Protokół zmian strony RoszczeniePrewencyjne439KC
Dodane:
CategorySkrypty CategoryRoszczeniaPrewencyjne CategoryCzynyNiedozwolone
Usunięte:
Dodane:
----
Usunięte:
Dodane:
Generalne pojęcie **[[SzkodaCywilnoprawna szkody]]** zostało już przybliżone. Problematyczne jest, czy {{pu przepis="art. 439 KC"}} obejmuje swym zastosowaniem wyłącznie przypadki, gdy w grę wchodzi wyrządzenie [[SzkodaCywilnoprawna szkody majątkowej]], czy też dotyczy zagrożenia spowodowaniem [[SzkodaCywilnoprawna szkody niemajątkowej - krzywdy]] (tak szeroko: KaspryszynPalestra1999, str. 12; Safjan w: PietrzykowskiKomentarzKC, wyd. 4, art. 439 nb. 10; Bieniek w: BieniekKomentarzKC, wyd. 6, art. 439 uw. 5; przeciw ekstensywnej wykładni: LewaszkiewiczPetrykowskaSPE1974, str. 54; KatnerNP1979, str. 41; Czachórski w: SystemPrawaCywilnegoTomIIICz1, str. 655; SkoczylasCywilnoprawneSrodki, str. 142). Pogląd przeciwny wykładni rozszerzającej uzasadnia ograniczenie się tylko do [[SzkodaCywilnoprawna szkody majątkowej]] potencjalnym konfliktem z {{pu przepis="art. 24 KC"}} (SkoczylasCywilnoprawneSrodki, str. 143). Dalej podkreśla się także, że odpowiedzialność prewencyjna nie może być szersza aniżeli odpowiedzialność za już wyrządzoną [[SzkodaCywilnoprawna szkodę]] (Skoczylas, //ibidem//). Także skoro odpowiedzialność za krzywdę zachodzi tylko w ściśle wskazanych wypadkach (zob. {{pu przepis="art. 445 KC"}}, {{pu przepis="art. 446 § 4 KC"}}, {{pu przepis="art. 448 KC"}}), to nie można rozszerzać zastosowania {{pu przepis="art. 439 KC"}}. Większość wychodzi więc z założenia, że w razie zagrożenia krzywdą zastosowanie będzie miał więc wyłącznie {{pu przepis="art. 24 § 1 zd. 1 KC"}}.
Zagrożenie [[SzkodaCywilnoprawna szkodą]] jest bezpośrednie wówczas, gdy do realizacji niebezpieczeństwa nie są konieczne dalsze dodatkowe człony przyczynowo-skutkowe ("bez potrzeby występowania ogniw pośredniczących" (OhanowiczZbiegNormKC, str. 1650 i nast.)). Istnieje więc niemalże pewność, iż [[SzkodaCywilnoprawna szkoda]] w najbliższym czasie wystąpi (Safjan w: PietrzykowskiKomentarzKC, wyd. 4, art. 439 nb. 9). Ma ono miejsce także wówczas, gdy [[SzkodaCywilnoprawna szkoda]] już wystąpiła, ale istnieje ryzyko, że ponownie wystąpi (KatnerNP1979, str. 50).
Zagrożenie [[SzkodaCywilnoprawna szkodą]] jest bezpośrednie wówczas, gdy do realizacji niebezpieczeństwa nie są konieczne dalsze dodatkowe człony przyczynowo-skutkowe ("bez potrzeby występowania ogniw pośredniczących" (OhanowiczZbiegNormKC, str. 1650 i nast.)). Istnieje więc niemalże pewność, iż [[SzkodaCywilnoprawna szkoda]] w najbliższym czasie wystąpi (Safjan w: PietrzykowskiKomentarzKC, wyd. 4, art. 439 nb. 9). Ma ono miejsce także wówczas, gdy [[SzkodaCywilnoprawna szkoda]] już wystąpiła, ale istnieje ryzyko, że ponownie wystąpi (KatnerNP1979, str. 50).
Usunięte:
Zagrożenie [[SzkodaCywilnoprawna szkodą]] jest bezpośrednie wówczas, gdy do realizacji niebezpieczeństwa nie są konieczne dalsze dodatkowe człony przyczynowo-skutkowe ("bez potrzeby występowania ogniw pośredniczących" (OhanowiczZbiegNormKC, str. 1650 i nast.)). Istnieje więc niemalże pewność, iż [[SzkodaCywilnoprawna szkoda]] w najbliższym czasie wystąpi (Safjan w: PietrzykowskiKomentarzKC, wyd. 4, art. 439 nb. 9). Ma ono miejsce także wówczas, gdy [[SzkodaCYwilnoprawna szkoda]] już wystąpiła, ale istnieje ryzyko, że ponownie wystąpi (KatnerNP1979, str. 50).
Dodane:
Przesłanki [[RoszczenieCywilnoprawne roszczenia]] wynikają nie tylko z brzmienia tego przepisu, ale także z jego celowościowej wykładni.
Generalne pojęcie **[[SzkodaCywilnoprawna szkody]]** zostało już przybliżone. Problematyczne jest, czy {{pu przepis="art. 439 KC"}} obejmuje swym zastosowaniem wyłącznie przypadki, gdy w grę wchodzi wyrządzenie [[SzkodaCywilnoprawna szkody majątkowej]], czy też dotyczy zagrożenia spowodowaniem szkody niemajątkowej - krzywdy (tak szeroko: KaspryszynPalestra1999, str. 12; Safjan w: PietrzykowskiKomentarzKC, wyd. 4, art. 439 nb. 10; Bieniek w: BieniekKomentarzKC, wyd. 6, art. 439 uw. 5; przeciw ekstensywnej wykładni: LewaszkiewiczPetrykowskaSPE1974, str. 54; KatnerNP1979, str. 41; Czachórski w: SystemPrawaCywilnegoTomIIICz1, str. 655; SkoczylasCywilnoprawneSrodki, str. 142). Pogląd przeciwny wykładni rozszerzającej uzasadnia ograniczenie się tylko do [[SzkodaCywilnoprawna szkody majątkowej]] potencjalnym konfliktem z {{pu przepis="art. 24 KC"}} (SkoczylasCywilnoprawneSrodki, str. 143). Dalej podkreśla się także, że odpowiedzialność prewencyjna nie może być szersza aniżeli odpowiedzialność za już wyrządzoną [[SzkodaCywilnoprawna szkodę]] (Skoczylas, //ibidem//). Także skoro odpowiedzialność za krzywdę zachodzi tylko w ściśle wskazanych wypadkach (zob. {{pu przepis="art. 445 KC"}}, {{pu przepis="art. 446 § 4 KC"}}, {{pu przepis="art. 448 KC"}}), to nie można rozszerzać zastosowania {{pu przepis="art. 439 KC"}}. Większość wychodzi więc z założenia, że w razie zagrożenia krzywdą zastosowanie będzie miał więc wyłącznie {{pu przepis="art. 24 § 1 zd. 1 KC"}}.
((3)) Zagrożenie szkodą
Zagrożenie [[SzkodaCywilnoprawna szkodą]] ma miejsce wówczas, gdy można powiedzieć, iż "według zasad rozsądku i doświadczenia życiowego [[SzkodaCYwilnoprawna szkoda]] będzie 'kolejnym etapem wytworzonego niebezpieczeństwa'" (KatnerNP1979, str. 41).
((3)) Bezpośredniość zagrożenia
Zagrożenie [[SzkodaCywilnoprawna szkodą]] jest bezpośrednie wówczas, gdy do realizacji niebezpieczeństwa nie są konieczne dalsze dodatkowe człony przyczynowo-skutkowe ("bez potrzeby występowania ogniw pośredniczących" (OhanowiczZbiegNormKC, str. 1650 i nast.)). Istnieje więc niemalże pewność, iż [[SzkodaCywilnoprawna szkoda]] w najbliższym czasie wystąpi (Safjan w: PietrzykowskiKomentarzKC, wyd. 4, art. 439 nb. 9). Ma ono miejsce także wówczas, gdy [[SzkodaCYwilnoprawna szkoda]] już wystąpiła, ale istnieje ryzyko, że ponownie wystąpi (KatnerNP1979, str. 50).
((3)) Źródło zagrożenia
Źródłem zagrożenia powinno być zdarzenie, które - w razie realizacji [[SzkodaCywilnoprawna szkody]] - uzasadniałoby odpowiedzialność deliktową (por. Bieniek w: BieniekKomentarzKC, wyd. 6, art. 439 uw. 3; Safjan w: PietrzykowskiKomentarzKC, wyd. 4, art. 439 nb. 3). Może być nim zarówno działanie jak i zaniechanie.
Sama przesłanka bezprawności oznacza natomiast sprzeczność z prawem, naruszenie cudzych [[PrawoPodmiotowe praw podmiotowych]] oraz niezgodność z zasadami współżycia społecznego (LewaszkiewiczPetrykowskaSPE1974, str. 52-53). W stosunkach sąsiedzkich przepisem wyznaczającym zakres dopuszczalnych oddziaływań będzie {{pu przepis="art. 144 KC"}} (KatnerNP1979, str. 47). W pozostałych sytuacjach będą to normy wynikające ze szczególnych regulacji prawnych.
**Legitymacja czynna** przysługuje każdemu podmiotowi, któremu bezpośrednio zagraża [[SzkodaCywilnoprawna szkoda majątkowa]],a więc każdy podmiot, którego prawnie chronione dobra lub indywidualne interesy mogłyby doznać uszczerbku, gdyby zrealizowało się istniejące niebezpieczeństwo. Nie jest natomiast dopuszczalne rozszerzenie zakresu uprawnionych o te podmioty, które mogą się jedynie przypadkowo znaleźć w zasięgu niebezpieczeństwa a realizacja zagrożenia zależy w jakimś stopniu od przypadku czy zbiegu okoliczności (Czachórski w: SystemPrawaCywilnegoTomIIICz1, str. 656). Inaczej bowiem mielibyśmy do czynienia z możliwością zgłaszania niedopuszczalnej na gruncie polskiego prawa cywilnego //actio popularis//.
**Legitymowanym biernie** jest z kolei ten podmiot, którego zachowanie prowadzi do powstania bezpośredniego niebezpieczeństwa [[SzkodaCywilnoprawna szkody]] dla innych. Odpowiedzialnym będzie więc ten podmiot, który odpowiadałby w razie wystąpienia [[SzkodaCywilnoprawna szkody]] (KatnerNP1979, str. 42). Zachowaniem może być tu zarówno własne zaniechanie (na co wskazuje treść przepisu) jak i działanie, jak i cudze, o ile podmiot ponosiłby odpowiedzialność za nie w razie, gdyby [[SzkodaCywilnoprawna szkoda]] faktycznie wystąpiła, np. {{pu przepis="art. 427 KC"}}, {{pu przepis="art. 429 KC"}}, {{pu przepis="art. 430 KC"}} i {{pu przepis="art. 417 KC"}} i nast. (Czachórski w: SystemPrawaCywilnegoTomIIICz1, str. 657).
Tutaj problematyczne jest w ogóle ustalenie, czy możliwy jest zbieg obydwu norm. Spór ten opiera się na wykładni pojęcia [[SzkodaCywilnoprawna szkody]] w {{pu przepis="art. 439 KC"}}. Przyjmując - za większością - iż {{pu przepis="art. 439 KC"}} nie chroni przed [[SzkodaCywilnoprawna szkodą]] niemajątkową, dochodzimy do konkluzji, iż zbieg obydwu przepisów nie jest możliwy. Odmienny pogląd reprezentuje Bieniek (w: BieniekKomentarzKC, wyd. 6, art. 439 uw. 2 c)), którego zdaniem {{pu przepis="art. 24 KC"}} stanowi //lex specialis// do {{pu przepis="art. 439 KC"}}. Ten pogląd jednak ze względu na odmienność przesłanek nie może zostać przyjęty.
Generalne pojęcie **[[SzkodaCywilnoprawna szkody]]** zostało już przybliżone. Problematyczne jest, czy {{pu przepis="art. 439 KC"}} obejmuje swym zastosowaniem wyłącznie przypadki, gdy w grę wchodzi wyrządzenie [[SzkodaCywilnoprawna szkody majątkowej]], czy też dotyczy zagrożenia spowodowaniem szkody niemajątkowej - krzywdy (tak szeroko: KaspryszynPalestra1999, str. 12; Safjan w: PietrzykowskiKomentarzKC, wyd. 4, art. 439 nb. 10; Bieniek w: BieniekKomentarzKC, wyd. 6, art. 439 uw. 5; przeciw ekstensywnej wykładni: LewaszkiewiczPetrykowskaSPE1974, str. 54; KatnerNP1979, str. 41; Czachórski w: SystemPrawaCywilnegoTomIIICz1, str. 655; SkoczylasCywilnoprawneSrodki, str. 142). Pogląd przeciwny wykładni rozszerzającej uzasadnia ograniczenie się tylko do [[SzkodaCywilnoprawna szkody majątkowej]] potencjalnym konfliktem z {{pu przepis="art. 24 KC"}} (SkoczylasCywilnoprawneSrodki, str. 143). Dalej podkreśla się także, że odpowiedzialność prewencyjna nie może być szersza aniżeli odpowiedzialność za już wyrządzoną [[SzkodaCywilnoprawna szkodę]] (Skoczylas, //ibidem//). Także skoro odpowiedzialność za krzywdę zachodzi tylko w ściśle wskazanych wypadkach (zob. {{pu przepis="art. 445 KC"}}, {{pu przepis="art. 446 § 4 KC"}}, {{pu przepis="art. 448 KC"}}), to nie można rozszerzać zastosowania {{pu przepis="art. 439 KC"}}. Większość wychodzi więc z założenia, że w razie zagrożenia krzywdą zastosowanie będzie miał więc wyłącznie {{pu przepis="art. 24 § 1 zd. 1 KC"}}.
((3)) Zagrożenie szkodą
Zagrożenie [[SzkodaCywilnoprawna szkodą]] ma miejsce wówczas, gdy można powiedzieć, iż "według zasad rozsądku i doświadczenia życiowego [[SzkodaCYwilnoprawna szkoda]] będzie 'kolejnym etapem wytworzonego niebezpieczeństwa'" (KatnerNP1979, str. 41).
((3)) Bezpośredniość zagrożenia
Zagrożenie [[SzkodaCywilnoprawna szkodą]] jest bezpośrednie wówczas, gdy do realizacji niebezpieczeństwa nie są konieczne dalsze dodatkowe człony przyczynowo-skutkowe ("bez potrzeby występowania ogniw pośredniczących" (OhanowiczZbiegNormKC, str. 1650 i nast.)). Istnieje więc niemalże pewność, iż [[SzkodaCywilnoprawna szkoda]] w najbliższym czasie wystąpi (Safjan w: PietrzykowskiKomentarzKC, wyd. 4, art. 439 nb. 9). Ma ono miejsce także wówczas, gdy [[SzkodaCYwilnoprawna szkoda]] już wystąpiła, ale istnieje ryzyko, że ponownie wystąpi (KatnerNP1979, str. 50).
((3)) Źródło zagrożenia
Źródłem zagrożenia powinno być zdarzenie, które - w razie realizacji [[SzkodaCywilnoprawna szkody]] - uzasadniałoby odpowiedzialność deliktową (por. Bieniek w: BieniekKomentarzKC, wyd. 6, art. 439 uw. 3; Safjan w: PietrzykowskiKomentarzKC, wyd. 4, art. 439 nb. 3). Może być nim zarówno działanie jak i zaniechanie.
Sama przesłanka bezprawności oznacza natomiast sprzeczność z prawem, naruszenie cudzych [[PrawoPodmiotowe praw podmiotowych]] oraz niezgodność z zasadami współżycia społecznego (LewaszkiewiczPetrykowskaSPE1974, str. 52-53). W stosunkach sąsiedzkich przepisem wyznaczającym zakres dopuszczalnych oddziaływań będzie {{pu przepis="art. 144 KC"}} (KatnerNP1979, str. 47). W pozostałych sytuacjach będą to normy wynikające ze szczególnych regulacji prawnych.
**Legitymacja czynna** przysługuje każdemu podmiotowi, któremu bezpośrednio zagraża [[SzkodaCywilnoprawna szkoda majątkowa]],a więc każdy podmiot, którego prawnie chronione dobra lub indywidualne interesy mogłyby doznać uszczerbku, gdyby zrealizowało się istniejące niebezpieczeństwo. Nie jest natomiast dopuszczalne rozszerzenie zakresu uprawnionych o te podmioty, które mogą się jedynie przypadkowo znaleźć w zasięgu niebezpieczeństwa a realizacja zagrożenia zależy w jakimś stopniu od przypadku czy zbiegu okoliczności (Czachórski w: SystemPrawaCywilnegoTomIIICz1, str. 656). Inaczej bowiem mielibyśmy do czynienia z możliwością zgłaszania niedopuszczalnej na gruncie polskiego prawa cywilnego //actio popularis//.
**Legitymowanym biernie** jest z kolei ten podmiot, którego zachowanie prowadzi do powstania bezpośredniego niebezpieczeństwa [[SzkodaCywilnoprawna szkody]] dla innych. Odpowiedzialnym będzie więc ten podmiot, który odpowiadałby w razie wystąpienia [[SzkodaCywilnoprawna szkody]] (KatnerNP1979, str. 42). Zachowaniem może być tu zarówno własne zaniechanie (na co wskazuje treść przepisu) jak i działanie, jak i cudze, o ile podmiot ponosiłby odpowiedzialność za nie w razie, gdyby [[SzkodaCywilnoprawna szkoda]] faktycznie wystąpiła, np. {{pu przepis="art. 427 KC"}}, {{pu przepis="art. 429 KC"}}, {{pu przepis="art. 430 KC"}} i {{pu przepis="art. 417 KC"}} i nast. (Czachórski w: SystemPrawaCywilnegoTomIIICz1, str. 657).
Tutaj problematyczne jest w ogóle ustalenie, czy możliwy jest zbieg obydwu norm. Spór ten opiera się na wykładni pojęcia [[SzkodaCywilnoprawna szkody]] w {{pu przepis="art. 439 KC"}}. Przyjmując - za większością - iż {{pu przepis="art. 439 KC"}} nie chroni przed [[SzkodaCywilnoprawna szkodą]] niemajątkową, dochodzimy do konkluzji, iż zbieg obydwu przepisów nie jest możliwy. Odmienny pogląd reprezentuje Bieniek (w: BieniekKomentarzKC, wyd. 6, art. 439 uw. 2 c)), którego zdaniem {{pu przepis="art. 24 KC"}} stanowi //lex specialis// do {{pu przepis="art. 439 KC"}}. Ten pogląd jednak ze względu na odmienność przesłanek nie może zostać przyjęty.
Usunięte:
Generalne pojęcie **[[SzkodaCywilnoprawna szkody]]** zostało już przybliżone. Problematyczne jest, czy {{pu przepis="art. 439 KC"}} obejmuje swym zastosowaniem wyłącznie przypadki, gdy w grę wchodzi wyrządzenie [[SzkodaCywilnoprawna szkody majątkowej]], czy też dotyczy zagrożenia spowodowaniem szkody niemajątkowej - krzywdy (tak szeroko: KaspryszynPalestra1999, str. 12; Safjan w: PietrzykowskiKomentarzKC, wyd. 4, art. 439 nb. 10; Bieniek w: BieniekKomentarzKC, wyd. 6, art. 439 uw. 5; przeciw ekstensywnej wykładni: LewaszkiewiczPetrykowskaSPE1974, str. 54; KatnerNP1979, str. 41; Czachórski w: SystemPrawaCywilnegoTomIIICz1, str. 655; SkoczylasCywilnoprawneSrodki, str. 142). Pogląd przeciwny wykładni rozszerzającej uzasadnia ograniczenie się tylko do szkody majątkowej potencjalnym konfliktem z {{pu przepis="art. 24 KC"}} (SkoczylasCywilnoprawneSrodki, str. 143). Dalej podkreśla się także, że odpowiedzialność prewencyjna nie może być szersza aniżeli odpowiedzialność za już wyrządzoną szkodę (Skoczylas, ibidem). także skoro odpowiedzialność za krzywdę zachodzi tylko w ściśle wskazanych wypadkach (zob. {{pu przepis="art. 445 KC"}}, {{pu przepis="art. 446 § 4 KC"}}, {{pu przepis="art. 448 KC"}}), to nie można rozszerzać zastosowania {{pu przepis="art. 439 KC"}}. Większość wychodzi więc z założenia, że w razie zagrożenia krzywdą zastosowanie będzie miał więc wyłącznie {{pu przepis="art. 24 § 1 zd. 1 KC"}}.
Zagrożenie szkodą ma miejsce wówczas, gdy można powiedzieć, iż "według zasad rozsądku i doświadczenia życiowego szkoda będzie 'kolejnym etapem wytworzonego niebezpieczeństwa'" (KatnerNP1979, str. 41).
Zagrożenie szkodą jest bezpośrednie wówczas, gdy do realizacji niebezpieczeństwa nie są konieczne dalsze dodatkowe człony przyczynowo-skutkowe ("bez potrzeby występowania ogniw pośredniczących" (OhanowiczZbiegNormKC, str. 1650 i nast.)). Istnieje więc niemalże pewność, iż szkoda w najbliższym czasie wystąpi (Safjan w: PietrzykowskiKomentarzKC, wyd. 4, art. 439 nb. 9) Ma ono miejsce także wówczas, gdy szkoda już wystąpiła, ale istnieje ryzyko, że ponownie wystąpi (KatnerNP1979, str. 50).
Źródłem zagrożenia powinno być zdarzenie, które - w razie realizacji szkody - uzasadniałoby odpowiedzialność deliktową (por. Bieniek w: BieniekKomentarzKC, wyd. 6, art. 439 uw. 3; Safjan w: PietrzykowskiKomentarzKC, wyd. 4, art. 439 nb. 3). Może być nim zarówno działanie jak i zaniechanie
Sama przesłanka bezprawności oznacza natomiast sprzeczność z prawem, naruszenie cudzych praw podmiotowych oraz niezgodność z zasadami współżycia społecznego (LewaszkiewiczPetrykowskaSPE1974, str. 52-53). W stosunkach sąsiedzkich przepisem wyznaczającym zakres dopuszczalnych oddziaływań będzie {{pu przepis="art. 144 KC"}} (KatnerNP1979, str. 47). W pozostałych sytuacjach będą to normy wynikające ze szczególnych regulacji prawnych.
**Legitymacja czynna** przysługuje każdemu podmiotowi, któremu bezpośrednio zagraża szkoda majątkowa,a więc każdy podmiot, którego prawnie chronione dobra lub indywidualne interesy mogłyby doznać uszczerbku, gdyby zrealizowało się istniejące niebezpieczeństwo. Nie jest natomiast dopuszczalne rozszerzenie zakresu uprawnionych o te podmioty, które mogą się jedynie przypadkowo znaleźć w zasięgu niebezpieczeństwa a realizacja zagrożenia zależy w jakimś stopniu od przypadku czy zbiegu okoliczności (Czachórski w: SystemPrawaCywilnegoTomIIICz1, str. 656). Inaczej bowiem mielibyśmy do czynienia z możliwością zgłaszania niedopuszczalnej na gruncie polskiego prawa cywilnego //actio popularis//.
**Legitymowanym biernie** jest z kolei ten podmiot, którego zachowanie prowadzi do powstania bezpośredniego niebezpieczeństwa szkody dla innych. Odpowiedzialnym będzie więc ten podmiot, który odpowiadałby w razie wystąpienia szkody (KatnerNP1979, str. 42). Zachowaniem może być tu zarówno własne zaniechanie (na co wskazuje treść przepisu) jak i działanie, jak i cudze, o ile podmiot ponosiłby odpowiedzialność za nie w razie, gdyby szkoda faktycznie wystąpiła, np. {{pu przepis="art. 427 KC"}}, {{pu przepis="art. 429 KC"}}, {{pu przepis="art. 430 KC"}} i {{pu przepis="art. 417 KC"}} i nast. (Czachórski w: SystemPrawaCywilnegoTomIIICz1, str. 657).
Tutaj problematyczne jest w ogóle ustalenie, czy możliwy jest zbieg obydwu norm. Spór ten opiera się na wykładni pojęcia szkoda w {{pu przepis="art. 439 KC"}}. Przyjmując - za większością - iż {{pu przepis="art. 439 KC"}} nie chroni przed szkodą niemajątkową, dochodzimy do konkluzji, iż zbieg obydwu przepisów nie jest możliwy. Odmienny pogląd reprezentuje Bieniek (w: BieniekKomentarzKC, wyd. 6, art. 439 uw. 2 c)), którego zdaniem {{pu przepis="art. 24 KC"}} stanowi //lex specialis// do {{pu przepis="art. 439 KC"}}. Ten pogląd jednak ze względu na odmienność przesłanek nie może zostać przyjęty.
Dodane:
((2)) Zakres roszczenia
Warto także w tym miejscu zauważyć, iż roszczenie z {{pu przepis="art. 439 KC"}} idzie dalej aniżeli podobne roszczenia z {{pu przepis="art. 24 KC"}} czy {{pu przepis="art. 222 § 2 KC"}} (zob. odpowiednio RoszczeniePrewencyjne24KC oraz RoszczeniePrewencyjne222KC). "Umożliwia on bowiem domaganie się wszelkich niezbędnych w danej sytuacji przedsięwzięć, a nie tylko zaniechania działania grożącego [[SzkodaCywilnoprawna szkodą]]" (SkoczylasCywilnoprawneSrodki, str. 148).
Warto także w tym miejscu zauważyć, iż roszczenie z {{pu przepis="art. 439 KC"}} idzie dalej aniżeli podobne roszczenia z {{pu przepis="art. 24 KC"}} czy {{pu przepis="art. 222 § 2 KC"}} (zob. odpowiednio RoszczeniePrewencyjne24KC oraz RoszczeniePrewencyjne222KC). "Umożliwia on bowiem domaganie się wszelkich niezbędnych w danej sytuacji przedsięwzięć, a nie tylko zaniechania działania grożącego [[SzkodaCywilnoprawna szkodą]]" (SkoczylasCywilnoprawneSrodki, str. 148).
Usunięte:
Dodane:
Celem [[RoszczenieCywilnoprawne roszczenia]] jest "odwrócenie grożącego niebezpieczeństwa" poprzez przedsięwzięcie niezbędnych ku temu środków. Może ono polegać na podjęciu aktywnych działań (np. zainstalowanie instalacji chroniących sąsiedztwo przed oddziaływaniami), ale także na działaniach pasywnych, w szczególności na zaniechaniu skutkującej [[SzkodaCywilnoprawna szkodą]] działalności (KaspryszynRadcaPrawny1998, str. 53). Z reguły natomiast działaniem tym nie będzie zapłata odpowiedniej sumy pieniężnej (KaspryszynRadcaPrawny1998, str. 53).
((2)) Niezbędne środki
Środkami niezbędnymi do odwrócenia niebezpieczeństwa będą niewątpliwie te, które zapewniają zapobieżenie grożącej [[SzkodaCywilnoprawna szkodzie]] w całości przy minimalnym obciążeniu dłużnika. Muszą więc być to środki, które:
- o najmniejszym stopniu ingerencji w sytuację dłużnika (//ultima ratio//).
((2)) Granice zobowiązania dłużnika
Powstaje pytanie, czy i gdzie leży granica zobowiązania dłużnika. Agopszowicz skłaniał się do ograniczenia tych nakładów do wysokości pełnej [[SzkodaCywilnoprawna szkody]] (AgopszowiczObowiazek1978, str. 117). Lewaszkiewicz-Petrykowska uważała natomiast, iż środki w celu zapobieżenia [[SzkodaCywilnoprawna szkodzie]] powinny być podejmowane bez względu na ich koszt i konieczne wysiłki (LewaszkiewiczPetrykowskaSPE1974, str. 54; KatnerNP1979, str. 51). Zaproponowana powyżej koncepcja odpowiada temu drugiemu poglądowi. Zasługuje on na uznanie również dlatego, że {{pu przepis="art. 439 KC"}} nie zawiera w tym względzie żadnych ograniczeń. Ograniczenie dotyczące zabezpieczenia ("odpowiednie") nie może zostać przeniesione na żądanie odwrócenia niebezpieczeństwa, albowiem w ten sposób obowiązek zapobieżenia [[SzkodaCywilnoprawna szkodzie]] zostałby znacznie zrelatywizowany.
((2)) Niezbędne środki
Środkami niezbędnymi do odwrócenia niebezpieczeństwa będą niewątpliwie te, które zapewniają zapobieżenie grożącej [[SzkodaCywilnoprawna szkodzie]] w całości przy minimalnym obciążeniu dłużnika. Muszą więc być to środki, które:
- o najmniejszym stopniu ingerencji w sytuację dłużnika (//ultima ratio//).
((2)) Granice zobowiązania dłużnika
Powstaje pytanie, czy i gdzie leży granica zobowiązania dłużnika. Agopszowicz skłaniał się do ograniczenia tych nakładów do wysokości pełnej [[SzkodaCywilnoprawna szkody]] (AgopszowiczObowiazek1978, str. 117). Lewaszkiewicz-Petrykowska uważała natomiast, iż środki w celu zapobieżenia [[SzkodaCywilnoprawna szkodzie]] powinny być podejmowane bez względu na ich koszt i konieczne wysiłki (LewaszkiewiczPetrykowskaSPE1974, str. 54; KatnerNP1979, str. 51). Zaproponowana powyżej koncepcja odpowiada temu drugiemu poglądowi. Zasługuje on na uznanie również dlatego, że {{pu przepis="art. 439 KC"}} nie zawiera w tym względzie żadnych ograniczeń. Ograniczenie dotyczące zabezpieczenia ("odpowiednie") nie może zostać przeniesione na żądanie odwrócenia niebezpieczeństwa, albowiem w ten sposób obowiązek zapobieżenia [[SzkodaCywilnoprawna szkodzie]] zostałby znacznie zrelatywizowany.
Usunięte:
Środkami niezbędnymi do odwrócenia niebezpieczeństwa będą niewątpliwie te, które zapewniają zapobieżenie grożącej szkodzie w całości przy minimalnym obciążeniu dłużnika. Muszą więc być to środki, które:
- o najmniejszym stopniu ingerencji w sytuację dłużnika (ultima ratio).
Powstaje pytanie, czy i gdzie leży granica zobowiązania dłużnika. Agopszowicz skłaniał się do ograniczenia tych nakładów do wysokości pełnej szkody (AgopszowiczObowiazek1978, str. 117). Lewaszkiewicz-Petrykowska uważała natomiast, iż środki w celu zapobieżenia szkodzie powinny być podejmowane bez względu na ich koszt i konieczne wysiłki (LewaszkiewiczPetrykowskaSPE1974, str. 54; KatnerNP1979, str. 51). Zaproponowana powyżej koncepcja odpowiada temu drugiemu poglądowi. Zasługuje on na uznanie również dlatego, że {{pu przepis="art. 439 KC"}} nie zawiera w tym względzie żadnych ograniczeń. Ograniczenie dotyczące zabezpieczenia ("odpowiednie") nie może zostać przeniesione na żądanie odwrócenia niebezpieczeństwa, albowiem w ten sposób obowiązek zapobieżenia szkodzie zostałby znacznie zrelatywizowany.
Dodane:
Zagrożenie szkodą ma miejsce wówczas, gdy można powiedzieć, iż "według zasad rozsądku i doświadczenia życiowego szkoda będzie 'kolejnym etapem wytworzonego niebezpieczeństwa'" (KatnerNP1979, str. 41).
Zagrożenie szkodą jest bezpośrednie wówczas, gdy do realizacji niebezpieczeństwa nie są konieczne dalsze dodatkowe człony przyczynowo-skutkowe ("bez potrzeby występowania ogniw pośredniczących" (OhanowiczZbiegNormKC, str. 1650 i nast.)). Istnieje więc niemalże pewność, iż szkoda w najbliższym czasie wystąpi (Safjan w: PietrzykowskiKomentarzKC, wyd. 4, art. 439 nb. 9) Ma ono miejsce także wówczas, gdy szkoda już wystąpiła, ale istnieje ryzyko, że ponownie wystąpi (KatnerNP1979, str. 50).
Zagrożenie szkodą jest bezpośrednie wówczas, gdy do realizacji niebezpieczeństwa nie są konieczne dalsze dodatkowe człony przyczynowo-skutkowe ("bez potrzeby występowania ogniw pośredniczących" (OhanowiczZbiegNormKC, str. 1650 i nast.)). Istnieje więc niemalże pewność, iż szkoda w najbliższym czasie wystąpi (Safjan w: PietrzykowskiKomentarzKC, wyd. 4, art. 439 nb. 9) Ma ono miejsce także wówczas, gdy szkoda już wystąpiła, ale istnieje ryzyko, że ponownie wystąpi (KatnerNP1979, str. 50).
Usunięte:
Zagrożenie szkodą jest bezpośrednie wówczas, gdy do realizacji niebezpieczeństwa nie są konieczne dalsze dodatkowe człony przyczynowo-skutkowe. Istnieje więc niemalże pewność, iż szkoda w najbliższym czasie wystąpi (Safjan w: PietrzykowskiKomentarzKC, wyd. 4, art. 439 nb. 9) Ma ono miejsce także wówczas, gdy szkoda już wystąpiła, ale istnieje ryzyko, że ponownie wystąpi (KatnerNP1979, str. 50).
Dodane:
Generalne pojęcie **[[SzkodaCywilnoprawna szkody]]** zostało już przybliżone. Problematyczne jest, czy {{pu przepis="art. 439 KC"}} obejmuje swym zastosowaniem wyłącznie przypadki, gdy w grę wchodzi wyrządzenie [[SzkodaCywilnoprawna szkody majątkowej]], czy też dotyczy zagrożenia spowodowaniem szkody niemajątkowej - krzywdy (tak szeroko: KaspryszynPalestra1999, str. 12; Safjan w: PietrzykowskiKomentarzKC, wyd. 4, art. 439 nb. 10; Bieniek w: BieniekKomentarzKC, wyd. 6, art. 439 uw. 5; przeciw ekstensywnej wykładni: LewaszkiewiczPetrykowskaSPE1974, str. 54; KatnerNP1979, str. 41; Czachórski w: SystemPrawaCywilnegoTomIIICz1, str. 655; SkoczylasCywilnoprawneSrodki, str. 142). Pogląd przeciwny wykładni rozszerzającej uzasadnia ograniczenie się tylko do szkody majątkowej potencjalnym konfliktem z {{pu przepis="art. 24 KC"}} (SkoczylasCywilnoprawneSrodki, str. 143). Dalej podkreśla się także, że odpowiedzialność prewencyjna nie może być szersza aniżeli odpowiedzialność za już wyrządzoną szkodę (Skoczylas, ibidem). także skoro odpowiedzialność za krzywdę zachodzi tylko w ściśle wskazanych wypadkach (zob. {{pu przepis="art. 445 KC"}}, {{pu przepis="art. 446 § 4 KC"}}, {{pu przepis="art. 448 KC"}}), to nie można rozszerzać zastosowania {{pu przepis="art. 439 KC"}}. Większość wychodzi więc z założenia, że w razie zagrożenia krzywdą zastosowanie będzie miał więc wyłącznie {{pu przepis="art. 24 § 1 zd. 1 KC"}}.
Usunięte:
Dodane:
Generalne pojęcie **[[SzkodaCywilnoprawna szkody]]** zostało już przybliżone. Problematyczne jest, czy {{pu przepis="art. 439 KC"}} obejmuje swym zastosowaniem wyłącznie przypadki, gdy w grę wchodzi wyrządzenie [[SzkodaCywinoprawna szkody majątkowej]], czy też dotyczy zagrożenia spowodowaniem szkody niemajątkowej - krzywdy (tak szeroko: KaspryszynPalestra1999, str. 12; Safjan w: PietrzykowskiKomentarzKC, wyd. 4, art. 439 nb. 10; Bieniek w: BieniekKomentarzKC, wyd. 6, art. 439 uw. 5; przeciw ekstensywnej wykładni: LewaszkiewiczPetrykowskaSPE1974, str. 54; KatnerNP1979, str. 41; Czachórski w: SystemPrawaCywilnegoTomIIICz1, str. 655; SkoczylasCywilnoprawneSrodki, str. 142). Pogląd przeciwny wykładni rozszerzającej uzasadnia ograniczenie się tylko do szkody majątkowej potencjalnym konfliktem z {{pu przepis="art. 24 KC"}} (SkoczylasCywilnoprawneSrodki, str. 143). Dalej podkreśla się także, że odpowiedzialność prewencyjna nie może być szersza aniżeli odpowiedzialność za już wyrządzoną szkodę (Skoczylas, ibidem). także skoro odpowiedzialność za krzywdę zachodzi tylko w ściśle wskazanych wypadkach (zob. {{pu przepis="art. 445 KC"}}, {{pu przepis="art. 446 § 4 KC"}}, {{pu przepis="art. 448 KC"}}), to nie można rozszerzać zastosowania {{pu przepis="art. 439 KC"}}. Większość wychodzi więc z założenia, że w razie zagrożenia krzywdą zastosowanie będzie miał więc wyłącznie {{pu przepis="art. 24 § 1 zd. 1 KC"}}.
Usunięte:
Dodane:
Generalne pojęcie **[[SzkodaCywilnoprawna szkody]]** zostało już przybliżone. Problematyczne jest, czy{{pu przepis="art. 439 KC"}} obejmuje swym zastosowaniem wyłącznie przypadki, gdy w grę wchodzi wyrządzenie szkody majątkowej, czy też dotyczy zagrożenia spowodowaniem szkody niemajątkowej - krzywdy (tak: KaspryszynPalestra1999, str. 12; Safjan w: PietrzykowskiKomentarzKC, wyd. 4, art. 439 nb. 10; Bieniek w: BieniekKomentarzKC, wyd. 6, art. 439 uw. 5; przeciw ekstensywnej wykładni: LewaszkiewiczPetrykowskaSPE1974, str. 54; KatnerNP1979, str. 41; Czachórski w: SystemPrawaCywilnegoTomIIICz1, str. 655; SkoczylasCywilnoprawneSrodki, str. 142). Pogląd przeciwny uzasadnia ograniczenie się tylko do szkody majątkowej potencjalnym konfliktem z {{pu przepis="art. 24 KC"}} (SkoczylasCywilnoprawneSrodki, str. 143). Ponadto odpowiedzialność prewencyjna nie może być szersza aniżeli odpowiedzialność za już wyrządzoną szkodę (Skoczylas, ibidem). Skoro odpowiedzialność za krzywdę zachodzi tylko w ściśle wskazanych wypadkach (zob. {{pu przepis="art. 445 KC"}}, {{pu przepis="art. 446 § 4 KC"}}, {{pu przepis="art. 448 KC"}}), to nie można rozszerzać zastosowania {{pu przepis="art. 439 KC"}}. W razie zagrożenia krzywdą zastosowanie będzie miał więc wyłącznie {{pu przepis="art. 24 § 1 zd. 1 KC"}}.
Tutaj problematyczne jest w ogóle ustalenie, czy możliwy jest zbieg obydwu norm. Spór ten opiera się na wykładni pojęcia szkoda w {{pu przepis="art. 439 KC"}}. Przyjmując - za większością - iż {{pu przepis="art. 439 KC"}} nie chroni przed szkodą niemajątkową, dochodzimy do konkluzji, iż zbieg obydwu przepisów nie jest możliwy. Odmienny pogląd reprezentuje Bieniek (w: BieniekKomentarzKC, wyd. 6, art. 439 uw. 2 c)), którego zdaniem {{pu przepis="art. 24 KC"}} stanowi //lex specialis// do {{pu przepis="art. 439 KC"}}. Ten pogląd jednak ze względu na odmienność przesłanek nie może zostać przyjęty.
Tutaj problematyczne jest w ogóle ustalenie, czy możliwy jest zbieg obydwu norm. Spór ten opiera się na wykładni pojęcia szkoda w {{pu przepis="art. 439 KC"}}. Przyjmując - za większością - iż {{pu przepis="art. 439 KC"}} nie chroni przed szkodą niemajątkową, dochodzimy do konkluzji, iż zbieg obydwu przepisów nie jest możliwy. Odmienny pogląd reprezentuje Bieniek (w: BieniekKomentarzKC, wyd. 6, art. 439 uw. 2 c)), którego zdaniem {{pu przepis="art. 24 KC"}} stanowi //lex specialis// do {{pu przepis="art. 439 KC"}}. Ten pogląd jednak ze względu na odmienność przesłanek nie może zostać przyjęty.
Usunięte:
Tutaj problematyczne jest w ogóle ustalenie, czy możliwy jest zbieg obydwu norm. Spór ten opiera się na wykładni pojęcia szkoda w {{pu przepis="art. 439 KC"}}. (KaspryszynPalestra1999, str. 12). Przyjmując - za większością - iż {{pu przepis="art. 439 KC"}} chroni także przed szkodą niemajątkową, dochodzimy do konkluzji, iż możliwy jest zbieg obydwu przepisów. Wg Kaspryszyna zastosowanie powinien wówczas znaleźć {{pu przepis="art. 439 KC"}}, mimo iż przewiduje surowsze wymagania niż {{pu przepis="art. 24 § 1 zd. 1 KC"}}, ograniczający się w zasadzie do - i tak przecież domniemywanej - bezprawności zagrożenia dobra osobistego (KaspryszynPalestra1999, str. 13).
{{image url="Schemat_zbiegu_przepisow_KC_2.png"}}
Odmienny pogląd reprezentuje Bieniek (w: BieniekKomentarzKC, wyd. 6, art. 439 uw. 2 c)), którego zdaniem {{pu przepis="art. 24 KC"}} stanowi //lex specialis// do {{pu przepis="art. 439 KC"}}. Pogląd ten natmmiast zdecydowanie odrzuca Safjan (w: PietrzykowskiKomentarzKC, wyd. 4, art. 439 nb. 5).
Literatura:
Zamówienia:
Wybrane zagadnienia cywilnoprawnej ochrony środowiska : materiały konferencyjne / red. nauk. Wojciech Radecki ; Szkoła Główna Gospodarstwa Wiejskiego - Akademia Rolnicza; Warszawa : Wydaw. SGGW-AR, 1990.
Wojciech Radecki, Odpowiedzialność cywilna w ochronie środowiska, Ossolineum 1987, ISBN 83-04-02605-8
----
Dodane:
Warto także w tym miejscu zauważyć, iż roszczenie z {{pu przepis="art. 439 KC"}} idzie dalej aniżeli podobne roszczenia z {{pu przepis="art. 24 KC"}} czy {{pu przepis="art. 222 § 2 KC"}} (zob. odpowiednio RoszczeniePrewencyjne24KC oraz RoszczeniePrewencyjne222KC). "Umożliwia on bowiem domaganie się wszelkich niezbędnych w danej sytuacji przedsięwzięć, a nie tylko zaniechania działania grożącego szkodą" (SkoczylasCywilnoprawneSrodki, str. 148).
Dodane:
Za wymogiem bezprawności zachowania opowiada się m.in. Kasprzyk (KasprzykPalestra1989, str. 17 - 33). Przekonują w szczególności argumenty mówiące o zależności między przestrzeganiem prawa a żądaniem odwrócenia niebezpieczeństwa (KasprzykPalestra1989, str. 26 - 28). Także systematyka oraz porównanie {{pu przepis="art. 439 KC"}} z innymi przepisami prewencyjnymi ({{pu przepis="art. 24 KC"}} i {{pu przepis="art. 222 § 2 KC"}}) czy przepisem {{pu przepis="art. 423 KC"}} wskazują na to, iż jedynym warunkiem uzasadniającym możliwość zaniechania powodowania zagrożenia powinna być bezprawność działania (KasprzykPalestra1989, str. 28 - 32). Do tej koncepcji ostrożnie wydaje się skłaniać także Kaspryszyn (KaspryszynPalestra1998, str. 53).
Usunięte:
Dodane:
Źródłem zagrożenia powinno być zdarzenie, które - w razie realizacji szkody - uzasadniałoby odpowiedzialność deliktową (por. Bieniek w: BieniekKomentarzKC, wyd. 6, art. 439 uw. 3; Safjan w: PietrzykowskiKomentarzKC, wyd. 4, art. 439 nb. 3). Może być nim zarówno działanie jak i zaniechanie
Wymóg ten nie jest przewidziany wprost w ustawie i stąd budzi wiele kontrowersji. Przedstawienia czterech możliwych stanowisk dokonał ostatnio Safjan (w: PietrzykowskiKomentarzKC, wyd. 4, art. 439 nb. 7). Dokładna ich analiza znajduje się również w opracowaniach Kasprzyka (KasprzykPalestra1989, str. 17 - 33) oraz Kaspryszyna (KaspryszynPalestra1998, str. 45 - 58).
Za wymogiem bezprawności zachowania opowiada się m.in. Kasprzyk (KasprzykPalestra1989, str. 17 - 33). Przekonują w szczególności argumenty mówiące o zależności między przestrzeganiem prawa a żądaniem odwrócenia niebezpieczeństwa (KasprzykPalestra1989, str. 26 - 28). Także systematyka oraz porównanie {{pu przepis="art. 439 KC"}} z innymi przepisami prewencyjnymi ({{pu przepis="art. 24 KC"}} i {{pu przepis="art. 222 § 2 KC"}}) czy przepisem {{pu przepis="art. 423 KC"}} wskazują na to, iż jedynym warunkiem uzasadniającym możliwość zaniechania powodowania zagrożenia powinna być bezprawność działania (KasprzykPalestra1989, str. 28 - 32).
Sama przesłanka bezprawności oznacza natomiast sprzeczność z prawem, naruszenie cudzych praw podmiotowych oraz niezgodność z zasadami współżycia społecznego (LewaszkiewiczPetrykowskaSPE1974, str. 52-53). W stosunkach sąsiedzkich przepisem wyznaczającym zakres dopuszczalnych oddziaływań będzie {{pu przepis="art. 144 KC"}} (KatnerNP1979, str. 47). W pozostałych sytuacjach będą to normy wynikające ze szczególnych regulacji prawnych.
Wymóg ten nie jest przewidziany wprost w ustawie i stąd budzi wiele kontrowersji. Przedstawienia czterech możliwych stanowisk dokonał ostatnio Safjan (w: PietrzykowskiKomentarzKC, wyd. 4, art. 439 nb. 7). Dokładna ich analiza znajduje się również w opracowaniach Kasprzyka (KasprzykPalestra1989, str. 17 - 33) oraz Kaspryszyna (KaspryszynPalestra1998, str. 45 - 58).
Za wymogiem bezprawności zachowania opowiada się m.in. Kasprzyk (KasprzykPalestra1989, str. 17 - 33). Przekonują w szczególności argumenty mówiące o zależności między przestrzeganiem prawa a żądaniem odwrócenia niebezpieczeństwa (KasprzykPalestra1989, str. 26 - 28). Także systematyka oraz porównanie {{pu przepis="art. 439 KC"}} z innymi przepisami prewencyjnymi ({{pu przepis="art. 24 KC"}} i {{pu przepis="art. 222 § 2 KC"}}) czy przepisem {{pu przepis="art. 423 KC"}} wskazują na to, iż jedynym warunkiem uzasadniającym możliwość zaniechania powodowania zagrożenia powinna być bezprawność działania (KasprzykPalestra1989, str. 28 - 32).
Sama przesłanka bezprawności oznacza natomiast sprzeczność z prawem, naruszenie cudzych praw podmiotowych oraz niezgodność z zasadami współżycia społecznego (LewaszkiewiczPetrykowskaSPE1974, str. 52-53). W stosunkach sąsiedzkich przepisem wyznaczającym zakres dopuszczalnych oddziaływań będzie {{pu przepis="art. 144 KC"}} (KatnerNP1979, str. 47). W pozostałych sytuacjach będą to normy wynikające ze szczególnych regulacji prawnych.
Usunięte:
Wymóg ten nie jest przewidziany wprost w ustawie i stąd budzi wiele kontrowersji. Przedstawienia czterech możliwych stanowisk dokonał ostatnio Safjan (w: PietrzykowskiKomentarzKC, wyd. 4, art. 439 nb. 7).
Za wymogiem bezprawności zachowania opowiada się m.in. Kasprzyk (KasprzykPalestra1989, str. 17 - 33). Przesłanka ta oznacza sprzeczność z prawem, naruszenie cudzych praw podmiotowych oraz niezgodność z zasadami współżycia społecznego (LewaszkiewiczPetrykowskaSPE1974, str. 52-53). W stosunkach sąsiedzkich miarę tą wyznacza {{pu przepis="art. 144 KC"}} (KatnerNP1979, str. 47).
Dodane:
Wymóg ten nie jest przewidziany wprost w ustawie i stąd budzi wiele kontrowersji. Przedstawienia czterech możliwych stanowisk dokonał ostatnio Safjan (w: PietrzykowskiKomentarzKC, wyd. 4, art. 439 nb. 7).
Za wymogiem bezprawności zachowania opowiada się m.in. Kasprzyk (KasprzykPalestra1989, str. 17 - 33). Przesłanka ta oznacza sprzeczność z prawem, naruszenie cudzych praw podmiotowych oraz niezgodność z zasadami współżycia społecznego (LewaszkiewiczPetrykowskaSPE1974, str. 52-53). W stosunkach sąsiedzkich miarę tą wyznacza {{pu przepis="art. 144 KC"}} (KatnerNP1979, str. 47).
Za wymogiem bezprawności zachowania opowiada się m.in. Kasprzyk (KasprzykPalestra1989, str. 17 - 33). Przesłanka ta oznacza sprzeczność z prawem, naruszenie cudzych praw podmiotowych oraz niezgodność z zasadami współżycia społecznego (LewaszkiewiczPetrykowskaSPE1974, str. 52-53). W stosunkach sąsiedzkich miarę tą wyznacza {{pu przepis="art. 144 KC"}} (KatnerNP1979, str. 47).
Usunięte:
Przesłanka ta oznacza sprzeczność z prawem, naruszenie cudzych praw podmiotowych oraz niezgodność z zasadami współżycia społecznego (LewaszkiewiczPetrykowskaSPE1974, str. 52-53). W stosunkach sąsiedzkich miarę tą wyznacza {{pu przepis="art. 144 KC"}} (KatnerNP1979, str. 47).
Dodane:
Zagrożenie szkodą ma miejsce wówczas, gdy można powiedzieć, iż "według zasad rozsądku i doświadczenia życiowego szkoda będzie 'kolejnym etapem wytworzonego niebezpieczeństwa'" (KatnerNP1979, str. 41), a więc "bez potrzeby występowania ogniw pośredniczących" (OhanowiczZbiegNormKC, str. 1650 i nast.).
**Legitymacja czynna** przysługuje każdemu podmiotowi, któremu bezpośrednio zagraża szkoda majątkowa,a więc każdy podmiot, którego prawnie chronione dobra lub indywidualne interesy mogłyby doznać uszczerbku, gdyby zrealizowało się istniejące niebezpieczeństwo. Nie jest natomiast dopuszczalne rozszerzenie zakresu uprawnionych o te podmioty, które mogą się jedynie przypadkowo znaleźć w zasięgu niebezpieczeństwa a realizacja zagrożenia zależy w jakimś stopniu od przypadku czy zbiegu okoliczności (Czachórski w: SystemPrawaCywilnegoTomIIICz1, str. 656). Inaczej bowiem mielibyśmy do czynienia z możliwością zgłaszania niedopuszczalnej na gruncie polskiego prawa cywilnego //actio popularis//.
**Legitymowanym biernie** jest z kolei ten podmiot, którego zachowanie prowadzi do powstania bezpośredniego niebezpieczeństwa szkody dla innych. Odpowiedzialnym będzie więc ten podmiot, który odpowiadałby w razie wystąpienia szkody (KatnerNP1979, str. 42). Zachowaniem może być tu zarówno własne zaniechanie (na co wskazuje treść przepisu) jak i działanie, jak i cudze, o ile podmiot ponosiłby odpowiedzialność za nie w razie, gdyby szkoda faktycznie wystąpiła, np. {{pu przepis="art. 427 KC"}}, {{pu przepis="art. 429 KC"}}, {{pu przepis="art. 430 KC"}} i {{pu przepis="art. 417 KC"}} i nast. (Czachórski w: SystemPrawaCywilnegoTomIIICz1, str. 657).
**Legitymacja czynna** przysługuje każdemu podmiotowi, któremu bezpośrednio zagraża szkoda majątkowa,a więc każdy podmiot, którego prawnie chronione dobra lub indywidualne interesy mogłyby doznać uszczerbku, gdyby zrealizowało się istniejące niebezpieczeństwo. Nie jest natomiast dopuszczalne rozszerzenie zakresu uprawnionych o te podmioty, które mogą się jedynie przypadkowo znaleźć w zasięgu niebezpieczeństwa a realizacja zagrożenia zależy w jakimś stopniu od przypadku czy zbiegu okoliczności (Czachórski w: SystemPrawaCywilnegoTomIIICz1, str. 656). Inaczej bowiem mielibyśmy do czynienia z możliwością zgłaszania niedopuszczalnej na gruncie polskiego prawa cywilnego //actio popularis//.
**Legitymowanym biernie** jest z kolei ten podmiot, którego zachowanie prowadzi do powstania bezpośredniego niebezpieczeństwa szkody dla innych. Odpowiedzialnym będzie więc ten podmiot, który odpowiadałby w razie wystąpienia szkody (KatnerNP1979, str. 42). Zachowaniem może być tu zarówno własne zaniechanie (na co wskazuje treść przepisu) jak i działanie, jak i cudze, o ile podmiot ponosiłby odpowiedzialność za nie w razie, gdyby szkoda faktycznie wystąpiła, np. {{pu przepis="art. 427 KC"}}, {{pu przepis="art. 429 KC"}}, {{pu przepis="art. 430 KC"}} i {{pu przepis="art. 417 KC"}} i nast. (Czachórski w: SystemPrawaCywilnegoTomIIICz1, str. 657).
Usunięte:
**Legitymacja czynna** przysługuje każdemu podmiotowi, któremu bezpośrednio zagraża szkoda majątkowa,a więc każdy podmiot, którego prawnie chronione dobra mogłyby doznać uszczerbku, gdyby zrealizowało się istniejące niebezpieczeństwo.
**Legitymowanym biernie** jest z kolei ten podmiot, którego zachowanie prowadzi do powstania bezpośredniego niebezpieczeństwa szkody dla innych. Odpowiedzialnym będzie więc ten podmiot, który odpowiadałby w razie wystąpienia szkody (KatnerNP1979, str. 42). Zachowaniem może być tu zarówno zaniechanie (na co wskazuje treść przepisu) jak i działanie.
Dodane:
Generalne pojęcie **[[SzkodaCywilnoprawna szkody]]** zostało już przybliżone. {{pu przepis="Art. 439 KC"}} obejmuje swym zastosowaniem przypadki, gdy w grę wchodzi wyrządzenie szkody majątkowej jak i niemajątkowej (KaspryszynPalestra1999, str. 12; Safjan w: PietrzykowskiKomentarzKC, wyd. 4, art. 439 nb. 10 inaczej: LewaszkiewiczPetrykowskaSPE1974, str. 54; KatnerNP1979, str. 41; Czachórski w: SystemPrawaCywilnegoTomIIICz1, str. 655).
Usunięte:
Dodane:
Generalne pojęcie **[[SzkodaCywilnoprawna szkody]]** zostało już przybliżone. {{pu przepis="Art. 439 KC"}} obejmuje swym zastosowaniem przypadki, gdy w grę wchodzi wyrządzenie szkody majątkowej jak i niemajątkowej (KaspryszynPalestra1999, str. 12; Safjan w: PietrzykowskiKomentarzKC, wyd. 4, art. 439 nb. 10 inaczej: LewaszkiewiczPetrykowskaSPE1974, str. 54; KatnerNP1979, str. 41; Czachórski w: SystemPrawaCywilnegoTomIII, str. 655).
Zagrożenie szkodą jest bezpośrednie wówczas, gdy do realizacji niebezpieczeństwa nie są konieczne dalsze dodatkowe człony przyczynowo-skutkowe. Istnieje więc niemalże pewność, iż szkoda w najbliższym czasie wystąpi (Safjan w: PietrzykowskiKomentarzKC, wyd. 4, art. 439 nb. 9) Ma ono miejsce także wówczas, gdy szkoda już wystąpiła, ale istnieje ryzyko, że ponownie wystąpi (KatnerNP1979, str. 50).
Źródłem zagrożenia powinno być zdarzenie, które - w razie realizacji szkody - uzasadabuałoby odpowiedzialność deliktową (por. Bieniek w: BieniekKomentarzKC, wyd. 6, art. 439 uw. 3; Safjan w: PietrzykowskiKomentarzKC, wyd. 4, art. 439 nb. 3). Może być nim zarówno działanie jak i zaniechanie
Wymóg ten nie jest przewidziany wprost w ustawie i stąd budzi wiele kontrowersji. Przedstawienia czterech możliwych stanowisk dokonał Safjan (w: PietrzykowskiKomentarzKC, wyd. 4, art. 439 nb. 7).
Odmienny pogląd reprezentuje Bieniek (w: BieniekKomentarzKC, wyd. 6, art. 439 uw. 2 c)), którego zdaniem {{pu przepis="art. 24 KC"}} stanowi //lex specialis// do {{pu przepis="art. 439 KC"}}. Pogląd ten natmmiast zdecydowanie odrzuca Safjan (w: PietrzykowskiKomentarzKC, wyd. 4, art. 439 nb. 5).
Zagrożenie szkodą jest bezpośrednie wówczas, gdy do realizacji niebezpieczeństwa nie są konieczne dalsze dodatkowe człony przyczynowo-skutkowe. Istnieje więc niemalże pewność, iż szkoda w najbliższym czasie wystąpi (Safjan w: PietrzykowskiKomentarzKC, wyd. 4, art. 439 nb. 9) Ma ono miejsce także wówczas, gdy szkoda już wystąpiła, ale istnieje ryzyko, że ponownie wystąpi (KatnerNP1979, str. 50).
Źródłem zagrożenia powinno być zdarzenie, które - w razie realizacji szkody - uzasadabuałoby odpowiedzialność deliktową (por. Bieniek w: BieniekKomentarzKC, wyd. 6, art. 439 uw. 3; Safjan w: PietrzykowskiKomentarzKC, wyd. 4, art. 439 nb. 3). Może być nim zarówno działanie jak i zaniechanie
Wymóg ten nie jest przewidziany wprost w ustawie i stąd budzi wiele kontrowersji. Przedstawienia czterech możliwych stanowisk dokonał Safjan (w: PietrzykowskiKomentarzKC, wyd. 4, art. 439 nb. 7).
Odmienny pogląd reprezentuje Bieniek (w: BieniekKomentarzKC, wyd. 6, art. 439 uw. 2 c)), którego zdaniem {{pu przepis="art. 24 KC"}} stanowi //lex specialis// do {{pu przepis="art. 439 KC"}}. Pogląd ten natmmiast zdecydowanie odrzuca Safjan (w: PietrzykowskiKomentarzKC, wyd. 4, art. 439 nb. 5).
Usunięte:
Zagrożenie szkodą jest bezpośrednie wówczas, gdy do realizacji niebezpieczeństwa nie są konieczne dalsze dodatkowe człony przyczynowo-skutkowe. Ma ono miejsce także wówczas, gdy szkoda już wystąpiła, ale istnieje ryzyko, że ponownie wystąpi (KatnerNP1979, str. 50).
Wymóg ten nie jest przewidziany wprost w ustawie.
Dodane:
{{image url="Schemat_zbiegu_przepisow_KC_2.png"}}
Usunięte:
Dodane:
{{files}}
Dodane:
Jeżeli stan faktyczny wypełnia hipotezy obydwu norm, należy - zdaniem Ohanowicza, stosować obie (OhanowiczZbiegNormKC, str.1512). Możliwe jest także, iż sytuacja spełniać będzie wymagania tylko jednego z przepisów. Wówczas oczywiście stosować należy tylko ten jeden przepis (więcej na ten temat: KaspryszynPalestra1999, str. 15).
Tutaj problematyczne jest w ogóle ustalenie, czy możliwy jest zbieg obydwu norm. Spór ten opiera się na wykładni pojęcia szkoda w {{pu przepis="art. 439 KC"}}. (KaspryszynPalestra1999, str. 12). Przyjmując - za większością - iż {{pu przepis="art. 439 KC"}} chroni także przed szkodą niemajątkową, dochodzimy do konkluzji, iż możliwy jest zbieg obydwu przepisów. Wg Kaspryszyna zastosowanie powinien wówczas znaleźć {{pu przepis="art. 439 KC"}}, mimo iż przewiduje surowsze wymagania niż {{pu przepis="art. 24 § 1 zd. 1 KC"}}, ograniczający się w zasadzie do - i tak przecież domniemywanej - bezprawności zagrożenia dobra osobistego (KaspryszynPalestra1999, str. 13).
Problem ten został omówiony w **[[RoszczeniePrewencyjne323PrOchrSrodow opracowaniu]]** dotyczącym {{pu przepis="art. 323 ust. 1 PrOchrŚrodow"}} (zob. pkt D.2.).
Wojciech Radecki, Odpowiedzialność cywilna w ochronie środowiska, Ossolineum 1987, ISBN 83-04-02605-8
Tutaj problematyczne jest w ogóle ustalenie, czy możliwy jest zbieg obydwu norm. Spór ten opiera się na wykładni pojęcia szkoda w {{pu przepis="art. 439 KC"}}. (KaspryszynPalestra1999, str. 12). Przyjmując - za większością - iż {{pu przepis="art. 439 KC"}} chroni także przed szkodą niemajątkową, dochodzimy do konkluzji, iż możliwy jest zbieg obydwu przepisów. Wg Kaspryszyna zastosowanie powinien wówczas znaleźć {{pu przepis="art. 439 KC"}}, mimo iż przewiduje surowsze wymagania niż {{pu przepis="art. 24 § 1 zd. 1 KC"}}, ograniczający się w zasadzie do - i tak przecież domniemywanej - bezprawności zagrożenia dobra osobistego (KaspryszynPalestra1999, str. 13).
Problem ten został omówiony w **[[RoszczeniePrewencyjne323PrOchrSrodow opracowaniu]]** dotyczącym {{pu przepis="art. 323 ust. 1 PrOchrŚrodow"}} (zob. pkt D.2.).
Wojciech Radecki, Odpowiedzialność cywilna w ochronie środowiska, Ossolineum 1987, ISBN 83-04-02605-8
Usunięte:
Problem ten został omówiony w **[[RoszczeniePrewencyjne323PrOchrSrodow opracowaniu]]** dotyczącym {{pu przepis="art. 323 ust. 1 PrOchrŚrodow"}} (zob. na końcu).
Wojciech Radecki, Odpowiedzialność cywilna w ochronie środowiska, Osslineum 1987, ISBN 83-04-02605-8
Dodane:
((2)) Relacja {{pu przepis="art. 439 KC"}} do {{pu przepis="art. 24 § 1 zd. 1 KC"}}
((2)) Relacja art. 439 do {{pu przepis="art. 323 ust. 1 PrOchrŚrodow"}}.
Problem ten został omówiony w **[[RoszczeniePrewencyjne323PrOchrSrodow opracowaniu]]** dotyczącym {{pu przepis="art. 323 ust. 1 PrOchrŚrodow"}} (zob. na końcu).
((2)) Relacja art. 439 do {{pu przepis="art. 323 ust. 1 PrOchrŚrodow"}}.
Problem ten został omówiony w **[[RoszczeniePrewencyjne323PrOchrSrodow opracowaniu]]** dotyczącym {{pu przepis="art. 323 ust. 1 PrOchrŚrodow"}} (zob. na końcu).
Dodane:
{{image url="Schemat_zbiegu_przepisow_KC_1.png"}}
Usunięte:
Dodane:
Jeżeli stan faktyczny wypełnia hipotezy obydwu norm, należy - zdaniem Ohanowicza, stosować obie (OhanowiczZbiegNormKC, str.1512). Możliwe jest natomiast spełnienie tylko jednego z przepisów.
{{files}}
{{files}}
Usunięte:
Dodane:
((1)) Stosunek do innych roszczeń o zaniechanie
{{pu przepis="Art. 439 KC"}} może wchodzić w kolizję z {{pu przepis="art. 222 § 1 KC"}} w zw. z {{pu przepis="art. 144 KC"}}, z {{pu przepis="art. 24 § 1 zd. 1 KC"}} oraz - w zakresie związanym z ochroną środowiska - z {{pu przepis="art. 323 ust. 1 PrOchrŚrodow"}}.
((2)) Relacja {{pu przepis="art. 439 KC"}} do {{pu przepis="art. 222 § 1 KC"}} w zw. z {{pu przepis="art. 144 KC"}}
Jeżeli stan faktyczny wypełnia hipotezy obydwu norm, należy - zdaniem Ohanowicza, stosować obie (OhanowiczZbiegNorm, str.1512)
---
Literatura:
Zamówienia:
Wybrane zagadnienia cywilnoprawnej ochrony środowiska : materiały konferencyjne / red. nauk. Wojciech Radecki ; Szkoła Główna Gospodarstwa Wiejskiego - Akademia Rolnicza; Warszawa : Wydaw. SGGW-AR, 1990.
Wojciech Radecki, Odpowiedzialność cywilna w ochronie środowiska, Osslineum 1987, ISBN 83-04-02605-8
{{pu przepis="Art. 439 KC"}} może wchodzić w kolizję z {{pu przepis="art. 222 § 1 KC"}} w zw. z {{pu przepis="art. 144 KC"}}, z {{pu przepis="art. 24 § 1 zd. 1 KC"}} oraz - w zakresie związanym z ochroną środowiska - z {{pu przepis="art. 323 ust. 1 PrOchrŚrodow"}}.
((2)) Relacja {{pu przepis="art. 439 KC"}} do {{pu przepis="art. 222 § 1 KC"}} w zw. z {{pu przepis="art. 144 KC"}}
Jeżeli stan faktyczny wypełnia hipotezy obydwu norm, należy - zdaniem Ohanowicza, stosować obie (OhanowiczZbiegNorm, str.1512)
---
Literatura:
Zamówienia:
Wybrane zagadnienia cywilnoprawnej ochrony środowiska : materiały konferencyjne / red. nauk. Wojciech Radecki ; Szkoła Główna Gospodarstwa Wiejskiego - Akademia Rolnicza; Warszawa : Wydaw. SGGW-AR, 1990.
Wojciech Radecki, Odpowiedzialność cywilna w ochronie środowiska, Osslineum 1987, ISBN 83-04-02605-8
Dodane:
((2)) Legitymacja
**Legitymacja czynna** przysługuje każdemu podmiotowi, któremu bezpośrednio zagraża szkoda majątkowa,a więc każdy podmiot, którego prawnie chronione dobra mogłyby doznać uszczerbku, gdyby zrealizowało się istniejące niebezpieczeństwo.
**Legitymowanym biernie** jest z kolei ten podmiot, którego zachowanie prowadzi do powstania bezpośredniego niebezpieczeństwa szkody dla innych. Odpowiedzialnym będzie więc ten podmiot, który odpowiadałby w razie wystąpienia szkody (KatnerNP1979, str. 42). Zachowaniem może być tu zarówno zaniechanie (na co wskazuje treść przepisu) jak i działanie.
**Legitymacja czynna** przysługuje każdemu podmiotowi, któremu bezpośrednio zagraża szkoda majątkowa,a więc każdy podmiot, którego prawnie chronione dobra mogłyby doznać uszczerbku, gdyby zrealizowało się istniejące niebezpieczeństwo.
**Legitymowanym biernie** jest z kolei ten podmiot, którego zachowanie prowadzi do powstania bezpośredniego niebezpieczeństwa szkody dla innych. Odpowiedzialnym będzie więc ten podmiot, który odpowiadałby w razie wystąpienia szkody (KatnerNP1979, str. 42). Zachowaniem może być tu zarówno zaniechanie (na co wskazuje treść przepisu) jak i działanie.
Usunięte:
Legitymacja czynna przysługuje każdemu podmiotowi, któremu bezpośrednio zagraża szkoda majątkowa,a więc każdy podmiot, którego prawnie chronione dobra mogłyby doznać uszczerbku, gdyby zrealizowało się istniejące niebezpieczeństwo.
((2)) Legitymacja bierna
Legitymowanym biernie jest z kolei ten podmiot, którego zachowanie prowadzi do powstania bezpośredniego niebezpieczeństwa szkody dla innych. Odpowiedzialnym będzie więc ten podmiot, który odpowiadałby w razie wystąpienia szkody (KatnerNP1979, str. 42). Zachowaniem może być tu zarówno zaniechanie (na co wskazuje treść przepisu) jak i działanie.
Dodane:
Zagrożenie szkodą ma miejsce wówczas, gdy można powiedzieć, iż "według zasad rozsądku i doświadczenia życiowego szkoda będzie 'kolejnym etapem wytworzonego niebezpieczeństwa'" (KatnerNP1979, str. 41).
Usunięte:
Dodane:
- o najmniejszym stopniu ingerencji w sytuację dłużnika (ultima ratio).
Powstaje pytanie, czy i gdzie leży granica zobowiązania dłużnika. Agopszowicz skłaniał się do ograniczenia tych nakładów do wysokości pełnej szkody (AgopszowiczObowiazek1978, str. 117). Lewaszkiewicz-Petrykowska uważała natomiast, iż środki w celu zapobieżenia szkodzie powinny być podejmowane bez względu na ich koszt i konieczne wysiłki (LewaszkiewiczPetrykowskaSPE1974, str. 54; KatnerNP1979, str. 51). Zaproponowana powyżej koncepcja odpowiada temu drugiemu poglądowi. Zasługuje on na uznanie również dlatego, że {{pu przepis="art. 439 KC"}} nie zawiera w tym względzie żadnych ograniczeń. Ograniczenie dotyczące zabezpieczenia ("odpowiednie") nie może zostać przeniesione na żądanie odwrócenia niebezpieczeństwa, albowiem w ten sposób obowiązek zapobieżenia szkodzie zostałby znacznie zrelatywizowany.
((1)) Przesłanki roszczenia
Przesłanki roszczenia wynikają nie tylko z brzmienia tego przepisu, ale także z jego celowościowej wykładni.
Wymóg ten nie jest przewidziany wprost w ustawie.
Powstaje pytanie, czy i gdzie leży granica zobowiązania dłużnika. Agopszowicz skłaniał się do ograniczenia tych nakładów do wysokości pełnej szkody (AgopszowiczObowiazek1978, str. 117). Lewaszkiewicz-Petrykowska uważała natomiast, iż środki w celu zapobieżenia szkodzie powinny być podejmowane bez względu na ich koszt i konieczne wysiłki (LewaszkiewiczPetrykowskaSPE1974, str. 54; KatnerNP1979, str. 51). Zaproponowana powyżej koncepcja odpowiada temu drugiemu poglądowi. Zasługuje on na uznanie również dlatego, że {{pu przepis="art. 439 KC"}} nie zawiera w tym względzie żadnych ograniczeń. Ograniczenie dotyczące zabezpieczenia ("odpowiednie") nie może zostać przeniesione na żądanie odwrócenia niebezpieczeństwa, albowiem w ten sposób obowiązek zapobieżenia szkodzie zostałby znacznie zrelatywizowany.
((1)) Przesłanki roszczenia
Przesłanki roszczenia wynikają nie tylko z brzmienia tego przepisu, ale także z jego celowościowej wykładni.
Wymóg ten nie jest przewidziany wprost w ustawie.
Usunięte:
- są proporcjonalne do grożącego niebezpieczeństwa.
Powstaje pytanie, czy i gdzie leży granica zobowiązania dłużnika. Agopszowicz skłaniał się do ograniczenia tych nakładów do wysokości pełnej szkody (AgopszowiczObowiazek1978, str. 117). Lewaszkiewicz-Petrykowska uważała natomiast, iż środki w celu zapobieżenia szkodzie powinny być podejmowane bez względu na ich koszt i konieczne wysiłki (LewaszkiewiczPetrykowskaSPE1974, str. 54). Zaproponowana definicja niezbędności zbliżona jest więc do koncepcji Agopszowicza.
((1)) Przesłanki
Dodane:
((2)) Obiektywna naganność zachowania sprawy
Przesłanka ta oznacza sprzeczność z prawem, naruszenie cudzych praw podmiotowych oraz niezgodność z zasadami współżycia społecznego (LewaszkiewiczPetrykowskaSPE1974, str. 52-53). W stosunkach sąsiedzkich miarę tą wyznacza {{pu przepis="art. 144 KC"}} (KatnerNP1979, str. 47).
Przesłanka ta oznacza sprzeczność z prawem, naruszenie cudzych praw podmiotowych oraz niezgodność z zasadami współżycia społecznego (LewaszkiewiczPetrykowskaSPE1974, str. 52-53). W stosunkach sąsiedzkich miarę tą wyznacza {{pu przepis="art. 144 KC"}} (KatnerNP1979, str. 47).
Dodane:
Generalne pojęcie **[[SzkodaCywilnoprawna szkody]]** zostało już przybliżone. {{pu przepis="Art. 439 KC"}} obejmuje swym zastosowaniem przypadki, gdy w grę wchodzi wyrządzenie szkody materialnej (LewaszkiewiczPetrykowskaSPE1974, str. 54; KatnerNP1979, str. 41; inaczej: KaspryszynPalestra1999, str. 12). Groźba spowodowania krzywdy nie wystarczy do uruchomienia roszczenia z {{pu przepis="art. 439 KC"}}.
Zagrożenie szkodą ma miejsce wówczas, gdy można powiedzieć, iż "według zasad rozsądku i doświadczenia życiowego szkoda będzie 'kolejnym etapem wytworzonego nebezpieczeństwa'" (KatnerNP1979, str. 41).
Zagrożenie szkodą jest bezpośrednie wówczas, gdy do realizacji niebezpieczeństwa nie są konieczne dalsze dodatkowe człony przyczynowo-skutkowe. Ma ono miejsce także wówczas, gdy szkoda już wystąpiła, ale istnieje ryzyko, że ponownie wystąpi (KatnerNP1979, str. 50).
Legitymowanym biernie jest z kolei ten podmiot, którego zachowanie prowadzi do powstania bezpośredniego niebezpieczeństwa szkody dla innych. Odpowiedzialnym będzie więc ten podmiot, który odpowiadałby w razie wystąpienia szkody (KatnerNP1979, str. 42). Zachowaniem może być tu zarówno zaniechanie (na co wskazuje treść przepisu) jak i działanie.
Zagrożenie szkodą ma miejsce wówczas, gdy można powiedzieć, iż "według zasad rozsądku i doświadczenia życiowego szkoda będzie 'kolejnym etapem wytworzonego nebezpieczeństwa'" (KatnerNP1979, str. 41).
Zagrożenie szkodą jest bezpośrednie wówczas, gdy do realizacji niebezpieczeństwa nie są konieczne dalsze dodatkowe człony przyczynowo-skutkowe. Ma ono miejsce także wówczas, gdy szkoda już wystąpiła, ale istnieje ryzyko, że ponownie wystąpi (KatnerNP1979, str. 50).
Legitymowanym biernie jest z kolei ten podmiot, którego zachowanie prowadzi do powstania bezpośredniego niebezpieczeństwa szkody dla innych. Odpowiedzialnym będzie więc ten podmiot, który odpowiadałby w razie wystąpienia szkody (KatnerNP1979, str. 42). Zachowaniem może być tu zarówno zaniechanie (na co wskazuje treść przepisu) jak i działanie.
Usunięte:
Zagrożenie szkodą jest bezpośrednie wówczas, gdy do realizacji niebezpieczeństwa nie są konieczne dalsze dodatkowe zdarzenia. Ma ono miejsce także wówczas, gdy szkoda już wystąpiła, ale istnieje ryzyko, że ponownie wystąpi (KatnerNP1979, str. 50).
Legitymowanym biernie jest z kolei ten podmiot, którego zachowanie prowadzi do powstania bezpośredniego niebezpieczeństwa szkody dla innych. Zachowaniem może być tu zarówno zaniechanie (na co wskazuje treść przepisu) jak i działanie.
Dodane:
Zagrożenie szkodą jest bezpośrednie wówczas, gdy do realizacji niebezpieczeństwa nie są konieczne dalsze dodatkowe zdarzenia. Ma ono miejsce także wówczas, gdy szkoda już wystąpiła, ale istnieje ryzyko, że ponownie wystąpi (KatnerNP1979, str. 50).
Legitymacja czynna przysługuje każdemu podmiotowi, któremu bezpośrednio zagraża szkoda majątkowa,a więc każdy podmiot, którego prawnie chronione dobra mogłyby doznać uszczerbku, gdyby zrealizowało się istniejące niebezpieczeństwo.
Legitymowanym biernie jest z kolei ten podmiot, którego zachowanie prowadzi do powstania bezpośredniego niebezpieczeństwa szkody dla innych. Zachowaniem może być tu zarówno zaniechanie (na co wskazuje treść przepisu) jak i działanie.
Legitymacja czynna przysługuje każdemu podmiotowi, któremu bezpośrednio zagraża szkoda majątkowa,a więc każdy podmiot, którego prawnie chronione dobra mogłyby doznać uszczerbku, gdyby zrealizowało się istniejące niebezpieczeństwo.
Legitymowanym biernie jest z kolei ten podmiot, którego zachowanie prowadzi do powstania bezpośredniego niebezpieczeństwa szkody dla innych. Zachowaniem może być tu zarówno zaniechanie (na co wskazuje treść przepisu) jak i działanie.
Usunięte:
Dodane:
Generalne pojęcie **[[SzkodaCywilnoprawna szkody]]** zostało już przybliżone. {{pu przepis="Art. 439 KC"}} obejmuje swym zastosowaniem przypadki, gdy w grę wchodzi wyrządzenie szkody materialnej (LewaszkiewiczPetrykowskaSPE1974, str. 54; inaczej: KaspryszynPalestra1999, str. 12). Groźba spowodowania krzywdy nie wystarczy do uruchomienia roszczenia z {{pu przepis="art. 439 KC"}}.
Usunięte:
Dodane:
Pojęcie **[[SzkodaCywilnoprawna szkody]]** zostało już przybliżone.
Usunięte:
Dodane:
Pojęcie szkody zostało już przybliżone.
Dodane:
Zagrożenie szkodą jest bezpośrednie wówczas, gdy do realizacji niebezpieczeństwa nie są konieczne dalsze dodatkowe zdarzenia.
Usunięte:
Dodane:
- o najmniejszym stopniu ingerencji w sytuację dłużnika (ultima ratio),
Usunięte:
Dodane:
Środkami niezbędnymi do odwrócenia niebezpieczeństwa będą niewątpliwie te, które zapewniają zapobieżenie grożącej szkodzie w całości przy minimalnym obciążeniu dłużnika. Muszą więc być to środki, które:
- są zdolne do odwrócenia niebezpieczeństwa,
- o najmniejszym stopniu ingerencji w sytuację dłużnika,
- są proporcjonalne do grożącego niebezpieczeństwa.
Powstaje pytanie, czy i gdzie leży granica zobowiązania dłużnika. Agopszowicz skłaniał się do ograniczenia tych nakładów do wysokości pełnej szkody (AgopszowiczObowiazek1978, str. 117). Lewaszkiewicz-Petrykowska uważała natomiast, iż środki w celu zapobieżenia szkodzie powinny być podejmowane bez względu na ich koszt i konieczne wysiłki (LewaszkiewiczPetrykowskaSPE1974, str. 54). Zaproponowana definicja niezbędności zbliżona jest więc do koncepcji Agopszowicza.
Zagrożenie szkodą jest bezpośrednie wówczas, gdy do realizacji niebezpieczeństwa nie są konieczne dalsze
- są zdolne do odwrócenia niebezpieczeństwa,
- o najmniejszym stopniu ingerencji w sytuację dłużnika,
- są proporcjonalne do grożącego niebezpieczeństwa.
Powstaje pytanie, czy i gdzie leży granica zobowiązania dłużnika. Agopszowicz skłaniał się do ograniczenia tych nakładów do wysokości pełnej szkody (AgopszowiczObowiazek1978, str. 117). Lewaszkiewicz-Petrykowska uważała natomiast, iż środki w celu zapobieżenia szkodzie powinny być podejmowane bez względu na ich koszt i konieczne wysiłki (LewaszkiewiczPetrykowskaSPE1974, str. 54). Zaproponowana definicja niezbędności zbliżona jest więc do koncepcji Agopszowicza.
Zagrożenie szkodą jest bezpośrednie wówczas, gdy do realizacji niebezpieczeństwa nie są konieczne dalsze
Usunięte:
Dodane:
Celem roszczenia jest "odwrócenie grożącego niebezpieczeństwa" poprzez przedsięwzięcie niezbędnych ku temu środków. Może ono polegać na podjęciu aktywnych działań (np. zainstalowanie instalacji chroniących sąsiedztwo przed oddziaływaniami), ale także na działaniach pasywnych, w szczególności na zaniechaniu skutkującej szkodą działalności (KaspryszynRadcaPrawny1998, str. 53). Z reguły natomiast działaniem tym nie będzie zapłaty odpowiedniej sumy pieniężnej (KaspryszynRadcaPrawny1998, str. 53).
Środkami niezbędnymi do odwrócenia niebezpieczeństwa będą niewątpliwie te, które zapewniają zapobieżenie grożącej szkodzie przy minimalnym obciążeniu dłużnika. Powstaje pytanie, czy i gdzie leży granica zobowiązania dłużnika. Agopszowicz skłaniał się do ograniczenia tych nakładów do wysokości pełnej szkody (AgopszowiczObowiazek1978, str. 117). Lewaszkiewicz-Petrykowska uważała natomiast, iż środki w celu zapobieżenia szkodzie powinny być podejmowane bez względu na ich intesywność (LewaszkiewiczPetrykowskaSPE1974, str. 54).
Środkami niezbędnymi do odwrócenia niebezpieczeństwa będą niewątpliwie te, które zapewniają zapobieżenie grożącej szkodzie przy minimalnym obciążeniu dłużnika. Powstaje pytanie, czy i gdzie leży granica zobowiązania dłużnika. Agopszowicz skłaniał się do ograniczenia tych nakładów do wysokości pełnej szkody (AgopszowiczObowiazek1978, str. 117). Lewaszkiewicz-Petrykowska uważała natomiast, iż środki w celu zapobieżenia szkodzie powinny być podejmowane bez względu na ich intesywność (LewaszkiewiczPetrykowskaSPE1974, str. 54).
Usunięte:
Dodane:
Celem roszczenia jest "odwrócenie grożącego niebezpieczeństwa" poprzez przedsięwzięcie niezbędnych ku temu środków. Może ono polegać na podjęciu aktywnych działań (np. zainstalowanie instalacji chroniących sąsiedztwo przed oddziaływaniami), ale także na działaniach pasywnych, w szczególności na zaniechaniu skutkującej szkodą działalności (KaspryszynRadcaPrawny1998, str. 54).
Usunięte:
Dodane:
CategorySkrypty CategoryRoszczeniaPrewencyjne CategoryZobowiazaniaPozaumowne
