Likwidacja granic w regionach przygranicznych - Europejskie Ugrupowanie Współpracy Terytorialnej (EUWT) jako instrument współpracy terytorialnej jednostek samorządu terytorialnego w Europie

Orzeczenie Trybunału Sprawiedliwości Wspólnot Europejskich z dnia 22 października 1987 r.

Sprawa 314/85, Foto-Frost, z siedzibą w Ammersbek przeciwko Hauptzollamt Lübeck-Ost

A. Publikacja
Treść orzeczenia dostępna jest:

• na stronie EUR-Lex tutaj i w j.polskim tutaj
• w bazie LexPolonica pod nr 1152201
• w "Zbiorze Orzeczeń Trybunału i Sądu Pierwszej Instancji" 1987 r. str. 04199

Teksty wyroków, postanowień, opinii i komunikatów zamieszczone na stronie ETS mogą ulec zmianie; tekstami jedynie wiążącymi są wersje opublikowane w „Zbiorze Orzeczeń Trybunału i Sądu Pierwszej Instancji” i w „Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej”.

B. Zawartość
1. Streszczenie orzeczenia
Źródłem tekstu orzeczenia jest strona ETS podana powyżej.

2. Cytowane artykuły
- art. 177 traktatu EWG (obecnie art. 234 TWE)

• art. 5 ust. 2 rozporządzenia Rady (EWG) nr 1697/79 z dnia 24 lipca 1979 r. w sprawie odzyskiwania, po dokonaniu odprawy celnej, należności celnych przywozowych lub wywozowych, które nie były wymagane od osoby odpowiedzialnej za ich uiszczenie, za towary zgłoszone do procedury celnej przewidującej obowiązek uiszczenia takich należności (Dz. Urz. WE L 1979.197.1)
• rozporządzenie Komisji nr 1573/80 z dnia 20 czerwca 1980 r. ustanawiającym przepisy wykonawcze do art. 5 ust. 2 rozporządzenia Rady nr 1697/79 (Dz. Urz. WE L 1980.161.1)
• Protokół z dnia 25 marca 1957 r. dotyczącego niemieckiego handlu wewnętrznego i zagadnień pokrewnych, a także w przedmiocie ważności decyzji, skierowanej do Republiki Federalnej Niemiec w dniu 6 maja 1983 r.
• art. 20 Protokołu w sprawie Statutu Trybunału Sprawiedliwości EWG

3. Powołane orzeczenia
- orzeczenie z dnia 13 maja 1981 r. w sprawie 66/80 International Chemical Corporation, Rec. 1981 r. str. 01191

• wyrok z dnia 23 kwietnia 1986 r. w sprawie 294/83 Parti écologiste „Les Verts” przeciwko Parlamentowi Europejskiemu, Rec. 1986 r. str. 01339

C. Omówienie

Sprawa miała dwa podstawowe zagadnienia, które wymagały rozstrzygnięcia Trybunału:
1. Oceny, czy sąd krajowy jest uprawniony do stwierdzania nieważności aktów organów wspólnotowych (tu: decyzji Komisji).

W opinii Trybunału jedynym właściwym organem jest Trybunał. Przesłankami takiego rozstrzygnięcia była konieczność zagwarantowania jednolitości stosowania prawa wspólnotowego, która byłaby zagrożona w sytuacji rozstrzygania o nieważności aktów wspólnotowych przez sądy krajowe. Sądy krajowe mogą badać zagadnienie ważności takich aktów i w sytuacji wątpliwości kierować sprawę do Trybunału.

2. Oceny dopuszczalności ewentualnej kontroli sądowej przesłanek zastosowania zwolnienia z cła po spełnieniu przesłanek przepisowych

Wątpliwości powstały w związku z brzmieniem przepisu art. 5 ust. 2 rozporządzenia Rady nr 1697/79, który mówił o możliwości odstąpienia od retrospektywnego pokrycia należności celnych.
Tu Trybunał twardo uznał, że w sytuacji spełnienia przesłanek strona ma prawo do zwolnienia. To jest o tyle istotne, że przepis mówi o możliwości udzielenia zwolnienia, co Trybunał rozumie jako obowiązek udzielenia zwolnienia po spełnieniu warunków. A więc zupełnie inna wykładnia niż w polskich przepisach, np. podatkowych.
Co ciekawe przepisy te sa bardzo podobne do art. 220 ust. 2 lit. b WKC, który przewiduje identyczne przesłanki do odstąpienia od naliczenia należności celnych z tą jednak różnicą, że po spełnieniu przesłanek cyt. "retrospektywnego zakśięgowania nie dokonuje się".

To jest bardzo ciekawe orzeczenie jeszcze w zakresie wykładni przesłanek zwolnienia.
Podstawą zastosowania zwolnienia był przepis art. 5 ust. 2 rozporządzenia Rady nr 1697/79 cyt.: „właściwe władze mogą odstąpić od retrospektywnego pokrycia należności celnych przywozowych lub wywozowych, jeśli nie zostały one pobrane w wyniku ich własnego błędu, który w normalnych warunkach nie mógł zostać wykryty przez dłużnika i jeśli sam dłużnik działał przy tym w dobrej wierze, przestrzegając w zakresie swojej deklaracji celnej przepisów obowiązującego prawa” (przesłanki identyczne jak te z art. 220 ust. 2 lit. b WKC). Przesłankami są:

• błąd, który spowodował niepokrycie należności, nie mógł zostać wykryty przez dłużnika działającego w dobrej wierze

Trybunał uznał - poniekąd słusznie - że w sytuacji np. rozbieżności orzecznictwa co do jakiejś kwestii nie można stronie zarzucić złej wiary bądź niewykrycia błędu.

• deklaracja celna została złożona zgodnie z prawem

Ta przesłanka została potwierdzona w toku postępowania przez samą Komisję, która stwierdziła, że Foto‑Frost prawidłowo wypełniło swoją deklarację celną (klasyczny strzał w kolano - bardzo boli).

• brak pokrycia należności w wyniku błędu organu celnego

Trybunał uznał, że prawo organu celnego do późniejszego kontrolowania deklaracji nie oznacza, że przyjęcie deklaracji z błędem nie obciąża organu celnego - wręcz przeciwnie, przyjął, że skoro w deklaracji ujawnione były wszystkie okoliczności faktyczne, to późniejsza kontrola nie mogła wnieść nic nowego i błędne obliczenie należności wynikło z błędnego zastosowania przepisów cyt. "Z przepisu tego wynika, że w przypadku gdy należności celne zostały naliczone w oparciu o niezweryfikowane dane deklaracji celnej, w późniejszym terminie deklaracja ta może zostać poddana kontroli, a wymiar należności skorygowany. W niniejszej sprawie, jak przyznała to Komisja w uwagach i w odpowiedzi na pytanie Trybunału, deklaracja Foto‑Frost zawierała wszystkie dane faktyczne niezbędne do zastosowania odnośnych przepisów i dane te były prawidłowe. W tych okolicznościach kontrola następcza przeprowadzona przez niemieckie władze celne nie mogła ujawnić żadnych nowych okoliczności faktycznych. A zatem należności celne nie zostały pobrane w momencie przywozu towarów właśnie wskutek początkowego błędu władz celnych w stosowaniu właściwych przepisów."

Taka wykładnia tego warunku mogłaby mieć wplyw na stosowanie prawa celnego.
Jeżeli np. w zgłoszeniu celnym zostało podane zwolnienie celne, zgloszenie celne zostało przyjęte to późniejsza weryfikacja mogłaby doprowadzić do sytuacji, w której organ celny z jednej strony odmówi zastosowania zwolnienia a jednocześnie będzie zmuszony do odstąpienia od wymierzenia należności celnych. Oczywiście przy zachowaniu innych warunków do zwolnienia.

---

kategorie
Orzecznictwo Prawo europejskie Prawo celne