Inhaltsverzeichnis des Artikels
A. UWAGI WSTĘPNE
B. WYGAŚNIĘCIE HIPOTEKI
C. USTANOWIENIE NOWEJ HIPOTEKI...
1. Zasady ogólne dotyczące ust...
2. Roszczenie o ustanowienie h...
D. PRZENIESIENIE HIPOTEKI NA O...
1. Zasady dokonywania roszady
2. Roszczenie o przeniesienie ...
a. powstanie roszczenia
b. ochrona wierzyciela roszcze...
c. realizacja roszczenia
E. ZACHOWANIE OPRÓŻNIONEGO MIE...
B. WYGAŚNIĘCIE HIPOTEKI
C. USTANOWIENIE NOWEJ HIPOTEKI...
1. Zasady ogólne dotyczące ust...
2. Roszczenie o ustanowienie h...
D. PRZENIESIENIE HIPOTEKI NA O...
1. Zasady dokonywania roszady
2. Roszczenie o przeniesienie ...
a. powstanie roszczenia
b. ochrona wierzyciela roszcze...
c. realizacja roszczenia
E. ZACHOWANIE OPRÓŻNIONEGO MIE...
Rozporządzanie opróżnionym miejscem hipotecznym
rozważania na tle nowej instytucji prawa wieczystoksięgowego
A. UWAGI WSTĘPNE
Do czasu reformy z 2011 r. obowiązywała zasada posuwania się hipotek naprzód. W sytuacji więc gdy na jednej nieruchomości (lub innym przedmiocie hipoteki) ustanowionych było wiele hipotek, wygaśnięcie jednej z nich powodowało, iż hipoteki znajdujące się za nią, przesuwały się odpowiednio na wyższe miejsce.
W tej chwili art. 1011 UKsWieczHip
art. 1011 UKsWieczHip
1. W razie wygaśnięcia hipoteki właścicielowi nieruchomości przysługuje w granicach wygasłej hipoteki uprawnienie do rozporządzania opróżnionym miejscem hipotecznym. Może on ustanowić na tym miejscu nową hipotekę albo przenieść na nie za zgodą uprawnionego którąkolwiek z hipotek obciążających nieruchomość.
2. Jeżeli hipoteka wygasła tylko częściowo, właściciel może rozporządzać opróżnionym miejscem hipotecznym w tej części.
powoduje, że miejsce hipoteki, która wygasła (co do wygaśnięcia hipoteki zob. osobny skrypt) albo tej, która została przeniesiona na wolne miejsce (art. 1012 UKsWieczHip1. W razie wygaśnięcia hipoteki właścicielowi nieruchomości przysługuje w granicach wygasłej hipoteki uprawnienie do rozporządzania opróżnionym miejscem hipotecznym. Może on ustanowić na tym miejscu nową hipotekę albo przenieść na nie za zgodą uprawnionego którąkolwiek z hipotek obciążających nieruchomość.
2. Jeżeli hipoteka wygasła tylko częściowo, właściciel może rozporządzać opróżnionym miejscem hipotecznym w tej części.
art. 1012 UKsWieczHip
Przepisy art. 1011 stosuje się również, gdy opróżniło się miejsce wskutek przeniesienia jednej z hipotek na miejsce opróżnione przez inną hipotekę.
), pozostaje wolne. Właściciel nieruchomości zyskuje w tym samym momencie prawo do: Przepisy art. 1011 stosuje się również, gdy opróżniło się miejsce wskutek przeniesienia jednej z hipotek na miejsce opróżnione przez inną hipotekę.
- ustanowienia nowej hipoteki na wolnym miejscu (w granicach wygasłej hipoteki),
- przeniesienia na wolne miejsce innej hipoteki (za zgodą uprawnionego do rozporządzania tą hipoteką) albo
- zachowania wolnego miejsca do czasu rozporządzenia (pod warunkiem wynikającym z art. 1014 UKsWieczHipart. 1014 UKsWieczHip).
1. W razie wykreślenia hipoteki bez jednoczesnego wpisania na jej miejsce innej hipoteki, właściciel nieruchomości może zachować uprawnienie do rozporządzania opróżnionym miejscem hipotecznym, jeżeli jednocześnie z wykreśleniem hipoteki uprawnienie to zostanie wpisane do księgi wieczystej.
2. Do wykreślenia wygasłej hipoteki oraz do wpisu uprawnienia do rozporządzania opróżnionym miejscem hipotecznym potrzebne jest oświadczenie właściciela nieruchomości.
B. WYGAŚNIĘCIE HIPOTEKI
Rozporządzenie wolnym miejscem hipotecznym wymaga uprzedniego wygaśnięcia hipoteki, która to miejsce zajmowała. Brzmienie przepisów dotyczących rozporządzenia pozwala na wyciągnięcie wniosku, iż chodzi tu o każdy sposób wygaśnięcia hipoteki (zob. osobny skrypt). Jednakże z mocy art. 1013 ust. 1 UKsWieczHip
art. 1013 UKsWieczHip
1. Jeżeli hipoteka wygasła wskutek egzekucji z nieruchomości, właściciel nieruchomości nie może rozporządzać opróżnionym miejscem hipotecznym.
2. Przy egzekucji z nieruchomości nie uwzględnia się opróżnionych miejsc hipotecznych.
wyłączone jest rozporządzanie opróżnionym miejscem hipotecznym, gdy hipoteka wygasła wskutek egzekucji z nieruchomości.1. Jeżeli hipoteka wygasła wskutek egzekucji z nieruchomości, właściciel nieruchomości nie może rozporządzać opróżnionym miejscem hipotecznym.
2. Przy egzekucji z nieruchomości nie uwzględnia się opróżnionych miejsc hipotecznych.
C. USTANOWIENIE NOWEJ HIPOTEKI NA OPRÓŻNIONYM MIEJSCU
Z sensu przepisu (art. 1011 ust. 1 zd. 2 UKsWIeczHip
art. 1011 UKsWIeczHip
1. W razie wygaśnięcia hipoteki właścicielowi nieruchomości przysługuje w granicach wygasłej hipoteki uprawnienie do rozporządzania opróżnionym miejscem hipotecznym. Może on ustanowić na tym miejscu nową hipotekę albo przenieść na nie za zgodą uprawnionego którąkolwiek z hipotek obciążających nieruchomość.
2. Jeżeli hipoteka wygasła tylko częściowo, właściciel może rozporządzać opróżnionym miejscem hipotecznym w tej części.
) upoważniającego właściciela do ustanowienia hipoteki na wolnym miejscu wynika, iż dopuszczalne jest wyłącznie ustanowienie hipoteki umownej. Hipoteka przymusowa i ustawowa powstają bez woli właściciela nieruchomości, wobec czego trudno byłoby mówić w tym wypadku o rozporządzeniu miejscem opróżnionym.1. W razie wygaśnięcia hipoteki właścicielowi nieruchomości przysługuje w granicach wygasłej hipoteki uprawnienie do rozporządzania opróżnionym miejscem hipotecznym. Może on ustanowić na tym miejscu nową hipotekę albo przenieść na nie za zgodą uprawnionego którąkolwiek z hipotek obciążających nieruchomość.
2. Jeżeli hipoteka wygasła tylko częściowo, właściciel może rozporządzać opróżnionym miejscem hipotecznym w tej części.
1. Zasady ogólne dotyczące ustanawiania nowej hipoteki
Ustanowienie nowej hipoteki na opróżnionym miejscu następuje według zwykłych reguł przewidzianych dla hipotek umownych (zob. skrypt Ustanowienie hipoteki). Konieczne jest więc w pierwszej kolejności istnienie wierzytelności hipotecznej, którą zabezpieczałaby nowa hipoteka. Konieczne jest także zawarcie skutecznej umowy ustanawiającej hipotekę. Wreszcie konieczne jest odnotowanie w księdze wieczystej zmiany statusu opróżnionego miejsca poprzez dokonanie odpowiedniego wpisu w KW.
Ustanowienie nowej hipoteki na opróżnionym miejscu następuje według zwykłych reguł przewidzianych dla hipotek umownych (zob. skrypt Ustanowienie hipoteki). Konieczne jest więc w pierwszej kolejności istnienie wierzytelności hipotecznej, którą zabezpieczałaby nowa hipoteka. Konieczne jest także zawarcie skutecznej umowy ustanawiającej hipotekę. Wreszcie konieczne jest odnotowanie w księdze wieczystej zmiany statusu opróżnionego miejsca poprzez dokonanie odpowiedniego wpisu w KW.
2. Roszczenie o ustanowienie hipoteki w miejscu opróżnionym
Stangret-Smoczyńska przewiduje także istnienie roszczenia o nowej ustanowienie hipoteki na miejscu opróżnionym przez inną hipotekę (StangretSmoczynskaMoP2011b, s. 688).
Stangret-Smoczyńska przewiduje także istnienie roszczenia o nowej ustanowienie hipoteki na miejscu opróżnionym przez inną hipotekę (StangretSmoczynskaMoP2011b, s. 688).
D. PRZENIESIENIE HIPOTEKI NA OPRÓŻNIONE MIEJSCE
Art. 1011 ust. 1 zd. 2 UKsWieczHip
art. 1011 UKsWieczHip
1. W razie wygaśnięcia hipoteki właścicielowi nieruchomości przysługuje w granicach wygasłej hipoteki uprawnienie do rozporządzania opróżnionym miejscem hipotecznym. Może on ustanowić na tym miejscu nową hipotekę albo przenieść na nie za zgodą uprawnionego którąkolwiek z hipotek obciążających nieruchomość.
2. Jeżeli hipoteka wygasła tylko częściowo, właściciel może rozporządzać opróżnionym miejscem hipotecznym w tej części.
w zw. z art. 1012 UKsWieczHip1. W razie wygaśnięcia hipoteki właścicielowi nieruchomości przysługuje w granicach wygasłej hipoteki uprawnienie do rozporządzania opróżnionym miejscem hipotecznym. Może on ustanowić na tym miejscu nową hipotekę albo przenieść na nie za zgodą uprawnionego którąkolwiek z hipotek obciążających nieruchomość.
2. Jeżeli hipoteka wygasła tylko częściowo, właściciel może rozporządzać opróżnionym miejscem hipotecznym w tej części.
art. 1012 UKsWieczHip
Przepisy art. 1011 stosuje się również, gdy opróżniło się miejsce wskutek przeniesienia jednej z hipotek na miejsce opróżnione przez inną hipotekę.
pozwala na dokonywanie roszad w zakresie istniejących już hipotek.Przepisy art. 1011 stosuje się również, gdy opróżniło się miejsce wskutek przeniesienia jednej z hipotek na miejsce opróżnione przez inną hipotekę.
1. Zasady dokonywania roszady
Z sensu art. 1011 ust. 1 zd. 2 UKsWieczHip
Przeniesienie hipoteki wymaga zgody uprawnionego. Z art. 63 KC
Z sensu art. 1011 ust. 1 zd. 2 UKsWieczHip
art. 1011 UKsWieczHip
1. W razie wygaśnięcia hipoteki właścicielowi nieruchomości przysługuje w granicach wygasłej hipoteki uprawnienie do rozporządzania opróżnionym miejscem hipotecznym. Może on ustanowić na tym miejscu nową hipotekę albo przenieść na nie za zgodą uprawnionego którąkolwiek z hipotek obciążających nieruchomość.
2. Jeżeli hipoteka wygasła tylko częściowo, właściciel może rozporządzać opróżnionym miejscem hipotecznym w tej części.
wynika, iż właściciel może na opróżnione miejsce hipoteczne przenieść z innego istniejącą już hipotekę. Ustawa nie ogranicza swobody dysponowania wolnymi miejscami przez właściciela, wobec czego możliwy jest zarówno awans jak i degradacja istniejącej już hipoteki.1. W razie wygaśnięcia hipoteki właścicielowi nieruchomości przysługuje w granicach wygasłej hipoteki uprawnienie do rozporządzania opróżnionym miejscem hipotecznym. Może on ustanowić na tym miejscu nową hipotekę albo przenieść na nie za zgodą uprawnionego którąkolwiek z hipotek obciążających nieruchomość.
2. Jeżeli hipoteka wygasła tylko częściowo, właściciel może rozporządzać opróżnionym miejscem hipotecznym w tej części.
Przeniesienie hipoteki wymaga zgody uprawnionego. Z art. 63 KC
art. 63 KC
§ 1. Jeżeli do dokonania czynności prawnej potrzebna jest zgoda osoby trzeciej, osoba ta może wyrazić zgodę także przed złożeniem oświadczenia przez osoby dokonywające czynności albo po jego złożeniu. Zgoda wyrażona po złożeniu oświadczenia ma moc wsteczną od jego daty.
§ 2. Jeżeli do ważności czynności prawnej wymagana jest forma szczególna, oświadczenie obejmujące zgodę osoby trzeciej powinno być złożone w tej samej formie.
wynika, iż zgoda może zostać również skutecznie wyrażona po dokonaniu czynności przeniesienia hipoteki.§ 1. Jeżeli do dokonania czynności prawnej potrzebna jest zgoda osoby trzeciej, osoba ta może wyrazić zgodę także przed złożeniem oświadczenia przez osoby dokonywające czynności albo po jego złożeniu. Zgoda wyrażona po złożeniu oświadczenia ma moc wsteczną od jego daty.
§ 2. Jeżeli do ważności czynności prawnej wymagana jest forma szczególna, oświadczenie obejmujące zgodę osoby trzeciej powinno być złożone w tej samej formie.
2. Roszczenie o przeniesienie hipoteki na opróżnione miejsce
Art. 1019 UKsWieczHip
Art. 1019 UKsWieczHip
art. 1019 UKsWieczHip
Roszczenie wierzyciela hipotecznego o przeniesienie jego hipoteki na miejsce opróżnione przez inną hipotekę może być ujawnione w księdze wieczystej. W takim przypadku hipoteka uzyskuje przyrzeczone miejsce, z chwilą gdy stało się wolne.
pozwala na samoograniczenie się właściciela w swobodzie dokonywania zmian w kolejności hipotek poprzez przyznanie wierzycielowi hipotecznemu roszczenia o przeniesienie jego hipoteki na opróżnione miejsce.Roszczenie wierzyciela hipotecznego o przeniesienie jego hipoteki na miejsce opróżnione przez inną hipotekę może być ujawnione w księdze wieczystej. W takim przypadku hipoteka uzyskuje przyrzeczone miejsce, z chwilą gdy stało się wolne.
a. powstanie roszczenia
Roszczenie o przeniesienie hipoteki na opróżnione miejsce powstaje na mocy umowy właściciela nieruchomości z wierzycielem hipotecznym istniejącej już hipoteki względnie na mocy zapisu testamentowego właściciela nieruchomości (StangretSmoczynskaMoP2011b, s. 688). Do powstania roszczenia nie jest wymagany wpis do księgi wieczystej. Ustawa jednak uprawnia do dokonania odpowiedniego wpisu (art. 1019 UKsWieczHip
Umowa może, lecz nie musi wskazywać opróżnione miejsce, na które wejdzie hipoteka. Wg Stangret-Smoczyńskiej (StangretSmoczynskaMoP2011b, s. 688-689) wyraźne wskazanie, na jakie miejsce i w jakiej wysokości ma być przeniesiona hipoteka, jak również konkretne wskazanie hipoteki, która ma być przeniesiona, jest konieczne, gdy roszczenie zostanie ujawnione w KW.
Forma umowy?
Roszczenie o przeniesienie hipoteki na opróżnione miejsce powstaje na mocy umowy właściciela nieruchomości z wierzycielem hipotecznym istniejącej już hipoteki względnie na mocy zapisu testamentowego właściciela nieruchomości (StangretSmoczynskaMoP2011b, s. 688). Do powstania roszczenia nie jest wymagany wpis do księgi wieczystej. Ustawa jednak uprawnia do dokonania odpowiedniego wpisu (art. 1019 UKsWieczHip
art. 1019 UKsWieczHip
Roszczenie wierzyciela hipotecznego o przeniesienie jego hipoteki na miejsce opróżnione przez inną hipotekę może być ujawnione w księdze wieczystej. W takim przypadku hipoteka uzyskuje przyrzeczone miejsce, z chwilą gdy stało się wolne.
), co powoduje rozszerzoną skuteczność takiego roszczenia (art. 17 UKsWieczHipRoszczenie wierzyciela hipotecznego o przeniesienie jego hipoteki na miejsce opróżnione przez inną hipotekę może być ujawnione w księdze wieczystej. W takim przypadku hipoteka uzyskuje przyrzeczone miejsce, z chwilą gdy stało się wolne.
art. 17 UKsWieczHip
Przez ujawnienie w księdze wieczystej prawo osobiste lub roszczenie uzyskuje skuteczność względem praw nabytych przez czynność prawną po jego ujawnieniu, z wyjątkiem służebności drogi koniecznej, służebności przesyłu albo służebności ustanowionej w związku z przekroczeniem granicy przy wznoszeniu budynku lub innego urządzenia.
).Przez ujawnienie w księdze wieczystej prawo osobiste lub roszczenie uzyskuje skuteczność względem praw nabytych przez czynność prawną po jego ujawnieniu, z wyjątkiem służebności drogi koniecznej, służebności przesyłu albo służebności ustanowionej w związku z przekroczeniem granicy przy wznoszeniu budynku lub innego urządzenia.
Umowa może, lecz nie musi wskazywać opróżnione miejsce, na które wejdzie hipoteka. Wg Stangret-Smoczyńskiej (StangretSmoczynskaMoP2011b, s. 688-689) wyraźne wskazanie, na jakie miejsce i w jakiej wysokości ma być przeniesiona hipoteka, jak również konkretne wskazanie hipoteki, która ma być przeniesiona, jest konieczne, gdy roszczenie zostanie ujawnione w KW.
Forma umowy?
b. ochrona wierzyciela roszczenia
W sytuacji, gdy roszczenie wierzyciela hipotecznego nie zostało wpisane do KW a właściciel nieruchomości wbrew ustaleniom przeniósł na opróżnione miejsce inną hipotekę, ustanowił na zarezerwowanym miejscu nową hipotekę lub w inny sposób uczyni wykonanie roszczenia niemożliwym ponosi odpowiedzialność z art. 59 KC
Roszczenie wpisane do KW wywołuje natomiast skutek w postaci natychmiastowego przejścia hipoteki na opróżnione miejsce.
W sytuacji, gdy roszczenie wierzyciela hipotecznego nie zostało wpisane do KW a właściciel nieruchomości wbrew ustaleniom przeniósł na opróżnione miejsce inną hipotekę, ustanowił na zarezerwowanym miejscu nową hipotekę lub w inny sposób uczyni wykonanie roszczenia niemożliwym ponosi odpowiedzialność z art. 59 KC
art. 59 KC
W razie zawarcia umowy, której wykonanie czyni całkowicie lub częściowo niemożliwym zadośćuczynienie roszczeniu osoby trzeciej, osoba ta może żądać uznania umowy za bezskuteczną w stosunku do niej, jeżeli strony o jej roszczeniu wiedziały albo jeżeli umowa była nieodpłatna. Uznania umowy za bezskuteczną nie można żądać po upływie roku od jej zawarcia.
oraz z tytułu nienależytego wykonania umowy.W razie zawarcia umowy, której wykonanie czyni całkowicie lub częściowo niemożliwym zadośćuczynienie roszczeniu osoby trzeciej, osoba ta może żądać uznania umowy za bezskuteczną w stosunku do niej, jeżeli strony o jej roszczeniu wiedziały albo jeżeli umowa była nieodpłatna. Uznania umowy za bezskuteczną nie można żądać po upływie roku od jej zawarcia.
Roszczenie wpisane do KW wywołuje natomiast skutek w postaci natychmiastowego przejścia hipoteki na opróżnione miejsce.
c. realizacja roszczenia
Realizacja roszczenia polega na złożeniu przez właściciela oświadczenia o przeniesieniu hipoteki i wniosku do sądu wieczystoksięgowego o przeniesienie hipoteki na opróżnione miejsce.
Otwarta na razie jest jeszcze kwestia, czy z chwilą złożenia wniosku o wpis przeniesienia hipoteki dla wierzyciela hipotecznego hipoteki przenoszonej na opróżnione miejsce powstaje "ekspektatywa prawa" (zob. EkspektatywaPrawa).
Realizacja roszczenia polega na złożeniu przez właściciela oświadczenia o przeniesieniu hipoteki i wniosku do sądu wieczystoksięgowego o przeniesienie hipoteki na opróżnione miejsce.
Otwarta na razie jest jeszcze kwestia, czy z chwilą złożenia wniosku o wpis przeniesienia hipoteki dla wierzyciela hipotecznego hipoteki przenoszonej na opróżnione miejsce powstaje "ekspektatywa prawa" (zob. EkspektatywaPrawa).
E. ZACHOWANIE OPRÓŻNIONEGO MIEJSCA WOLNYM DO CZASU ROZPORZĄDZENIA
Trzecią możliwością dla właściciela obciążonej nieruchomości jest zachowanie opróżnionego miejsca wolnym do czasu rozporządzenia. Oznacza to niedokonywanie żadnych czynności wobec opróżnionego miejsca. Nie jest w tej sytuacji nawet niezbędne wykreślenie wygasłej hipoteki, aczkolwiek z uwagi na art. 35 UKsWieczHip
art. 35 UKsWieczHip
1. Właściciel nieruchomości jest obowiązany do niezwłocznego złożenia wniosku o ujawnienie swego prawa w księdze wieczystej.
2. Jeżeli osoba trzecia doznała szkody na skutek nieujawnienia prawa własności w księdze wieczystej, właściciel ponosi odpowiedzialność za szkodę powstałą na skutek niewykonania obowiązku, o którym mowa w ust. 1, bądź na skutek opieszałości w jego wykonaniu.
nie jest wykluczona odpowiedzialność odszkodowawcza w razie niedochowania obowiązku natychmiastowego wykreślenia.1. Właściciel nieruchomości jest obowiązany do niezwłocznego złożenia wniosku o ujawnienie swego prawa w księdze wieczystej.
2. Jeżeli osoba trzecia doznała szkody na skutek nieujawnienia prawa własności w księdze wieczystej, właściciel ponosi odpowiedzialność za szkodę powstałą na skutek niewykonania obowiązku, o którym mowa w ust. 1, bądź na skutek opieszałości w jego wykonaniu.
CategoryHipoteka
Na tej stronie nie ma komentarzy
