Alle Kategorien:
 Baza informacji o EUWT
 Komentarze nt. EUWT
 Bibliografia EUWT
 Orzecznictwo dotyczące EUWT
 Prawo o EUWT
  E U W T Zagadnienia Ogolne
  E U W T Zagadnienia Prakt...
  Gospodarka Komunalna
  Gospodarka Przestrzenna
  Miedzynarodowe Prawo Admi...
  Zwiazek Celowy

Kazus nr 1 z zakresu dostawy

zawarcie umowy przez e-mail

A. STAN FAKTYCZNY
S prowadzi w Słubicach sklep mięsny, zaś K ubojnię w położonym niedaleko od Słubic Kostrzynie. Obie strony od lat pozostają w stosunkach handlowych.
Dnia 15 marca 2012 r. S złożył jak zawsze e-mailem zamówienie na 50 kg kiełbasy krakowskiej i 50 kg żywieckiej po określonej cenie. K nie odpowiedział na e-mail. lecz od razu zajął się realizacją zamówienia. W trakcie przygotowywania wysyłki K stwierdził jednak, że nie ma już kiełbasy żywieckiej, wobec czego przygotował 50 kg kiełbasy śląskiej, którą S również często zamawiał.
Kierowca S, który nie znał treści zamówienia, zabrał przygotowany towar do Słubic.
S, gdy zobaczył transport, odmówił przyjęcia towaru i wezwał K, aby zabrał sobie wszystko.
K żąda natomiast zapłaty 1.000 zł za całość, czyli 50 kg kiełbasy krakowskiej (600 zł) i 50 kg śląskiej (400 zł).
Czy K może domagać się zapłaty 1.000 zł za 50 kg kiełbasy krakowskiej i 50 kg śląskiej?

B. ROZWIAZANIE
Roszczenie K przeciw S o zapłatę 1.000 zł z art. 605 KC
art. 605 KC
Przez umowę dostawy dostawca zobowiązuje się do wytworzenia rzeczy oznaczonych tylko co do gatunku oraz do ich dostarczania częściami albo periodycznie, a odbiorca zobowiązuje się do odebrania tych rzeczy i do zapłacenia ceny.
.
1. Nabycie roszczenia
K nabyłby skutecznie wspomniane roszczenie, gdyby zawarł z S skuteczną umowę dostawy 50 kg kiełbasy krakowskiej i śląskiej.
a. Zawarcie umowy
W rachubę wchodzi nabycie na podstawie porozumienia stron.
(1) dot. kiełbasy krakowskiej
Ofertę złożył S wysyłając maila z zamówieniem.

K nie odpowiedział S, lecz poczynił przygotowania do realizacji zamówienia. Można to z jednej strony potraktować jako konkludentne przyjęcie oferty, albowiem przyjęcie oferty jako oświadczenie woli może być wyrażone w każdy sposób, który ujawnia jej wolę w sposób dostateczny. Tego S jednak nie widział, wobec czego nie było to wyrażenie woli względem S.
Należy się więc zastanowić, czy milczenie K wobec S nie może być potraktowane jako oświadczenie woli o przyjęciu oferty. Generalnie jednak milczenie nie jest utożsamiane z oświadczeniem woli. Inaczej jednak jest w przypadku relacji pomiędzy przedsiębiorcami, którzy pozostają ze sobą w stałych stosunkach gospodarczych. Tutaj otwarte pole do zastosowania dwóch przepisów: art. 682 KC
art. 682 KC
Jeżeli przedsiębiorca otrzymał od osoby, z którą pozostaje w stałych stosunkach gospodarczych, ofertę zawarcia umowy w ramach swej działalności, brak niezwłocznej odpowiedzi poczytuje się za przyjęcie oferty.
i art. 69 KC
art. 69 KC
Jeżeli według ustalonego w danych stosunkach zwyczaju lub według treści oferty dojście do składającego ofertę oświadczenia drugiej strony o jej przyjęciu nie jest wymagane, w szczególności jeżeli składający ofertę żąda niezwłocznego wykonania umowy, umowa dochodzi do skutku, skoro druga strona w czasie właściwym przystąpi do jej wykonania; w przeciwnym razie oferta przestaje wiązać.
.
Art. 682 KC
art. 682 KC
Jeżeli przedsiębiorca otrzymał od osoby, z którą pozostaje w stałych stosunkach gospodarczych, ofertę zawarcia umowy w ramach swej działalności, brak niezwłocznej odpowiedzi poczytuje się za przyjęcie oferty.
dotyczy relacji między przedsiębiorcami pozostającymi w stałych stosunkach gospodarczych. Ze stałością stosunków mamy do czynienia, gdy strony są związane umowami gospodarczymi w dłuższym okresie, wiążącymi się ze stałą współpracą gospodarczą; incydentalne umowy danego typu, zawierane pomiędzy stronami co pewien czas, nie są "stałymi stosunkami", jeśli nie prowadzą do powstania stałej współpracy gospodarczej (SA w Katowicach w wyroku z dnia 18.3.2004 r., sygn. I ACA 1238/03 (OSA 2005 nr 5, poz. 24 (cytat za Mikłaszewicz w: OsajdaKomentarzKC, 2012, art. 682 KC
art. 682 KC
Jeżeli przedsiębiorca otrzymał od osoby, z którą pozostaje w stałych stosunkach gospodarczych, ofertę zawarcia umowy w ramach swej działalności, brak niezwłocznej odpowiedzi poczytuje się za przyjęcie oferty.
, nb. 3)). Skutkiem zastosowania tego przepisu jest, iż brak niezwłocznej odpowiedzi poczytuje się za przyjęcie oferty. Przepis ten kreuje więc domniemanie przyjęcia oferty przez milczenie. Druga strona musi więc w razie zamiaru uchylenia domniemania zawarcia umowy wykazać, że niezwłocznie po uzyskaniu oferty wyraziła niechęć do jej zawarcia albo udowodnić brak podstaw faktycznych (np. braku stałych stosunków gospodarczych).
Natomiast art. 69 KC
art. 69 KC
Jeżeli według ustalonego w danych stosunkach zwyczaju lub według treści oferty dojście do składającego ofertę oświadczenia drugiej strony o jej przyjęciu nie jest wymagane, w szczególności jeżeli składający ofertę żąda niezwłocznego wykonania umowy, umowa dochodzi do skutku, skoro druga strona w czasie właściwym przystąpi do jej wykonania; w przeciwnym razie oferta przestaje wiązać.
ma szerszy zakres zastosowania. Dotyczy bowiem każdej sytuacji, gdy oświadczenie adresata oferty o jej przyjęciu nie jest wymagane.

W naszym przypadku ze stanu faktycznego wynika,że strony pozostawały w stałych stosunkach gospodarczych. Zastosowanie znajdzie więc art. 682 KC
art. 682 KC
Jeżeli przedsiębiorca otrzymał od osoby, z którą pozostaje w stałych stosunkach gospodarczych, ofertę zawarcia umowy w ramach swej działalności, brak niezwłocznej odpowiedzi poczytuje się za przyjęcie oferty.
. Skutkiem tego do zawarcia umowy wystarczy więc brak niezwłocznej odpowiedzi o odrzuceniu oferty. K przyjął ofertę w części dot. kiełbasy krakowskiej przez milczenie.

Dla zawarcia umowy konieczne jest, aby oferta została przyjęta w czasie, gdy wiąże jeszcze oferenta. Oferta w postaci elektronicznej obowiązuje w ogóle pod warunkiem, że druga strona niezwłocznie potwierdzi jej otrzymanie (art. 661 § 1 KC
art. 661 KC
§ 1. Oferta złożona w postaci elektronicznej wiąże składającego, jeżeli druga strona niezwłocznie potwierdzi jej otrzymanie.
§ 2. Przedsiębiorca składający ofertę w postaci elektronicznej jest obowiązany przed zawarciem umowy poinformować drugą stronę w sposób jednoznaczny i zrozumiały o:
1) czynnościach technicznych składających się na procedurę zawarcia umowy;
2) skutkach prawnych potwierdzenia przez drugą stronę otrzymania oferty;
3) zasadach i sposobach utrwalania, zabezpieczania i udostępniania przez przedsiębiorcę drugiej stronie treści zawieranej umowy;
4) metodach i środkach technicznych służących wykrywaniu i korygowaniu błędów we wprowadzanych danych, które jest obowiązany udostępnić drugiej stronie;
5) językach, w których umowa może być zawarta;
6) kodeksach etycznych, które stosuje, oraz o ich dostępności w postaci elektronicznej.
§ 3. Przepis § 2 stosuje się odpowiednio, jeżeli przedsiębiorca zaprasza drugą stronę do rozpoczęcia negocjacji, składania ofert albo do zawarcia umowy w inny sposób.
§ 4. Przepisy § 1-3 nie mają zastosowania do zawierania umów za pomocą poczty elektronicznej albo podobnych środków indywidualnego porozumiewania się na odległość. Nie stosuje się ich także w stosunkach między przedsiębiorcami, jeżeli strony tak postanowiły.
). K nie wysłał S potwierdzenia otrzymania oferty. Oznaczałoby to, że z braku potwierdzenia otrzymania oferty, nie byłaby to oferta wiążąca. W ten sposób brak byłoby oferty, która jest wg art. 66 § 1 KC
art. 66 KC
§ 1. Oświadczenie drugiej stronie woli zawarcia umowy stanowi ofertę, jeżeli określa istotne postanowienia tej umowy.
§ 2. Jeżeli oferent nie oznaczył w ofercie terminu, w ciągu którego oczekiwać będzie odpowiedzi, oferta złożona w obecności drugiej strony albo za pomocą środka bezpośredniego porozumiewania się na odległość przestaje wiązać, gdy nie zostanie przyjęta niezwłocznie; złożona w inny sposób przestaje wiązać z upływem czasu, w którym składający ofertę mógł w zwykłym toku czynności otrzymać odpowiedź wysłaną bez nieuzasadnionego opóźnienia.
wiążącym (stanowczym) oświadczeniem woli zawarcia umowy. Skutkiem tego ofertą mogłoby być dostarczenie towaru przez K do Słubic. Ponieważ S nie przyjął towaru, oferta nie zostałaby przyjęta i tym samym umowa dostawy nie doszłaby do skutku.
Jednakże reguła wynikająca z art. 661 § 1 KC
art. 661 KC
§ 1. Oferta złożona w postaci elektronicznej wiąże składającego, jeżeli druga strona niezwłocznie potwierdzi jej otrzymanie.
§ 2. Przedsiębiorca składający ofertę w postaci elektronicznej jest obowiązany przed zawarciem umowy poinformować drugą stronę w sposób jednoznaczny i zrozumiały o:
1) czynnościach technicznych składających się na procedurę zawarcia umowy;
2) skutkach prawnych potwierdzenia przez drugą stronę otrzymania oferty;
3) zasadach i sposobach utrwalania, zabezpieczania i udostępniania przez przedsiębiorcę drugiej stronie treści zawieranej umowy;
4) metodach i środkach technicznych służących wykrywaniu i korygowaniu błędów we wprowadzanych danych, które jest obowiązany udostępnić drugiej stronie;
5) językach, w których umowa może być zawarta;
6) kodeksach etycznych, które stosuje, oraz o ich dostępności w postaci elektronicznej.
§ 3. Przepis § 2 stosuje się odpowiednio, jeżeli przedsiębiorca zaprasza drugą stronę do rozpoczęcia negocjacji, składania ofert albo do zawarcia umowy w inny sposób.
§ 4. Przepisy § 1-3 nie mają zastosowania do zawierania umów za pomocą poczty elektronicznej albo podobnych środków indywidualnego porozumiewania się na odległość. Nie stosuje się ich także w stosunkach między przedsiębiorcami, jeżeli strony tak postanowiły.
nie dotyczy zawierania umów za pomocą poczty elektronicznej (art. 661 § 4 KC
art. 661 KC
§ 1. Oferta złożona w postaci elektronicznej wiąże składającego, jeżeli druga strona niezwłocznie potwierdzi jej otrzymanie.
§ 2. Przedsiębiorca składający ofertę w postaci elektronicznej jest obowiązany przed zawarciem umowy poinformować drugą stronę w sposób jednoznaczny i zrozumiały o:
1) czynnościach technicznych składających się na procedurę zawarcia umowy;
2) skutkach prawnych potwierdzenia przez drugą stronę otrzymania oferty;
3) zasadach i sposobach utrwalania, zabezpieczania i udostępniania przez przedsiębiorcę drugiej stronie treści zawieranej umowy;
4) metodach i środkach technicznych służących wykrywaniu i korygowaniu błędów we wprowadzanych danych, które jest obowiązany udostępnić drugiej stronie;
5) językach, w których umowa może być zawarta;
6) kodeksach etycznych, które stosuje, oraz o ich dostępności w postaci elektronicznej.
§ 3. Przepis § 2 stosuje się odpowiednio, jeżeli przedsiębiorca zaprasza drugą stronę do rozpoczęcia negocjacji, składania ofert albo do zawarcia umowy w inny sposób.
§ 4. Przepisy § 1-3 nie mają zastosowania do zawierania umów za pomocą poczty elektronicznej albo podobnych środków indywidualnego porozumiewania się na odległość. Nie stosuje się ich także w stosunkach między przedsiębiorcami, jeżeli strony tak postanowiły.
). Dla ofert złożonych e-mailem stosuje się więc zasady ogólne, czyli art. 66 KC
art. 66 KC
§ 1. Oświadczenie drugiej stronie woli zawarcia umowy stanowi ofertę, jeżeli określa istotne postanowienia tej umowy.
§ 2. Jeżeli oferent nie oznaczył w ofercie terminu, w ciągu którego oczekiwać będzie odpowiedzi, oferta złożona w obecności drugiej strony albo za pomocą środka bezpośredniego porozumiewania się na odległość przestaje wiązać, gdy nie zostanie przyjęta niezwłocznie; złożona w inny sposób przestaje wiązać z upływem czasu, w którym składający ofertę mógł w zwykłym toku czynności otrzymać odpowiedź wysłaną bez nieuzasadnionego opóźnienia.
. Oferta wiąże składającego tak długo, jak składający ofertę (oferent) mógłby w zwykłym toku czynności oczekiwać odpowiedzi wysłanej przez oblata bez nieuzasadnionego opóźnienia (art. 66 § 2 KC
art. 66 KC
§ 1. Oświadczenie drugiej stronie woli zawarcia umowy stanowi ofertę, jeżeli określa istotne postanowienia tej umowy.
§ 2. Jeżeli oferent nie oznaczył w ofercie terminu, w ciągu którego oczekiwać będzie odpowiedzi, oferta złożona w obecności drugiej strony albo za pomocą środka bezpośredniego porozumiewania się na odległość przestaje wiązać, gdy nie zostanie przyjęta niezwłocznie; złożona w inny sposób przestaje wiązać z upływem czasu, w którym składający ofertę mógł w zwykłym toku czynności otrzymać odpowiedź wysłaną bez nieuzasadnionego opóźnienia.
in fine). Ponieważ - jak wskazano powyżej - w tym wypadku możliwe było przyjęcie oferty przez milczenie, należy art. 66 § 2 KC
art. 66 KC
§ 1. Oświadczenie drugiej stronie woli zawarcia umowy stanowi ofertę, jeżeli określa istotne postanowienia tej umowy.
§ 2. Jeżeli oferent nie oznaczył w ofercie terminu, w ciągu którego oczekiwać będzie odpowiedzi, oferta złożona w obecności drugiej strony albo za pomocą środka bezpośredniego porozumiewania się na odległość przestaje wiązać, gdy nie zostanie przyjęta niezwłocznie; złożona w inny sposób przestaje wiązać z upływem czasu, w którym składający ofertę mógł w zwykłym toku czynności otrzymać odpowiedź wysłaną bez nieuzasadnionego opóźnienia.
interpretować w ten sposób, iż oferta oferenta wiąże przez taki czas, w jakim oferent mógł w zwykłym toku czynności otrzymać oświadczenia oblata o nieprzyjęciu oferty. Oferta została wobec powyższego przyjęta w czasie, gdy wiązała oferenta.
Co do dostawy 50 kg kiełbasy krakowskiej zachodził pełen konsens.
S i K zawarli więc umowę co do 50 kg kiełbasy krakowskiej.

(2) dot. kiełbasy śląskiej
Ponieważ S nie zamawiał kiełbasy śląskiej, brak było oferty z jego strony.
Ofertę mógł jednak złożyć K, przesyłając 50 kg kiełbasy śląskiej do Słubic. K wysyłając kiełbasę śląską złożył stosowne o.w. (art. 60 KC
art. 60 KC
Z zastrzeżeniem wyjątków w ustawie przewidzianych, wola osoby dokonującej czynności prawnej może być wyrażona przez każde zachowanie się tej osoby, które ujawnia jej wolę w sposób dostateczny, w tym również przez ujawnienie tej woli w postaci elektronicznej (oświadczenie woli).
).
To o.w. przeniósł kierowca, jako posłaniec. Posłaniec przenosi bowiem gotowe oświadczenie woli.
S odmówił przyjęcia kiełbasy śląskiej.
Nie mógł przyjąć tej oferty także kierowca S, bo nie był przedstawicielem (biernym) a jedynie posłańcem, gdyż przenosił cudze oświadczenie woli. Aby móc uznać, iż kierowca działał jako przedstawiciel S, musiałby złożyć własne oświadczenie woli.
Umowa co do 50 kg kiełbasy śląskiej nie została zawarta.
S i K zawarli więc umowę tylko co do 50 kg kiełbasy krakowskiej.
b. Treść umowy
Uzgodniona umowa była umową dostawy wg art. 605 i nast. KC
art. 605 KC
Przez umowę dostawy dostawca zobowiązuje się do wytworzenia rzeczy oznaczonych tylko co do gatunku oraz do ich dostarczania częściami albo periodycznie, a odbiorca zobowiązuje się do odebrania tych rzeczy i do zapłacenia ceny.
,gdyż:
  1. K wytwarzał rzeczy oznaczone co do gatunku (wędliny i mięso),
  2. dostarczał mięso i wędliny na zamówienie do S,
  3. S był zobowiązany do zapłacenia ceny i odebrania towaru.
Wątpliwości mogą dotyczyć tego, czy mamy tu do czynienia z periodycznym albo częściowym dostarczaniem rzeczy wytworzonych przez K, jeżeli przywoził on towar tylko po wezwaniu przez S, a więc raczej nieregularnie. Przyjmując jednak, że dla umowy dostawy ważne jest, aby nie było to tylko jednorazowe dostarczenie rzeczy (zob. Żuławska w: BieniekKomentarzKC, wyd. 6, art. 605 uw. 4 (str. 142)), to dostarczenie rzeczy po wezwaniu mieści się w pojęciu umowy dostawy.

c. Skuteczność umowy
Umowa dostawy była także skuteczna w pozostałym zakresie.
2. Brak utraty roszczenia
Brak jest okoliczności powodujących utratę roszczenia.

3. Zaskarżalność roszczenia
Roszczenie jest wymagalne i zaskarżalne.

4. Wynik
K ma wobec S roszczenie o zapłatę 600 zł za kiełbasę krakowską z art. 605 KC
art. 605 KC
Przez umowę dostawy dostawca zobowiązuje się do wytworzenia rzeczy oznaczonych tylko co do gatunku oraz do ich dostarczania częściami albo periodycznie, a odbiorca zobowiązuje się do odebrania tych rzeczy i do zapłacenia ceny.
.

CategoryKazusyDostawa CategoryZawarcieUmowyCywilnoprawnej