Stosunek zobowiązaniowy
A. Definicja stosunku zobowiązaniowego
Zobowiązanie jest stosunkiem prawnym, w którym jedna osoba (wierzyciel) może żądać od drugiej (dłużnika) świadczenia, a ta ostatnia powinna to świadczenie spełnić (CzachorskiZobowiazania, wyd. VIII, str. 45).
B. Podmioty stosunku zobowiązaniowego
W zasadzie w stosunku zobowiązaniowym mamy do czynienia z dwoma podmiotami, którymi są: wierzyciel i dłużnik. W pewnych okolicznościach włączona może być także osoba trzecia.
Pojęcie podmiotów należy odróżnić od pojęcia stron. Strony stosunku zobowiązaniowego są zawsze dwie: strona wierzyciela, strona dłużnika. Po każdej ze stron może występować wiele (pojedynczych) podmiotów. Wówczas mamy do czynienia z wielością dłużników albo wierzycieli (zob. art. 366 i nast. KC
art. 366 KC
§ 1. Kilku dłużników może być zobowiązanych w ten sposób, że wierzyciel może żądać całości lub części świadczenia od wszystkich dłużników łącznie, od kilku z nich lub od każdego z osobna, a zaspokojenie wierzyciela przez któregokolwiek z dłużników zwalnia pozostałych (solidarność dłużników).
§ 2. Aż do zupełnego zaspokojenia wierzyciela wszyscy dłużnicy solidarni pozostają zobowiązani.
).§ 1. Kilku dłużników może być zobowiązanych w ten sposób, że wierzyciel może żądać całości lub części świadczenia od wszystkich dłużników łącznie, od kilku z nich lub od każdego z osobna, a zaspokojenie wierzyciela przez któregokolwiek z dłużników zwalnia pozostałych (solidarność dłużników).
§ 2. Aż do zupełnego zaspokojenia wierzyciela wszyscy dłużnicy solidarni pozostają zobowiązani.
C. Przedmiot stosunku zobowiązaniowego
Przedmiotem stosunku zobowiązaniowego jest określone świadczenie. Pod tym terminem kryje się wskazane w treści stosunku zobowiązaniowego zachowanie się dłużnika na rzecz wierzyciela, które może polegać zarówno na działaniu, zaniechaniu oraz znoszeniu (por. art. 353 § 2 KC
art. 353 KC
§ 1. Zobowiązanie polega na tym, że wierzyciel może żądać od dłużnika świadczenia, a dłużnik powinien świadczenie spełnić.
§ 2. Świadczenie może polegać na działaniu albo na zaniechaniu.
), Safjan w: PietrzykowskiKomentarzKC, 3. wyd., art. 353 nb. 17. Samo świadczenie (w szczególności jego rodzaje) omawiamy osobno.§ 1. Zobowiązanie polega na tym, że wierzyciel może żądać od dłużnika świadczenia, a dłużnik powinien świadczenie spełnić.
§ 2. Świadczenie może polegać na działaniu albo na zaniechaniu.
D. Treść stosunku zobowiązaniowego
Treścią są zawsze uprawnienia wierzyciela (wierzytelność) oraz odpowiadające im obowiązki dłużnika (dług), zob. CzachorskiZobowiazania, wyd. VIII, str. 51.
E. Źródła stosunków zobowiązaniowych
Źródłem stosunków zobowiązaniowych może być:
- czynność prawna (zarówno umowa jak i jednostronną czynność prawna),
- ustawa (tutaj zaliczamy stosunki wynikające z czynu niedozwolonego oraz będące rezultatem bezpodstawnego wzbogacenia),
- akt administracyjny oraz
- (konstytutywne) orzeczenie sądu [por. Safjan w: PietrzykowskiKomentarzKC, 3. wyd., art. 353 nb. 3).
CategoryLeksykonS CategoryZobowiazaniaCzescOgolna CategoryInstytucjePrawaCywilnego
Na tej stronie nie ma komentarzy