Alle Kategorien:
 Baza informacji o EUWT
 Komentarze nt. EUWT
 Bibliografia EUWT
 Orzecznictwo dotyczące EUWT
 Prawo o EUWT
  E U W T Zagadnienia Ogolne
  E U W T Zagadnienia Prakt...
  Gospodarka Komunalna
  Gospodarka Przestrzenna
  Miedzynarodowe Prawo Admi...
  Zwiazek Celowy

Wersja [20833]

To jest stara wersja RekomunalizacjaUslugPublicznych utworzona przez MarcinKrzymuski, 2016-02-17 11:52:49.

 

Rekomunalizacja usług publicznych

nowy trend w sposobie realizacji zadań przez JST

W Niemczech coraz częściej mowa jest o rekomunalizacji usług publicznych. Istotą procesu jest rezygnacja z realizacji zadań publicznych za pośrednictwem podmiotów prywatnych. Zadania własne gmin są więc ponownie wykonywane przez jej własne jednostki. W niniejszym opracowaniu zostaną przedstawione przyczyny tego zjawiska oraz obszary, na których jest ono najbardziej widoczne. Następnie przedstawione zostaną przykłady działań polskich jednostek samorządowych świadczących o pojawieniu się tendencji rekomunalizacyjnych w Polsce. Przeanalizowane zostaną także regulacje prawne pozwalające przejęcie usług publicznych przez gminy.

A. Zarys zagadnienia
1. Aparat pojęciowy
Rekomunalizacja - insourcing - neokomunalizacja
Usługi publiczne - usługi (świadczone) w ogólnym interesie gospodarczym (art. 14 TFUE, art. 106 TFUE) - zadania o charakterze użyteczności publicznej ~ usługa powszechnie dostępna (art. 2 UGOspKomunal
art. 2 UGOspKomunal
Gospodarka komunalna może być prowadzona przez jednostki samorządu terytorialnego w szczególności w formach samorządowego zakładu budżetowego lub spółek prawa handlowego.
) - zaspokajanie zbiorowych potrzeb wspólnoty (art. 7 USamorzGm
art. 7 USamorzGm
1. Zaspokajanie zbiorowych potrzeb wspólnoty należy do zadań własnych gminy. W szczególności zadania własne obejmują sprawy:
1) ładu przestrzennego, gospodarki nieruchomościami, ochrony środowiska i przyrody oraz gospodarki wodnej,
2) gminnych dróg, ulic, mostów, placów oraz organizacji ruchu drogowego,
3) wodociągów i zaopatrzenia w wodę, kanalizacji, usuwania i oczyszczania ścieków komunalnych, utrzymania czystości i porządku oraz urządzeń sanitarnych, wysypisk i unieszkodliwiania odpadów komunalnych, zaopatrzenia w energię elektryczną i cieplną oraz gaz,
3a) działalności w zakresie telekomunikacji,
4) lokalnego transportu zbiorowego,
5) ochrony zdrowia,
6) pomocy społecznej, w tym ośrodków i zakładów opiekuńczych,
6a) wspierania rodziny i systemu pieczy zastępczej,
7) gminnego budownictwa mieszkaniowego,
8) edukacji publicznej,
9) kultury, w tym bibliotek gminnych i innych instytucji kultury oraz ochrony zabytków i opieki nad zabytkami,
10) kultury fizycznej i turystyki, w tym terenów rekreacyjnych i urządzeń sportowych,
11) targowisk i hal targowych,
12) zieleni gminnej i zadrzewień,
13) cmentarzy gminnych,
14) porządku publicznego i bezpieczeństwa obywateli oraz ochrony przeciwpożarowej i przeciwpowodziowej, w tym wyposażenia i utrzymania gminnego magazynu przeciwpowodziowego,
15) utrzymania gminnych obiektów i urządzeń użyteczności publicznej oraz obiektów administracyjnych,
16) polityki prorodzinnej, w tym zapewnienia kobietom w ciąży opieki socjalnej, medycznej i prawnej,
17) wspierania i upowszechniania idei samorządowej, w tym tworzenia warunków do działania i rozwoju jednostek pomocniczych i wdrażania programów pobudzania aktywności obywatelskiej;
18) promocji gminy,
19) współpracy i działalności na rzecz organizacji pozarządowych oraz podmiotów wymienionych w art. 3 ust. 3 ustawy z dnia 24 kwietnia 2003 r. o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie (Dz. U. Nr 96, poz. 873, z późn. zm.),
20) współpracy ze społecznościami lokalnymi i regionalnymi innych państw.
2. Ustawy określają, które zadania własne gminy mają charakter obowiązkowy.
3. Przekazanie gminie, w drodze ustawy, nowych zadań własnych wymaga zapewnienia koniecznych środków finansowych na ich realizację w postaci zwiększenia dochodów własnych gminy lub subwencji. Przepis art. 8 ust. 4 i 5 stosuje się odpowiednio.
)


B. Przyczyny i obszary rekomunalizacji
Niemożność pogodzenia zasad wolnego rynku (dążenie do zysku, zaniedbywanie standardów z uwagi na ich kosztowność, gorsze warunki pracy dla zatrudnionych) z koniecznością zapewnienia dostępu do usług publicznych
Zagrożenie dla stabilności świadczenia usług publicznych (upadłość podmiotów prywatnych)
Zasada subsydiarności została rozszerzona na podmioty lokalne (Frenz, WRP 2008, 74). Ponadto rynek wewnętrzny to już niekoniecznie rynek z wolną konkurencją (Frenz, WRP 2008, 74).
Art. 14 TFUE:
Art. 36 Karty Praw Podstawowych: Unia uznaje i szanuje dostęp do usług świadczonych w ogólnym interesie gospodarczym, przewidziany w ustawach i praktykach krajowych, zgodnie z Traktatem ustanawiającym Wspólnotę Europejską, w celu wspierania spójności społecznej i terytorialnej Unii.
doktryna administracji świadczącej (Leistungsverwaltung) - Sierpowska

C. Ramy prawne rekomunalizacji
art. 345 TFUE + art. 14 TFUE + art. 106 ust. 2 TFUE
KE Usługi w ogólnym interesie gospodarczym, KOM 2000(528)

D. Sposoby rekomunalizacji
Odkup przedsiębiorstw
rezygnacja z zamówień i realizacja zadań poprzez własne przedsiębiorstwa

E. Rekomunalizacja a zamówienia publiczne
Nowe zamówienia publiczne: DyrZamPubl, DyrZamPublKonc i DyrZamPublSekt

F. Rekomunalizacja a pomoc publiczna
Zob. publikacja UOKIK

G. Rekomunalizacja i prawo antymonopolowe (konkurencja)
sektory, które nie zostały zliberalizowane przez EU można zorganizować na zasadach pozbawionych konkurencji
sektory już zliberalizowane przez UE mogą być oddane w monopol państwowy pod warunkiem spełnienia określonych kryteriów

H. Rekomunalizacja a finanse publiczne oraz ustawa o gospodarce komunalnej
Zob. zasada (?) art. 2 UGospKomunal
art. 2 UGospKomunal
Gospodarka komunalna może być prowadzona przez jednostki samorządu terytorialnego w szczególności w formach samorządowego zakładu budżetowego lub spółek prawa handlowego.
, art. 10 UGospKomunal
art. 10 UGospKomunal
1. Poza sferą użyteczności publicznej gmina może tworzyć spółki prawa handlowego i przystępować do nich, jeżeli łącznie zostaną spełnione następujące warunki:
1) istnieją nie zaspokojone potrzeby wspólnoty samorządowej na rynku lokalnym,
2) występujące w gminie bezrobocie w znacznym stopniu wpływa ujemnie na poziom życia wspólnoty samorządowej, a zastosowanie innych działań i wynikających z obowiązujących przepisów środków prawnych nie doprowadziło do aktywizacji gospodarczej, a w szczególności do znacznego ożywienia rynku lokalnego lub trwałego ograniczenia bezrobocia.
2. Poza sferą użyteczności publicznej gmina może tworzyć spółki prawa handlowego i przystępować do nich również wówczas, jeżeli zbycie składnika mienia komunalnego mogącego stanowić wkład niepieniężny gminy do spółki albo też rozporządzenie nim w inny sposób spowoduje dla gminy poważną stratę majątkową.
3. Ograniczenia dotyczące tworzenia spółek prawa handlowego i przystępowania przez gminę do nich, o których mowa w ust. 1 i 2, nie mają zastosowania do posiadania przez gminę akcji lub udziałów spółek zajmujących się czynnościami bankowymi, ubezpieczeniowymi oraz działalnością doradczą, promocyjną, edukacyjną i wydawniczą na rzecz samorządu terytorialnego, a także innych spółek ważnych dla rozwoju gminy, w tym klubów sportowych działających w formie spółki kapitałowej.
4. Poza sferą użyteczności publicznej województwo może tworzyć spółki prawa handlowego na zasadach i w formach określonych w ustawie o samorządzie województwa.


I. Rekomunalizacja a zasady konstytucyjne
Czy konkurencyjność ma swoje źródło w konstytucji? Na pewno w prawie europejskim
Zasada samorządności - art. 164 ust. 3 Konstytucja
art. 164 Konstytucja
1. Podstawową jednostką samorządu terytorialnego jest gmina.
2. Inne jednostki samorządu regionalnego albo lokalnego i regionalnego określa ustawa.
3. Gmina wykonuje wszystkie zadania samorządu terytorialnego nie zastrzeżone dla innych jednostek samorządu terytorialnego.
+ art. 166 ust. 1 Konstytucja
art. 166 Konstytucja
1. Zadania publiczne służące zaspokajaniu potrzeb wspólnoty samorządowej są wykonywane przez jednostkę samorządu terytorialnego jako zadania własne.
2. Jeżeli wynika to z uzasadnionych potrzeb państwa, ustawa może zlecić jednostkom samorządu terytorialnego wykonywanie innych zadań publicznych. Ustawa określa tryb przekazywania i sposób wykonywania zadań zleconych.
3. Spory kompetencyjne między organami samorządu terytorialnego i administracji rządowej rozstrzygają sądy administracyjne.


J. Zagrożenia związane z rekomunalizacją
Upolitycznienie, nieekonomiczność,

K. Przykłady rekomunalizacji w Polsce
Kwestia wywozu odpadów - przykład chybionej prywatyzacji - wskazana rekomunalizacja

L. Literatura
Zob. w j. niemieckim:
  • Jan Byok, Andreas Graef, Rolf Faasch, Neugründung kommunaler Stadtwerke-Gesellschaften im Lichte des Kartellvergaberechts, NZBau 2012, 556 (całość w BeckOnline)
  • Anna Leisner-Egensperger, Rekommunalisierung und Grundgesetz. Verfassungsrechtliche Kriterien, Grenzen und Konsequenzen, NVwZ 2013, 1110 (całość w BeckOnline)

CategorySamorzadTerytorialny
Na tej stronie nie ma komentarzy