Wiki source for MediacjaZakresSpraw
====Zakres spraw kierowanych do mediacji====
==dopuszczalność zawarcia ugody mediacyjnej==
((1)) Sprawy podlegające rozstrzygnięciu w drodze mediacji
W celu umożliwienia stronom [[StosunekCywilnoprawny stosunku cywilnoprawnego]] jak najszerszego korzystania z [[Mediacja mediacji]] przyjęto, iż w drodze [[Mediacja mediacji]] będą mogły być rozstrzygane wszelkie [[SprawaCywilna sprawy cywilne]], które mogą być rozstrzygnięte w drodze [[UgodaCywilnoprawna ugody]] zawartej przed sądem ({{pu przepis="art. 10 KPC"}}). Powyższy przepis nakłada na sąd obowiązek realizacji zasady ugodowego załatwiania sporów, zakładając, że jest ono najkorzystniejszym rozwiązaniem dla stron.
((1)) Dopuszczalność zawarcia ugody przed mediatorem
Z przepisów Kodeksu postępowania cywilnego można wyprowadzić wniosek, że zawarcie [[UgodaMediacyjna ugody]] przed mediatorem jest możliwe, gdy spór dotyczy [[SprawaCywilna sprawy cywilnej]] ({{pu przepis="art. 1 KPC"}}), w której dopuszczalne jest zawarcie [[UgodaCywilnoprawna ugody]], tzn. występuje tak zwana zdatność ugodowa ({{pu przepis="art. 10 KPC"}}), a ponadto sprawa podlega rozpoznaniu wyłącznie przez sądy powszechne ({{pu przepis="art. 2 KPC"}}).
Do [[Mediacja mediacji]] nie kwalifikują się sprawy, które nie należą do [[DrogaSadowa drogi sądowej]] ({{pu przepis="art. 2 KPC"}}) lub są wyłączone z zakresu jurysdykcji krajowej sądów polskich ({{pu przepis="art. 1099 i nast. KPC"}}).
((1)) Zdatność ugodowa
W drodze [[Mediacja mediacji]] można rozstrzygać wszelkie [[SprawaCywilna sprawy cywilne]], jeśli prawo dopuszcza w takich przypadkach zawarcie [[UgodaCywilnoprawna ugody]] przed sądem. Mogą to być zarówno sprawy majątkowe, jak i niemajątkowe, sprawy podlegające rozpoznaniu w procesie, jak i w postępowaniu nieprocesowym, sprawy o zasądzenie, jak i o ukształtowanie albo ustalenie [[StosunekPrawny stosunku prawnego]] lub prawa, a także spory cywilnoprawne, mające źródło w stosunkach kontraktowych, jak i wynikające z czynów niedozwolonych, czy bezpodstawnego wzbogacenia. Pomimo szerokiego zakresu dopuszczalności zawarcia [[UgodaCywilnoprawna ugody]], nie jest on nieograniczony. Strony nie mogą zawrzeć [[UgodaCywilnoprawna ugody]] w sprawach, w których nie można dysponować własnymi prawami lub określać zaistnienia [[StosunekPrawny stosunku prawnego]]. Zakaz samodzielnego dysponowania swoimi prawami przez strony w drodze [[UgodaCywilnoprawna ugody]] może wynikać z [[PrawoMaterialne prawa materialnego]] lub natury [[StosunekPrawny stosunku prawnego]] (np. odnośnie unieważnienia małżeństwa, rozwodu, separacji, ustalenia pochodzenia dziecka, spraw o ubezwłasnowolnienie, uznania za zmarłego lub stwierdzenia zgonu, stwierdzenia nabycia spadku) bądź z wyraźnych ograniczeń [[PrawoProcesowe prawa procesowego]] (np. w sprawach z zakresu ubezpieczeń społecznych – {{pu przepis="art. 477(12) KPC"}}, w sprawach o uznanie postanowień wzorca umowy za niedozwolone – {{pu przepis="art. 479(41) zd. 2 KPC"}}). Ponadto przedmiotem [[UgodaCywilnoprawna ugody]] nie mogą być prawa niezbywalne (np. osobiste).
((1)) Wyłączenie możliwości sądowego skierowania stron do mediacji
Ustawodawca wyłączył możliwość [[MediacjaNaPodstawiePostanowieniaSadu sądowego skierowania stron do mediacji]] w sprawach rozpoznawanych w postępowaniu nakazowym, upominawczym i uproszczonym ({{pu przepis="art. 183(8) § 4 KPC"}}). O ile w odniesieniu do postępowania nakazowego i upominawczego rzeczywiście zgodzić się można, że wyłączenie jest uzasadnione ich szczególnym charakterem, identyczne traktowanie spraw rozpoznawanych w postępowaniu uproszczonym wydaje się niezasadne. Przeważająca część spraw rozpoznawanych w tym trybie to sprawy wynikające ze stosunków umownych, gdzie [[WartoscPrzedmiotuSporu wartość przedmiotu sporu]] nie przekracza 10.000 zł ({{pu przepis="art. 505(1) KPC"}}). Bez wątpienia wiele z nich mogłoby z powodzeniem zostać rozwiązanych właśnie w drodze [[Mediacja mediacji]]. Przykładem obligatoryjnej [[Mediacja mediacji]] w sprawach o nieznacznej wartości jest prawo niemieckie. Warto zwrócić uwagę na ostatni projekt zmian do Kodeksu postępowania cywilnego proponowany przez rząd, który przewiduje możliwość zastosowania [[Mediacja mediacji]] również w postępowaniu upominawczym i uproszczonym.
((1)) Sprawy rodzinne i opiekuńcze
Oprócz ogólnej reguły określającej zakres spraw, które mogą być skierowane do [[Mediacja mediacji]] ({{pu przepis="art. 10 KPC"}}), ustawa zawiera kilka szczegółowych rozwiązań dotyczących zastosowania [[Mediacja mediacji]] w sprawach rodzinnych i opiekuńczych. O ile niedopuszczalne jest zawarcie [[UgodaCywilnoprawna ugody]] w sprawach o rozwód i o separację, to jednak w tych sprawach sąd może skierować strony do [[Mediacja mediacji]] celem pojednania małżonków – jeżeli istnieją widoki na utrzymanie małżeństwa ({{pu przepis="art. 436 KPC"}}), lub w celu ugodowego załatwienia spornych kwestii dotyczących zaspokojenia potrzeb rodziny, alimentów, sposobu sprawowania władzy rodzicielskiej, kontaktów z dzieckiem oraz spraw majątkowych podlegających rozstrzygnięciu w wyroku orzekającym rozwód lub separację ({{pu przepis="art. 445(2) KPC"}}). Poza tym [[Mediacja mediacja]] może być stosowana w sprawach opiekuńczych, a jej przedmiotem jest sposób wykonywania władzy rodzicielskiej ({{pu przepis="art. 570(2) KPC"}}).
((1)) Najczęstsze zastosowanie
Spośród spraw mogących być przedmiotem [[Mediacja mediacji]] najczęściej wskazuje się na: spory gospodarcze, rozwodowe i separacyjne, pracownicze, o podział majątku, o dział spadku, dotyczące opieki nad dziećmi ochrony dóbr osobistych, nieruchomości, prac budowlanych.
((1)) Litaratura
1. [[MorekMediacjaIArbitrazKomentarz R. Morek, Mediacja i arbitraż art. 183(1) -183(15), 1154-1217 KPC. Komentarz]], Warszawa 2006,
2. [[GojskaHurynMediacjaWRozwiazywaniuKonfliktowRodzinnych A. Gójska, V. Huryn, Mediacja w rozwiązywaniu konfliktów rodzinnych]], Warszawa 2007,
3. [[GalkaLepiejMediowacNizSieSadzic P. Gałka, Lepiej mediować, niż się sądzić]], Rzeczpospolita z 7.12.2005 r.,
4. [[TurekMoP2005 J. Turek, Ugoda w procesie cywilnym]], MoP 2005, nr 21,
5. [[MorekEP2006 R. Morek, Mediacja w przepisach o postępowaniu cywilnym, karnym, w sprawach nieletnich oraz przed sądami administracyjnymi – zasadnicze podobieństwa i różnice]], Dodatek do EP 2006, nr 11,
6. [[JacynaMediacjaSzansaDlaAdwokaturyMoP2001 J. Jacyna, Mediacja – szansa dla adwokatury]], MoP 2001, nr 3,
7. [[UsowiczMediacjeZeSkazaPrawnaGazetaPrawna2006 E. Usowicz, Mediacje ze skazą prawną]], Gazeta Prawna z 23.3.2006 r.,
8. [[MoscickaSporyNaSzybkiejSciezce A. Mościcka, Spory na szybkiej ścieżce]], Gazeta Prawna z 29.8.2005 r..
----
CategoryMediacjaWSprawachCywilnych
==dopuszczalność zawarcia ugody mediacyjnej==
((1)) Sprawy podlegające rozstrzygnięciu w drodze mediacji
W celu umożliwienia stronom [[StosunekCywilnoprawny stosunku cywilnoprawnego]] jak najszerszego korzystania z [[Mediacja mediacji]] przyjęto, iż w drodze [[Mediacja mediacji]] będą mogły być rozstrzygane wszelkie [[SprawaCywilna sprawy cywilne]], które mogą być rozstrzygnięte w drodze [[UgodaCywilnoprawna ugody]] zawartej przed sądem ({{pu przepis="art. 10 KPC"}}). Powyższy przepis nakłada na sąd obowiązek realizacji zasady ugodowego załatwiania sporów, zakładając, że jest ono najkorzystniejszym rozwiązaniem dla stron.
((1)) Dopuszczalność zawarcia ugody przed mediatorem
Z przepisów Kodeksu postępowania cywilnego można wyprowadzić wniosek, że zawarcie [[UgodaMediacyjna ugody]] przed mediatorem jest możliwe, gdy spór dotyczy [[SprawaCywilna sprawy cywilnej]] ({{pu przepis="art. 1 KPC"}}), w której dopuszczalne jest zawarcie [[UgodaCywilnoprawna ugody]], tzn. występuje tak zwana zdatność ugodowa ({{pu przepis="art. 10 KPC"}}), a ponadto sprawa podlega rozpoznaniu wyłącznie przez sądy powszechne ({{pu przepis="art. 2 KPC"}}).
Do [[Mediacja mediacji]] nie kwalifikują się sprawy, które nie należą do [[DrogaSadowa drogi sądowej]] ({{pu przepis="art. 2 KPC"}}) lub są wyłączone z zakresu jurysdykcji krajowej sądów polskich ({{pu przepis="art. 1099 i nast. KPC"}}).
((1)) Zdatność ugodowa
W drodze [[Mediacja mediacji]] można rozstrzygać wszelkie [[SprawaCywilna sprawy cywilne]], jeśli prawo dopuszcza w takich przypadkach zawarcie [[UgodaCywilnoprawna ugody]] przed sądem. Mogą to być zarówno sprawy majątkowe, jak i niemajątkowe, sprawy podlegające rozpoznaniu w procesie, jak i w postępowaniu nieprocesowym, sprawy o zasądzenie, jak i o ukształtowanie albo ustalenie [[StosunekPrawny stosunku prawnego]] lub prawa, a także spory cywilnoprawne, mające źródło w stosunkach kontraktowych, jak i wynikające z czynów niedozwolonych, czy bezpodstawnego wzbogacenia. Pomimo szerokiego zakresu dopuszczalności zawarcia [[UgodaCywilnoprawna ugody]], nie jest on nieograniczony. Strony nie mogą zawrzeć [[UgodaCywilnoprawna ugody]] w sprawach, w których nie można dysponować własnymi prawami lub określać zaistnienia [[StosunekPrawny stosunku prawnego]]. Zakaz samodzielnego dysponowania swoimi prawami przez strony w drodze [[UgodaCywilnoprawna ugody]] może wynikać z [[PrawoMaterialne prawa materialnego]] lub natury [[StosunekPrawny stosunku prawnego]] (np. odnośnie unieważnienia małżeństwa, rozwodu, separacji, ustalenia pochodzenia dziecka, spraw o ubezwłasnowolnienie, uznania za zmarłego lub stwierdzenia zgonu, stwierdzenia nabycia spadku) bądź z wyraźnych ograniczeń [[PrawoProcesowe prawa procesowego]] (np. w sprawach z zakresu ubezpieczeń społecznych – {{pu przepis="art. 477(12) KPC"}}, w sprawach o uznanie postanowień wzorca umowy za niedozwolone – {{pu przepis="art. 479(41) zd. 2 KPC"}}). Ponadto przedmiotem [[UgodaCywilnoprawna ugody]] nie mogą być prawa niezbywalne (np. osobiste).
((1)) Wyłączenie możliwości sądowego skierowania stron do mediacji
Ustawodawca wyłączył możliwość [[MediacjaNaPodstawiePostanowieniaSadu sądowego skierowania stron do mediacji]] w sprawach rozpoznawanych w postępowaniu nakazowym, upominawczym i uproszczonym ({{pu przepis="art. 183(8) § 4 KPC"}}). O ile w odniesieniu do postępowania nakazowego i upominawczego rzeczywiście zgodzić się można, że wyłączenie jest uzasadnione ich szczególnym charakterem, identyczne traktowanie spraw rozpoznawanych w postępowaniu uproszczonym wydaje się niezasadne. Przeważająca część spraw rozpoznawanych w tym trybie to sprawy wynikające ze stosunków umownych, gdzie [[WartoscPrzedmiotuSporu wartość przedmiotu sporu]] nie przekracza 10.000 zł ({{pu przepis="art. 505(1) KPC"}}). Bez wątpienia wiele z nich mogłoby z powodzeniem zostać rozwiązanych właśnie w drodze [[Mediacja mediacji]]. Przykładem obligatoryjnej [[Mediacja mediacji]] w sprawach o nieznacznej wartości jest prawo niemieckie. Warto zwrócić uwagę na ostatni projekt zmian do Kodeksu postępowania cywilnego proponowany przez rząd, który przewiduje możliwość zastosowania [[Mediacja mediacji]] również w postępowaniu upominawczym i uproszczonym.
((1)) Sprawy rodzinne i opiekuńcze
Oprócz ogólnej reguły określającej zakres spraw, które mogą być skierowane do [[Mediacja mediacji]] ({{pu przepis="art. 10 KPC"}}), ustawa zawiera kilka szczegółowych rozwiązań dotyczących zastosowania [[Mediacja mediacji]] w sprawach rodzinnych i opiekuńczych. O ile niedopuszczalne jest zawarcie [[UgodaCywilnoprawna ugody]] w sprawach o rozwód i o separację, to jednak w tych sprawach sąd może skierować strony do [[Mediacja mediacji]] celem pojednania małżonków – jeżeli istnieją widoki na utrzymanie małżeństwa ({{pu przepis="art. 436 KPC"}}), lub w celu ugodowego załatwienia spornych kwestii dotyczących zaspokojenia potrzeb rodziny, alimentów, sposobu sprawowania władzy rodzicielskiej, kontaktów z dzieckiem oraz spraw majątkowych podlegających rozstrzygnięciu w wyroku orzekającym rozwód lub separację ({{pu przepis="art. 445(2) KPC"}}). Poza tym [[Mediacja mediacja]] może być stosowana w sprawach opiekuńczych, a jej przedmiotem jest sposób wykonywania władzy rodzicielskiej ({{pu przepis="art. 570(2) KPC"}}).
((1)) Najczęstsze zastosowanie
Spośród spraw mogących być przedmiotem [[Mediacja mediacji]] najczęściej wskazuje się na: spory gospodarcze, rozwodowe i separacyjne, pracownicze, o podział majątku, o dział spadku, dotyczące opieki nad dziećmi ochrony dóbr osobistych, nieruchomości, prac budowlanych.
((1)) Litaratura
1. [[MorekMediacjaIArbitrazKomentarz R. Morek, Mediacja i arbitraż art. 183(1) -183(15), 1154-1217 KPC. Komentarz]], Warszawa 2006,
2. [[GojskaHurynMediacjaWRozwiazywaniuKonfliktowRodzinnych A. Gójska, V. Huryn, Mediacja w rozwiązywaniu konfliktów rodzinnych]], Warszawa 2007,
3. [[GalkaLepiejMediowacNizSieSadzic P. Gałka, Lepiej mediować, niż się sądzić]], Rzeczpospolita z 7.12.2005 r.,
4. [[TurekMoP2005 J. Turek, Ugoda w procesie cywilnym]], MoP 2005, nr 21,
5. [[MorekEP2006 R. Morek, Mediacja w przepisach o postępowaniu cywilnym, karnym, w sprawach nieletnich oraz przed sądami administracyjnymi – zasadnicze podobieństwa i różnice]], Dodatek do EP 2006, nr 11,
6. [[JacynaMediacjaSzansaDlaAdwokaturyMoP2001 J. Jacyna, Mediacja – szansa dla adwokatury]], MoP 2001, nr 3,
7. [[UsowiczMediacjeZeSkazaPrawnaGazetaPrawna2006 E. Usowicz, Mediacje ze skazą prawną]], Gazeta Prawna z 23.3.2006 r.,
8. [[MoscickaSporyNaSzybkiejSciezce A. Mościcka, Spory na szybkiej ścieżce]], Gazeta Prawna z 29.8.2005 r..
----
CategoryMediacjaWSprawachCywilnych
