Elementy posiadania
Na posiadanie składają się element obiektywny (corpus possesions) i subiektywny (animus rem sibi habendi).
A. CORPUS POSSESIONIS
Corpus stanowi możliwość faktycznego korzystania z rzeczy.
Efektywne korzystanie z rzeczy nie jest bowiem wymagane. Stąd też posiadanie rzeczy ma miejsce wówczas, gdy władający może używać rzeczy, pobierać z niej pożytki, przekształcać, a nawet ją zniszczyć, a więc zachowywać się względem niej jak właściciel (por. uchwała SN z 26.10.2007, III CZP 30/07, str. 12).
Faktyczne korzystanie z rzeczy nie musi mieć charakteru bezpośredniego. Nawet bowiem oddanie rzeczy w posiadanie zależne nie powoduje utraty posiadania przez posiadacza (samoistnego) - zob. art. 337 KC
art. 337 KC
Posiadacz samoistny nie traci posiadania przez to, że oddaje drugiemu rzecz w posiadanie zależne.
.Posiadacz samoistny nie traci posiadania przez to, że oddaje drugiemu rzecz w posiadanie zależne.
B. ANIMUS POSSIDENDI
Zamiar władania rzeczą dla siebie przejawia się w podejmowaniu czynności wskazujących na to, że posiadacz traktuje rzecz jak własną, wobec której przysługuje mu nieograniczona sfera dyspozycji (uchwała SN z 26.10.2007, III CZP 30/07, str. 13). To, czy animus rem sibi habendi zachodzi, ocenia się z perspektywy otoczenia posiadającego (ujęcie obiektywne).
Animus nie wymaga posiadania zdolności do czynności prawnych, gdyż chodzi o wolę sprawowania faktycznego władztwa. Animus nie jest więc wolą w rozumieniu prawnym (wola związania skutkami czynności prawnej) ale wolą w rozumieniu naturalnym. Posiadaczami mogą być więc również osoby nie posiadające (pełnej) zdolności do czynności prawnych. Ważne jest natomiast, aby osoby te miały zdolność do wyrażania faktycznej woli. Nie mają takiej woli np. osoby nieprzytomne albo z innych powodów nieświadome.
Wola posiadania przejawia się także w tym, że posiadaniem objęte są rzeczy znajdujące się w zakresie oddziaływania posiadacza, nawet jeżeli o nich dokładnie nie wie (wola o charakterze generalnym).
C. SYTUACJE PROBLEMATYCZNE
1. Posiadanie przez osoby prawne
Osoby prawne wykonują posiadanie przez swoje organy (por. art. 38 KC
2. Posiadanie przez ułomne osoby prawne
Ułomna osoba prawne (art. 331 KC
3. Posiadanie przez spółkę cywilną
Spółka cywilna nie może być posiadaczem, z uwagi na brak zdolności prawnej. Wprawdzie do posiadania potrzebna jest wola faktyczna a nie w znaczeniu prawnym, ale tej spółka, jako twór nie posiadający odrębności od wspólników, również nie może wygenerować.
Nie istnieje w prawie polskim również wspólność posiadania (jako emanacja wspólności łącznej majątku wspólników). Stąd też problematyczne jest to, czy wspólnicy mogą być współposiadaczami przedmiotów wchodzących do wspólnego majątku wspólników. Nie jest również jasne wykonywanie posiadania w razie umownego ograniczenia zakresu reprezentowania spółki (art. 866 KC
Osoby prawne wykonują posiadanie przez swoje organy (por. art. 38 KC
art. 38 KC
Osoba prawna działa przez swoje organy w sposób przewidziany w ustawie i w opartym na niej statucie.
). Niezbędne jest, aby osoba fizyczna będąca organem albo członkiem organu kolegialnego, sprawowała władztwo w zakresie kompetencji należących do tego organu. Skutki posiadania dotyczą bezpośrednio osoby prawnej. Osoba prawna działa przez swoje organy w sposób przewidziany w ustawie i w opartym na niej statucie.
Ułomna osoba prawne (art. 331 KC
art. 331 KC
§ 1. Do jednostek organizacyjnych niebędących osobami prawnymi, którym ustawa przyznaje zdolność prawną, stosuje się odpowiednio przepisy o osobach prawnych.
§ 2. Jeżeli przepis odrębny nie stanowi inaczej, za zobowiązania jednostki, o której mowa w § 1, odpowiedzialność subsydiarną ponoszą jej członkowie; odpowiedzialność ta powstaje z chwilą, gdy jednostka organizacyjna stała się niewypłacalna.
) wykonuje posiadanie przez organy zarządzające.§ 1. Do jednostek organizacyjnych niebędących osobami prawnymi, którym ustawa przyznaje zdolność prawną, stosuje się odpowiednio przepisy o osobach prawnych.
§ 2. Jeżeli przepis odrębny nie stanowi inaczej, za zobowiązania jednostki, o której mowa w § 1, odpowiedzialność subsydiarną ponoszą jej członkowie; odpowiedzialność ta powstaje z chwilą, gdy jednostka organizacyjna stała się niewypłacalna.
Spółka cywilna nie może być posiadaczem, z uwagi na brak zdolności prawnej. Wprawdzie do posiadania potrzebna jest wola faktyczna a nie w znaczeniu prawnym, ale tej spółka, jako twór nie posiadający odrębności od wspólników, również nie może wygenerować.
Nie istnieje w prawie polskim również wspólność posiadania (jako emanacja wspólności łącznej majątku wspólników). Stąd też problematyczne jest to, czy wspólnicy mogą być współposiadaczami przedmiotów wchodzących do wspólnego majątku wspólników. Nie jest również jasne wykonywanie posiadania w razie umownego ograniczenia zakresu reprezentowania spółki (art. 866 KC
art. 866 KC
W braku odmiennej umowy lub uchwały wspólników każdy wspólnik jest umocowany do reprezentowania spółki w takich granicach, w jakich jest uprawniony do prowadzenia jej spraw.
). Można rozważyć, czy posiadanie przedmiotów należących do wspólnego majątku wspólników mogą wykonywać wówczas tylko osoby, którym zostało przyznane prawo do reprezentacji spółki.W braku odmiennej umowy lub uchwały wspólników każdy wspólnik jest umocowany do reprezentowania spółki w takich granicach, w jakich jest uprawniony do prowadzenia jej spraw.
CategoryPosiadanie
Na tej stronie nie ma komentarzy
