Wiki source for KazusSprzedazNr10
====Kazus nr 10====
((1)) STAN FAKTYCZNY
Stefan S. po roku studiów prawniczych na EUV doszedł do wniosku, że wybór kierunku okazał się pomyłką i postanowił zmienić go na kulturoznawstwo. Ponieważ S zainwestował w pierwszym roku sporo w podręczniki prawnicze, postanowił odzyskać część środków, sprzedając książki. Stosownie do zamiaru wywiesił na tablicy ogłoszeń przed Biblioteką CP listę z książkami, które zamierzał zbyć wraz z cenami w PLN. Po dwóch dniach od ogłoszenia do mieszkającego w Amicusie S zgłosiła się Krystyna K, która zamierzała nabyć od S kilka książek.
K wybrała u S trzy książki za 200 zł, ale ponieważ były ciężkie (Palandt 62 Aufl., Münchener Kommentar. Band 1, Soergel Band 1.) S zaoferował się, że dostarczy je K do akademika. Na następny dzień okazało się, że K nie ma pieniędzy, więc S zostawił książki u niej i miał się zgłosić za kilka dni po pieniądze.
1. Kiedy po tygodniu S chciał odebrać pieniądze, okazało się, że K wyjechała nagle wraz z całym dobytkiem i książkami. Dopiero po trzech i pół roku S spotkał K na ulicy w Poznaniu.
Czy S może domagać się od K zapłaty 200 zł?
2. Okazało się, że S jest chory umysłowo i w chwili transakcji z K nie był w stanie pokierować swym postępowaniem.
Czy S może domagać się od K zapłaty 200 zł?
3. S podał na ogłoszeniu ceny w € i K i miała zapłacić S za trzy książki 50 ?. Zaraz po odebraniu książek, ale zanim za nie zapłaciła, K opuściła bez śladu Słubice. S i K spotkali się po ponad 3 latach we Wrocławiu.
Czy S może domagać się od K zapłaty równowartości 50 € w polskich zł?
((1)) ODPOWIEDŹ NA PYTANIE 1
Roszczenie S (kto?) przeciw K (od kogo?) o zapłatę ceny sprzedaży w wys. 200 zł (o co?) z {{pu przepis="art. 535 KC"}} (na jakiej podstawie?)
((2)) Nabycie roszczenia
Roszczenie o zapłatę ceny sprzedaży w wys. 200 zł z {{pu przepis="art. 535 KC"}} powstaje, gdy strony zawrą skuteczną umowę sprzedaży (uwaga terminologiczna: umowa ta nazywa się sprzedaż albo umowa sprzedaży, a nie kupna czy kupna-sprzedaży!).
((3)) zawarcie umowy sprzedaży
Zasady zawierania umów regulują przepisy {{pu przepis="art. 66 i nast. KC"}}. W stanie faktycznym (wersja nr 1) brak jest jakichkolwiek podstaw do uznania, iż umowa nie doszła do skutku. W celu przypomnienia sobie zasad zawierania umów polecam lekturę skryptu dotyczącego [[ZawarcieUmowy zwierania umów cywilnoprawnych]].
((3)) treść umowy sprzedaży
Należy dalej zbadać, czy zawarta umowa, jest faktycznie umową sprzedaży. O zakwalifikowaniu umowy do danego, określonego w KC typu umów, decydują jej //essentialia negotii//. Do nich należą: wskazanie kupującego i sprzedawcy, przedmiotu sprzedaży, ceny sprzedaży oraz uzgodnienie przeniesienia własności w zamian za zapłatę ceny sprzedaży (zob. UmowaSprzedazy).
((3)) skuteczność umowy sprzedaży
Umowa sprzedaży wywoła zamierzony nią skutek (przeniesienie własności, uzyskanie ceny), jeżeli brak będzie wad rzutujących na jej ważność. Generalnie chodzi tu o brak [[ZarzutyTamujace zarzutów tamujących powstanie roszczenia]]. Należą do nich kwestie związane z fikcją niezawarcia umowy oraz ze skutecznością czynności prawnej (więcej w ZarzutyTamujace).
((3)) wynik tymczasowy
Roszczenie o zapłatę ceny sprzedaży w wysokości 200 zł powstało.
((2)) Brak utraty roszczenia
Należy ustalić, czy powstałe roszczenie nie zostało [[SchematUtrataRoszczenia utracone]]. Utratę roszczenia powoduje jego [[SchematWygasniecieRoszczenia wygaśnięcie]] albo jego [[SchematPrzejscieRoszczenia przejścia na inny podmiot]]. W tym wypadku brak jest okoliczności świadczących o wygaśnięciu albo przejściu roszczenia.
((2)) Zaskarżalność //sensu largo//
Wreszcie roszczenie musi być [[SchematZaskarzalnoscRoszczeniaCywilnoprawnego zaskarżalne (egzekwowalne)]]. Zaskarżalność (egzekwowalność) to możliwość dochodzenia roszczenia przed organami państwowymi w celu jego przymusowego wykonania. Ma miejsce, gdy roszczenie jest wymagalne i nie jest obarczone zarzutami obezwładniającymi roszczenie.
((3)) wymagalność
Wymagalność to możliwość domagania się przez wierzyciela od dłużnika spełnienia świadczenia (zob. więcej w dokumencie: WymagalnoscRoszczenia).
W określeniu terminu wymagalności pomagają przepisy ustawowe, tzn. {{pu przepis="art. 455 KC"}} i {{pu przepis="art. 458 KC"}}:
- {{pu przepis="art. 455 KC"}} (w oznaczonym terminie, według właściwości zobowiązania, niezwłocznie po wezwaniu)
- {{pu przepis="art. 458 KC"}} (natychmiastowa wymagalność).
Ponieważ S miał zgłosić się po pieniądze w ciągu "kilku dni", z upływem tych "kilku dni" roszczenie stało się wymagalne.
((3)) brak charakteru zobowiązania naturalnego
Nie może być dochodzone przed organami państwa roszczenie mające charakter zobowiązania naturalnego (niezupełnego). Są to takie zobowiązania, w których dłużnik nie ponosi odpowiedzialności za swój dług (RadwanskiOlejniczakZobowiazaniaCzO, nb. 52). Do tej grupy roszczeń należą zobowiązania, które uległy przedawnieniu (jest omawiane z reguły osobno) oraz zobowiązania z gier i zakładów ({{pu przepis="art. 413 KC"}}).
W niniejszej sytuacji nie chodzi o roszczenia z gry lub zakładu (przedawnienie zostanie omówione poniżej), wobec czego roszczenie nie ma charakteru zobowiązania naturalnego.
((3)) brak zarzutów obezwładniających roszczenie
Na zaskarżalność wpływa dalej brak zarzutów obezwładniających roszczenie.
Terminem zarzut określa się uprawnienie polegające na odmowie spełnienia roszczenia (DoliwaCzescOgolna, nb. 119; zob. także ZarzutyPrawoCywilne). Podniesienie zarzutu może wywołać trwałe (peremptoryjne) albo przejściowe (dylatoryjne) obezwładnienie roszczenia (RadwanskiCzescOgolna, nb. 206). Stosownie do tego wyróżniamy więc dwie grupy zarzutów:
**(1) zarzuty dylatoryjne**
- zarzut zwłoki z zapłatą ceny - {{pu przepis="art. 552 KC"}},
- zarzut niewykonania umowy - {{pu przepis="art. 488 § 2 KC"}},
- prawo zatrzymania - {{pu przepis="art. 461 § 1 KC"}}.
Żadna z powyższych okoliczności w kazusie nie wystąpiła.
**(2) zarzuty peremptoryjne**
[[PrzedawnienieRoszczenMajatkowych Przedawnienie]] jest jedynym chyba zarzutem trwale obezwładniającym roszczenie.
Ponieważ w kazusie wskazano, iż S i K spotkali się po 3,5 roku, należy rozważyć, czy nie doszło do przedawnienia roszczenia S wobec K. Istotę i przesłanki przedawnienia wyjaśnia [[PrzedawnienieRoszczenMajatkowych osobny skrypt]], poświęcony wyłącznie temu zagadnieniu. Z badania wg przedstawionego tam schematu wynika, iż w tej sytuacji termin przedawnienia wynosi 10 lat. Skoro więc od momentu sprzedaży minęło dopiero 3,5 roku, przedawnienie nie nastąpiło.
((3)) brak naruszenia {{pu przepis="art. 5 KC"}}
Roszczenie, nawet pod względem formalnym istniejące i zaskarżalne, może nie podlegać zaspokojeniu, jeżeli jego dochodzenie stanowi nadużycie prawa podmiotowego wg {{pu przepis="art. 5 KC"}}. Ponieważ jest to klauzula generalna, należy stosować ją tylko w wyjątkowych sytuacjach.
((2)) Wynik ostateczny
S może domagać się od K zapłaty 200 zł z {{pu przepis="art. 535 KC"}}.
((1)) ODPOWIEDŹ NA PYTANIE 2
W tym wypadku roszczenie nie przysługuje, albowiem nie została skutecznie zawarta umowa, gdyż nie było oferty. Ofertą może być bowiem tylko skuteczne [[OswiadczenieWoli oświadczenie woli]]. Zgodnie jednak z {{pu przepis="art. 82 KC"}} oświadczenie woli złożone w sytuacji braku świadomości, jest nieważne.
Otwartą kwestią jest natomiast własność podręczników i możliwość żądania ich zwrotu (np. {{pu przepis="art. 222 § 1 KC"}}).
((1)) ODPOWIEDŹ NA PYTANIE 3
Roszczenie S przeciwko K o zapłatę 50 € z {{pu przepis="art. 535 KC"}}
W tym pytaniu kwestia ogranicza się do tego, czy powstało roszczenie. Wątpliwości dotyczą tego, czy zawarta między S i K umowa była ważna z uwagi na uzgodnienie ceny w euro. Od zmiany {{pu przepis="art. 358 KC"}} przepisu z dniem 24.1.2009 brak jest przeszkód do zawierania umów w walucie zagranicznej (zob. Art358KC).
S może domagać się od K wyłącznie zapłaty 50 euro z {{pu przepis="art. 535 KC"}}. K może zadecydować, czy zapłaci kwotę w € czy w zł.
----
CategoryKazusySprzedaz
((1)) STAN FAKTYCZNY
Stefan S. po roku studiów prawniczych na EUV doszedł do wniosku, że wybór kierunku okazał się pomyłką i postanowił zmienić go na kulturoznawstwo. Ponieważ S zainwestował w pierwszym roku sporo w podręczniki prawnicze, postanowił odzyskać część środków, sprzedając książki. Stosownie do zamiaru wywiesił na tablicy ogłoszeń przed Biblioteką CP listę z książkami, które zamierzał zbyć wraz z cenami w PLN. Po dwóch dniach od ogłoszenia do mieszkającego w Amicusie S zgłosiła się Krystyna K, która zamierzała nabyć od S kilka książek.
K wybrała u S trzy książki za 200 zł, ale ponieważ były ciężkie (Palandt 62 Aufl., Münchener Kommentar. Band 1, Soergel Band 1.) S zaoferował się, że dostarczy je K do akademika. Na następny dzień okazało się, że K nie ma pieniędzy, więc S zostawił książki u niej i miał się zgłosić za kilka dni po pieniądze.
1. Kiedy po tygodniu S chciał odebrać pieniądze, okazało się, że K wyjechała nagle wraz z całym dobytkiem i książkami. Dopiero po trzech i pół roku S spotkał K na ulicy w Poznaniu.
Czy S może domagać się od K zapłaty 200 zł?
2. Okazało się, że S jest chory umysłowo i w chwili transakcji z K nie był w stanie pokierować swym postępowaniem.
Czy S może domagać się od K zapłaty 200 zł?
3. S podał na ogłoszeniu ceny w € i K i miała zapłacić S za trzy książki 50 ?. Zaraz po odebraniu książek, ale zanim za nie zapłaciła, K opuściła bez śladu Słubice. S i K spotkali się po ponad 3 latach we Wrocławiu.
Czy S może domagać się od K zapłaty równowartości 50 € w polskich zł?
((1)) ODPOWIEDŹ NA PYTANIE 1
Roszczenie S (kto?) przeciw K (od kogo?) o zapłatę ceny sprzedaży w wys. 200 zł (o co?) z {{pu przepis="art. 535 KC"}} (na jakiej podstawie?)
((2)) Nabycie roszczenia
Roszczenie o zapłatę ceny sprzedaży w wys. 200 zł z {{pu przepis="art. 535 KC"}} powstaje, gdy strony zawrą skuteczną umowę sprzedaży (uwaga terminologiczna: umowa ta nazywa się sprzedaż albo umowa sprzedaży, a nie kupna czy kupna-sprzedaży!).
((3)) zawarcie umowy sprzedaży
Zasady zawierania umów regulują przepisy {{pu przepis="art. 66 i nast. KC"}}. W stanie faktycznym (wersja nr 1) brak jest jakichkolwiek podstaw do uznania, iż umowa nie doszła do skutku. W celu przypomnienia sobie zasad zawierania umów polecam lekturę skryptu dotyczącego [[ZawarcieUmowy zwierania umów cywilnoprawnych]].
((3)) treść umowy sprzedaży
Należy dalej zbadać, czy zawarta umowa, jest faktycznie umową sprzedaży. O zakwalifikowaniu umowy do danego, określonego w KC typu umów, decydują jej //essentialia negotii//. Do nich należą: wskazanie kupującego i sprzedawcy, przedmiotu sprzedaży, ceny sprzedaży oraz uzgodnienie przeniesienia własności w zamian za zapłatę ceny sprzedaży (zob. UmowaSprzedazy).
((3)) skuteczność umowy sprzedaży
Umowa sprzedaży wywoła zamierzony nią skutek (przeniesienie własności, uzyskanie ceny), jeżeli brak będzie wad rzutujących na jej ważność. Generalnie chodzi tu o brak [[ZarzutyTamujace zarzutów tamujących powstanie roszczenia]]. Należą do nich kwestie związane z fikcją niezawarcia umowy oraz ze skutecznością czynności prawnej (więcej w ZarzutyTamujace).
((3)) wynik tymczasowy
Roszczenie o zapłatę ceny sprzedaży w wysokości 200 zł powstało.
((2)) Brak utraty roszczenia
Należy ustalić, czy powstałe roszczenie nie zostało [[SchematUtrataRoszczenia utracone]]. Utratę roszczenia powoduje jego [[SchematWygasniecieRoszczenia wygaśnięcie]] albo jego [[SchematPrzejscieRoszczenia przejścia na inny podmiot]]. W tym wypadku brak jest okoliczności świadczących o wygaśnięciu albo przejściu roszczenia.
((2)) Zaskarżalność //sensu largo//
Wreszcie roszczenie musi być [[SchematZaskarzalnoscRoszczeniaCywilnoprawnego zaskarżalne (egzekwowalne)]]. Zaskarżalność (egzekwowalność) to możliwość dochodzenia roszczenia przed organami państwowymi w celu jego przymusowego wykonania. Ma miejsce, gdy roszczenie jest wymagalne i nie jest obarczone zarzutami obezwładniającymi roszczenie.
((3)) wymagalność
Wymagalność to możliwość domagania się przez wierzyciela od dłużnika spełnienia świadczenia (zob. więcej w dokumencie: WymagalnoscRoszczenia).
W określeniu terminu wymagalności pomagają przepisy ustawowe, tzn. {{pu przepis="art. 455 KC"}} i {{pu przepis="art. 458 KC"}}:
- {{pu przepis="art. 455 KC"}} (w oznaczonym terminie, według właściwości zobowiązania, niezwłocznie po wezwaniu)
- {{pu przepis="art. 458 KC"}} (natychmiastowa wymagalność).
Ponieważ S miał zgłosić się po pieniądze w ciągu "kilku dni", z upływem tych "kilku dni" roszczenie stało się wymagalne.
((3)) brak charakteru zobowiązania naturalnego
Nie może być dochodzone przed organami państwa roszczenie mające charakter zobowiązania naturalnego (niezupełnego). Są to takie zobowiązania, w których dłużnik nie ponosi odpowiedzialności za swój dług (RadwanskiOlejniczakZobowiazaniaCzO, nb. 52). Do tej grupy roszczeń należą zobowiązania, które uległy przedawnieniu (jest omawiane z reguły osobno) oraz zobowiązania z gier i zakładów ({{pu przepis="art. 413 KC"}}).
W niniejszej sytuacji nie chodzi o roszczenia z gry lub zakładu (przedawnienie zostanie omówione poniżej), wobec czego roszczenie nie ma charakteru zobowiązania naturalnego.
((3)) brak zarzutów obezwładniających roszczenie
Na zaskarżalność wpływa dalej brak zarzutów obezwładniających roszczenie.
Terminem zarzut określa się uprawnienie polegające na odmowie spełnienia roszczenia (DoliwaCzescOgolna, nb. 119; zob. także ZarzutyPrawoCywilne). Podniesienie zarzutu może wywołać trwałe (peremptoryjne) albo przejściowe (dylatoryjne) obezwładnienie roszczenia (RadwanskiCzescOgolna, nb. 206). Stosownie do tego wyróżniamy więc dwie grupy zarzutów:
**(1) zarzuty dylatoryjne**
- zarzut zwłoki z zapłatą ceny - {{pu przepis="art. 552 KC"}},
- zarzut niewykonania umowy - {{pu przepis="art. 488 § 2 KC"}},
- prawo zatrzymania - {{pu przepis="art. 461 § 1 KC"}}.
Żadna z powyższych okoliczności w kazusie nie wystąpiła.
**(2) zarzuty peremptoryjne**
[[PrzedawnienieRoszczenMajatkowych Przedawnienie]] jest jedynym chyba zarzutem trwale obezwładniającym roszczenie.
Ponieważ w kazusie wskazano, iż S i K spotkali się po 3,5 roku, należy rozważyć, czy nie doszło do przedawnienia roszczenia S wobec K. Istotę i przesłanki przedawnienia wyjaśnia [[PrzedawnienieRoszczenMajatkowych osobny skrypt]], poświęcony wyłącznie temu zagadnieniu. Z badania wg przedstawionego tam schematu wynika, iż w tej sytuacji termin przedawnienia wynosi 10 lat. Skoro więc od momentu sprzedaży minęło dopiero 3,5 roku, przedawnienie nie nastąpiło.
((3)) brak naruszenia {{pu przepis="art. 5 KC"}}
Roszczenie, nawet pod względem formalnym istniejące i zaskarżalne, może nie podlegać zaspokojeniu, jeżeli jego dochodzenie stanowi nadużycie prawa podmiotowego wg {{pu przepis="art. 5 KC"}}. Ponieważ jest to klauzula generalna, należy stosować ją tylko w wyjątkowych sytuacjach.
((2)) Wynik ostateczny
S może domagać się od K zapłaty 200 zł z {{pu przepis="art. 535 KC"}}.
((1)) ODPOWIEDŹ NA PYTANIE 2
W tym wypadku roszczenie nie przysługuje, albowiem nie została skutecznie zawarta umowa, gdyż nie było oferty. Ofertą może być bowiem tylko skuteczne [[OswiadczenieWoli oświadczenie woli]]. Zgodnie jednak z {{pu przepis="art. 82 KC"}} oświadczenie woli złożone w sytuacji braku świadomości, jest nieważne.
Otwartą kwestią jest natomiast własność podręczników i możliwość żądania ich zwrotu (np. {{pu przepis="art. 222 § 1 KC"}}).
((1)) ODPOWIEDŹ NA PYTANIE 3
Roszczenie S przeciwko K o zapłatę 50 € z {{pu przepis="art. 535 KC"}}
W tym pytaniu kwestia ogranicza się do tego, czy powstało roszczenie. Wątpliwości dotyczą tego, czy zawarta między S i K umowa była ważna z uwagi na uzgodnienie ceny w euro. Od zmiany {{pu przepis="art. 358 KC"}} przepisu z dniem 24.1.2009 brak jest przeszkód do zawierania umów w walucie zagranicznej (zob. Art358KC).
S może domagać się od K wyłącznie zapłaty 50 euro z {{pu przepis="art. 535 KC"}}. K może zadecydować, czy zapłaci kwotę w € czy w zł.
----
CategoryKazusySprzedaz
