Alle Kategorien:
 Baza informacji o EUWT
 Komentarze nt. EUWT
 Bibliografia EUWT
 Orzecznictwo dotyczące EUWT
 Prawo o EUWT
  E U W T Zagadnienia Ogolne
  E U W T Zagadnienia Prakt...
  Gospodarka Komunalna
  Gospodarka Przestrzenna
  Miedzynarodowe Prawo Admi...
  Zwiazek Celowy

Zysk spółki

zagadnienia związane z ustaleniem, przeznaczeniem i podziałem zysku

A. Pojęcie zysku
Zysk osiągnięty przez spółkę rozumiany jest jako zwiększenie w przyjętym okresie sprawozdawczym kapitału własnego spółki lub zmniejszenie jego niedoboru w inny sposób niż przez wniesienie środków przez wspólników (Kidyba [w:] A. Kidyba, Kodeks spółek handlowych. Tom I. Komentarz do art. 1-300 k.s.h., LEX, 2007, wyd. V. Komentarz do art. 51, pkt 1).
Zysk brutto występuje wówczas, gdy ma miejsce nadwyżka aktywów nad pasywami spółki, tj. gdy wszystkie wartości majątkowe posiadane przez spółkę (łącznie ze środkami pieniężnymi w banku i kasie) przewyższają sumę zobowiązań i kapitału zakładowego (Kidyba [w:] A. Kidyba, Kodeks spółek handlowych. Tom I. Komentarz do art. 1-300 k.s.h., LEX, 2007, wyd. V. Komentarz do art. 191, pkt 1).
Zysk netto (czysty zysk) stanowi powyższa nadwyżka po odjęciu naliczonych podatków (dochodowego, od nieruchomości, VAT-u).

B. Zysk w spółce z o.o.
W pierwszej kolejności następuje stwierdzenie istnienia zysku na podstawie rocznego sprawozdania finansowego.
Jeżeli (czysty) zysk wystąpił, to można postąpić z nim w następujący sposób:
  1. przeznaczyć zysk do podziału (w całości lub w części) albo
  2. wyłączyć (ograniczyć) podział zysku.

C. Rozporządzenie zyskiem
O sposobie dysponowania zyskiem decyduje w pierwszym rzędzie umowa spółki. Można w niej przewidzieć zarówno wykluczenie jak i ograniczenie podziału zysku. Przekazanie zysku na cele spółki może nastąpić na podstawie takiego zapisu w umowie spółki: 1.Zysk Spółki, po dokonaniu wymaganych prawem odpisów, przeznacza się uchwałą Zgromadzenia Wspólników na cele Spółki. Trzeba jednak pamiętać, że niedopuszczalne jest zamieszczenie w umowie spółki z ograniczoną odpowiedzialnością postanowienia wyłączającego zysk spółki od podziału w razie niepodjęcia przez wspólników uchwały o rozporządzeniu nim (wyrok Sądu Najwyższego - Izba Cywilna z dnia 29 września 2004 r., II CK 539/2003, opubl. w Radca Prawny Nr 5 z 2005, str. 122).

Jeżeli jednak nie ma w niej żadnych zapisów, decyduje uchwała zgromadzenia wspólników. Wspólnicy podejmują ją na zwyczajnym zgromadzeniu wspólników (art. 231 § 2 pkt 2 KSH
art. 231 KSH
§ 1. Zwyczajne zgromadzenie wspólników powinno odbyć się w terminie sześciu miesięcy po upływie każdego roku obrotowego.
§ 2. Przedmiotem obrad zwyczajnego zgromadzenia wspólników powinno być:
1) rozpatrzenie i zatwierdzenie sprawozdania zarządu z działalności spółki oraz sprawozdania finansowego za ubiegły rok obrotowy,
2) powzięcie uchwały o podziale zysku albo pokryciu straty, jeżeli zgodnie z art. 191 § 2 sprawy te nie zostały wyłączone spod kompetencji zgromadzenia wspólników,
3) udzielenie członkom organów spółki absolutorium z wykonania przez nich obowiązków.
§ 3. Przepis § 2 pkt 3 dotyczy wszystkich osób, które pełniły funkcję członków zarządu, rady nadzorczej lub komisji rewizyjnej spółki w ostatnim roku obrotowym. Członkowie organów spółki, których mandaty wygasły przed dniem zgromadzenia wspólników, mają prawo uczestniczyć w zgromadzeniu, przeglądać sprawozdanie zarządu i sprawozdanie finansowe wraz z odpisem sprawozdania rady nadzorczej lub komisji rewizyjnej oraz biegłego rewidenta i przedkładać do nich opinie na piśmie. Żądanie dotyczące skorzystania z tych uprawnień powinno być złożone zarządowi na piśmie najpóźniej na tydzień przed zgromadzeniem wspólników.
§ 4. W sprawach, o których mowa w § 2 i § 3, pisemne głosowanie jest wyłączone.
§ 5. Przedmiotem zwyczajnego zgromadzenia wspólników może być również rozpatrzenie i zatwierdzenie sprawozdania finansowego grupy kapitałowej w rozumieniu przepisów o rachunkowości oraz inne sprawy niż wymienione w § 2.
§ 6. Za rok obrotowy, w którym działalność spółki przez cały czas pozostawała zawieszona i nie doszło do zamknięcia ksiąg rachunkowych na koniec tego roku obrotowego zwyczajne zgromadzenie wspólników może się nie odbyć na podstawie uchwały wspólników. W takim przypadku przedmiotem obrad następnego zwyczajnego zgromadzenia wspólników są również sprawy, o których mowa w § 2, dotyczące roku obrotowego, w którym działalność spółki pozostawała zawieszona.
) bezwzględną większością głosów (art. 245 KSH
art. 245 KSH
Uchwały zapadają bezwzględną większością głosów, jeżeli przepisy niniejszego działu lub umowa spółki nie stanowią inaczej.
w zw. z art. 4 pkt 10 KSH
art. 4 KSH
§ 1. Użyte w ustawie określenia oznaczają:
1) spółka osobowa - spółkę jawną, spółkę partnerską, spółkę komandytową i spółkę komandytowo-akcyjną,
2) spółka kapitałowa - spółkę z ograniczoną odpowiedzialnością i spółkę akcyjną,
3) spółka jednoosobowa - spółkę kapitałową, której wszystkie udziały albo akcje należą do jednego wspólnika albo akcjonariusza,
4) spółka dominująca - spółkę handlową w przypadku, gdy:
a) dysponuje bezpośrednio lub pośrednio większością głosów na zgromadzeniu wspólników albo na walnym zgromadzeniu, także jako zastawnik albo użytkownik, bądź w zarządzie innej spółki kapitałowej (spółki zależnej), także na podstawie porozumień z innymi osobami, lub
b) jest uprawniona do powoływania lub odwoływania większości członków zarządu innej spółki kapitałowej (spółki zależnej) albo spółdzielni (spółdzielni zależnej), także na podstawie porozumień z innymi osobami, lub
c) jest uprawniona do powoływania lub odwoływania większości członków rady nadzorczej innej spółki kapitałowej (spółki zależnej) albo spółdzielni (spółdzielni zależnej), także na podstawie porozumień z innymi osobami, lub
d) członkowie jej zarządu stanowią więcej niż połowę członków zarządu innej spółki kapitałowej (spółki zależnej) albo spółdzielni (spółdzielni zależnej), lub
e) dysponuje bezpośrednio lub pośrednio większością głosów w spółce osobowej zależnej albo na walnym zgromadzeniu spółdzielni zależnej, także na podstawie porozumień z innymi osobami, lub
f) wywiera decydujący wpływ na działalność spółki kapitałowej zależnej albo spółdzielni zależnej, w szczególności na podstawie umów określonych w art. 7,
5) spółka powiązana - spółkę kapitałową, w której inna spółka handlowa albo spółdzielnia dysponuje bezpośrednio lub pośrednio co najmniej 20% głosów na zgromadzeniu wspólników albo na walnym zgromadzeniu, także jako zastawnik lub użytkownik, albo na podstawie porozumień z innymi osobami lub która posiada bezpośrednio co najmniej 20% udziałów albo akcji w innej spółce kapitałowej,
6) spółka publiczna - spółkę w rozumieniu przepisów o ofercie publicznej i warunkach wprowadzania instrumentów finansowych do zorganizowanego systemu obrotu oraz o spółkach publicznych,
7) instytucja finansowa - bank, fundusz inwestycyjny, towarzystwo funduszy inwestycyjnych lub powierniczych, zakład ubezpieczeń, zakład reasekuracji, fundusz powierniczy, towarzystwo emerytalne, fundusz emerytalny lub dom maklerski, mające siedzibę w Rzeczypospolitej Polskiej albo w państwie należącym do Organizacji Współpracy Gospodarczej i Rozwoju (OECD),
8) rejestr - rejestr przedsiębiorców,
9) głosy - głosy "za", "przeciw" lub "wstrzymujące się" oddane podczas głosowania w sposób zgodny z ustawą, umową albo statutem spółki,
10) bezwzględna większość głosów - więcej niż połowę głosów oddanych,
11) sprawozdanie finansowe - sprawozdania finansowe w rozumieniu przepisów o rachunkowości.
§ 2. Ilekroć w ustawie mowa jest o "umowie spółki", należy przez to rozumieć także akt założycielski sporządzony przez jedynego wspólnika albo akcjonariusza spółki kapitałowej.
§ 3. W przypadku gdy dwie spółki handlowe dysponują wzajemnie większością głosów obliczoną zgodnie z § 1 pkt 4 lit. a), za spółkę dominującą uważa się spółkę handlową, która posiada większy procent głosów na zgromadzeniu wspólników albo walnym zgromadzeniu drugiej spółki (spółki zależnej). W przypadku gdy każda ze spółek handlowych posiada równy procent głosów na zgromadzeniu wspólników albo walnym zgromadzeniu drugiej spółki, za spółkę dominującą uważa się tę spółkę, która wywiera wpływ na spółkę zależną także na podstawie powiązania przewidzianego w § 1 pkt 4 lit. b)-f).
§ 4. W przypadku gdy stosując kryteria przewidziane w § 3, nie można ustalić stosunku dominacji i zależności między dwiema spółkami handlowymi, za spółkę dominującą uważa się tę spółkę handlową, która może wywierać wpływ na inną spółkę na podstawie większej liczby powiązań, o których mowa w § 1 pkt 4 lit. b)-f).
§ 5. W przypadku niemożności ustalenia na podstawie § 3 i 4, która ze spółek jest spółką dominującą, obie spółki są spółkami wzajemnie dominującymi i zależnymi.
), chyba że umowa spółki przewiduje surowsze wymagania. Uchwałą tą zysk można podzielić między wspólników lub nie między wspólników.

1. Podział zysku między wspólników
Zasadą jest, iż zysk jest przeznaczony do podziału między wspólników (art. 191 § 1 KSH
art. 191 KSH
§ 1. Wspólnik ma prawo do udziału w zysku wynikającym z rocznego sprawozdania finansowego i przeznaczonym do podziału uchwałą zgromadzenia wspólników, z uwzględnieniem przepisu art. 195 § 1.
§ 2. Umowa spółki może przewidywać inny sposób podziału zysku, z uwzględnieniem przepisów art. 192-197.
§ 3. Jeżeli umowa spółki nie stanowi inaczej, zysk przypadający wspólnikom dzieli się w stosunku do udziałów.
). Jeżeli w spółce ma obowiązywać ta zasada, to nie ma potrzeby dodatkowej regulacji w umowie spółki.
Koniecznym warunkiem dokonania wypłaty dywideny jest jednakże uchwała o podziale zysku, która określa zasady i terminy wypłaty.
Po uchwale o podziale zysk staje się dywidendą. Od tego momentu wspólnikom przysługuje także wobec spółki roszczenie o wypłatę dywidendy.
Wypłata dywidendy następuje w stosunku do posiadanych w spółce udziałów, przy czym jest to reguła dyspozytywna. Zmiany w tym zakresie są dopuszczalne tylko w umowie spółki i z uwzględnieniem art. 246 § 3 KSH
art. 246 KSH
§ 1. Uchwały dotyczące zmiany umowy spółki, rozwiązania spółki lub zbycia przedsiębiorstwa albo jego zorganizowanej części zapadają większością dwóch trzecich głosów. Uchwała dotycząca istotnej zmiany przedmiotu działalności spółki wymaga większości trzech czwartych głosów. Umowa spółki może ustanowić surowsze warunki powzięcia tych uchwał.
§ 2. W przypadku, o którym mowa w art. 233, do powzięcia uchwały o rozwiązaniu spółki wystarczy bezwzględna większość głosów, jeżeli umowa spółki nie stanowi inaczej.
§ 3. Uchwała dotycząca zmiany umowy spółki, zwiększająca świadczenia wspólników lub uszczuplająca prawa udziałowe bądź prawa przyznane osobiście poszczególnym wspólnikom, wymaga zgody wszystkich wspólników, których dotyczy.
.
Zakres środków, które mogą być przeznaczone do podziału między wspólników określa ogólnie art. 192 KSH
art. 192 KSH
Kwota przeznaczona do podziału między wspólników nie może przekraczać zysku za ostatni rok obrotowy, powiększonego o niepodzielone zyski z lat ubiegłych oraz o kwoty przeniesione z utworzonych z zysku kapitałów zapasowego i rezerwowych, które mogą być przeznaczone do podziału. Kwotę tę należy pomniejszyć o niepokryte straty, udziały własne oraz o kwoty, które zgodnie z ustawą lub umową spółki powinny być przekazane z zysku za ostatni rok obrotowy na kapitały zapasowy lub rezerwowe.
. Wynika z niego iż, dywidendę można wypłacić z zysku za ostatni rok obrotowy, ale także z kapitału zapasowego, jak i kapitałów rezerwowych, jednak pod warunkiem, że kwoty te pochodziły z zysku. Jeżeli kapitał rezerwowy został utworzony na konkretny cel (np. na inwestycje), to wykorzystanie go na wypłatę dywidendy wspólnikom jest możliwe dopiero po zmianie jego przeznaczenia. Nie można wobec tego wypłacać dywidendy np. z agio. Nie może być również przeznaczona do do podziału między wspólników powstała na skutek aktualizacji wyceny różnica wartości netto środków trwałych (art. 31 ust. 4 URachunk
art. 31 URachunk
1. Wartość początkową stanowiącą cenę nabycia lub koszt wytworzenia środka trwałego powiększają koszty jego ulepszenia, polegającego na przebudowie, rozbudowie, modernizacji lub rekonstrukcji i powodującego, że wartość użytkowa tego środka po zakończeniu ulepszenia przewyższa posiadaną przy przyjęciu do używania wartość użytkową, mierzoną okresem używania, zdolnością wytwórczą, jakością produktów uzyskiwanych przy pomocy ulepszonego środka trwałego, kosztami eksploatacji lub innymi miarami.
2. Wartość początkową środków trwałych - z wyjątkiem gruntów nie służących wydobyciu kopalin metodą odkrywkową - zmniejszają odpisy amortyzacyjne lub umorzeniowe dokonywane w celu uwzględnienia utraty ich wartości, na skutek używania lub upływu czasu.
3. Wartość początkowa i dotychczas dokonane od środków trwałych odpisy amortyzacyjne lub umorzeniowe mogą, na podstawie odrębnych przepisów, ulegać aktualizacji wyceny. Ustalona w wyniku aktualizacji wyceny wartość księgowa netto środka trwałego nie powinna być wyższa od jego wartości godziwej, której odpisanie w przewidywanym okresie jego dalszego używania jest ekonomicznie uzasadnione.
4. Powstałą na skutek aktualizacji wyceny różnicę wartości netto środków trwałych, o której mowa w ust. 3, odnosi się na kapitał (fundusz) z aktualizacji wyceny i nie może ona być przeznaczona do podziału. Kapitał (fundusz) z aktualizacji wyceny podlega, z zastrzeżeniem art. 32 ust. 5, zmniejszeniu o różnicę z aktualizacji wyceny uprzednio zaktualizowanych zbywanych lub zlikwidowanych środków trwałych. Różnica ta wpływa na kapitał (fundusz) zapasowy lub inny o podobnym charakterze, o ile odrębne przepisy nie stanowią inaczej.
).

2. Podział zysku nie między wspólników
Czysty zysk można także przeznaczyć na inne cele. Odejście od reguły podziału zysku między wspólników wymaga ustalenia generalnych zasad w umowie spółki (Kidyba [w:] A. Kidyba, Kodeks spółek handlowych. Tom I. Komentarz do art. 1-300 k.s.h., LEX, 2007, wyd. V. Komentarz do art. 191, pkt 2).
Przykładowe przeznaczenie zysku nie na podział między wspólników może być następujące:
  • przekazanie zysku na podwyższenie kapitału zakładowego ze środków własnych spółki,
  • utworzenie funduszu rezerwowego, zapasowego, amortyzacyjnego, inwestycyjnego,
  • wypłaty osobom trzecim w celu rozliczenia zaległych transakcji,
  • wypłata tantiem dla zarządu lub rady nadzorczej,
  • wykup udziałów od jednego z udziałowców na warunkach umowy powierniczej.

CategoryPrawoSpolek CategoryLeksykonZ
Na tej stronie nie ma komentarzy