Kazus nr 4 z zakresu nabycia własności nieruchomości
zrzeczenie się własności nieruchomości
A. Stan faktyczny
Firma A sp. z o.o. była właścicielem nieruchomości, położonej na terenie gminy G, na której prowadzona była stacja benzynowa. Na skutek awarii dystrybutora cały teren został skażony produktami ropopochodnymi. Koszt oczyszczania gruntu przekraczał znacznie jego wartość. Dodatkowo okazało się, że zmieniono przebieg trasy, przy której stała stacja, wobec czego utraciła ona bezpośredni dostęp do drogi. Na skutek tych wszystkich zdarzeń spółka postanowiła zrezygnować z nieruchomości i dnia 16.7.2006 r. zarząd złożył notarialne oświadczenie o zrzeczeniu się własności działki.
Kto jest właścicielem nieruchomości?
B. Rozwiązanie
Na początku właścicielem była spółka A sp. z o.o.
Mogła ona jednak utracić własność na rzecz gminy G skutek zrzeczenia się własności nieruchomości zgodnie z art. 179 KC.
1. Nabycie własności przez gminę G na skutek zrzeczenia się własności (art. 179 § 2 zd. 1 KC)
Zrzeczenie się własności nieruchomości prowadzi do pierwotnego (zob. Skowrońska-Bocian w: PietrzykowskiKomentarzKC (wyd. 4), art. 179 nb. 11). nabycia własności tej nieruchomości przez gminę, na terenie której znajduje się nieruchomość, jeżeli:
Zrzeczenie się własności nieruchomości prowadzi do pierwotnego (zob. Skowrońska-Bocian w: PietrzykowskiKomentarzKC (wyd. 4), art. 179 nb. 11). nabycia własności tej nieruchomości przez gminę, na terenie której znajduje się nieruchomość, jeżeli:
- zrzeczenia dokonano w skutecznym oświadczeniu,
- oświadczenie zostało złożone przed 15.7.2006 r.
a. skutecznie oświadczenie o zrzeczeniu się własności
Zrzeczenie się własności nieruchomości jest jednostronnym oświadczeniem woli. Skutki tego oświadczenia powstają z chwilą jego złożenia (ibidem, nb. 7). Do jego ważności wymagane stosuje się przepisy części ogólnej KC.
Ponieważ oświadczenie składała spółka z o.o., to zgodnie z art. 38 KC
Zgodnie z art. 179 § 1 KC skuteczność tego oświadczenia zależy od dochowania formy aktu notarialnego. Tak też było w tym wypadku.
b. przed datą utraty ważności przez przepis art. 179 KC
Na mocy wyroku TK z dnia 15.3.2005 r. (K 9/04) przepis art. 179 KC utracił ważność z dniem 15.7.2006 r. Skutek w postaci zrzeczenia się własności nieruchomości i nabycia jej przez gminę mógł więc nastąpić tylko wtedy, gdy oświadczenie o zrzeczeniu się własności złożone zostało przed dniem utraty mocy obowiązującej przez ten przepis.
Tym samym oświadczenie spółki było bezskuteczne, albowiem nastąpiło już po tym, jak przepis przestał obowiązywać.
Zrzeczenie się własności nieruchomości jest jednostronnym oświadczeniem woli. Skutki tego oświadczenia powstają z chwilą jego złożenia (ibidem, nb. 7). Do jego ważności wymagane stosuje się przepisy części ogólnej KC.
Ponieważ oświadczenie składała spółka z o.o., to zgodnie z art. 38 KC
art. 38 KC
Osoba prawna działa przez swoje organy w sposób przewidziany w ustawie i w opartym na niej statucie.
działa ona przez swoje organy. Organem dokonującym czynności prawnych w imieniu spółki z o.o. jest zarząd.(art. 201 KSHOsoba prawna działa przez swoje organy w sposób przewidziany w ustawie i w opartym na niej statucie.
art. 201 KSH
§ 1. Zarząd prowadzi sprawy spółki i reprezentuje spółkę.
§ 2. Zarząd składa się z jednego albo większej liczby członków.
§ 3. Do zarządu mogą być powołane osoby spośród wspólników lub spoza ich grona.
§ 4. Członek zarządu jest powoływany i odwoływany uchwałą wspólników, chyba że umowa spółki stanowi inaczej.
).§ 1. Zarząd prowadzi sprawy spółki i reprezentuje spółkę.
§ 2. Zarząd składa się z jednego albo większej liczby członków.
§ 3. Do zarządu mogą być powołane osoby spośród wspólników lub spoza ich grona.
§ 4. Członek zarządu jest powoływany i odwoływany uchwałą wspólników, chyba że umowa spółki stanowi inaczej.
Zgodnie z art. 179 § 1 KC skuteczność tego oświadczenia zależy od dochowania formy aktu notarialnego. Tak też było w tym wypadku.
b. przed datą utraty ważności przez przepis art. 179 KC
Na mocy wyroku TK z dnia 15.3.2005 r. (K 9/04) przepis art. 179 KC utracił ważność z dniem 15.7.2006 r. Skutek w postaci zrzeczenia się własności nieruchomości i nabycia jej przez gminę mógł więc nastąpić tylko wtedy, gdy oświadczenie o zrzeczeniu się własności złożone zostało przed dniem utraty mocy obowiązującej przez ten przepis.
Tym samym oświadczenie spółki było bezskuteczne, albowiem nastąpiło już po tym, jak przepis przestał obowiązywać.
2. Wynik
Ponieważ od dnia 15.7.2006 r. brak jest regulacji dotyczącej zrzeczenia się własności nieruchomości, spółka nie mogła skutecznie zrzec się nieruchomości. A jest więc nadal właścicielem działki.
Ponieważ od dnia 15.7.2006 r. brak jest regulacji dotyczącej zrzeczenia się własności nieruchomości, spółka nie mogła skutecznie zrzec się nieruchomości. A jest więc nadal właścicielem działki.
3. Uwagi dodatkowe
Obecnie należy posłużyć się konstrukcją przekazania nieruchomości (art. 9021 KC
Obecnie należy posłużyć się konstrukcją przekazania nieruchomości (art. 9021 KC
art. 9021 KC
§ 1. Przez umowę przekazania nieruchomości jej właściciel zobowiązuje się nieodpłatnie przenieść na gminę albo na Skarb Państwa własność nieruchomości.
§ 2. Skarb Państwa może zawrzeć umowę przekazania nieruchomości, gdy gmina miejsca położenia całej albo części nieruchomości nie skorzystała z zaproszenia do jej zawarcia w terminie trzech miesięcy od dnia złożenia zaproszenia przez właściciela nieruchomości.
i nast.).§ 1. Przez umowę przekazania nieruchomości jej właściciel zobowiązuje się nieodpłatnie przenieść na gminę albo na Skarb Państwa własność nieruchomości.
§ 2. Skarb Państwa może zawrzeć umowę przekazania nieruchomości, gdy gmina miejsca położenia całej albo części nieruchomości nie skorzystała z zaproszenia do jej zawarcia w terminie trzech miesięcy od dnia złożenia zaproszenia przez właściciela nieruchomości.
Zob. wspomniane orzeczenie TK z dnia 15.3.2005 r. (K 9/04):
Please make sure that the server has write access to a folder named uploads.
CategoryKazusyNabycieWlasnosciNieruchomosci
Na tej stronie nie ma komentarzy
