Alle Kategorien:
 Baza informacji o EUWT
 Komentarze nt. EUWT
 Bibliografia EUWT
 Orzecznictwo dotyczące EUWT
 Prawo o EUWT
  E U W T Zagadnienia Ogolne
  E U W T Zagadnienia Prakt...
  Gospodarka Komunalna
  Gospodarka Przestrzenna
  Miedzynarodowe Prawo Admi...
  Zwiazek Celowy

Wersja [15942]

To jest stara wersja TransgranicznyPublicznyTransprtZbiorowyFinansowanie utworzona przez MarcinKrzymuski, 2012-03-27 00:20:14.

 

Inhaltsverzeichnis des Artikels

Możliwości finansowania realizacji zadania publicznego transportu zbiorowego w strefie transgranicznej

opinia prawna

A. Przedmiot opinii
Przedmiotem opinii jest zagadnienie finansowania przez polską gminę realizacji zadania publicznego w postaci lokalnego transportu zbiorowego przekazanego na podstawie porozumienia międzygminnego jednostce administracyjnej położonej poza granicą Rzeczypospolitej Polskiej na terytorium sąsiedniego państwa.

B. Stan faktyczny i prawny
Odpowiedź na powyższe zagadnienie wymaga sprecyzowania stanu faktycznego i prawnego.
1. Stan faktyczny
Polska gmina zamierza uruchomić publiczny transport zbiorowy na swoim obszarze. Z uwagi na brak własnych możliwości technicznych chciałaby powierzyć wykonywanie tego zadania spółce komunikacyjnej gminy niemieckiej. Powierzenie zadania miałoby nastąpić na podstawie porozumienia międzygminnego zawartego pomiędzy gminą polską i niemiecką według zasad przewidzianych w ustawie o publicznym transporcie zbiorowym oraz w ustawie o samorządzie gminnym.

2. Podstawy prawne
W Rzeczpospolitej Polskiej obowiązuje obecnie wiele aktów prawnych, obejmujących swoim zakresem zastosowania transport samochodowy osób. Dla odpowiedzi na zadane pytanie mają znaczenie następujące akty prawne:
  1. ustawa z dnia 16 grudnia 2010 r. - o publicznym transporcie zbiorowym (Dz.U. 2011 nr 5, poz. 13 ze zm.), dalej zwana jako UPTZ;
  2. ustawa z dnia 8 marca 1990 r. - o samorządzie gminnym (t.j. Dz.U. z 2001 r. nr 142, poz. 1591 ze zm.) - dalej zwana jako USamorzGm;
  3. ustawa z dnia 27 sierpnia 2009 r. - o finansach publicznych (Dz.U. z 2009 r. nr 157, poz. 1240 ze zm.) - dalej zwana jako UFinansePubl.
Ponadto z mocy art. 288 zd. 2 TFUE (Traktat o funkcjonowaniu Unii Europejskiej w brzmieniu z dnia 9 maja 2008 r. (Dz.Urz. UE C 83, z dnia 30.3.2010, str. 47 i nast.)) obowiązują w Polsce bezpośrednio przepisy rozporządzenie (WE) nr 1370/2007 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 23 października 2007 r. dotyczące usług publicznych w zakresie kolejowego i drogowego transportu pasażerskiego oraz uchylające rozporządzenia Rady (EWG) nr 1191/69 i (EWG) nr 1107/70 (Dz.Urz. UE L 315, z dnia 3 grudnia 2007, str. 1-13).

C. Podstawa prawna przekazania przez gminę polską środków publicznych zagranicznej jednostce administracyjnej
Gmina jest jednostką sektora finansów publicznych (art. 9 pkt 2 UFinansePubl
art. 9 UFinansePubl
Sektor finansów publicznych tworzą:
1) organy władzy publicznej, w tym organy administracji rządowej, organy kontroli państwowej i ochrony prawa oraz sądy i trybunały;
2) jednostki samorządu terytorialnego oraz ich związki;
3) jednostki budżetowe;
4) samorządowe zakłady budżetowe;
5) agencje wykonawcze;
6) instytucje gospodarki budżetowej;
7) państwowe fundusze celowe;
8) Zakład Ubezpieczeń Społecznych i zarządzane przez niego fundusze oraz Kasa Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego i fundusze zarządzane przez Prezesa Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego;
9) Narodowy Fundusz Zdrowia;
10) samodzielne publiczne zakłady opieki zdrowotnej;
11) uczelnie publiczne;
12) Polska Akademia Nauk i tworzone przez nią jednostki organizacyjne;
13) państwowe i samorządowe instytucje kultury oraz państwowe instytucje filmowe;
14) inne państwowe lub samorządowe osoby prawne utworzone na podstawie odrębnych ustaw w celu wykonywania zadań publicznych, z wyłączeniem przedsiębiorstw, jednostek badawczo-rozwojowych, banków i spółek prawa handlowego.
[schowaj]
). Dokonując dyspozycji środkami publicznymi jest związana regulacjami tejże ustawy. To oznacza, iż dla wszelkiej dyspozycji środkami publicznymi niezbędne jest podstawa prawna.
Podstawą prawną mogą być przepisy ustawy lub postanowienia umowne. W tym drugim podstawą mogą być zarówno umowy cywilno- jak i publicznoprawne.
1. Rozporządzenie 1370/2007

a. zakres zastosowania rozporządzenia
Rozporządzenie (WE) nr 1370/2007 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 23 października 2007 r. dotyczące usług publicznych w zakresie kolejowego i drogowego transportu pasażerskiego oraz uchylające rozporządzenia Rady (EWG) nr 1191/69 i (EWG) nr 1107/70 (Dz.Urz. L 315 , z 3.12.2007, s. 1-13) obejmuje swoim zakresem zastosowania następujące sprawy (art. 1 ust. 1 i 2 RozpWE13702007):
  1. usługi publiczne w kraju lub międzynarodowe w sektorze transportu pasażerskiego koleją, innymi środkami transportu szynowego i drogowego, wodnego śródlądowego lub na wodach terytorialnych
  2. nie dotyczy usług świadczonych przede wszystkim ze względu na ich znaczenie historyczne lub atrakcyjność turystyczną,
  3. nakładanie zobowiązania do świadczenia usług publicznych j.w.
  4. warunki rekompensaty za realizację zobowiązań z tytułu świadczenia usług publicznych lub przyznanie wyłącznych praw.
W tym wypadku chodzi o powierzenie usług w rozumieniu rozporządzenia podmiotowi wewnętrznemu jednego z grupy organów świadczących usługi publiczne w zakresie zintegrowanego transportu pasażerskiego, które zawarły porozumienie międzygminne, na podstawie którego przekazano realizację zadania publicznego na obszarze gminy jednemu z nich.
Należy rozważyć, czy porozumienie międzygminne jest "umową o świadczenie usług publicznych" w rozumieniu art. 2 lit. i) RozpWE13702007. Definicja wskazuje na to, iż...

2. Ustawa o publicznym transporcie zbiorowym
Ustawa o publicznym transporcie zbiorowym określa zasady finansowania regularnego przewozu osób w publicznym transporcie zbiorowym, w zakresie przewozów o charakterze użyteczności publicznej, pod warunkiem, iż chodzi o przewóz realizowany na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej (art. 1 ust. 2 UPTZ).
Art. 50 i nast. UPTZ, dotyczące zasad finansowania publicznego transportu nie mogą więc znaleźć zastosowania do finansowania publicznego transportu zbiorowego w strefie transgranicznej.

3. Ustawa o samorządzie gminnym
Ponieważ - jak ustalono w innej opinii - dopuszczalne jest zawarcie porozumienia o powierzeniu zadania publicznego, w rachubę wchodzą przepisy ustawy o samorządzie terytorialnym.
a. pomoc na podstawie art. 10 USamorzGm
art. 10 USamorzGm
1. Wykonywanie zadań publicznych może być realizowane w drodze współdziałania między jednostkami samorządu terytorialnego.
2. Gminy, związki międzygminne oraz stowarzyszenia jednostek samorządu terytorialnego mogą sobie wzajemnie bądź innym jednostkom samorządu terytorialnego udzielać pomocy, w tym pomocy finansowej.
[schowaj]

Na podstawie art. 10 ust. 2 USamorzGm
art. 10 USamorzGm
1. Wykonywanie zadań publicznych może być realizowane w drodze współdziałania między jednostkami samorządu terytorialnego.
2. Gminy, związki międzygminne oraz stowarzyszenia jednostek samorządu terytorialnego mogą sobie wzajemnie bądź innym jednostkom samorządu terytorialnego udzielać pomocy, w tym pomocy finansowej.
[schowaj]
gminy mogą sobie wzajemnie bądź innym jednostkom samorządu terytorialnego udzielać pomocy, w tym pomocy finansowej. Rodzaj pomocy określa art. 220 UFinansePubl
art. 220 UFinansePubl
1. Z budżetu jednostki samorządu terytorialnego może być udzielona innym jednostkom samorządu terytorialnego pomoc finansowa w formie dotacji celowej lub pomoc rzeczowa.
2. Podstawą udzielenia pomocy, o której mowa w ust. 1, jest umowa.
3. Spory w zakresie zwrotu dotacji rozstrzygają sądy powszechne.
[schowaj]
. Może być to dotacja celowa lub pomoc rzeczowa. W literaturze uznaje się przyjmuje się nawet dopuszczalność świadczenia pomocy dla podmiotów zagranicznych (Szewc w: Szewc/Jyż/Pławecki, Samorząd Gminny. Komentarz, Dom Wydawniczy ABC, 2010, art. 10 uw. 7).
Świadczenie pomocy polega na wspieraniu w sytuacjach trudnych (wyrok WSA w Gliwicach z dnia 3.3.2010 r., III SA/Gl 255/10 (LEX nr 606772)), co nie ma miejsca przy organizacji transportu publicznego. Ponadto pomoc w rozumieniu przepisu art. 10 ust. 2 USamorzGm
art. 10 USamorzGm
1. Wykonywanie zadań publicznych może być realizowane w drodze współdziałania między jednostkami samorządu terytorialnego.
2. Gminy, związki międzygminne oraz stowarzyszenia jednostek samorządu terytorialnego mogą sobie wzajemnie bądź innym jednostkom samorządu terytorialnego udzielać pomocy, w tym pomocy finansowej.
[schowaj]
jest jednak świadczeniem podlegającą zwrotowi, co wyklucza użycie tego przepisu jako podstawy do rozliczeń za wykonanie zadania.
W związku z powyższym odpada finansowanie realizacji zadania publicznego poprzez udzielenie pomocy.

b. obowiązek partycypacji w art. 74 ust. 2 USamorzGm
art. 74 USamorzGm
1. Gminy mogą zawierać porozumienia międzygminne w sprawie powierzenia jednej z nich określonych przez nie zadań publicznych.
2. Gmina wykonująca zadania publiczne objęte porozumieniem przejmuje prawa i obowiązki pozostałych gmin, związane z powierzonymi jej zadaniami, a gminy te mają obowiązek udziału w kosztach realizacji powierzonego zadania.
[schowaj]

Zgodnie z art. 74 ust. 2 USamorzGm
art. 74 USamorzGm
1. Gminy mogą zawierać porozumienia międzygminne w sprawie powierzenia jednej z nich określonych przez nie zadań publicznych.
2. Gmina wykonująca zadania publiczne objęte porozumieniem przejmuje prawa i obowiązki pozostałych gmin, związane z powierzonymi jej zadaniami, a gminy te mają obowiązek udziału w kosztach realizacji powierzonego zadania.
[schowaj]
gmina powierzająca zadanie publiczne do wykonania innej jednostce administracyjnej, ma obowiązek udziału w kosztach realizacji powierzonego zadania. „
Należy więc ustalić, czy:
  • art. 74 ust. 2 USamorzGm
    art. 74 USamorzGm
    1. Gminy mogą zawierać porozumienia międzygminne w sprawie powierzenia jednej z nich określonych przez nie zadań publicznych.
    2. Gmina wykonująca zadania publiczne objęte porozumieniem przejmuje prawa i obowiązki pozostałych gmin, związane z powierzonymi jej zadaniami, a gminy te mają obowiązek udziału w kosztach realizacji powierzonego zadania.
    [schowaj]
    stanowi wystarczającą podstawę prawną do dokonania transferu środków oraz
  • czy - w razie pozytywnej odpowiedzi na pytanie pierwsze - spełnione są przesłanki tego przepisu.
(1) art. 74 ust. 2 USamorzGm
art. 74 USamorzGm
1. Gminy mogą zawierać porozumienia międzygminne w sprawie powierzenia jednej z nich określonych przez nie zadań publicznych.
2. Gmina wykonująca zadania publiczne objęte porozumieniem przejmuje prawa i obowiązki pozostałych gmin, związane z powierzonymi jej zadaniami, a gminy te mają obowiązek udziału w kosztach realizacji powierzonego zadania.
[schowaj]
jako podstawa prawna dyspozycji finansowych

(2) przesłanki zastosowania art. 74 ust. 2 USamorzGm
Podstawową przesłanką jest tu zawarcie porozumienia międzygminnego o powierzeniu wykonywania zadań publicznych. Jak wskazano w innej opinii, w świetle prawa polskiego jest dopuszczalne zawarcie porozumienia międzygminnego o realizacji lokalnego transportu zbiorowego w strefie transgranicznej.
(3) forma partycypacji
Art. 74 ust. 2 USamorzGm
art. 74 USamorzGm
1. Gminy mogą zawierać porozumienia międzygminne w sprawie powierzenia jednej z nich określonych przez nie zadań publicznych.
2. Gmina wykonująca zadania publiczne objęte porozumieniem przejmuje prawa i obowiązki pozostałych gmin, związane z powierzonymi jej zadaniami, a gminy te mają obowiązek udziału w kosztach realizacji powierzonego zadania.
[schowaj]
nie przesądza o formie partycypacji.
Forma partycypacji powinna być uregulowana w samej treści porozumienia.” (Cybulska w: Dolnicki (red.), Ustawa o samorządzie gminnym. Komentarz, ABC 2010, art. 74 uw. 2 na końcu; por. Pławecki w: Jyż/Pławecki/Szewc, Ustawa o samorządzie gminnym. Komentarz, ABC 2010, art. 74 uw. 7; Dominowska w: Hauser (red.), Ustawa o samorządzie gminnym. Komentarz, C.H.Beck 2011, art. 74 nb. 13).
Dotychczas przekazanie środków odbywało się w formie dotacji celowych (art. 221 UFinansePubl
art. 221 UFinansePubl
1. Podmioty niezaliczane do sektora finansów publicznych i niedziałające w celu osiągnięcia zysku mogą otrzymywać z budżetu jednostki samorządu terytorialnego dotacje celowe na cele publiczne, związane z realizacją zadań tej jednostki, a także na dofinansowanie inwestycji związanych z realizacją tych zadań.
2. Zlecenie zadania i udzielenie dotacji następuje zgodnie z przepisami ustawy z dnia 24 kwietnia 2003 r. o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie, a jeżeli dotyczy ono innych zadań niż określone w tej ustawie - na podstawie umowy jednostki samorządu terytorialnego z podmiotem, o którym mowa w ust. 1.
3. Umowa, o której mowa w ust. 2, powinna określać:
1) szczegółowy opis zadania, w tym cel, na jaki dotacja została przyznana, i termin jego wykonania;
2) wysokość dotacji udzielanej podmiotowi wykonującemu zadanie i tryb płatności;
3) termin wykorzystania dotacji, nie dłuższy niż do dnia 31 grudnia danego roku budżetowego;
4) tryb kontroli wykonywania zadania;
5) termin i sposób rozliczenia udzielonej dotacji;
6) termin zwrotu niewykorzystanej części dotacji, nie dłuższy niż terminy zwrotu dotacji określone w niniejszym dziale.
4. Tryb postępowania o udzielenie dotacji na inne zadania niż określone w ustawie, o której mowa w ust. 2, sposób jej rozliczania oraz sposób kontroli wykonywania zleconego zadania określa, w drodze uchwały, organ stanowiący jednostki samorządu terytorialnego, mając na uwadze zapewnienie jawności postępowania o udzielenie dotacji i jej rozliczenia.
[schowaj]
w zw. z art. 46 UDochJednSamTer
art. 46 UDochJednSamTer
Jednostka samorządu terytorialnego realizująca zadania z zakresu działania innych jednostek samorządu terytorialnego, na mocy porozumień zawartych z tymi jednostkami, otrzymuje od tych jednostek dotacje celowe w kwocie wynikającej z zawartego porozumienia, o ile odrębne przepisy nie stanowią inaczej.
[schowaj]
). Dotacją są wg art. 126 UFinansePubl
art. 126 UFinansePubl
Dotacje są to podlegające szczególnym zasadom rozliczania środki z budżetu państwa, budżetu jednostek samorządu terytorialnego oraz z państwowych funduszy celowych przeznaczone na podstawie niniejszej ustawy, odrębnych ustaw lub umów międzynarodowych, na finansowanie lub dofinansowanie realizacji zadań publicznych.
[schowaj]
podlegające szczególnym zasadom rozliczania środki z budżetu (państwa, jednostek samorządu terytorialnego) bądź z państwowych funduszy celowych przeznaczone na finansowanie lub dofinansowanie realizacji zadań publicznych. Ponieważ chodzi o finansowanie bieżących zadań własnych jednostek samorządu terytorialnego, to dotacja powinna mieć formę dotacji celowej (art. 127 ust. 1 pkt 1 lit. c) UFinansePubl). Jednakże RIO kwestionuje taką formę


4. Ustawa o finansach publicznych
Podstawą prawną muszą być więc przepisy ogólne o finansach publicznych. W rachubę wchodzą przepisy art. 220 UFinansePubl
art. 220 UFinansePubl
1. Z budżetu jednostki samorządu terytorialnego może być udzielona innym jednostkom samorządu terytorialnego pomoc finansowa w formie dotacji celowej lub pomoc rzeczowa.
2. Podstawą udzielenia pomocy, o której mowa w ust. 1, jest umowa.
3. Spory w zakresie zwrotu dotacji rozstrzygają sądy powszechne.
[schowaj]
oraz art. 221 UFinansePubl
art. 221 UFinansePubl
1. Podmioty niezaliczane do sektora finansów publicznych i niedziałające w celu osiągnięcia zysku mogą otrzymywać z budżetu jednostki samorządu terytorialnego dotacje celowe na cele publiczne, związane z realizacją zadań tej jednostki, a także na dofinansowanie inwestycji związanych z realizacją tych zadań.
2. Zlecenie zadania i udzielenie dotacji następuje zgodnie z przepisami ustawy z dnia 24 kwietnia 2003 r. o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie, a jeżeli dotyczy ono innych zadań niż określone w tej ustawie - na podstawie umowy jednostki samorządu terytorialnego z podmiotem, o którym mowa w ust. 1.
3. Umowa, o której mowa w ust. 2, powinna określać:
1) szczegółowy opis zadania, w tym cel, na jaki dotacja została przyznana, i termin jego wykonania;
2) wysokość dotacji udzielanej podmiotowi wykonującemu zadanie i tryb płatności;
3) termin wykorzystania dotacji, nie dłuższy niż do dnia 31 grudnia danego roku budżetowego;
4) tryb kontroli wykonywania zadania;
5) termin i sposób rozliczenia udzielonej dotacji;
6) termin zwrotu niewykorzystanej części dotacji, nie dłuższy niż terminy zwrotu dotacji określone w niniejszym dziale.
4. Tryb postępowania o udzielenie dotacji na inne zadania niż określone w ustawie, o której mowa w ust. 2, sposób jej rozliczania oraz sposób kontroli wykonywania zleconego zadania określa, w drodze uchwały, organ stanowiący jednostki samorządu terytorialnego, mając na uwadze zapewnienie jawności postępowania o udzielenie dotacji i jej rozliczenia.
[schowaj]
.
a. przekazanie środków na podstawie art. 220 ust. 1 UFinansePubl
art. 220 UFinansePubl
1. Z budżetu jednostki samorządu terytorialnego może być udzielona innym jednostkom samorządu terytorialnego pomoc finansowa w formie dotacji celowej lub pomoc rzeczowa.
2. Podstawą udzielenia pomocy, o której mowa w ust. 1, jest umowa.
3. Spory w zakresie zwrotu dotacji rozstrzygają sądy powszechne.
[schowaj]

Przekazanie dotacji na tej podstawie wymaga istnienia trudnej sytuacji u podmiotu wspieranego ("pomoc"). Ten wypadek tutaj jednak nie ma miejsca. DotacjeCeloweArt220UFinansePubl


b. przekazanie środków na podstawie art. 221 ust. 1 UFinansePubl
art. 221 UFinansePubl
1. Podmioty niezaliczane do sektora finansów publicznych i niedziałające w celu osiągnięcia zysku mogą otrzymywać z budżetu jednostki samorządu terytorialnego dotacje celowe na cele publiczne, związane z realizacją zadań tej jednostki, a także na dofinansowanie inwestycji związanych z realizacją tych zadań.
2. Zlecenie zadania i udzielenie dotacji następuje zgodnie z przepisami ustawy z dnia 24 kwietnia 2003 r. o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie, a jeżeli dotyczy ono innych zadań niż określone w tej ustawie - na podstawie umowy jednostki samorządu terytorialnego z podmiotem, o którym mowa w ust. 1.
3. Umowa, o której mowa w ust. 2, powinna określać:
1) szczegółowy opis zadania, w tym cel, na jaki dotacja została przyznana, i termin jego wykonania;
2) wysokość dotacji udzielanej podmiotowi wykonującemu zadanie i tryb płatności;
3) termin wykorzystania dotacji, nie dłuższy niż do dnia 31 grudnia danego roku budżetowego;
4) tryb kontroli wykonywania zadania;
5) termin i sposób rozliczenia udzielonej dotacji;
6) termin zwrotu niewykorzystanej części dotacji, nie dłuższy niż terminy zwrotu dotacji określone w niniejszym dziale.
4. Tryb postępowania o udzielenie dotacji na inne zadania niż określone w ustawie, o której mowa w ust. 2, sposób jej rozliczania oraz sposób kontroli wykonywania zleconego zadania określa, w drodze uchwały, organ stanowiący jednostki samorządu terytorialnego, mając na uwadze zapewnienie jawności postępowania o udzielenie dotacji i jej rozliczenia.
[schowaj]

Zob. DotacjeCeloweArt221UFinansePubl

5. Umowne podstawy transferu środków publicznych za granicę


D. Odpowiedź
(...)
CategoryOpiniePrawne CategoryGospodarkaKomunalna CategoryPrawoTransportowe CategoryPrawoFinansowe
Na tej stronie nie ma komentarzy