Kazus nr 6 z zakresu roszczenia windykacyjnego
A. Stan faktyczny
B “pożyczył” od A laptopa, aby napisać pracę bachelorską. A prosił wyraźnie i wielokrotnie B, aby ten w żadnym razie nikomu więcej nie odstępował komputera. Pewnego dnia B “pożyczył” jednak laptopa C, który bardzo prosił go o użyczenie komputera na jeden dzień. C znajdujący się w trudnościach finansowych zamiast zwrócić komputer B, sprzedał go – będącemu w dobrej wierze – D. A żąda od D wydania laptopa.
Czy słusznie?
B. Rozwiązanie
A mógłby się domagać od D wydania laptopa, gdyby był jego właścicielem, zaś D faktycznie nim władał nie mając wobec A skutecznego uprawnienia do władania komputerem, art. 222 § 1 KC
art. 222 KC
§ 1. Właściciel może żądać od osoby, która włada faktycznie jego rzeczą, ażeby rzecz została mu wydana, chyba że osobie tej przysługuje skuteczne względem właściciela uprawnienie do władania rzeczą.
§ 2. Przeciwko osobie, która narusza własność w inny sposób aniżeli przez pozbawienie właściciela faktycznego władztwa nad rzeczą, przysługuje właścicielowi roszczenie o przywrócenie stanu zgodnego z prawem i o zaniechanie naruszeń.
.§ 1. Właściciel może żądać od osoby, która włada faktycznie jego rzeczą, ażeby rzecz została mu wydana, chyba że osobie tej przysługuje skuteczne względem właściciela uprawnienie do władania rzeczą.
§ 2. Przeciwko osobie, która narusza własność w inny sposób aniżeli przez pozbawienie właściciela faktycznego władztwa nad rzeczą, przysługuje właścicielowi roszczenie o przywrócenie stanu zgodnego z prawem i o zaniechanie naruszeń.
1. Własność A
Na początku właścicielem komputera był A.
Być może jednak utracił własność na rzecz D, gdy C sprzedał komputer D. Ponieważ C nie był uprawniony do zbycia rzeczy, w grę wchodzi jedynie nabycie w dobrej wierze od nieuprawnionego, art. 169 KC
Jeżeli uznamy, że A nie utracił władztwa nad rzeczą wbrew swej woli, wówczas zastosowanie znajdzie art. 169 § 1 KC
Gdyby jednak przyjąć, że A utracił posiadanie wbrew swej woli, wówczas zastosowania znalazłby art. 169 § 2 KC
2. Faktyczne władanie rzeczą przez D
D faktycznie włada laptopem.
3. Brak uprawnienia do władania
D i A nie łączy żadnego rodzaju stosunek, z którego mogłoby wynikać uprawnienie do władania komputerem.
4. Wynik
A może domagać się od D wydania komputera.
Na początku właścicielem komputera był A.
Być może jednak utracił własność na rzecz D, gdy C sprzedał komputer D. Ponieważ C nie był uprawniony do zbycia rzeczy, w grę wchodzi jedynie nabycie w dobrej wierze od nieuprawnionego, art. 169 KC
art. 169 KC
§ 1. Jeżeli osoba nie uprawniona do rozporządzania rzeczą ruchomą zbywa rzecz i wydaje ją nabywcy, nabywca uzyskuje własność z chwilą objęcia rzeczy w posiadanie, chyba że działa w złej wierze.
§ 2. Jednakże gdy rzecz zgubiona, skradziona lub w inny sposób utracona przez właściciela zostaje zbyta przed upływem lat trzech od chwili jej zgubienia, skradzenia lub utraty, nabywca może uzyskać własność dopiero z upływem powyższego trzyletniego terminu. Ograniczenie to nie dotyczy pieniędzy i dokumentów na okaziciela ani rzeczy nabytych na urzędowej licytacji publicznej lub w toku postępowania egzekucyjnego.
.§ 1. Jeżeli osoba nie uprawniona do rozporządzania rzeczą ruchomą zbywa rzecz i wydaje ją nabywcy, nabywca uzyskuje własność z chwilą objęcia rzeczy w posiadanie, chyba że działa w złej wierze.
§ 2. Jednakże gdy rzecz zgubiona, skradziona lub w inny sposób utracona przez właściciela zostaje zbyta przed upływem lat trzech od chwili jej zgubienia, skradzenia lub utraty, nabywca może uzyskać własność dopiero z upływem powyższego trzyletniego terminu. Ograniczenie to nie dotyczy pieniędzy i dokumentów na okaziciela ani rzeczy nabytych na urzędowej licytacji publicznej lub w toku postępowania egzekucyjnego.
Jeżeli uznamy, że A nie utracił władztwa nad rzeczą wbrew swej woli, wówczas zastosowanie znajdzie art. 169 § 1 KC
art. 169 KC
§ 1. Jeżeli osoba nie uprawniona do rozporządzania rzeczą ruchomą zbywa rzecz i wydaje ją nabywcy, nabywca uzyskuje własność z chwilą objęcia rzeczy w posiadanie, chyba że działa w złej wierze.
§ 2. Jednakże gdy rzecz zgubiona, skradziona lub w inny sposób utracona przez właściciela zostaje zbyta przed upływem lat trzech od chwili jej zgubienia, skradzenia lub utraty, nabywca może uzyskać własność dopiero z upływem powyższego trzyletniego terminu. Ograniczenie to nie dotyczy pieniędzy i dokumentów na okaziciela ani rzeczy nabytych na urzędowej licytacji publicznej lub w toku postępowania egzekucyjnego.
. Zgodnie z nim właścicielem komputera byłby D, albowiem objął rzecz w posiadanie będąc w dobrej wierze co do uprawnienia C.§ 1. Jeżeli osoba nie uprawniona do rozporządzania rzeczą ruchomą zbywa rzecz i wydaje ją nabywcy, nabywca uzyskuje własność z chwilą objęcia rzeczy w posiadanie, chyba że działa w złej wierze.
§ 2. Jednakże gdy rzecz zgubiona, skradziona lub w inny sposób utracona przez właściciela zostaje zbyta przed upływem lat trzech od chwili jej zgubienia, skradzenia lub utraty, nabywca może uzyskać własność dopiero z upływem powyższego trzyletniego terminu. Ograniczenie to nie dotyczy pieniędzy i dokumentów na okaziciela ani rzeczy nabytych na urzędowej licytacji publicznej lub w toku postępowania egzekucyjnego.
Gdyby jednak przyjąć, że A utracił posiadanie wbrew swej woli, wówczas zastosowania znalazłby art. 169 § 2 KC
art. 169 KC
§ 1. Jeżeli osoba nie uprawniona do rozporządzania rzeczą ruchomą zbywa rzecz i wydaje ją nabywcy, nabywca uzyskuje własność z chwilą objęcia rzeczy w posiadanie, chyba że działa w złej wierze.
§ 2. Jednakże gdy rzecz zgubiona, skradziona lub w inny sposób utracona przez właściciela zostaje zbyta przed upływem lat trzech od chwili jej zgubienia, skradzenia lub utraty, nabywca może uzyskać własność dopiero z upływem powyższego trzyletniego terminu. Ograniczenie to nie dotyczy pieniędzy i dokumentów na okaziciela ani rzeczy nabytych na urzędowej licytacji publicznej lub w toku postępowania egzekucyjnego.
, zgodnie z którym do nabycia rzeczy w dobrej wierze konieczny jest upływ trzech lat od jej utraty. Ustawa rozróżnia następujące sposoby utraty rzeczy: kradzież, zgubienie oraz utracenie w inny sposób. W tym wypadku w grę wchodzi “utrata w inny sposób”. Pod tym pojęciem należy rozumieć każdą inną, poza wypadkiem kradzieży lub zgubienia, utratę władztwa nad rzeczą (wyrok SApel w Warszawie z 31.7.2000 r., I ACa 1130/99, opubl. w Wokanda z 2002 Nr 5, poz. 38). Ponieważ A wyraźnie prosił B o nieoddawanie komputera nikomu, z chwilą gdy B pożyczył laptopa C, A utracił władztwo nad komputerem wbrew swej woli (uwaga, inaczej wg BGB, gdzie miarodajnym momentem dla oceny tego, czy utrata nastąpiła wbrew woli właściciela, jest moment, w którym właściciel utracił bezpośrednie władztwo nad rzeczą, por. § 935 zd. 2 BGB). Wobec tego D nie mógł nabyć komputera przed upływem trzech lat od dnia nabycia rzeczy (wg BGB wynik byłby inny - D nabyłby własność).§ 1. Jeżeli osoba nie uprawniona do rozporządzania rzeczą ruchomą zbywa rzecz i wydaje ją nabywcy, nabywca uzyskuje własność z chwilą objęcia rzeczy w posiadanie, chyba że działa w złej wierze.
§ 2. Jednakże gdy rzecz zgubiona, skradziona lub w inny sposób utracona przez właściciela zostaje zbyta przed upływem lat trzech od chwili jej zgubienia, skradzenia lub utraty, nabywca może uzyskać własność dopiero z upływem powyższego trzyletniego terminu. Ograniczenie to nie dotyczy pieniędzy i dokumentów na okaziciela ani rzeczy nabytych na urzędowej licytacji publicznej lub w toku postępowania egzekucyjnego.
2. Faktyczne władanie rzeczą przez D
D faktycznie włada laptopem.
3. Brak uprawnienia do władania
D i A nie łączy żadnego rodzaju stosunek, z którego mogłoby wynikać uprawnienie do władania komputerem.
4. Wynik
A może domagać się od D wydania komputera.
CategoryKazusyRoszczenieWindykacyjne
Na tej stronie nie ma komentarzy
