Alle Kategorien:
 Baza informacji o EUWT
 Komentarze nt. EUWT
 Bibliografia EUWT
 Orzecznictwo dotyczące EUWT
 Prawo o EUWT
  E U W T Zagadnienia Ogolne
  E U W T Zagadnienia Prakt...
  Gospodarka Komunalna
  Gospodarka Przestrzenna
  Miedzynarodowe Prawo Admi...
  Zwiazek Celowy

Wersja [21766]

To jest stara wersja UniwersytetTrzeciegoWieku utworzona przez MarcinKrzymuski, 2017-08-15 11:20:24.

 

Uniwersytet trzeciego wieku

formy prawne i finansowanie UTW w Polsce


A. MODEL UTW
Wg Wikipedii w Polsce zaczyna się przebijać model francuski, bardziej sformalizowany. Postuluje się więc większe powiązanie UTW z uczelniami wyższymi (UTW jako jednostki organizacyjne szkół wyższych oraz kadra naukowa szkoły wyższej jako wykładowcy UTW).
Jednakże w mniejszych ośrodkach, oddalonych od szkół wyższych występuje natomiast model zakładający, że UTW jest każda działalność nakierowana na aktywizację osób starszych.

B. FORMA PRAWNA
Występują generalnie trzy formy prawne UTW.
1. Stowarzyszenia i fundacje (UTW jako NGO lub w strukturach NGO)
NGO w formie stowarzyszenia działają na podstawie ustawy prawo o stowarzyszeniach. Natomiast fundacje działają na podstawie ustawy o fundacjach. Obydwie opierają się również na ustawie o działalności pożytku publicznego i wolontariacie.
Stowarzyszenie nie ma wyznaczonych ustawowo celów. Ustawa ogranicza się jedynie do stwierdzenia, że mają mieć one charakter niezarobkowy. Dla stowarzyszeń cechą charakterystyczną jest to, że stanowią dobrowolne, samorządne i trwałe zrzeszenia podmiotów. Niezarobkowy charakter nie stoi na przeszkodzie prowadzeniu działalności gospodarczej tylko że dochód stowarzyszenia nie może być dzielony między członków, lecz musi być przeznaczany na podtrzymywanie statutowych celów stowarzyszenia (Sarnecki, Prawo o stowarzyszeniach. Komentarz, 2007, art. 1 uw. 1).
Fundację (prowadzącą) UTW musi wyróżniać cel społecznie użyteczny (art. 1 UFundacje
art. 1 UFundacje
Fundacja może być ustanowiona dla realizacji zgodnych z podstawowymi interesami Rzeczypospolitej Polskiej celów społecznie lub gospodarczo użytecznych, w szczególności takich, jak: ochrona zdrowia, rozwój gospodarki i nauki, oświata i wychowanie, kultura i sztuka, opieka i pomoc społeczna, ochrona środowiska oraz opieka nad zabytkami.
). Jednym z celów wymienionych w ustawie jest oświata. W przypadku UTW jest ona jednym z podstawowych aspektów działalności. UTW stawiają sobie za cel także "aktywizację społeczną osób starszych poprzez uczestnictwo w różnego rodzaju formach życia społecznego; propagowanie zasad kulturalnego współżycia społecznego i popieranie różnorodnych form aktywności intelektualnej, psychicznej i fizycznej adekwatnie do wieku, stopnia sprawności i zainteresowań członków stowarzyszenia". Ponieważ wyliczenie w art. 1 UFundacje
art. 1 UFundacje
Fundacja może być ustanowiona dla realizacji zgodnych z podstawowymi interesami Rzeczypospolitej Polskiej celów społecznie lub gospodarczo użytecznych, w szczególności takich, jak: ochrona zdrowia, rozwój gospodarki i nauki, oświata i wychowanie, kultura i sztuka, opieka i pomoc społeczna, ochrona środowiska oraz opieka nad zabytkami.
nie jest wyczerpujące ("w szczególności"), można realizować przy pomocy tej formy prawnej również inne cele. (JachimowiczNalepa2012, str. 10 i 19). Przykładem UTW prowadzonego przez fundację jest UTW FUNDACJI KATOLICKIEGO GIMNAZJUM I LICEUM OGÓLNOKSZTAŁCĄCEGO im. Jana Pawła II w Łodzi. UTW w formie fundacji jest z kolei Drugi Łódzki UTW.
Ten model działalności UTW wyróżnia to, że UTW lub podmioty je prowadzące posiadają osobowość prawną i - co za tym idzie - są niezależne organizacyjnie od innych podmiotów. UTW działające w tej formie posiadają własne organy (zarząd, zgromadzenie, komisję rewizyjną). Strukturę wewnętrzną i ich wzajemne relacje jak również stosunki wobec osób trzecich ("studentów" UTW) regulują statuty i regulaminy (proceduralne lub merytoryczne).

Stowarzyszenia i fundacje finansują się ze składek członkowskich oraz pozyskiwanych dotacji z różnych źródeł (dotacje od samorządów, środki z funduszy UE, darowizny, ew. działalność gospodarcza - np. aktywności komercyjne z celem pozyskania środków na realizację celów statutowych).

UTW mogą także działać jako jednostki wewnętrzne stowarzyszeń lub fundacji, których spektrum działania obejmuje nie tylko uniwersytety trzeciego wieku. W tym wypadku stowarzyszenia lub fundacje są organiem prowadzącym UTW. Podstawą prawną utworzenia UTW w tej formie jest statut stowarzyszenia lub fundacji a sposób działania jest przedmiotem regulaminu (JachimowiczNalepa2014).
2. Samorządy jako podmioty prowadzące UTW
Samorządy mogą powołać UWT na mocy art. 7 ust. 1 pkt 8, 9, 17 USamorzGm). UTW tworzone przez JST są z reguły częścią centrów kultury, centrów kształcenia ustawicznego, bibliotek, ośrodków pomocy społecznej (JachimowiczNalepa2014, str. 9). UTW działają wówczas jako jednostki organizacyjne tych instytucji samorządowych i w oparciu o ich akty statuujące (np. statut gminnego albo miejskiego domu kultury). Dom kultury może posiadać osobowość prawną, jeżeli został wpisany do odpowiedniego rejestru (art. 14 ust. 1 UOrgProwDziałKult
art. 14 UOrgProwDziałKult
1. Instytucje kultury uzyskują osobowość prawną i mogą rozpocząć działalność z chwilą wpisu do rejestru prowadzonego przez organizatora.
2. Organizator nie odpowiada za zobowiązania instytucji kultury, z zastrzeżeniem art. 24 i 25.
3. Instytucja kultury z urzędu podlega wpisowi do rejestru.
4. Minister właściwy do spraw kultury i ochrony dziedzictwa narodowego określi, w drodze rozporządzenia, sposób prowadzenia rejestru instytucji kultury.
). Dopuszczalne jest także rozwiązanie, gdy realizacją działalności kulturalnej w JST zajmuje się wydział kultury (jednostka w strukturze urzędu gminy), art. 7 ust. 1 pkt 9 USamorzGm
art. 7 USamorzGm
1. Zaspokajanie zbiorowych potrzeb wspólnoty należy do zadań własnych gminy. W szczególności zadania własne obejmują sprawy:
1) ładu przestrzennego, gospodarki nieruchomościami, ochrony środowiska i przyrody oraz gospodarki wodnej,
2) gminnych dróg, ulic, mostów, placów oraz organizacji ruchu drogowego,
3) wodociągów i zaopatrzenia w wodę, kanalizacji, usuwania i oczyszczania ścieków komunalnych, utrzymania czystości i porządku oraz urządzeń sanitarnych, wysypisk i unieszkodliwiania odpadów komunalnych, zaopatrzenia w energię elektryczną i cieplną oraz gaz,
3a) działalności w zakresie telekomunikacji,
4) lokalnego transportu zbiorowego,
5) ochrony zdrowia,
6) pomocy społecznej, w tym ośrodków i zakładów opiekuńczych,
6a) wspierania rodziny i systemu pieczy zastępczej,
7) gminnego budownictwa mieszkaniowego,
8) edukacji publicznej,
9) kultury, w tym bibliotek gminnych i innych instytucji kultury oraz ochrony zabytków i opieki nad zabytkami,
10) kultury fizycznej i turystyki, w tym terenów rekreacyjnych i urządzeń sportowych,
11) targowisk i hal targowych,
12) zieleni gminnej i zadrzewień,
13) cmentarzy gminnych,
14) porządku publicznego i bezpieczeństwa obywateli oraz ochrony przeciwpożarowej i przeciwpowodziowej, w tym wyposażenia i utrzymania gminnego magazynu przeciwpowodziowego,
15) utrzymania gminnych obiektów i urządzeń użyteczności publicznej oraz obiektów administracyjnych,
16) polityki prorodzinnej, w tym zapewnienia kobietom w ciąży opieki socjalnej, medycznej i prawnej,
17) wspierania i upowszechniania idei samorządowej, w tym tworzenia warunków do działania i rozwoju jednostek pomocniczych i wdrażania programów pobudzania aktywności obywatelskiej;
18) promocji gminy,
19) współpracy i działalności na rzecz organizacji pozarządowych oraz podmiotów wymienionych w art. 3 ust. 3 ustawy z dnia 24 kwietnia 2003 r. o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie (Dz. U. Nr 96, poz. 873, z późn. zm.),
20) współpracy ze społecznościami lokalnymi i regionalnymi innych państw.
2. Ustawy określają, które zadania własne gminy mają charakter obowiązkowy.
3. Przekazanie gminie, w drodze ustawy, nowych zadań własnych wymaga zapewnienia koniecznych środków finansowych na ich realizację w postaci zwiększenia dochodów własnych gminy lub subwencji. Przepis art. 8 ust. 4 i 5 stosuje się odpowiednio.
) w zw. z art. 9 USamorzGm
art. 9 USamorzGm
1. W celu wykonywania zadań gmina może tworzyć jednostki organizacyjne, a także zawierać umowy z innymi podmiotami, w tym z organizacjami pozarządowymi.
2. Gmina oraz inna gminna osoba prawna może prowadzić działalność gospodarczą wykraczającą poza zadania o charakterze użyteczności publicznej wyłącznie w przypadkach określonych w odrębnej ustawie.
3. Formy prowadzenia gospodarki gminnej, w tym wykonywania przez gminę zadań o charakterze użyteczności publicznej, określa odrębna ustawa.
4. Zadaniami użyteczności publicznej, w rozumieniu ustawy, są zadania własne gminy, określone w art. 7 ust. 1, których celem jest bieżące i nieprzerwane zaspokajanie zbiorowych potrzeb ludności w drodze świadczenia usług powszechnie dostępnych.
(Maziarka, Analiza instytucjonalno-prawna funkcjonowania domów kultury w Polsce, 2010, s. 6). Trzecim rozwiązaniem jest utworzenie instytucji kultury jako placówki oświatowo-wychowawczej (art. 2 pkt 3 USystOświaty
art. 2 USystOświaty
System oświaty obejmuje:
1) przedszkola, w tym z oddziałami integracyjnymi, przedszkola specjalne oraz inne formy wychowania przedszkolnego;
2) szkoły:
a) podstawowe, w tym: specjalne, integracyjne, z oddziałami integracyjnymi i sportowymi, sportowe i mistrzostwa sportowego,
b) gimnazja, w tym: specjalne, integracyjne, dwujęzyczne, z oddziałami integracyjnymi, dwujęzycznymi, sportowymi i przysposabiającymi do pracy, sportowe i mistrzostwa sportowego,
c) ponadgimnazjalne, w tym: specjalne, integracyjne, dwujęzyczne, z oddziałami integracyjnymi, dwujęzycznymi i sportowymi, sportowe, mistrzostwa sportowego, rolnicze i leśne,
d) artystyczne,
3) placówki oświatowo-wychowawcze, w tym szkolne schroniska młodzieżowe, umożliwiające rozwijanie zainteresowań i uzdolnień oraz korzystanie z różnych form wypoczynku i organizacji czasu wolnego,
3a) placówki kształcenia ustawicznego, placówki kształcenia praktycznego oraz ośrodki dokształcania i doskonalenia zawodowego, umożliwiające uzyskanie i uzupełnienie wiedzy, umiejętności i kwalifikacji zawodowych;
3b) placówki artystyczne - ogniska artystyczne umożliwiające rozwijanie zainteresowań i uzdolnień artystycznych,
4) poradnie psychologiczno-pedagogiczne, w tym poradnie specjalistyczne udzielające dzieciom, młodzieży, rodzicom i nauczycielom pomocy psychologiczno-pedagogicznej, a także pomocy uczniom w wyborze kierunku kształcenia i zawodu,
5) młodzieżowe ośrodki wychowawcze, młodzieżowe ośrodki socjoterapii, specjalne ośrodki szkolno-wychowawcze oraz specjalne ośrodki wychowawcze dla dzieci i młodzieży wymagających stosowania specjalnej organizacji nauki, metod pracy i wychowania, a także ośrodki umożliwiające dzieciom i młodzieży, o których mowa w art. 16 ust. 7, a także dzieciom i młodzieży z upośledzeniem umysłowym z niepełnosprawnościami sprzężonymi realizację odpowiednio obowiązku, o którym mowa w art. 14 ust. 3, obowiązku szkolnego i obowiązku nauki;
6) (skreślony),
7) placówki zapewniające opiekę i wychowanie uczniom w okresie pobierania nauki poza miejscem stałego zamieszkania,
8) (uchylony),
9) zakłady kształcenia i placówki doskonalenia nauczycieli,
10) biblioteki pedagogiczne,
11) kolegia pracowników służb społecznych,
oraz art. 2 pkt 3) PrOświatowe).

Obecnie znaczenie UTW podkreśla (przepis art. 5c USamorzGm nie istnieje), gdzie przedstawicielom UTW gwarantuje się miejsce w gminnej radzie seniorów.
Można również spotkać się z modelem, gdzie JST jest członkiem stowarzyszenia prowadzącego UTW (zob. Koszyce czy Chodzież)
3. UTW w strukturach szkół wyższych
W tym wypadku organem prowadzącym UTW jest publiczna albo prywatna szkoła wyższa. Z reguły UTW w tej postaci jest kierowany przez pełnomocnika rektora (JachimowiczNalepa2014, s. 10). Podstawą prawną jest art. 6 ust. 1 pkt 5 PrSzkolWyższ
art. 6 PrSzkolWyższ
1. Uczelnia ma w szczególności prawo do:
1) prowadzenia badań naukowych i prac rozwojowych oraz określania ich kierunków;
2) współpracy z innymi jednostkami akademickimi i naukowymi, w tym zagranicznymi, w realizacji badań naukowych i prac rozwojowych, na podstawie porozumień w celu pozyskiwania funduszy z realizacji badań, w tym z ich komercjalizacji oraz wspierania mobilności naukowców;
3) wspierania badań naukowych prowadzonych przez młodych naukowców, w szczególności przez przeprowadzanie konkursów finansowanych ze środków, o których mowa w art. 18 ust. 1 pkt 3 ustawy z dnia 30 kwietnia 2010 r. o zasadach finansowania nauki (Dz. U. Nr 96, poz. 615 oraz z 2011 r. Nr 84, poz. 455);
4) prowadzenia kształcenia na studiach pierwszego stopnia, studiach drugiego stopnia, jednolitych studiach magisterskich i studiach doktoranckich zgodnie z przysługującymi jej uprawnieniami, w tym:
a) ustalania warunków przyjęcia na studia, w tym liczby miejsc na kierunkach i formach studiów, z wyjątkiem studiów na kierunkach lekarskim i lekarsko-dentystycznym, w zakresie w jakim mają do nich zastosowanie przepisy wydane na podstawie art. 8 ust. 9,
b) ustalania planów studiów i programów kształcenia, uwzględniających efekty kształcenia zgodnie z Krajowymi Ramami Kwalifikacji dla Szkolnictwa Wyższego, zwanymi dalej "Krajowymi Ramami Kwalifikacji", dla obszarów kształcenia określonych w przepisach wydanych na podstawie art. 9 ust. 1 pkt 2;
5) prowadzenia studiów podyplomowych, kursów dokształcających i szkoleń;
6) wydawania dyplomów ukończenia studiów potwierdzających uzyskanie tytułu zawodowego oraz świadectw ukończenia studiów podyplomowych i kursów dokształcających.
2. Uprawnione jednostki organizacyjne uczelni mają prawo nadawania stopni naukowych doktora i doktora habilitowanego oraz występowania o nadanie tytułu naukowego profesora na zasadach określonych w ustawie z dnia 14 marca 2003 r. o stopniach naukowych i tytule naukowym oraz o stopniach i tytule w zakresie sztuki.
(uczelnia ma prawo m.in. do "prowadzenia studiów podyplomowych, kursów dokształcających i szkoleń") oraz art. 84 ust. 3 PrSzkolWyższ
art. 84 PrSzkolWyższ
1. Podstawowe jednostki organizacyjne uczelni, w tym jednostki zamiejscowe, tworzy, przekształca i likwiduje rektor po zasięgnięciu opinii senatu.
2. (uchylony).
3. W uczelni mogą być tworzone inne jednostki organizacyjne. Rodzaje, warunki i tryb tworzenia, likwidacji i przekształcania tych jednostek, z zastrzeżeniem art. 85 ust. 1-4, określa statut.
3a. W uczelni w celu organizacji indywidualnych studiów międzyobszarowych, o których mowa w art. 8 ust. 2, może być utworzona międzywydziałowa jednostka organizacyjna uczelni, której rada określa plany studiów i programy kształcenia.
4. (uchylony).
.
Finansowanie następuje z własnego budżetu uczelni, opłat uczestników oraz z pozyskanych z różnych źródeł funduszy.

C. TWORZENIE
1. Tworzenie UTW w formie stowarzyszenia
Zob. (Jachimowicz/Nalepa, Poradnik, 2012, str. 13 i nast.)
2. Tworzenie UTW w formie fundacji
Zob. (Jachimowicz/Nalepa, Poradnik, 2012, str. 11). Podstawowym aktem jest akt oświadczenie woli fundatora o ustanowieniu fundacji (art. 3 ust. 1 UFundacje
art. 3 UFundacje
1. Oświadczenie woli o ustanowieniu fundacji powinno być złożone w formie aktu notarialnego. Zachowania tej formy nie wymaga się, jeżeli ustanowienie fundacji następuje w testamencie.
2. W oświadczeniu woli o ustanowieniu fundacji fundator powinien wskazać cel fundacji oraz składniki majątkowe przeznaczone na jego realizację.
3. Składnikami majątkowymi, o których mowa w ust. 2, mogą być pieniądze, papiery wartościowe, a także oddane fundacji na własność rzeczy ruchome i nieruchomości.
). W akcie erekcyjnym fundacji fundator ustala statut fundacji, określający jej nazwę, siedzibę i majątek, cele, zasady, formy i zakres działalności fundacji, skład i organizację zarządu, sposób powoływania oraz obowiązki i uprawnienia tego organu i jego członków. Statut może zawierać również inne postanowienia, w szczególności dotyczące prowadzenia przez fundację działalności gospodarczej, dopuszczalności i warunków jej połączenia z inną fundacją, zmiany celu lub statutu, a także przewidywać tworzenie obok zarządu innych organów fundacji (art. 5 ust. 1 UFundacje
art. 5 UFundacje
1. Fundator ustala statut fundacji, określający jej nazwę, siedzibę i majątek, cele, zasady, formy i zakres działalności fundacji, skład i organizację zarządu, sposób powoływania oraz obowiązki i uprawnienia tego organu i jego członków. Statut może zawierać również inne postanowienia, w szczególności dotyczące prowadzenia przez fundację działalności gospodarczej, dopuszczalności i warunków jej połączenia z inną fundacją, zmiany celu lub statutu, a także przewidywać tworzenie obok zarządu innych organów fundacji.
2. Fundator może wskazać ministra właściwego ze względu na cele fundacji. Oświadczenie fundatora w tej sprawie powinno być dołączone do statutu i przekazane sądowi prowadzącemu rejestr fundacji.
3. Fundacja, która ma prowadzić działalność na terenie jednego województwa, powinna mieć siedzibę na terenie województwa objętego działalnością tej fundacji.
4. Jeżeli w statucie określa się przeznaczenie środków majątkowych fundacji po jej likwidacji, środki te powinny być przeznaczone na cele, o których mowa w art. 1.
5. Fundacja może prowadzić działalność gospodarczą w rozmiarach służących realizacji jej celów. Jeżeli fundacja ma prowadzić działalność gospodarczą, wartość środków majątkowych fundacji przeznaczonych na działalność gospodarczą nie może być mniejsza niż 1000 złotych.
6. Rada Ministrów, w drodze rozporządzenia, może określić ulgi i zwolnienia z tytułu przeznaczenia zysków z działalności gospodarczej fundacji na realizację jej zadań statutowych, inne niż ulgi i zwolnienia określone w innych ustawach.
).
Dla utworzenia UTW w ramach już istniejącej fundacji potrzebne jest odpowiednie umocowanie w statucie fundacji oraz uchwała właściwego organu fundacji.

3. UTW jako instytucje samorządowe
Utworzenie albo umożliwienie tworzenia UTW w tej formie następuje w drodze uchwały właściwej jednostki, zmieniającej statut odpowiedniej instytucji. Jeżeli przewidziano taką sytuację w regulaminie jednostki, utworzenie UTW może nastąpić także na mocy zarządzenia uprawnionego kierownika gminnej jednostki organizacyjnej (np. Wronki).
Jeżeli UTW jest powoływane w ramach instytucji kultury JST (np. domu kultury - zob. katalog w art. 2 UOrgProwDziałKult
art. 2 UOrgProwDziałKult
Formami organizacyjnymi działalności kulturalnej są w szczególności: teatry, opery, operetki, filharmonie, orkiestry, instytucje filmowe, kina, muzea, biblioteki, domy kultury, ogniska artystyczne, galerie sztuki oraz ośrodki badań i dokumentacji w różnych dziedzinach kultury.
) istotne jest, że instytucja kultury jest - jako osoba prawna - niezależna od JST (art. 14 ust. 1 UOrgProwDziałKult
art. 14 UOrgProwDziałKult
1. Instytucje kultury uzyskują osobowość prawną i mogą rozpocząć działalność z chwilą wpisu do rejestru prowadzonego przez organizatora.
2. Organizator nie odpowiada za zobowiązania instytucji kultury, z zastrzeżeniem art. 24 i 25.
3. Instytucja kultury z urzędu podlega wpisowi do rejestru.
4. Minister właściwy do spraw kultury i ochrony dziedzictwa narodowego określi, w drodze rozporządzenia, sposób prowadzenia rejestru instytucji kultury.
).

4. UTW jako jednostka szkoły wyższej
O utworzeniu UTW jako uczelnianej jednostki decydują władze uczelni. Z reguły jest to uchwała senatu (upoważniająca rektora do realizacji uchwały). Uchwała jest podejmowana na podstawie odpowiedniego przepisu Statutu uczelni w związku z art. 62 PrSzkolWyższ
art. 62 PrSzkolWyższ
1. Kompetencje senatu uczelni określa statut uczelni, z wyjątkiem spraw uregulowanych w ustawie.
2. W uczelni, w której nie ma podstawowych jednostek organizacyjnych, senat pełni również funkcję rady takiej jednostki.
3. Senat uczelni zatwierdza sprawozdanie finansowe uczelni zgodnie z przepisami o rachunkowości.
i art. 84 PrSzkolWyższ
art. 84 PrSzkolWyższ
1. Podstawowe jednostki organizacyjne uczelni, w tym jednostki zamiejscowe, tworzy, przekształca i likwiduje rektor po zasięgnięciu opinii senatu.
2. (uchylony).
3. W uczelni mogą być tworzone inne jednostki organizacyjne. Rodzaje, warunki i tryb tworzenia, likwidacji i przekształcania tych jednostek, z zastrzeżeniem art. 85 ust. 1-4, określa statut.
3a. W uczelni w celu organizacji indywidualnych studiów międzyobszarowych, o których mowa w art. 8 ust. 2, może być utworzona międzywydziałowa jednostka organizacyjna uczelni, której rada określa plany studiów i programy kształcenia.
4. (uchylony).
. Uchwałą senatu ustanawia się również regulamin organizacyjny UTW (zob. Uchwała Senatu UWr). Zadania i zakres działania jednostek organizacyjnych ogólnouczelnianych i międzywydziałowych określają ich regulaminy zatwierdzane przez Senat na wniosek Rektora zaopiniowany przez rady właściwych jednostek (zob. § 55 Statutu UWr).
Tego typu UTW mają też filie (zob. filia UTW UG w Pruszczu Gdańskim


D. FINANSOWANIE
1. Przychody stowarzyszenia
Stowarzyszenia mają szerokie możliwości finansowania swojej działalności. Mogą czerpać przychody z:
  1. składek członkowskich,
  2. darowizn, zapisów i spadków, środków pochodzących z ofiarności prywatnej, ze sponsoringu, zbiórek publicznych,
  3. dotacji, subwencji,
  4. udziałów, kontraktów, środków z funduszy publicznych, grantów, zlecenia usług, wpływów z działalności statutowej stowarzyszenia, dochodów z działalności gospodarczej;
  5. dochodów z majątku stowarzyszenia, w tym z dochodów z kapitału (odsetki, lokaty, akcje), dochodów z nieruchomości i ruchomości będących własnością lub w użytkowaniu stowarzyszenia.
W przypadku gdy stowarzyszenie prowadzi działalność gospodarczą trzeba pamiętać, że działalność taka prowadzona przez stowarzyszenie może mieć wyłącznie
charakter dodatkowy w stosunku do działalności pożytku publicznego. Przychody z niej mogą być przeznaczane wyłącznie na realizację celów statutowych.
UTW, w których bierze udział JST (czy to jako organ prowadzący czy ewentualnie jako członek stowarzyszenia, może również liczyć na wsparcie niefinansowe w postaci bazy lokalowej, wyposażenia biurowego, pomocy organizacyjnej itp.).
2. Przychody fundacji
Już w akcie fundacyjnym należy wskazać składniki majątkowe, z których ma być finansowana działalność fundacji. Ustawa wskazuje, że mogą być to m.in. pieniądze, papiery wartościowe, a także oddane fundacji na własność rzeczy ruchome i nieruchomości (art. 3 ust. 3 UFundacje
art. 3 UFundacje
1. Oświadczenie woli o ustanowieniu fundacji powinno być złożone w formie aktu notarialnego. Zachowania tej formy nie wymaga się, jeżeli ustanowienie fundacji następuje w testamencie.
2. W oświadczeniu woli o ustanowieniu fundacji fundator powinien wskazać cel fundacji oraz składniki majątkowe przeznaczone na jego realizację.
3. Składnikami majątkowymi, o których mowa w ust. 2, mogą być pieniądze, papiery wartościowe, a także oddane fundacji na własność rzeczy ruchome i nieruchomości.
).
3. UTW jako jednostka organizacyjna JST
Jeżeli UTW są jednostkami domu kultury, JST jako organizatorzy działalności kulturalnej "zapewniają instytucji kultury środki niezbędne do rozpoczęcia i prowadzenia działalności kulturalnej oraz do utrzymania obiektu, w którym ta działalność jest prowadzona" (art. 12 UOrgProwDziałKult
art. 12 UOrgProwDziałKult
Organizator zapewnia instytucji kultury środki niezbędne do rozpoczęcia i prowadzenia działalności kulturalnej oraz do utrzymania obiektu, w którym ta działalność jest prowadzona.
). Instytucja kultury pokrywa koszty bieżącej działalności i zobowiązania z uzyskiwanych przychodów (art. 28 ust. 1 UOrgProwDziałKult
art. 28 UOrgProwDziałKult
1. Instytucja kultury pokrywa koszty bieżącej działalności i zobowiązania z uzyskiwanych przychodów.
1a. Państwowe instytucje kultury, których organizatorem jest minister właściwy do spraw kultury i ochrony dziedzictwa narodowego, mogą za jego zgodą udzielać dofinansowania, w tym wydatków inwestycyjnych, podmiotom prowadzącym działalność w dziedzinie kultury i ochrony dziedzictwa narodowego.
1b. Państwowe instytucje kultury mogą otrzymywać dotacje z budżetów jednostek samorządu terytorialnego na zadania ważne z punktu widzenia regionalnej polityki kulturalnej, w tym dotacje na wydatki inwestycyjne.
1c. Minister właściwy do spraw rozwoju regionalnego, w porozumieniu z ministrem właściwym do spraw kultury i ochrony dziedzictwa narodowego, określi, w drodze rozporządzenia, szczegółowe warunki i tryb udzielania dotacji, uwzględniając rządowe programy z zakresu kultury i ochrony dziedzictwa narodowego oraz konieczność zapewnienia ciągłości realizowanych zadań.
2. Przychodami instytucji kultury są wpływy z prowadzonej działalności, w tym ze sprzedaży składników majątku ruchomego, z wyjątkiem zabytków, oraz wpływy z najmu i dzierżawy składników majątkowych, dotacje z budżetu, środki otrzymane od osób fizycznych i prawnych oraz z innych źródeł.
3. Wysokość rocznej dotacji na działalność instytucji kultury ustala organizator.
). Przychodami instytucji kultury są przychody z prowadzonej działalności, w tym ze sprzedaży składników majątku ruchomego, przychody z najmu i dzierżawy składników majątkowych, dotacje podmiotowe i celowe z budżetu państwa lub jednostki samorządu terytorialnego, środki otrzymane od osób fizycznych i prawnych oraz z innych źródeł (art. 28 ust. 2 UOrgProwDziałKult
art. 28 UOrgProwDziałKult
1. Instytucja kultury pokrywa koszty bieżącej działalności i zobowiązania z uzyskiwanych przychodów.
1a. Państwowe instytucje kultury, których organizatorem jest minister właściwy do spraw kultury i ochrony dziedzictwa narodowego, mogą za jego zgodą udzielać dofinansowania, w tym wydatków inwestycyjnych, podmiotom prowadzącym działalność w dziedzinie kultury i ochrony dziedzictwa narodowego.
1b. Państwowe instytucje kultury mogą otrzymywać dotacje z budżetów jednostek samorządu terytorialnego na zadania ważne z punktu widzenia regionalnej polityki kulturalnej, w tym dotacje na wydatki inwestycyjne.
1c. Minister właściwy do spraw rozwoju regionalnego, w porozumieniu z ministrem właściwym do spraw kultury i ochrony dziedzictwa narodowego, określi, w drodze rozporządzenia, szczegółowe warunki i tryb udzielania dotacji, uwzględniając rządowe programy z zakresu kultury i ochrony dziedzictwa narodowego oraz konieczność zapewnienia ciągłości realizowanych zadań.
2. Przychodami instytucji kultury są wpływy z prowadzonej działalności, w tym ze sprzedaży składników majątku ruchomego, z wyjątkiem zabytków, oraz wpływy z najmu i dzierżawy składników majątkowych, dotacje z budżetu, środki otrzymane od osób fizycznych i prawnych oraz z innych źródeł.
3. Wysokość rocznej dotacji na działalność instytucji kultury ustala organizator.
). Ponadto - na podstawie art. 28 ust. 3 UOrgProwDziałKult
art. 28 UOrgProwDziałKult
1. Instytucja kultury pokrywa koszty bieżącej działalności i zobowiązania z uzyskiwanych przychodów.
1a. Państwowe instytucje kultury, których organizatorem jest minister właściwy do spraw kultury i ochrony dziedzictwa narodowego, mogą za jego zgodą udzielać dofinansowania, w tym wydatków inwestycyjnych, podmiotom prowadzącym działalność w dziedzinie kultury i ochrony dziedzictwa narodowego.
1b. Państwowe instytucje kultury mogą otrzymywać dotacje z budżetów jednostek samorządu terytorialnego na zadania ważne z punktu widzenia regionalnej polityki kulturalnej, w tym dotacje na wydatki inwestycyjne.
1c. Minister właściwy do spraw rozwoju regionalnego, w porozumieniu z ministrem właściwym do spraw kultury i ochrony dziedzictwa narodowego, określi, w drodze rozporządzenia, szczegółowe warunki i tryb udzielania dotacji, uwzględniając rządowe programy z zakresu kultury i ochrony dziedzictwa narodowego oraz konieczność zapewnienia ciągłości realizowanych zadań.
2. Przychodami instytucji kultury są wpływy z prowadzonej działalności, w tym ze sprzedaży składników majątku ruchomego, z wyjątkiem zabytków, oraz wpływy z najmu i dzierżawy składników majątkowych, dotacje z budżetu, środki otrzymane od osób fizycznych i prawnych oraz z innych źródeł.
3. Wysokość rocznej dotacji na działalność instytucji kultury ustala organizator.
- instytucje kultury mogą otrzymywać dotacje:
  1. podmiotowe na dofinansowanie działalności bieżącej w zakresie realizowanych zadań statutowych, w tym na utrzymanie i remonty obiektów (por. art. 131 UFinansePubl
    art. 131 UFinansePubl
    Dotacje podmiotowe obejmują środki dla podmiotu wskazanego w odrębnej ustawie lub w umowie międzynarodowej, wyłącznie na dofinansowanie działalności bieżącej w zakresie określonym w odrębnej ustawie lub umowie międzynarodowej.
    );
  2. celowe na finansowanie lub dofinansowanie kosztów realizacji inwestycji (art. 127 UFinansePubl
    art. 127 UFinansePubl
    1. Dotacje celowe są to środki przeznaczone na:
    1) finansowanie lub dofinansowanie:
    a) zadań z zakresu administracji rządowej oraz innych zadań zleconych jednostkom samorządu terytorialnego ustawami,
    b) ustawowo określonych zadań, w tym zadań z zakresu mecenatu państwa nad kulturą, realizowanych przez jednostki inne niż jednostki samorządu terytorialnego,
    c) bieżących zadań własnych jednostek samorządu terytorialnego,
    d) zadań agencji wykonawczych, o których mowa w art. 21 ust. 1 pkt 3 lit. b,
    e) zadań zleconych do realizacji organizacjom pozarządowym,
    f) kosztów realizacji inwestycji;
    2) dopłaty do oprocentowania kredytów bankowych w zakresie określonym w odrębnych ustawach.
    2. Dotacjami celowymi są także środki przeznaczone na:
    1) realizację programów finansowanych z udziałem środków, o których mowa w art. 5 ust. 1 pkt 3 i ust. 3 pkt 6, wydatkowane przez podmioty realizujące te programy, inne niż państwowe jednostki budżetowe;
    2) realizację projektów pomocy technicznej finansowanych z udziałem środków europejskich i środków, o których mowa w art. 5 ust. 3 pkt 5 lit. a i b;
    3) finansowanie lub dofinansowanie zadań realizowanych przez jednostki samorządu terytorialnego oraz inne podmioty, ze środków przekazywanych przez jednostki, o których mowa w art. 9 pkt 5, 7 i 14;
    4) realizację programów finansowanych z udziałem środków, o których mowa w art. 5 ust. 3 pkt 5 lit. c i d;
    5) współfinansowanie realizacji programów finansowanych z udziałem środków europejskich;
    6) wyprzedzające finansowanie Wspólnej Polityki Rolnej, o którym mowa w odrębnych przepisach, w części podlegającej refundacji ze środków Unii Europejskiej.
    );
  3. celowe na realizację wskazanych zadań i programów (art. 127 UFinansePubl
    art. 127 UFinansePubl
    1. Dotacje celowe są to środki przeznaczone na:
    1) finansowanie lub dofinansowanie:
    a) zadań z zakresu administracji rządowej oraz innych zadań zleconych jednostkom samorządu terytorialnego ustawami,
    b) ustawowo określonych zadań, w tym zadań z zakresu mecenatu państwa nad kulturą, realizowanych przez jednostki inne niż jednostki samorządu terytorialnego,
    c) bieżących zadań własnych jednostek samorządu terytorialnego,
    d) zadań agencji wykonawczych, o których mowa w art. 21 ust. 1 pkt 3 lit. b,
    e) zadań zleconych do realizacji organizacjom pozarządowym,
    f) kosztów realizacji inwestycji;
    2) dopłaty do oprocentowania kredytów bankowych w zakresie określonym w odrębnych ustawach.
    2. Dotacjami celowymi są także środki przeznaczone na:
    1) realizację programów finansowanych z udziałem środków, o których mowa w art. 5 ust. 1 pkt 3 i ust. 3 pkt 6, wydatkowane przez podmioty realizujące te programy, inne niż państwowe jednostki budżetowe;
    2) realizację projektów pomocy technicznej finansowanych z udziałem środków europejskich i środków, o których mowa w art. 5 ust. 3 pkt 5 lit. a i b;
    3) finansowanie lub dofinansowanie zadań realizowanych przez jednostki samorządu terytorialnego oraz inne podmioty, ze środków przekazywanych przez jednostki, o których mowa w art. 9 pkt 5, 7 i 14;
    4) realizację programów finansowanych z udziałem środków, o których mowa w art. 5 ust. 3 pkt 5 lit. c i d;
    5) współfinansowanie realizacji programów finansowanych z udziałem środków europejskich;
    6) wyprzedzające finansowanie Wspólnej Polityki Rolnej, o którym mowa w odrębnych przepisach, w części podlegającej refundacji ze środków Unii Europejskiej.
    ).
Jeżeli dom kultury nie został utworzony jako instytucja kultury (działa więc jako jednostka urzędu gminy albo jako placówka oświatowo-wychowawcza - art. 79 USystOświaty
art. 79 USystOświaty
1. Przedszkola, szkoły i placówki publiczne zakładane i prowadzone przez ministrów i jednostki samorządu terytorialnego są jednostkami budżetowymi. Zasady gospodarki finansowej tych szkół, przedszkoli i placówek określają odrębne przepisy, z zastrzeżeniem ust. 1c.
1a. (uchylony).
1b. (uchylony).
1c. Jednostki samorządu terytorialnego mogą planować w swoich budżetach wydatki, w tym wydatki inwestycyjne, na rzecz szkół i placówek artystycznych prowadzonych przez ministra właściwego do spraw kultury i ochrony dziedzictwa narodowego.
2. (uchylony).
2a. (uchylony).
3. (uchylony).
), wówczas działa jako jednostka budżetowa wg art. 9 pkt 3 UFinansePubl
art. 9 UFinansePubl
Sektor finansów publicznych tworzą:
1) organy władzy publicznej, w tym organy administracji rządowej, organy kontroli państwowej i ochrony prawa oraz sądy i trybunały;
2) jednostki samorządu terytorialnego oraz ich związki;
3) jednostki budżetowe;
4) samorządowe zakłady budżetowe;
5) agencje wykonawcze;
6) instytucje gospodarki budżetowej;
7) państwowe fundusze celowe;
8) Zakład Ubezpieczeń Społecznych i zarządzane przez niego fundusze oraz Kasa Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego i fundusze zarządzane przez Prezesa Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego;
9) Narodowy Fundusz Zdrowia;
10) samodzielne publiczne zakłady opieki zdrowotnej;
11) uczelnie publiczne;
12) Polska Akademia Nauk i tworzone przez nią jednostki organizacyjne;
13) państwowe i samorządowe instytucje kultury oraz państwowe instytucje filmowe;
14) inne państwowe lub samorządowe osoby prawne utworzone na podstawie odrębnych ustaw w celu wykonywania zadań publicznych, z wyłączeniem przedsiębiorstw, jednostek badawczo-rozwojowych, banków i spółek prawa handlowego.
. Dla jednostek budżetowych charakterystyczną cechą jest to, że są jednostkami organizacyjnymi sektora finansów publicznych nieposiadającymi osobowości prawnej, które pokrywają swoje wydatki bezpośrednio z budżetu, a pobrane dochody odprowadzają na rachunek odpowiednio dochodów budżetu państwa albo budżetu jednostki samorządu terytorialnego (art. 11 UFinansePubl
art. 11 UFinansePubl
1. Jednostkami budżetowymi są jednostki organizacyjne sektora finansów publicznych nieposiadające osobowości prawnej, które pokrywają swoje wydatki bezpośrednio z budżetu, a pobrane dochody odprowadzają na rachunek odpowiednio dochodów budżetu państwa albo budżetu jednostki samorządu terytorialnego.
2. Jednostka budżetowa działa na podstawie statutu określającego w szczególności jej nazwę, siedzibę i przedmiot działalności.
3. Podstawą gospodarki finansowej jednostki budżetowej jest plan dochodów i wydatków, zwany dalej "planem finansowym jednostki budżetowej".
). Funkcjonowanie w formule placówki oświatowo-wychowawczej ma tą przewagę nad wydziałem, że placówka oświatowa jako odrębna jednostka budżetowa sama tworzy swój plan dochodów i wydatków (Maziarka, Analiza instytucjonalno-prawna funkcjonowania domów kultury w Polsce, 2010, s. 8).
4. UTW jako jednostka szkoły wyższej
. W statutach niektórych uczelni przewiduje się, że "utworzenie jednostki organizacyjnej Uniwersytetu może nastąpić jedynie wraz z określeniem źródeł finansowania jej działalności" (np. § 55 Statutu UWr). W tym wypadku UTW stanowi uczelnianą jednostkę rozliczeniową, dla której wydziela się środki finansowe z budżetu Uniwersytetu (§ 10 ust. 1 pkt 3 lit 3) Zasad gospodarki UWr).
Działalność uczelnianych jednostek rozliczeniowych finansowana jest ze środków będących w dyspozycji kierowników tych jednostek, w zakresie ustalonym szczegółowo w zarządzeniu dotyczącym zasad gospodarki (§ ). UTW jako uczelniana jednostka rozliczeniowa posiada środki pochodzące z
  1. dotacji budżetowej ustalonej przez Rektora,
  2. wpływów pozabudżetowych pomniejszonych o odpisy ogólnouczelniane,
  3. wpływów na finansowanie działalności naukowej, pomniejszonych o narzuty kosztów pośrednich,
  4. dotacji celowych oraz
  5. innych przychodów (por. § 35 Zasad gospodarki...).
Każda jednostka, jak UTW, ma swoje subkonto. Na subkontach uczelnianych jednostek rozliczeniowych księguje się wszystkie przychody i koszty jednostki rozliczeniowej (§ 10 ust. 2 Zasad gospodarki...).

CategoryUniwersytetLudowy
Na tej stronie nie ma komentarzy