Kazus nr 6 z zakresu posiadania
stosunek między art. 344 KC
art. 344 KC
§ 1. Przeciwko temu, kto samowolnie naruszył posiadanie, jak również przeciwko temu, na czyją korzyść naruszenie nastąpiło, przysługuje posiadaczowi roszczenie o przywrócenie stanu poprzedniego i o zaniechanie naruszeń. Roszczenie to nie jest zależne od dobrej wiary posiadacza ani od zgodności posiadania ze stanem prawnym, chyba że prawomocne orzeczenie sądu lub innego powołanego do rozpoznawania spraw tego rodzaju organu państwowego stwierdziło, że stan posiadania powstały na skutek naruszenia jest zgodny z prawem.
§ 2. Roszczenie wygasa, jeżeli nie będzie dochodzone w ciągu roku od chwili naruszenia.
i art. 347 KC
art. 347 KC
§ 1. Posiadaczowi nieruchomości przysługuje roszczenie o wstrzymanie budowy, jeżeli budowa mogłaby naruszyć jego posiadanie albo grozić wyrządzeniem mu szkody.
§ 2. Roszczenie może być dochodzone przed rozpoczęciem budowy; wygasa ono, jeżeli nie będzie dochodzone w ciągu miesiąca od rozpoczęcia budowy.
§ 1. Przeciwko temu, kto samowolnie naruszył posiadanie, jak również przeciwko temu, na czyją korzyść naruszenie nastąpiło, przysługuje posiadaczowi roszczenie o przywrócenie stanu poprzedniego i o zaniechanie naruszeń. Roszczenie to nie jest zależne od dobrej wiary posiadacza ani od zgodności posiadania ze stanem prawnym, chyba że prawomocne orzeczenie sądu lub innego powołanego do rozpoznawania spraw tego rodzaju organu państwowego stwierdziło, że stan posiadania powstały na skutek naruszenia jest zgodny z prawem.
§ 2. Roszczenie wygasa, jeżeli nie będzie dochodzone w ciągu roku od chwili naruszenia.
§ 1. Posiadaczowi nieruchomości przysługuje roszczenie o wstrzymanie budowy, jeżeli budowa mogłaby naruszyć jego posiadanie albo grozić wyrządzeniem mu szkody.
§ 2. Roszczenie może być dochodzone przed rozpoczęciem budowy; wygasa ono, jeżeli nie będzie dochodzone w ciągu miesiąca od rozpoczęcia budowy.
A. STAN FAKTYCZNY
Na cmentarzu komunalnym jest pochowana w grobie ziemnym rodzina pana A. W grobie obok natomiast spoczywają członkowie rodziny pana B. B wznosząc w końcu marca 2012 r. grobowiec rodzinny nieznacznie (na głębokość ok. 20 cm) wkroczył na obszar grobu rodziny A. Na początku kwietnia 2013 r. A zażądał przywrócenia stanu poprzedniego i usunięcia grobowca rodziny B z grobu jego rodziny.
Czy A ma wobec B roszczenie o przywrócenie stanu poprzedniego?
B. ROZWIĄZANIE - ROSZCZENIE Z ART. 347 § 1 KC
art. 347 KC
§ 1. Posiadaczowi nieruchomości przysługuje roszczenie o wstrzymanie budowy, jeżeli budowa mogłaby naruszyć jego posiadanie albo grozić wyrządzeniem mu szkody.
§ 2. Roszczenie może być dochodzone przed rozpoczęciem budowy; wygasa ono, jeżeli nie będzie dochodzone w ciągu miesiąca od rozpoczęcia budowy.
§ 1. Posiadaczowi nieruchomości przysługuje roszczenie o wstrzymanie budowy, jeżeli budowa mogłaby naruszyć jego posiadanie albo grozić wyrządzeniem mu szkody.
§ 2. Roszczenie może być dochodzone przed rozpoczęciem budowy; wygasa ono, jeżeli nie będzie dochodzone w ciągu miesiąca od rozpoczęcia budowy.
A mógłby mieć roszczenie z art. 347 § 1 KC
art. 347 KC
§ 1. Posiadaczowi nieruchomości przysługuje roszczenie o wstrzymanie budowy, jeżeli budowa mogłaby naruszyć jego posiadanie albo grozić wyrządzeniem mu szkody.
§ 2. Roszczenie może być dochodzone przed rozpoczęciem budowy; wygasa ono, jeżeli nie będzie dochodzone w ciągu miesiąca od rozpoczęcia budowy.
o wstrzymanie budowy, gdyby był posiadaczem nieruchomości a prowadzona budowa mogłaby naruszyć jego posiadanie albo grozić wyrządzeniem mu szkody.§ 1. Posiadaczowi nieruchomości przysługuje roszczenie o wstrzymanie budowy, jeżeli budowa mogłaby naruszyć jego posiadanie albo grozić wyrządzeniem mu szkody.
§ 2. Roszczenie może być dochodzone przed rozpoczęciem budowy; wygasa ono, jeżeli nie będzie dochodzone w ciągu miesiąca od rozpoczęcia budowy.
1. Posiadanie
A musiałby sprawować posiadanie nad nieruchomością. Wg SN na skutek umowy pomiędzy zainteresowanym a zarządem cmentarza powstaje stosunek prawny, który uprawnia zainteresowanego do władania określonym miejscem grzebalnym. Władanie to stanowi - wg SN - posiadanie zależne (wyrok SN z 7.12.1970 r., III CZP 75/70 (OSNC z 1971 r. nr 7-8, poz. 127 = Legalis 15013 = Lex nr 1212)).
A musiałby sprawować posiadanie nad nieruchomością. Wg SN na skutek umowy pomiędzy zainteresowanym a zarządem cmentarza powstaje stosunek prawny, który uprawnia zainteresowanego do władania określonym miejscem grzebalnym. Władanie to stanowi - wg SN - posiadanie zależne (wyrok SN z 7.12.1970 r., III CZP 75/70 (OSNC z 1971 r. nr 7-8, poz. 127 = Legalis 15013 = Lex nr 1212)).
2. Nieruchomość
SN w cytowanym powyżej orzeczeniu z 1970 r. nie zajmował się kwestią, czy miejsce grzebalne stanowi nieruchomość. W ślad za definicją przyjętą przez polskie orzecznictwo (zob. skrypt dot. nieruchomości gruntowych), nieruchomością jest część powierzchni ziemskiej wyodrębniona pod względem geodezyjnym i prawnym.
W przypadku miejsca grzebalnego brak jest wyodrębnienia prawnego (brak księgi wieczystej). Również wyodrębnienie geodezyjne jest trudne do stwierdzenia, gdyż brak jest czynności uprawnionego geodety, które wskazywałyby granice poszczególnych miejsc.
SN w cytowanym powyżej orzeczeniu z 1970 r. nie zajmował się kwestią, czy miejsce grzebalne stanowi nieruchomość. W ślad za definicją przyjętą przez polskie orzecznictwo (zob. skrypt dot. nieruchomości gruntowych), nieruchomością jest część powierzchni ziemskiej wyodrębniona pod względem geodezyjnym i prawnym.
W przypadku miejsca grzebalnego brak jest wyodrębnienia prawnego (brak księgi wieczystej). Również wyodrębnienie geodezyjne jest trudne do stwierdzenia, gdyż brak jest czynności uprawnionego geodety, które wskazywałyby granice poszczególnych miejsc.
3. Budowa poza gruntem uprawnionego
Z art. 347 § 2 KC
4. Wynik
Z uwagi na spóźnione podniesienie roszczenia z art. 347 § 1 KC
Z art. 347 § 2 KC
art. 347 KC
§ 1. Posiadaczowi nieruchomości przysługuje roszczenie o wstrzymanie budowy, jeżeli budowa mogłaby naruszyć jego posiadanie albo grozić wyrządzeniem mu szkody.
§ 2. Roszczenie może być dochodzone przed rozpoczęciem budowy; wygasa ono, jeżeli nie będzie dochodzone w ciągu miesiąca od rozpoczęcia budowy.
wynika, że przepis ten ma charakter prewencyjny. Ma więc zastosowanie wyłącznie do sytuacji, gdy do naruszenia posiadania jeszcze nie doszło (wyrok SN z 7.12.1970 r., III CZP 75/70 (OSNC z 1971 r. nr 7-8, poz. 127 = Legalis 15013 = Lex nr 1212)). Tymczasem w analizowanym stanie faktycznym doszło już do naruszenia posiadania, gdyż grobowiec został wybudowany.§ 1. Posiadaczowi nieruchomości przysługuje roszczenie o wstrzymanie budowy, jeżeli budowa mogłaby naruszyć jego posiadanie albo grozić wyrządzeniem mu szkody.
§ 2. Roszczenie może być dochodzone przed rozpoczęciem budowy; wygasa ono, jeżeli nie będzie dochodzone w ciągu miesiąca od rozpoczęcia budowy.
4. Wynik
Z uwagi na spóźnione podniesienie roszczenia z art. 347 § 1 KC
art. 347 KC
§ 1. Posiadaczowi nieruchomości przysługuje roszczenie o wstrzymanie budowy, jeżeli budowa mogłaby naruszyć jego posiadanie albo grozić wyrządzeniem mu szkody.
§ 2. Roszczenie może być dochodzone przed rozpoczęciem budowy; wygasa ono, jeżeli nie będzie dochodzone w ciągu miesiąca od rozpoczęcia budowy.
, żądanie A nie może być skuteczne.§ 1. Posiadaczowi nieruchomości przysługuje roszczenie o wstrzymanie budowy, jeżeli budowa mogłaby naruszyć jego posiadanie albo grozić wyrządzeniem mu szkody.
§ 2. Roszczenie może być dochodzone przed rozpoczęciem budowy; wygasa ono, jeżeli nie będzie dochodzone w ciągu miesiąca od rozpoczęcia budowy.
C. ROZWIĄZANIE - roszczenie z art. 344 KC
art. 344 KC
§ 1. Przeciwko temu, kto samowolnie naruszył posiadanie, jak również przeciwko temu, na czyją korzyść naruszenie nastąpiło, przysługuje posiadaczowi roszczenie o przywrócenie stanu poprzedniego i o zaniechanie naruszeń. Roszczenie to nie jest zależne od dobrej wiary posiadacza ani od zgodności posiadania ze stanem prawnym, chyba że prawomocne orzeczenie sądu lub innego powołanego do rozpoznawania spraw tego rodzaju organu państwowego stwierdziło, że stan posiadania powstały na skutek naruszenia jest zgodny z prawem.
§ 2. Roszczenie wygasa, jeżeli nie będzie dochodzone w ciągu roku od chwili naruszenia.
§ 1. Przeciwko temu, kto samowolnie naruszył posiadanie, jak również przeciwko temu, na czyją korzyść naruszenie nastąpiło, przysługuje posiadaczowi roszczenie o przywrócenie stanu poprzedniego i o zaniechanie naruszeń. Roszczenie to nie jest zależne od dobrej wiary posiadacza ani od zgodności posiadania ze stanem prawnym, chyba że prawomocne orzeczenie sądu lub innego powołanego do rozpoznawania spraw tego rodzaju organu państwowego stwierdziło, że stan posiadania powstały na skutek naruszenia jest zgodny z prawem.
§ 2. Roszczenie wygasa, jeżeli nie będzie dochodzone w ciągu roku od chwili naruszenia.
A mógłby jeszcze sięgnąć do roszczenia posesoryjnego z art. 344 KC
art. 344 KC
§ 1. Przeciwko temu, kto samowolnie naruszył posiadanie, jak również przeciwko temu, na czyją korzyść naruszenie nastąpiło, przysługuje posiadaczowi roszczenie o przywrócenie stanu poprzedniego i o zaniechanie naruszeń. Roszczenie to nie jest zależne od dobrej wiary posiadacza ani od zgodności posiadania ze stanem prawnym, chyba że prawomocne orzeczenie sądu lub innego powołanego do rozpoznawania spraw tego rodzaju organu państwowego stwierdziło, że stan posiadania powstały na skutek naruszenia jest zgodny z prawem.
§ 2. Roszczenie wygasa, jeżeli nie będzie dochodzone w ciągu roku od chwili naruszenia.
.§ 1. Przeciwko temu, kto samowolnie naruszył posiadanie, jak również przeciwko temu, na czyją korzyść naruszenie nastąpiło, przysługuje posiadaczowi roszczenie o przywrócenie stanu poprzedniego i o zaniechanie naruszeń. Roszczenie to nie jest zależne od dobrej wiary posiadacza ani od zgodności posiadania ze stanem prawnym, chyba że prawomocne orzeczenie sądu lub innego powołanego do rozpoznawania spraw tego rodzaju organu państwowego stwierdziło, że stan posiadania powstały na skutek naruszenia jest zgodny z prawem.
§ 2. Roszczenie wygasa, jeżeli nie będzie dochodzone w ciągu roku od chwili naruszenia.
1. Przesłanki roszczenia
Roszczenie to ma charakter restytucyjny. Można więc żądać przywrócenia stanu poprzedniego, o ile zachodzą następujące przesłanki:
Przesłankami roszczenia restytucyjnego są:
- samowolne naruszenie posiadania,
- uprawnienie do podniesienia roszczenia oraz legitymacja bierna,
- brak upływu terminu zawitego
Stawiając grobowiec częściowo na miejscu przysługującym A, rodzina B dokonała wyzucia A z posiadania na spornym fragmencie. Z uwagi na brak uzasadnionych powodów ku temu, naruszenie posiadania było samowolne.
A był posiadaczem miejsca, nawet jeżeli odwiedzał je sporadycznie (tak przynajmniej SN w wyroku z 7.12.1970 r., III CZP 75/70 (OSNC z 1971 r. nr 7-8, poz. 127 = Legalis 15013 = Lex nr 1212)).
Jednakże upłynął termin zawity, o którym mowa jest w art. 344 § 2 KC
art. 344 KC
§ 1. Przeciwko temu, kto samowolnie naruszył posiadanie, jak również przeciwko temu, na czyją korzyść naruszenie nastąpiło, przysługuje posiadaczowi roszczenie o przywrócenie stanu poprzedniego i o zaniechanie naruszeń. Roszczenie to nie jest zależne od dobrej wiary posiadacza ani od zgodności posiadania ze stanem prawnym, chyba że prawomocne orzeczenie sądu lub innego powołanego do rozpoznawania spraw tego rodzaju organu państwowego stwierdziło, że stan posiadania powstały na skutek naruszenia jest zgodny z prawem.
§ 2. Roszczenie wygasa, jeżeli nie będzie dochodzone w ciągu roku od chwili naruszenia.
.§ 1. Przeciwko temu, kto samowolnie naruszył posiadanie, jak również przeciwko temu, na czyją korzyść naruszenie nastąpiło, przysługuje posiadaczowi roszczenie o przywrócenie stanu poprzedniego i o zaniechanie naruszeń. Roszczenie to nie jest zależne od dobrej wiary posiadacza ani od zgodności posiadania ze stanem prawnym, chyba że prawomocne orzeczenie sądu lub innego powołanego do rozpoznawania spraw tego rodzaju organu państwowego stwierdziło, że stan posiadania powstały na skutek naruszenia jest zgodny z prawem.
§ 2. Roszczenie wygasa, jeżeli nie będzie dochodzone w ciągu roku od chwili naruszenia.
Wobec tego roszczenie posesoryjne również nie wchodzi w rachubę.
2. Wynik
A nie ma przeciw B także roszczenia z art. 344 § 1 KC
A nie ma przeciw B także roszczenia z art. 344 § 1 KC
art. 344 KC
§ 1. Przeciwko temu, kto samowolnie naruszył posiadanie, jak również przeciwko temu, na czyją korzyść naruszenie nastąpiło, przysługuje posiadaczowi roszczenie o przywrócenie stanu poprzedniego i o zaniechanie naruszeń. Roszczenie to nie jest zależne od dobrej wiary posiadacza ani od zgodności posiadania ze stanem prawnym, chyba że prawomocne orzeczenie sądu lub innego powołanego do rozpoznawania spraw tego rodzaju organu państwowego stwierdziło, że stan posiadania powstały na skutek naruszenia jest zgodny z prawem.
§ 2. Roszczenie wygasa, jeżeli nie będzie dochodzone w ciągu roku od chwili naruszenia.
.§ 1. Przeciwko temu, kto samowolnie naruszył posiadanie, jak również przeciwko temu, na czyją korzyść naruszenie nastąpiło, przysługuje posiadaczowi roszczenie o przywrócenie stanu poprzedniego i o zaniechanie naruszeń. Roszczenie to nie jest zależne od dobrej wiary posiadacza ani od zgodności posiadania ze stanem prawnym, chyba że prawomocne orzeczenie sądu lub innego powołanego do rozpoznawania spraw tego rodzaju organu państwowego stwierdziło, że stan posiadania powstały na skutek naruszenia jest zgodny z prawem.
§ 2. Roszczenie wygasa, jeżeli nie będzie dochodzone w ciągu roku od chwili naruszenia.
D. INNE INFORMACJE
Zob. także skrypt Prawo do grobu
CategoryKazusyPosiadanie
Na tej stronie nie ma komentarzy
