Wersja [2360]
To jest stara wersja SzkodaCywilnoprawna utworzona przez MarcinKrzymuski, 2008-05-25 22:46:11.
Szkoda cywilnoprawna
A. Definicja szkody
Szkodą, w polskim prawie cywilnym, jest wg. tzw. teorii różnicy, uszczerbek, który nastąpił wbrew woli poszkodowanego, w prawnie chronionych dobrach (interesach), i który wyraża się w różnicy pomiędzy stanem dóbr, jaki istniał i jaki mógłby się w normalnej kolei rzeczy wytworzyć, a stanem, jaki powstał na skutek zdarzenia wywołującego zmianę w dotychczasowym stanie rzeczy, z którym to zdarzeniem ustawodawca wiąże powstanie odpowiedzialności odszkodowawczej (Zb. Radwański, System prawa cywilnego – część ogólna, PAN ZNiO 1981, str. 213 – 214 z dalszymi wskazaniami, SN w wyroku z 11.7.1957 r.).
Polskie orzecznictwo i doktryna milczą na temat tego, co mieści się tym pojęciem. Uważam, że w pierwszym rzędzie należą tu prawa podmiotowe.
B. Elementy pojęcia szkody
1. Uszczerbek
Uszczerbek oznacza negatywną różnicę. Wylicza się go wg tzw. metody dyferencjacyjnej. Metoda ta, najbardziej rozpowszechniona, zakłada porównanie stanu rzeczywistego, istniejącego w chwili oceniania szkody, oraz stanu hipotetycznego, jaki wystąpiłby przy założeniu normalnego toku rzeczy. Obliczoną w ten sposób i wyrażoną w pieniądzu szkodę określa się jako szkodę obrachunkową.
W przypadku szkody niemajątkowej naruszenie dóbr i interesów poszkodowanego jest tożsame ze szkodą (krzywda).
Natomiast w przypadku szkody majątkowej uszczerbek ten może mieć dwie formy: straty albo utraconych korzyści.
a. strata
Strata (damnum emergens) to rzeczywista negatywna zmiana stanu majątkowego polegająca na zmniejszeniu się aktywów lub zwiększeniu się pasywów na skutek uszczerbków w majątku istniejącym przed zdarzeniem. Strata nie obejmuje tzw. ubytków naturalnych (powstających z natury rzeczy) oraz pogorszenia rzeczy, o ile wynika ono z normalnego korzystania [Bieniek/Wiśniewski, KC. Komentarz, art. 361 uw. 17].
W kazusie stratę stanowi 10.000 zł, które A wydatkował tytułem czynszu.
b. utracone korzyści
Utraconymi korzyściami (lucrum cessans) jest to, co nie weszło do majątku poszkodowanego na skutek zdarzenia wyrządzającego tą szkodę, czyli - inaczej mówiąc to, co weszłoby do majątku poszkodowanego, gdyby zdarzenie wyrządzające szkodę nie nastąpiło (wyrok SN z dnia 18.1.2002). Korzyści mogą zostać naprawione poprzez odszkodowanie tylko wtedy, gdy uda się wykazać, iż poszkodowany osiągnąłby je w sposób legalny, gdyby nie wystąpiło zdarzenie je powodujące. Wprawdzie wykazanie nie polega na stworzeniu pewności, ale na wykazaniu tak dużego prawdopodobieństwa, że praktycznie można w świetle doświadczenia życiowego przyjąć, że utrata korzyści rzeczywiście miała miejsce (wyrok SN z 21.6.2001).
2. Doznanie uszczerbku wbrew woli
Ten element pozwala odróżnić szkodę od dobrowolnie ponoszonych rozporządzeń jak. np. nakłady i wydatki.
C. Formy szkody
1. Szkoda majątkowa i niemajątkowa (krzywda)
2. Szkoda na mieniu i na osobie
CategoryLeksykon CategoryZobowiazaniaUmowne CategoryZobowiazaniaPozaumowne
Na tej stronie nie ma komentarzy
