Protokół zmian strony KazusSprzedazNr10
Dodane:
Czy S może domagać się od K zapłaty równowartości 50 € w polskich zł?
S może domagać się od K wyłącznie zapłaty 50 euro z {{pu przepis="art. 535 KC"}}. K może zadecydować, czy zapłaci kwotę w € czy w zł.
S może domagać się od K wyłącznie zapłaty 50 euro z {{pu przepis="art. 535 KC"}}. K może zadecydować, czy zapłaci kwotę w € czy w zł.
Usunięte:
S może domagać się od K zapłaty 50 euro z {{pu przepis="art. 535 KC"}}.
Dodane:
Umowa sprzedaży wywoła zamierzony nią skutek (przeniesienie własności, uzyskanie ceny), jeżeli brak będzie wad rzutujących na jej ważność. Generalnie chodzi tu o brak [[ZarzutyTamujace zarzutów tamujących powstanie roszczenia]]. Należą do nich kwestie związane z fikcją niezawarcia umowy oraz ze skutecznością czynności prawnej (więcej w ZarzutyTamujace).
Należy ustalić, czy powstałe roszczenie nie zostało [[SchematUtrataRoszczenia utracone]]. Utratę roszczenia powoduje jego [[SchematWygasniecieRoszczenia wygaśnięcie]] albo jego [[SchematPrzejscieRoszczenia przejścia na inny podmiot]]. W tym wypadku brak jest okoliczności świadczących o wygaśnięciu albo przejściu roszczenia.
((2)) Zaskarżalność //sensu largo//
Wreszcie roszczenie musi być [[SchematZaskarzalnoscRoszczeniaCywilnoprawnego zaskarżalne (egzekwowalne)]]. Zaskarżalność (egzekwowalność) to możliwość dochodzenia roszczenia przed organami państwowymi w celu jego przymusowego wykonania. Ma miejsce, gdy roszczenie jest wymagalne i nie jest obarczone zarzutami obezwładniającymi roszczenie.
- {{pu przepis="art. 455 KC"}} (w oznaczonym terminie, według właściwości zobowiązania, niezwłocznie po wezwaniu)
- {{pu przepis="art. 458 KC"}} (natychmiastowa wymagalność).
((3)) brak charakteru zobowiązania naturalnego
Nie może być dochodzone przed organami państwa roszczenie mające charakter zobowiązania naturalnego (niezupełnego). Są to takie zobowiązania, w których dłużnik nie ponosi odpowiedzialności za swój dług (RadwanskiOlejniczakZobowiazaniaCzO, nb. 52). Do tej grupy roszczeń należą zobowiązania, które uległy przedawnieniu (jest omawiane z reguły osobno) oraz zobowiązania z gier i zakładów ({{pu przepis="art. 413 KC"}}).
W niniejszej sytuacji nie chodzi o roszczenia z gry lub zakładu (przedawnienie zostanie omówione poniżej), wobec czego roszczenie nie ma charakteru zobowiązania naturalnego.
((3)) brak zarzutów obezwładniających roszczenie
Na zaskarżalność wpływa dalej brak zarzutów obezwładniających roszczenie.
Terminem zarzut określa się uprawnienie polegające na odmowie spełnienia roszczenia (DoliwaCzescOgolna, nb. 119; zob. także ZarzutyPrawoCywilne). Podniesienie zarzutu może wywołać trwałe (peremptoryjne) albo przejściowe (dylatoryjne) obezwładnienie roszczenia (RadwanskiCzescOgolna, nb. 206). Stosownie do tego wyróżniamy więc dwie grupy zarzutów:
**(1) zarzuty dylatoryjne**
- zarzut zwłoki z zapłatą ceny - {{pu przepis="art. 552 KC"}},
- zarzut niewykonania umowy - {{pu przepis="art. 488 § 2 KC"}},
- prawo zatrzymania - {{pu przepis="art. 461 § 1 KC"}}.
**(2) zarzuty peremptoryjne**
Ponieważ w kazusie wskazano, iż S i K spotkali się po 3,5 roku, należy rozważyć, czy nie doszło do przedawnienia roszczenia S wobec K. Istotę i przesłanki przedawnienia wyjaśnia [[PrzedawnienieRoszczenMajatkowych osobny skrypt]], poświęcony wyłącznie temu zagadnieniu. Z badania wg przedstawionego tam schematu wynika, iż w tej sytuacji termin przedawnienia wynosi 10 lat. Skoro więc od momentu sprzedaży minęło dopiero 3,5 roku, przedawnienie nie nastąpiło.
Należy ustalić, czy powstałe roszczenie nie zostało [[SchematUtrataRoszczenia utracone]]. Utratę roszczenia powoduje jego [[SchematWygasniecieRoszczenia wygaśnięcie]] albo jego [[SchematPrzejscieRoszczenia przejścia na inny podmiot]]. W tym wypadku brak jest okoliczności świadczących o wygaśnięciu albo przejściu roszczenia.
((2)) Zaskarżalność //sensu largo//
Wreszcie roszczenie musi być [[SchematZaskarzalnoscRoszczeniaCywilnoprawnego zaskarżalne (egzekwowalne)]]. Zaskarżalność (egzekwowalność) to możliwość dochodzenia roszczenia przed organami państwowymi w celu jego przymusowego wykonania. Ma miejsce, gdy roszczenie jest wymagalne i nie jest obarczone zarzutami obezwładniającymi roszczenie.
- {{pu przepis="art. 455 KC"}} (w oznaczonym terminie, według właściwości zobowiązania, niezwłocznie po wezwaniu)
- {{pu przepis="art. 458 KC"}} (natychmiastowa wymagalność).
((3)) brak charakteru zobowiązania naturalnego
Nie może być dochodzone przed organami państwa roszczenie mające charakter zobowiązania naturalnego (niezupełnego). Są to takie zobowiązania, w których dłużnik nie ponosi odpowiedzialności za swój dług (RadwanskiOlejniczakZobowiazaniaCzO, nb. 52). Do tej grupy roszczeń należą zobowiązania, które uległy przedawnieniu (jest omawiane z reguły osobno) oraz zobowiązania z gier i zakładów ({{pu przepis="art. 413 KC"}}).
W niniejszej sytuacji nie chodzi o roszczenia z gry lub zakładu (przedawnienie zostanie omówione poniżej), wobec czego roszczenie nie ma charakteru zobowiązania naturalnego.
((3)) brak zarzutów obezwładniających roszczenie
Na zaskarżalność wpływa dalej brak zarzutów obezwładniających roszczenie.
Terminem zarzut określa się uprawnienie polegające na odmowie spełnienia roszczenia (DoliwaCzescOgolna, nb. 119; zob. także ZarzutyPrawoCywilne). Podniesienie zarzutu może wywołać trwałe (peremptoryjne) albo przejściowe (dylatoryjne) obezwładnienie roszczenia (RadwanskiCzescOgolna, nb. 206). Stosownie do tego wyróżniamy więc dwie grupy zarzutów:
**(1) zarzuty dylatoryjne**
- zarzut zwłoki z zapłatą ceny - {{pu przepis="art. 552 KC"}},
- zarzut niewykonania umowy - {{pu przepis="art. 488 § 2 KC"}},
- prawo zatrzymania - {{pu przepis="art. 461 § 1 KC"}}.
**(2) zarzuty peremptoryjne**
Ponieważ w kazusie wskazano, iż S i K spotkali się po 3,5 roku, należy rozważyć, czy nie doszło do przedawnienia roszczenia S wobec K. Istotę i przesłanki przedawnienia wyjaśnia [[PrzedawnienieRoszczenMajatkowych osobny skrypt]], poświęcony wyłącznie temu zagadnieniu. Z badania wg przedstawionego tam schematu wynika, iż w tej sytuacji termin przedawnienia wynosi 10 lat. Skoro więc od momentu sprzedaży minęło dopiero 3,5 roku, przedawnienie nie nastąpiło.
Usunięte:
Należy ustalić, czy powstałe roszczenie nie zostało [[SchematUtrataRoszczenia utracone]]. Utratę roszczenia powoduje jego [[SchematWygasniecieRoszczenia wygaśnięcie]] albo jego [[PrzejscieRoszczenia przejścia na inny podmiot]]. W tym wypadku brak jest okoliczności świadczących o wygaśnięciu albo przejściu roszczenia.
((2)) Zaskarżalność sensu largo
Wreszcie roszczenie musi być [[SchematZaskarzalnoscRoszczeniaCywilnoprawnego zaskarżalne (egzekwowalne)]]. Zaskarżalność (egzekwowalność) to możliwość dochodzenia roszczenia przed organami państwowymi w celu jego przymusowego wykonania. Ma miejsce, gdy roszczenie jest wymagalne i nie jest obarczone zarzutami hamującymi lub obezwładniającymi roszczenie.
a. {{pu przepis="art. 455 KC"}} (w oznaczonym terminie, według właściwości zobowiązania, niezwłocznie po wezwaniu)
b. {{pu przepis="art. 458 KC"}} (natychmiastowa wymagalność).
((3)) brak zarzutów
Na zaskarżalność wpływa dalej brak zarzutów hamujących bądź niweczących roszczenie.
Terminem zarzut określa się uprawnienie polegające na odmowie spełnienia roszczenia (DoliwaCzescOgolna, nb. 119). Podniesienie roszczenia może wywołać trwałe (peremptoryjne) albo przejściowe (dylatoryjne) obezwładnienie roszczenia (RadwanskiCzescOgolna, nb. 206). Stosownie do tego wyróżniamy więc dwie grupy zarzutów:
(1) zarzuty dylatoryjne
- zarzut zwłoki z zapłatą ceny - {{pu przepis="art. 552 KC"}}
- zarzut niewykonania umowy - {{pu przepis="art. 488 § 2 KC"}}
- prawo zatrzymania {{pu przepis="art. 461 § 1 KC"}}
(2) zarzuty peremptoryjne
Ponieważ w kazusie wskazano, iż S i K spotkali się po 3,5 roku, należy rozważyć, czy nie doszło do przedawnienia roszczenia S wobec K. Istotę i przesłanki przedawnienia wyjaśnia [[PrzedawnienieRoszczenMajatkowych osobny skrypt]], poświęcony wyłącznie temu zagadnieniu. Z badania wg przedstawionego tam schematu wyniknie, iż termin przedawnienia wynosi 10 lat, a skoro od momentu sprzedaży minęło dopiero 3,5 roku, przedawnienie nie nastąpiło.
Dodane:
Wreszcie roszczenie musi być [[SchematZaskarzalnoscRoszczeniaCywilnoprawnego zaskarżalne (egzekwowalne)]]. Zaskarżalność (egzekwowalność) to możliwość dochodzenia roszczenia przed organami państwowymi w celu jego przymusowego wykonania. Ma miejsce, gdy roszczenie jest wymagalne i nie jest obarczone zarzutami hamującymi lub obezwładniającymi roszczenie.
Usunięte:
Dodane:
((2)) Nabycie roszczenia
Roszczenie o zapłatę ceny sprzedaży w wys. 200 zł z {{pu przepis="art. 535 KC"}} powstaje, gdy strony zawrą skuteczną umowę sprzedaży (uwaga terminologiczna: umowa ta nazywa się sprzedaż albo umowa sprzedaży, a nie kupna czy kupna-sprzedaży!).
((3)) zawarcie umowy sprzedaży
Zasady zawierania umów regulują przepisy {{pu przepis="art. 66 i nast. KC"}}. W stanie faktycznym (wersja nr 1) brak jest jakichkolwiek podstaw do uznania, iż umowa nie doszła do skutku. W celu przypomnienia sobie zasad zawierania umów polecam lekturę skryptu dotyczącego [[ZawarcieUmowy zwierania umów cywilnoprawnych]].
((3)) treść umowy sprzedaży
Należy dalej zbadać, czy zawarta umowa, jest faktycznie umową sprzedaży. O zakwalifikowaniu umowy do danego, określonego w KC typu umów, decydują jej //essentialia negotii//. Do nich należą: wskazanie kupującego i sprzedawcy, przedmiotu sprzedaży, ceny sprzedaży oraz uzgodnienie przeniesienia własności w zamian za zapłatę ceny sprzedaży (zob. UmowaSprzedazy).
((3)) skuteczność umowy sprzedaży
Umowa sprzedaży wywoła zamierzony nią skutek (przeniesienie własności, uzyskanie ceny), jeżeli brak będzie wad rzutujących na jej ważność. Generalnie chodzi tu o brak zarzutów niweczących powstanie roszczenia. Należą do nich kwestie związane z fikcją niezawarcia umowy oraz ze [[SkutecznoscUmowy skutecznością czynności prawnej]].
((3)) wynik tymczasowy
Roszczenie o zapłatę ceny sprzedaży w wysokości 200 zł powstało.
((2)) Brak utraty roszczenia
Należy ustalić, czy powstałe roszczenie nie zostało [[SchematUtrataRoszczenia utracone]]. Utratę roszczenia powoduje jego [[SchematWygasniecieRoszczenia wygaśnięcie]] albo jego [[PrzejscieRoszczenia przejścia na inny podmiot]]. W tym wypadku brak jest okoliczności świadczących o wygaśnięciu albo przejściu roszczenia.
((2)) Zaskarżalność sensu largo
Wreszcie roszczenie musi być zaskarżalne (egzekwowalne). Zaskarżalność (egzekwowalność) to możliwość dochodzenia roszczenia przed organami państwowymi w celu jego przymusowego wykonania. Ma miejsce, gdy roszczenie jest wymagalne i nie jest obarczone zarzutami hamującymi lub obezwładniającymi roszczenie.
((3)) wymagalność
Wymagalność to możliwość domagania się przez wierzyciela od dłużnika spełnienia świadczenia (zob. więcej w dokumencie: WymagalnoscRoszczenia).
W określeniu terminu wymagalności pomagają przepisy ustawowe, tzn. {{pu przepis="art. 455 KC"}} i {{pu przepis="art. 458 KC"}}:
a. {{pu przepis="art. 455 KC"}} (w oznaczonym terminie, według właściwości zobowiązania, niezwłocznie po wezwaniu)
b. {{pu przepis="art. 458 KC"}} (natychmiastowa wymagalność).
Ponieważ S miał zgłosić się po pieniądze w ciągu "kilku dni", z upływem tych "kilku dni" roszczenie stało się wymagalne.
((3)) brak zarzutów
Na zaskarżalność wpływa dalej brak zarzutów hamujących bądź niweczących roszczenie.
Terminem zarzut określa się uprawnienie polegające na odmowie spełnienia roszczenia (DoliwaCzescOgolna, nb. 119). Podniesienie roszczenia może wywołać trwałe (peremptoryjne) albo przejściowe (dylatoryjne) obezwładnienie roszczenia (RadwanskiCzescOgolna, nb. 206). Stosownie do tego wyróżniamy więc dwie grupy zarzutów:
(1) zarzuty dylatoryjne
- zarzut zwłoki z zapłatą ceny - {{pu przepis="art. 552 KC"}}
- zarzut niewykonania umowy - {{pu przepis="art. 488 § 2 KC"}}
- prawo zatrzymania {{pu przepis="art. 461 § 1 KC"}}
Żadna z powyższych okoliczności w kazusie nie wystąpiła.
(2) zarzuty peremptoryjne
[[PrzedawnienieRoszczenMajatkowych Przedawnienie]] jest jedynym chyba zarzutem trwale obezwładniającym roszczenie.
Ponieważ w kazusie wskazano, iż S i K spotkali się po 3,5 roku, należy rozważyć, czy nie doszło do przedawnienia roszczenia S wobec K. Istotę i przesłanki przedawnienia wyjaśnia [[PrzedawnienieRoszczenMajatkowych osobny skrypt]], poświęcony wyłącznie temu zagadnieniu. Z badania wg przedstawionego tam schematu wyniknie, iż termin przedawnienia wynosi 10 lat, a skoro od momentu sprzedaży minęło dopiero 3,5 roku, przedawnienie nie nastąpiło.
((3)) brak naruszenia {{pu przepis="art. 5 KC"}}
Roszczenie, nawet pod względem formalnym istniejące i zaskarżalne, może nie podlegać zaspokojeniu, jeżeli jego dochodzenie stanowi nadużycie prawa podmiotowego wg {{pu przepis="art. 5 KC"}}. Ponieważ jest to klauzula generalna, należy stosować ją tylko w wyjątkowych sytuacjach.
((2)) Wynik ostateczny
S może domagać się od K zapłaty 200 zł z {{pu przepis="art. 535 KC"}}.
W tym wypadku roszczenie nie przysługuje, albowiem nie została skutecznie zawarta umowa, gdyż nie było oferty. Ofertą może być bowiem tylko skuteczne [[OswiadczenieWoli oświadczenie woli]]. Zgodnie jednak z {{pu przepis="art. 82 KC"}} oświadczenie woli złożone w sytuacji braku świadomości, jest nieważne.
W tym pytaniu kwestia ogranicza się do tego, czy powstało roszczenie. Wątpliwości dotyczą tego, czy zawarta między S i K umowa była ważna z uwagi na uzgodnienie ceny w euro. Od zmiany {{pu przepis="art. 358 KC"}} przepisu z dniem 24.1.2009 brak jest przeszkód do zawierania umów w walucie zagranicznej (zob. Art358KC).
Roszczenie o zapłatę ceny sprzedaży w wys. 200 zł z {{pu przepis="art. 535 KC"}} powstaje, gdy strony zawrą skuteczną umowę sprzedaży (uwaga terminologiczna: umowa ta nazywa się sprzedaż albo umowa sprzedaży, a nie kupna czy kupna-sprzedaży!).
((3)) zawarcie umowy sprzedaży
Zasady zawierania umów regulują przepisy {{pu przepis="art. 66 i nast. KC"}}. W stanie faktycznym (wersja nr 1) brak jest jakichkolwiek podstaw do uznania, iż umowa nie doszła do skutku. W celu przypomnienia sobie zasad zawierania umów polecam lekturę skryptu dotyczącego [[ZawarcieUmowy zwierania umów cywilnoprawnych]].
((3)) treść umowy sprzedaży
Należy dalej zbadać, czy zawarta umowa, jest faktycznie umową sprzedaży. O zakwalifikowaniu umowy do danego, określonego w KC typu umów, decydują jej //essentialia negotii//. Do nich należą: wskazanie kupującego i sprzedawcy, przedmiotu sprzedaży, ceny sprzedaży oraz uzgodnienie przeniesienia własności w zamian za zapłatę ceny sprzedaży (zob. UmowaSprzedazy).
((3)) skuteczność umowy sprzedaży
Umowa sprzedaży wywoła zamierzony nią skutek (przeniesienie własności, uzyskanie ceny), jeżeli brak będzie wad rzutujących na jej ważność. Generalnie chodzi tu o brak zarzutów niweczących powstanie roszczenia. Należą do nich kwestie związane z fikcją niezawarcia umowy oraz ze [[SkutecznoscUmowy skutecznością czynności prawnej]].
((3)) wynik tymczasowy
Roszczenie o zapłatę ceny sprzedaży w wysokości 200 zł powstało.
((2)) Brak utraty roszczenia
Należy ustalić, czy powstałe roszczenie nie zostało [[SchematUtrataRoszczenia utracone]]. Utratę roszczenia powoduje jego [[SchematWygasniecieRoszczenia wygaśnięcie]] albo jego [[PrzejscieRoszczenia przejścia na inny podmiot]]. W tym wypadku brak jest okoliczności świadczących o wygaśnięciu albo przejściu roszczenia.
((2)) Zaskarżalność sensu largo
Wreszcie roszczenie musi być zaskarżalne (egzekwowalne). Zaskarżalność (egzekwowalność) to możliwość dochodzenia roszczenia przed organami państwowymi w celu jego przymusowego wykonania. Ma miejsce, gdy roszczenie jest wymagalne i nie jest obarczone zarzutami hamującymi lub obezwładniającymi roszczenie.
((3)) wymagalność
Wymagalność to możliwość domagania się przez wierzyciela od dłużnika spełnienia świadczenia (zob. więcej w dokumencie: WymagalnoscRoszczenia).
W określeniu terminu wymagalności pomagają przepisy ustawowe, tzn. {{pu przepis="art. 455 KC"}} i {{pu przepis="art. 458 KC"}}:
a. {{pu przepis="art. 455 KC"}} (w oznaczonym terminie, według właściwości zobowiązania, niezwłocznie po wezwaniu)
b. {{pu przepis="art. 458 KC"}} (natychmiastowa wymagalność).
Ponieważ S miał zgłosić się po pieniądze w ciągu "kilku dni", z upływem tych "kilku dni" roszczenie stało się wymagalne.
((3)) brak zarzutów
Na zaskarżalność wpływa dalej brak zarzutów hamujących bądź niweczących roszczenie.
Terminem zarzut określa się uprawnienie polegające na odmowie spełnienia roszczenia (DoliwaCzescOgolna, nb. 119). Podniesienie roszczenia może wywołać trwałe (peremptoryjne) albo przejściowe (dylatoryjne) obezwładnienie roszczenia (RadwanskiCzescOgolna, nb. 206). Stosownie do tego wyróżniamy więc dwie grupy zarzutów:
(1) zarzuty dylatoryjne
- zarzut zwłoki z zapłatą ceny - {{pu przepis="art. 552 KC"}}
- zarzut niewykonania umowy - {{pu przepis="art. 488 § 2 KC"}}
- prawo zatrzymania {{pu przepis="art. 461 § 1 KC"}}
Żadna z powyższych okoliczności w kazusie nie wystąpiła.
(2) zarzuty peremptoryjne
[[PrzedawnienieRoszczenMajatkowych Przedawnienie]] jest jedynym chyba zarzutem trwale obezwładniającym roszczenie.
Ponieważ w kazusie wskazano, iż S i K spotkali się po 3,5 roku, należy rozważyć, czy nie doszło do przedawnienia roszczenia S wobec K. Istotę i przesłanki przedawnienia wyjaśnia [[PrzedawnienieRoszczenMajatkowych osobny skrypt]], poświęcony wyłącznie temu zagadnieniu. Z badania wg przedstawionego tam schematu wyniknie, iż termin przedawnienia wynosi 10 lat, a skoro od momentu sprzedaży minęło dopiero 3,5 roku, przedawnienie nie nastąpiło.
((3)) brak naruszenia {{pu przepis="art. 5 KC"}}
Roszczenie, nawet pod względem formalnym istniejące i zaskarżalne, może nie podlegać zaspokojeniu, jeżeli jego dochodzenie stanowi nadużycie prawa podmiotowego wg {{pu przepis="art. 5 KC"}}. Ponieważ jest to klauzula generalna, należy stosować ją tylko w wyjątkowych sytuacjach.
((2)) Wynik ostateczny
S może domagać się od K zapłaty 200 zł z {{pu przepis="art. 535 KC"}}.
W tym wypadku roszczenie nie przysługuje, albowiem nie została skutecznie zawarta umowa, gdyż nie było oferty. Ofertą może być bowiem tylko skuteczne [[OswiadczenieWoli oświadczenie woli]]. Zgodnie jednak z {{pu przepis="art. 82 KC"}} oświadczenie woli złożone w sytuacji braku świadomości, jest nieważne.
W tym pytaniu kwestia ogranicza się do tego, czy powstało roszczenie. Wątpliwości dotyczą tego, czy zawarta między S i K umowa była ważna z uwagi na uzgodnienie ceny w euro. Od zmiany {{pu przepis="art. 358 KC"}} przepisu z dniem 24.1.2009 brak jest przeszkód do zawierania umów w walucie zagranicznej (zob. Art358KC).
Usunięte:
((2)) Nabycie roszczenia
Roszczenie o zapłatę ceny sprzedaży w wys. 200 zł z {{pu przepis="art. 535 KC"}} powstaje, gdy strony zawarły skuteczną umowę sprzedaży.
((3)) zawarcie umowy sprzedaży
Uwaga: umowa ta nazywa się sprzedaż albo umowa sprzedaży, a nie kupna czy kupna-sprzedaży. Zasady zawierania umów regulują przepisy {{pu przepis="art. 66 i nast. KC"}}. Więcej o zasadach zawierania umów w skrypcie pt. ZawarcieUmowy.
((3)) treść umowy sprzedaży
Należy dalej zbadać, czy zawarta umowa, jest faktycznie umową sprzedaży. O zakwalifikowaniu umowy do danego, określonego w KC typu umów, decydują jej essentialia negotii (zob. UmowaSprzedazy). W tym wypadku nie jest to problematyczne.
((3)) skuteczność umowy sprzedaży
Umowa musi być ponadto skuteczna, tzn. mieć możność wywołania zamierzonych przez strony skutków prawnych (zob. SkutecznoscUmowy).
((3)) wynik tymczasowy
Roszczenie wobec powyższego powstało.
((2)) Brak utraty roszczenia
Utratę roszczenia powoduje jego [[SchematWygasniecieRoszczenia wygaśnięcie]] albo jego [[PrzejscieRoszczenia przejścia na inny podmiot]]. Zob. także SchematUtrataRoszczenia.
((2)) Zaskarżalność sensu largo
Zaskarżalność to możliwość dochodzenia roszczenia przed organami państwowymi w celu jego przymusowego wykonania. Ma miejsce, gdy roszczenie jest wymagalne i nie jest obarczone zarzutami hamującymi lub obezwładniającymi roszczenie.
<<Zob. [[http://80.237.160.189/taris/?path=0-1-0-0-1-0-0-2&subsumsession=0&root=1 schemat Taris(R)]]<<
((3)) wymagalność
Wymagalność to możliwość domagania się przez wierzyciela od dłużnika spełnienia świadczenia (zob. więcej w dokumencie: WymagalnoscRoszczenia). Następuje ona, gdy aktualizuje się obowiązek świadczenia (por. RadwanskiCzescOgolna, nb. 815).
W określeniu terminu wymagalności pomagają przepisy ustawowe, tzn. {{pu przepis="art. 455 KC"}} i {{pu przepis="art. 458 KC"}}:
a. {{pu przepis="art. 455 KC"}} (w oznaczonym terminie, według właściwości zobowiązania, niezwłocznie po wezwaniu)
b. {{pu przepis="art. 458 KC"}} (natychmiastowa wymagalność).
Ponieważ S miał zgłosić się po pieniądze w ciągu "kilku dni", z upływem tych kilku dni roszczenie stało się wymagalne.
((3)) brak zarzutów
Na zaskarżalność wpływa dalej brak zarzutów hamujących bądź niweczących roszczenie.
Terminem zarzut określa się uprawnienie polegające na odmowie spełnienia roszczenia (Doliwa, Część ogólna, nb. 119). Podniesienie roszczenia może wywołać trwałe (peremptoryjne) albo przejściowe (dylatoryjne) obezwładnienie roszczenia (RadwanskiCzescOgolna, nb. 206). Stosownie do tego wyróżniamy więc dwie grupy zarzutów:
(1) zarzuty dylatoryjne
- zarzut zwłoki z zapłatą ceny - {{pu przepis="art. 552 KC"}}
- zarzut niewykonania umowy - {{pu przepis="art. 488 § 2 KC"}}
- prawo zatrzymania {{pu przepis="art. 461 § 1 KC"}}
Żadna z powyższych okoliczności w kazusie nie wystąpiła.
(2) zarzuty peremptoryjne
[[PrzedawnienieRoszczenMajatkowych Przedawnienie]] jest jedynym chyba zarzutem trwale obezwładniającym roszczenie.
Ponieważ w kazusie wskazano, iż S i K spotkali się po 3,5 roku, należy rozważyć, czy nie doszło do przedawnienia roszczenia S wobec K.
Istotę i przesłanki przedawnienia wyjaśnia osobny skrypt, poświęcony wyłącznie temu zagadnieniu.
Z badania wg przedstawionego tam schematu wyniknie, iż termin przedawnienia wynosi 10 lat, a skoro od momentu sprzedaży minęło dopiero 3,5 roku, przedawnienie nie nastąpiło.
((3)) brak naruszenia {{pu przepis="art. 5 KC"}}
Roszczenie, nawet pod względem formalnym istniejące i zaskarżalne, może nie podlegać zaspokojeniu, jeżeli jego dochodzenie stanowi nadużycie prawa podmiotowego wg {{pu przepis="art. 5 KC"}}. Ponieważ jest to klauzula generalna, należy stosować ją tylko w wyjątkowych sytuacjach.
((2)) Wynik ostateczny
S może domagać się od K zapłaty 200 zł z {{pu przepis="art. 535 KC"}}.
W tym wypadku roszczenie nie przysługuje, albowiem nie została skutecznie zawarta umowa, gdyż nie było oferty. Ofertą może być bowiem tylko skuteczne oświadczenie woli. Zgodnie jednak z {{pu przepis="art. 82 KC"}} oświadczenie woli złożone w sytuacji braku świadomości, jest nieważne.
W tym pytaniu kwestia ogranicza się do tego, czy powstało roszczenie. Wątpliwości dotyczą tego, czy zawarta między S i K umowa była ważna z uwagi na uzgodnienie ceny w euro.
Przesłanki roszczenia (1) zawarcie umowy i (2) treść umowy są zbieżne z tymi, o których mowa jest w odpowiedzi na pytanie 1 (zob. wyżej).
Być może jednak umowa jest nieważna, a przez to bezskuteczna z uwagi na naruszenie zasady walutowości, wynikającej z {{pu przepis="art. 358 § 1 KC"}}.
Od zmiany tego przepisu z dniem 24.1.2009 brak jest przeszkód do zawierania umów w walucie zagranicznej (zob. Art358KC).
Dodane:
K wybrała u S trzy książki za 200 zł, ale ponieważ były ciężkie (Palandt 62 Aufl., Münchener Kommentar. Band 1, Soergel Band 1.) S zaoferował się, że dostarczy je K do akademika. Na następny dzień okazało się, że K nie ma pieniędzy, więc S zostawił książki u niej i miał się zgłosić za kilka dni po pieniądze.
Usunięte:
Dodane:
Utratę roszczenia powoduje jego [[SchematWygasniecieRoszczenia wygaśnięcie]] albo jego [[PrzejscieRoszczenia przejścia na inny podmiot]]. Zob. także SchematUtrataRoszczenia.
Usunięte:
Dodane:
Utratę roszczenia powoduje jego [[SchematWygasniecieRoszczenia wygaśnięcie]] albo jego [[PrzejscieRoszczenia przejścia na inny podmiot]].
Usunięte:
((3)) przeniesienie na inny podmiot
W kazusie brak jest jednak wskazówek na przeniesienie roszczenia z S na inną osobę (zob. PrzeniesienieRoszczenia).
((3)) wygaśnięcie zobowiązania
W naszym kazusie brak jest jednak wskazówek na to, aby roszczenie S wobec K mogło wygasnąć (więcej zob. SchematWygasniecieRoszczenia).
Roszczenie nie zostało wobec tego utracone.
Dodane:
W kazusie brak jest jednak wskazówek na przeniesienie roszczenia z S na inną osobę (zob. PrzeniesienieRoszczenia).
Usunięte:
W tym pierwszym przypadku możliwe jest przejście roszczenia na mocy czynności prawnej (przelewu - zob. art. 509 i nast. KC) albo na mocy ustawy (ex lege, np. {{pu przepis="art. 518 KC"}} albo {{pu przepis="art. 828 KC"}}).
Przejście roszczenia na inny podmiot pod tytułem ogólnym następuje np. w przypadku dziedziczenia (art. 929 i nast. KC) albo nabycia przedsiębiorstwa (zob. {{pu przepis="art. 552 KC"}}).
W kazusie brak jest jednak wskazówek na przeniesienie roszczenia z S na inną osobę.
Dodane:
Uwaga: umowa ta nazywa się sprzedaż albo umowa sprzedaży, a nie kupna czy kupna-sprzedaży. Zasady zawierania umów regulują przepisy {{pu przepis="art. 66 i nast. KC"}}. Więcej o zasadach zawierania umów w skrypcie pt. ZawarcieUmowy.
Należy dalej zbadać, czy zawarta umowa, jest faktycznie umową sprzedaży. O zakwalifikowaniu umowy do danego, określonego w KC typu umów, decydują jej essentialia negotii (zob. UmowaSprzedazy). W tym wypadku nie jest to problematyczne.
Umowa musi być ponadto skuteczna, tzn. mieć możność wywołania zamierzonych przez strony skutków prawnych (zob. SkutecznoscUmowy).
Należy dalej zbadać, czy zawarta umowa, jest faktycznie umową sprzedaży. O zakwalifikowaniu umowy do danego, określonego w KC typu umów, decydują jej essentialia negotii (zob. UmowaSprzedazy). W tym wypadku nie jest to problematyczne.
Umowa musi być ponadto skuteczna, tzn. mieć możność wywołania zamierzonych przez strony skutków prawnych (zob. SkutecznoscUmowy).
Usunięte:
Każde badanie rozpoczyna się od ustalenia, czy roszczenie wynikające z podanej podstawy prawnej w ogóle mogło powstać. Dopiero w dalszej części ustala się zagadnienie wygaśnięcia roszczenia albo brak jego zaskarżalności.
Dogmatycznie rzez biorąc, zawsze należy się zastanowić, czy wskazany przepis może być podstawą prawną żądania. Na ten temat więcej na stronie poświęconej pojęciu roszczenia. Na razie nie będziemy w to wnikać, gdyż w Polsce nikt tego nie problematyzuje.
Uwaga: umowa ta nazywa się sprzedaż albo umowa sprzedaży, a nie kupna czy kupna-sprzedaży.
Zasady zawierania umów regulują przepisy {{pu przepis="art. 66 i nast. KC"}}.
Należy dalej zbadać, czy zawarta umowa, jest faktycznie umową sprzedaży. O zakwalifikowaniu umowy do danego, określonego w KC typu umów, decydują jej essentialia negotii.
Na essentialia negotii umowy sprzedaży składają się określenie przedmiotu sprzedaży, ceny oraz wzajemne obowiązki stron (sprzedawcy do przeniesienia własności rzeczy, kupującego – zapłaty ustalonej ceny).:
Przedmiotem świadczenia sprzedawcy mogą być: rzeczy (przedmioty materialne) ale także energia (art. 555), prawa majątkowe (art. 509 i nast. oraz art. 555), zespoły rzeczy i praw (przedsiębiorstwo (art. 551), spadek (art. 1052 w zw. z art. 922).
Przedmiot świadczenia kupującego jest cena, czyli wartość wyrażona w jednostkach pieniężnych waluty polskiej ({{pu przepis="art. 358 § 1 KC"}}), którą kupujący jest obowiązany zapłacić przedsiębiorcy za towar lub usługę ({{pu przepis="art. 3 ust. 1 pkt 1 UCen"}}). Sposoby ustalania ceny i jej rodzaje regulują art. 536 - 541 KC. Jeżeli chodzi zaś o skutki i sposób spełnienia świadczenia należy sięgnąć do przepisów dotyczących wykonania świadczeń pieniężnych, czyli art. 3581 – 360 oraz 481 – 482 KC.
Umowa musi być ponadto skuteczna, tzn. mieć możność wywołania zamierzonych przez strony skutków prawnych.
Trzeba rozróżnić skuteczność (całej) umowy od skuteczności (pojedynczego) oświadczenia woli, którą bada się przy zawarciu umowy. Okoliczności mogące wpływać na skuteczność umowy można podzielić na takie, które powodują nieważność bezwzględną oraz takie, które powodują, że skuteczność umowy jest zawieszona (negotium claudicans).
Dodane:
W naszym kazusie brak jest jednak wskazówek na to, aby roszczenie S wobec K mogło wygasnąć (więcej zob. SchematWygasniecieRoszczenia).
Usunięte:
Oprócz tego można rozważać, czy nastąpiło wygaśnięcie zobowiązania w całości czy tylko w części (zob. częściowa niemożliwość następcza (por. {{pu przepis="art. 495 § 2 KC"}})).
<<Zob. [[http://80.237.160.189/taris/?path=0-1-0-0-1-0-0-1&subsumsession=0&root=1 schemat Taris(R)]]<<
W naszym kazusie brak jest jednak wskazówek na to, aby roszczenie S wobec K mogło wygasnąć.
Dodane:
Wymagalność to możliwość domagania się przez wierzyciela od dłużnika spełnienia świadczenia (zob. więcej w dokumencie: WymagalnoscRoszczenia). Następuje ona, gdy aktualizuje się obowiązek świadczenia (por. RadwanskiCzescOgolna, nb. 815).
Usunięte:
Dodane:
Od zmiany tego przepisu z dniem 24.1.2009 brak jest przeszkód do zawierania umów w walucie zagranicznej (zob. Art358KC).
Usunięte:
Dodane:
CategoryKazusySprzedaz
Usunięte:
Dodane:
<<Zob. [[http://80.237.160.189/taris/?path=0-1-0-0-1-0-0&subsumsession=0&root=1 schemat Taris(R)]].<<
Usunięte:
Dodane:
Zob. [[http://80.237.160.189/taris/?path=0-1-0-0-1-0-0&subsumsession=0&root=1 schemat Taris(R)]].
<<Zob. [[http://80.237.160.189/taris/?path=0-1-0-0-1-0-0-1&subsumsession=0&root=1 schemat Taris(R)]]<<
((2)) Zaskarżalność sensu largo
Zaskarżalność to możliwość dochodzenia roszczenia przed organami państwowymi w celu jego przymusowego wykonania. Ma miejsce, gdy roszczenie jest wymagalne i nie jest obarczone zarzutami hamującymi lub obezwładniającymi roszczenie.
<<Zob. [[http://80.237.160.189/taris/?path=0-1-0-0-1-0-0-2&subsumsession=0&root=1 schemat Taris(R)]]<<
Wymagalność to możliwość domagania się przez wierzyciela od dłużnika spełnienia świadczenia (zob. wiÄcej w dokumencie: WymagalnoscRoszczenia). Następuje ona, gdy aktualizuje się obowiązek świadczenia (por. RadwanskiCzescOgolna, nb. 815).
[[PrzedawnienieRoszczenMajatkowych Przedawnienie]] jest jedynym chyba zarzutem trwale obezwładniającym roszczenie.
<<Zob. [[http://80.237.160.189/taris/?path=0-1-0-0-1-0-0-1&subsumsession=0&root=1 schemat Taris(R)]]<<
((2)) Zaskarżalność sensu largo
Zaskarżalność to możliwość dochodzenia roszczenia przed organami państwowymi w celu jego przymusowego wykonania. Ma miejsce, gdy roszczenie jest wymagalne i nie jest obarczone zarzutami hamującymi lub obezwładniającymi roszczenie.
<<Zob. [[http://80.237.160.189/taris/?path=0-1-0-0-1-0-0-2&subsumsession=0&root=1 schemat Taris(R)]]<<
Wymagalność to możliwość domagania się przez wierzyciela od dłużnika spełnienia świadczenia (zob. wiÄcej w dokumencie: WymagalnoscRoszczenia). Następuje ona, gdy aktualizuje się obowiązek świadczenia (por. RadwanskiCzescOgolna, nb. 815).
[[PrzedawnienieRoszczenMajatkowych Przedawnienie]] jest jedynym chyba zarzutem trwale obezwładniającym roszczenie.
Usunięte:
Zaskarżalność to możliwość dochodzenia roszczenia przed organami państwowymi w celu jego przymusowego wykonania.
Wymagalność to możliwość domagania się przez wierzyciela od dłużnika spełnienia świadczenia. Następuje ona, gdy aktualizuje się obowiązek świadczenia (por. RadwanskiCzescOgolna, nb. 815).
Przedawnienie jest jedynym chyba zarzutem trwale obezwładniającym roszczenie.
Dodane:
Wymagalność to możliwość domagania się przez wierzyciela od dłużnika spełnienia świadczenia. Następuje ona, gdy aktualizuje się obowiązek świadczenia (por. RadwanskiCzescOgolna, nb. 815).
W określeniu terminu wymagalności pomagają przepisy ustawowe, tzn. {{pu przepis="art. 455 KC"}} i {{pu przepis="art. 458 KC"}}:
Terminem zarzut określa się uprawnienie polegające na odmowie spełnienia roszczenia (Doliwa, Część ogólna, nb. 119). Podniesienie roszczenia może wywołać trwałe (peremptoryjne) albo przejściowe (dylatoryjne) obezwładnienie roszczenia (RadwanskiCzescOgolna, nb. 206). Stosownie do tego wyróżniamy więc dwie grupy zarzutów:
W określeniu terminu wymagalności pomagają przepisy ustawowe, tzn. {{pu przepis="art. 455 KC"}} i {{pu przepis="art. 458 KC"}}:
Terminem zarzut określa się uprawnienie polegające na odmowie spełnienia roszczenia (Doliwa, Część ogólna, nb. 119). Podniesienie roszczenia może wywołać trwałe (peremptoryjne) albo przejściowe (dylatoryjne) obezwładnienie roszczenia (RadwanskiCzescOgolna, nb. 206). Stosownie do tego wyróżniamy więc dwie grupy zarzutów:
Usunięte:
W określeniu terminu wymagalności pomagają przepisy ustawowe, tzn. art. 455 I {{pu przepis="art. 458 KC"}}:
Terminem zarzut określa się uprawnienie polegające na odmowie spełnienia roszczenia (Doliwa, Część ogólna, nb. 119). Podniesienie roszczenia może wywołać trwałe (peremptoryjne) albo przejściowe (dylatoryjne) obezwładnienie roszczenia (Radwański, Część ogólna, nb. 206). Stosownie do tego wyróżniamy więc dwie grupy zarzutów:
Dodane:
- zarzut niewykonania umowy - {{pu przepis="art. 488 § 2 KC"}}
Usunięte:
Dodane:
2. Okazało się, że S jest chory umysłowo i w chwili transakcji z K nie był w stanie pokierować swym postępowaniem.
((1)) ODPOWIEDŹ NA PYTANIE 1
Roszczenie S (kto?) przeciw K (od kogo?) o zapłatę ceny sprzedaży w wys. 200 zł (o co?) z {{pu przepis="art. 535 KC"}} (na jakiej podstawie?)
((2)) Nabycie roszczenia
Roszczeniem jest prawo żądania od indywidualnie określonej osoby ściśle określonego zachowania się. Jest to więc prawo podmiotowe wynikające z określonego stosunku prawnego przyznane przez normę prawną (zob. wyrok Sądu Apelacyjnego w Warszawie z 21 grudnia 2001 r., sygn. akt: I ACa 201/01, opubl. w Wokanda z 2003 r. nr 3, poz. 41). Określone zachowanie się przez dłużnika, którego ma prawo domagać się wierzyciel, może polegać na czynieniu, zaniechaniu albo znoszeniu. Więcej na ten temat w osobnym skrypcie.
Każde badanie rozpoczyna się od ustalenia, czy roszczenie wynikające z podanej podstawy prawnej w ogóle mogło powstać. Dopiero w dalszej części ustala się zagadnienie wygaśnięcia roszczenia albo brak jego zaskarżalności.
Dogmatycznie rzez biorąc, zawsze należy się zastanowić, czy wskazany przepis może być podstawą prawną żądania. Na ten temat więcej na stronie poświęconej pojęciu roszczenia. Na razie nie będziemy w to wnikać, gdyż w Polsce nikt tego nie problematyzuje.
Roszczenie o zapłatę ceny sprzedaży w wys. 200 zł z {{pu przepis="art. 535 KC"}} powstaje, gdy strony zawarły skuteczną umowę sprzedaży.
((3)) zawarcie umowy sprzedaży
Uwaga: umowa ta nazywa się sprzedaż albo umowa sprzedaży, a nie kupna czy kupna-sprzedaży.
Zasady zawierania umów regulują przepisy {{pu przepis="art. 66 i nast. KC"}}.
((3)) treść umowy sprzedaży
Należy dalej zbadać, czy zawarta umowa, jest faktycznie umową sprzedaży. O zakwalifikowaniu umowy do danego, określonego w KC typu umów, decydują jej essentialia negotii.
Na essentialia negotii umowy sprzedaży składają się określenie przedmiotu sprzedaży, ceny oraz wzajemne obowiązki stron (sprzedawcy do przeniesienia własności rzeczy, kupującego – zapłaty ustalonej ceny).:
Przedmiotem świadczenia sprzedawcy mogą być: rzeczy (przedmioty materialne) ale także energia (art. 555), prawa majątkowe (art. 509 i nast. oraz art. 555), zespoły rzeczy i praw (przedsiębiorstwo (art. 551), spadek (art. 1052 w zw. z art. 922).
Przedmiot świadczenia kupującego jest cena, czyli wartość wyrażona w jednostkach pieniężnych waluty polskiej ({{pu przepis="art. 358 § 1 KC"}}), którą kupujący jest obowiązany zapłacić przedsiębiorcy za towar lub usługę ({{pu przepis="art. 3 ust. 1 pkt 1 UCen"}}). Sposoby ustalania ceny i jej rodzaje regulują art. 536 - 541 KC. Jeżeli chodzi zaś o skutki i sposób spełnienia świadczenia należy sięgnąć do przepisów dotyczących wykonania świadczeń pieniężnych, czyli art. 3581 – 360 oraz 481 – 482 KC.
((3)) skuteczność umowy sprzedaży
Umowa musi być ponadto skuteczna, tzn. mieć możność wywołania zamierzonych przez strony skutków prawnych.
Trzeba rozróżnić skuteczność (całej) umowy od skuteczności (pojedynczego) oświadczenia woli, którą bada się przy zawarciu umowy. Okoliczności mogące wpływać na skuteczność umowy można podzielić na takie, które powodują nieważność bezwzględną oraz takie, które powodują, że skuteczność umowy jest zawieszona (negotium claudicans).
((3)) wynik tymczasowy
Roszczenie wobec powyższego powstało.
((2)) Brak utraty roszczenia
Utratę roszczenia powoduje jego wygaśnięcie albo jego przeniesienie na inny podmiot.
((3)) przeniesienie na inny podmiot
Przeniesienie roszczenia na inny podmiot może nastąpić pod tytułem szczególnym albo pod tytułem ogólnym.
W tym pierwszym przypadku możliwe jest przejście roszczenia na mocy czynności prawnej (przelewu - zob. art. 509 i nast. KC) albo na mocy ustawy (ex lege, np. {{pu przepis="art. 518 KC"}} albo {{pu przepis="art. 828 KC"}}).
Przejście roszczenia na inny podmiot pod tytułem ogólnym następuje np. w przypadku dziedziczenia (art. 929 i nast. KC) albo nabycia przedsiębiorstwa (zob. {{pu przepis="art. 552 KC"}}).
W kazusie brak jest jednak wskazówek na przeniesienie roszczenia z S na inną osobę.
((3)) wygaśnięcie zobowiązania
Roszczenie wygasa przede wszystkim na skutek jego spełnienia. W tym wypadku roszczenie wygasa, albowiem wierzyciel zostaje zaspokojony. Podobny skutek następuje również w przypadku na skutek złożenia do depozytu (zob. {{pu przepis="art. 470 KC"}}) i inne zdarzenia.
Oprócz tego można rozważać, czy nastąpiło wygaśnięcie zobowiązania w całości czy tylko w części (zob. częściowa niemożliwość następcza (por. {{pu przepis="art. 495 § 2 KC"}})).
W naszym kazusie brak jest jednak wskazówek na to, aby roszczenie S wobec K mogło wygasnąć.
((3)) wynik tymczasowy
Roszczenie nie zostało wobec tego utracone.
((2)) Zaskarżalność
Zaskarżalność to możliwość dochodzenia roszczenia przed organami państwowymi w celu jego przymusowego wykonania.
((3)) wymagalność
Wymagalność to możliwość domagania się przez wierzyciela od dłużnika spełnienia świadczenia. Następuje ona, gdy aktualizuje się obowiązek świadczenia (por. Radwański, Część ogólna, nb. 815).
W określeniu terminu wymagalności pomagają przepisy ustawowe, tzn. art. 455 I {{pu przepis="art. 458 KC"}}:
a. {{pu przepis="art. 455 KC"}} (w oznaczonym terminie, według właściwości zobowiązania, niezwłocznie po wezwaniu)
b. {{pu przepis="art. 458 KC"}} (natychmiastowa wymagalność).
Ponieważ S miał zgłosić się po pieniądze w ciągu "kilku dni", z upływem tych kilku dni roszczenie stało się wymagalne.
((3)) brak zarzutów
Na zaskarżalność wpływa dalej brak zarzutów hamujących bądź niweczących roszczenie.
Terminem zarzut określa się uprawnienie polegające na odmowie spełnienia roszczenia (Doliwa, Część ogólna, nb. 119). Podniesienie roszczenia może wywołać trwałe (peremptoryjne) albo przejściowe (dylatoryjne) obezwładnienie roszczenia (Radwański, Część ogólna, nb. 206). Stosownie do tego wyróżniamy więc dwie grupy zarzutów:
(1) zarzuty dylatoryjne
- zarzut zwłoki z zapłatą ceny - {{pu przepis="art. 552 KC"}}
- zarzut niewykonania umowy - art. 488 § 2
- prawo zatrzymania {{pu przepis="art. 461 § 1 KC"}}
Żadna z powyższych okoliczności w kazusie nie wystąpiła.
(2) zarzuty peremptoryjne
Przedawnienie jest jedynym chyba zarzutem trwale obezwładniającym roszczenie.
Ponieważ w kazusie wskazano, iż S i K spotkali się po 3,5 roku, należy rozważyć, czy nie doszło do przedawnienia roszczenia S wobec K.
Istotę i przesłanki przedawnienia wyjaśnia osobny skrypt, poświęcony wyłącznie temu zagadnieniu.
Z badania wg przedstawionego tam schematu wyniknie, iż termin przedawnienia wynosi 10 lat, a skoro od momentu sprzedaży minęło dopiero 3,5 roku, przedawnienie nie nastąpiło.
((3)) brak naruszenia {{pu przepis="art. 5 KC"}}
Roszczenie, nawet pod względem formalnym istniejące i zaskarżalne, może nie podlegać zaspokojeniu, jeżeli jego dochodzenie stanowi nadużycie prawa podmiotowego wg {{pu przepis="art. 5 KC"}}. Ponieważ jest to klauzula generalna, należy stosować ją tylko w wyjątkowych sytuacjach.
((2)) Wynik ostateczny
S może domagać się od K zapłaty 200 zł z {{pu przepis="art. 535 KC"}}.
((1)) ODPOWIEDŹ NA PYTANIE 2
W tym wypadku roszczenie nie przysługuje, albowiem nie została skutecznie zawarta umowa, gdyż nie było oferty. Ofertą może być bowiem tylko skuteczne oświadczenie woli. Zgodnie jednak z {{pu przepis="art. 82 KC"}} oświadczenie woli złożone w sytuacji braku świadomości, jest nieważne.
Otwartą kwestią jest natomiast własność podręczników i możliwość żądania ich zwrotu (np. {{pu przepis="art. 222 § 1 KC"}}).
((1)) ODPOWIEDŹ NA PYTANIE 3
Roszczenie S przeciwko K o zapłatę 50 € z {{pu przepis="art. 535 KC"}}
W tym pytaniu kwestia ogranicza się do tego, czy powstało roszczenie. Wątpliwości dotyczą tego, czy zawarta między S i K umowa była ważna z uwagi na uzgodnienie ceny w euro.
Przesłanki roszczenia (1) zawarcie umowy i (2) treść umowy są zbieżne z tymi, o których mowa jest w odpowiedzi na pytanie 1 (zob. wyżej).
Być może jednak umowa jest nieważna, a przez to bezskuteczna z uwagi na naruszenie zasady walutowości, wynikającej z {{pu przepis="art. 358 § 1 KC"}}.
Od zmiany tego przepisu brak jest przeszkód do zawierania umów w walucie zagranicznej.
S może domagać się od K zapłaty 50 euro z {{pu przepis="art. 535 KC"}}.
((1)) ODPOWIEDŹ NA PYTANIE 1
Roszczenie S (kto?) przeciw K (od kogo?) o zapłatę ceny sprzedaży w wys. 200 zł (o co?) z {{pu przepis="art. 535 KC"}} (na jakiej podstawie?)
((2)) Nabycie roszczenia
Roszczeniem jest prawo żądania od indywidualnie określonej osoby ściśle określonego zachowania się. Jest to więc prawo podmiotowe wynikające z określonego stosunku prawnego przyznane przez normę prawną (zob. wyrok Sądu Apelacyjnego w Warszawie z 21 grudnia 2001 r., sygn. akt: I ACa 201/01, opubl. w Wokanda z 2003 r. nr 3, poz. 41). Określone zachowanie się przez dłużnika, którego ma prawo domagać się wierzyciel, może polegać na czynieniu, zaniechaniu albo znoszeniu. Więcej na ten temat w osobnym skrypcie.
Każde badanie rozpoczyna się od ustalenia, czy roszczenie wynikające z podanej podstawy prawnej w ogóle mogło powstać. Dopiero w dalszej części ustala się zagadnienie wygaśnięcia roszczenia albo brak jego zaskarżalności.
Dogmatycznie rzez biorąc, zawsze należy się zastanowić, czy wskazany przepis może być podstawą prawną żądania. Na ten temat więcej na stronie poświęconej pojęciu roszczenia. Na razie nie będziemy w to wnikać, gdyż w Polsce nikt tego nie problematyzuje.
Roszczenie o zapłatę ceny sprzedaży w wys. 200 zł z {{pu przepis="art. 535 KC"}} powstaje, gdy strony zawarły skuteczną umowę sprzedaży.
((3)) zawarcie umowy sprzedaży
Uwaga: umowa ta nazywa się sprzedaż albo umowa sprzedaży, a nie kupna czy kupna-sprzedaży.
Zasady zawierania umów regulują przepisy {{pu przepis="art. 66 i nast. KC"}}.
((3)) treść umowy sprzedaży
Należy dalej zbadać, czy zawarta umowa, jest faktycznie umową sprzedaży. O zakwalifikowaniu umowy do danego, określonego w KC typu umów, decydują jej essentialia negotii.
Na essentialia negotii umowy sprzedaży składają się określenie przedmiotu sprzedaży, ceny oraz wzajemne obowiązki stron (sprzedawcy do przeniesienia własności rzeczy, kupującego – zapłaty ustalonej ceny).:
Przedmiotem świadczenia sprzedawcy mogą być: rzeczy (przedmioty materialne) ale także energia (art. 555), prawa majątkowe (art. 509 i nast. oraz art. 555), zespoły rzeczy i praw (przedsiębiorstwo (art. 551), spadek (art. 1052 w zw. z art. 922).
Przedmiot świadczenia kupującego jest cena, czyli wartość wyrażona w jednostkach pieniężnych waluty polskiej ({{pu przepis="art. 358 § 1 KC"}}), którą kupujący jest obowiązany zapłacić przedsiębiorcy za towar lub usługę ({{pu przepis="art. 3 ust. 1 pkt 1 UCen"}}). Sposoby ustalania ceny i jej rodzaje regulują art. 536 - 541 KC. Jeżeli chodzi zaś o skutki i sposób spełnienia świadczenia należy sięgnąć do przepisów dotyczących wykonania świadczeń pieniężnych, czyli art. 3581 – 360 oraz 481 – 482 KC.
((3)) skuteczność umowy sprzedaży
Umowa musi być ponadto skuteczna, tzn. mieć możność wywołania zamierzonych przez strony skutków prawnych.
Trzeba rozróżnić skuteczność (całej) umowy od skuteczności (pojedynczego) oświadczenia woli, którą bada się przy zawarciu umowy. Okoliczności mogące wpływać na skuteczność umowy można podzielić na takie, które powodują nieważność bezwzględną oraz takie, które powodują, że skuteczność umowy jest zawieszona (negotium claudicans).
((3)) wynik tymczasowy
Roszczenie wobec powyższego powstało.
((2)) Brak utraty roszczenia
Utratę roszczenia powoduje jego wygaśnięcie albo jego przeniesienie na inny podmiot.
((3)) przeniesienie na inny podmiot
Przeniesienie roszczenia na inny podmiot może nastąpić pod tytułem szczególnym albo pod tytułem ogólnym.
W tym pierwszym przypadku możliwe jest przejście roszczenia na mocy czynności prawnej (przelewu - zob. art. 509 i nast. KC) albo na mocy ustawy (ex lege, np. {{pu przepis="art. 518 KC"}} albo {{pu przepis="art. 828 KC"}}).
Przejście roszczenia na inny podmiot pod tytułem ogólnym następuje np. w przypadku dziedziczenia (art. 929 i nast. KC) albo nabycia przedsiębiorstwa (zob. {{pu przepis="art. 552 KC"}}).
W kazusie brak jest jednak wskazówek na przeniesienie roszczenia z S na inną osobę.
((3)) wygaśnięcie zobowiązania
Roszczenie wygasa przede wszystkim na skutek jego spełnienia. W tym wypadku roszczenie wygasa, albowiem wierzyciel zostaje zaspokojony. Podobny skutek następuje również w przypadku na skutek złożenia do depozytu (zob. {{pu przepis="art. 470 KC"}}) i inne zdarzenia.
Oprócz tego można rozważać, czy nastąpiło wygaśnięcie zobowiązania w całości czy tylko w części (zob. częściowa niemożliwość następcza (por. {{pu przepis="art. 495 § 2 KC"}})).
W naszym kazusie brak jest jednak wskazówek na to, aby roszczenie S wobec K mogło wygasnąć.
((3)) wynik tymczasowy
Roszczenie nie zostało wobec tego utracone.
((2)) Zaskarżalność
Zaskarżalność to możliwość dochodzenia roszczenia przed organami państwowymi w celu jego przymusowego wykonania.
((3)) wymagalność
Wymagalność to możliwość domagania się przez wierzyciela od dłużnika spełnienia świadczenia. Następuje ona, gdy aktualizuje się obowiązek świadczenia (por. Radwański, Część ogólna, nb. 815).
W określeniu terminu wymagalności pomagają przepisy ustawowe, tzn. art. 455 I {{pu przepis="art. 458 KC"}}:
a. {{pu przepis="art. 455 KC"}} (w oznaczonym terminie, według właściwości zobowiązania, niezwłocznie po wezwaniu)
b. {{pu przepis="art. 458 KC"}} (natychmiastowa wymagalność).
Ponieważ S miał zgłosić się po pieniądze w ciągu "kilku dni", z upływem tych kilku dni roszczenie stało się wymagalne.
((3)) brak zarzutów
Na zaskarżalność wpływa dalej brak zarzutów hamujących bądź niweczących roszczenie.
Terminem zarzut określa się uprawnienie polegające na odmowie spełnienia roszczenia (Doliwa, Część ogólna, nb. 119). Podniesienie roszczenia może wywołać trwałe (peremptoryjne) albo przejściowe (dylatoryjne) obezwładnienie roszczenia (Radwański, Część ogólna, nb. 206). Stosownie do tego wyróżniamy więc dwie grupy zarzutów:
(1) zarzuty dylatoryjne
- zarzut zwłoki z zapłatą ceny - {{pu przepis="art. 552 KC"}}
- zarzut niewykonania umowy - art. 488 § 2
- prawo zatrzymania {{pu przepis="art. 461 § 1 KC"}}
Żadna z powyższych okoliczności w kazusie nie wystąpiła.
(2) zarzuty peremptoryjne
Przedawnienie jest jedynym chyba zarzutem trwale obezwładniającym roszczenie.
Ponieważ w kazusie wskazano, iż S i K spotkali się po 3,5 roku, należy rozważyć, czy nie doszło do przedawnienia roszczenia S wobec K.
Istotę i przesłanki przedawnienia wyjaśnia osobny skrypt, poświęcony wyłącznie temu zagadnieniu.
Z badania wg przedstawionego tam schematu wyniknie, iż termin przedawnienia wynosi 10 lat, a skoro od momentu sprzedaży minęło dopiero 3,5 roku, przedawnienie nie nastąpiło.
((3)) brak naruszenia {{pu przepis="art. 5 KC"}}
Roszczenie, nawet pod względem formalnym istniejące i zaskarżalne, może nie podlegać zaspokojeniu, jeżeli jego dochodzenie stanowi nadużycie prawa podmiotowego wg {{pu przepis="art. 5 KC"}}. Ponieważ jest to klauzula generalna, należy stosować ją tylko w wyjątkowych sytuacjach.
((2)) Wynik ostateczny
S może domagać się od K zapłaty 200 zł z {{pu przepis="art. 535 KC"}}.
((1)) ODPOWIEDŹ NA PYTANIE 2
W tym wypadku roszczenie nie przysługuje, albowiem nie została skutecznie zawarta umowa, gdyż nie było oferty. Ofertą może być bowiem tylko skuteczne oświadczenie woli. Zgodnie jednak z {{pu przepis="art. 82 KC"}} oświadczenie woli złożone w sytuacji braku świadomości, jest nieważne.
Otwartą kwestią jest natomiast własność podręczników i możliwość żądania ich zwrotu (np. {{pu przepis="art. 222 § 1 KC"}}).
((1)) ODPOWIEDŹ NA PYTANIE 3
Roszczenie S przeciwko K o zapłatę 50 € z {{pu przepis="art. 535 KC"}}
W tym pytaniu kwestia ogranicza się do tego, czy powstało roszczenie. Wątpliwości dotyczą tego, czy zawarta między S i K umowa była ważna z uwagi na uzgodnienie ceny w euro.
Przesłanki roszczenia (1) zawarcie umowy i (2) treść umowy są zbieżne z tymi, o których mowa jest w odpowiedzi na pytanie 1 (zob. wyżej).
Być może jednak umowa jest nieważna, a przez to bezskuteczna z uwagi na naruszenie zasady walutowości, wynikającej z {{pu przepis="art. 358 § 1 KC"}}.
Od zmiany tego przepisu brak jest przeszkód do zawierania umów w walucie zagranicznej.
S może domagać się od K zapłaty 50 euro z {{pu przepis="art. 535 KC"}}.
Usunięte:
((1)) ROZWIĄZANIE
