Schemat: Zaskarżalność (sensu largo) roszczenia
uwagi odnoszące się do ogólnej struktury roszczenia
miejsce w schemacie Taris(R)
Roszczenie jest zaskarżalne (egzekwowalne) jeżeli: - nadeszła jego wymagalność,
- zobowiązanie nie ma charakteru naturalnego,
- brak jest zarzutów obezwładniających oraz
- brak jest podstaw dla zarzutu nadużycia prawa.
A. WYMAGALNOŚĆ ROSZCZENIA
Roszczenie jest zaskarżalne w pierwszym rzędzie wówczas, gdy jest wymagalne.
Wymagalność ma miejsce, gdy wierzyciel może domagać się spełnienia świadczenia a dłużnik jest zobowiązany je wykonać. Wymagalność roszczenia oznacza więc możność żądania zaspokojenia roszczenia po nadejściu terminu płatności lub po spełnieniu się warunku rozwiązującego (Piasecki [w:] K. Piasecki, Kodeks cywilny. Księga pierwsza. Część ogólna. Komentarz, Zakamycze, 2003, art. 120 nb. 1).
Ogólne reguły ustalania terminu wymagalności w przypadku zobowiązań umownych kreuje art. 455 KC
art. 455 KC
Jeżeli termin spełnienia świadczenia nie jest oznaczony ani nie wynika z właściwości zobowiązania, świadczenie powinno być spełnione niezwłocznie po wezwaniu dłużnika do wykonania.
, który w pierwszym rzędzie odsyła do woli stron. Jeżeli termin spełnienia świadczenia nie jest oznaczony ani nie wynika z właściwości zobowiązania, świadczenie powinno być spełnione niezwłocznie po wezwaniu dłużnika do wykonania.
B. BRAK CHARAKTERU ZOBOWIĄZANIA NATURALNEGO
Zob. ZobowiazanieNaturalne
C. BRAK ZARZUTÓW OBEZWŁADNIAJĄCYCH
Roszczenie nie jest zaskarżalne wówczas, gdy dłużnik może wysunąć przeciw żądaniu wierzyciela zarzut. W tym wypadku chodzi o zarzuty obezwładniające
1. Zarzuty dylatoryjne
Zarzuty dylatoryjne powodują czasowe (przejściowe) obezwładnienie roszczenia. Tutaj zakwalifikować należy:
Zarzuty dylatoryjne powodują czasowe (przejściowe) obezwładnienie roszczenia. Tutaj zakwalifikować należy:
- zarzut niewykonania świadczenia wzajemnego (art. 488 KCart. 488 KC) oraz
§ 1. Świadczenia będące przedmiotem zobowiązań z umów wzajemnych (świadczenia wzajemne) powinny być spełnione jednocześnie, chyba że z umowy, z ustawy albo z orzeczenia sądu lub decyzji innego właściwego organu wynika, iż jedna ze stron obowiązana jest do wcześniejszego świadczenia.
§ 2. Jeżeli świadczenia wzajemne powinny być spełnione jednocześnie, każda ze stron może powstrzymać się ze spełnieniem świadczenia, dopóki druga strona nie zaofiaruje świadczenia wzajemnego. - zarzut prawa zatrzymania rzeczy (art. 461 KCart. 461 KC, art. 496 KC
§ 1. Zobowiązany do wydania cudzej rzeczy może ją zatrzymać aż do chwili zaspokojenia lub zabezpieczenia przysługujących mu roszczeń o zwrot nakładów na rzecz oraz roszczeń o naprawienie szkody przez rzecz wyrządzonej (prawo zatrzymania).
§ 2. Przepisu powyższego nie stosuje się, gdy obowiązek wydania rzeczy wynika z czynu niedozwolonego albo gdy chodzi o zwrot rzeczy wynajętych, wydzierżawionych lub użyczonych.
§ 3. (uchylony).art. 496 KCi nast.).
Jeżeli wskutek odstąpienia od umowy strony mają dokonać zwrotu świadczeń wzajemnych, każdej z nich przysługuje prawo zatrzymania, dopóki druga strona nie zaofiaruje zwrotu otrzymanego świadczenia albo nie zabezpieczy roszczenia o zwrot.
2. Zarzuty peremptoryjne
Zarzut perempotoryjny powoduje trwałe obezwładnienie roszczenia. Najbardziej znanym zarzutem trwale obezwładniającym roszczenie jest zarzut przedawnienia.
Zarzut perempotoryjny powoduje trwałe obezwładnienie roszczenia. Najbardziej znanym zarzutem trwale obezwładniającym roszczenie jest zarzut przedawnienia.
3. BRAK ZARZUTU NADUŻYCIA PRAWA
Nie może być także dochodzone roszczenie, które stanowi nadużycie prawa podmiotowego w rozumieniu art. 5 KC
art. 5 KC
Nie można czynić ze swego prawa użytku, który by był sprzeczny ze społeczno-gospodarczym przeznaczeniem tego prawa lub z zasadami współżycia społecznego. Takie działanie lub zaniechanie uprawnionego nie jest uważane za wykonywanie prawa i nie korzysta z ochrony.
. O przesłankach zarzutu z art. 5 KCNie można czynić ze swego prawa użytku, który by był sprzeczny ze społeczno-gospodarczym przeznaczeniem tego prawa lub z zasadami współżycia społecznego. Takie działanie lub zaniechanie uprawnionego nie jest uważane za wykonywanie prawa i nie korzysta z ochrony.
art. 5 KC
Nie można czynić ze swego prawa użytku, który by był sprzeczny ze społeczno-gospodarczym przeznaczeniem tego prawa lub z zasadami współżycia społecznego. Takie działanie lub zaniechanie uprawnionego nie jest uważane za wykonywanie prawa i nie korzysta z ochrony.
czytaj więcej w dokumencie "Zarzut nadużycia prawa podmiotowego z art. 5 KC".Nie można czynić ze swego prawa użytku, który by był sprzeczny ze społeczno-gospodarczym przeznaczeniem tego prawa lub z zasadami współżycia społecznego. Takie działanie lub zaniechanie uprawnionego nie jest uważane za wykonywanie prawa i nie korzysta z ochrony.
CategorySchematyPrawoCywilne
Na tej stronie nie ma komentarzy