Roszczenie posesoryjne
ochrona posesoryjna
A. Cel roszczenia
Celem roszczenia jest przywrócenie stanu poprzedniego i zaniechanie naruszeń (art. 344 § 1 zd. 1 KC
art. 344 KC
§ 1. Przeciwko temu, kto samowolnie naruszył posiadanie, jak również przeciwko temu, na czyją korzyść naruszenie nastąpiło, przysługuje posiadaczowi roszczenie o przywrócenie stanu poprzedniego i o zaniechanie naruszeń. Roszczenie to nie jest zależne od dobrej wiary posiadacza ani od zgodności posiadania ze stanem prawnym, chyba że prawomocne orzeczenie sądu lub innego powołanego do rozpoznawania spraw tego rodzaju organu państwowego stwierdziło, że stan posiadania powstały na skutek naruszenia jest zgodny z prawem.
§ 2. Roszczenie wygasa, jeżeli nie będzie dochodzone w ciągu roku od chwili naruszenia.
). § 1. Przeciwko temu, kto samowolnie naruszył posiadanie, jak również przeciwko temu, na czyją korzyść naruszenie nastąpiło, przysługuje posiadaczowi roszczenie o przywrócenie stanu poprzedniego i o zaniechanie naruszeń. Roszczenie to nie jest zależne od dobrej wiary posiadacza ani od zgodności posiadania ze stanem prawnym, chyba że prawomocne orzeczenie sądu lub innego powołanego do rozpoznawania spraw tego rodzaju organu państwowego stwierdziło, że stan posiadania powstały na skutek naruszenia jest zgodny z prawem.
§ 2. Roszczenie wygasa, jeżeli nie będzie dochodzone w ciągu roku od chwili naruszenia.
Przywrócenie stanu poprzedniego będzie z reguły polegało na wydaniu rzeczy dotychczasowemu posiadaczowi. Zaniechanie naruszeń zostanie zrealizowane poprzez wydanie przez sąd orzekający odpowiednich zakazów lub nakazów (DoliwaPrawoRzeczowe, 2006, nb. 970; GniewekPrawoRzeczowe, 2006, nb. 906).
B. Przesłanki roszczenia
Przesłankami roszczenia restytucyjnego są:
- samowolne naruszenie posiadania,
- uprawnienie do podniesienia roszczenia oraz legitymacja bierna,
- brak upływu terminu zawitego (art. 344 § 2 KCart. 344 KC).
§ 1. Przeciwko temu, kto samowolnie naruszył posiadanie, jak również przeciwko temu, na czyją korzyść naruszenie nastąpiło, przysługuje posiadaczowi roszczenie o przywrócenie stanu poprzedniego i o zaniechanie naruszeń. Roszczenie to nie jest zależne od dobrej wiary posiadacza ani od zgodności posiadania ze stanem prawnym, chyba że prawomocne orzeczenie sądu lub innego powołanego do rozpoznawania spraw tego rodzaju organu państwowego stwierdziło, że stan posiadania powstały na skutek naruszenia jest zgodny z prawem.
§ 2. Roszczenie wygasa, jeżeli nie będzie dochodzone w ciągu roku od chwili naruszenia.
2. Legitymacja stron
a. legitymacja czynna
Legitymowanym czynnie jest posiadacz, który sprawował władztwo w chwili samowolnego naruszenia. Może być to zarówno posiadacz zależny jak i samoistny (zob. także art. 337 KC
W przypadku roszczeń między współposiadaczami istotne jest, aby dał się ustalić zakres posiadania (art. 346 KC
b. legitymacja bierna
Legitymowanym biernie jest zarówno ten podmiot, który bezpośrednio dokonał samowolnego naruszenia jak również ten podmiot, na którego rzecz to samowolne naruszenie nastąpiło.
3. Wygaśnięcie roszczenia
Roszczenie posesoryjne wygasa po upływie roku od dnia naruszenia posiadania (art. 344 § 2 KC
Legitymowanym czynnie jest posiadacz, który sprawował władztwo w chwili samowolnego naruszenia. Może być to zarówno posiadacz zależny jak i samoistny (zob. także art. 337 KC
art. 337 KC
Posiadacz samoistny nie traci posiadania przez to, że oddaje drugiemu rzecz w posiadanie zależne.
). Nie ma również znaczenia, czy posiadanie było zgodne z prawem czy też czy nastąpiło w dobrej wierze.Posiadacz samoistny nie traci posiadania przez to, że oddaje drugiemu rzecz w posiadanie zależne.
W przypadku roszczeń między współposiadaczami istotne jest, aby dał się ustalić zakres posiadania (art. 346 KC
art. 346 KC
Roszczenie o ochronę posiadania nie przysługuje w stosunkach pomiędzy współposiadaczami tej samej rzeczy, jeżeli nie da się ustalić zakresu współposiadania.
). Zakres ten da się ustalić wówczas, gdy każdy ze współposiadaczy korzysta z całej rzeczy lub jej części w sposób niezależny od innych współposiadaczy Skowrońska-Bocian w: PietrzykowskiKomentarzKC, 4. wyd. art. 346 nb. 4). Oznacza to, że w wypadku gdy współposiadanie polega na zgodnym współdziałaniu wszystkich posiadaczy, roszczenie posesoryjne nie przysługuje.Roszczenie o ochronę posiadania nie przysługuje w stosunkach pomiędzy współposiadaczami tej samej rzeczy, jeżeli nie da się ustalić zakresu współposiadania.
b. legitymacja bierna
Legitymowanym biernie jest zarówno ten podmiot, który bezpośrednio dokonał samowolnego naruszenia jak również ten podmiot, na którego rzecz to samowolne naruszenie nastąpiło.
3. Wygaśnięcie roszczenia
Roszczenie posesoryjne wygasa po upływie roku od dnia naruszenia posiadania (art. 344 § 2 KC
art. 344 KC
§ 1. Przeciwko temu, kto samowolnie naruszył posiadanie, jak również przeciwko temu, na czyją korzyść naruszenie nastąpiło, przysługuje posiadaczowi roszczenie o przywrócenie stanu poprzedniego i o zaniechanie naruszeń. Roszczenie to nie jest zależne od dobrej wiary posiadacza ani od zgodności posiadania ze stanem prawnym, chyba że prawomocne orzeczenie sądu lub innego powołanego do rozpoznawania spraw tego rodzaju organu państwowego stwierdziło, że stan posiadania powstały na skutek naruszenia jest zgodny z prawem.
§ 2. Roszczenie wygasa, jeżeli nie będzie dochodzone w ciągu roku od chwili naruszenia.
). Jest to termin zawity, a więc nieprzywracalny. Nie stosuje się wobec niego także art. 121 pkt 1 KC§ 1. Przeciwko temu, kto samowolnie naruszył posiadanie, jak również przeciwko temu, na czyją korzyść naruszenie nastąpiło, przysługuje posiadaczowi roszczenie o przywrócenie stanu poprzedniego i o zaniechanie naruszeń. Roszczenie to nie jest zależne od dobrej wiary posiadacza ani od zgodności posiadania ze stanem prawnym, chyba że prawomocne orzeczenie sądu lub innego powołanego do rozpoznawania spraw tego rodzaju organu państwowego stwierdziło, że stan posiadania powstały na skutek naruszenia jest zgodny z prawem.
§ 2. Roszczenie wygasa, jeżeli nie będzie dochodzone w ciągu roku od chwili naruszenia.
art. 121 KC
Bieg przedawnienia nie rozpoczyna się, a rozpoczęty ulega zawieszeniu:
1) co do roszczeń, które przysługują dzieciom przeciwko rodzicom - przez czas trwania władzy rodzicielskiej;
2) co do roszczeń, które przysługują osobom nie mającym pełnej zdolności do czynności prawnych przeciwko osobom sprawującym opiekę lub kuratelę - przez czas sprawowania przez te osoby opieki lub kurateli;
3) co do roszczeń, które przysługują jednemu z małżonków przeciwko drugiemu - przez czas trwania małżeństwa;
4) co do wszelkich roszczeń, gdy z powodu siły wyższej uprawniony nie może ich dochodzić przed sądem lub innym organem powołanym do rozpoznawania spraw danego rodzaju - przez cały czas trwania przeszkody.
.Bieg przedawnienia nie rozpoczyna się, a rozpoczęty ulega zawieszeniu:
1) co do roszczeń, które przysługują dzieciom przeciwko rodzicom - przez czas trwania władzy rodzicielskiej;
2) co do roszczeń, które przysługują osobom nie mającym pełnej zdolności do czynności prawnych przeciwko osobom sprawującym opiekę lub kuratelę - przez czas sprawowania przez te osoby opieki lub kurateli;
3) co do roszczeń, które przysługują jednemu z małżonków przeciwko drugiemu - przez czas trwania małżeństwa;
4) co do wszelkich roszczeń, gdy z powodu siły wyższej uprawniony nie może ich dochodzić przed sądem lub innym organem powołanym do rozpoznawania spraw danego rodzaju - przez cały czas trwania przeszkody.
C. ZAGADNIENIA PROCESOWE
W art. 478 KPC
art. 478 KPC
W sprawach o naruszenie posiadania sąd bada jedynie ostatni stan posiadania i fakt jego naruszenia, nie rozpoznając samego prawa ani dobrej wiary pozwanego.
ustawodawca ograniczył kompetencje sądu do badania wyłącznie ostatniego stanu posiadania i faktu jego naruszenia. Są nie może ustalać natomiast ani tego, komu i jakie prawo przysługuje ani dobrej wiary pozwanego.W sprawach o naruszenie posiadania sąd bada jedynie ostatni stan posiadania i fakt jego naruszenia, nie rozpoznając samego prawa ani dobrej wiary pozwanego.
D. Schemat Taris(R)
Struktura roszczenia prezentuje się wobec tego w sposób następujący: drzewo Taris
CategoryPosiadanie CategoryRoszczeniaPrawnorzeczowe
Na tej stronie nie ma komentarzy
