Alle Kategorien:
 Baza informacji o EUWT
 Komentarze nt. EUWT
 Bibliografia EUWT
 Orzecznictwo dotyczące EUWT
 Prawo o EUWT
  E U W T Zagadnienia Ogolne
  E U W T Zagadnienia Prakt...
  Gospodarka Komunalna
  Gospodarka Przestrzenna
  Miedzynarodowe Prawo Admi...
  Zwiazek Celowy

Możliwości finansowania realizacji zadania publicznego transportu zbiorowego w strefie transgranicznej

opinia prawna

A. Przedmiot opinii
Przedmiotem opinii jest zagadnienie finansowania przez polską gminę realizacji zadania publicznego w postaci lokalnego transportu zbiorowego przekazanego na podstawie porozumienia międzygminnego jednostce administracyjnej położonej poza granicą Rzeczypospolitej Polskiej na terytorium sąsiedniego państwa.

B. Stan faktyczny i prawny
Odpowiedź na powyższe zagadnienie wymaga sprecyzowania stanu faktycznego i prawnego.
1. Stan faktyczny
Polska gmina zamierza uruchomić publiczny transport zbiorowy na swoim obszarze. Z uwagi na brak własnych możliwości technicznych chciałaby powierzyć wykonywanie tego zadania spółce komunikacyjnej gminy niemieckiej. Powierzenie zadania miałoby nastąpić na podstawie porozumienia międzygminnego zawartego pomiędzy gminą polską i niemiecką według zasad przewidzianych w ustawie o publicznym transporcie zbiorowym oraz w ustawie o samorządzie gminnym.

2. Podstawy prawne
W Rzeczpospolitej Polskiej obowiązuje obecnie wiele aktów prawnych, obejmujących swoim zakresem zastosowania transport samochodowy osób. Dla odpowiedzi na zadane pytanie mają znaczenie następujące akty prawne:
  1. ustawa z dnia 16 grudnia 2010 r. - o publicznym transporcie zbiorowym (Dz.U. 2011 nr 5, poz. 13 ze zm.), dalej zwana jako UPTZ;
  2. ustawa z dnia 8 marca 1990 r. - o samorządzie gminnym (t.j. Dz.U. z 2001 r. nr 142, poz. 1591 ze zm.) - dalej zwana jako USamorzGm;
  3. ustawa z dnia 27 sierpnia 2009 r. - o finansach publicznych (Dz.U. z 2009 r. nr 157, poz. 1240 ze zm.) - dalej zwana jako UFinansePubl.
Ponadto z mocy art. 288 zd. 2 TFUE (Traktat o funkcjonowaniu Unii Europejskiej w brzmieniu z dnia 9 maja 2008 r. (Dz.Urz. UE C 83, z dnia 30.3.2010, str. 47 i nast.)) obowiązują w Polsce bezpośrednio przepisy rozporządzenie (WE) nr 1370/2007 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 23 października 2007 r. dotyczące usług publicznych w zakresie kolejowego i drogowego transportu pasażerskiego oraz uchylające rozporządzenia Rady (EWG) nr 1191/69 i (EWG) nr 1107/70 (Dz.Urz. UE L 315, z dnia 3 grudnia 2007, str. 1-13).

C. Podstawa prawna przekazania przez gminę polską środków publicznych zagranicznej jednostce administracyjnej
Gmina jest jednostką sektora finansów publicznych (art. 9 pkt 2 UFinansePubl
art. 9 UFinansePubl
Sektor finansów publicznych tworzą:
1) organy władzy publicznej, w tym organy administracji rządowej, organy kontroli państwowej i ochrony prawa oraz sądy i trybunały;
2) jednostki samorządu terytorialnego oraz ich związki;
3) jednostki budżetowe;
4) samorządowe zakłady budżetowe;
5) agencje wykonawcze;
6) instytucje gospodarki budżetowej;
7) państwowe fundusze celowe;
8) Zakład Ubezpieczeń Społecznych i zarządzane przez niego fundusze oraz Kasa Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego i fundusze zarządzane przez Prezesa Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego;
9) Narodowy Fundusz Zdrowia;
10) samodzielne publiczne zakłady opieki zdrowotnej;
11) uczelnie publiczne;
12) Polska Akademia Nauk i tworzone przez nią jednostki organizacyjne;
13) państwowe i samorządowe instytucje kultury oraz państwowe instytucje filmowe;
14) inne państwowe lub samorządowe osoby prawne utworzone na podstawie odrębnych ustaw w celu wykonywania zadań publicznych, z wyłączeniem przedsiębiorstw, jednostek badawczo-rozwojowych, banków i spółek prawa handlowego.
). Dokonując dyspozycji środkami publicznymi jest związana regulacjami tejże ustawy. To oznacza, iż dla wszelkiej dyspozycji środkami publicznymi niezbędne jest podstawa prawna.
Podstawą prawną mogą być przepisy ustawy lub postanowienia umowne. W tym drugim zakresie chodzi w szczególności o umowy cywilno- i publicznoprawne.
1. Rozporządzenie 1370/2007

2. Ustawa o publicznym transporcie zbiorowym
Ustawa o publicznym transporcie zbiorowym określa zasady finansowania regularnego przewozu osób w publicznym transporcie zbiorowym, w zakresie przewozów o charakterze użyteczności publicznej, pod warunkiem, iż chodzi o przewóz realizowany na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej (art. 1 ust. 2 UPTZ).
Art. 50 i nast. UPTZ, dotyczące zasad finansowania publicznego transportu nie mogą więc znaleźć zastosowania do finansowania publicznego transportu zbiorowego w strefie transgranicznej.

3. Ustawa o samorządzie gminnym

a. pomoc na podstawie art. 10 USamorzGm
art. 10 USamorzGm
1. Wykonywanie zadań publicznych może być realizowane w drodze współdziałania między jednostkami samorządu terytorialnego.
2. Gminy, związki międzygminne oraz stowarzyszenia jednostek samorządu terytorialnego mogą sobie wzajemnie bądź innym jednostkom samorządu terytorialnego udzielać pomocy, w tym pomocy finansowej.

Na podstawie art. 10 ust. 2 USamorzGm
art. 10 USamorzGm
1. Wykonywanie zadań publicznych może być realizowane w drodze współdziałania między jednostkami samorządu terytorialnego.
2. Gminy, związki międzygminne oraz stowarzyszenia jednostek samorządu terytorialnego mogą sobie wzajemnie bądź innym jednostkom samorządu terytorialnego udzielać pomocy, w tym pomocy finansowej.
gminy mogą sobie wzajemnie bądź innym jednostkom samorządu terytorialnego udzielać pomocy, w tym pomocy finansowej. Rodzaj pomocy określa art. 220 UFinansePubl
art. 220 UFinansePubl
1. Z budżetu jednostki samorządu terytorialnego może być udzielona innym jednostkom samorządu terytorialnego pomoc finansowa w formie dotacji celowej lub pomoc rzeczowa.
2. Podstawą udzielenia pomocy, o której mowa w ust. 1, jest umowa.
3. Spory w zakresie zwrotu dotacji rozstrzygają sądy powszechne.
. Może być to dotacja celowa lub pomoc rzeczowa.
Więcej (w j. niemieckim) na WDB FH Schmalkalden.

b. obowiązek partycypacji w art. 74 ust. 2 USamorzGm
art. 74 USamorzGm
1. Gminy mogą zawierać porozumienia międzygminne w sprawie powierzenia jednej z nich określonych przez nie zadań publicznych.
2. Gmina wykonująca zadania publiczne objęte porozumieniem przejmuje prawa i obowiązki pozostałych gmin, związane z powierzonymi jej zadaniami, a gminy te mają obowiązek udziału w kosztach realizacji powierzonego zadania.

Zgodnie z art. 74 ust. 2 USamorzGm
art. 74 USamorzGm
1. Gminy mogą zawierać porozumienia międzygminne w sprawie powierzenia jednej z nich określonych przez nie zadań publicznych.
2. Gmina wykonująca zadania publiczne objęte porozumieniem przejmuje prawa i obowiązki pozostałych gmin, związane z powierzonymi jej zadaniami, a gminy te mają obowiązek udziału w kosztach realizacji powierzonego zadania.
gmina powierzająca zadanie publiczne do wykonania innej jednostce administracyjnej, ma obowiązek udziału w kosztach realizacji powierzonego zadania. „Nie ma jednak ustawowo określonych zasad partycypacji w finansowaniu przekazanych zadań ani ewentualnych udziałach w zyskach. Dlatego powinno być to uregulowane w samej treści porozumienia.” (Cybulska w: Dolnicki (red.), Ustawa o samorządzie gminnym. Komentarz, ABC 2010, art. 74 uw. 2 na końcu; por. Pławecki w: Jyż/Pławecki/Szewc, Ustawa o samorządzie gminnym. Komentarz, ABC 2010, art. 74 uw. 7; Dominowska w: Hauser (red.), Ustawa o samorządzie gminnym. Komentarz, C.H.Beck 2011, art. 74 nb. 13).
W opinii z dnia 23 marca 2012 r. wskazano już na dopuszczalność zawarcia porozumienia międzygminnego w sprawie realizacji lokalnego transportu zbiorowego w strefie transgranicznej.
Dotychczas przekazanie środków odbywało się w formie dotacji celowych (art. 46 UDochJednSamTer
art. 46 UDochJednSamTer
Jednostka samorządu terytorialnego realizująca zadania z zakresu działania innych jednostek samorządu terytorialnego, na mocy porozumień zawartych z tymi jednostkami, otrzymuje od tych jednostek dotacje celowe w kwocie wynikającej z zawartego porozumienia, o ile odrębne przepisy nie stanowią inaczej.
). Oznacza to, iż gmina przekazująca zadanie publiczne do realizacji ma prawo dokonać wypłaty dotacji celowej, zaś gmina przyjmująca dotację, ma prawo ująć ją w swoich dochodach.

4. Ustawa o finansach publicznych
Podstawą prawną muszą być więc przepisy ogólne o finansach publicznych. W rachubę wchodzą przepisy art. 220 UFinansePubl
art. 220 UFinansePubl
1. Z budżetu jednostki samorządu terytorialnego może być udzielona innym jednostkom samorządu terytorialnego pomoc finansowa w formie dotacji celowej lub pomoc rzeczowa.
2. Podstawą udzielenia pomocy, o której mowa w ust. 1, jest umowa.
3. Spory w zakresie zwrotu dotacji rozstrzygają sądy powszechne.
oraz art. 221 UFinansePubl
art. 221 UFinansePubl
1. Podmioty niezaliczane do sektora finansów publicznych i niedziałające w celu osiągnięcia zysku mogą otrzymywać z budżetu jednostki samorządu terytorialnego dotacje celowe na cele publiczne, związane z realizacją zadań tej jednostki, a także na dofinansowanie inwestycji związanych z realizacją tych zadań.
2. Zlecenie zadania i udzielenie dotacji następuje zgodnie z przepisami ustawy z dnia 24 kwietnia 2003 r. o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie, a jeżeli dotyczy ono innych zadań niż określone w tej ustawie - na podstawie umowy jednostki samorządu terytorialnego z podmiotem, o którym mowa w ust. 1.
3. Umowa, o której mowa w ust. 2, powinna określać:
1) szczegółowy opis zadania, w tym cel, na jaki dotacja została przyznana, i termin jego wykonania;
2) wysokość dotacji udzielanej podmiotowi wykonującemu zadanie i tryb płatności;
3) termin wykorzystania dotacji, nie dłuższy niż do dnia 31 grudnia danego roku budżetowego;
4) tryb kontroli wykonywania zadania;
5) termin i sposób rozliczenia udzielonej dotacji;
6) termin zwrotu niewykorzystanej części dotacji, nie dłuższy niż terminy zwrotu dotacji określone w niniejszym dziale.
4. Tryb postępowania o udzielenie dotacji na inne zadania niż określone w ustawie, o której mowa w ust. 2, sposób jej rozliczania oraz sposób kontroli wykonywania zleconego zadania określa, w drodze uchwały, organ stanowiący jednostki samorządu terytorialnego, mając na uwadze zapewnienie jawności postępowania o udzielenie dotacji i jej rozliczenia.
.
a. przekazanie środków na podstawie art. 220 ust. 1 UFinansePubl
art. 220 UFinansePubl
1. Z budżetu jednostki samorządu terytorialnego może być udzielona innym jednostkom samorządu terytorialnego pomoc finansowa w formie dotacji celowej lub pomoc rzeczowa.
2. Podstawą udzielenia pomocy, o której mowa w ust. 1, jest umowa.
3. Spory w zakresie zwrotu dotacji rozstrzygają sądy powszechne.

Definicja dotacji – art. 126 UFinansePubl
art. 126 UFinansePubl
Dotacje są to podlegające szczególnym zasadom rozliczania środki z budżetu państwa, budżetu jednostek samorządu terytorialnego oraz z państwowych funduszy celowych przeznaczone na podstawie niniejszej ustawy, odrębnych ustaw lub umów międzynarodowych, na finansowanie lub dofinansowanie realizacji zadań publicznych.
, art. 127 UFinansePubl
art. 127 UFinansePubl
1. Dotacje celowe są to środki przeznaczone na:
1) finansowanie lub dofinansowanie:
a) zadań z zakresu administracji rządowej oraz innych zadań zleconych jednostkom samorządu terytorialnego ustawami,
b) ustawowo określonych zadań, w tym zadań z zakresu mecenatu państwa nad kulturą, realizowanych przez jednostki inne niż jednostki samorządu terytorialnego,
c) bieżących zadań własnych jednostek samorządu terytorialnego,
d) zadań agencji wykonawczych, o których mowa w art. 21 ust. 1 pkt 3 lit. b,
e) zadań zleconych do realizacji organizacjom pozarządowym,
f) kosztów realizacji inwestycji;
2) dopłaty do oprocentowania kredytów bankowych w zakresie określonym w odrębnych ustawach.
2. Dotacjami celowymi są także środki przeznaczone na:
1) realizację programów finansowanych z udziałem środków, o których mowa w art. 5 ust. 1 pkt 3 i ust. 3 pkt 6, wydatkowane przez podmioty realizujące te programy, inne niż państwowe jednostki budżetowe;
2) realizację projektów pomocy technicznej finansowanych z udziałem środków europejskich i środków, o których mowa w art. 5 ust. 3 pkt 5 lit. a i b;
3) finansowanie lub dofinansowanie zadań realizowanych przez jednostki samorządu terytorialnego oraz inne podmioty, ze środków przekazywanych przez jednostki, o których mowa w art. 9 pkt 5, 7 i 14;
4) realizację programów finansowanych z udziałem środków, o których mowa w art. 5 ust. 3 pkt 5 lit. c i d;
5) współfinansowanie realizacji programów finansowanych z udziałem środków europejskich;
6) wyprzedzające finansowanie Wspólnej Polityki Rolnej, o którym mowa w odrębnych przepisach, w części podlegającej refundacji ze środków Unii Europejskiej.


b. przekazanie środków na podstawie art. 221 ust. 1 UFinansePubl
art. 221 UFinansePubl
1. Podmioty niezaliczane do sektora finansów publicznych i niedziałające w celu osiągnięcia zysku mogą otrzymywać z budżetu jednostki samorządu terytorialnego dotacje celowe na cele publiczne, związane z realizacją zadań tej jednostki, a także na dofinansowanie inwestycji związanych z realizacją tych zadań.
2. Zlecenie zadania i udzielenie dotacji następuje zgodnie z przepisami ustawy z dnia 24 kwietnia 2003 r. o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie, a jeżeli dotyczy ono innych zadań niż określone w tej ustawie - na podstawie umowy jednostki samorządu terytorialnego z podmiotem, o którym mowa w ust. 1.
3. Umowa, o której mowa w ust. 2, powinna określać:
1) szczegółowy opis zadania, w tym cel, na jaki dotacja została przyznana, i termin jego wykonania;
2) wysokość dotacji udzielanej podmiotowi wykonującemu zadanie i tryb płatności;
3) termin wykorzystania dotacji, nie dłuższy niż do dnia 31 grudnia danego roku budżetowego;
4) tryb kontroli wykonywania zadania;
5) termin i sposób rozliczenia udzielonej dotacji;
6) termin zwrotu niewykorzystanej części dotacji, nie dłuższy niż terminy zwrotu dotacji określone w niniejszym dziale.
4. Tryb postępowania o udzielenie dotacji na inne zadania niż określone w ustawie, o której mowa w ust. 2, sposób jej rozliczania oraz sposób kontroli wykonywania zleconego zadania określa, w drodze uchwały, organ stanowiący jednostki samorządu terytorialnego, mając na uwadze zapewnienie jawności postępowania o udzielenie dotacji i jej rozliczenia.

Zob. więcej w DotacjaCelowa

5. Umowne podstawy transferu środków publicznych za granicę


D. Odpowiedź
(...)

Na tej stronie nie ma komentarzy