Alle Kategorien:
 Baza informacji o EUWT
 Komentarze nt. EUWT
 Bibliografia EUWT
 Orzecznictwo dotyczące EUWT
 Prawo o EUWT
  E U W T Zagadnienia Ogolne
  E U W T Zagadnienia Prakt...
  Gospodarka Komunalna
  Gospodarka Przestrzenna
  Miedzynarodowe Prawo Admi...
  Zwiazek Celowy

Wygaśnięcie hipoteki


Hipoteka wygasa na podstawie następujących okoliczności:
  1. przyczyny ogólne, dot. ograniczonych praw rzeczowych:
    • zrzeczenie się (art. 246 KC
      art. 246 KC
      § 1. Jeżeli uprawniony zrzeka się ograniczonego prawa rzeczowego, prawo to wygasa. Oświadczenie o zrzeczeniu się prawa powinno być złożone właścicielowi rzeczy obciążonej.
      § 2. Jednakże gdy ustawa nie stanowi inaczej, a prawo było ujawnione w księdze wieczystej, do jego wygaśnięcia potrzebne jest wykreślenie prawa z księgi wieczystej.
      ),
    • konfuzja (art. 247 KC
      art. 247 KC
      Ograniczone prawo rzeczowe wygasa, jeżeli przejdzie na właściciela rzeczy obciążonej albo jeżeli ten, komu prawo takie przysługuje, nabędzie własność rzeczy obciążonej.
      ),
    • zniesienie przez strony,
    • problematyczne jest zrealizowanie się warunku lub nadejście terminu (por. art. 245 § 2 zd. 1 KC
      art. 245 KC
      § 1. Z zastrzeżeniem wyjątków w ustawie przewidzianych, do ustanowienia ograniczonego prawa rzeczowego stosuje się odpowiednio przepisy o przeniesieniu własności.
      § 2. Jednakże do ustanowienia ograniczonego prawa rzeczowego na nieruchomości nie stosuje się przepisów o niedopuszczalności warunku lub terminu. Forma aktu notarialnego jest potrzebna tylko dla oświadczenia właściciela, który prawo ustanawia.
      );
  2. przepisy szczególne, dot. wyłącznie hipoteki:
    • wygaśnięcie wierzytelności (art. 94 UKsWieczHip
      art. 94 UKsWieczHip
      Wygaśnięcie wierzytelności zabezpieczonej hipoteką pociąga za sobą wygaśnięcie hipoteki, chyba że z danego stosunku prawnego mogą powstać w przyszłości kolejne wierzytelności podlegające zabezpieczeniu. Przepis art. 991 ust. 1 stosuje się odpowiednio.
      ),
    • upływ 10 lat od wykreślenia bez przyczyny (art. 95 UKsWieczHip
      art. 95 UKsWieczHip
      W razie wykreślenia hipoteki z księgi wieczystej bez ważnej podstawy prawnej hipoteka wygasa po upływie lat dziesięciu.
      ),
    • złożenie zabezpieczenia do depozytu (art. 99 UKsWieczHip
      art. 99 UKsWieczHip
      1. Gdy wierzytelność zabezpieczona hipoteką jest wymagalna, a wierzyciel dopuszcza się zwłoki albo też zaspokojenie go napotyka trudności, hipoteka wygasa, jeżeli właściciel nieruchomości złoży zabezpieczoną kwotę do depozytu sądowego, zrzekając się uprawnienia do odebrania jej z powrotem.
      2. Wykreślenie hipoteki następuje na wniosek właściciela nieruchomości na podstawie prawomocnego postanowienia sądu o zezwoleniu na złożenie do depozytu sądowego oraz dowodu wpłaty zabezpieczonej kwoty do depozytu sądowego ze zrzeczeniem się odebrania jej z powrotem.
      ),
    • zniesienie hipoteki na żądanie właściciela (art. 991 UKsWieczHip
      art. 991 UKsWieczHip
      1. Jeżeli od dnia wpisu hipoteki upłynęło dziesięć lat, a nie powstała wierzytelność hipoteczna, lecz nadal może powstać, właściciel nieruchomości może żądać zniesienia hipoteki za odpowiednim wynagrodzeniem.
      2. Przepis ust. 1 stosuje się do hipoteki zabezpieczającej kilka wierzytelności także wtedy, gdy pomimo upływu dziesięciu lat od wygaśnięcia ostatniej wierzytelności hipotecznej nie powstała żadna wierzytelność podlegająca zabezpieczeniu tą hipoteką.
      )),
    • wygaśnięcie obciążonego użytkowania wieczystego (art. 241 KC
      art. 241 KC
      Wraz z wygaśnięciem użytkowania wieczystego wygasają ustanowione na nim obciążenia.
      ) - o przyczynach wygaśnięcia użytkowania wieczystego więcej w osobnym dokumencie (problematyczne jest natomiast, czy hipoteka wygaśnie również w sytuacji, gdy dojdzie do przekształcenia użytkowania wieczystego w prawo własności nieruchomości?),
    • przysądzenie własności (art. 1003 KPC
      art. 1003 KPC
      § 1. Prawomocne postanowienie o przysądzeniu własności wraz z planem podziału sumy uzyskanej z egzekucji jest tytułem do wykreślenia w księdze wieczystej lub w zbiorze dokumentów wszelkich praw, które według planu podziału wygasły.
      § 2. Na podstawie samego postanowienia o przysądzeniu własności wykreśla się wszystkie hipoteki obciążające nieruchomość, jeżeli w postanowieniu stwierdzono zapłacenie przez nabywcę całej ceny nabycia gotówką.
      ) i
    • nabycie w dobrej wierze bez obciążeń na podstawie rękomi wiary publicznej ksiąg wieczystych (art. 5 UKsWieczHip
      art. 5 UKsWieczHip
      W razie niezgodności między stanem prawnym nieruchomości ujawnionym w księdze wieczystej a rzeczywistym stanem prawnym treść księgi rozstrzyga na korzyść tego, kto przez czynność prawną z osobą uprawnioną według treści księgi nabył własność lub inne prawo rzeczowe (rękojmia wiary publicznej ksiąg wieczystych).
      ),
    • przekształcenie spółdzielczego lokatorskiego prawa w odrębną własność lokali (art. 44 USpółdzMieszk
      art. 44 USpółdzMieszk
      1. Z chwilą ustanowienia odrębnej własności lokali w nieruchomościach stanowiących własność spółdzielni mieszkaniowych, hipoteki obciążające te nieruchomości w dniu wejścia w życie ustawy wygasają.
      11. (uchylony).
      2. W wypadkach, o których mowa w ust. 1, spółdzielnia mieszkaniowa obciąży inną nieruchomość stanowiącą jej własność hipoteką, w celu zabezpieczenia wierzytelności poprzednio zabezpieczonej hipoteką, która wygasła.
      21. (uchylony).
      3. Wierzytelność spółdzielni w stosunku do właścicieli lokali należna od nich z tytułu przypadającej im do spłaty części kredytów zaciągniętych przez spółdzielnię mieszkaniową może zostać zabezpieczona hipoteką na lokalach stanowiących własność tych osób.
      4. (uchylony).
      ).

Nie jest do końca jasna kwestia wygaśnięcia hipoteki na skutek zasiedzenia własności nieruchomości. Generalnie bowiem zasiedzenie ma charakter nabycia pierwotnego. Skutkuje ono wygaśnięciem wszelkich obciążeń. Sąd Najwyższy w uchwale z dnia 8 lipca 1975 r. (III CZP 51/75; OSNC 1976 Nr 5, poz. 91) orzekł jednak, iż hipoteka przymusowa, wpisana do księgi wieczystej tej nieruchomości przed upływem terminu zasiedzenia, obciąża również część nieruchomości nabytą przez zasiedzenie. Pozostaje wyjaśnić, czy zasada ta powinna dotyczyć także hipoteki umownej.

Zob. również Taris(R)

CategoryHipoteka
Na tej stronie nie ma komentarzy