Wersja [6438]
To jest stara wersja MediacjaZakresSpraw utworzona przez JacekLubecki, 2009-02-05 16:08:34.
Zakres spraw kierowanych do mediacji
A. Sprawy podlegające rozstrzygnięciu w drodze mediacji
W celu umożliwienia stronom stosunku cywilnoprawnego jak najszerszego korzystania z mediacji przyjęto, iż w drodze mediacji będą mogły być rozstrzygane wszelkie sprawy cywilne, które mogą być rozstrzygnięte w drodze ugody zawartej przed sądem (art. 10 KPC
art. 10 KPC
W sprawach, w których zawarcie ugody jest dopuszczalne, sąd powinien w każdym stanie postępowania dążyć do ich ugodowego załatwienia. W tych sprawach strony mogą także zawrzeć ugodę przed mediatorem.
). Powyższy przepis nakłada na sąd obowiązek realizacji zasady ugodowego załatwiania sporów, zakładając, że jest ono najkorzystniejszym rozwiązaniem dla stron. W sprawach, w których zawarcie ugody jest dopuszczalne, sąd powinien w każdym stanie postępowania dążyć do ich ugodowego załatwienia. W tych sprawach strony mogą także zawrzeć ugodę przed mediatorem.
B. Dopuszczalność zawarcia ugody przed mediatorem
Z przepisów Kodeksu postępowania cywilnego można wyprowadzić wniosek, że zawarcie ugody przed mediatorem jest możliwe, gdy spór dotyczy sprawy cywilnej (art. 1 KPC
art. 1 KPC
Kodeks postępowania cywilnego normuje postępowanie sądowe w sprawach ze stosunków z zakresu prawa cywilnego, rodzinnego i opiekuńczego oraz prawa pracy, jak również w sprawach z zakresu ubezpieczeń społecznych oraz w innych sprawach, do których przepisy tego kodeksu stosuje się z mocy ustaw szczególnych (sprawy cywilne).
), w której dopuszczalne jest zawarcie ugody, tzn. występuje tak zwana zdatność ugodowa (art. 10 KPCKodeks postępowania cywilnego normuje postępowanie sądowe w sprawach ze stosunków z zakresu prawa cywilnego, rodzinnego i opiekuńczego oraz prawa pracy, jak również w sprawach z zakresu ubezpieczeń społecznych oraz w innych sprawach, do których przepisy tego kodeksu stosuje się z mocy ustaw szczególnych (sprawy cywilne).
art. 10 KPC
W sprawach, w których zawarcie ugody jest dopuszczalne, sąd powinien w każdym stanie postępowania dążyć do ich ugodowego załatwienia. W tych sprawach strony mogą także zawrzeć ugodę przed mediatorem.
), a ponadto sprawa podlega rozpoznaniu wyłącznie przez sądy powszechne (art. 2 KPCW sprawach, w których zawarcie ugody jest dopuszczalne, sąd powinien w każdym stanie postępowania dążyć do ich ugodowego załatwienia. W tych sprawach strony mogą także zawrzeć ugodę przed mediatorem.
art. 2 KPC
§ 1. Do rozpoznawania spraw cywilnych powołane są sądy powszechne, o ile sprawy te nie należą do właściwości sądów szczególnych, oraz Sąd Najwyższy.
§ 1a.(uchylony).
§ 2. (skreślony).
§ 3. Nie są rozpoznawane w postępowaniu sądowym sprawy cywilne, jeżeli przepisy szczególne przekazują je do właściwości innych organów.
).§ 1. Do rozpoznawania spraw cywilnych powołane są sądy powszechne, o ile sprawy te nie należą do właściwości sądów szczególnych, oraz Sąd Najwyższy.
§ 1a.(uchylony).
§ 2. (skreślony).
§ 3. Nie są rozpoznawane w postępowaniu sądowym sprawy cywilne, jeżeli przepisy szczególne przekazują je do właściwości innych organów.
W art. 1 KPC
art. 1 KPC
Kodeks postępowania cywilnego normuje postępowanie sądowe w sprawach ze stosunków z zakresu prawa cywilnego, rodzinnego i opiekuńczego oraz prawa pracy, jak również w sprawach z zakresu ubezpieczeń społecznych oraz w innych sprawach, do których przepisy tego kodeksu stosuje się z mocy ustaw szczególnych (sprawy cywilne).
ustawodawca zdefiniował sprawy cywilne jako sprawy z zakresu prawa cywilnego, rodzinnego i opiekuńczego oraz prawa pracy, jak również jako sprawy z zakresu ubezpieczeń społecznych oraz inne sprawy, do których przepisy Kodeksu postępowania cywilnego stosuje się z mocy ustaw szczególnych. Dodatkowo, na mocy wyroku Trybunału Konstytucyjnego definicja „sprawy cywilnej” została poszerzona o roszczenia dotyczące zobowiązań pieniężnych, których źródło stanowi decyzja administracyjna. Kodeks postępowania cywilnego normuje postępowanie sądowe w sprawach ze stosunków z zakresu prawa cywilnego, rodzinnego i opiekuńczego oraz prawa pracy, jak również w sprawach z zakresu ubezpieczeń społecznych oraz w innych sprawach, do których przepisy tego kodeksu stosuje się z mocy ustaw szczególnych (sprawy cywilne).
Do mediacji nie kwalifikują się sprawy, które nie należą do drogi sądowej (art. 2 KPC
art. 2 KPC
§ 1. Do rozpoznawania spraw cywilnych powołane są sądy powszechne, o ile sprawy te nie należą do właściwości sądów szczególnych, oraz Sąd Najwyższy.
§ 1a.(uchylony).
§ 2. (skreślony).
§ 3. Nie są rozpoznawane w postępowaniu sądowym sprawy cywilne, jeżeli przepisy szczególne przekazują je do właściwości innych organów.
) lub są wyłączone z zakresu jurysdykcji krajowej sądów polskich (art. 1099 i nast. KPC§ 1. Do rozpoznawania spraw cywilnych powołane są sądy powszechne, o ile sprawy te nie należą do właściwości sądów szczególnych, oraz Sąd Najwyższy.
§ 1a.(uchylony).
§ 2. (skreślony).
§ 3. Nie są rozpoznawane w postępowaniu sądowym sprawy cywilne, jeżeli przepisy szczególne przekazują je do właściwości innych organów.
art. 1099 KPC
§ 1. Brak jurysdykcji krajowej sąd bierze pod rozwagę z urzędu w każdym stanie sprawy. W razie stwierdzenia braku jurysdykcji krajowej sąd odrzuca pozew lub wniosek, z zastrzeżeniem art. 1104 § 2 lub art. 1105 § 6.
§ 2. Brak jurysdykcji krajowej stanowi przyczynę nieważności postępowania.
).§ 1. Brak jurysdykcji krajowej sąd bierze pod rozwagę z urzędu w każdym stanie sprawy. W razie stwierdzenia braku jurysdykcji krajowej sąd odrzuca pozew lub wniosek, z zastrzeżeniem art. 1104 § 2 lub art. 1105 § 6.
§ 2. Brak jurysdykcji krajowej stanowi przyczynę nieważności postępowania.
W drodze mediacji można rozstrzygać wszelkie sprawy cywilne, jeśli prawo dopuszcza w takich przypadkach zawarcie ugody przed sądem. Mogą to być zarówno sprawy majątkowe, jak i niemajątkowe, sprawy podlegające rozpoznaniu w procesie, jak i w postępowaniu nieprocesowym, sprawy o zasądzenie, jak i o ukształtowanie albo ustalenie stosunku prawnego lub prawa, a także spory cywilnoprawne, mające źródło w stosunkach kontraktowych, jak i wynikające z czynów niedozwolonych, czy bezpodstawnego wzbogacenia . Pomimo szerokiego zakresu dopuszczalności zawarcia ugody, nie jest on nieograniczony. Strony nie mogą zawrzeć ugody w sprawach, w których nie można dysponować własnymi prawami lub określać zaistnienia stosunku prawnego . Zakaz samodzielnego dysponowania swoimi prawami przez strony w drodze ugody może wynikać z prawa materialnego lub natury stosunku prawnego (np. odnośnie unieważnienia małżeństwa, rozwodu, separacji, ustalenia pochodzenia dziecka, spraw o ubezwłasnowolnienie, uznania za zmarłego lub stwierdzenia zgonu, stwierdzenia nabycia spadku) bądź z wyraźnych ograniczeń prawa procesowego (np. w sprawach z zakresu ubezpieczeń społecznych – (przepis art. 47712 KPC nie istnieje), w sprawach o uznanie postanowień wzorca umowy za niedozwolone – (przepis art. 47941 zd. 2 KPC nie istnieje)) . Ponadto przedmiotem ugody nie mogą być prawa niezbywalne (np. osobiste) .
Ustawodawca wyłączył możliwość sądowego skierowania stron do mediacji w sprawach rozpoznawanych w postępowaniu nakazowym, upominawczym i uproszczonym ((przepis art. 1838 § 4 KPC nie istnieje)). O ile w odniesieniu do postępowania nakazowego i upominawczego rzeczywiście zgodzić się można, że wyłączenie jest uzasadnione ich szczególnym charakterem , identyczne traktowanie spraw rozpoznawanych w postępowaniu uproszczonym wydaje się niezasadne . Przeważająca część spraw rozpoznawanych w tym trybie to sprawy wynikające ze stosunków umownych, gdzie wartość przedmiotu sporu nie przekracza 10.000 zł ((przepis art. 5051 KPC nie istnieje)). Bez wątpienia wiele z nich mogłoby z powodzeniem zostać rozwiązanych właśnie w drodze mediacji. Przykładem obligatoryjnej mediacji w sprawach o nieznacznej wartości jest prawo niemieckie . Warto zwrócić uwagę na ostatni projekt zmian do Kodeksu postępowania cywilnego proponowany przez rząd, który przewiduje możliwość zastosowania mediacji również w postępowaniu upominawczym i uproszczonym .
Oprócz ogólnej reguły określającej zakres spraw, które mogą być skierowane do mediacji (art. 10 KPC
art. 10 KPC
W sprawach, w których zawarcie ugody jest dopuszczalne, sąd powinien w każdym stanie postępowania dążyć do ich ugodowego załatwienia. W tych sprawach strony mogą także zawrzeć ugodę przed mediatorem.
), ustawa zawiera kilka szczegółowych rozwiązań dotyczących zastosowania mediacji w sprawach rodzinnych i opiekuńczych. O ile niedopuszczalne jest zawarcie ugody w sprawach o rozwód i o separację, to jednak w tych sprawach sąd może skierować strony do mediacji celem pojednania małżonków – jeżeli istnieją widoki na utrzymanie małżeństwa (art. 436 § 1 i § 2 KPCW sprawach, w których zawarcie ugody jest dopuszczalne, sąd powinien w każdym stanie postępowania dążyć do ich ugodowego załatwienia. W tych sprawach strony mogą także zawrzeć ugodę przed mediatorem.
art. 2 KPC
§ 1. Do rozpoznawania spraw cywilnych powołane są sądy powszechne, o ile sprawy te nie należą do właściwości sądów szczególnych, oraz Sąd Najwyższy.
§ 1a.(uchylony).
§ 2. (skreślony).
§ 3. Nie są rozpoznawane w postępowaniu sądowym sprawy cywilne, jeżeli przepisy szczególne przekazują je do właściwości innych organów.
), lub w celu ugodowego załatwienia spornych kwestii dotyczących zaspokojenia potrzeb rodziny, alimentów, sposobu sprawowania władzy rodzicielskiej, kontaktów z dzieckiem oraz spraw majątkowych podlegających rozstrzygnięciu w wyroku orzekającym rozwód lub separację ((przepis art. 4452 KPC nie istnieje)). Poza tym mediacja może być stosowana w sprawach opiekuńczych, a jej przedmiotem jest sposób wykonywania władzy rodzicielskiej ((przepis art. 5702 KPC nie istnieje)). § 1. Do rozpoznawania spraw cywilnych powołane są sądy powszechne, o ile sprawy te nie należą do właściwości sądów szczególnych, oraz Sąd Najwyższy.
§ 1a.(uchylony).
§ 2. (skreślony).
§ 3. Nie są rozpoznawane w postępowaniu sądowym sprawy cywilne, jeżeli przepisy szczególne przekazują je do właściwości innych organów.
Spośród spraw mogących być przedmiotem mediacji najczęściej wskazuje się na: spory gospodarcze, rozwodowe i separacyjne, pracownicze, o podział majątku, o dział spadku, dotyczące opieki nad dziećmi ochrony dóbr osobistych, nieruchomości, prac budowlanych.
Na tej stronie nie ma komentarzy
