Wersja [15448]
To jest stara wersja TransgranicznePostepowanieUpadlosciowe utworzona przez MarcinKrzymuski, 2012-02-07 01:17:06.
Transgraniczne postępowanie upadłościowe
rozważania w zw. z art. 13 rozporządzenia (WE) 1346/2000
A. STAN FAKTYCZNY
B. UWAGI OGÓLNE
W niniejszym opracowaniu zajmuję się zagadnieniem prawa właściwego dla ustalania nieważności, zaskarżania lub względnej bezskuteczności czynności prawnych dokonanych z pokrzywdzeniem wierzycieli (art. 4 ust. 2 lit. m) RozpWEPostUp w zw. z art. 13 RozpWEPostUp). Generalnie o ta sfera postępowania upadłościowego podlega statutowi upadłościowemu, którym jest prawo państwa, w którym zostało wszczęte postępowanie upadłościowe (art. 4 ust. 1 RozpWEPostUp). Jednakże podmiot, który dokonał czynności z dłużnikiem, może bronić się zarzutem, że na podstawie przepisów innego prawa czynność nie podlega zaskarżeniu. Warunkiem uwolnienia się od prawa prawa państwa wszczęcia postępowania jest wykazanie przez ten podmiot, że zaskarżona czynność podlega prawu innego państwa członkowskiego niż prawo państwa wszczęcia postępowania. Ponadto musi także przedstawić dowód, że w regulacjach tego innego porządku prawnego zaskarżona czynność prawna w żaden sposób nie podlega zaskarżeniu (art. 13 RozpWEPostUp).
C. JURYSDYKCJA KRAJOWA
Właściwość sądów ustala się w oparciu o art. 3 RozpWEPostUp. Zasadą jest właściwość sądów państwa członkowskiego UE, na terytorium którego znajduje się główny ośrodek podstawowej działalności dłużnika, którego postępowanie dotyczy.
D. ZASKARŻANIE CZYNNOŚCI DOKONYWANYCH Z POKRZYWDZENIEM WIERZYCIELI
1. Zasady ogólne
Postępowanie upadłościowe prowadzone jest wg przepisów prawa państwa członkowskiego, w którym wszczęto postępowanie upadłościowe - lex fori concursus (art. 4 ust. 1 RozpWEPostUp). Jego zakres wyznacza art. 4 ust. 2 RozpWEPostUp. W szczególności prawo państwa, w którym wszczęto postępowanie upadłościowe decyduje o nieważności, zasadach zaskarżania lub względnej bezskuteczności czynności prawnych dokonanych z pokrzywdzeniem wierzycieli (art. 4 ust. 2 lit. m) RozpWEPostUp). Syndyk zaskarża więc czynności dłużnika z reguły wg regulacji przewidzianych w prawie państwa wszczęcia postępowania (np. art. 127 PrUpNapr
art. 127 PrUpNapr
1. Bezskuteczne w stosunku do masy upadłości są czynności prawne dokonane przez upadłego w ciągu roku przed dniem złożenia wniosku o ogłoszenie upadłości, którymi rozporządził on swoim majątkiem, jeżeli dokonane zostały nieodpłatnie albo odpłatnie, ale wartość świadczenia upadłego przewyższa w rażącym stopniu wartość świadczenia otrzymanego przez upadłego lub zastrzeżonego dla upadłego lub dla osoby trzeciej.
2. Przepis ust. 1 stosuje się odpowiednio do ugody sądowej, uznania powództwa i zrzeczenia się roszczenia.
3. Bezskuteczne są również zabezpieczenie i zapłata długu niewymagalnego, dokonane przez upadłego w terminie dwóch miesięcy przed dniem złożenia wniosku o ogłoszenie upadłości. Jednak ten, kto otrzymał zapłatę lub zabezpieczenie, może w drodze powództwa lub zarzutu żądać uznania tych czynności za skuteczne, jeżeli w czasie ich dokonania nie wiedział o istnieniu podstawy do ogłoszenia upadłości.
4. Przepisów ust. 1-3 nie stosuje się do zabezpieczeń ustanowionych przed dniem ogłoszenia upadłości w związku z terminowymi operacjami finansowymi, pożyczkami instrumentów finansowych lub sprzedażą instrumentów finansowych ze zobowiązaniem do ich odkupu, o których mowa w art. 85 ust. 1.
).1. Bezskuteczne w stosunku do masy upadłości są czynności prawne dokonane przez upadłego w ciągu roku przed dniem złożenia wniosku o ogłoszenie upadłości, którymi rozporządził on swoim majątkiem, jeżeli dokonane zostały nieodpłatnie albo odpłatnie, ale wartość świadczenia upadłego przewyższa w rażącym stopniu wartość świadczenia otrzymanego przez upadłego lub zastrzeżonego dla upadłego lub dla osoby trzeciej.
2. Przepis ust. 1 stosuje się odpowiednio do ugody sądowej, uznania powództwa i zrzeczenia się roszczenia.
3. Bezskuteczne są również zabezpieczenie i zapłata długu niewymagalnego, dokonane przez upadłego w terminie dwóch miesięcy przed dniem złożenia wniosku o ogłoszenie upadłości. Jednak ten, kto otrzymał zapłatę lub zabezpieczenie, może w drodze powództwa lub zarzutu żądać uznania tych czynności za skuteczne, jeżeli w czasie ich dokonania nie wiedział o istnieniu podstawy do ogłoszenia upadłości.
4. Przepisów ust. 1-3 nie stosuje się do zabezpieczeń ustanowionych przed dniem ogłoszenia upadłości w związku z terminowymi operacjami finansowymi, pożyczkami instrumentów finansowych lub sprzedażą instrumentów finansowych ze zobowiązaniem do ich odkupu, o których mowa w art. 85 ust. 1.
2. Niezaskarżalność czynności wg innego prawa
Podmiot, który dokonał z dłużnikiem czynności z pokrzywdzeniem wierzycieli, może jednak podtrzymać skuteczność tej czynności, jeżeli wykaże, że stosuje się do niej inne prawo niż prawo państwa wszczęcia postępowania.
Problematyczne jest, jaki jest łącznik, według którego można ustalić właściwość innego prawa. Art. 13 RozpWEPostUp nie zawiera w tym zakresie żadnych wskazówek.
a. czynność dokonana z pokrzywdzeniem ogółu wierzycieli
Przede wszystkim jednak należy ustalić, czy w danym wypadku mamy w ogóle do czynienia z czynnością dokonaną z pokrzywdzeniem ogółu wierzycieli. Wykładni tej przesłanki należy dokonywać w sposób autonomiczny (MüKoInsO/Reinhart, 2008, Art. 13 EuInsVO Rn. 3). Chodzi w tym wypadku o czynności dokonane z pokrzywdzeniem wierzycieli (por. art. 127 PrUpNapr
art. 127 PrUpNapr
1. Bezskuteczne w stosunku do masy upadłości są czynności prawne dokonane przez upadłego w ciągu roku przed dniem złożenia wniosku o ogłoszenie upadłości, którymi rozporządził on swoim majątkiem, jeżeli dokonane zostały nieodpłatnie albo odpłatnie, ale wartość świadczenia upadłego przewyższa w rażącym stopniu wartość świadczenia otrzymanego przez upadłego lub zastrzeżonego dla upadłego lub dla osoby trzeciej.
2. Przepis ust. 1 stosuje się odpowiednio do ugody sądowej, uznania powództwa i zrzeczenia się roszczenia.
3. Bezskuteczne są również zabezpieczenie i zapłata długu niewymagalnego, dokonane przez upadłego w terminie dwóch miesięcy przed dniem złożenia wniosku o ogłoszenie upadłości. Jednak ten, kto otrzymał zapłatę lub zabezpieczenie, może w drodze powództwa lub zarzutu żądać uznania tych czynności za skuteczne, jeżeli w czasie ich dokonania nie wiedział o istnieniu podstawy do ogłoszenia upadłości.
4. Przepisów ust. 1-3 nie stosuje się do zabezpieczeń ustanowionych przed dniem ogłoszenia upadłości w związku z terminowymi operacjami finansowymi, pożyczkami instrumentów finansowych lub sprzedażą instrumentów finansowych ze zobowiązaniem do ich odkupu, o których mowa w art. 85 ust. 1.
). Nie wymaga się natomiast uzyskania korzyści przez podmiot, który dokonał czynności z dłużnikiem.1. Bezskuteczne w stosunku do masy upadłości są czynności prawne dokonane przez upadłego w ciągu roku przed dniem złożenia wniosku o ogłoszenie upadłości, którymi rozporządził on swoim majątkiem, jeżeli dokonane zostały nieodpłatnie albo odpłatnie, ale wartość świadczenia upadłego przewyższa w rażącym stopniu wartość świadczenia otrzymanego przez upadłego lub zastrzeżonego dla upadłego lub dla osoby trzeciej.
2. Przepis ust. 1 stosuje się odpowiednio do ugody sądowej, uznania powództwa i zrzeczenia się roszczenia.
3. Bezskuteczne są również zabezpieczenie i zapłata długu niewymagalnego, dokonane przez upadłego w terminie dwóch miesięcy przed dniem złożenia wniosku o ogłoszenie upadłości. Jednak ten, kto otrzymał zapłatę lub zabezpieczenie, może w drodze powództwa lub zarzutu żądać uznania tych czynności za skuteczne, jeżeli w czasie ich dokonania nie wiedział o istnieniu podstawy do ogłoszenia upadłości.
4. Przepisów ust. 1-3 nie stosuje się do zabezpieczeń ustanowionych przed dniem ogłoszenia upadłości w związku z terminowymi operacjami finansowymi, pożyczkami instrumentów finansowych lub sprzedażą instrumentów finansowych ze zobowiązaniem do ich odkupu, o których mowa w art. 85 ust. 1.
Czynność musi być dokonana przed otwarciem postępowania upadłościowego (Nerlich/Römermann, Insolvenzordnung, 2011, Art. 13 EuInsVO Rn. 10).
W tym wypadku czynnością jest dokonanie wypłat na rzecz sprzedawcy.
b. zasady ustalania prawa właściwego dla czynności dokonanej z pokrzywdzeniem wierzycieli
Możliwe jest ustalenie prawa właściwego dla czynności (lex causae) wg prawa kolizyjnego państwa głównego postępowania upadłościowego albo wg prawa kolizyjnego sądu, przed którym toczy się postępowanie. Przeważa raczej to drugie rozwiązanie.
W przypadku jak opisywany w niniejszej opinii należy więc ustalić w oparciu o przepisy kolizyjne prawa niemieckiego statut kontraktowy dla dokonanych wypłat. Ustalanie prawa właściwego dla zobowiązań wynikających z czynności prawnych podlega co do reguły przepisom RozpUERzymI.
Z niego wynika właściwość prawa wybranego przez strony (art. 3 RozpUERzymI
art. 3 RozpUERzymI
1. Umowa podlega prawu wybranemu przez strony. Wybór prawa jest dokonany wyraźnie lub w sposób jednoznaczny wynika z postanowień umowy lub okoliczności sprawy. Strony mogą dokonać wyboru prawa właściwego dla całej umowy lub tylko dla jej części.
2. Strony mogą w każdym czasie umówić się, że umowa podlega prawu innemu niż to, które dla tej umowy było uprzednio właściwe na podstawie wcześniejszego wyboru dokonanego zgodnie z niniejszym artykułem lub na podstawie innych przepisów niniejszego rozporządzenia. Zmiana prawa właściwego dokonana przez strony po zawarciu umowy nie narusza ważności umowy ze względu na formę w rozumieniu art. 11 ani praw osób trzecich.
3. W przypadku gdy wszystkie inne elementy stanu faktycznego w chwili dokonywania wyboru prawa właściwego są zlokalizowane w państwie innym niż państwo, którego prawo zostało wybrane, dokonany przez strony wybór nie narusza stosowania tych przepisów prawa tego innego państwa, których nie można wyłączyć w drodze umowy.
4. W przypadku gdy wszystkie inne elementy stanu faktycznego w chwili dokonywania wyboru prawa właściwego są zlokalizowane w jednym lub więcej państwach członkowskich, dokonany przez strony wybór prawa właściwego innego niż prawo państwa członkowskiego nie narusza stosowania przepisów prawa wspólnotowego, w odpowiednich przypadkach w kształcie, w jakim zostały one wdrożone w państwie członkowskim sądu, których nie można wyłączyć w drodze umowy.
5. Do oceny istnienia i ważności porozumienia stron w przedmiocie prawa właściwego stosuje się przepisy art. 10, 11 i 13.
). Wybór prawa może być - wbrew obiekcjom zgłaszanym w doktrynie - miarodajny (tak zdecydowanie Gruber w: Haß/Huber/Gruber/Heiderhoff, EU-Insolvenzverordnung (EuInsVO), 2005, Art. 13 EuInsVO Rn. 3). Ewentualnym nadużyciom można bowiem przeciwdziałać przy pomocy regulacji o obejściu prawa (zob. MüKoEGBGB/Sonnenberger, 2010, Einleitung IPR Rn. 769)1. Umowa podlega prawu wybranemu przez strony. Wybór prawa jest dokonany wyraźnie lub w sposób jednoznaczny wynika z postanowień umowy lub okoliczności sprawy. Strony mogą dokonać wyboru prawa właściwego dla całej umowy lub tylko dla jej części.
2. Strony mogą w każdym czasie umówić się, że umowa podlega prawu innemu niż to, które dla tej umowy było uprzednio właściwe na podstawie wcześniejszego wyboru dokonanego zgodnie z niniejszym artykułem lub na podstawie innych przepisów niniejszego rozporządzenia. Zmiana prawa właściwego dokonana przez strony po zawarciu umowy nie narusza ważności umowy ze względu na formę w rozumieniu art. 11 ani praw osób trzecich.
3. W przypadku gdy wszystkie inne elementy stanu faktycznego w chwili dokonywania wyboru prawa właściwego są zlokalizowane w państwie innym niż państwo, którego prawo zostało wybrane, dokonany przez strony wybór nie narusza stosowania tych przepisów prawa tego innego państwa, których nie można wyłączyć w drodze umowy.
4. W przypadku gdy wszystkie inne elementy stanu faktycznego w chwili dokonywania wyboru prawa właściwego są zlokalizowane w jednym lub więcej państwach członkowskich, dokonany przez strony wybór prawa właściwego innego niż prawo państwa członkowskiego nie narusza stosowania przepisów prawa wspólnotowego, w odpowiednich przypadkach w kształcie, w jakim zostały one wdrożone w państwie członkowskim sądu, których nie można wyłączyć w drodze umowy.
5. Do oceny istnienia i ważności porozumienia stron w przedmiocie prawa właściwego stosuje się przepisy art. 10, 11 i 13.
W razie braku wyboru prawa zastosowanie mają łączniki obiektywne. Zgodnie z art. 4 ust. 1 lit. a) RozpUERzymI umowa sprzedaży podlega prawu państwa, w którym sprzedawca ma miejsce zwykłego pobytu. To wskazywałoby na właściwość prawa polskiego.
Gdyby jednak uznać za czynność umowę o rozłożeniu zobowiązania na raty, to - w razie braku wyboru prawa -
CategoryPostepowanieUpadlosciowe CategoryPrawoEuropejskie CategoryPrawoPrywatneMiedzynarodowe CategoryOpiniePrawne
Na tej stronie nie ma komentarzy
