Kazus nr 4 z zakresu współwłasności
A. Stan faktyczny
C wynajmował wraz ze swoją żoną (Z) oraz matką (M) trzypokojowe (66m2) mieszkanie od U. W marcu 2006 r. C zmarł. Z żąda od U uregulowania sposobu korzystania przez nie z mieszkania w ten sposób, że Z zajmie mały (9m2) i średni (14 m2) pokój, zaś M – pokój największy (23 m2). Pozostałe pomieszczenia (kuchnia, łazienka, przedpokój) miałyby być przedmiotem wspólnego korzystania.
Czy takie żądanie jest dopuszczalne?
B. Rozwiązanie
Zob. wyrok SN z dnia 18.4.1986 r., III CZP 15/86, opubl w OSNCz 1987 r. Nr 2-3, poz. 33:
1. Podstawa roszczenia
Podstawą prawną żądania mogłyby być przepisy o uprawnieniu współwłaścicieli do współposiadania rzeczy i korzystania z niej (art. 206 KC
Jednakże przepisy te dotyczą współwłasności w częściach ułamkowych.
W tym wypadku mamy do czynienia ze wspólnością najmu (na podstawie art. 691 KC
W grę wchodzi więc analogiczne albo odpowiednie stosowanie przepisów o współwłasności.
W przekonaniu SN analogiczne stosowanie przepisów o współwłasności w częściach ułamkowych do współnajmu lokali jest uzasadnione, gdyż współnajemcy - podobnie jak współwłaściciele - są uprawnieni do korzystania z mieszkania w sposób zbliżony do korzystania przez współwłaścicieli.
Podstawą prawną żądania mogłyby być przepisy o uprawnieniu współwłaścicieli do współposiadania rzeczy i korzystania z niej (art. 206 KC
art. 206 KC
Każdy ze współwłaścicieli jest uprawniony do współposiadania rzeczy wspólnej oraz do korzystania z niej w takim zakresie, jaki daje się pogodzić ze współposiadaczem i korzystaniem z rzeczy przez pozostałych współwłaścicieli.
) oraz o uprawnieniu do dokonywania czynności zwykłego zarządu rzeczą (art. 201 KCKażdy ze współwłaścicieli jest uprawniony do współposiadania rzeczy wspólnej oraz do korzystania z niej w takim zakresie, jaki daje się pogodzić ze współposiadaczem i korzystaniem z rzeczy przez pozostałych współwłaścicieli.
art. 201 KC
Do czynności zwykłego zarządu rzeczą wspólną potrzebna jest zgoda większości współwłaścicieli. W braku takiej zgody każdy ze współwłaścicieli może żądać upoważnienia sądowego do dokonania czynności.
).Do czynności zwykłego zarządu rzeczą wspólną potrzebna jest zgoda większości współwłaścicieli. W braku takiej zgody każdy ze współwłaścicieli może żądać upoważnienia sądowego do dokonania czynności.
Jednakże przepisy te dotyczą współwłasności w częściach ułamkowych.
W tym wypadku mamy do czynienia ze wspólnością najmu (na podstawie art. 691 KC
art. 691 KC
§ 1. W razie śmierci najemcy lokalu mieszkalnego w stosunek najmu lokalu wstępują: małżonek niebędący współnajemcą lokalu, dzieci najemcy i jego współmałżonka, inne osoby, wobec których najemca był obowiązany do świadczeń alimentacyjnych, oraz osoba, która pozostawała faktycznie we wspólnym pożyciu z najemcą.
§ 2. Osoby wymienione w § 1 wstępują w stosunek najmu lokalu mieszkalnego, jeżeli stale zamieszkiwały z najemcą w tym lokalu do chwili jego śmierci.
§ 3. W razie braku osób wymienionych w § 1 stosunek najmu lokalu mieszkalnego wygasa.
§ 4. Osoby, które wstąpiły w stosunek najmu lokalu mieszkalnego na podstawie § 1, mogą go wypowiedzieć z zachowaniem terminów ustawowych, chociażby umowa najmu była zawarta na czas oznaczony. W razie wypowiedzenia stosunku najmu przez niektóre z tych osób stosunek ten wygasa względem osób, które go wypowiedziały.
§ 5. Przepisów § 1-4 nie stosuje się w razie śmierci jednego ze współnajemców lokalu mieszkalnego.
). § 1. W razie śmierci najemcy lokalu mieszkalnego w stosunek najmu lokalu wstępują: małżonek niebędący współnajemcą lokalu, dzieci najemcy i jego współmałżonka, inne osoby, wobec których najemca był obowiązany do świadczeń alimentacyjnych, oraz osoba, która pozostawała faktycznie we wspólnym pożyciu z najemcą.
§ 2. Osoby wymienione w § 1 wstępują w stosunek najmu lokalu mieszkalnego, jeżeli stale zamieszkiwały z najemcą w tym lokalu do chwili jego śmierci.
§ 3. W razie braku osób wymienionych w § 1 stosunek najmu lokalu mieszkalnego wygasa.
§ 4. Osoby, które wstąpiły w stosunek najmu lokalu mieszkalnego na podstawie § 1, mogą go wypowiedzieć z zachowaniem terminów ustawowych, chociażby umowa najmu była zawarta na czas oznaczony. W razie wypowiedzenia stosunku najmu przez niektóre z tych osób stosunek ten wygasa względem osób, które go wypowiedziały.
§ 5. Przepisów § 1-4 nie stosuje się w razie śmierci jednego ze współnajemców lokalu mieszkalnego.
W grę wchodzi więc analogiczne albo odpowiednie stosowanie przepisów o współwłasności.
W przekonaniu SN analogiczne stosowanie przepisów o współwłasności w częściach ułamkowych do współnajmu lokali jest uzasadnione, gdyż współnajemcy - podobnie jak współwłaściciele - są uprawnieni do korzystania z mieszkania w sposób zbliżony do korzystania przez współwłaścicieli.
2. Sposób podziału
"Zajmowanie pomieszczeń przez określone osoby przed śmiercią poprzedniego najemcy nie przesądza o braku możliwości dokonania tego rodzaju zmiany, gdyż wstąpienie w stosunek najmu według art. 691 KC
3. Sposób podziału
Na podstawie art. 206 KC
"Zajmowanie pomieszczeń przez określone osoby przed śmiercią poprzedniego najemcy nie przesądza o braku możliwości dokonania tego rodzaju zmiany, gdyż wstąpienie w stosunek najmu według art. 691 KC
art. 691 KC
§ 1. W razie śmierci najemcy lokalu mieszkalnego w stosunek najmu lokalu wstępują: małżonek niebędący współnajemcą lokalu, dzieci najemcy i jego współmałżonka, inne osoby, wobec których najemca był obowiązany do świadczeń alimentacyjnych, oraz osoba, która pozostawała faktycznie we wspólnym pożyciu z najemcą.
§ 2. Osoby wymienione w § 1 wstępują w stosunek najmu lokalu mieszkalnego, jeżeli stale zamieszkiwały z najemcą w tym lokalu do chwili jego śmierci.
§ 3. W razie braku osób wymienionych w § 1 stosunek najmu lokalu mieszkalnego wygasa.
§ 4. Osoby, które wstąpiły w stosunek najmu lokalu mieszkalnego na podstawie § 1, mogą go wypowiedzieć z zachowaniem terminów ustawowych, chociażby umowa najmu była zawarta na czas oznaczony. W razie wypowiedzenia stosunku najmu przez niektóre z tych osób stosunek ten wygasa względem osób, które go wypowiedziały.
§ 5. Przepisów § 1-4 nie stosuje się w razie śmierci jednego ze współnajemców lokalu mieszkalnego.
następuje do całego lokalu, a nie do jego poszczególnych pomieszczeń. Ponadto śmierć najemcy mogła stworzyć sytuację uzasadniającą dokonanie zmian co do zakresu posiadania między jego następcami prawnymi w zakresie praw najmu." (SN w wyroku z dnia 18.4.1986 r., III CZP 15/86).§ 1. W razie śmierci najemcy lokalu mieszkalnego w stosunek najmu lokalu wstępują: małżonek niebędący współnajemcą lokalu, dzieci najemcy i jego współmałżonka, inne osoby, wobec których najemca był obowiązany do świadczeń alimentacyjnych, oraz osoba, która pozostawała faktycznie we wspólnym pożyciu z najemcą.
§ 2. Osoby wymienione w § 1 wstępują w stosunek najmu lokalu mieszkalnego, jeżeli stale zamieszkiwały z najemcą w tym lokalu do chwili jego śmierci.
§ 3. W razie braku osób wymienionych w § 1 stosunek najmu lokalu mieszkalnego wygasa.
§ 4. Osoby, które wstąpiły w stosunek najmu lokalu mieszkalnego na podstawie § 1, mogą go wypowiedzieć z zachowaniem terminów ustawowych, chociażby umowa najmu była zawarta na czas oznaczony. W razie wypowiedzenia stosunku najmu przez niektóre z tych osób stosunek ten wygasa względem osób, które go wypowiedziały.
§ 5. Przepisów § 1-4 nie stosuje się w razie śmierci jednego ze współnajemców lokalu mieszkalnego.
3. Sposób podziału
Na podstawie art. 206 KC
art. 206 KC
Każdy ze współwłaścicieli jest uprawniony do współposiadania rzeczy wspólnej oraz do korzystania z niej w takim zakresie, jaki daje się pogodzić ze współposiadaczem i korzystaniem z rzeczy przez pozostałych współwłaścicieli.
są może dopuścić do współposiadania rzeczy wspólnej oraz dokonać wydzielenia współnajemcom odpowiednich części do wyłącznego użytku. Każdy ze współwłaścicieli jest uprawniony do współposiadania rzeczy wspólnej oraz do korzystania z niej w takim zakresie, jaki daje się pogodzić ze współposiadaczem i korzystaniem z rzeczy przez pozostałych współwłaścicieli.
C. Wynik
Jeżeli okoliczności przemawiają za podziałem w sposób, jakiego żąda Z, sąd może dokonać podziału przedmiotu współnajmu wg zasad podziału quoad usum przedmiotu współwłasności.
CategoryKazusyWspolwlasnosc
Na tej stronie nie ma komentarzy
