwzględniając skargę jednostki samorządu terytorialnego na akt nadzoru uchyla ten akt.
[schowaj]
.
Na tej stronie nie ma komentarzy