Uprawnienia dostawcy energii na mocy StromGVV/GasGVV w przypadku nielegalnego poboru energii
regulacja w niemieckim prawie energetycznym
W wyniku rozdziału działalności sieciowej i handlowej w zakresie energii elektrycznej i gazu przewidzianej w dyrektywach 2009/72/WE oraz 2009/72/WE nie jest możliwe postrzeganie przedsiębiorstw energetycznych - nawet tych, które są zintegrowane pionowo - jako jednolitych. Jeśli zatem dane uprawnienia wobec odbiorców czy osób w nielegalny sposób pobierających energię przysługują operatorowi sieci, dostawca energii nie może się na nie powołać. W związku z tym przepisy niemieckiego prawa przewidują zarówno dla operatora sieci jak i dla dostawcy energii podobne, praktycznie identycznie sformułowane uprawnienia. Dlatego opisane poniżej uprawnienia dostawcy energii należy pojmować w kontekście uprawnień operatora sieci.
Ponieważ - jak przedstawiono już w tym miejscu - adresatami rozporządzeń StromGVV oraz GasGVV są przede wszystkim sprzedawcy energii z urzędu, przedstawione poniżej reguły obowiązują bezpośrednio sprzedawcę z urzędu. Jeśli jednak przepisy te zostały włączone do OWU dostawcy energii wybranego przez odbiorcę - a jest tak w praktyce praktycznie zawsze - mają one odpowiednie zastosowanie wobec każdego dostawcy energii.
A. Wstrzymanie dostaw energii, § 19 ust. 1 StromGVV/GasGVV
Zgodnie z § 19 ust. 1 StromGVV/GasGVV sprzedawca (z urzędu) ma prawo przerwać dostawy energii w przypadku zaistnienia wskazanej w przepisie sytuacji. Sankcja przepisu dla odbiorcy i uprawnienie dla dostawcy energii ma charakter o tyle bezwarunkowy, że przerwanie dostaw może nastąpić bez jakiejkolwiek zapowiedzi i niezależnie od tego, jak dotkliwe dla odbiorcy będzie przerwanie dostaw energii, co przewidziane jest tylko w wyjątkowych sytuacjach (Ponieważ odcięcie dostaw energii jest bardzo dotkliwym dla odbiorcy działaniem, dlatego też jest ono określane jako ultima ratio, Busche, [w:] Säcker red., Berliner Kommentar zum Energierecht, dodatek do § 39 EnWG, § 19 StromGVV/GasGVV, Berlin 2010, nb. 1; jest tak również w wyniku nakazu ochrony odbiorcy energii przewidzianego w dyrektywach energetycznych, por. np. art. 3 ust. 7 dyrektywy 2009/72/WE).
Przesłanki przerwania dostaw na mocy § 19 ust. 1 StromGVV/GasGVV są spełnione, gdy:
- odbiorca narusza w znaczącym stopniu przepisy rozporządzenia,
- ponosi za to winę oraz
- przerwa w dostawie energii jest konieczna w celu zapobieżenia poboru energii z obejściem, manipulacją czy przed montażem urządzeń pomiarowych.
Podobnie, jak ma to miejsce w przypadku uprawnień operatora sieci wynikających z § 24 ust. NAV/NDAV, również uprawnienia dostawcy energii są dość trudne do przeforsowania, ponieważ wykrycie i w szczególności udowodnienie manipulacji urządzeń pomiarowych odbiorcy jest bardzo trudne, mimo, iż manipulacja w zasadzie tylko jemu przynosi korzyść.
B. Faktyczne przeprowadzenie wstrzymania dostaw energii, § 24 ust. 3 NAV/NDAV
Odrębnym problemem, wynikającym z wydzielenia operatora sieci, jest brak faktycznej możliwości zablokowania dostaw energii przez dostawcę. Wstrzymanie dostaw energii związane jest zawsze z fizycznym odcięciem - tymczasowym czy trwałym - od sieci. Jest to działanie, które zarówno z prawnego jak i technicznego, faktycznego punktu widzenia musi być podjęte przez operatora sieci. Dlatego też § 24 ust. 3 NAV/NDAV łączy uprawnienia dostawcy w tym zakresie z obowiązkiem ale i prawem operatora sieci w taki sposób, aby możliwe było podjęcie odpowiednich działań - nie tylko na papierze. Szczegóły opisano w rozdziale poświęconym uprawnieniom operatora sieci.
C. Prawo do natychmiastowego wypowiedzenia umowy, § 21 StromGVV/GasGVV
Z prawem do wstrzymania dostaw przepisy łączą w przypadku NPE prawo wypowiedzenia umowy o dostawy energii. Przesłanką wypowiedzenia umowy jest "powtarzanie się" się sytuacji przewidzianej w § 19 ust. 1 StromGVV/GasGVV (niem.: (...) wenn die Voraussetzungen zur Unterbrechung der Grundversorgung wiederholt vorliegen.). Jest to zatem dodatkowa sankcja wobec przedstawionych już powyżej przesłanek, o ile sytuacja uprawniająca do przerwania dostaw pojawiła się więcej, niż jeden raz. Wprawdzie pojawia się tu - podobnie jak w przypadku § 27 NAV/NDAV pewna wątpliwość, co oznacza "powtarzanie się" sytuacji uprawniającej do przerwania dostaw, jednak należy wyjść tu z założenia, że wystąpienie drugiego takiego przypadku rodzi uprawnienie do wypowiedzenia.
Skutki wypowiedzenia umowy o dostawy energii są różne w zależności od tego, czy umowę wypowiedział sprzedawca z urzędu czy sprzedawca energii wybrany przez odbiorcę indywidualnie. W tym ostatnim przypadku odbiorca staje się odbiorcą w systemie dostaw zastępczych, ponieważ nie posiada on wtedy ani umowy z dostawcą z wyboru ani ze sprzedawcą z urzędu. W przypadku wypowiedzenia umowy przez sprzedawcę z urzędu - który dostarcza w niemieckim prawie energię również na mocy umowy - bezcelowe wydaje się przesunięcie danego odbiorcy do systemu dostaw zastępczych, ponieważ odpowiedzialny jest za nie również sprzedawca z urzędu.
D. Kary umowne, § 10 StromGVV/GasGVV
NPE uprawnia dostawcę energii również do żądania zapłaty kar umownych na warunkach określonych w § 10 ust. 1 StromGVV/GasGVV. Sankcja kary umownej stanowi w tym przypadku specjalną formę roszczenia odszkodowawczego, które ma za zadanie ochronę zarówno dostawcy energii (przed stratami finansowymi) jak i ogółu odbiorców energii (przed nieuzasadnionymi cenami energii w wyniku podwyższenia ogółu kosztów zaopatrzenia o koszt nielegalnie pobranej energii). Dzięki karze umownej dostawca energii może pobrać od podmiotu nielegalnie pobierającego energię odpowiednie opłaty pokrywające straty wynikające z NPE (Busche, [w:] Säcker red., Berliner Kommentar zum Energierecht, dodatek do § 39 EnWG, § 10 StromGVV/GasGVV, Berlin 2010, nb. 1.).
Przesłanką roszczenia o zapłatę kary umownej na mocy § 10 ust. 1 StromGVV/GasGVV jest przede wszystkim NPE wynikający z obejścia, manipulacji czy poboru przed montażem urządzeń pomiarowych. Dodatkową okolicznością uprawniającą do naliczenia kar umownych na mocy przepisu jest pobór energii po wstrzymaniu jej dostaw. Ponieważ przepis odnosi się do cywilnoprawnej instytucji kary umownej, obowiązują również ogólne przesłanki podnoszenia kary umownej - w szczególności ogólne przesłanki odpowiedzialności kontraktowej w przypadku naruszenia obowiązków umownych (Busche, [w:] Säcker red., Berliner Kommentar zum Energierecht, dodatek do § 39 EnWG, § 10 StromGVV/GasGVV, Berlin 2010, nb. 1.). Kara umowna jest możliwa wyłącznie wtedy, jeśli odbiorca jako strony umowy o dostawę energii ponosi odpowiedzialność za naruszenie obowiązków umownych. Jeśli wykaże on, że odpowiedzialności takiej nie ponosi (umyślność i niedbalstwo, § 276 BGB, również osób, którymi dłużnik się posługuje, § 278 BGB), roszczenie o zapłatę kary umownej nie powstanie (Grünberg, [w:] Palandt, Bürgerliches Gesetzbuch, § 339, Monachium 2011, nb. 15.).
W kwestii zakresu roszczenia o zapłatę kary umownej pojawia się spora trudność w określeniu wysokości ewentualnego poboru energii w nielegalny sposób. Wynika to z faktu, iż dostawca energii co do zasady bilansuje jedynie ilość energii pobranej przez odbiorców w sposób odpowiednio zmierzony. Ponieważ NPE charakteryzuje się zazwyczaj brakiem pomiaru pobranej energii, niemal niemożliwym jest określenie, w jakiej wysokości wyrządzona została - czy to dostawcy czy to operatorowi sieci ponoszącemu koszty strat sieciowych - szkoda majątkowa. W związku z tym § 10 ust. 1 zd. 2 oraz § 10 ust. 3 StromGVV/GasGVV określają sposób, tudzież granice kar umownych wynikających z NPE. Wysokość kary umownej wynika zatem z następujących czynników:
- okresu, podczas którego energia była pobierana w nielegalny sposób; okres ten nie może jednak przekraczać sześciu miesięcy;
- ilości zużywanej przez wszystkie podłączone urządzenia odbiorcy przy założeniu używania wszystkich tych urządzeń do 10 godzin dziennie;
- ceny energii w ogólnej taryfie sprzedawcy z urzędu;
- jeśli okres NPE nie jest możliwy do stwierdzenia, może on zostać przez dostawcę oszacowany, przy czym również w takim przypadku okres, za który kara umowna jest należna, nie może przekraczać sześciu miesięcy (ust. 3).
CategoryNPE
Na tej stronie nie ma komentarzy
