Kazus nr 2 z zakresu służebności (gruntowych)
A. Stan faktyczny
Po ustanowieniu stosownej służebności (zob. KazusSluzebnosciGruntowe1) W sprzedał nieruchomość na rzecz B. Nadal chce jednak korzystać z prawa przejazdu przez nieruchomość A. A domaga się, aby W zaprzestał przejeżdżania przez pole. W powołuje się na ustanowioną przez sąd służebność.
Czy A może skutecznie domagać się zaniechania przez W przejeżdżania przez jego pole?
B. Rozwiązanie
Roszczenie A przeciw W z art. 222 § 2 KC
art. 222 KC
§ 1. Właściciel może żądać od osoby, która włada faktycznie jego rzeczą, ażeby rzecz została mu wydana, chyba że osobie tej przysługuje skuteczne względem właściciela uprawnienie do władania rzeczą.
§ 2. Przeciwko osobie, która narusza własność w inny sposób aniżeli przez pozbawienie właściciela faktycznego władztwa nad rzeczą, przysługuje właścicielowi roszczenie o przywrócenie stanu zgodnego z prawem i o zaniechanie naruszeń.
o zaniechanie dalszych przejazdów przez jego nieruchomość.§ 1. Właściciel może żądać od osoby, która włada faktycznie jego rzeczą, ażeby rzecz została mu wydana, chyba że osobie tej przysługuje skuteczne względem właściciela uprawnienie do władania rzeczą.
§ 2. Przeciwko osobie, która narusza własność w inny sposób aniżeli przez pozbawienie właściciela faktycznego władztwa nad rzeczą, przysługuje właścicielowi roszczenie o przywrócenie stanu zgodnego z prawem i o zaniechanie naruszeń.
1. Właściciel
A jest właścicielem gruntu, przez który W nadal przejeżdża
2. Naruszenie własności
Przejeżdżanie przez cudzy grunt jest faktycznym oddziaływaniem, które mieści się w zakresie stosowania art. 222 § 2 KC
3. Bezprawność
Naruszenie te musi być jednakże bezprawne. Byłoby legalne, gdyby W nadal przysługiwała służebność drogi koniecznej. W tym miejscu musimy ustalić, czy W był właścicielem gruntu czy tylko jego samoistnym posiadaczem:
A jest właścicielem gruntu, przez który W nadal przejeżdża
2. Naruszenie własności
Przejeżdżanie przez cudzy grunt jest faktycznym oddziaływaniem, które mieści się w zakresie stosowania art. 222 § 2 KC
art. 222 KC
§ 1. Właściciel może żądać od osoby, która włada faktycznie jego rzeczą, ażeby rzecz została mu wydana, chyba że osobie tej przysługuje skuteczne względem właściciela uprawnienie do władania rzeczą.
§ 2. Przeciwko osobie, która narusza własność w inny sposób aniżeli przez pozbawienie właściciela faktycznego władztwa nad rzeczą, przysługuje właścicielowi roszczenie o przywrócenie stanu zgodnego z prawem i o zaniechanie naruszeń.
jako naruszenie własności.§ 1. Właściciel może żądać od osoby, która włada faktycznie jego rzeczą, ażeby rzecz została mu wydana, chyba że osobie tej przysługuje skuteczne względem właściciela uprawnienie do władania rzeczą.
§ 2. Przeciwko osobie, która narusza własność w inny sposób aniżeli przez pozbawienie właściciela faktycznego władztwa nad rzeczą, przysługuje właścicielowi roszczenie o przywrócenie stanu zgodnego z prawem i o zaniechanie naruszeń.
3. Bezprawność
Naruszenie te musi być jednakże bezprawne. Byłoby legalne, gdyby W nadal przysługiwała służebność drogi koniecznej. W tym miejscu musimy ustalić, czy W był właścicielem gruntu czy tylko jego samoistnym posiadaczem:
a. W jako właściciel gruntu
Jeżeli W był właścicielem gruntu, który zbył na rzecz B, wówczas utracił służebność, gdyż jest ona prawem związanym z własnością nieruchomości władnącej i jako taka jest częścią składową tejże nieruchomości (art. 50 KC
b. W jako samoistny posiadacz nieruchomości władnącej
Gdyby W był jednakże tylko samoistnym posiadaczem nieruchomości władnącej, wówczas ustanowiona służebność miałaby charakter służebności osobistej (art. 146 KC
W jest więc nadal uprawnionym, chyba że zaszły inne przyczyny powodujące wygaśnięcie służebności.
Jeżeli W był właścicielem gruntu, który zbył na rzecz B, wówczas utracił służebność, gdyż jest ona prawem związanym z własnością nieruchomości władnącej i jako taka jest częścią składową tejże nieruchomości (art. 50 KC
art. 50 KC
Za części składowe nieruchomości uważa się także prawa związane z jej własnością.
). Część składowa dzieli natomiast los rzeczy głównej, gdyż nie może być odrębnym od niej przedmiotem obrotu prawnego (art. 47 § 1 KCZa części składowe nieruchomości uważa się także prawa związane z jej własnością.
art. 47 KC
§ 1. Część składowa rzeczy nie może być odrębnym przedmiotem własności i innych praw rzeczowych.
§ 2. Częścią składową rzeczy jest wszystko, co nie może być od niej odłączone bez uszkodzenia lub istotnej zmiany całości albo bez uszkodzenia lub istotnej zmiany przedmiotu odłączonego.
§ 3. Przedmioty połączone z rzeczą tylko dla przemijającego użytku nie stanowią jej części składowych.
). Zbycie nieruchomości władnącej pociąga więc za sobą zbycie służebności i tym samym jej utratę przez zbywcę gruntu. W nie jest więc uprawnionym z tytułu służebności gruntowej, albowiem zbył ją wraz z własnością nieruchomości władnącej.§ 1. Część składowa rzeczy nie może być odrębnym przedmiotem własności i innych praw rzeczowych.
§ 2. Częścią składową rzeczy jest wszystko, co nie może być od niej odłączone bez uszkodzenia lub istotnej zmiany całości albo bez uszkodzenia lub istotnej zmiany przedmiotu odłączonego.
§ 3. Przedmioty połączone z rzeczą tylko dla przemijającego użytku nie stanowią jej części składowych.
b. W jako samoistny posiadacz nieruchomości władnącej
Gdyby W był jednakże tylko samoistnym posiadaczem nieruchomości władnącej, wówczas ustanowiona służebność miałaby charakter służebności osobistej (art. 146 KC
art. 146 KC
Przepisy artykułu poprzedzającego stosuje się odpowiednio do samoistnego posiadacza nieruchomości; jednakże posiadacz może żądać tylko ustanowienia służebności osobistej.
). Służebności osobiste nie są zbywalne (art. 300 zd. 1 KCPrzepisy artykułu poprzedzającego stosuje się odpowiednio do samoistnego posiadacza nieruchomości; jednakże posiadacz może żądać tylko ustanowienia służebności osobistej.
art. 300 KC
Służebności osobiste są niezbywalne. Nie można również przenieść uprawnienia do ich wykonywania.
). Nie są także związane z prawem własności nieruchomości, wobec czego zbycie nieruchomości nie ma znaczenia.Służebności osobiste są niezbywalne. Nie można również przenieść uprawnienia do ich wykonywania.
W jest więc nadal uprawnionym, chyba że zaszły inne przyczyny powodujące wygaśnięcie służebności.
4. Wynik
A ma roszczenie z art. 222 § 2 KC
Jeżeli zaś W był samoistnym posiadaczem nieruchomości, wówczas ustanowiona służebność ma charakter służebności osobistej (art. 146 KC
A ma roszczenie z art. 222 § 2 KC
art. 222 KC
§ 1. Właściciel może żądać od osoby, która włada faktycznie jego rzeczą, ażeby rzecz została mu wydana, chyba że osobie tej przysługuje skuteczne względem właściciela uprawnienie do władania rzeczą.
§ 2. Przeciwko osobie, która narusza własność w inny sposób aniżeli przez pozbawienie właściciela faktycznego władztwa nad rzeczą, przysługuje właścicielowi roszczenie o przywrócenie stanu zgodnego z prawem i o zaniechanie naruszeń.
o zaniechanie dalszych przejazdów, jeżeli W był właścicielem gruntu i zbył go skutecznie na rzecz B.§ 1. Właściciel może żądać od osoby, która włada faktycznie jego rzeczą, ażeby rzecz została mu wydana, chyba że osobie tej przysługuje skuteczne względem właściciela uprawnienie do władania rzeczą.
§ 2. Przeciwko osobie, która narusza własność w inny sposób aniżeli przez pozbawienie właściciela faktycznego władztwa nad rzeczą, przysługuje właścicielowi roszczenie o przywrócenie stanu zgodnego z prawem i o zaniechanie naruszeń.
Jeżeli zaś W był samoistnym posiadaczem nieruchomości, wówczas ustanowiona służebność ma charakter służebności osobistej (art. 146 KC
art. 146 KC
Przepisy artykułu poprzedzającego stosuje się odpowiednio do samoistnego posiadacza nieruchomości; jednakże posiadacz może żądać tylko ustanowienia służebności osobistej.
) i W jest nadal uprawniony do jej wykonywania. W tym wypadku A nie miałby roszczenia wobec W.Przepisy artykułu poprzedzającego stosuje się odpowiednio do samoistnego posiadacza nieruchomości; jednakże posiadacz może żądać tylko ustanowienia służebności osobistej.
CategoryKazusySluzebnosci
Na tej stronie nie ma komentarzy
