Wersja [20893]
To jest stara wersja RekomunalizacjaGospodarkiOdpadami utworzona przez MarcinKrzymuski, 2016-03-01 00:05:14.
Rekomunalizacja gospodarki odpadami
A. STAN OBECNY
Aktualnie gospodarka odpadami w Polsce wygląda w ten sposób, że samorządy są odpowiedzialne za odebranie i właściwe zagospodarowanie odpadów. Samorządy organizują system gospodarki odpadami we własnym zakresie, przy uwzględnieniu regulacji ustawowych oraz warunków miejscowych.
Gmina może ogłosić przetarg tylko na
- odbieranie odpadów komunalnych (w tym przypadku w umowie wskaże podmiotowi, do których instalacji ma kierować odpady) albo na
- odbieranie i zagospodarowanie odpadów komunalnych (bez wskazania instalacji). Budowa, utrzymanie i eksploatacja instalacji jest zadaniem gminy, która może zlecić ich realizację podmiotowi wybranemu w drodze przetargu, PPP albo koncesji.
Odbieraniem odpadów zajmuje się zatem podmiot wyłoniony w drodze przetargu. Wg MŚ nawet jednostki budżetowe gminy (przede wszystkim zakłady budżetowe), muszą startować w przetargach, jeżeli są zainteresowane uczestnictwem w procesie przetwarzania odpadów. Co ciekawe nawet jednostki budżetowe zobowiązane były do przekształcenia, aby mogły startować w przetargach (zob. Nowy system gospodarki odpadami komunalnymi, str. 2). Wymuszono więc tzw. prywatyzację formalną (art. 6d UPorzCzystGm
art. 6d UPorzCzystGm
1. Wójt, burmistrz lub prezydent miasta jest obowiązany zorganizować przetarg na odbieranie odpadów komunalnych od właścicieli nieruchomości, o których mowa w art. 6c, albo przetarg na odbieranie i zagospodarowanie tych odpadów.
2. W celu zorganizowania odbierania odpadów komunalnych od właścicieli nieruchomości oraz wyznaczenia punktów selektywnego zbierania odpadów komunalnych rada gminy liczącej ponad 10 000 mieszkańców może podjąć uchwałę stanowiącą akt prawa miejscowego, o podziale obszaru gminy na sektory, biorąc pod uwagę liczbę mieszkańców, gęstość zaludnienia na danym terenie oraz obszar możliwy do obsługi przez jednego przedsiębiorcę odbierającego odpady komunalne od właścicieli nieruchomości.
3. W przypadku gdy gmina jest podzielona na sektory, przetargi, o których mowa w ust. 1, organizuje się dla każdego z wyznaczonych sektorów.
4. Wójt, burmistrz lub prezydent miasta określa w specyfikacji istotnych warunków zamówienia w szczególności:
1) wymogi dotyczące przekazywania odebranych zmieszanych odpadów komunalnych, odpadów zielonych oraz pozostałości z sortowania odpadów komunalnych przeznaczonych do składowania do regionalnych instalacji do przetwarzania odpadów komunalnych;
2) rodzaje odpadów komunalnych odbieranych selektywnie od właścicieli nieruchomości;
3) standard sanitarny wykonywania usług oraz ochrony środowiska;
4) obowiązek prowadzenia dokumentacji związanej z działalnością objętą zamówieniem;
5) szczegółowe wymagania stawiane przedsiębiorcom odbierającym odpady komunalne od właścicieli nieruchomości.
). 1. Wójt, burmistrz lub prezydent miasta jest obowiązany zorganizować przetarg na odbieranie odpadów komunalnych od właścicieli nieruchomości, o których mowa w art. 6c, albo przetarg na odbieranie i zagospodarowanie tych odpadów.
2. W celu zorganizowania odbierania odpadów komunalnych od właścicieli nieruchomości oraz wyznaczenia punktów selektywnego zbierania odpadów komunalnych rada gminy liczącej ponad 10 000 mieszkańców może podjąć uchwałę stanowiącą akt prawa miejscowego, o podziale obszaru gminy na sektory, biorąc pod uwagę liczbę mieszkańców, gęstość zaludnienia na danym terenie oraz obszar możliwy do obsługi przez jednego przedsiębiorcę odbierającego odpady komunalne od właścicieli nieruchomości.
3. W przypadku gdy gmina jest podzielona na sektory, przetargi, o których mowa w ust. 1, organizuje się dla każdego z wyznaczonych sektorów.
4. Wójt, burmistrz lub prezydent miasta określa w specyfikacji istotnych warunków zamówienia w szczególności:
1) wymogi dotyczące przekazywania odebranych zmieszanych odpadów komunalnych, odpadów zielonych oraz pozostałości z sortowania odpadów komunalnych przeznaczonych do składowania do regionalnych instalacji do przetwarzania odpadów komunalnych;
2) rodzaje odpadów komunalnych odbieranych selektywnie od właścicieli nieruchomości;
3) standard sanitarny wykonywania usług oraz ochrony środowiska;
4) obowiązek prowadzenia dokumentacji związanej z działalnością objętą zamówieniem;
5) szczegółowe wymagania stawiane przedsiębiorcom odbierającym odpady komunalne od właścicieli nieruchomości.
Natomiast samo zagospodarowanie odpadów nie podlega obowiązkowi przetargi (np. wyrok NSA z 24 września 2014 r. sygn. II OSK 1314/14,
Ten system został stworzony w celu wykonania obowiązku implementacji dyrektywy 2008/98/WE o odpadach.
B. OCENA SYSTEMU Z PERSPEKTYWY KILKU LAT JEGO FUNKCJONOWANIA
C. DOŚWIADCZENIA ZAGRANICZNE - NIEMCY
Obowiązki podmiotów publicznoprawnych konstytuuje § 20 ust. 1 KrWG. Na podstawie § 22 ust. 1 zd. 1 KrWG obowiązki te mogą zostać powierzone do wykonania osobom trzecim. Nie zmienia to jednak faktu, że odpowiedzialność za realizację zadania nadal ciąży na podmiotach publicznoprawnych (Prelle2014).
Powyższe regulacje powodują, że w Niemczech sytuacja jest odwrotna niż w Polsce; dominują przedsiębiorstwa komunalne (45% dla rynku odpadów zmieszanych; 79% dla miast powyżej 100.000 mieszkańców; raport IHK Niedersachsen). Wręcz mówi się o wypieraniu przedsiębiorstw prywatnych ("agresywna" rekomunalizacja). Powodem jest przede wszystkim to, że rynek odpadów okazał się rynkiem lukratywnym. Organizacje przedsiębiorstw prywatnych podnoszą zarzut ograniczenia konkurencji i starają się zasiać wątpliwości co do ich zgodności z prawem europejskim.
Powodem takiego rozwoju sytuacji jest, że niemiecka ustawa implementująca dyr. 2008/98/WE KrWG nie zmusza samorządów do przeprowadzania przetargów. Samorządy mogą zatem przejąć przy tym te zadania zgodnie z regułami wyrażonymi w ustrojowych ustawach samorządowych landów. O dopuszczalności działalności gospodarczej gmin w sektorze usług publicznych decydują określone przesłanki (zob, RekomunalizacjaUslugPublicznych). Najbardziej przyjazna dla samorządów jest Brandenburgia, która swoje klauzule o działalności gospodarczej samorządu sformułowała w sposób najłagodniejszy. Zapewne to jest także przyczyną tego, że najmniejszy udział przedsiębiorstw prywatnych na obszarze gospodarki komunalnej jest aktualnie właśnie w Brandenburgii (23,8%).
D. REKOMUNALIZACJA W POLSCE JAKO ROZWIĄZANIE PROBLEMU
1. Czym jest rekomunalizacja w tym wypadku?
Chodzi o stworzenie możliwości wykonywania przez gminę samą obowiązków ustawy, a zatem pozostawienie jej decyzji czy obowiązki realizuje sama czy za pośrednictwem osób trzecich lub wspólnie z innymi podmiotami (private public partnership albo public public partnership)
2. Czy byłaby wskazana?
Czy rekomunalizacja doprowadziłaby do stanu pożądanego
3. Czy istnieją prawne możliwości rekomunalizacji?
Chodzi o stworzenie możliwości wykonywania przez gminę samą obowiązków ustawy, a zatem pozostawienie jej decyzji czy obowiązki realizuje sama czy za pośrednictwem osób trzecich lub wspólnie z innymi podmiotami (private public partnership albo public public partnership)
2. Czy byłaby wskazana?
Czy rekomunalizacja doprowadziłaby do stanu pożądanego
3. Czy istnieją prawne możliwości rekomunalizacji?
a. Prokomunalna wykładnia art. 6d UPorzCzystGm
Po pierwsze należy ustalić, czy dopuszczalna byłaby wykładnia art. 6d UPorzCzystGm
b. Zmiana ustawy
Gdyby powyższa wykładnia nie była dopuszczalna, wówczas należałoby dążyć do zmiany ustawy albo zakwestionowana jej pod względem niezgodności z przepisami wyższego rzędu. W tym pierwszym wypadku chodziłoby o zmianę polityki rządu względem gospodarki odpadami. Jest to pewnie kwestia odpowiedniego lobby i przekonania parlamentu i/lub rządu, do zmiany kierunku.
Natomiast zakwestionowanie ustawy z powodu jej wadliwości wymagałoby rzetelnej analizy, której - jak dotychczas - nie przeprowadzono.
W zakresie naruszenia prawa europejskiego należałoby poruszyć kwestię tzw. nadmiernej (przesadnej) transpozycji dyrektywy.
Z kolei w badaniu ustawy pod względem zgodności z Konstytucją, trzeba by poruszyć kwestię naruszenia badanym przepisem
Po pierwsze należy ustalić, czy dopuszczalna byłaby wykładnia art. 6d UPorzCzystGm
art. 6d UPorzCzystGm
1. Wójt, burmistrz lub prezydent miasta jest obowiązany zorganizować przetarg na odbieranie odpadów komunalnych od właścicieli nieruchomości, o których mowa w art. 6c, albo przetarg na odbieranie i zagospodarowanie tych odpadów.
2. W celu zorganizowania odbierania odpadów komunalnych od właścicieli nieruchomości oraz wyznaczenia punktów selektywnego zbierania odpadów komunalnych rada gminy liczącej ponad 10 000 mieszkańców może podjąć uchwałę stanowiącą akt prawa miejscowego, o podziale obszaru gminy na sektory, biorąc pod uwagę liczbę mieszkańców, gęstość zaludnienia na danym terenie oraz obszar możliwy do obsługi przez jednego przedsiębiorcę odbierającego odpady komunalne od właścicieli nieruchomości.
3. W przypadku gdy gmina jest podzielona na sektory, przetargi, o których mowa w ust. 1, organizuje się dla każdego z wyznaczonych sektorów.
4. Wójt, burmistrz lub prezydent miasta określa w specyfikacji istotnych warunków zamówienia w szczególności:
1) wymogi dotyczące przekazywania odebranych zmieszanych odpadów komunalnych, odpadów zielonych oraz pozostałości z sortowania odpadów komunalnych przeznaczonych do składowania do regionalnych instalacji do przetwarzania odpadów komunalnych;
2) rodzaje odpadów komunalnych odbieranych selektywnie od właścicieli nieruchomości;
3) standard sanitarny wykonywania usług oraz ochrony środowiska;
4) obowiązek prowadzenia dokumentacji związanej z działalnością objętą zamówieniem;
5) szczegółowe wymagania stawiane przedsiębiorcom odbierającym odpady komunalne od właścicieli nieruchomości.
w ten sposób, że przetarg jest potrzeby jedynie wówczas, gdy gmina decyduje się na powierzenie podmiotowi innemu realizacji obowiązków dot. odbierania albo odbierania i zagospodarowania odpadów. Gdyby okazało się, że gmina może sama (przez swoje zakłady, nie będące oddzielnymi od gminy podmiotami) realizować zadania, o których jest tu mowa, wówczas przetarg byłby potrzeby tylko wtedy, gdyby gmina sama nie realizowała usług.1. Wójt, burmistrz lub prezydent miasta jest obowiązany zorganizować przetarg na odbieranie odpadów komunalnych od właścicieli nieruchomości, o których mowa w art. 6c, albo przetarg na odbieranie i zagospodarowanie tych odpadów.
2. W celu zorganizowania odbierania odpadów komunalnych od właścicieli nieruchomości oraz wyznaczenia punktów selektywnego zbierania odpadów komunalnych rada gminy liczącej ponad 10 000 mieszkańców może podjąć uchwałę stanowiącą akt prawa miejscowego, o podziale obszaru gminy na sektory, biorąc pod uwagę liczbę mieszkańców, gęstość zaludnienia na danym terenie oraz obszar możliwy do obsługi przez jednego przedsiębiorcę odbierającego odpady komunalne od właścicieli nieruchomości.
3. W przypadku gdy gmina jest podzielona na sektory, przetargi, o których mowa w ust. 1, organizuje się dla każdego z wyznaczonych sektorów.
4. Wójt, burmistrz lub prezydent miasta określa w specyfikacji istotnych warunków zamówienia w szczególności:
1) wymogi dotyczące przekazywania odebranych zmieszanych odpadów komunalnych, odpadów zielonych oraz pozostałości z sortowania odpadów komunalnych przeznaczonych do składowania do regionalnych instalacji do przetwarzania odpadów komunalnych;
2) rodzaje odpadów komunalnych odbieranych selektywnie od właścicieli nieruchomości;
3) standard sanitarny wykonywania usług oraz ochrony środowiska;
4) obowiązek prowadzenia dokumentacji związanej z działalnością objętą zamówieniem;
5) szczegółowe wymagania stawiane przedsiębiorcom odbierającym odpady komunalne od właścicieli nieruchomości.
b. Zmiana ustawy
Gdyby powyższa wykładnia nie była dopuszczalna, wówczas należałoby dążyć do zmiany ustawy albo zakwestionowana jej pod względem niezgodności z przepisami wyższego rzędu. W tym pierwszym wypadku chodziłoby o zmianę polityki rządu względem gospodarki odpadami. Jest to pewnie kwestia odpowiedniego lobby i przekonania parlamentu i/lub rządu, do zmiany kierunku.
Natomiast zakwestionowanie ustawy z powodu jej wadliwości wymagałoby rzetelnej analizy, której - jak dotychczas - nie przeprowadzono.
W zakresie naruszenia prawa europejskiego należałoby poruszyć kwestię tzw. nadmiernej (przesadnej) transpozycji dyrektywy.
Z kolei w badaniu ustawy pod względem zgodności z Konstytucją, trzeba by poruszyć kwestię naruszenia badanym przepisem
- gwarancji samorządności gminy (Art. 165 Konstytucjaart. 165 Konstytucja, Art. 166 ust.1 Konstytucja, Art.3 Europejskiej Karty Samorządu Lokalnego).
1. Jednostki samorządu terytorialnego mają osobowość prawną. Przysługują im prawo własności i inne prawa majątkowe.
2. Samodzielność jednostek samorządu terytorialnego podlega ochronie sądowej. - zasady demokratycznej legitymacji kontroli realizacji zadań publicznych (nad prywatnymi podmiotami nie ma kontroli demokratycznej, jak samorządy sprawują nad swoimi jednostkami) wynikająca z zasady demokratycznego państwa prawa (Art. 2 Konstytucjaart. 2 Konstytucja)
Rzeczpospolita Polska jest demokratycznym państwem prawnym, urzeczywistniającym zasady sprawiedliwości społecznej. - zasady państwa socjalnego ("urzeczywistniającego zasady sprawiedliwości społecznej) (Art. 2 Konstytucjaart. 2 Konstytucjain fine)
Rzeczpospolita Polska jest demokratycznym państwem prawnym, urzeczywistniającym zasady sprawiedliwości społecznej.
E. WNIOSKI
CategoryRekomunalizacja CategoryOchronaSrodowiska CategoryGospodarkaKomunalna CategoryGospodarkaOdpadami
Na tej stronie nie ma komentarzy
