Wersja [3740]
To jest stara wersja RoszczeniePrewencyjne439KC utworzona przez MarcinKrzymuski, 2008-09-10 15:38:50.
Roszczenie prewencyjne z art. 439 1. alternatywa KC
A. Cel roszczenia
Celem roszczenia jest "odwrócenie grożącego niebezpieczeństwa" poprzez przedsięwzięcie niezbędnych ku temu środków. Może ono polegać na podjęciu aktywnych działań (np. zainstalowanie instalacji chroniących sąsiedztwo przed oddziaływaniami), ale także na działaniach pasywnych, w szczególności na zaniechaniu skutkującej szkodą działalności (KaspryszynRadcaPrawny1998, str. 53). Z reguły natomiast działaniem tym nie będzie zapłaty odpowiedniej sumy pieniężnej (KaspryszynRadcaPrawny1998, str. 53).
Środkami niezbędnymi do odwrócenia niebezpieczeństwa będą niewątpliwie te, które zapewniają zapobieżenie grożącej szkodzie w całości przy minimalnym obciążeniu dłużnika. Muszą więc być to środki, które:
- są zdolne do odwrócenia niebezpieczeństwa,
- o najmniejszym stopniu ingerencji w sytuację dłużnika (ultima ratio).
art. 439 KC
Ten, komu wskutek zachowania się innej osoby, w szczególności wskutek braku należytego nadzoru nad ruchem kierowanego przez nią przedsiębiorstwa lub zakładu albo nad stanem posiadanego przez nią budynku lub innego urządzenia, zagraża bezpośrednio szkoda, może żądać, ażeby osoba ta przedsięwzięła środki niezbędne do odwrócenia grożącego niebezpieczeństwa, a w razie potrzeby także, by dała odpowiednie zabezpieczenie.
nie zawiera w tym względzie żadnych ograniczeń. Ograniczenie dotyczące zabezpieczenia ("odpowiednie") nie może zostać przeniesione na żądanie odwrócenia niebezpieczeństwa, albowiem w ten sposób obowiązek zapobieżenia szkodzie zostałby znacznie zrelatywizowany.Ten, komu wskutek zachowania się innej osoby, w szczególności wskutek braku należytego nadzoru nad ruchem kierowanego przez nią przedsiębiorstwa lub zakładu albo nad stanem posiadanego przez nią budynku lub innego urządzenia, zagraża bezpośrednio szkoda, może żądać, ażeby osoba ta przedsięwzięła środki niezbędne do odwrócenia grożącego niebezpieczeństwa, a w razie potrzeby także, by dała odpowiednie zabezpieczenie.
B. Przesłanki roszczenia
Przesłanki roszczenia wynikają nie tylko z brzmienia tego przepisu, ale także z jego celowościowej wykładni.
1. Bezpośrednie zagrożenie szkodą
Generalne pojęcie szkody zostało już przybliżone. Art. 439 KC
art. 439 KC
Ten, komu wskutek zachowania się innej osoby, w szczególności wskutek braku należytego nadzoru nad ruchem kierowanego przez nią przedsiębiorstwa lub zakładu albo nad stanem posiadanego przez nią budynku lub innego urządzenia, zagraża bezpośrednio szkoda, może żądać, ażeby osoba ta przedsięwzięła środki niezbędne do odwrócenia grożącego niebezpieczeństwa, a w razie potrzeby także, by dała odpowiednie zabezpieczenie.
obejmuje swym zastosowaniem przypadki, gdy w grę wchodzi wyrządzenie szkody materialnej (LewaszkiewiczPetrykowskaSPE1974, str. 54; KatnerNP1979, str. 41; inaczej: KaspryszynPalestra1999, str. 12). Groźba spowodowania krzywdy nie wystarczy do uruchomienia roszczenia z art. 439 KCTen, komu wskutek zachowania się innej osoby, w szczególności wskutek braku należytego nadzoru nad ruchem kierowanego przez nią przedsiębiorstwa lub zakładu albo nad stanem posiadanego przez nią budynku lub innego urządzenia, zagraża bezpośrednio szkoda, może żądać, ażeby osoba ta przedsięwzięła środki niezbędne do odwrócenia grożącego niebezpieczeństwa, a w razie potrzeby także, by dała odpowiednie zabezpieczenie.
art. 439 KC
Ten, komu wskutek zachowania się innej osoby, w szczególności wskutek braku należytego nadzoru nad ruchem kierowanego przez nią przedsiębiorstwa lub zakładu albo nad stanem posiadanego przez nią budynku lub innego urządzenia, zagraża bezpośrednio szkoda, może żądać, ażeby osoba ta przedsięwzięła środki niezbędne do odwrócenia grożącego niebezpieczeństwa, a w razie potrzeby także, by dała odpowiednie zabezpieczenie.
. Ten, komu wskutek zachowania się innej osoby, w szczególności wskutek braku należytego nadzoru nad ruchem kierowanego przez nią przedsiębiorstwa lub zakładu albo nad stanem posiadanego przez nią budynku lub innego urządzenia, zagraża bezpośrednio szkoda, może żądać, ażeby osoba ta przedsięwzięła środki niezbędne do odwrócenia grożącego niebezpieczeństwa, a w razie potrzeby także, by dała odpowiednie zabezpieczenie.
Zagrożenie szkodą ma miejsce wówczas, gdy można powiedzieć, iż "według zasad rozsądku i doświadczenia życiowego szkoda będzie 'kolejnym etapem wytworzonego niebezpieczeństwa'" (KatnerNP1979, str. 41).
Zagrożenie szkodą jest bezpośrednie wówczas, gdy do realizacji niebezpieczeństwa nie są konieczne dalsze dodatkowe człony przyczynowo-skutkowe. Ma ono miejsce także wówczas, gdy szkoda już wystąpiła, ale istnieje ryzyko, że ponownie wystąpi (KatnerNP1979, str. 50).
2. Obiektywna naganność zachowania sprawy
Wymóg ten nie jest przewidziany wprost w ustawie.
Przesłanka ta oznacza sprzeczność z prawem, naruszenie cudzych praw podmiotowych oraz niezgodność z zasadami współżycia społecznego (LewaszkiewiczPetrykowskaSPE1974, str. 52-53). W stosunkach sąsiedzkich miarę tą wyznacza art. 144 KC
art. 144 KC
Właściciel nieruchomości powinien przy wykonywaniu swego prawa powstrzymywać się od działań, które by zakłócały korzystanie z nieruchomości sąsiednich ponad przeciętną miarę, wynikającą ze społeczno-gospodarczego przeznaczenia nieruchomości i stosunków miejscowych.
(KatnerNP1979, str. 47).Właściciel nieruchomości powinien przy wykonywaniu swego prawa powstrzymywać się od działań, które by zakłócały korzystanie z nieruchomości sąsiednich ponad przeciętną miarę, wynikającą ze społeczno-gospodarczego przeznaczenia nieruchomości i stosunków miejscowych.
3. Legitymacja czynna
Legitymacja czynna przysługuje każdemu podmiotowi, któremu bezpośrednio zagraża szkoda majątkowa,a więc każdy podmiot, którego prawnie chronione dobra mogłyby doznać uszczerbku, gdyby zrealizowało się istniejące niebezpieczeństwo.
4. Legitymacja bierna
Legitymowanym biernie jest z kolei ten podmiot, którego zachowanie prowadzi do powstania bezpośredniego niebezpieczeństwa szkody dla innych. Odpowiedzialnym będzie więc ten podmiot, który odpowiadałby w razie wystąpienia szkody (KatnerNP1979, str. 42). Zachowaniem może być tu zarówno zaniechanie (na co wskazuje treść przepisu) jak i działanie.
CategorySkrypty CategoryRoszczeniaPrewencyjne CategoryZobowiazaniaPozaumowne
Na tej stronie nie ma komentarzy
