Protokół zmian strony KazusNajemNr5
Dodane:
CategoryKazusyNajem CategoryUmowaPrzedwstepna
Usunięte:
Dodane:
W niniejszym stanie faktycznym brak jest danych o szkodzie, jaką miałaby ponieść P. Możne jednak założyć, że poniosła np. koszty przygotowania umowy przedwstępnej oraz utraciła zysk, jaki by osiągnęła, gdyby umowa najmu z U została zawarta.
Każdy z przepisów statuujących odpowiedzialność odszkodowawczą przewiduje inne zdarzenie, z którego wynika szkoda. Dla {{pu przepis="art. 390 § 1 zd. 1 KC"}} jest to “uchylanie się od zawarcia umowy przyrzeczonej”. Uchylanie się to działanie lub zaniechanie prowadzące do niezawarcia umowy przyrzeczonej. Wyłączenie odpowiedzialności może nastąpić tylko wówczas, gdy uchylanie się jest następstwem okoliczności, za które dłużnik nie ponosi odpowiedzialności. Mamy więc tu do czynienia z domniemaniem odpowiedzialności podobnie jak w {{pu przepis="art. 471 KC"}}.
P ma wobec U roszczenie o odszkodowanie.
Każdy z przepisów statuujących odpowiedzialność odszkodowawczą przewiduje inne zdarzenie, z którego wynika szkoda. Dla {{pu przepis="art. 390 § 1 zd. 1 KC"}} jest to “uchylanie się od zawarcia umowy przyrzeczonej”. Uchylanie się to działanie lub zaniechanie prowadzące do niezawarcia umowy przyrzeczonej. Wyłączenie odpowiedzialności może nastąpić tylko wówczas, gdy uchylanie się jest następstwem okoliczności, za które dłużnik nie ponosi odpowiedzialności. Mamy więc tu do czynienia z domniemaniem odpowiedzialności podobnie jak w {{pu przepis="art. 471 KC"}}.
P ma wobec U roszczenie o odszkodowanie.
Usunięte:
Każdy z przepisów statuujących odpowiedzialność odszkodowawczą przewiduje inne zdarzenie, z którego wynika szkoda. Dla {{pu przepis="art. 390 § 1 zd. 1 KC"}} jest to “uchylanie się od zawarcia umowy przyrzeczonej”. Uchylanie się to działanie lub zaniechanie prowadzące do niezawarcia umowy przyrzeczonej. Wyłączenie odpowiedzialności może nastąpić tylko wówczas, gdy uchylanie się jest następstwem okoliczności, za które dłużnik nie ponosi odpowiedzialności. Mamy więc tu do czynienia z odesłaniem do {{pu przepis="art. 471 KC"}} i tym samym domniemaniem winy.
P ma wobec U roszczenie o odszkodowanie w zakresie ustalonym w pkt I.
Dodane:
Szkodą, w polskim prawie cywilnym, jest wg. tzw. teorii różnicy, uszczerbek, który nastąpił wbrew woli poszkodowanego, w prawnie chronionych dobrach (interesach), i który wyraża się w różnicy pomiędzy stanem dóbr, jaki istniał i jaki mógłby się w normalnej kolei rzeczy wytworzyć, a stanem, jaki powstał na skutek zdarzenia wywołującego zmianę w dotychczasowym stanie rzeczy, z którym to zdarzeniem ustawodawca wiąże powstanie odpowiedzialności odszkodowawczej (Zb. Radwański, System prawa cywilnego – część ogólna, PAN ZNiO 1981, str. 213 – 214 z dalszymi wskazaniami, SN w wyroku z 11.7.1957 r.). Więcej na temat pojęcia szkody w [[SzkodaCywilnoprawna osobnym skrypcie]].
Usunięte:
Dodane:
Szkodą, w polskim prawie cywilnym, jest wg. tzw. teorii różnicy, uszczerbek, który nastąpił wbrew woli poszkodowanego, w prawnie chronionych dobrach (interesach), i który wyraża się w różnicy pomiędzy stanem dóbr, jaki istniał i jaki mógłby się w normalnej kolei rzeczy wytworzyć, a stanem, jaki powstał na skutek zdarzenia wywołującego zmianę w dotychczasowym stanie rzeczy, z którym to zdarzeniem ustawodawca wiąże powstanie odpowiedzialności odszkodowawczej (Zb. Radwański, System prawa cywilnego – część ogólna, PAN ZNiO 1981, str. 213 – 214 z dalszymi wskazaniami, SN w wyroku z 11.7.1957 r.). Więcej na temat pojęcia szkody w osobnym skrypcie.
Przyjąć więc trzeba, że w zakres odszkodowania wchodzą tylko wydatki i nakłady potrzebne do zawarcia umowy przyrzeczonej, a nie do jej wykonania (Żuławska w: BieniekKomentarzKC (wyd. 6), art. 390 uw. nr 2). Tym samym zwrotowi podlegałyby w tym wypadku wszelkie koszty poniesione przez P w celu przygotowania umowy najmu.
Przyjąć więc trzeba, że w zakres odszkodowania wchodzą tylko wydatki i nakłady potrzebne do zawarcia umowy przyrzeczonej, a nie do jej wykonania (Żuławska w: BieniekKomentarzKC (wyd. 6), art. 390 uw. nr 2). Tym samym zwrotowi podlegałyby w tym wypadku wszelkie koszty poniesione przez P w celu przygotowania umowy najmu.
Usunięte:
Przyjąć więc trzeba, że w zakres odszkodowania wchodzą tylko wydatki i nakłady potrzebne do zawarcia umowy przyrzeczonej, a nie do jej wykonania (Żuławska w: Bieniek (red.) Komentarz do Kodeksu cywilnego. Księga trzecia. Zobowiązania. Tom 1 (wyd. 6), art. 390 uw. nr 2). Tym samym zwrotowi podlegałyby w tym wypadku wszelkie koszty poniesione przez P w celu przygotowania umowy najmu.
Dodane:
((3)) wynik tymczasowy
((2)) Wynik
((2)) Wynik
Usunięte:
II. Brak utraty roszczenia
III. Zaskarżalność
IV. Wynik
Dodane:
((1)) Odpowiedź na pytanie 3
P mogłaby dochodzić od U odszkodowania na podstawie {{pu przepis="art. 390 § 1 zd. 1 KC"}}.
Roszczenia odszkodowawcze w zakresie ustalonym przez podnoszącego roszczenie powstają, jeżeli spełnione są przesłanki odpowiedzialności odszkodowawczej a żądane odszkodowanie odpowiada co do wysokości i zakresu odpowiednim regulacjom.
((3)) spełnienie przesłanek odpowiedzialności odszkodowawczej
W każdym przypadku roszczenie odszkodowawcze zależy od tego, czy wystąpiła szkoda, czy miało miejsce zdarzenie i czy pomiędzy szkodą a zdarzeniem istnieje związek przyczynowo-skutkowy.
**(1) szkoda**
Szkodą, w polskim prawie cywilnym, jest wg. tzw. teorii różnicy, uszczerbek, który nastąpił wbrew woli poszkodowanego, w prawnie chronionych dobrach (interesach), i który wyraża się w różnicy pomiędzy stanem dóbr, jaki istniał i jaki mógłby się w normalnej kolei rzeczy wytworzyć, a stanem, jaki powstał na skutek zdarzenia wywołującego zmianę w dotychczasowym stanie rzeczy, z którym to zdarzeniem ustawodawca wiąże powstanie odpowiedzialności odszkodowawczej [Zb. Radwański, System prawa cywilnego – część ogólna, PAN ZNiO 1981, str. 213 – 214 z dalszymi wskazaniami, SN w wyroku z 11.7.1957 r.]. Więcej na temat pojęcia szkody w osobnym skrypcie.
W niniejszym stanie faktycznym brak jest danych o szkodzie, jaką miałaby ponieść P. Możne jednak założyć, że poniosła p. koszty przygotowania umowy przedwstępnej oraz utraciła zysk, jaki by osiągnęła, gdyby umowa najmu z U została zawarta.
**(2) zdarzenie powodujące szkodę**
Każdy z przepisów statuujących odpowiedzialność odszkodowawczą przewiduje inne zdarzenie, z którego wynika szkoda. Dla {{pu przepis="art. 390 § 1 zd. 1 KC"}} jest to “uchylanie się od zawarcia umowy przyrzeczonej”. Uchylanie się to działanie lub zaniechanie prowadzące do niezawarcia umowy przyrzeczonej. Wyłączenie odpowiedzialności może nastąpić tylko wówczas, gdy uchylanie się jest następstwem okoliczności, za które dłużnik nie ponosi odpowiedzialności. Mamy więc tu do czynienia z odesłaniem do {{pu przepis="art. 471 KC"}} i tym samym domniemaniem winy.
**(3) związek przyczynowo-skutkowy**
Szkoda w postaci jak wskazano powyżej jest normalnym następstwem ({{pu przepis="art. 361 § 1 KC"}}) uchylania się od zawarcia umowy przedwstępnej. Tym samym pozostaje więc w adekwatnym związku przyczynowym ze zdarzeniem, z którego wynika. Więcej o tym w osobnym skrypcie.
**(4) wynik tymczasowy**
Przesłanki roszczenia odszkodowawczego zostały więc spełnione.
((3)) zakres odpowiedzialności
Zasadą jest, iż naprawienie szkody powinno obejmować wszelką stratę i utracone korzyści wynikające ze zdarzenia powodującego szkodę. Istnieją jednak rozliczne regulacje ograniczające wysokość i zakres należnego odszkodowania. Z {{pu przepis="art. 390 § 1 zd. 1 KC"}} wynika, iż naprawieniu podlega tylko ta szkoda, którą wierzyciel poniósł przez to, że liczył na zwarcie umowy przyrzeczonej. W przypadku odpowiedzialności z tego przepisu w grę wchodzi więc ograniczenie odpowiedzialności do tzw. ujemnego interesu umownego.
**(1) wydatki poniesione w związku z umową przyrzeczoną**
Przyjąć więc trzeba, że w zakres odszkodowania wchodzą tylko wydatki i nakłady potrzebne do zawarcia umowy przyrzeczonej, a nie do jej wykonania (Żuławska w: Bieniek (red.) Komentarz do Kodeksu cywilnego. Księga trzecia. Zobowiązania. Tom 1 (wyd. 6), art. 390 uw. nr 2). Tym samym zwrotowi podlegałyby w tym wypadku wszelkie koszty poniesione przez P w celu przygotowania umowy najmu.
**(2) utracone korzyści**
Sporne jest natomiast, czy zakres odszkodowania objąłby także utracone korzyści. Dyrektywa ogólna z {{pu przepis="art. 361 § 2 KC"}} nakazuje naprawienie nie tylko poniesionej straty ale i utraconego zarobku. Trzeba pamiętać, że naprawienie szkody w granicach ujemnego interesu umownego oznacza, że odszkodowanie powinno uwzględniać jedynie to, co by strona miała, gdyby nie wdała się w zawieranie umowy, a nie co by miała, gdyby umowa została należycie wykonana. Gdyby udało się udowodni, iż P w tym czasie wynajęłaby lokal innemu kontrahentowi, wówczas utracony zysk z tego potencjalnego najmu podlegałby zwrotowi przez U. U jednak nie ma powodu, aby zwracać P zysk, jaki osiągnęłaby ona z umowy najmu zawartej właśnie z nim.
3. Wynik tymczasowy
Roszczenie odszkodowawcze P wobec U powstało w zakresie dot. kosztów przygotowania umowy przyrzeczonej oraz w zakresie utraconych korzyści, jednakże w tym ostatnim wypadku tylko w takiej wysokości, w jakiej P osiągnęłaby zysk z innej transakcji.
II. Brak utraty roszczenia
Roszczenie odszkodowawcze nie zostało przez P utracone.
III. Zaskarżalność
Odszkodowanie jest wymagalne z chwilą oznaczoną w wezwaniu do jego zapłacenia.
Roszczenie to podlega przedawnieniu określonemu w {{pu przepis="art. 390 § 3 KC"}}, tzn. w niniejszej sytuacji z upływem roku od dnia, kiedy umowa miała być zawarta. Ponieważ w wezwaniu z dnia 10.3.2006 r. P zażądała zawarcia umowy najmu do 1.5.2006, roszczenie odszkodowawcze (tak samo jak i roszczenie o zawarcie umowy przyrzeczonej) przedawni się 1.5.2007 r.
IV. Wynik
P ma wobec U roszczenie o odszkodowanie w zakresie ustalonym w pkt I.
P mogłaby dochodzić od U odszkodowania na podstawie {{pu przepis="art. 390 § 1 zd. 1 KC"}}.
Roszczenia odszkodowawcze w zakresie ustalonym przez podnoszącego roszczenie powstają, jeżeli spełnione są przesłanki odpowiedzialności odszkodowawczej a żądane odszkodowanie odpowiada co do wysokości i zakresu odpowiednim regulacjom.
((3)) spełnienie przesłanek odpowiedzialności odszkodowawczej
W każdym przypadku roszczenie odszkodowawcze zależy od tego, czy wystąpiła szkoda, czy miało miejsce zdarzenie i czy pomiędzy szkodą a zdarzeniem istnieje związek przyczynowo-skutkowy.
**(1) szkoda**
Szkodą, w polskim prawie cywilnym, jest wg. tzw. teorii różnicy, uszczerbek, który nastąpił wbrew woli poszkodowanego, w prawnie chronionych dobrach (interesach), i który wyraża się w różnicy pomiędzy stanem dóbr, jaki istniał i jaki mógłby się w normalnej kolei rzeczy wytworzyć, a stanem, jaki powstał na skutek zdarzenia wywołującego zmianę w dotychczasowym stanie rzeczy, z którym to zdarzeniem ustawodawca wiąże powstanie odpowiedzialności odszkodowawczej [Zb. Radwański, System prawa cywilnego – część ogólna, PAN ZNiO 1981, str. 213 – 214 z dalszymi wskazaniami, SN w wyroku z 11.7.1957 r.]. Więcej na temat pojęcia szkody w osobnym skrypcie.
W niniejszym stanie faktycznym brak jest danych o szkodzie, jaką miałaby ponieść P. Możne jednak założyć, że poniosła p. koszty przygotowania umowy przedwstępnej oraz utraciła zysk, jaki by osiągnęła, gdyby umowa najmu z U została zawarta.
**(2) zdarzenie powodujące szkodę**
Każdy z przepisów statuujących odpowiedzialność odszkodowawczą przewiduje inne zdarzenie, z którego wynika szkoda. Dla {{pu przepis="art. 390 § 1 zd. 1 KC"}} jest to “uchylanie się od zawarcia umowy przyrzeczonej”. Uchylanie się to działanie lub zaniechanie prowadzące do niezawarcia umowy przyrzeczonej. Wyłączenie odpowiedzialności może nastąpić tylko wówczas, gdy uchylanie się jest następstwem okoliczności, za które dłużnik nie ponosi odpowiedzialności. Mamy więc tu do czynienia z odesłaniem do {{pu przepis="art. 471 KC"}} i tym samym domniemaniem winy.
**(3) związek przyczynowo-skutkowy**
Szkoda w postaci jak wskazano powyżej jest normalnym następstwem ({{pu przepis="art. 361 § 1 KC"}}) uchylania się od zawarcia umowy przedwstępnej. Tym samym pozostaje więc w adekwatnym związku przyczynowym ze zdarzeniem, z którego wynika. Więcej o tym w osobnym skrypcie.
**(4) wynik tymczasowy**
Przesłanki roszczenia odszkodowawczego zostały więc spełnione.
((3)) zakres odpowiedzialności
Zasadą jest, iż naprawienie szkody powinno obejmować wszelką stratę i utracone korzyści wynikające ze zdarzenia powodującego szkodę. Istnieją jednak rozliczne regulacje ograniczające wysokość i zakres należnego odszkodowania. Z {{pu przepis="art. 390 § 1 zd. 1 KC"}} wynika, iż naprawieniu podlega tylko ta szkoda, którą wierzyciel poniósł przez to, że liczył na zwarcie umowy przyrzeczonej. W przypadku odpowiedzialności z tego przepisu w grę wchodzi więc ograniczenie odpowiedzialności do tzw. ujemnego interesu umownego.
**(1) wydatki poniesione w związku z umową przyrzeczoną**
Przyjąć więc trzeba, że w zakres odszkodowania wchodzą tylko wydatki i nakłady potrzebne do zawarcia umowy przyrzeczonej, a nie do jej wykonania (Żuławska w: Bieniek (red.) Komentarz do Kodeksu cywilnego. Księga trzecia. Zobowiązania. Tom 1 (wyd. 6), art. 390 uw. nr 2). Tym samym zwrotowi podlegałyby w tym wypadku wszelkie koszty poniesione przez P w celu przygotowania umowy najmu.
**(2) utracone korzyści**
Sporne jest natomiast, czy zakres odszkodowania objąłby także utracone korzyści. Dyrektywa ogólna z {{pu przepis="art. 361 § 2 KC"}} nakazuje naprawienie nie tylko poniesionej straty ale i utraconego zarobku. Trzeba pamiętać, że naprawienie szkody w granicach ujemnego interesu umownego oznacza, że odszkodowanie powinno uwzględniać jedynie to, co by strona miała, gdyby nie wdała się w zawieranie umowy, a nie co by miała, gdyby umowa została należycie wykonana. Gdyby udało się udowodni, iż P w tym czasie wynajęłaby lokal innemu kontrahentowi, wówczas utracony zysk z tego potencjalnego najmu podlegałby zwrotowi przez U. U jednak nie ma powodu, aby zwracać P zysk, jaki osiągnęłaby ona z umowy najmu zawartej właśnie z nim.
3. Wynik tymczasowy
Roszczenie odszkodowawcze P wobec U powstało w zakresie dot. kosztów przygotowania umowy przyrzeczonej oraz w zakresie utraconych korzyści, jednakże w tym ostatnim wypadku tylko w takiej wysokości, w jakiej P osiągnęłaby zysk z innej transakcji.
II. Brak utraty roszczenia
Roszczenie odszkodowawcze nie zostało przez P utracone.
III. Zaskarżalność
Odszkodowanie jest wymagalne z chwilą oznaczoną w wezwaniu do jego zapłacenia.
Roszczenie to podlega przedawnieniu określonemu w {{pu przepis="art. 390 § 3 KC"}}, tzn. w niniejszej sytuacji z upływem roku od dnia, kiedy umowa miała być zawarta. Ponieważ w wezwaniu z dnia 10.3.2006 r. P zażądała zawarcia umowy najmu do 1.5.2006, roszczenie odszkodowawcze (tak samo jak i roszczenie o zawarcie umowy przyrzeczonej) przedawni się 1.5.2007 r.
IV. Wynik
P ma wobec U roszczenie o odszkodowanie w zakresie ustalonym w pkt I.
Dodane:
((3)) nie chodzi o zobowiązania naturalne
Usunięte:
Dodane:
((1)) Odpowiedź na pytanie 2
W odpowiedzi na pytanie 1 ustalono już, że strony zawarły skuteczną umowę przedwstępną.
W tej konstelacji czynsz został ustalony w walucie polskiej, wobec czego brak jest naruszenia {{pu przepis="art. 358 § 1 KC"}}. Uzależnienie wysokości czynszu, określonego w złotych polskich od wysokości odpowiedniej kwoty w walucie obcej może świadczyć o uzgodnieniu klauzuli waloryzacyjnej (klauzula waloryzacyjna walutowa).
Roszczenie wobec tego powstało.
((2)) Brak utraty roszczenia
Roszczenie o zawarcie umowy przyrzeczonej może zostać utracone, jak każde roszczenie, na skutek jego przeniesienia na inny podmiot albo wygaśnięcia. Tutaj brak jest wskazówek na wystąpienie którejkolwiek z tych okoliczności.
((2)) Zaskarżalność
((3)) wymagalność roszczenia
Roszczenie o zawarcie umowy jest wymagalne po upływie terminu, w czasie którego strony miał zawrzeć umowę przedwstępną, {{pu przepis="art. 389 § 2 zd. 1 KC"}}.
W naszym kazusie strony jednakże tego terminu nie oznaczyły. Oznacza to, że zastosowanie znajdzie reguła wynikająca z {{pu przepis="art. 389 § 2 zd. 1 in fine KC"}}, zgodnie z którą strona uprawniona do żądania zawarcia umowy przyrzeczonej ma prawo wyznaczyć odpowiedni termin do jej zawarcia. W tym wypadku uprawnione do żądania zawarcia umowy przyrzeczonej są obie strony, a więc P miała prawo wyznaczenia tego terminu.
Ponadto termin ten musi być odpowiedni. Odpowiedni jest taki termin, w którym strona zobowiązana, w normalnym toku rzeczy, z uwzględnieniem konkretnych okoliczności, może bez nieuzasadnionej zwłoki przystąpić do zawarcia umowy przyrzeczonej (Popiołek w: PietrzykowskiKomentarzKC, art. 389 nb. 17). P wyznaczyła termin do dnia 1 maja 2006 r., a więc blisko dwumiesięczny. Był to więc termin odpowiedni. Od dnia 1 maja 2006 r. roszczenie o zawarcie umowy jest więc wymagalne.
((3)) brak zarzutów
Brak jest zarzutów, np. przedawnienia.
((3) nie chodzi o zobowiązania naturalne
W przypadku tej umowy należy pamiętać o szczególnej okoliczności powodującej przekształcenie roszczenia o zawarcie umowy przyrzeczonej w zobowiązanie naturalne, wynikającej z {{pu przepis="art. 389 § 2 zd. 3 KC"}}.
Zobowiązania naturalne polegają na tym, że dłużnik nie ponosi odpowiedzialności za swój dług, a wierzycielowi nie przysługuje kompetencja do zwrócenia się do sądu albo innego organu o wydanie orzeczenia nakazującego dłużnikowi wykonanie świadczenia (RadwanskiOlejniczakZobowiazaniaCzO, nb. 52). Powstanie zobowiązań naturalnych wiąże się głównie z przedawnieniem ({{pu przepis="art. 117 § 2 KC"}}) i ze zobowiązaniami z gier i zakładów ({{pu przepis="art. 413 KC"}}).
Przyjmuje się także, iż upływ terminu przewidzianego w {{pu przepis="art. 389 § 2 zd. 3 KC"}} powoduje niezaskarżalność roszczenia, tzn. przekształcenie się go w zobowiązanie naturalne (por. Popiołek w: PietrzykowskiKomentarzKC, art. 389 nb. 19).
Ponieważ w tym wypadku w chwili wyznaczania terminu do zawarcia umowy (10 marca 2006 r.) od dnia zawarcia umowy przedwstępnej (5 lutego 2005 r.) minął już ponad rok, roszczenie przekształciło się w zobowiązanie naturalne, co oznacza, że P nie może wyegzekwować go na drodze sądowej. Natomiast U może zawrzeć umowę przyrzeczoną, ale nie może zostać do tego zmuszony.
Na skutek upływu terminu z {{pu przepis="art. 389 § 2 zd. 3 KC"}} roszczenie nie jest zaskarżalne.
P nie może dochodzić zawarcia umowy przyrzeczonej na podstawie {{pu przepis="art. 390 § 2 KC"}}.
W odpowiedzi na pytanie 1 ustalono już, że strony zawarły skuteczną umowę przedwstępną.
W tej konstelacji czynsz został ustalony w walucie polskiej, wobec czego brak jest naruszenia {{pu przepis="art. 358 § 1 KC"}}. Uzależnienie wysokości czynszu, określonego w złotych polskich od wysokości odpowiedniej kwoty w walucie obcej może świadczyć o uzgodnieniu klauzuli waloryzacyjnej (klauzula waloryzacyjna walutowa).
Roszczenie wobec tego powstało.
((2)) Brak utraty roszczenia
Roszczenie o zawarcie umowy przyrzeczonej może zostać utracone, jak każde roszczenie, na skutek jego przeniesienia na inny podmiot albo wygaśnięcia. Tutaj brak jest wskazówek na wystąpienie którejkolwiek z tych okoliczności.
((2)) Zaskarżalność
((3)) wymagalność roszczenia
Roszczenie o zawarcie umowy jest wymagalne po upływie terminu, w czasie którego strony miał zawrzeć umowę przedwstępną, {{pu przepis="art. 389 § 2 zd. 1 KC"}}.
W naszym kazusie strony jednakże tego terminu nie oznaczyły. Oznacza to, że zastosowanie znajdzie reguła wynikająca z {{pu przepis="art. 389 § 2 zd. 1 in fine KC"}}, zgodnie z którą strona uprawniona do żądania zawarcia umowy przyrzeczonej ma prawo wyznaczyć odpowiedni termin do jej zawarcia. W tym wypadku uprawnione do żądania zawarcia umowy przyrzeczonej są obie strony, a więc P miała prawo wyznaczenia tego terminu.
Ponadto termin ten musi być odpowiedni. Odpowiedni jest taki termin, w którym strona zobowiązana, w normalnym toku rzeczy, z uwzględnieniem konkretnych okoliczności, może bez nieuzasadnionej zwłoki przystąpić do zawarcia umowy przyrzeczonej (Popiołek w: PietrzykowskiKomentarzKC, art. 389 nb. 17). P wyznaczyła termin do dnia 1 maja 2006 r., a więc blisko dwumiesięczny. Był to więc termin odpowiedni. Od dnia 1 maja 2006 r. roszczenie o zawarcie umowy jest więc wymagalne.
((3)) brak zarzutów
Brak jest zarzutów, np. przedawnienia.
((3) nie chodzi o zobowiązania naturalne
W przypadku tej umowy należy pamiętać o szczególnej okoliczności powodującej przekształcenie roszczenia o zawarcie umowy przyrzeczonej w zobowiązanie naturalne, wynikającej z {{pu przepis="art. 389 § 2 zd. 3 KC"}}.
Zobowiązania naturalne polegają na tym, że dłużnik nie ponosi odpowiedzialności za swój dług, a wierzycielowi nie przysługuje kompetencja do zwrócenia się do sądu albo innego organu o wydanie orzeczenia nakazującego dłużnikowi wykonanie świadczenia (RadwanskiOlejniczakZobowiazaniaCzO, nb. 52). Powstanie zobowiązań naturalnych wiąże się głównie z przedawnieniem ({{pu przepis="art. 117 § 2 KC"}}) i ze zobowiązaniami z gier i zakładów ({{pu przepis="art. 413 KC"}}).
Przyjmuje się także, iż upływ terminu przewidzianego w {{pu przepis="art. 389 § 2 zd. 3 KC"}} powoduje niezaskarżalność roszczenia, tzn. przekształcenie się go w zobowiązanie naturalne (por. Popiołek w: PietrzykowskiKomentarzKC, art. 389 nb. 19).
Ponieważ w tym wypadku w chwili wyznaczania terminu do zawarcia umowy (10 marca 2006 r.) od dnia zawarcia umowy przedwstępnej (5 lutego 2005 r.) minął już ponad rok, roszczenie przekształciło się w zobowiązanie naturalne, co oznacza, że P nie może wyegzekwować go na drodze sądowej. Natomiast U może zawrzeć umowę przyrzeczoną, ale nie może zostać do tego zmuszony.
Na skutek upływu terminu z {{pu przepis="art. 389 § 2 zd. 3 KC"}} roszczenie nie jest zaskarżalne.
P nie może dochodzić zawarcia umowy przyrzeczonej na podstawie {{pu przepis="art. 390 § 2 KC"}}.
Dodane:
Ustawy przewidują rygor nieważności dla formy zwykłej pisemnej np. w {{pu przepis="art. 522 KC"}}, {{pu przepis="art. 586 § 1 KC"}}, {{pu przepis="art. 876 § 2 KC"}} oraz {{pu przepis="art. 23 KSH"}}. Natomiast forma aktu notarialnego (w {{pu przepis="art. 158 KC"}}, {{pu przepis="art. 593 § 2 KC"}}, {{pu przepis="art. 597 § 2 KC"}}) jest zazwyczaj powiązana ze skutkiem nieważności na wypadek jej niedopełnienia.
- naruszenie ustawy, zwyczajów albo zasad współżycia społecznego ({{pu przepis="art. 58 § 1 KC"}} i {{pu przepis="art. 58 § 2 KC"}}),
W niniejszym przypadku pierwsza z wymienionych okoliczności ma istotne znaczenie, albowiem strony oznaczyły czynsz w walucie obcej. Zgodnie zaś z zasadą walutowości ({{pu przepis="art. 358 § 1 KC"}}) zobowiązania pieniężne mogą być wyrażone tylko w walucie polskiej. Wyjątki ustawowe, o których mowa jest w tym przepisie wynikać mogą z ustawy z dnia 27 lipca 2002 r. - Prawo dewizowe. Ustawa ta przewiduje indywidualne zezwolenia dewizowe ({{pu przepis="art. 5 PrDewizowe"}}) w zakresie, w jakim ograniczony został obrót dewizami. Zgodnie z {{pu przepis="art. 9 pkt 15 PrDewizowe"}} zezwolenia dewizowego wymaga także dokonywanie w kraju, między rezydentami, rozliczeń w walutach obcych, z wyjątkiem rozliczeń między osobami fizycznymi, o ile nie mają one związku z prowadzeniem działalności gospodarczej. W tym wypadku mamy jednak do czynienia z rozliczeniami pomiędzy osobami prawnymi (P sp. z o.o. i U S.A.), wobec czego niezbędne było zezwolenie dewizowe. Brak tego zezwolenia powoduje naruszenie zasady walutowości.
- naruszenie ustawy, zwyczajów albo zasad współżycia społecznego ({{pu przepis="art. 58 § 1 KC"}} i {{pu przepis="art. 58 § 2 KC"}}),
W niniejszym przypadku pierwsza z wymienionych okoliczności ma istotne znaczenie, albowiem strony oznaczyły czynsz w walucie obcej. Zgodnie zaś z zasadą walutowości ({{pu przepis="art. 358 § 1 KC"}}) zobowiązania pieniężne mogą być wyrażone tylko w walucie polskiej. Wyjątki ustawowe, o których mowa jest w tym przepisie wynikać mogą z ustawy z dnia 27 lipca 2002 r. - Prawo dewizowe. Ustawa ta przewiduje indywidualne zezwolenia dewizowe ({{pu przepis="art. 5 PrDewizowe"}}) w zakresie, w jakim ograniczony został obrót dewizami. Zgodnie z {{pu przepis="art. 9 pkt 15 PrDewizowe"}} zezwolenia dewizowego wymaga także dokonywanie w kraju, między rezydentami, rozliczeń w walutach obcych, z wyjątkiem rozliczeń między osobami fizycznymi, o ile nie mają one związku z prowadzeniem działalności gospodarczej. W tym wypadku mamy jednak do czynienia z rozliczeniami pomiędzy osobami prawnymi (P sp. z o.o. i U S.A.), wobec czego niezbędne było zezwolenie dewizowe. Brak tego zezwolenia powoduje naruszenie zasady walutowości.
Usunięte:
- naruszenie ustawy, zwyczajów albo zasad współżycia społecznego (art. 58 § 1 i {{pu przepis="§ 2 KC"}}),
W niniejszym przypadku pierwsza z wymienionych okoliczności ma istotne znaczenie, albowiem strony oznaczyły czynsz w walucie obcej. Zgodnie zaś z zasadą walutowości ({{pu przepis="art. 358 § 1 KC"}}) zobowiązania pieniężne mogą być wyrażone tylko w walucie polskiej. Wyjątki ustawowe, o których mowa jest w tym przepisie wynikać mogą z ustawy z dnia 27 lipca 2002 r. - Prawo dewizowe. Ustawa ta przewiduje indywidualne zezwolenia dewizowe (art. 5 PrDew) w zakresie, w jakim ograniczony został obrót dewizami. Zgodnie z art. 9 pkt 15 PrDew zezwolenia dewizowego wymaga także dokonywanie w kraju, między rezydentami, rozliczeń w walutach obcych, z wyjątkiem rozliczeń między osobami fizycznymi, o ile nie mają one związku z prowadzeniem działalności gospodarczej. W tym wypadku mamy jednak do czynienia z rozliczeniami pomiędzy osobami prawnymi (P sp. z o.o. i U S.A.), wobec czego niezbędne było zezwolenie dewizowe. Brak tego zezwolenia powoduje naruszenie zasady walutowości.
Dodane:
Należy sprawdzić, czy umowa przedwstępna czyni zadość wymaganiom co do formy przewidzianym dla umowy najmu. Z {{pu przepis="art. 390 § 2 KC"}} wynika, iż chodzi przede wszystkim o wymagania dotyczące formy czynności. Nieważna byłaby więc umowa zawarta bez zachowania odpowiedniej formy, gdyby chodziło o formę zastrzeżoną pod rygorem nieważności (ad solemnitatem). Formę umowy najmu określa {{pu przepis="art. 660 KC"}}. Jest to forma przewidziana zastrzeżona dla wywołania szczególnych skutków prawnych (ad eventum). Niedochowanie tej formy powoduje tylko to, iż umowa nie jest zawarta na czas oznaczony dłuższy niż rok, lecz na czas nieznaczony. Jej naruszenie nie prowadziłoby więc do nieważności umowy przyrzeczonej.
Usunięte:
Dodane:
W umowie przedwstępnej jedna ze stron (umowa jednostronnie zobowiązująca) lub obie strony (umowa dwustronnie zobowiązująca) zobowiązują się do zawarcia w przyszłości oznaczonej umowy (umowa przyrzeczona, umowa stanowcza), por. {{pu przepis="art. 389 § 1 KC"}}. Nie jest to natomiast umowa wzajemna (Popiołek w: PietrzykowskiKomentarzKC, art. 389 nb. 4).
**(1) złożenie zgodnych oświadczeń woli**
**(2) treść umowy przedwstępnej**
**(3) skuteczność umowy przedwstępnej**
**(a) bezskuteczność zawieszona umowy przedwstępnej**
**(b) nieważność umowy przedwstępnej**
Zgodnie z {{pu przepis="art. 389 § 1 KC"}} in fine umowa przedwstępna powinna również określać istotne postanowienia (essentialia negotii) umowy przyrzeczonej. Brak tych postanowień powoduje nieważność umowy przedwstępnej (por. Popiołek w: PietrzykowskiKomentarzKC, art. 389 nb. 13).
**(1) wymagania dotyczące formy**
**(2) inne wymagania wpływające na ważność umowy przyrzeczonej**
**(1) złożenie zgodnych oświadczeń woli**
**(2) treść umowy przedwstępnej**
**(3) skuteczność umowy przedwstępnej**
**(a) bezskuteczność zawieszona umowy przedwstępnej**
**(b) nieważność umowy przedwstępnej**
Zgodnie z {{pu przepis="art. 389 § 1 KC"}} in fine umowa przedwstępna powinna również określać istotne postanowienia (essentialia negotii) umowy przyrzeczonej. Brak tych postanowień powoduje nieważność umowy przedwstępnej (por. Popiołek w: PietrzykowskiKomentarzKC, art. 389 nb. 13).
**(1) wymagania dotyczące formy**
**(2) inne wymagania wpływające na ważność umowy przyrzeczonej**
Usunięte:
a. złożenie zgodnych oświadczeń woli
b. treść umowy przedwstępnej
c. skuteczność umowy przedwstępnej
(1) bezskuteczność zawieszona umowy przedwstępnej
(2) nieważność umowy przedwstępnej
Zgodnie z {{pu przepis="art. 389 § 1 KC"}} in fine umowa przedwstępna powinna również określać istotne postanowienia (essentialia negotii) umowy przyrzeczonej. Brak tych postanowień powoduje nieważność umowy przedwstępnej (por. Popiołek w: Pietrzykowski (red.), Kodeks cywilny. Tom I. (4. wyd.), art. 389 nb. 13).
a. wymagania dotyczące formy
b. inne wymagania wpływające na ważność umowy przyrzeczonej
