Wersja [19652]
To jest stara wersja WspolpracaTransgranicznaUniwersytetow utworzona przez MarcinKrzymuski, 2015-06-03 17:09:26.
Współpraca transgraniczna uniwersytetów z punktu widzenia prawa polskiego
W Europie coraz częściej widoczne są inicjatywy polegające na zrzeszaniu się ośrodków uniwersyteckich w organizacjach międzynarodowych. Zjednoczenia uczelni wyższych mają z reguły na celu pogłębienie współpracy na obszarze nauki i dydaktyki, w szczególności poprzez wspólne korzystanie z bazy naukowo-badawczej oraz uatrakcyjnienie oferty dydaktycznej dla studentów. Niniejsze opracowanie poświęcone jest zagadnieniom możliwości współpracy transgranicznej polskich uniwersytetów na podstawie prawa polskiego i unijnego. W szczególny sposób zweryfikowana zostanie możliwość współpracy międzyuniwersyteckiej w formie Europejskich Ugrupowań Współpracy Terytorialnej (EUWT).
A. STAN I ZNACZENIE MIĘDZYUNIWERSYTECKIEJ WSPÓŁPRACY TRANSGRANICZNEJ
Dane statystyczne o liczbie inicjatyw oraz formach współpracy z MSzW.
B. FORMY PRAWNE MIĘDZYUNIWERSYTECKIEJ WSPÓŁPRACY TRANSGRANICZNEJ
1. Możliwości wg Prawa o szkolnictwie wyższym
a. tworzenie sieci badawczych na potrzeby pozyskiwania funduszy
Na plan pierwszy wysuwa się ogólne uprawnienie uczelni do podejmowania współpracy z zagranicznymi jednostkami akademickimi i naukowymi, w realizacji badań naukowych i prac rozwojowych, na podstawie porozumień w celu pozyskiwania funduszy z realizacji badań, w tym z ich komercjalizacji oraz wspierania mobilności naukowców (art. 6 ust. 1 pkt 1 PrSzkolWyższ
Na plan pierwszy wysuwa się ogólne uprawnienie uczelni do podejmowania współpracy z zagranicznymi jednostkami akademickimi i naukowymi, w realizacji badań naukowych i prac rozwojowych, na podstawie porozumień w celu pozyskiwania funduszy z realizacji badań, w tym z ich komercjalizacji oraz wspierania mobilności naukowców (art. 6 ust. 1 pkt 1 PrSzkolWyższ
art. 6 PrSzkolWyższ
1. Uczelnia ma w szczególności prawo do:
1) prowadzenia badań naukowych i prac rozwojowych oraz określania ich kierunków;
2) współpracy z innymi jednostkami akademickimi i naukowymi, w tym zagranicznymi, w realizacji badań naukowych i prac rozwojowych, na podstawie porozumień w celu pozyskiwania funduszy z realizacji badań, w tym z ich komercjalizacji oraz wspierania mobilności naukowców;
3) wspierania badań naukowych prowadzonych przez młodych naukowców, w szczególności przez przeprowadzanie konkursów finansowanych ze środków, o których mowa w art. 18 ust. 1 pkt 3 ustawy z dnia 30 kwietnia 2010 r. o zasadach finansowania nauki (Dz. U. Nr 96, poz. 615 oraz z 2011 r. Nr 84, poz. 455);
4) prowadzenia kształcenia na studiach pierwszego stopnia, studiach drugiego stopnia, jednolitych studiach magisterskich i studiach doktoranckich zgodnie z przysługującymi jej uprawnieniami, w tym:
a) ustalania warunków przyjęcia na studia, w tym liczby miejsc na kierunkach i formach studiów, z wyjątkiem studiów na kierunkach lekarskim i lekarsko-dentystycznym, w zakresie w jakim mają do nich zastosowanie przepisy wydane na podstawie art. 8 ust. 9,
b) ustalania planów studiów i programów kształcenia, uwzględniających efekty kształcenia zgodnie z Krajowymi Ramami Kwalifikacji dla Szkolnictwa Wyższego, zwanymi dalej "Krajowymi Ramami Kwalifikacji", dla obszarów kształcenia określonych w przepisach wydanych na podstawie art. 9 ust. 1 pkt 2;
5) prowadzenia studiów podyplomowych, kursów dokształcających i szkoleń;
6) wydawania dyplomów ukończenia studiów potwierdzających uzyskanie tytułu zawodowego oraz świadectw ukończenia studiów podyplomowych i kursów dokształcających.
2. Uprawnione jednostki organizacyjne uczelni mają prawo nadawania stopni naukowych doktora i doktora habilitowanego oraz występowania o nadanie tytułu naukowego profesora na zasadach określonych w ustawie z dnia 14 marca 2003 r. o stopniach naukowych i tytule naukowym oraz o stopniach i tytule w zakresie sztuki.
). W tym zakresie chodzi jednak bardziej o wchodzenie w alianse w celu tworzenia sieci, starających się o fundusze na realizację badań (np. konkursy Horizon2020). 1. Uczelnia ma w szczególności prawo do:
1) prowadzenia badań naukowych i prac rozwojowych oraz określania ich kierunków;
2) współpracy z innymi jednostkami akademickimi i naukowymi, w tym zagranicznymi, w realizacji badań naukowych i prac rozwojowych, na podstawie porozumień w celu pozyskiwania funduszy z realizacji badań, w tym z ich komercjalizacji oraz wspierania mobilności naukowców;
3) wspierania badań naukowych prowadzonych przez młodych naukowców, w szczególności przez przeprowadzanie konkursów finansowanych ze środków, o których mowa w art. 18 ust. 1 pkt 3 ustawy z dnia 30 kwietnia 2010 r. o zasadach finansowania nauki (Dz. U. Nr 96, poz. 615 oraz z 2011 r. Nr 84, poz. 455);
4) prowadzenia kształcenia na studiach pierwszego stopnia, studiach drugiego stopnia, jednolitych studiach magisterskich i studiach doktoranckich zgodnie z przysługującymi jej uprawnieniami, w tym:
a) ustalania warunków przyjęcia na studia, w tym liczby miejsc na kierunkach i formach studiów, z wyjątkiem studiów na kierunkach lekarskim i lekarsko-dentystycznym, w zakresie w jakim mają do nich zastosowanie przepisy wydane na podstawie art. 8 ust. 9,
b) ustalania planów studiów i programów kształcenia, uwzględniających efekty kształcenia zgodnie z Krajowymi Ramami Kwalifikacji dla Szkolnictwa Wyższego, zwanymi dalej "Krajowymi Ramami Kwalifikacji", dla obszarów kształcenia określonych w przepisach wydanych na podstawie art. 9 ust. 1 pkt 2;
5) prowadzenia studiów podyplomowych, kursów dokształcających i szkoleń;
6) wydawania dyplomów ukończenia studiów potwierdzających uzyskanie tytułu zawodowego oraz świadectw ukończenia studiów podyplomowych i kursów dokształcających.
2. Uprawnione jednostki organizacyjne uczelni mają prawo nadawania stopni naukowych doktora i doktora habilitowanego oraz występowania o nadanie tytułu naukowego profesora na zasadach określonych w ustawie z dnia 14 marca 2003 r. o stopniach naukowych i tytule naukowym oraz o stopniach i tytule w zakresie sztuki.
b. centra naukowe
Na podstawie umowy polska uczenia może również utworzyć centrum naukowe z zagranicznymi jednostkami naukowymi i instytutami międzynarodowymi prowadzącymi działalność naukowo-badawczą (art. 31 PrSzkolWyższ
Na podstawie umowy polska uczenia może również utworzyć centrum naukowe z zagranicznymi jednostkami naukowymi i instytutami międzynarodowymi prowadzącymi działalność naukowo-badawczą (art. 31 PrSzkolWyższ
art. 31 PrSzkolWyższ
1. Uczelnia może na podstawie umowy utworzyć centrum naukowe z innymi uczelniami, instytutami naukowymi Polskiej Akademii Nauk oraz instytutami badawczymi, w tym również z zagranicznymi jednostkami naukowymi i instytutami międzynarodowymi prowadzącymi działalność naukowo-badawczą. Centrum naukowe tworzy rektor, wskazując podstawową jednostkę organizacyjną uczelni, która wchodzi w skład centrum. Uczelnia może również utworzyć centrum naukowe w ramach swojej struktury.
2. Rektor wskazuje również podstawową jednostkę organizacyjną uczelni, która będzie reprezentować uczelnię w centrum Polskiej Akademii Nauk lub w centrum naukowo-przemysłowym utworzonym przez instytut badawczy.
3. Umowa, o której mowa w ust. 1, określa:
1) organizację, sposób funkcjonowania i finansowania centrum naukowego, w tym własność aparatury badawczej, praw autorskich i praw pokrewnych oraz praw własności przemysłowej, a także podział środków uzyskanych w wyniku komercjalizacji badań;
2) sposób wykorzystania infrastruktury centrum naukowego oraz zasobów naukowych do prowadzenia wspólnych studiów doktoranckich.
4. Do zadań centrum naukowego należy:
1) prowadzenie, wspieranie i koordynowanie badań naukowych i prac rozwojowych;
2) inicjowanie i koordynowanie udziału uczelni i innych jednostek naukowych w międzynarodowych programach badawczych;
3) inicjowanie organizowania środowiskowych centrów aparaturowych i nadzór nad nimi;
4) współdziałanie w organizowaniu środowiskowych studiów doktoranckich;
5) wspieranie mobilności pracowników naukowych uczelni, instytutów naukowych Polskiej Akademii Nauk i instytutów badawczych;
6) rozwijanie programów staży po uzyskaniu stopnia naukowego doktora w instytutach centrum;
7) pozyskiwanie i obsługa projektów badawczych międzynarodowych, wspólnych projektów badawczych krajowych i projektów finansowanych z funduszy europejskich.
5. Uczelnie zawodowe mogą współdziałać z uczelniami akademickimi, w szczególności poprzez zawieranie umów dotyczących zapewnienia wysokiego poziomu kształcenia w zakresie przedmiotów podstawowych, rozwoju naukowego nauczycieli akademickich, kontynuacji studiów przez absolwentów oraz wspierania uczelni zawodowych wysoko kwalifikowaną kadrą.
). Centrum naukowe tworzy rektor, wskazując podstawową jednostkę organizacyjną uczelni, która wchodzi w skład centrum. Uczelnia może również utworzyć centrum naukowe w ramach swojej struktury.1. Uczelnia może na podstawie umowy utworzyć centrum naukowe z innymi uczelniami, instytutami naukowymi Polskiej Akademii Nauk oraz instytutami badawczymi, w tym również z zagranicznymi jednostkami naukowymi i instytutami międzynarodowymi prowadzącymi działalność naukowo-badawczą. Centrum naukowe tworzy rektor, wskazując podstawową jednostkę organizacyjną uczelni, która wchodzi w skład centrum. Uczelnia może również utworzyć centrum naukowe w ramach swojej struktury.
2. Rektor wskazuje również podstawową jednostkę organizacyjną uczelni, która będzie reprezentować uczelnię w centrum Polskiej Akademii Nauk lub w centrum naukowo-przemysłowym utworzonym przez instytut badawczy.
3. Umowa, o której mowa w ust. 1, określa:
1) organizację, sposób funkcjonowania i finansowania centrum naukowego, w tym własność aparatury badawczej, praw autorskich i praw pokrewnych oraz praw własności przemysłowej, a także podział środków uzyskanych w wyniku komercjalizacji badań;
2) sposób wykorzystania infrastruktury centrum naukowego oraz zasobów naukowych do prowadzenia wspólnych studiów doktoranckich.
4. Do zadań centrum naukowego należy:
1) prowadzenie, wspieranie i koordynowanie badań naukowych i prac rozwojowych;
2) inicjowanie i koordynowanie udziału uczelni i innych jednostek naukowych w międzynarodowych programach badawczych;
3) inicjowanie organizowania środowiskowych centrów aparaturowych i nadzór nad nimi;
4) współdziałanie w organizowaniu środowiskowych studiów doktoranckich;
5) wspieranie mobilności pracowników naukowych uczelni, instytutów naukowych Polskiej Akademii Nauk i instytutów badawczych;
6) rozwijanie programów staży po uzyskaniu stopnia naukowego doktora w instytutach centrum;
7) pozyskiwanie i obsługa projektów badawczych międzynarodowych, wspólnych projektów badawczych krajowych i projektów finansowanych z funduszy europejskich.
5. Uczelnie zawodowe mogą współdziałać z uczelniami akademickimi, w szczególności poprzez zawieranie umów dotyczących zapewnienia wysokiego poziomu kształcenia w zakresie przedmiotów podstawowych, rozwoju naukowego nauczycieli akademickich, kontynuacji studiów przez absolwentów oraz wspierania uczelni zawodowych wysoko kwalifikowaną kadrą.
c. jednostki wspólne
Na podstawie porozumienia z zagraniczną jednostką naukową polska uczelnia może utworzyć również jednostkę wspólną (art. 31a PrSzkolWyższ
2. Możliwości wg prawa unijnego - EUWT i EUIGNa podstawie porozumienia z zagraniczną jednostką naukową polska uczelnia może utworzyć również jednostkę wspólną (art. 31a PrSzkolWyższ
art. 31a PrSzkolWyższ
1. Uczelnia może, na podstawie porozumienia z innymi uczelniami, tworzyć jednostki międzyuczelniane i jednostki wspólne.
2. Uczelnia może tworzyć, w trybie określonym w ust. 1, jednostki wspólne także z innymi podmiotami, w szczególności z instytucjami naukowymi, w tym również zagranicznymi.
3. Porozumienie, o którym mowa w ust. 1, określa organizację, sposób funkcjonowania i finansowania jednostki międzyuczelnianej lub jednostki wspólnej, zasady prowadzenia studiów i kształcenia w innych formach, określonych w art. 13 ust. 1 pkt 6, oraz zasady wydawania dyplomów ukończenia studiów i świadectw ukończenia kształcenia.
). Jednostka wspólna może również prowadzić studia (por. także art. 168 PrSzkolWyższ1. Uczelnia może, na podstawie porozumienia z innymi uczelniami, tworzyć jednostki międzyuczelniane i jednostki wspólne.
2. Uczelnia może tworzyć, w trybie określonym w ust. 1, jednostki wspólne także z innymi podmiotami, w szczególności z instytucjami naukowymi, w tym również zagranicznymi.
3. Porozumienie, o którym mowa w ust. 1, określa organizację, sposób funkcjonowania i finansowania jednostki międzyuczelnianej lub jednostki wspólnej, zasady prowadzenia studiów i kształcenia w innych formach, określonych w art. 13 ust. 1 pkt 6, oraz zasady wydawania dyplomów ukończenia studiów i świadectw ukończenia kształcenia.
art. 168 PrSzkolWyższ
1. Studia pierwszego i drugiego stopnia oraz jednolite studia magisterskie mogą być prowadzone wspólnie przez różne uczelnie i instytucje naukowe, w tym z udziałem zagranicznych uczelni i instytucji naukowych, na podstawie zawartego przez nie porozumienia.
2. Przedmiotem porozumienia może być prowadzenie studiów na kierunku i poziomie kształcenia, w którym podstawowe jednostki organizacyjne uczelni polskich będących stronami porozumienia mają uprawnienia do prowadzenia studiów na poziomie kształcenia nie niższym niż poziom określony w porozumieniu.
3. Absolwenci studiów, o których mowa w ust. 1, mogą otrzymać dyplom wspólny, spełniający wymogi określone w przepisach wydanych na podstawie art. 167 ust. 3.
). Zasady prowadzenia studiów i i innych form kształcenia oraz zasady wydawania dyplomów ukończenia studiów i świadectw ukończenia kształcenia w innych formach określa się w porozumieniu. Tam także definiowana jest organizacja jednostki, sposób jej funkcjonowania i finansowania (art. 31a ust. 3 PrSzkolWyższ1. Studia pierwszego i drugiego stopnia oraz jednolite studia magisterskie mogą być prowadzone wspólnie przez różne uczelnie i instytucje naukowe, w tym z udziałem zagranicznych uczelni i instytucji naukowych, na podstawie zawartego przez nie porozumienia.
2. Przedmiotem porozumienia może być prowadzenie studiów na kierunku i poziomie kształcenia, w którym podstawowe jednostki organizacyjne uczelni polskich będących stronami porozumienia mają uprawnienia do prowadzenia studiów na poziomie kształcenia nie niższym niż poziom określony w porozumieniu.
3. Absolwenci studiów, o których mowa w ust. 1, mogą otrzymać dyplom wspólny, spełniający wymogi określone w przepisach wydanych na podstawie art. 167 ust. 3.
art. 31a PrSzkolWyższ
1. Uczelnia może, na podstawie porozumienia z innymi uczelniami, tworzyć jednostki międzyuczelniane i jednostki wspólne.
2. Uczelnia może tworzyć, w trybie określonym w ust. 1, jednostki wspólne także z innymi podmiotami, w szczególności z instytucjami naukowymi, w tym również zagranicznymi.
3. Porozumienie, o którym mowa w ust. 1, określa organizację, sposób funkcjonowania i finansowania jednostki międzyuczelnianej lub jednostki wspólnej, zasady prowadzenia studiów i kształcenia w innych formach, określonych w art. 13 ust. 1 pkt 6, oraz zasady wydawania dyplomów ukończenia studiów i świadectw ukończenia kształcenia.
). 1. Uczelnia może, na podstawie porozumienia z innymi uczelniami, tworzyć jednostki międzyuczelniane i jednostki wspólne.
2. Uczelnia może tworzyć, w trybie określonym w ust. 1, jednostki wspólne także z innymi podmiotami, w szczególności z instytucjami naukowymi, w tym również zagranicznymi.
3. Porozumienie, o którym mowa w ust. 1, określa organizację, sposób funkcjonowania i finansowania jednostki międzyuczelnianej lub jednostki wspólnej, zasady prowadzenia studiów i kształcenia w innych formach, określonych w art. 13 ust. 1 pkt 6, oraz zasady wydawania dyplomów ukończenia studiów i świadectw ukończenia kształcenia.
a. EUIG
EUIG ma przede wszystkim na celu koordynację działań o charakterze komercyjnym (art. 3 rozp. o EUIG). Na ten temat obszernie Taufenbach2003.
EUIG ma przede wszystkim na celu koordynację działań o charakterze komercyjnym (art. 3 rozp. o EUIG). Na ten temat obszernie Taufenbach2003.
b. EUWT
Uczelnie publiczne, jeżeli są podmiotami publicznymi w rozumieniu dyrektywy o zamówieniach publicznych, mogą również utworzyć Europejskie Ugrupowanie Współpracy Terytorialnej. W Europie znane są trzy inicjatywy polegające na utworzeniu EUWT: “Eurocampus” – a project of the EGTC Euroregión Pirineos Mediterráneo / L’Eurorégion Pyrénées-Méditerranée, “European Campus” within the Upper Rhine Region and “UniGR” within the Greater Region. Ten ostatni jednak na razie nie może przyjąć formy EUWT z uwagi na ograniczenia wynikające z prawa o szkolnictwie wyższym Landu Nadrenia-Palatynat (§ 104 ust. 4 HochSchG Rheinland-Pfalz).
Uczelnie publiczne, jeżeli są podmiotami publicznymi w rozumieniu dyrektywy o zamówieniach publicznych, mogą również utworzyć Europejskie Ugrupowanie Współpracy Terytorialnej. W Europie znane są trzy inicjatywy polegające na utworzeniu EUWT: “Eurocampus” – a project of the EGTC Euroregión Pirineos Mediterráneo / L’Eurorégion Pyrénées-Méditerranée, “European Campus” within the Upper Rhine Region and “UniGR” within the Greater Region. Ten ostatni jednak na razie nie może przyjąć formy EUWT z uwagi na ograniczenia wynikające z prawa o szkolnictwie wyższym Landu Nadrenia-Palatynat (§ 104 ust. 4 HochSchG Rheinland-Pfalz).
3. Włączenie się polskich uczelni do jednostek działających na podstawie prawa obcego
Polskie uczelnie mogą utworzyć za granicą podstawowe jednostki organizacyjne oraz filie (art. 85 PrSzkolWyższ
Wcześniej wymienione regulacje też nie wskazują wprost, aby polska uczelnia mogła być podmiotem odpowiedzialnym za szkołę wyższą za granicą.
Polskie uczelnie mogą utworzyć za granicą podstawowe jednostki organizacyjne oraz filie (art. 85 PrSzkolWyższ
art. 85 PrSzkolWyższ
1. Uczelnia w celu realizacji zadań dydaktycznych może utworzyć poza swoją siedzibą zamiejscową jednostkę organizacyjną w formie:
1) podstawowej jednostki organizacyjnej uczelni;
2) filii.
2. Podstawowa jednostka organizacyjna uczelni może prowadzić kształcenie w obiektach położonych w tym samym co siedziba uczelni obszarze metropolitalnym, o którym mowa w ustawie z dnia 27 marca 2003 r. o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym (Dz. U. Nr 80, poz. 717, z późn. zm.), bez potrzeby tworzenia zamiejscowych jednostek organizacyjnych.
3. Uczelnia może utworzyć poza swoją siedzibą zamiejscową jednostkę organizacyjną o zadaniach innych niż dydaktyczne, także w formie innej niż określona w ust. 1.
4. Utworzenie za granicą zamiejscowej jednostki organizacyjnej uczelni wymaga pozwolenia ministra właściwego do spraw szkolnictwa wyższego, wydanego w drodze decyzji administracyjnej, po uzyskaniu pozytywnej opinii ministra właściwego do spraw zagranicznych.
5. Uczelnie zagraniczne mogą tworzyć uczelnie i filie z siedzibą na obszarze Rzeczypospolitej Polskiej, po uzyskaniu zgody ministra właściwego do spraw szkolnictwa wyższego, wydanej po zasięgnięciu opinii ministra właściwego do spraw zagranicznych i Komisji.
6. Uczelnię lub filię może tworzyć uczelnia zagraniczna, która uzyskała pozytywną ocenę agencji oceniającej jakość kształcenia uznawanej przez władze macierzystego kraju albo zarejestrowanej w Europejskim Rejestrze Agencji Akredytacyjnych (EQAR) lub agencji innego kraju, której oceny są uznawane przez Komisję.
7. Do uczelni i filii utworzonych przez uczelnie zagraniczne nie mają zastosowania przepisy niniejszej ustawy, z wyjątkiem ust. 5 i 6.
). Tu chodzi jednak o własne jednostki. 1. Uczelnia w celu realizacji zadań dydaktycznych może utworzyć poza swoją siedzibą zamiejscową jednostkę organizacyjną w formie:
1) podstawowej jednostki organizacyjnej uczelni;
2) filii.
2. Podstawowa jednostka organizacyjna uczelni może prowadzić kształcenie w obiektach położonych w tym samym co siedziba uczelni obszarze metropolitalnym, o którym mowa w ustawie z dnia 27 marca 2003 r. o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym (Dz. U. Nr 80, poz. 717, z późn. zm.), bez potrzeby tworzenia zamiejscowych jednostek organizacyjnych.
3. Uczelnia może utworzyć poza swoją siedzibą zamiejscową jednostkę organizacyjną o zadaniach innych niż dydaktyczne, także w formie innej niż określona w ust. 1.
4. Utworzenie za granicą zamiejscowej jednostki organizacyjnej uczelni wymaga pozwolenia ministra właściwego do spraw szkolnictwa wyższego, wydanego w drodze decyzji administracyjnej, po uzyskaniu pozytywnej opinii ministra właściwego do spraw zagranicznych.
5. Uczelnie zagraniczne mogą tworzyć uczelnie i filie z siedzibą na obszarze Rzeczypospolitej Polskiej, po uzyskaniu zgody ministra właściwego do spraw szkolnictwa wyższego, wydanej po zasięgnięciu opinii ministra właściwego do spraw zagranicznych i Komisji.
6. Uczelnię lub filię może tworzyć uczelnia zagraniczna, która uzyskała pozytywną ocenę agencji oceniającej jakość kształcenia uznawanej przez władze macierzystego kraju albo zarejestrowanej w Europejskim Rejestrze Agencji Akredytacyjnych (EQAR) lub agencji innego kraju, której oceny są uznawane przez Komisję.
7. Do uczelni i filii utworzonych przez uczelnie zagraniczne nie mają zastosowania przepisy niniejszej ustawy, z wyjątkiem ust. 5 i 6.
Wcześniej wymienione regulacje też nie wskazują wprost, aby polska uczelnia mogła być podmiotem odpowiedzialnym za szkołę wyższą za granicą.
C. WNIOSKI
CategorySzkolnictwoWyzsze CategoryEUWT
Na tej stronie nie ma komentarzy
