Wiki source for TransgranicznyPublicznyTransprtZbiorowyFinansowanie
====Możliwości finansowania realizacji zadania publicznego transportu zbiorowego w strefie transgranicznej====
==opinia prawna==
((1)) Przedmiot opinii
Przedmiotem opinii jest zagadnienie finansowania przez polską gminę realizacji zadania publicznego w postaci lokalnego transportu zbiorowego przekazanego na podstawie porozumienia międzygminnego jednostce administracyjnej położonej poza granicą Rzeczypospolitej Polskiej na terytorium sąsiedniego państwa.
((1)) Stan faktyczny i prawny
Odpowiedź na powyższe zagadnienie wymaga sprecyzowania stanu faktycznego i prawnego.
((2)) Stan faktyczny
Polska gmina zamierza uruchomić publiczny transport zbiorowy na swoim obszarze. Z uwagi na brak własnych możliwości technicznych chciałaby powierzyć wykonywanie tego zadania spółce komunikacyjnej gminy niemieckiej. Powierzenie zadania miałoby nastąpić na podstawie porozumienia międzygminnego zawartego pomiędzy gminą polską i niemiecką według zasad przewidzianych w ustawie o publicznym transporcie zbiorowym oraz w ustawie o samorządzie gminnym.
((2)) Podstawy prawne
W Rzeczpospolitej Polskiej obowiązuje obecnie wiele aktów prawnych, obejmujących swoim zakresem zastosowania transport samochodowy osób. Dla odpowiedzi na zadane pytanie mają znaczenie następujące akty prawne:
1) ustawa z dnia 16 grudnia 2010 r. - o publicznym transporcie zbiorowym (Dz.U. 2011 nr 5, poz. 13 ze zm.), dalej zwana jako {{pu akt="UPTZ"}};
1) ustawa z dnia 8 marca 1990 r. - o samorządzie gminnym (t.j. Dz.U. z 2001 r. nr 142, poz. 1591 ze zm.) - dalej zwana jako {{pu akt="USamorzGm"}};
1) ustawa z dnia 27 sierpnia 2009 r. - o finansach publicznych (Dz.U. z 2009 r. nr 157, poz. 1240 ze zm.) - dalej zwana jako {{pu akt="UFinansePubl"}}.
Ponadto z mocy art. 288 zd. 2 TFUE (Traktat o funkcjonowaniu Unii Europejskiej w brzmieniu z dnia 9 maja 2008 r. (Dz.Urz. UE C 83, z dnia 30.3.2010, str. 47 i nast.)) obowiązują w Polsce bezpośrednio przepisy rozporządzenie (WE) nr 1370/2007 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 23 października 2007 r. dotyczące usług publicznych w zakresie kolejowego i drogowego transportu pasażerskiego oraz uchylające rozporządzenia Rady (EWG) nr 1191/69 i (EWG) nr 1107/70 (Dz.Urz. UE L 315, z dnia 3 grudnia 2007, str. 1-13).
((1)) Podstawa prawna przekazania przez gminę polską środków publicznych zagranicznej jednostce administracyjnej
Gmina jest jednostką sektora finansów publicznych ({{pu przepis="art. 9 pkt 2 UFinansePubl"}}). Dokonując dyspozycji środkami publicznymi jest związana regulacjami tejże ustawy. To oznacza, iż dla wszelkiej dyspozycji środkami publicznymi niezbędne jest podstawa prawna.
Podstawą prawną mogą być przepisy ustawy lub postanowienia umowne. W tym drugim podstawą mogą być zarówno umowy cywilno- jak i publicznoprawne.
((2)) Rozporządzenie 1370/2007
((3)) zakres zastosowania rozporządzenia
Rozporządzenie (WE) nr 1370/2007 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 23 października 2007 r. dotyczące usług publicznych w zakresie kolejowego i drogowego transportu pasażerskiego oraz uchylające rozporządzenia Rady (EWG) nr 1191/69 i (EWG) nr 1107/70 (Dz.Urz. L 315 , z 3.12.2007, s. 1-13) obejmuje swoim zakresem zastosowania następujące sprawy (art. 1 ust. 1 i 2 RozpWE13702007):
1) usługi publiczne w kraju lub międzynarodowe w sektorze transportu pasażerskiego koleją, innymi środkami transportu szynowego i drogowego, wodnego śródlądowego lub na wodach terytorialnych
1) nie dotyczy usług świadczonych przede wszystkim ze względu na ich znaczenie historyczne lub atrakcyjność turystyczną,
1) nakładanie zobowiązania do świadczenia usług publicznych j.w.
1) warunki rekompensaty za realizację zobowiązań z tytułu świadczenia usług publicznych lub przyznanie wyłącznych praw.
W tym wypadku chodzi o powierzenie usług w rozumieniu rozporządzenia podmiotowi wewnętrznemu jednego z grupy organów świadczących usługi publiczne w zakresie zintegrowanego transportu pasażerskiego, które zawarły porozumienie międzygminne, na podstawie którego przekazano realizację zadania publicznego na obszarze gminy jednemu z nich.
Należy rozważyć, czy porozumienie międzygminne jest "umową o świadczenie usług publicznych" w rozumieniu art. 2 lit. i) RozpWE13702007. Definicja wskazuje na to, iż...
((3)) możliwości finansowania
W tym miejscu zostaną przeprowadzone rozważania nad możliwościami bezpośredniego zastosowania regulacji rozporządzenia.
((2)) Ustawa o publicznym transporcie zbiorowym
Ustawa o publicznym transporcie zbiorowym określa zasady finansowania regularnego przewozu osób w publicznym transporcie zbiorowym, w zakresie przewozów o charakterze użyteczności publicznej, pod warunkiem, iż chodzi o przewóz realizowany na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej ({{pu przepis="art. 1 ust. 2 UPTZ"}}).
{{pu przepis="Art. 50 UPTZ"}} i nast., dotyczące zasad finansowania publicznego transportu zbiorowego, nie mogą więc znaleźć zastosowania do finansowania publicznego transportu zbiorowego w strefie transgranicznej.
((2)) Ustawa o samorządzie gminnym
Ponieważ - jak ustalono [[TransgranicznyPublicznyTransprtZbiorowyPorozumienie w innej opinii]] - dopuszczalne jest zawarcie porozumienia o powierzeniu zadania publicznego, w rachubę wchodzą przepisy ustawy o samorządzie terytorialnym.
((3)) pomoc na podstawie {{pu przepis="art. 10 USamorzGm"}}
Na podstawie {{pu przepis="art. 10 ust. 2 USamorzGm"}} gminy mogą sobie wzajemnie bądź innym jednostkom samorządu terytorialnego udzielać pomocy, w tym pomocy finansowej. Rodzaj pomocy określa {{pu przepis="art. 220 UFinansePubl"}}. Może być to dotacja celowa lub pomoc rzeczowa. W literaturze uznaje się przyjmuje się nawet dopuszczalność świadczenia pomocy dla podmiotów zagranicznych (Szewc w: Szewc/Jyż/Pławecki, Samorząd Gminny. Komentarz, Dom Wydawniczy ABC, 2010, art. 10 uw. 7).
Świadczenie pomocy polega na wspieraniu w sytuacjach trudnych (wyrok WSA w Gliwicach z dnia 3.3.2010 r., III SA/Gl 255/10 (LEX nr 606772)), co nie ma miejsca przy organizacji transportu publicznego. Ponadto pomoc w rozumieniu przepisu {{pu przepis="art. 10 ust. 2 USamorzGm"}} jest jednak świadczeniem podlegającą zwrotowi, co wyklucza użycie tego przepisu jako podstawy do rozliczeń za wykonanie zadania.
W związku z powyższym odpada finansowanie realizacji zadania publicznego poprzez udzielenie pomocy.
((3)) obowiązek partycypacji w {{pu przepis="art. 74 ust. 2 USamorzGm"}}
Zgodnie z {{pu przepis="art. 74 ust. 2 USamorzGm"}} gmina powierzająca zadanie publiczne do wykonania innej jednostce administracyjnej, ma obowiązek udziału w kosztach realizacji powierzonego zadania. „
Należy więc ustalić, czy:
- {{pu przepis="art. 74 ust. 2 USamorzGm"}} stanowi wystarczającą podstawę prawną do dokonania transferu środków oraz
- czy - w razie pozytywnej odpowiedzi na pytanie pierwsze - spełnione są przesłanki tego przepisu.
**(1) {{pu przepis="art. 74 ust. 2 USamorzGm"}} jako podstawa prawna dyspozycji finansowych**
(...)
**(2) przesłanki zastosowania art. 74 ust. 2 USamorzGm**
Podstawową przesłanką jest tu zawarcie porozumienia międzygminnego o powierzeniu wykonywania zadań publicznych. Jak wskazano w [[TransgranicznyPublicznyTransprtZbiorowyPorozumienie innej opinii]], w świetle prawa polskiego jest dopuszczalne zawarcie porozumienia międzygminnego o realizacji lokalnego transportu zbiorowego w strefie transgranicznej.
**(3) forma partycypacji**
{{pu przepis="Art. 74 ust. 2 USamorzGm"}} nie przesądza o formie partycypacji.
Forma partycypacji powinna być uregulowana w samej treści porozumienia.” (Cybulska w: Dolnicki (red.), Ustawa o samorządzie gminnym. Komentarz, ABC 2010, art. 74 uw. 2 na końcu; por. Pławecki w: Jyż/Pławecki/Szewc, Ustawa o samorządzie gminnym. Komentarz, ABC 2010, art. 74 uw. 7; Dominowska w: Hauser (red.), Ustawa o samorządzie gminnym. Komentarz, C.H.Beck 2011, art. 74 nb. 13).
W dotychczas analizowanych przypadkach wewnątrzkrajowych (zob. [[http://bip.poznan.pl/bip/attachments.html?id=75500&co=show&parent=36871&instance=1097 umowa między Poznaniem i Luboniem]]) przekazanie środków odbywało się w formie dotacji ({{pu przepis="art. 221 UFinansePubl"}} w zw. z {{pu przepis="art. 46 UDochJednSamTer"}}).
Dotacją są wg {{pu przepis="art. 126 UFinansePubl"}} podlegające szczególnym zasadom rozliczania środki z budżetu (państwa, jednostek samorządu terytorialnego) bądź z państwowych funduszy celowych przeznaczone na finansowanie lub dofinansowanie realizacji zadań publicznych. Ponieważ chodzi o finansowanie bieżących zadań własnych jednostek samorządu terytorialnego, to dotacja powinna mieć formę dotacji celowej (art. 127 ust. 1 pkt 1 lit. c) UFinansePubl). Jednakże RIO kwestionuje taką formę rozliczeń (zob. [[http://www.zielonagora.rio.gov.pl/esi-admin/upload/stanowisko2.pdf Stanowisko Kolegium Regionalej Izby Obrachunkowej w Zielonej Górze w sprawie dofinansowania przez Gminę Słubice deficytowych przejazdów komunikacji miejskiej]]).
((2)) Ustawa o finansach publicznych
Podstawą prawną muszą być więc przepisy ogólne o finansach publicznych. W rachubę wchodzą przepisy {{pu przepis="art. 220 UFinansePubl"}} oraz {{pu przepis="art. 221 UFinansePubl"}}.
((3)) przekazanie środków na podstawie {{pu przepis="art. 220 ust. 1 UFinansePubl"}}
Przekazanie dotacji na tej podstawie wymaga istnienia trudnej sytuacji u podmiotu wspieranego ("pomoc"). Ten wypadek tutaj jednak nie ma miejsca (zob. więcej w dokumencie dot [[DotacjeCeloweArt220UFinansePubl dotacji celowych wg art. 220 UFinansePubl]]).
((3)) przekazanie środków na podstawie {{pu przepis="art. 221 ust. 1 UFinansePubl"}}
Zob. więcej w [[DotacjeCeloweArt221UFinansePubl odrębnym dokumencie]].
((2)) Umowne podstawy transferu środków publicznych za granicę
(...)
((1)) Odpowiedź
(...)
----
CategoryOpiniePrawne CategoryPublicznyTransportZbiorowy CategoryPrawoFinansowe
==opinia prawna==
((1)) Przedmiot opinii
Przedmiotem opinii jest zagadnienie finansowania przez polską gminę realizacji zadania publicznego w postaci lokalnego transportu zbiorowego przekazanego na podstawie porozumienia międzygminnego jednostce administracyjnej położonej poza granicą Rzeczypospolitej Polskiej na terytorium sąsiedniego państwa.
((1)) Stan faktyczny i prawny
Odpowiedź na powyższe zagadnienie wymaga sprecyzowania stanu faktycznego i prawnego.
((2)) Stan faktyczny
Polska gmina zamierza uruchomić publiczny transport zbiorowy na swoim obszarze. Z uwagi na brak własnych możliwości technicznych chciałaby powierzyć wykonywanie tego zadania spółce komunikacyjnej gminy niemieckiej. Powierzenie zadania miałoby nastąpić na podstawie porozumienia międzygminnego zawartego pomiędzy gminą polską i niemiecką według zasad przewidzianych w ustawie o publicznym transporcie zbiorowym oraz w ustawie o samorządzie gminnym.
((2)) Podstawy prawne
W Rzeczpospolitej Polskiej obowiązuje obecnie wiele aktów prawnych, obejmujących swoim zakresem zastosowania transport samochodowy osób. Dla odpowiedzi na zadane pytanie mają znaczenie następujące akty prawne:
1) ustawa z dnia 16 grudnia 2010 r. - o publicznym transporcie zbiorowym (Dz.U. 2011 nr 5, poz. 13 ze zm.), dalej zwana jako {{pu akt="UPTZ"}};
1) ustawa z dnia 8 marca 1990 r. - o samorządzie gminnym (t.j. Dz.U. z 2001 r. nr 142, poz. 1591 ze zm.) - dalej zwana jako {{pu akt="USamorzGm"}};
1) ustawa z dnia 27 sierpnia 2009 r. - o finansach publicznych (Dz.U. z 2009 r. nr 157, poz. 1240 ze zm.) - dalej zwana jako {{pu akt="UFinansePubl"}}.
Ponadto z mocy art. 288 zd. 2 TFUE (Traktat o funkcjonowaniu Unii Europejskiej w brzmieniu z dnia 9 maja 2008 r. (Dz.Urz. UE C 83, z dnia 30.3.2010, str. 47 i nast.)) obowiązują w Polsce bezpośrednio przepisy rozporządzenie (WE) nr 1370/2007 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 23 października 2007 r. dotyczące usług publicznych w zakresie kolejowego i drogowego transportu pasażerskiego oraz uchylające rozporządzenia Rady (EWG) nr 1191/69 i (EWG) nr 1107/70 (Dz.Urz. UE L 315, z dnia 3 grudnia 2007, str. 1-13).
((1)) Podstawa prawna przekazania przez gminę polską środków publicznych zagranicznej jednostce administracyjnej
Gmina jest jednostką sektora finansów publicznych ({{pu przepis="art. 9 pkt 2 UFinansePubl"}}). Dokonując dyspozycji środkami publicznymi jest związana regulacjami tejże ustawy. To oznacza, iż dla wszelkiej dyspozycji środkami publicznymi niezbędne jest podstawa prawna.
Podstawą prawną mogą być przepisy ustawy lub postanowienia umowne. W tym drugim podstawą mogą być zarówno umowy cywilno- jak i publicznoprawne.
((2)) Rozporządzenie 1370/2007
((3)) zakres zastosowania rozporządzenia
Rozporządzenie (WE) nr 1370/2007 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 23 października 2007 r. dotyczące usług publicznych w zakresie kolejowego i drogowego transportu pasażerskiego oraz uchylające rozporządzenia Rady (EWG) nr 1191/69 i (EWG) nr 1107/70 (Dz.Urz. L 315 , z 3.12.2007, s. 1-13) obejmuje swoim zakresem zastosowania następujące sprawy (art. 1 ust. 1 i 2 RozpWE13702007):
1) usługi publiczne w kraju lub międzynarodowe w sektorze transportu pasażerskiego koleją, innymi środkami transportu szynowego i drogowego, wodnego śródlądowego lub na wodach terytorialnych
1) nie dotyczy usług świadczonych przede wszystkim ze względu na ich znaczenie historyczne lub atrakcyjność turystyczną,
1) nakładanie zobowiązania do świadczenia usług publicznych j.w.
1) warunki rekompensaty za realizację zobowiązań z tytułu świadczenia usług publicznych lub przyznanie wyłącznych praw.
W tym wypadku chodzi o powierzenie usług w rozumieniu rozporządzenia podmiotowi wewnętrznemu jednego z grupy organów świadczących usługi publiczne w zakresie zintegrowanego transportu pasażerskiego, które zawarły porozumienie międzygminne, na podstawie którego przekazano realizację zadania publicznego na obszarze gminy jednemu z nich.
Należy rozważyć, czy porozumienie międzygminne jest "umową o świadczenie usług publicznych" w rozumieniu art. 2 lit. i) RozpWE13702007. Definicja wskazuje na to, iż...
((3)) możliwości finansowania
W tym miejscu zostaną przeprowadzone rozważania nad możliwościami bezpośredniego zastosowania regulacji rozporządzenia.
((2)) Ustawa o publicznym transporcie zbiorowym
Ustawa o publicznym transporcie zbiorowym określa zasady finansowania regularnego przewozu osób w publicznym transporcie zbiorowym, w zakresie przewozów o charakterze użyteczności publicznej, pod warunkiem, iż chodzi o przewóz realizowany na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej ({{pu przepis="art. 1 ust. 2 UPTZ"}}).
{{pu przepis="Art. 50 UPTZ"}} i nast., dotyczące zasad finansowania publicznego transportu zbiorowego, nie mogą więc znaleźć zastosowania do finansowania publicznego transportu zbiorowego w strefie transgranicznej.
((2)) Ustawa o samorządzie gminnym
Ponieważ - jak ustalono [[TransgranicznyPublicznyTransprtZbiorowyPorozumienie w innej opinii]] - dopuszczalne jest zawarcie porozumienia o powierzeniu zadania publicznego, w rachubę wchodzą przepisy ustawy o samorządzie terytorialnym.
((3)) pomoc na podstawie {{pu przepis="art. 10 USamorzGm"}}
Na podstawie {{pu przepis="art. 10 ust. 2 USamorzGm"}} gminy mogą sobie wzajemnie bądź innym jednostkom samorządu terytorialnego udzielać pomocy, w tym pomocy finansowej. Rodzaj pomocy określa {{pu przepis="art. 220 UFinansePubl"}}. Może być to dotacja celowa lub pomoc rzeczowa. W literaturze uznaje się przyjmuje się nawet dopuszczalność świadczenia pomocy dla podmiotów zagranicznych (Szewc w: Szewc/Jyż/Pławecki, Samorząd Gminny. Komentarz, Dom Wydawniczy ABC, 2010, art. 10 uw. 7).
Świadczenie pomocy polega na wspieraniu w sytuacjach trudnych (wyrok WSA w Gliwicach z dnia 3.3.2010 r., III SA/Gl 255/10 (LEX nr 606772)), co nie ma miejsca przy organizacji transportu publicznego. Ponadto pomoc w rozumieniu przepisu {{pu przepis="art. 10 ust. 2 USamorzGm"}} jest jednak świadczeniem podlegającą zwrotowi, co wyklucza użycie tego przepisu jako podstawy do rozliczeń za wykonanie zadania.
W związku z powyższym odpada finansowanie realizacji zadania publicznego poprzez udzielenie pomocy.
((3)) obowiązek partycypacji w {{pu przepis="art. 74 ust. 2 USamorzGm"}}
Zgodnie z {{pu przepis="art. 74 ust. 2 USamorzGm"}} gmina powierzająca zadanie publiczne do wykonania innej jednostce administracyjnej, ma obowiązek udziału w kosztach realizacji powierzonego zadania. „
Należy więc ustalić, czy:
- {{pu przepis="art. 74 ust. 2 USamorzGm"}} stanowi wystarczającą podstawę prawną do dokonania transferu środków oraz
- czy - w razie pozytywnej odpowiedzi na pytanie pierwsze - spełnione są przesłanki tego przepisu.
**(1) {{pu przepis="art. 74 ust. 2 USamorzGm"}} jako podstawa prawna dyspozycji finansowych**
(...)
**(2) przesłanki zastosowania art. 74 ust. 2 USamorzGm**
Podstawową przesłanką jest tu zawarcie porozumienia międzygminnego o powierzeniu wykonywania zadań publicznych. Jak wskazano w [[TransgranicznyPublicznyTransprtZbiorowyPorozumienie innej opinii]], w świetle prawa polskiego jest dopuszczalne zawarcie porozumienia międzygminnego o realizacji lokalnego transportu zbiorowego w strefie transgranicznej.
**(3) forma partycypacji**
{{pu przepis="Art. 74 ust. 2 USamorzGm"}} nie przesądza o formie partycypacji.
Forma partycypacji powinna być uregulowana w samej treści porozumienia.” (Cybulska w: Dolnicki (red.), Ustawa o samorządzie gminnym. Komentarz, ABC 2010, art. 74 uw. 2 na końcu; por. Pławecki w: Jyż/Pławecki/Szewc, Ustawa o samorządzie gminnym. Komentarz, ABC 2010, art. 74 uw. 7; Dominowska w: Hauser (red.), Ustawa o samorządzie gminnym. Komentarz, C.H.Beck 2011, art. 74 nb. 13).
W dotychczas analizowanych przypadkach wewnątrzkrajowych (zob. [[http://bip.poznan.pl/bip/attachments.html?id=75500&co=show&parent=36871&instance=1097 umowa między Poznaniem i Luboniem]]) przekazanie środków odbywało się w formie dotacji ({{pu przepis="art. 221 UFinansePubl"}} w zw. z {{pu przepis="art. 46 UDochJednSamTer"}}).
Dotacją są wg {{pu przepis="art. 126 UFinansePubl"}} podlegające szczególnym zasadom rozliczania środki z budżetu (państwa, jednostek samorządu terytorialnego) bądź z państwowych funduszy celowych przeznaczone na finansowanie lub dofinansowanie realizacji zadań publicznych. Ponieważ chodzi o finansowanie bieżących zadań własnych jednostek samorządu terytorialnego, to dotacja powinna mieć formę dotacji celowej (art. 127 ust. 1 pkt 1 lit. c) UFinansePubl). Jednakże RIO kwestionuje taką formę rozliczeń (zob. [[http://www.zielonagora.rio.gov.pl/esi-admin/upload/stanowisko2.pdf Stanowisko Kolegium Regionalej Izby Obrachunkowej w Zielonej Górze w sprawie dofinansowania przez Gminę Słubice deficytowych przejazdów komunikacji miejskiej]]).
((2)) Ustawa o finansach publicznych
Podstawą prawną muszą być więc przepisy ogólne o finansach publicznych. W rachubę wchodzą przepisy {{pu przepis="art. 220 UFinansePubl"}} oraz {{pu przepis="art. 221 UFinansePubl"}}.
((3)) przekazanie środków na podstawie {{pu przepis="art. 220 ust. 1 UFinansePubl"}}
Przekazanie dotacji na tej podstawie wymaga istnienia trudnej sytuacji u podmiotu wspieranego ("pomoc"). Ten wypadek tutaj jednak nie ma miejsca (zob. więcej w dokumencie dot [[DotacjeCeloweArt220UFinansePubl dotacji celowych wg art. 220 UFinansePubl]]).
((3)) przekazanie środków na podstawie {{pu przepis="art. 221 ust. 1 UFinansePubl"}}
Zob. więcej w [[DotacjeCeloweArt221UFinansePubl odrębnym dokumencie]].
((2)) Umowne podstawy transferu środków publicznych za granicę
(...)
((1)) Odpowiedź
(...)
----
CategoryOpiniePrawne CategoryPublicznyTransportZbiorowy CategoryPrawoFinansowe
