Wersja [6148]
To jest stara wersja KazusZastaw2 utworzona przez MarcinKrzymuski, 2009-01-26 23:31:40.
Kazus nr 2 z zakresu zastawu
A. Stan faktyczny
Dnia 15 września 2004 r. A zawarł z C ustną umowę najmu mieszkania położonego w Słubicach przy ul. Sienkiewicza 52/2. W umowie tej A zobowiązał się do oddania C mieszkania na okres dwóch lat licząc od dnia 1 października 2004 r. C natomiast zobowiązał się do uiszczania na rzecz A czynszu najmu w wysokości 600 zł oraz opłat za media do dnia 15-ego dnia każdego miesiąca. Do kwietnia 2005 r. C uiszczał w terminie wszystkie płatności, ale od maja 2005 r. zaprzestał nagle całkowicie płacenia za mieszkanie. Wielokrotnie wzywany do zapłaty kwoty 5.000 zł, na którą składają się zaległe wobec wynajmującego i wobec spółdzielni opłaty, C długu nie spłacił. Wobec tego A domaga się sprzedaży należącego do C komputera, telewizora i telefonu komórkowego, które znajdują się w mieszkaniu. C broni się twierdzeniem, iż w listopadzie sprzedał komputer koledze, który nie zdążył jeszcze go odebrać, a telewizor pożyczył od swoich rodziców. Telefon zaś ma cały czas przy sobie i nie pozwoli na jego sprzedaż.
Czy Andrzej A. może domagać się sprzedaży telewizora, komputera i telefonu?
B. Rozwiązanie
A mógłby domagać się zaspokojenia z przedmiotów należących do C, gdyby przysługiwało mu stosowne roszczenie.
1. Podstawa roszczenia
Problematyczne jest to, czy w ogóle takie roszczenie istnieje. Dla powstania roszczenia konieczne jest ustawowe określenie uprawnienia zastawnika albo obowiązków zastawcy, albowiem roszczenie to możliwość żądania określonego zachowania się dłużnika zgodnie z treścią stosunku prawnego. Powstaje więc problem, znany także w prawie niemieckim, na czym miałoby w tym wypadku polegać świadczenie dłużnika rzeczowego. Można argumentować, iż zastawca jest zobowiązany do tolerowania (znoszenia) zachowania zastawnika, który zamierza zbyć przedmiot wg reguł postępowania egzekucyjnego, zgodnie z treścią zastawu. Podstawą roszczenia byłby art. 306 § 1 KC
art. 306 KC
§ 1. W celu zabezpieczenia oznaczonej wierzytelności można rzecz ruchomą obciążyć prawem, na mocy którego wierzyciel będzie mógł dochodzić zaspokojenia z rzeczy bez względu na to, czyją stała się własnością, i z pierwszeństwem przed wierzycielami osobistymi właściciela rzeczy, wyjąwszy tych, którym z mocy ustawy przysługuje pierwszeństwo szczególne.
§ 2. Zastaw można ustanowić także w celu zabezpieczenia wierzytelności przyszłej lub warunkowej.
.§ 1. W celu zabezpieczenia oznaczonej wierzytelności można rzecz ruchomą obciążyć prawem, na mocy którego wierzyciel będzie mógł dochodzić zaspokojenia z rzeczy bez względu na to, czyją stała się własnością, i z pierwszeństwem przed wierzycielami osobistymi właściciela rzeczy, wyjąwszy tych, którym z mocy ustawy przysługuje pierwszeństwo szczególne.
§ 2. Zastaw można ustanowić także w celu zabezpieczenia wierzytelności przyszłej lub warunkowej.
2. Powstanie zastawu
Roszczenie z art. 306 § 1 KC
art. 306 KC
§ 1. W celu zabezpieczenia oznaczonej wierzytelności można rzecz ruchomą obciążyć prawem, na mocy którego wierzyciel będzie mógł dochodzić zaspokojenia z rzeczy bez względu na to, czyją stała się własnością, i z pierwszeństwem przed wierzycielami osobistymi właściciela rzeczy, wyjąwszy tych, którym z mocy ustawy przysługuje pierwszeństwo szczególne.
§ 2. Zastaw można ustanowić także w celu zabezpieczenia wierzytelności przyszłej lub warunkowej.
przysługuje, gdy istnieje zastaw. Zastaw powstaje na mocy umowy (zastaw umowny) albo ex lege (zastaw ustawowy). Ponieważ A i C nie wiązała żadna umowa o ustanowienie zastawu, w grę wchodzi tylko zastaw ustawowy wg art. 670 KC§ 1. W celu zabezpieczenia oznaczonej wierzytelności można rzecz ruchomą obciążyć prawem, na mocy którego wierzyciel będzie mógł dochodzić zaspokojenia z rzeczy bez względu na to, czyją stała się własnością, i z pierwszeństwem przed wierzycielami osobistymi właściciela rzeczy, wyjąwszy tych, którym z mocy ustawy przysługuje pierwszeństwo szczególne.
§ 2. Zastaw można ustanowić także w celu zabezpieczenia wierzytelności przyszłej lub warunkowej.
art. 670 KC
§ 1. Dla zabezpieczenia czynszu oraz świadczeń dodatkowych, z którymi najemca zalega nie dłużej niż rok, przysługuje wynajmującemu ustawowe prawo zastawu na rzeczach ruchomych najemcy wniesionych do przedmiotu najmu, chyba że rzeczy te nie podlegają zajęciu.
§ 2. (uchylony).
.§ 1. Dla zabezpieczenia czynszu oraz świadczeń dodatkowych, z którymi najemca zalega nie dłużej niż rok, przysługuje wynajmującemu ustawowe prawo zastawu na rzeczach ruchomych najemcy wniesionych do przedmiotu najmu, chyba że rzeczy te nie podlegają zajęciu.
§ 2. (uchylony).
a. umowa najmu
Zastaw ustawowy powstaje na podstawie art. 670 KC
art. 670 KC
§ 1. Dla zabezpieczenia czynszu oraz świadczeń dodatkowych, z którymi najemca zalega nie dłużej niż rok, przysługuje wynajmującemu ustawowe prawo zastawu na rzeczach ruchomych najemcy wniesionych do przedmiotu najmu, chyba że rzeczy te nie podlegają zajęciu.
§ 2. (uchylony).
, jeżeli strony łączy skuteczna umowa najmu, co tu miało miejsce, albowiem brak formy pisemnej w tym wypadku nie wpływa na ważność umowy, gdyż jest to zastrzeżenie formy ad eventum (art. 660 KC§ 1. Dla zabezpieczenia czynszu oraz świadczeń dodatkowych, z którymi najemca zalega nie dłużej niż rok, przysługuje wynajmującemu ustawowe prawo zastawu na rzeczach ruchomych najemcy wniesionych do przedmiotu najmu, chyba że rzeczy te nie podlegają zajęciu.
§ 2. (uchylony).
art. 660 KC
Umowa najmu nieruchomości lub pomieszczenia na czas dłuższy niż rok powinna być zawarta na piśmie. W razie niezachowania tej formy poczytuje się umowę za zawartą na czas nie oznaczony.
).Umowa najmu nieruchomości lub pomieszczenia na czas dłuższy niż rok powinna być zawarta na piśmie. W razie niezachowania tej formy poczytuje się umowę za zawartą na czas nie oznaczony.
b. świadczenia wobec wynajmującego
Najemcy musi zalegać z opłatami należnymi dla wynajmującego nie dłużej niż rok. Tutaj C zalega z opłatami za czynsz najmu i opłatami za użytkowanie mieszkania za okres 9 miesięcy(od maja 2005 r.). W chwili wniesienia powództwa (2006) rok jeszcze nie minął.
c. przedmiot zastawu ustawowego
Zastaw ustawowy powstaje w tym wypadku na “rzeczach najemcy wniesionych do przedmiotu najmu”, które podlegają zajęciu egzekucyjnemu.
(1) rzeczy najemcy
Zastaw ustawowy obciąża tylko i wyłącznie rzeczy najemcy. Przedmioty nie stanowiące własność najemcy w żadnym razie nie podlegają zastawowi. Zastosowanie art. 326 KC
art. 326 KC
Przepisy rozdziału niniejszego stosuje się odpowiednio do zastawu, który powstaje z mocy ustawy.
w zw. art. 309 KCPrzepisy rozdziału niniejszego stosuje się odpowiednio do zastawu, który powstaje z mocy ustawy.
art. 309 KC
Przepisy o nabyciu własności rzeczy ruchomej od osoby nie uprawnionej do rozporządzania rzeczą stosuje się odpowiednio do ustanowienia zastawu.
w zw. z art. 169 KCPrzepisy o nabyciu własności rzeczy ruchomej od osoby nie uprawnionej do rozporządzania rzeczą stosuje się odpowiednio do ustanowienia zastawu.
art. 169 KC
§ 1. Jeżeli osoba nie uprawniona do rozporządzania rzeczą ruchomą zbywa rzecz i wydaje ją nabywcy, nabywca uzyskuje własność z chwilą objęcia rzeczy w posiadanie, chyba że działa w złej wierze.
§ 2. Jednakże gdy rzecz zgubiona, skradziona lub w inny sposób utracona przez właściciela zostaje zbyta przed upływem lat trzech od chwili jej zgubienia, skradzenia lub utraty, nabywca może uzyskać własność dopiero z upływem powyższego trzyletniego terminu. Ograniczenie to nie dotyczy pieniędzy i dokumentów na okaziciela ani rzeczy nabytych na urzędowej licytacji publicznej lub w toku postępowania egzekucyjnego.
i tym samym nabycie zastawu w dobrej wierze nie jest możliwe (por. J. Panowicz-Lipska w: SystemPrawaPrywatnegoTom8, § 1 nb. 69). Tym samym zastaw nie obciąża w tym wypadku telewizora, którego właścicielami byli rodzice C. Natomiast zbycie rzeczy w czasie trwania najmu nie ma znaczenia (J. Panowicz-Lipska, ibidem). Zastaw trwa więc pomimo zbycia przedmiotu na rzecz osoby trzeciej.§ 1. Jeżeli osoba nie uprawniona do rozporządzania rzeczą ruchomą zbywa rzecz i wydaje ją nabywcy, nabywca uzyskuje własność z chwilą objęcia rzeczy w posiadanie, chyba że działa w złej wierze.
§ 2. Jednakże gdy rzecz zgubiona, skradziona lub w inny sposób utracona przez właściciela zostaje zbyta przed upływem lat trzech od chwili jej zgubienia, skradzenia lub utraty, nabywca może uzyskać własność dopiero z upływem powyższego trzyletniego terminu. Ograniczenie to nie dotyczy pieniędzy i dokumentów na okaziciela ani rzeczy nabytych na urzędowej licytacji publicznej lub w toku postępowania egzekucyjnego.
(2) rzeczy wniesione do przedmiotu najmu
Rzeczami wniesionymi są wszystkie przedmioty, które znajdują się w obrębie lokalu albo innego obszaru (np. parking, plac) i które trafiły tam z woli najemcy. Z pewnością komputer został wniesiony do mieszkania przez C.
(3) rzeczy podlegające zajęciu egzekucyjnemu
Zastaw ustawowy ciąży tylko na przedmiotach, które mogą być przedmiotem egzekucji. Ograniczenia egzekucji wynikają z art. 829 KPC
art. 829 KPC
Nie podlegają egzekucji:
1) przedmioty urządzenia domowego, pościel, bielizna i ubranie codzienne, niezbędne dla dłużnika i będących na jego utrzymaniu członków jego rodziny, a także ubranie niezbędne do pełnienia służby lub wykonywania zawodu;
2) zapasy żywności i opału niezbędne dla dłużnika i będących na jego utrzymaniu członków jego rodziny na okres jednego miesiąca;
3) jedna krowa lub dwie kozy albo trzy owce potrzebne do wyżywienia dłużnika i będących na jego utrzymaniu członków jego rodziny wraz z zapasem paszy i ściółki do najbliższych zbiorów;
4) narzędzia i inne przedmioty niezbędne do osobistej pracy zarobkowej dłużnika oraz surowce niezbędne dla niego do produkcji na okres jednego tygodnia, z wyłączeniem jednak pojazdów mechanicznych;
5) u dłużnika pobierającego periodyczną stałą płacę - pieniądze w kwocie, która odpowiada nie podlegającej egzekucji części płacy za czas do najbliższego terminu wypłaty, a u dłużnika nie otrzymującego stałej płacy - pieniądze niezbędne dla niego i jego rodziny na utrzymanie przez dwa tygodnie;
6) przedmioty niezbędne do nauki, papiery osobiste, odznaczenia i przedmioty służące do wykonywania praktyk religijnych oraz przedmioty codziennego użytku, które mogą być sprzedane tylko znacznie poniżej ich wartości, a dla dłużnika mają znaczną wartość użytkową;
7) środki pieniężne zgromadzone na rachunku bankowym, o którym mowa w art. 36 ust. 4a ustawy z dnia 20 kwietnia 2004 r. o organizacji rynku mleka i przetworów mlecznych (Dz. U. z 2005 r. Nr 244, poz. 2081 oraz z 2006 r. Nr 50, poz. 363, Nr 208, poz. 1541 i Nr 115, poz. 794);
8) produkty lecznicze w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 6 września 2001 r. - Prawo farmaceutyczne (Dz. U. z 2008 r. Nr 45, poz. 271, z późn. zm.) niezbędne do funkcjonowania podmiotu leczniczego w rozumieniu przepisów o działalności leczniczej przez okres trzech miesięcy oraz niezbędne do jego funkcjonowania wyroby medyczne w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 20 maja 2010 r. o wyrobach medycznych (Dz. U. Nr 107, poz. 679 oraz z 2011 r. Nr 102, poz. 586).
. Komputer osobisty nie należy do grupy przedmiotów urządzenia domowego, niezbędnych dla dłużnika i będących na jego utrzymaniu członków jego rodziny i wobec tego podlega zajęciu egzekucyjnemu.Nie podlegają egzekucji:
1) przedmioty urządzenia domowego, pościel, bielizna i ubranie codzienne, niezbędne dla dłużnika i będących na jego utrzymaniu członków jego rodziny, a także ubranie niezbędne do pełnienia służby lub wykonywania zawodu;
2) zapasy żywności i opału niezbędne dla dłużnika i będących na jego utrzymaniu członków jego rodziny na okres jednego miesiąca;
3) jedna krowa lub dwie kozy albo trzy owce potrzebne do wyżywienia dłużnika i będących na jego utrzymaniu członków jego rodziny wraz z zapasem paszy i ściółki do najbliższych zbiorów;
4) narzędzia i inne przedmioty niezbędne do osobistej pracy zarobkowej dłużnika oraz surowce niezbędne dla niego do produkcji na okres jednego tygodnia, z wyłączeniem jednak pojazdów mechanicznych;
5) u dłużnika pobierającego periodyczną stałą płacę - pieniądze w kwocie, która odpowiada nie podlegającej egzekucji części płacy za czas do najbliższego terminu wypłaty, a u dłużnika nie otrzymującego stałej płacy - pieniądze niezbędne dla niego i jego rodziny na utrzymanie przez dwa tygodnie;
6) przedmioty niezbędne do nauki, papiery osobiste, odznaczenia i przedmioty służące do wykonywania praktyk religijnych oraz przedmioty codziennego użytku, które mogą być sprzedane tylko znacznie poniżej ich wartości, a dla dłużnika mają znaczną wartość użytkową;
7) środki pieniężne zgromadzone na rachunku bankowym, o którym mowa w art. 36 ust. 4a ustawy z dnia 20 kwietnia 2004 r. o organizacji rynku mleka i przetworów mlecznych (Dz. U. z 2005 r. Nr 244, poz. 2081 oraz z 2006 r. Nr 50, poz. 363, Nr 208, poz. 1541 i Nr 115, poz. 794);
8) produkty lecznicze w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 6 września 2001 r. - Prawo farmaceutyczne (Dz. U. z 2008 r. Nr 45, poz. 271, z późn. zm.) niezbędne do funkcjonowania podmiotu leczniczego w rozumieniu przepisów o działalności leczniczej przez okres trzech miesięcy oraz niezbędne do jego funkcjonowania wyroby medyczne w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 20 maja 2010 r. o wyrobach medycznych (Dz. U. Nr 107, poz. 679 oraz z 2011 r. Nr 102, poz. 586).
3. Brak wygaśnięcia zastawu
Zastaw ustawowy wygasa z tych samych przyczyn co inne ograniczone prawa rzeczowe (zrzeczenie się i konfuzja) oraz z przyczyn dotyczących zastawu umownego (por. art. 326 KC
art. 326 KC
Przepisy rozdziału niniejszego stosuje się odpowiednio do zastawu, który powstaje z mocy ustawy.
), czyli na skutek wygaśnięcia wierzytelności, przeniesienia zastawu bez wierzytelności itd.Przepisy rozdziału niniejszego stosuje się odpowiednio do zastawu, który powstaje z mocy ustawy.
Szczególną okolicznością powodującą wygaśnięcie zastawu ustawowego na rzeczach najemcy jest usunięcie rzeczy obciążonych zastawem z przedmiotu najmu (art. 671 § 1 KC
art. 671 KC
§ 1. Przysługujące wynajmującemu ustawowe prawo zastawu wygasa, gdy rzeczy obciążone zastawem zostaną z przedmiotu najmu usunięte.
§ 2. Wynajmujący może się sprzeciwić usunięciu rzeczy obciążonych zastawem i zatrzymać je na własne niebezpieczeństwo, dopóki zaległy czynsz nie będzie zapłacony lub zabezpieczony.
§ 3. W wypadku gdy rzeczy obciążone zastawem zostaną usunięte na mocy zarządzenia organu państwowego, wynajmujący zachowuje ustawowe prawo zastawu, jeżeli przed upływem trzech dni zgłosi je organowi, który zarządził usunięcie.
). Tutaj usunięty został telefon komórkowy, który – jak twierdzi C – jest wciąż w jego władaniu. Zastaw nie obejmuje więc w tym wypadku telefonu.§ 1. Przysługujące wynajmującemu ustawowe prawo zastawu wygasa, gdy rzeczy obciążone zastawem zostaną z przedmiotu najmu usunięte.
§ 2. Wynajmujący może się sprzeciwić usunięciu rzeczy obciążonych zastawem i zatrzymać je na własne niebezpieczeństwo, dopóki zaległy czynsz nie będzie zapłacony lub zabezpieczony.
§ 3. W wypadku gdy rzeczy obciążone zastawem zostaną usunięte na mocy zarządzenia organu państwowego, wynajmujący zachowuje ustawowe prawo zastawu, jeżeli przed upływem trzech dni zgłosi je organowi, który zarządził usunięcie.
4. Legitymacja czynna i bierna
Uprawnionym do podniesienia roszczenia jest wynajmujący – w tym wypadku A.
Legitymowany biernie jest najemca zalegający z czynszem i świadczeniami dodatkowymi – tutaj C.
5. Wynik
A może domagać się tylko sprzedaży komputera. Jego roszczenie jest częściowo uzasadnione
CategoryKazusyZastaw
Na tej stronie nie ma komentarzy
