Naruszenie dóbr osobistych w prasie zagranicznej
międzynarodowe prawo prywatne i delikty prasowe
Naruszenia dóbr osobistych na skutek publikacji w prasie zagranicznej nie są w czasach obecnych niczym wyjątkowym. W takich wypadkach pojawiają się pytania o skuteczną ochronę cywilnoprawną przed naruszeniami i o ewentualną odpowiedzialność sprawcy naruszenia na gruncie prawa cywilnego.
A. Prawo krajowe
Dobra osobiste podlegają wg polskiego Kodeksu cywilnego ochronie na podstawie art. 23 KC
art. 23 KC
Dobra osobiste człowieka, jak w szczególności zdrowie, wolność, cześć, swoboda sumienia, nazwisko lub pseudonim, wizerunek, tajemnica korespondencji, nietykalność mieszkania, twórczość naukowa, artystyczna, wynalazcza i racjonalizatorska, pozostają pod ochroną prawa cywilnego niezależnie od ochrony przewidzianej w innych przepisach.
i art. 24 KCDobra osobiste człowieka, jak w szczególności zdrowie, wolność, cześć, swoboda sumienia, nazwisko lub pseudonim, wizerunek, tajemnica korespondencji, nietykalność mieszkania, twórczość naukowa, artystyczna, wynalazcza i racjonalizatorska, pozostają pod ochroną prawa cywilnego niezależnie od ochrony przewidzianej w innych przepisach.
art. 24 KC
§ 1. Ten, czyje dobro osobiste zostaje zagrożone cudzym działaniem, może żądać zaniechania tego działania, chyba że nie jest ono bezprawne. W razie dokonanego naruszenia może on także żądać, ażeby osoba, która dopuściła się naruszenia, dopełniła czynności potrzebnych do usunięcia jego skutków, w szczególności ażeby złożyła oświadczenie odpowiedniej treści i w odpowiedniej formie. Na zasadach przewidzianych w kodeksie może on również żądać zadośćuczynienia pieniężnego lub zapłaty odpowiedniej sumy pieniężnej na wskazany cel społeczny.
§ 2. Jeżeli wskutek naruszenia dobra osobistego została wyrządzona szkoda majątkowa, poszkodowany może żądać jej naprawienia na zasadach ogólnych.
§ 3. Przepisy powyższe nie uchybiają uprawnieniom przewidzianym w innych przepisach, w szczególności w prawie autorskim oraz w prawie wynalazczym.
. Naruszenia takich dóbr jak np. cześć, swoboda sumienia, nazwisko, wizerunek czy tajemnica korespondencji prowadzą do odpowiedzialności na płaszczyźnie prawa cywilnego. Ta może polegać na obowiązku zaniechania naruszeń, usunięciu jego skutków, zapłacie zadośćuczynienia pieniężnego lub zapłacie stosownej sumy na cel społeczny (art. 24 § 1 KC§ 1. Ten, czyje dobro osobiste zostaje zagrożone cudzym działaniem, może żądać zaniechania tego działania, chyba że nie jest ono bezprawne. W razie dokonanego naruszenia może on także żądać, ażeby osoba, która dopuściła się naruszenia, dopełniła czynności potrzebnych do usunięcia jego skutków, w szczególności ażeby złożyła oświadczenie odpowiedniej treści i w odpowiedniej formie. Na zasadach przewidzianych w kodeksie może on również żądać zadośćuczynienia pieniężnego lub zapłaty odpowiedniej sumy pieniężnej na wskazany cel społeczny.
§ 2. Jeżeli wskutek naruszenia dobra osobistego została wyrządzona szkoda majątkowa, poszkodowany może żądać jej naprawienia na zasadach ogólnych.
§ 3. Przepisy powyższe nie uchybiają uprawnieniom przewidzianym w innych przepisach, w szczególności w prawie autorskim oraz w prawie wynalazczym.
art. 24 KC
§ 1. Ten, czyje dobro osobiste zostaje zagrożone cudzym działaniem, może żądać zaniechania tego działania, chyba że nie jest ono bezprawne. W razie dokonanego naruszenia może on także żądać, ażeby osoba, która dopuściła się naruszenia, dopełniła czynności potrzebnych do usunięcia jego skutków, w szczególności ażeby złożyła oświadczenie odpowiedniej treści i w odpowiedniej formie. Na zasadach przewidzianych w kodeksie może on również żądać zadośćuczynienia pieniężnego lub zapłaty odpowiedniej sumy pieniężnej na wskazany cel społeczny.
§ 2. Jeżeli wskutek naruszenia dobra osobistego została wyrządzona szkoda majątkowa, poszkodowany może żądać jej naprawienia na zasadach ogólnych.
§ 3. Przepisy powyższe nie uchybiają uprawnieniom przewidzianym w innych przepisach, w szczególności w prawie autorskim oraz w prawie wynalazczym.
, art. 448 KC§ 1. Ten, czyje dobro osobiste zostaje zagrożone cudzym działaniem, może żądać zaniechania tego działania, chyba że nie jest ono bezprawne. W razie dokonanego naruszenia może on także żądać, ażeby osoba, która dopuściła się naruszenia, dopełniła czynności potrzebnych do usunięcia jego skutków, w szczególności ażeby złożyła oświadczenie odpowiedniej treści i w odpowiedniej formie. Na zasadach przewidzianych w kodeksie może on również żądać zadośćuczynienia pieniężnego lub zapłaty odpowiedniej sumy pieniężnej na wskazany cel społeczny.
§ 2. Jeżeli wskutek naruszenia dobra osobistego została wyrządzona szkoda majątkowa, poszkodowany może żądać jej naprawienia na zasadach ogólnych.
§ 3. Przepisy powyższe nie uchybiają uprawnieniom przewidzianym w innych przepisach, w szczególności w prawie autorskim oraz w prawie wynalazczym.
art. 448 KC
W razie naruszenia dobra osobistego sąd może przyznać temu, czyje dobro osobiste zostało naruszone, odpowiednią sumę tytułem zadośćuczynienia pieniężnego za doznaną krzywdę lub na jego żądanie zasądzić odpowiednią sumę pieniężną na wskazany przez niego cel społeczny, niezależnie od innych środków potrzebnych do usunięcia skutków naruszenia. Przepis art. 445 § 3 stosuje się.
). Ułatwieniem dla osoby, której dobro osobiste zostało naruszone jest domniemanie bezprawności tego naruszenia. W razie naruszenia dobra osobistego sąd może przyznać temu, czyje dobro osobiste zostało naruszone, odpowiednią sumę tytułem zadośćuczynienia pieniężnego za doznaną krzywdę lub na jego żądanie zasądzić odpowiednią sumę pieniężną na wskazany przez niego cel społeczny, niezależnie od innych środków potrzebnych do usunięcia skutków naruszenia. Przepis art. 445 § 3 stosuje się.
Podobne zasady obowiązują we Francji (art. 9 Codé Civil i art. 1382 Codé Civil). W Austrii obok ogólnej deklaracji dot. praw przyrodzonych (§ 16 ABGB) roszczenie o zadośćuczynienie za naruszenie sfery intymnej przez media wynika z § 7 ustawy medialnej. Jego wysokość nie może jednak przekraczać 14.535 euro. Prawo niemieckie z kolei nie przewiduje szczególnych reguł dla ochrony dóbr osobistych, wobec czego podlega ona zasadom ogólnym (§ 823 i nast. BGB). Brak domniemania bezprawności oraz konieczność wykazania winy sprawcy szkody, powoduje, iż żądanie ochrony wg tych przepisów nie koniecznie musi być dla poszkodowanego korzystne. Poza tym prawo niemieckie przewiduje zadośćuczynienie tylko w przypadku naruszenia takich dóbr jak integralność cielesna, zdrowie, wolność i prawo do ochrony przed czynami nierządnymi (§ 253 ust. 2 BGB). Przy naruszeniu dobrego imienia na skutek zniesławienia (üble Nachrede) lub zniewagi (Verleumdung) roszczenie o zadośćuczynienie może opierać się na § 823 BGB w zw. z Art. 1 ust. 1 oraz Art. 2 ust. 1 Grundgesetz.
B. Ustalenie prawa właściwego
Gdy ingerencja w dobra osobiste nastąpiła za granicą (satyra w zagranicznej gazecie, publikacja fotografii z życia intymnego), konieczne jest ustalenie prawa właściwego, według którego nastąpi odpowiedzialność sprawcy za wyrządzenie szkody niemajątkowej.
Niestety, z powodów politycznych kwestie związane z ustaleniem prawa właściwego dla ochrony dóbr osobistych nie stały się przedmiotem regulacji rozporządzenia nr 2007/864/WE z dnia 11 lipca 2007 r. dotyczące prawa właściwego dla zobowiązań pozaumownych (tzw. rozporządzenie Rzym II - RozpUERzymII). Rezygnację z zamieszczenia tych regulacji wymusiła głównie Wielka Brytania w celu ochrony swoich tabloidów. Ten stan rzeczy jakiś czas na pewno pozostanie niezmienny. Komisja Europejska ma jednak za zadanie do dnia 20 sierpnia 2011 r. przedłożyć sprawozdanie ze stosowania rozporządzenia Rzym II. Sprawozdanie może zostać uzupełnione o wnioski dotyczące zmiany rozporządzenia. Nie jest więc wykluczone, iż w nieodległej perspektywie reguły kolizyjne dotyczące ochrony dóbr osobistych zostaną w całej Europie ujednolicone.
C. Polskie reguły kolizyjne
Na razie pozostaje jednak wyłącznie stosowanie przepisów krajowych. zawartych w Polsce w ustawie z 1965 r. - Prawo prywatne międzynarodowe (PrPrywMiędzyn). Zgodnie z (akt prawny PrPrywMiędzyn nie istnieje) miarodajne dla roszczeń o ochronę dóbr osobistych byłoby prawo państwa, w którym nastąpiło zdarzenie będące źródłem zobowiązania. Miejscem zdarzenia powodującego szkodę może być zarówno państwo, w którym działał sprawca naruszenia (siedziby wydawnictwa) albo miejsce, gdzie powstała szkoda (miejsce zamieszkania osoby, której dobra naruszono). Problem powstaje wówczas, gdy sprawca działał w innym państwie niż to, w którym doszło do naruszenia dobra, gdyż np. siedziba wydawnictwa znajduje się w Niemczech, a miejscem zamieszkania poszkodowanego jest Polska (tzw. wielomiejscowość prosta). Jeszcze bardziej skomplikowana jest sytuacja, gdy czasopismo kolportowane było w wielu krajach (wielomiejscowość złożona). W tej sytuacji pojawia się pytanie, które prawo ma zastosować sąd orzekający.
Generalnie przyjmuje się obecnie w polskiej literaturze prawniczej, iż sąd polski powinien w sytuacji mnogości porządków prawnych zastosować prawo najkorzystniejszego dla poszkodowanego. Istotne jest więc, aby pełnomocnicy osoby, która domaga się ochrony dóbr osobistych, również dokładnie rozważyli skutki zastosowania określonego porządku prawnego, aby osiągnąć maksymalny pułap ochrony.
D. Wpływ orzecznictwa Trybunału Europejskiego
Trybunał Europejski w wyroku z dnia 7 marca 1995 r. w sprawie Shevill (C-68/93) zajął się sprawą właściwości sądów w sprawach deliktów prasowych (francuska gazeta opublikowała zdjęcia powódki wiążąc ją z handlem narkotykami, zaś czasopismo było sprzedawane we Francji oraz w Anglii, gdzie mieszkała poszkodowana). Trybunał w orzeczeniu tym przyjął wykładnię mozaikową art. 5 pkt 3 RozpUEBrukselaI
art. 5 RozpUEBrukselaI
Osoba, która ma miejsce zamieszkania na terytorium Państwa Członkowskiego, może być pozwana w innym Państwie Członkowskim:
1) a) jeżeli przedmiotem postępowania jest umowa lub roszczenia wynikające z umowy - przed sąd miejsca, gdzie zobowiązanie zostało wykonane albo miało być wykonane;
b) w rozumieniu niniejszego przepisu - i o ile co innego nie zostało uzgodnione – miejscem wykonania zobowiązania jest:
- w przypadku sprzedaży rzeczy ruchomych - miejsce w Państwie Członkowskim, w którym rzeczy te zgodnie z umową zostały dostarczone albo miały zostać dostarczone;
- w przypadku świadczenia usług - miejsce w Państwie Członkowskim, w którym usługi zgodnie z umową były świadczone albo miały być świadczone;
c) jeśli lit. b) nie ma zastosowania, wówczas stosuje się lit. a);
2) w sprawach alimentacyjnych – przed sąd miejsca, gdzie uprawniony do alimentów ma miejsce zamieszkania lub zwykłego pobytu albo – w wypadku, gdy sprawa alimentacyjna jest rozpoznawana łącznie ze sprawą dotyczącą stanu cywilnego - przed sąd, który ma jurysdykcję do rozpoznania tej sprawy według własnego prawa, chyba że jurysdykcja ta opiera się jedynie na obywatelstwie jednej ze stron;
3) jeżeli przedmiotem postępowania jest czyn niedozwolony lub czyn podobny do czynu niedozwolonego albo roszczenia wynikające z takiego czynu - przed sąd miejsca, gdzie nastąpiło lub może nastąpić zdarzenie wywołujące szkodę;
4) w sprawach roszczeń o odszkodowanie lub przywrócenie stanu poprzedniego, które wynikają z czynu zagrożonego karą - przed sąd karny, do którego wniesiono akt oskarżenia, o ile sąd ten może według swojego prawa rozpoznawać roszczenia cywilnoprawne;
5) w sprawach dotyczących sporów wynikających z działalności filii, agencji lub innego oddziału - przed sąd miejsca, gdzie znajduje się filia, agencja lub inny oddział;
6) w sprawach, w których występuje w charakterze założyciela, "trustee" lub uposażonego z tytułu "trustu" utworzonego na podstawie ustawy lub czynności prawnej dokonanej w formie pisemnej albo poświadczonej na piśmie - przed sądy Państwa Członkowskiego, na terytorium którego "trust" ma swoją siedzibę;
7) w sprawach dotyczących sporu o zapłatę wynagrodzenia za ratownictwo lub udzielenie pomocy dla ładunku lub frachtu, które żądane jest z tytułu działań związanych z ratownictwem lub udzieleniem pomocy, przed sąd, na obszarze właściwości którego ten ładunek lub fracht:
a) został zajęty w celu zabezpieczenia zapłaty; lub
b) mógł zostać zajęty, lecz złożone zostało poręczenie lub inne zabezpieczenie,
pod warunkiem że przepis ten ma zastosowanie jedynie wówczas, jeżeli twierdzi się, że pozwany ma prawa do ładunku lub frachtu albo że takie prawa miał w czasie działań ratowniczych lub udzielenia pomocy.
(tj. rozporządzenia 44/2001/WE (Bruksela I)), wedle której właściwe są nie tylko sądy państwa w którym siedzibę ma wydawca gazety. Sprawa może być także wytoczona przez sąd każdego innego państwa, w którym kolportowano czasopismo, jeżeli osoba, której sprawa dotyczy, jest tam znana. Właściwość sądów tego kraju ogranicza się jednak tylko do wysokości faktycznie wyrządzonej w danym państwie szkody. Dochodzenie dalszej szkody wymaga więc wytoczenia nowego powództwa w innym państwie.Osoba, która ma miejsce zamieszkania na terytorium Państwa Członkowskiego, może być pozwana w innym Państwie Członkowskim:
1) a) jeżeli przedmiotem postępowania jest umowa lub roszczenia wynikające z umowy - przed sąd miejsca, gdzie zobowiązanie zostało wykonane albo miało być wykonane;
b) w rozumieniu niniejszego przepisu - i o ile co innego nie zostało uzgodnione – miejscem wykonania zobowiązania jest:
- w przypadku sprzedaży rzeczy ruchomych - miejsce w Państwie Członkowskim, w którym rzeczy te zgodnie z umową zostały dostarczone albo miały zostać dostarczone;
- w przypadku świadczenia usług - miejsce w Państwie Członkowskim, w którym usługi zgodnie z umową były świadczone albo miały być świadczone;
c) jeśli lit. b) nie ma zastosowania, wówczas stosuje się lit. a);
2) w sprawach alimentacyjnych – przed sąd miejsca, gdzie uprawniony do alimentów ma miejsce zamieszkania lub zwykłego pobytu albo – w wypadku, gdy sprawa alimentacyjna jest rozpoznawana łącznie ze sprawą dotyczącą stanu cywilnego - przed sąd, który ma jurysdykcję do rozpoznania tej sprawy według własnego prawa, chyba że jurysdykcja ta opiera się jedynie na obywatelstwie jednej ze stron;
3) jeżeli przedmiotem postępowania jest czyn niedozwolony lub czyn podobny do czynu niedozwolonego albo roszczenia wynikające z takiego czynu - przed sąd miejsca, gdzie nastąpiło lub może nastąpić zdarzenie wywołujące szkodę;
4) w sprawach roszczeń o odszkodowanie lub przywrócenie stanu poprzedniego, które wynikają z czynu zagrożonego karą - przed sąd karny, do którego wniesiono akt oskarżenia, o ile sąd ten może według swojego prawa rozpoznawać roszczenia cywilnoprawne;
5) w sprawach dotyczących sporów wynikających z działalności filii, agencji lub innego oddziału - przed sąd miejsca, gdzie znajduje się filia, agencja lub inny oddział;
6) w sprawach, w których występuje w charakterze założyciela, "trustee" lub uposażonego z tytułu "trustu" utworzonego na podstawie ustawy lub czynności prawnej dokonanej w formie pisemnej albo poświadczonej na piśmie - przed sądy Państwa Członkowskiego, na terytorium którego "trust" ma swoją siedzibę;
7) w sprawach dotyczących sporu o zapłatę wynagrodzenia za ratownictwo lub udzielenie pomocy dla ładunku lub frachtu, które żądane jest z tytułu działań związanych z ratownictwem lub udzieleniem pomocy, przed sąd, na obszarze właściwości którego ten ładunek lub fracht:
a) został zajęty w celu zabezpieczenia zapłaty; lub
b) mógł zostać zajęty, lecz złożone zostało poręczenie lub inne zabezpieczenie,
pod warunkiem że przepis ten ma zastosowanie jedynie wówczas, jeżeli twierdzi się, że pozwany ma prawa do ładunku lub frachtu albo że takie prawa miał w czasie działań ratowniczych lub udzielenia pomocy.
Orzeczenie ETS dotyczyło kwestii proceduralnych (właściwości sądu), lecz zasada z niego wynikająca daje się przełożyć na kwestie kolizyjnoprawne. Sugeruje się więc, aby przyszła europejska norma kolizyjna prowadziła do tego, by sąd orzekający stosował prawo obowiązujące w miejscu jego siedziby (lex fori). Skutkować będzie to tym, iż sąd miejsca siedziby wydawnictwa rozstrzygać będzie o całości żądania według przepisów jego własnego prawa. Natomiast sądy państw, w których nastąpiła dystrybucja czasopisma, rozstrzygać będą według własnych przepisów o skutkach naruszenia dóbr osobistych, ale z ograniczeniem do tych szkód niemajątkowych, jakie powstały na obszarze ich właściwości.
Już teraz można jednak rozważać, czy w tą stronę nie powinna iść interpretacja (akt prawny PrPrywMiędzyn nie istnieje). Sprawa o ochronę dóbr osobistych może więc zostać wytoczona przed sąd polski (art. 5 pkt 3 RozpUEBrukselaI
art. 5 RozpUEBrukselaI
Osoba, która ma miejsce zamieszkania na terytorium Państwa Członkowskiego, może być pozwana w innym Państwie Członkowskim:
1) a) jeżeli przedmiotem postępowania jest umowa lub roszczenia wynikające z umowy - przed sąd miejsca, gdzie zobowiązanie zostało wykonane albo miało być wykonane;
b) w rozumieniu niniejszego przepisu - i o ile co innego nie zostało uzgodnione – miejscem wykonania zobowiązania jest:
- w przypadku sprzedaży rzeczy ruchomych - miejsce w Państwie Członkowskim, w którym rzeczy te zgodnie z umową zostały dostarczone albo miały zostać dostarczone;
- w przypadku świadczenia usług - miejsce w Państwie Członkowskim, w którym usługi zgodnie z umową były świadczone albo miały być świadczone;
c) jeśli lit. b) nie ma zastosowania, wówczas stosuje się lit. a);
2) w sprawach alimentacyjnych – przed sąd miejsca, gdzie uprawniony do alimentów ma miejsce zamieszkania lub zwykłego pobytu albo – w wypadku, gdy sprawa alimentacyjna jest rozpoznawana łącznie ze sprawą dotyczącą stanu cywilnego - przed sąd, który ma jurysdykcję do rozpoznania tej sprawy według własnego prawa, chyba że jurysdykcja ta opiera się jedynie na obywatelstwie jednej ze stron;
3) jeżeli przedmiotem postępowania jest czyn niedozwolony lub czyn podobny do czynu niedozwolonego albo roszczenia wynikające z takiego czynu - przed sąd miejsca, gdzie nastąpiło lub może nastąpić zdarzenie wywołujące szkodę;
4) w sprawach roszczeń o odszkodowanie lub przywrócenie stanu poprzedniego, które wynikają z czynu zagrożonego karą - przed sąd karny, do którego wniesiono akt oskarżenia, o ile sąd ten może według swojego prawa rozpoznawać roszczenia cywilnoprawne;
5) w sprawach dotyczących sporów wynikających z działalności filii, agencji lub innego oddziału - przed sąd miejsca, gdzie znajduje się filia, agencja lub inny oddział;
6) w sprawach, w których występuje w charakterze założyciela, "trustee" lub uposażonego z tytułu "trustu" utworzonego na podstawie ustawy lub czynności prawnej dokonanej w formie pisemnej albo poświadczonej na piśmie - przed sądy Państwa Członkowskiego, na terytorium którego "trust" ma swoją siedzibę;
7) w sprawach dotyczących sporu o zapłatę wynagrodzenia za ratownictwo lub udzielenie pomocy dla ładunku lub frachtu, które żądane jest z tytułu działań związanych z ratownictwem lub udzieleniem pomocy, przed sąd, na obszarze właściwości którego ten ładunek lub fracht:
a) został zajęty w celu zabezpieczenia zapłaty; lub
b) mógł zostać zajęty, lecz złożone zostało poręczenie lub inne zabezpieczenie,
pod warunkiem że przepis ten ma zastosowanie jedynie wówczas, jeżeli twierdzi się, że pozwany ma prawa do ładunku lub frachtu albo że takie prawa miał w czasie działań ratowniczych lub udzielenia pomocy.
), o ile w ogóle czasopismo było w Polsce dystrybuowane. Sąd winien wówczas ocenić konsekwencje naruszenia dóbr osobistych według opisanych na wstępie przepisów polskiego prawa ograniczając się jednak do skutków zaistniałych na obszarze Polski.Osoba, która ma miejsce zamieszkania na terytorium Państwa Członkowskiego, może być pozwana w innym Państwie Członkowskim:
1) a) jeżeli przedmiotem postępowania jest umowa lub roszczenia wynikające z umowy - przed sąd miejsca, gdzie zobowiązanie zostało wykonane albo miało być wykonane;
b) w rozumieniu niniejszego przepisu - i o ile co innego nie zostało uzgodnione – miejscem wykonania zobowiązania jest:
- w przypadku sprzedaży rzeczy ruchomych - miejsce w Państwie Członkowskim, w którym rzeczy te zgodnie z umową zostały dostarczone albo miały zostać dostarczone;
- w przypadku świadczenia usług - miejsce w Państwie Członkowskim, w którym usługi zgodnie z umową były świadczone albo miały być świadczone;
c) jeśli lit. b) nie ma zastosowania, wówczas stosuje się lit. a);
2) w sprawach alimentacyjnych – przed sąd miejsca, gdzie uprawniony do alimentów ma miejsce zamieszkania lub zwykłego pobytu albo – w wypadku, gdy sprawa alimentacyjna jest rozpoznawana łącznie ze sprawą dotyczącą stanu cywilnego - przed sąd, który ma jurysdykcję do rozpoznania tej sprawy według własnego prawa, chyba że jurysdykcja ta opiera się jedynie na obywatelstwie jednej ze stron;
3) jeżeli przedmiotem postępowania jest czyn niedozwolony lub czyn podobny do czynu niedozwolonego albo roszczenia wynikające z takiego czynu - przed sąd miejsca, gdzie nastąpiło lub może nastąpić zdarzenie wywołujące szkodę;
4) w sprawach roszczeń o odszkodowanie lub przywrócenie stanu poprzedniego, które wynikają z czynu zagrożonego karą - przed sąd karny, do którego wniesiono akt oskarżenia, o ile sąd ten może według swojego prawa rozpoznawać roszczenia cywilnoprawne;
5) w sprawach dotyczących sporów wynikających z działalności filii, agencji lub innego oddziału - przed sąd miejsca, gdzie znajduje się filia, agencja lub inny oddział;
6) w sprawach, w których występuje w charakterze założyciela, "trustee" lub uposażonego z tytułu "trustu" utworzonego na podstawie ustawy lub czynności prawnej dokonanej w formie pisemnej albo poświadczonej na piśmie - przed sądy Państwa Członkowskiego, na terytorium którego "trust" ma swoją siedzibę;
7) w sprawach dotyczących sporu o zapłatę wynagrodzenia za ratownictwo lub udzielenie pomocy dla ładunku lub frachtu, które żądane jest z tytułu działań związanych z ratownictwem lub udzieleniem pomocy, przed sąd, na obszarze właściwości którego ten ładunek lub fracht:
a) został zajęty w celu zabezpieczenia zapłaty; lub
b) mógł zostać zajęty, lecz złożone zostało poręczenie lub inne zabezpieczenie,
pod warunkiem że przepis ten ma zastosowanie jedynie wówczas, jeżeli twierdzi się, że pozwany ma prawa do ładunku lub frachtu albo że takie prawa miał w czasie działań ratowniczych lub udzielenia pomocy.
CategoryArtykuly CategoryPrawoPrywatneMiedzynarodowe CategoryCzynyNiedozwolone CategoryOchronaDobrOsobistych
Na tej stronie nie ma komentarzy
