Inhaltsverzeichnis des Artikels
A. Prawo właściwe dla indywidu...
B. Ubezpieczenia społeczne pra...
1. Zasada koordynacji
2. Pracownik przygraniczny
a. świadczenia z tytułu chorob...
b. świadczenia z tytułu wypadk...
c. świadczenia z tytułu śmierc...
d. świadczenia z tytułu inwali...
e. świadczenia emerytalne i z ...
f. świadczenia z tytułu bezrob...
g. świadczenia przedemerytalne
h. świadczenia rodzinne
C. Konsekwencje podatkowo-praw...
1. Dochody z pracy najemnej
2. Wynagrodzenia dyrektorów
3. Wykonywanie funkcji publicz...
D. Status pracowników EUWT jak...
E. Ograniczenie wynagrodzenia ...
F. INNE KONSEKWENCJE
G. ZATRUDNIENIE W FILII EUWT
1. Prawo właściwe dla stosunku...
2. Ubezpieczenia społeczne
3. Prawo podatkowe
H. WYKONYWANIE PRACY W POLSCE ...
I. WNIOSKI
B. Ubezpieczenia społeczne pra...
1. Zasada koordynacji
2. Pracownik przygraniczny
a. świadczenia z tytułu chorob...
b. świadczenia z tytułu wypadk...
c. świadczenia z tytułu śmierc...
d. świadczenia z tytułu inwali...
e. świadczenia emerytalne i z ...
f. świadczenia z tytułu bezrob...
g. świadczenia przedemerytalne
h. świadczenia rodzinne
C. Konsekwencje podatkowo-praw...
1. Dochody z pracy najemnej
2. Wynagrodzenia dyrektorów
3. Wykonywanie funkcji publicz...
D. Status pracowników EUWT jak...
E. Ograniczenie wynagrodzenia ...
F. INNE KONSEKWENCJE
G. ZATRUDNIENIE W FILII EUWT
1. Prawo właściwe dla stosunku...
2. Ubezpieczenia społeczne
3. Prawo podatkowe
H. WYKONYWANIE PRACY W POLSCE ...
I. WNIOSKI
Zatrudnianie pracowników przez EUWT
skutki prawne związane z zatrudnianiem pracowników przez EUWT
Uwaga - stan jeszcze nie uaktualniony po reformie
Zgodnie z art. 1 ust. 4 RozpWEEUWT
art. 1 RozpWEEUWT
1. Europejskie ugrupowanie współpracy terytorialnej (zwane dalej "EUWT") może zostać utworzone na terytorium Unii na warunkach przewidzianych w niniejszym rozporządzeniu i z zastrzeżeniem określonych w nim przepisów.
2. Celem EUWT jest ułatwianie i wspieranie w szczególności współpracy terytorialnej, w tym co najmniej jednego z jej komponentów: współpracy transgranicznej, transnarodowej lub międzyregionalnej, między jego członkami określonymi w art. 3 ust. 1, z myślą o wzmocnieniu spójności gospodarczej, społecznej i terytorialnej Unii.
3. EUWT posiada osobowość prawną.
4. W każdym z państw członkowskich EUWT posiada zdolność prawną i zdolność do czynności prawnych o najszerszym zakresie przyznawanym osobom prawnym na mocy prawa krajowego tego państwa członkowskiego. Może ono, w szczególności, nabywać lub zbywać mienie ruchome i nieruchome oraz zatrudniać pracowników i występować jako strona w postępowaniu sądowym.
5. Siedziba statutowa EUWT znajduje się w państwie członkowskim, którego prawu podlega przynajmniej jeden z jego członków.
ugrupowanie posiada zdolność prawną i zdolność do czynności prawnych. Te dwa przymioty pozwalają mu na bezpośrednie (czyt. z pominięciem członków) zatrudnianie pracowników. Ten aspekt EUWT również podkreślony został w . Skutkiem tego EUWT może być pracodawcą i stroną stosunków pracy. Organem reprezentującym EUWT przy podpisywaniu umów o pracę jest dyrektor ugrupowania (art. 10 ust. 1 lit. b) RozpWEEUWT1. Europejskie ugrupowanie współpracy terytorialnej (zwane dalej "EUWT") może zostać utworzone na terytorium Unii na warunkach przewidzianych w niniejszym rozporządzeniu i z zastrzeżeniem określonych w nim przepisów.
2. Celem EUWT jest ułatwianie i wspieranie w szczególności współpracy terytorialnej, w tym co najmniej jednego z jej komponentów: współpracy transgranicznej, transnarodowej lub międzyregionalnej, między jego członkami określonymi w art. 3 ust. 1, z myślą o wzmocnieniu spójności gospodarczej, społecznej i terytorialnej Unii.
3. EUWT posiada osobowość prawną.
4. W każdym z państw członkowskich EUWT posiada zdolność prawną i zdolność do czynności prawnych o najszerszym zakresie przyznawanym osobom prawnym na mocy prawa krajowego tego państwa członkowskiego. Może ono, w szczególności, nabywać lub zbywać mienie ruchome i nieruchome oraz zatrudniać pracowników i występować jako strona w postępowaniu sądowym.
5. Siedziba statutowa EUWT znajduje się w państwie członkowskim, którego prawu podlega przynajmniej jeden z jego członków.
art. 10 RozpWEEUWT
1. EUWT posiada przynajmniej następujące organy:
a) zgromadzenie, składające się z przedstawicieli członków;
b) dyrektora, reprezentującego EUWT i działającego w jego imieniu.
2. Statut może przewidywać dodatkowe organy o wyraźnie określonych uprawnieniach.
3. EUWT odpowiada za działania swoich organów wobec stron trzecich, nawet w przypadku gdy działania takie nie są objęte zakresem zadań EUWT.
).1. EUWT posiada przynajmniej następujące organy:
a) zgromadzenie, składające się z przedstawicieli członków;
b) dyrektora, reprezentującego EUWT i działającego w jego imieniu.
2. Statut może przewidywać dodatkowe organy o wyraźnie określonych uprawnieniach.
3. EUWT odpowiada za działania swoich organów wobec stron trzecich, nawet w przypadku gdy działania takie nie są objęte zakresem zadań EUWT.
W przypadku zatrudniania przez EUWT pracowników będących obywatelami polskimi, obowiązują zwykłe reguły umów o pracę. Z uwagi na ograniczony charakter niniejszej opinii dalsze rozważania w tym zakresie zostają pominięte.
Natomiast EUWT jest jednostką realizującą zadania o charakterze transgranicznym powierzone mu przez członków z różnych krajów członkowskich UE. Ta okoliczność generuje zagadnienia związane z transgranicznym zatrudnianiem pracowników, w szczególności pracowników nie będących obywatelami państwa statutowej siedziby ugrupowania. Sytuacja, w której występuje tzw. element zagraniczny wymaga sięgnięcia do reguł kolizyjnych – prawa prywatnego międzynarodowego. RozpWEEUWT w brzmieniu aktualnym na dzień sporządzenia nie zawiera regulacji określających prawo właściwe dla indywidualnych umów o pracę. Niezbędne jest więc sięgnięcie do ogólnych zasad prawa prywatnego międzynarodowego dotyczących stosunków pracy. Prawo właściwe dla indywidualnych umów o pracę w stanach faktycznych z elementem zagranicznym regulują przepisy rozporządzenia Rzym I.
A. Prawo właściwe dla indywidualnych umów o pracę
Z art. 8 ust. 1 RozpUERzymI
art. 8 RozpUERzymI
1. Indywidualna umowa o pracę podlega prawu wybranemu przez strony zgodnie z art. 3. Taki wybór prawa nie może jednak prowadzić do pozbawienia pracownika ochrony przyznanej mu na podstawie przepisów, których nie można wyłączyć w drodze umowy, na mocy prawa, jakie, w przypadku braku wyboru, byłoby właściwe zgodnie z ust. 2, 3 i 4 niniejszego artykułu.
2. W zakresie, w jakim strony nie dokonały wyboru prawa właściwego dla indywidualnej umowy o pracę, umowa podlega prawu państwa, w którym lub – gdy takiego brak – z którego pracownik zazwyczaj świadczy pracę w wykonaniu umowy. Za zmianę państwa, w którym zazwyczaj świadczona jest praca, nie uważa się tymczasowego zatrudnienia w innym państwie.
3. Jeżeli nie można ustalić prawa właściwego zgodnie z ust. 2, umowa podlega prawu państwa, w którym znajduje się przedsiębiorstwo, za pośrednictwem którego zatrudniono pracownika.
4. Jeżeli ze wszystkich okoliczności wynika, że umowa wykazuje ściślejszy związek z państwem innym niż wskazane w ust. 2 lub 3, stosuje się prawo tego innego państwa.
wynika, iż indywidualne umowy o pracę podlegają prawu wybranemu przez strony stosunku prawnego. Jest to przejaw ogólnej zasady prawa kolizyjnego dla zobowiązań umownych, polegającej na przyznaniu pierwszeństwa łącznikowi subiektywnemu. Dopiero w razie braku postanowień stron co do prawa właściwego zastosowanie znajdą łączniki obiektywne przewidziane art. 8 ust. 2 - 4 RozpUERzymI1. Indywidualna umowa o pracę podlega prawu wybranemu przez strony zgodnie z art. 3. Taki wybór prawa nie może jednak prowadzić do pozbawienia pracownika ochrony przyznanej mu na podstawie przepisów, których nie można wyłączyć w drodze umowy, na mocy prawa, jakie, w przypadku braku wyboru, byłoby właściwe zgodnie z ust. 2, 3 i 4 niniejszego artykułu.
2. W zakresie, w jakim strony nie dokonały wyboru prawa właściwego dla indywidualnej umowy o pracę, umowa podlega prawu państwa, w którym lub – gdy takiego brak – z którego pracownik zazwyczaj świadczy pracę w wykonaniu umowy. Za zmianę państwa, w którym zazwyczaj świadczona jest praca, nie uważa się tymczasowego zatrudnienia w innym państwie.
3. Jeżeli nie można ustalić prawa właściwego zgodnie z ust. 2, umowa podlega prawu państwa, w którym znajduje się przedsiębiorstwo, za pośrednictwem którego zatrudniono pracownika.
4. Jeżeli ze wszystkich okoliczności wynika, że umowa wykazuje ściślejszy związek z państwem innym niż wskazane w ust. 2 lub 3, stosuje się prawo tego innego państwa.
art. 8 RozpUERzymI
1. Indywidualna umowa o pracę podlega prawu wybranemu przez strony zgodnie z art. 3. Taki wybór prawa nie może jednak prowadzić do pozbawienia pracownika ochrony przyznanej mu na podstawie przepisów, których nie można wyłączyć w drodze umowy, na mocy prawa, jakie, w przypadku braku wyboru, byłoby właściwe zgodnie z ust. 2, 3 i 4 niniejszego artykułu.
2. W zakresie, w jakim strony nie dokonały wyboru prawa właściwego dla indywidualnej umowy o pracę, umowa podlega prawu państwa, w którym lub – gdy takiego brak – z którego pracownik zazwyczaj świadczy pracę w wykonaniu umowy. Za zmianę państwa, w którym zazwyczaj świadczona jest praca, nie uważa się tymczasowego zatrudnienia w innym państwie.
3. Jeżeli nie można ustalić prawa właściwego zgodnie z ust. 2, umowa podlega prawu państwa, w którym znajduje się przedsiębiorstwo, za pośrednictwem którego zatrudniono pracownika.
4. Jeżeli ze wszystkich okoliczności wynika, że umowa wykazuje ściślejszy związek z państwem innym niż wskazane w ust. 2 lub 3, stosuje się prawo tego innego państwa.
.1. Indywidualna umowa o pracę podlega prawu wybranemu przez strony zgodnie z art. 3. Taki wybór prawa nie może jednak prowadzić do pozbawienia pracownika ochrony przyznanej mu na podstawie przepisów, których nie można wyłączyć w drodze umowy, na mocy prawa, jakie, w przypadku braku wyboru, byłoby właściwe zgodnie z ust. 2, 3 i 4 niniejszego artykułu.
2. W zakresie, w jakim strony nie dokonały wyboru prawa właściwego dla indywidualnej umowy o pracę, umowa podlega prawu państwa, w którym lub – gdy takiego brak – z którego pracownik zazwyczaj świadczy pracę w wykonaniu umowy. Za zmianę państwa, w którym zazwyczaj świadczona jest praca, nie uważa się tymczasowego zatrudnienia w innym państwie.
3. Jeżeli nie można ustalić prawa właściwego zgodnie z ust. 2, umowa podlega prawu państwa, w którym znajduje się przedsiębiorstwo, za pośrednictwem którego zatrudniono pracownika.
4. Jeżeli ze wszystkich okoliczności wynika, że umowa wykazuje ściślejszy związek z państwem innym niż wskazane w ust. 2 lub 3, stosuje się prawo tego innego państwa.
Skutkiem tego według stanu prawnego na dzień sporządzania niniejszej analizy EUWT zatrudniające pracowników z zagranicy może poddać stosunek pracy prawu wybranemu zgodnie przez ugrupowanie i pracownika. Dla konstelacji będącej przedmiotem analizy oznacza to, że w umowie o pracę z pracownikami zagranicznego możliwe jest uzgodnienie np. ich prawa ojczystego jako statutu stosunku pracy.
W przypadku pracowników transgranicznych (przekraczających codziennie lub przynajmniej raz w tygodniu granicę pomiędzy państwem miejsca zamieszkania a państwem miejsca wykonywania pracy) może pojawić się zagadnienie tzw. ściślejszego związku w rozumieniu (zob. orzeczenie TSUE z dnia 12.9.2013, sygn. C-64/12, Schlecker oraz omówienie Lüttringhaus, Die „engere Verbindung“ im europäischen internationalen Arbeitsrecht, EuZW 2013, s. 821 i nast.).
Aktualnie znajdująca się w toku postępowania prawodawczego nowelizacja rozp. o EUWT nie spowoduje w tym zakresie większych zmian. Planowane ograniczenia możliwości wyboru przysługujące stronom umowy o pracę oraz zastrzeżenie równych warunków pracy dla pracowników wykonujących pracę w tym samym miejscu na podstawie umów o pracę poddanych różnym porządkom prawnym, nie zostały ostatecznie przyjęte (zob. w odniesieniu do art. 8 ust. 2 RozpWEEUWT
art. 8 RozpWEEUWT
1. EUWT podlega konwencji zawartej jednogłośnie przez jego członków zgodnie z art. 4.
2. Konwencja określa:
a) nazwę EUWT i jego siedzibę statutową;
b) zasięg terytorium, na którym EUWT może wykonywać swoje zadania;
c) cel i zadania EUWT;
d) okres funkcjonowania EUWT i warunki jego rozwiązania;
e) wykaz członków EUWT;
f) wykaz organów EUWT i ich odnośnych kompetencji;
g) unijne prawo właściwe i krajowe prawo państwa członkowskiego, w którym EUWT ma siedzibę statutową, do celów wykładni i egzekwowania konwencji;
h) właściwe prawo unijne i prawo krajowe państwa członkowskiego, w którym działają organy EUWT;
i) uzgodnienia dotyczące zaangażowania członków z państw trzecich lub z KTZ, w stosownych przypadkach łącznie z określeniem mającego zastosowanie prawa, jeżeli EUWT realizuje zadania w państwach trzecich lub KTZ;
j) właściwe prawo unijne i prawo krajowe bezpośrednio dotyczące działalności EUWT prowadzonej w ramach zadań wyszczególnionych w konwencji;
k) przepisy mające zastosowanie do personelu EUWT, jak również zasady, którym podlegają uregulowania w zakresie zarządzania personelem i procedur rekrutacji;
l) uregulowania dotyczące odpowiedzialności EUWT i jego członków zgodnie z art. 12;
m) odpowiednie ustalenia dotyczące wzajemnego uznawania, w tym w odniesieniu do kontroli finansowej zarządzania środkami publicznymi; oraz
n) procedury przyjmowania statutów i wprowadzania zmian do konwencji, zgodne z obowiązkami określonymi w art. 4 i 5.
3. Informacje, o których mowa w ust. 2 lit. b), nie są jednak wymagane, jeżeli zadania EUWT dotyczą jedynie zarządzania programem współpracy lub jego częścią na mocy rozporządzenia (UE) nr 1299/2013 lub jeżeli EUWT zajmuje się współpracą międzyregionalną lub sieciami międzyregionalnymi.
- tekst sprawozdania wraz z projektem rezolucji ustawodawczej PE (A7-0309/2013)).1. EUWT podlega konwencji zawartej jednogłośnie przez jego członków zgodnie z art. 4.
2. Konwencja określa:
a) nazwę EUWT i jego siedzibę statutową;
b) zasięg terytorium, na którym EUWT może wykonywać swoje zadania;
c) cel i zadania EUWT;
d) okres funkcjonowania EUWT i warunki jego rozwiązania;
e) wykaz członków EUWT;
f) wykaz organów EUWT i ich odnośnych kompetencji;
g) unijne prawo właściwe i krajowe prawo państwa członkowskiego, w którym EUWT ma siedzibę statutową, do celów wykładni i egzekwowania konwencji;
h) właściwe prawo unijne i prawo krajowe państwa członkowskiego, w którym działają organy EUWT;
i) uzgodnienia dotyczące zaangażowania członków z państw trzecich lub z KTZ, w stosownych przypadkach łącznie z określeniem mającego zastosowanie prawa, jeżeli EUWT realizuje zadania w państwach trzecich lub KTZ;
j) właściwe prawo unijne i prawo krajowe bezpośrednio dotyczące działalności EUWT prowadzonej w ramach zadań wyszczególnionych w konwencji;
k) przepisy mające zastosowanie do personelu EUWT, jak również zasady, którym podlegają uregulowania w zakresie zarządzania personelem i procedur rekrutacji;
l) uregulowania dotyczące odpowiedzialności EUWT i jego członków zgodnie z art. 12;
m) odpowiednie ustalenia dotyczące wzajemnego uznawania, w tym w odniesieniu do kontroli finansowej zarządzania środkami publicznymi; oraz
n) procedury przyjmowania statutów i wprowadzania zmian do konwencji, zgodne z obowiązkami określonymi w art. 4 i 5.
3. Informacje, o których mowa w ust. 2 lit. b), nie są jednak wymagane, jeżeli zadania EUWT dotyczą jedynie zarządzania programem współpracy lub jego częścią na mocy rozporządzenia (UE) nr 1299/2013 lub jeżeli EUWT zajmuje się współpracą międzyregionalną lub sieciami międzyregionalnymi.
B. Ubezpieczenia społeczne pracowników zagranicznych zatrudnionych w Polsce
Zatrudnienie pracowników zagranicznych w Polsce wiąże się z następującymi konsekwencjami w sferze zabezpieczeń społecznych.
Zagadnienia dotyczące obszarów zabezpieczenia społecznego wymienione w art. 3 ust. 1 rozp. (WE) nr 883/2004 podlegają przepisom tego rozporządzenia oraz rozporządzenia wykonawczego (rozp. (WE) nr 987/2009). Obydwa weszły w życie dnia 1.5.2010 r. Wynikają z nich następujące skutki.
1. Zasada koordynacji
Podstawową konsekwencją jest to, że obywatele państwa członkowskiego UE mieszkający w innym państwie członkowskim „korzystają z tych samych świadczeń i podlegają tym samym obowiązkom”, co obywatele tego państwa (art. 4 rozp. 883/2004). Przepis ten wyraża więc podstawową zasadę zabezpieczeń społecznych, którą jest niedopuszczalność dyskryminacji obywateli innego państwa członkowskiego z uwagi na ich obywatelstwo. Przez ten pryzmat należy oceniać sytuacje wątpliwe lub nie do końca uregulowane w przepisach obydwu rozporządzeń.
Kolejną zasadą jest, iż ustawodawstwem właściwym dla regulacji statusu ubezpieczeniowego osoby, której dotyczy rozporządzenie nr 883/2004, jest prawo tylko jednego państwa członkowskiego (art. 11 ust. 1 rozp. 883/2004). Dla osoby wykonującej pracę najemną w określonym państwie członkowskim prawem właściwym dla określenia praw i obowiązków z zakresu ubezpieczenia społecznego jest prawo państwa członkowskiego, w którym wykonywana jest praca najemna. Pracą najemną wg omawianego rozporządzenia jest „wszelka praca lub sytuacja równoważna traktowana jako taka do celów stosowania ustawodawstwa w zakresie zabezpieczenia społecznego państwa członkowskiego, w którym taka praca lub sytuacja ma miejsce” (art. 1 lit. a) rozp. 883/2004). Skutkiem tego obywatel innego państwa UE, zatrudniony w EUWT mającym siedzibę w Polsce, podlega co do zasady polskiemu ustawodawstwu socjalnemu. Nie ma natomiast znaczenia w jakim państwie członkowskim znajduje się siedziba zakładu pracy albo miejsce zamieszkania pracownika (U. Buschermöhle, Grenzüberschreitende Beschäftigung in der EU - Koordinierung der Systeme der sozialen Sicherheit ab 1.5.2010, DStR 2010, s. 1845 i nast. (1845)). Podobnie nie ma znaczenia, czy praca najemna jest wykonywana w pełnym czy w ograniczonym wymiarze (U. Buschermöhle, Grenzüberschreitende Beschäftigung..., s. 1845).
2. Pracownik przygraniczny
Szczególne regulacje będą obowiązywać, gdy obcokrajowiec będący pracownikiem EUWT, wykonującym swoje obowiązki w siedzibie EUWT w Polsce, będzie codziennie lub przynajmniej raz w tygodniu powracał do swego miejsca zamieszkania. W tej sytuacji będzie on tzw. pracownikiem przygranicznym w rozumieniu art. 1 lit. f) rozp. 883/2004. Jego samego oraz członków jego rodziny będą obowiązywać następujące reguły.
Podstawową konsekwencją jest to, że obywatele państwa członkowskiego UE mieszkający w innym państwie członkowskim „korzystają z tych samych świadczeń i podlegają tym samym obowiązkom”, co obywatele tego państwa (art. 4 rozp. 883/2004). Przepis ten wyraża więc podstawową zasadę zabezpieczeń społecznych, którą jest niedopuszczalność dyskryminacji obywateli innego państwa członkowskiego z uwagi na ich obywatelstwo. Przez ten pryzmat należy oceniać sytuacje wątpliwe lub nie do końca uregulowane w przepisach obydwu rozporządzeń.
Kolejną zasadą jest, iż ustawodawstwem właściwym dla regulacji statusu ubezpieczeniowego osoby, której dotyczy rozporządzenie nr 883/2004, jest prawo tylko jednego państwa członkowskiego (art. 11 ust. 1 rozp. 883/2004). Dla osoby wykonującej pracę najemną w określonym państwie członkowskim prawem właściwym dla określenia praw i obowiązków z zakresu ubezpieczenia społecznego jest prawo państwa członkowskiego, w którym wykonywana jest praca najemna. Pracą najemną wg omawianego rozporządzenia jest „wszelka praca lub sytuacja równoważna traktowana jako taka do celów stosowania ustawodawstwa w zakresie zabezpieczenia społecznego państwa członkowskiego, w którym taka praca lub sytuacja ma miejsce” (art. 1 lit. a) rozp. 883/2004). Skutkiem tego obywatel innego państwa UE, zatrudniony w EUWT mającym siedzibę w Polsce, podlega co do zasady polskiemu ustawodawstwu socjalnemu. Nie ma natomiast znaczenia w jakim państwie członkowskim znajduje się siedziba zakładu pracy albo miejsce zamieszkania pracownika (U. Buschermöhle, Grenzüberschreitende Beschäftigung in der EU - Koordinierung der Systeme der sozialen Sicherheit ab 1.5.2010, DStR 2010, s. 1845 i nast. (1845)). Podobnie nie ma znaczenia, czy praca najemna jest wykonywana w pełnym czy w ograniczonym wymiarze (U. Buschermöhle, Grenzüberschreitende Beschäftigung..., s. 1845).
Szczególne regulacje będą obowiązywać, gdy obcokrajowiec będący pracownikiem EUWT, wykonującym swoje obowiązki w siedzibie EUWT w Polsce, będzie codziennie lub przynajmniej raz w tygodniu powracał do swego miejsca zamieszkania. W tej sytuacji będzie on tzw. pracownikiem przygranicznym w rozumieniu art. 1 lit. f) rozp. 883/2004. Jego samego oraz członków jego rodziny będą obowiązywać następujące reguły.
a. świadczenia z tytułu choroby, macierzyństwa i równoważnych świadczeń dla ojca
Brak jest definicji tych świadczeń w rozporządzeniu. Zgodnie z nakazem autonomicznej wykładni przepisów prawa unijnego, należy ustalić ich treść w oderwaniu od regulacji krajowych. Stąd świadczeniami z tytułu choroby będą świadczenia związane z opieką zdrowotną. Natomiast świadczeniami z tytułu macierzyństwa i równoważnymi świadczeniami dla ojca są te świadczenia o charakterze rzeczowym, które przysługują matce i ojcu dziecka w razie urodzenia się dziecka.
W zakresie świadczeń z tytułu choroby, macierzyństwa i równoważnych świadczeń dla ojca pracownik transgraniczny i członkowie jego rodziny otrzymują w miejscu zamieszkania takie same świadczenia rzeczowe, jak gdyby byli ubezpieczeni na mocy ustawodawstwa miejsca zamieszkania (art. 17 rozp. 883/2004). Natomiast w kraju członkowskim, którego ustawodawstwu faktycznie podlegają, pracownik przygraniczny i członkowie jego rodziny mają prawo do takich samych świadczeń rzeczowych jak osoby w nim zamieszkujące, lecz tylko w czasie pobytu w państwie właściwym (art. 18 ust. 1 rozp. 883/2004). Pobytem jest wyłącznie pobyt czasowy, a więc ograniczony w czasie (art. 1 lit. k) rozp. 883/2004).
W tej konstelacji zagranicznemu pracownikowi przygranicznemu EUWT z siedzibą w Polsce przysługiwać będą świadczenia rzeczowe takie same, jak wszystkim osobom mieszkającym za granicą. Natomiast w razie pobytu pracownika i/lub członka jego rodziny w Polsce będą mieli prawo do uzyskania świadczeń według polskiego prawa socjalnego. Świadczeniami tymi są świadczenia określone w ustawie z dnia 25 czerwca 1999 r. o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa (tj. Dz.U. z 2010 r. nr 77 poz. 512 z póżn. zm.).
Brak jest definicji tych świadczeń w rozporządzeniu. Zgodnie z nakazem autonomicznej wykładni przepisów prawa unijnego, należy ustalić ich treść w oderwaniu od regulacji krajowych. Stąd świadczeniami z tytułu choroby będą świadczenia związane z opieką zdrowotną. Natomiast świadczeniami z tytułu macierzyństwa i równoważnymi świadczeniami dla ojca są te świadczenia o charakterze rzeczowym, które przysługują matce i ojcu dziecka w razie urodzenia się dziecka.
W zakresie świadczeń z tytułu choroby, macierzyństwa i równoważnych świadczeń dla ojca pracownik transgraniczny i członkowie jego rodziny otrzymują w miejscu zamieszkania takie same świadczenia rzeczowe, jak gdyby byli ubezpieczeni na mocy ustawodawstwa miejsca zamieszkania (art. 17 rozp. 883/2004). Natomiast w kraju członkowskim, którego ustawodawstwu faktycznie podlegają, pracownik przygraniczny i członkowie jego rodziny mają prawo do takich samych świadczeń rzeczowych jak osoby w nim zamieszkujące, lecz tylko w czasie pobytu w państwie właściwym (art. 18 ust. 1 rozp. 883/2004). Pobytem jest wyłącznie pobyt czasowy, a więc ograniczony w czasie (art. 1 lit. k) rozp. 883/2004).
W tej konstelacji zagranicznemu pracownikowi przygranicznemu EUWT z siedzibą w Polsce przysługiwać będą świadczenia rzeczowe takie same, jak wszystkim osobom mieszkającym za granicą. Natomiast w razie pobytu pracownika i/lub członka jego rodziny w Polsce będą mieli prawo do uzyskania świadczeń według polskiego prawa socjalnego. Świadczeniami tymi są świadczenia określone w ustawie z dnia 25 czerwca 1999 r. o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa (tj. Dz.U. z 2010 r. nr 77 poz. 512 z póżn. zm.).
b. świadczenia z tytułu wypadku przy pracy i choroby zawodowej
Opisane powyżej zasady dotyczą generalnie również udzielania świadczeń z tytułu wypadku przy pracy oraz świadczeń z tytułu choroby zawodowej (art. 36 rozp. 883/2004). Są to wszelkiego rodzaju świadczenia udzielane pracownikowi w związku z nagłym zdarzeniem mającym miejsce w związku z wykonywaniem obowiązków pracownika najemnego i mającym wpływ na zdrowie pracownika (wypadek przy pracy) albo długotrwałe skutki zdrowotne wykonywania określonej pracy (choroba zawodowa). Rodzaje świadczeń przysługujących w tym sytuacjach określa prawo właściwe.
W związku z tym zagraniczny pracownik zatrudniony w siedzibie EUWT w Polsce ulegający wypadkowi przy pracy będzie miał prawo do takich samych świadczeń jak pracownicy najemni mieszkający i zatrudnieni za granicą, a w razie pobytu czasowego w Polsce, również prawo do świadczeń przysługujących pracownikom mieszkającym i pracującym w Polsce. Świadczenia te określa ustawa z dnia 30 października 2002 r. o ubezpieczeniu społecznym z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych (tj. Dz.U. 2009 nr 167 poz. 1322 z późn. zm.).
Opisane powyżej zasady dotyczą generalnie również udzielania świadczeń z tytułu wypadku przy pracy oraz świadczeń z tytułu choroby zawodowej (art. 36 rozp. 883/2004). Są to wszelkiego rodzaju świadczenia udzielane pracownikowi w związku z nagłym zdarzeniem mającym miejsce w związku z wykonywaniem obowiązków pracownika najemnego i mającym wpływ na zdrowie pracownika (wypadek przy pracy) albo długotrwałe skutki zdrowotne wykonywania określonej pracy (choroba zawodowa). Rodzaje świadczeń przysługujących w tym sytuacjach określa prawo właściwe.
W związku z tym zagraniczny pracownik zatrudniony w siedzibie EUWT w Polsce ulegający wypadkowi przy pracy będzie miał prawo do takich samych świadczeń jak pracownicy najemni mieszkający i zatrudnieni za granicą, a w razie pobytu czasowego w Polsce, również prawo do świadczeń przysługujących pracownikom mieszkającym i pracującym w Polsce. Świadczenia te określa ustawa z dnia 30 października 2002 r. o ubezpieczeniu społecznym z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych (tj. Dz.U. 2009 nr 167 poz. 1322 z późn. zm.).
c. świadczenia z tytułu śmierci
Rodzinie przygranicznego pracownika najemnego, zatrudnionego w Polsce, który umrze poza terytorium Polski, przysługują takie uprawnienia, jak gdyby zmarł na terytorium Polski (art. 42 ust. 1 rozp. 883/2004). Takie same uprawnienia ma rodzina pracownika, gdy jego zgon nastąpi w Polsce (art. 42 ust. 2 rozp. 883/2004). Świadczenia z tytułu śmierci ubezpieczonego są według wymienione w ustawie z dnia 30 października 2002 r. o ubezpieczeniu społecznym z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych (tj. Dz.U. 2009 nr 167 poz. 1322 z późn. zm.).
Rodzinie przygranicznego pracownika najemnego, zatrudnionego w Polsce, który umrze poza terytorium Polski, przysługują takie uprawnienia, jak gdyby zmarł na terytorium Polski (art. 42 ust. 1 rozp. 883/2004). Takie same uprawnienia ma rodzina pracownika, gdy jego zgon nastąpi w Polsce (art. 42 ust. 2 rozp. 883/2004). Świadczenia z tytułu śmierci ubezpieczonego są według wymienione w ustawie z dnia 30 października 2002 r. o ubezpieczeniu społecznym z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych (tj. Dz.U. 2009 nr 167 poz. 1322 z późn. zm.).
d. świadczenia z tytułu inwalidztwa
Udzielenie świadczeń z tytułu inwalidztwa odbywa się według zasad art. 44 rozp. 883/2004. W tym zakresie dokonuje się rozróżnienia pomiędzy ustawodawstwami, w których kwota świadczeń zależy od długości okresów ubezpieczenia lub zamieszkania ("ustawodawstwo typu A") oraz innymi ustawodawstwami ("ustawodawstwo typu B"). Polska nie jest wymieniona w załączniku nr VI do rozp. 883/2004.
Udzielenie świadczeń z tytułu inwalidztwa odbywa się według zasad art. 44 rozp. 883/2004. W tym zakresie dokonuje się rozróżnienia pomiędzy ustawodawstwami, w których kwota świadczeń zależy od długości okresów ubezpieczenia lub zamieszkania ("ustawodawstwo typu A") oraz innymi ustawodawstwami ("ustawodawstwo typu B"). Polska nie jest wymieniona w załączniku nr VI do rozp. 883/2004.
e. świadczenia emerytalne i z tytułu renty rodzinnej
Uprawnienie do świadczeń określa prawo właściwe w momencie złożenia podania o przyznanie świadczenia (art. 50 rozp. 883/2004). Wyliczenie wysokości świadczeń następuje według zasad przewidzianych w art. 52 rozp. 883/2004. Możliwe są tutaj dwie drogi:
Uprawnienie do świadczeń określa prawo właściwe w momencie złożenia podania o przyznanie świadczenia (art. 50 rozp. 883/2004). Wyliczenie wysokości świadczeń następuje według zasad przewidzianych w art. 52 rozp. 883/2004. Możliwe są tutaj dwie drogi:
- świadczenie niezależne (gdy uprawnienia do świadczeń zostały nabyte wyłącznie wg prawa właściwego) albo
- świadczenie proporcjonalne (dodatkowo uwzględnia się art. 56 rozp. 883/2004).
f. świadczenia z tytułu bezrobocia
Zasady ustalenia prawa do świadczeń z tytułu bezrobocia (zasiłki dla bezrobotnych) wyznacza art. 61 rozp. 883/2004. Bierze się przy tym pod uwagę okresy ubezpieczenia (zatrudnienia lub pracy na własny rachunek) ukończone w innych państwach tak, jak gdyby były ukończone w państwie właściwym, chyba że spełnione są okoliczności, o których mowa jest w art. 61 ust. 1 zd. rozp. 883/2004). Wysokość świadczeń ustala się także wg zasad prawa właściwego (art. 62 rozp. 883/2004). Jeżeli bezrobotny zamieszkiwał w czasie wykonywania zatrudnienia w innym państwie niż państwo właściwe, korzysta ze świadczeń i podlega obowiązkom prawa państwa właściwego. Jest więc traktowany tak, jakby zamieszkiwał na obszarze państwa właściwego (państwa, w którym wykonywano pracę najemną lub na własny rachunek, zob. art. 65 rozp. 883/2004).
Zasady ustalenia prawa do świadczeń z tytułu bezrobocia (zasiłki dla bezrobotnych) wyznacza art. 61 rozp. 883/2004. Bierze się przy tym pod uwagę okresy ubezpieczenia (zatrudnienia lub pracy na własny rachunek) ukończone w innych państwach tak, jak gdyby były ukończone w państwie właściwym, chyba że spełnione są okoliczności, o których mowa jest w art. 61 ust. 1 zd. rozp. 883/2004). Wysokość świadczeń ustala się także wg zasad prawa właściwego (art. 62 rozp. 883/2004). Jeżeli bezrobotny zamieszkiwał w czasie wykonywania zatrudnienia w innym państwie niż państwo właściwe, korzysta ze świadczeń i podlega obowiązkom prawa państwa właściwego. Jest więc traktowany tak, jakby zamieszkiwał na obszarze państwa właściwego (państwa, w którym wykonywano pracę najemną lub na własny rachunek, zob. art. 65 rozp. 883/2004).
h. świadczenia rodzinne
Swiadczenia rodzinne również nabywa się w państwie wykonywania pracy najemnej lub na własny rachunek (art. 67 rozp. 883/2004). W tej sytuacji świadczenia dla członków rodziny są wypłacane tak, jak gdyby członkowie ci zamieszkiwali w Państwie właściwym. Zasady pierwszeństwa świadczeń wyznacza art. 68 rozp. 883/2004.
Swiadczenia rodzinne również nabywa się w państwie wykonywania pracy najemnej lub na własny rachunek (art. 67 rozp. 883/2004). W tej sytuacji świadczenia dla członków rodziny są wypłacane tak, jak gdyby członkowie ci zamieszkiwali w Państwie właściwym. Zasady pierwszeństwa świadczeń wyznacza art. 68 rozp. 883/2004.
C. Konsekwencje podatkowo-prawne dla pracowników zatrudnionych przez EUWT
Konsekwencje te regulują umowy między Rzecząpospolitą Polską a odpowiednim państwem w sprawie unikania podwójnego opodatkowania i zapobiegania uchylaniu się od opodatkowania w zakresie podatków od dochodu
Unikanie podwójnego opodatkowania następuje wg zasad popisanych w art. 21 Umowy. (por Interpretacja podatkowa nr IPPB2/415-543/13-2/EL)
Z powyższego tej wynikają następujące konsekwencje:
1. Dochody z pracy najemnej
Wynagrodzenia, pensje oraz inne podobne świadczenia uzyskane przez pracowników Ugrupowania mogą być opodatkowane w Polsce, jeżeli praca będzie wykonywana w siedzibie Ugrupowania (art. 14 ust. 1 Umowy).
Natomiast obligatoryjne będzie opodatkowanie wynagrodzenia za pracę najemną wykonywaną w Polsce, jeżeli
Wynagrodzenia, pensje oraz inne podobne świadczenia uzyskane przez pracowników Ugrupowania mogą być opodatkowane w Polsce, jeżeli praca będzie wykonywana w siedzibie Ugrupowania (art. 14 ust. 1 Umowy).
Natomiast obligatoryjne będzie opodatkowanie wynagrodzenia za pracę najemną wykonywaną w Polsce, jeżeli
- pracownik ma miejsce zamieszkania za granicą,
- odbiorca wynagrodzenia przebywa w drugim Państwie przez okres lub okresy nieprzekraczające łącznie 183 dni w każdym dwunastomiesięcznym okresie rozpoczynającym się lub kończącym w danym roku podatkowym, i
- wynagrodzenie jest wypłacane przez pracodawcę lub w imieniu pracodawcy, który nie ma miejsca zamieszkania ani siedziby w drugim Państwie, i
- wynagrodzenie nie jest ponoszone przez zakład, który pracodawca posiada w drugim Państwie.
2. Wynagrodzenia dyrektorów
Z art. 15 umowy wynika, że wynagrodzenia dyrektorów oraz inne podobne wynagrodzenia uzyskane przez osobę mającą miejsce zamieszkania w Umawiającym się Państwie z tytułu jej członkostwa w zarządzie, radzie nadzorczej lub innym podobnym organie spółki mającej siedzibę w drugim Umawiającym się Państwie, mogą być opodatkowane w państwie, w którym spółka ma siedzibę. Wydaje się, iż z uwagi na szerokie rozumienie pojęcia "spółka" (art. 3 ust. 1 lit. e) Umowy), wedle którego spółką jest każda osoba prawna oraz każdy podmiot, który jest traktowany jak osoba prawna dla celów podatkowych, także pracownicy organów EUWT będą podlegało tej regulacji.
Skutkiem tego wynagrodzenie osób będących członkami organów Ugrupowania z siedzibą w Polsce (dyrektor i inni), może podlegać opodatkowaniu podatkiem od dochodów osób fizycznych wg prawa polskiego, nawet jeżeli osoby te mają miejsce zamieszkania za granicą.
Z art. 15 umowy wynika, że wynagrodzenia dyrektorów oraz inne podobne wynagrodzenia uzyskane przez osobę mającą miejsce zamieszkania w Umawiającym się Państwie z tytułu jej członkostwa w zarządzie, radzie nadzorczej lub innym podobnym organie spółki mającej siedzibę w drugim Umawiającym się Państwie, mogą być opodatkowane w państwie, w którym spółka ma siedzibę. Wydaje się, iż z uwagi na szerokie rozumienie pojęcia "spółka" (art. 3 ust. 1 lit. e) Umowy), wedle którego spółką jest każda osoba prawna oraz każdy podmiot, który jest traktowany jak osoba prawna dla celów podatkowych, także pracownicy organów EUWT będą podlegało tej regulacji.
Skutkiem tego wynagrodzenie osób będących członkami organów Ugrupowania z siedzibą w Polsce (dyrektor i inni), może podlegać opodatkowaniu podatkiem od dochodów osób fizycznych wg prawa polskiego, nawet jeżeli osoby te mają miejsce zamieszkania za granicą.
3. Wykonywanie funkcji publicznych
W kontekście EUWT w rachubę wchodzi jeszcze wykonywanie funkcji publicznych na rzecz jednego z państw, jego jednostki terytorialnej lub organu władzy lokalnej. W takim razie zastosowanie znajdzie art. 18 Umowy. Wyjaśnienia wymaga pojęcie wykonywania funkcji publicznych na rzecz jednego z państw, jego jednostki terytorialnej lub organu władzy lokalnej. Z art. 18 Umowy wynika ogólnie, że wykonywanie funkcji publicznych oznacza świadczenie usług na rzecz tego państwa, jego jednostki terytorialnej lub organu władzy lokalnej.
Z uwagi na stosowanie w tym zakresie tzw. Modelowej Konwencji OECD można odwołać się do komentarzy dot. tego wzorca (Zasiewska/Oktawiec/Chorązka, Umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania, 2011, Komentarz, s. 416 i nast.; Waldhoff w: Vogel/Lehner, Doppelbesteuerungsabkommen, 2008, OECD-MA Artikel 19. Öffentlicher Dienst).
W kontekście EUWT w rachubę wchodzi jeszcze wykonywanie funkcji publicznych na rzecz jednego z państw, jego jednostki terytorialnej lub organu władzy lokalnej. W takim razie zastosowanie znajdzie art. 18 Umowy. Wyjaśnienia wymaga pojęcie wykonywania funkcji publicznych na rzecz jednego z państw, jego jednostki terytorialnej lub organu władzy lokalnej. Z art. 18 Umowy wynika ogólnie, że wykonywanie funkcji publicznych oznacza świadczenie usług na rzecz tego państwa, jego jednostki terytorialnej lub organu władzy lokalnej.
Z uwagi na stosowanie w tym zakresie tzw. Modelowej Konwencji OECD można odwołać się do komentarzy dot. tego wzorca (Zasiewska/Oktawiec/Chorązka, Umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania, 2011, Komentarz, s. 416 i nast.; Waldhoff w: Vogel/Lehner, Doppelbesteuerungsabkommen, 2008, OECD-MA Artikel 19. Öffentlicher Dienst).
D. Status pracowników EUWT jako pracowników samorządowych
Pracownicy zatrudnieni w podmiotach samorządowych wymienionych w art. 2 UPracSamorz
art. 2 UPracSamorz
Przepisy ustawy stosuje się do pracowników samorządowych zatrudnionych w:
1) urzędach marszałkowskich oraz wojewódzkich samorządowych jednostkach organizacyjnych;
2) starostwach powiatowych oraz powiatowych jednostkach organizacyjnych;
3) urzędach gmin, jednostkach pomocniczych gmin, gminnych jednostkach budżetowych i samorządowych zakładach budżetowych;
4) biurach (ich odpowiednikach) związków jednostek samorządu terytorialnego oraz samorządowych zakładów budżetowych utworzonych przez te związki;
5) biurach (ich odpowiednikach) jednostek administracyjnych jednostek samorządu terytorialnego.
są tzw. pracownikami samorządowymi, chyba że ich status prawny określają odrębne przepisy (art. 3 UPracSamorzPrzepisy ustawy stosuje się do pracowników samorządowych zatrudnionych w:
1) urzędach marszałkowskich oraz wojewódzkich samorządowych jednostkach organizacyjnych;
2) starostwach powiatowych oraz powiatowych jednostkach organizacyjnych;
3) urzędach gmin, jednostkach pomocniczych gmin, gminnych jednostkach budżetowych i samorządowych zakładach budżetowych;
4) biurach (ich odpowiednikach) związków jednostek samorządu terytorialnego oraz samorządowych zakładów budżetowych utworzonych przez te związki;
5) biurach (ich odpowiednikach) jednostek administracyjnych jednostek samorządu terytorialnego.
art. 3 UPracSamorz
Przepisów ustawy nie stosuje się do pracowników zatrudnionych w jednostkach wymienionych w art. 2, których status prawny określają odrębne przepisy.
). W razie uznania pracowników EUWT za pracowników samorządowych, należałoby wobec nich stosować szczególne regulacje wynikające z UPracSamorz i dot. nawiązania stosunku pracy, uprawnień oraz obowiązków pracownika. Przepisów ustawy nie stosuje się do pracowników zatrudnionych w jednostkach wymienionych w art. 2, których status prawny określają odrębne przepisy.
EUWT nie są w tym katalogu wymienione. Nie znajdują się w tym przepisie także stowarzyszenia, o których przepisy stosuje się odpowiednio do EUWT (art. 3 UEUWT
art. 3 UEUWT
W sprawach nieuregulowanych w rozporządzeniu 1082/2006 oraz w ustawie do ugrupowania stosuje się odpowiednio przepisy o stowarzyszeniach.
). W sprawach nieuregulowanych w rozporządzeniu 1082/2006 oraz w ustawie do ugrupowania stosuje się odpowiednio przepisy o stowarzyszeniach.
Pojęcie wojewódzkich samorządowych jednostek organizacyjnych należy rozumieć wąsko (A. Rzetecka-Gil, Ustawa o pracownikach samorządowych. Komentarz, Warszawa 2009, s. 19). Oznacza to, że nie są objęcie zakresem zastosowania ustawy pracownicy zatrudnieni w wojewódzkich (i powiatowych) osobach prawnych.
EUWT nie można uznać także ani za (samorządowy) zakład budżetowy ani za (samorządową) jednostkę budżetową. Obie postaci nie posiadają w prawie polskim osobowości prawnej, co w świetle art. 1 ust. 4 RozpWEEUWT
art. 1 RozpWEEUWT
1. Europejskie ugrupowanie współpracy terytorialnej (zwane dalej "EUWT") może zostać utworzone na terytorium Unii na warunkach przewidzianych w niniejszym rozporządzeniu i z zastrzeżeniem określonych w nim przepisów.
2. Celem EUWT jest ułatwianie i wspieranie w szczególności współpracy terytorialnej, w tym co najmniej jednego z jej komponentów: współpracy transgranicznej, transnarodowej lub międzyregionalnej, między jego członkami określonymi w art. 3 ust. 1, z myślą o wzmocnieniu spójności gospodarczej, społecznej i terytorialnej Unii.
3. EUWT posiada osobowość prawną.
4. W każdym z państw członkowskich EUWT posiada zdolność prawną i zdolność do czynności prawnych o najszerszym zakresie przyznawanym osobom prawnym na mocy prawa krajowego tego państwa członkowskiego. Może ono, w szczególności, nabywać lub zbywać mienie ruchome i nieruchome oraz zatrudniać pracowników i występować jako strona w postępowaniu sądowym.
5. Siedziba statutowa EUWT znajduje się w państwie członkowskim, którego prawu podlega przynajmniej jeden z jego członków.
wyklucza EUWT z grona tego typu form pracodawców samorządowych.1. Europejskie ugrupowanie współpracy terytorialnej (zwane dalej "EUWT") może zostać utworzone na terytorium Unii na warunkach przewidzianych w niniejszym rozporządzeniu i z zastrzeżeniem określonych w nim przepisów.
2. Celem EUWT jest ułatwianie i wspieranie w szczególności współpracy terytorialnej, w tym co najmniej jednego z jej komponentów: współpracy transgranicznej, transnarodowej lub międzyregionalnej, między jego członkami określonymi w art. 3 ust. 1, z myślą o wzmocnieniu spójności gospodarczej, społecznej i terytorialnej Unii.
3. EUWT posiada osobowość prawną.
4. W każdym z państw członkowskich EUWT posiada zdolność prawną i zdolność do czynności prawnych o najszerszym zakresie przyznawanym osobom prawnym na mocy prawa krajowego tego państwa członkowskiego. Może ono, w szczególności, nabywać lub zbywać mienie ruchome i nieruchome oraz zatrudniać pracowników i występować jako strona w postępowaniu sądowym.
5. Siedziba statutowa EUWT znajduje się w państwie członkowskim, którego prawu podlega przynajmniej jeden z jego członków.
Związkami jednostek samorządu terytorialnego są związki międzygminne w rozumieniu USamorzGm oraz powiatowe w ujęciu USamorzPowiat. EUWT są odrębnymi od związków formami współpracy między jednostkami. samorządowymi z różnych krajów.
Natomiast jednostkami administracyjnymi jednostek samorządu terytorialnego (art. 2 pkt 5 UPracSamorz
art. 2 UPracSamorz
Przepisy ustawy stosuje się do pracowników samorządowych zatrudnionych w:
1) urzędach marszałkowskich oraz wojewódzkich samorządowych jednostkach organizacyjnych;
2) starostwach powiatowych oraz powiatowych jednostkach organizacyjnych;
3) urzędach gmin, jednostkach pomocniczych gmin, gminnych jednostkach budżetowych i samorządowych zakładach budżetowych;
4) biurach (ich odpowiednikach) związków jednostek samorządu terytorialnego oraz samorządowych zakładów budżetowych utworzonych przez te związki;
5) biurach (ich odpowiednikach) jednostek administracyjnych jednostek samorządu terytorialnego.
) są inne niż wymienione w art. 2 pkt 1 - 4 UPracSamorzPrzepisy ustawy stosuje się do pracowników samorządowych zatrudnionych w:
1) urzędach marszałkowskich oraz wojewódzkich samorządowych jednostkach organizacyjnych;
2) starostwach powiatowych oraz powiatowych jednostkach organizacyjnych;
3) urzędach gmin, jednostkach pomocniczych gmin, gminnych jednostkach budżetowych i samorządowych zakładach budżetowych;
4) biurach (ich odpowiednikach) związków jednostek samorządu terytorialnego oraz samorządowych zakładów budżetowych utworzonych przez te związki;
5) biurach (ich odpowiednikach) jednostek administracyjnych jednostek samorządu terytorialnego.
art. 2 UPracSamorz
Przepisy ustawy stosuje się do pracowników samorządowych zatrudnionych w:
1) urzędach marszałkowskich oraz wojewódzkich samorządowych jednostkach organizacyjnych;
2) starostwach powiatowych oraz powiatowych jednostkach organizacyjnych;
3) urzędach gmin, jednostkach pomocniczych gmin, gminnych jednostkach budżetowych i samorządowych zakładach budżetowych;
4) biurach (ich odpowiednikach) związków jednostek samorządu terytorialnego oraz samorządowych zakładów budżetowych utworzonych przez te związki;
5) biurach (ich odpowiednikach) jednostek administracyjnych jednostek samorządu terytorialnego.
struktury samorządowe, które są powołane w celu wykonywania zadań w zakresie administracji publicznej i które pozostają w ścisłym związku z funkcjonowaniem aparatów pomocniczych (por. A. Rzetecka-Gil, Ustawa o pracownikach samorządowych. Komentarz, Warszawa 2009, s. 18).Przepisy ustawy stosuje się do pracowników samorządowych zatrudnionych w:
1) urzędach marszałkowskich oraz wojewódzkich samorządowych jednostkach organizacyjnych;
2) starostwach powiatowych oraz powiatowych jednostkach organizacyjnych;
3) urzędach gmin, jednostkach pomocniczych gmin, gminnych jednostkach budżetowych i samorządowych zakładach budżetowych;
4) biurach (ich odpowiednikach) związków jednostek samorządu terytorialnego oraz samorządowych zakładów budżetowych utworzonych przez te związki;
5) biurach (ich odpowiednikach) jednostek administracyjnych jednostek samorządu terytorialnego.
Ani polscy ani pochodzący z zagranicy pracownicy EUWT nie są więc pracownikami samorządowymi w rozumieniu ustawy z dnia 21 listopada 2008 r. o pracownikach samorządowych (Dz.U. z 2008 nr 223, poz. 1458 z późn. zm. - UPracSamorz).
E. Ograniczenie wynagrodzenia członków niektórych organów EUWT tzw. ustawą kominową
W Polsce wynagrodzenia osób kierujących niektórymi publicznymi osobami prawnymi zostały ograniczone tzw. ustawą kominową (ustawę z dnia 3 marca 2000 r. o wynagradzaniu osób kierujących niektórymi podmiotami prawnymi (Dz.U. z 2000 roku, Nr 26, poz. 306 z późn. zm. - UWynagrOsKierPodmiotPr) stosuje się m.in. do samorządowych jednostek organizacyjnych posiadających osobowość prawną, które nie są jednocześnie spółkami handlowymi (art. 1 pkt 5 UWynagrOsKierPodmiotPr
art. 1 UWynagrOsKierPodmiotPr
Ustawa ma zastosowanie do:
1) przedsiębiorstw państwowych,
2) państwowych jednostek organizacyjnych posiadających osobowość prawną, które nie są jednocześnie podmiotami, o których mowa w pkt 8 i 9, oraz nie są szkołami wyższymi,
3) samorządowych jednostek organizacyjnych posiadających osobowość prawną, które nie są jednocześnie podmiotami, o których mowa w pkt 4, 6 i 7,
4) jednoosobowych spółek prawa handlowego utworzonych przez Skarb Państwa lub jednostki samorządu terytorialnego,
5) spółek prawa handlowego, w których udział Skarbu Państwa przekracza 50% kapitału zakładowego lub 50% liczby akcji,
6) spółek prawa handlowego, w których udział jednostek samorządu terytorialnego przekracza 50% kapitału zakładowego lub 50% liczby akcji,
7) spółek prawa handlowego, w których udział spółek, o których mowa w pkt 4-6, przekracza 50% kapitału zakładowego lub 50% liczby akcji,
8) agencji państwowych, bez względu na ich formę organizacyjno-prawną, w tym agencji wykonawczych w rozumieniu ustawy z dnia 27 sierpnia 2009 r. o finansach publicznych (Dz. U. Nr 157, poz. 1240),
9) jednostek badawczo-rozwojowych lub podmiotów, do których stosuje się odpowiednio przepisy o jednostkach badawczo-rozwojowych,
10) fundacji, w których dotacja ze środków publicznych przekracza 25% rocznych przychodów albo w których mienie pochodzące ze środków publicznych przekracza 25% majątku fundacji na koniec roku kalendarzowego i jego wartość przekracza 10% przychodów tej fundacji,
11) (uchylony),
12) państwowych jednostek budżetowych, z wyjątkiem organów administracji publicznej i organów wymiaru sprawiedliwości oraz podmiotów, których kierownicy podlegają przepisom ustawy z dnia 31 lipca 1981 r. o wynagrodzeniu osób zajmujących kierownicze stanowiska państwowe (Dz. U. Nr 20, poz. 101, z późn. zm.),
13) (uchylony),
14) (uchylony),
15) (uchylony),
16) samodzielnych publicznych zakładów opieki zdrowotnej.
). Dotyczy ona zarówno dyrektora, jak i dyrektora, głównego księgowego oraz członków organów nadzorczych jednostek organizacyjnych, w szczególności rad nadzorczych i komisji rewizyjnych (art. 2 UWynagrOsKierPodmiotPrUstawa ma zastosowanie do:
1) przedsiębiorstw państwowych,
2) państwowych jednostek organizacyjnych posiadających osobowość prawną, które nie są jednocześnie podmiotami, o których mowa w pkt 8 i 9, oraz nie są szkołami wyższymi,
3) samorządowych jednostek organizacyjnych posiadających osobowość prawną, które nie są jednocześnie podmiotami, o których mowa w pkt 4, 6 i 7,
4) jednoosobowych spółek prawa handlowego utworzonych przez Skarb Państwa lub jednostki samorządu terytorialnego,
5) spółek prawa handlowego, w których udział Skarbu Państwa przekracza 50% kapitału zakładowego lub 50% liczby akcji,
6) spółek prawa handlowego, w których udział jednostek samorządu terytorialnego przekracza 50% kapitału zakładowego lub 50% liczby akcji,
7) spółek prawa handlowego, w których udział spółek, o których mowa w pkt 4-6, przekracza 50% kapitału zakładowego lub 50% liczby akcji,
8) agencji państwowych, bez względu na ich formę organizacyjno-prawną, w tym agencji wykonawczych w rozumieniu ustawy z dnia 27 sierpnia 2009 r. o finansach publicznych (Dz. U. Nr 157, poz. 1240),
9) jednostek badawczo-rozwojowych lub podmiotów, do których stosuje się odpowiednio przepisy o jednostkach badawczo-rozwojowych,
10) fundacji, w których dotacja ze środków publicznych przekracza 25% rocznych przychodów albo w których mienie pochodzące ze środków publicznych przekracza 25% majątku fundacji na koniec roku kalendarzowego i jego wartość przekracza 10% przychodów tej fundacji,
11) (uchylony),
12) państwowych jednostek budżetowych, z wyjątkiem organów administracji publicznej i organów wymiaru sprawiedliwości oraz podmiotów, których kierownicy podlegają przepisom ustawy z dnia 31 lipca 1981 r. o wynagrodzeniu osób zajmujących kierownicze stanowiska państwowe (Dz. U. Nr 20, poz. 101, z późn. zm.),
13) (uchylony),
14) (uchylony),
15) (uchylony),
16) samodzielnych publicznych zakładów opieki zdrowotnej.
art. 2 UWynagrOsKierPodmiotPr
Ustawa ma zastosowanie do:
1) kierowników jednostek organizacyjnych wymienionych w art. 1 pkt 1-10 i 12, a w szczególności dyrektorów, prezesów, tymczasowych kierowników, zarządców komisarycznych i osób zarządzających na podstawie umów cywilnoprawnych,
2) zastępców kierowników jednostek organizacyjnych wymienionych w art. 1 pkt 1-10 i 12, a w szczególności zastępców dyrektorów i wiceprezesów,
3) członków organów zarządzających jednostek organizacyjnych, o których mowa w art. 1 pkt 1-10 i 12, a w szczególności członków zarządów,
4) głównych księgowych jednostek organizacyjnych wymienionych w art. 1 pkt 1-10 i 12,
5) likwidatorów jednostek organizacyjnych wymienionych w art. 1,
6) (uchylony),
7) członków organów nadzorczych jednostek organizacyjnych wymienionych w art. 1 pkt 2-8, a w szczególności rad nadzorczych i komisji rewizyjnych,
8) (uchylony),
9) (uchylony),
10) kierowników samodzielnych publicznych zakładów opieki zdrowotnej.
).Ustawa ma zastosowanie do:
1) kierowników jednostek organizacyjnych wymienionych w art. 1 pkt 1-10 i 12, a w szczególności dyrektorów, prezesów, tymczasowych kierowników, zarządców komisarycznych i osób zarządzających na podstawie umów cywilnoprawnych,
2) zastępców kierowników jednostek organizacyjnych wymienionych w art. 1 pkt 1-10 i 12, a w szczególności zastępców dyrektorów i wiceprezesów,
3) członków organów zarządzających jednostek organizacyjnych, o których mowa w art. 1 pkt 1-10 i 12, a w szczególności członków zarządów,
4) głównych księgowych jednostek organizacyjnych wymienionych w art. 1 pkt 1-10 i 12,
5) likwidatorów jednostek organizacyjnych wymienionych w art. 1,
6) (uchylony),
7) członków organów nadzorczych jednostek organizacyjnych wymienionych w art. 1 pkt 2-8, a w szczególności rad nadzorczych i komisji rewizyjnych,
8) (uchylony),
9) (uchylony),
10) kierowników samodzielnych publicznych zakładów opieki zdrowotnej.
Skutkiem zastosowania tej ustawy byłoby ograniczenie wynagrodzenia wymienionych osób wg reguł przewidzianych w art. 5 UWynagrOsKierPodmiotPr
art. 5 UWynagrOsKierPodmiotPr
1. Osobom, o których mowa w art. 2, niezależnie od podstawy nawiązania stosunku pracy lub rodzaju umowy cywilnoprawnej stanowiącej podstawę zatrudnienia przysługuje, z zastrzeżeniem ust. 2 i 3, wyłącznie wynagrodzenie miesięczne.
2. Osobom, o których mowa w art. 2 pkt 1-4, mogą być przyznane świadczenia dodatkowe.
3. Osobom, o których mowa w art. 2 pkt 1-4 i pkt 10, może być przyznana nagroda roczna.
4. Ilekroć w ustawie jest mowa o zatrudnieniu, rozumie się przez to świadczenie pracy lub usług związanych z zarządzaniem na rzecz podmiotu, niezależnie od podstawy nawiązania stosunku pracy lub rodzaju i treści umowy cywilnoprawnej zawartej z osobą, o której mowa w art. 2.
.1. Osobom, o których mowa w art. 2, niezależnie od podstawy nawiązania stosunku pracy lub rodzaju umowy cywilnoprawnej stanowiącej podstawę zatrudnienia przysługuje, z zastrzeżeniem ust. 2 i 3, wyłącznie wynagrodzenie miesięczne.
2. Osobom, o których mowa w art. 2 pkt 1-4, mogą być przyznane świadczenia dodatkowe.
3. Osobom, o których mowa w art. 2 pkt 1-4 i pkt 10, może być przyznana nagroda roczna.
4. Ilekroć w ustawie jest mowa o zatrudnieniu, rozumie się przez to świadczenie pracy lub usług związanych z zarządzaniem na rzecz podmiotu, niezależnie od podstawy nawiązania stosunku pracy lub rodzaju i treści umowy cywilnoprawnej zawartej z osobą, o której mowa w art. 2.
F. INNE KONSEKWENCJE
Obywatel UE ma prawo wjechać do Polski na zasadach opisanych w art. 9 UWjazdPobytWyjazdObywUEwRP
art. 9 UWjazdPobytWyjazdObywUEwRP
1. Obywatel UE może wjechać na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej na podstawie ważnego dokumentu podróży lub innego ważnego dokumentu potwierdzającego jego tożsamość i obywatelstwo.
2. Członek rodziny niebędący obywatelem UE może wjechać na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej na podstawie ważnego dokumentu podróży oraz wizy, o ile przepisy ustawy nie stanowią inaczej.
3. Obowiązek posiadania wizy, o którym mowa w ust. 2, nie dotyczy:
1) obywatela państwa, wobec którego stosuje się częściowe lub całkowite zniesienie obowiązku wizowego, zgodnie z rozporządzeniem Rady (WE) nr 539/2001 z dnia 15 marca 2001 r. wymieniającym państwa trzecie, których obywatele muszą posiadać wizy podczas przekraczania granic zewnętrznych, oraz te, których obywatele są zwolnieni z tego wymogu (Dz.Urz. WE L 81 z 21.03.2001, str. 1) zmienionym rozporządzeniem Rady (WE) nr 2414/2001 z dnia 7 grudnia 2001 r. zmieniającym rozporządzenie (WE) nr 539/2001 (Dz.Urz. WE L 327 z 12.12.2001, str. 1) oraz rozporządzeniem Rady (WE) nr 453/2003 z dnia 6 marca 2003 r. zmieniającym rozporządzenie (WE) nr 539/2001 (Dz.Urz. UE L 69 z 13.03.2003, str. 10);
2) członka rodziny niebędącego obywatelem UE, posiadającego wydany przez inne państwo członkowskie ważny dokument odpowiadający karcie pobytu członka rodziny obywatela UE lub karcie stałego pobytu członka rodziny obywatela UE, o których mowa w art. 30 i 54, lub ważną kartę pobytu, wydaną na podstawie ustawy z dnia 13 czerwca 2003 r. o cudzoziemcach.
i nast.1. Obywatel UE może wjechać na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej na podstawie ważnego dokumentu podróży lub innego ważnego dokumentu potwierdzającego jego tożsamość i obywatelstwo.
2. Członek rodziny niebędący obywatelem UE może wjechać na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej na podstawie ważnego dokumentu podróży oraz wizy, o ile przepisy ustawy nie stanowią inaczej.
3. Obowiązek posiadania wizy, o którym mowa w ust. 2, nie dotyczy:
1) obywatela państwa, wobec którego stosuje się częściowe lub całkowite zniesienie obowiązku wizowego, zgodnie z rozporządzeniem Rady (WE) nr 539/2001 z dnia 15 marca 2001 r. wymieniającym państwa trzecie, których obywatele muszą posiadać wizy podczas przekraczania granic zewnętrznych, oraz te, których obywatele są zwolnieni z tego wymogu (Dz.Urz. WE L 81 z 21.03.2001, str. 1) zmienionym rozporządzeniem Rady (WE) nr 2414/2001 z dnia 7 grudnia 2001 r. zmieniającym rozporządzenie (WE) nr 539/2001 (Dz.Urz. WE L 327 z 12.12.2001, str. 1) oraz rozporządzeniem Rady (WE) nr 453/2003 z dnia 6 marca 2003 r. zmieniającym rozporządzenie (WE) nr 539/2001 (Dz.Urz. UE L 69 z 13.03.2003, str. 10);
2) członka rodziny niebędącego obywatelem UE, posiadającego wydany przez inne państwo członkowskie ważny dokument odpowiadający karcie pobytu członka rodziny obywatela UE lub karcie stałego pobytu członka rodziny obywatela UE, o których mowa w art. 30 i 54, lub ważną kartę pobytu, wydaną na podstawie ustawy z dnia 13 czerwca 2003 r. o cudzoziemcach.
Obywatel UE zatrudniony w Polsce podlega następującym obowiązkom:
- zameldowania w miejscu pobytu ponad 3 miesiące najpóźniej w trzydziestym dniu, licząc od dnia przybycia do tego miejsca ((przepis art. 2 UEwidLudDowOs nie istnieje), art. 10 UEwidLudDowOsart. 10 UEwidLudDowOs, art. 24 UEwidLudDowOs
1.Osoba przebywająca na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej jest obowiązana zameldować się w miejscu pobytu stałego lub czasowego trwającego ponad 3 miesiące najpóźniej w 30. dniu, licząc od dnia przybycia do tego miejsca.
2.Zameldowanie w lokalu służy wyłącznie celom ewidencyjnym i ma na celu potwierdzenie faktu pobytu w tym lokalu.art. 24 UEwidLudDowOsi art. 26 ust. 2 i 4 UEwidLudDowOs; ustawa ta zostanie uchylona z dniem 1.1.2015 r.) oraz
1.Cudzoziemiec będący obywatelem państwa członkowskiego Unii Europejskiej, obywatelem państwa członkowskiego Europejskiego Porozumienia o Wolnym Handlu (EFTA) - strony umowy o Europejskim Obszarze Gospodarczym lub obywatelem Konfederacji Szwajcarskiej, przebywający na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, jest obowiązany zameldować się w miejscu pobytu stałego lub czasowego trwającego ponad 3 miesiące najpóźniej w 30. dniu, licząc od dnia przybycia do tego miejsca.
2.Członek rodziny cudzoziemca, o którym mowa w ust. 1, niebędący obywatelem państwa członkowskiego Unii Europejskiej, obywatelem państwa członkowskiego Europejskiego Porozumienia o Wolnym Handlu (EFTA) - strony umowy o Europejskim Obszarze Gospodarczym lub obywatelem Konfederacji Szwajcarskiej, jest obowiązany zameldować się w miejscu pobytu stałego lub czasowego trwającego ponad 3 miesiące najpóźniej w 30. dniu, licząc od dnia przybycia do tego miejsca.
3.Cudzoziemiec niewymieniony w ust. 1 i 2, przebywający na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, jest obowiązany zameldować się w miejscu pobytu stałego lub czasowego trwającego do 3 miesięcy albo trwającego ponad 3 miesiące najpóźniej w 4. dniu, licząc od dnia przybycia do tego miejsca, chyba że jego pobyt na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej nie przekracza 14 dni.
4.Cudzoziemiec niewymieniony w ust. 1 i 2, opuszczając miejsce pobytu czasowego trwającego do 3 miesięcy przed upływem czasu zgłoszonego przy zameldowaniu, jest obowiązany wymeldować się najpóźniej w dniu opuszczenia tego miejsca. Jeżeli okres pobytu czasowego trwającego do 3 miesięcy odpowiada okresowi zgłoszonemu przy zameldowaniu, obowiązek wymeldowania nie powstaje. - zarejestrowania pobytu dłuższego niż 3 miesiące (art. 20 UWjazdPobytWyjazdObywUEwRPart. 20 UWjazdPobytWyjazdObywUEwRP).
Jeżeli pobyt na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej trwa przez okres dłuższy niż 3 miesiące, obywatel UE jest obowiązany zarejestrować swój pobyt, a członek rodziny niebędący obywatelem UE jest obowiązany uzyskać kartę pobytu członka rodziny obywatela UE.
Pracownicy zza granicy zatrudnieni w Polsce nie potrzebują pozwoleń na pracę (art. 87 ust. 1 pkt 7 UPromocjaZatrudInstytRynkuPracy
art. 87 UPromocjaZatrudInstytRynkuPracy
1. Cudzoziemiec jest uprawniony do wykonywania pracy na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, jeżeli:
1) posiada status uchodźcy nadany w Rzeczypospolitej Polskiej;
2) udzielono mu ochrony uzupełniającej w Rzeczypospolitej Polskiej;
3) posiada zezwolenie na osiedlenie się w Rzeczypospolitej Polskiej;
4) posiada zezwolenie na pobyt rezydenta długoterminowego Wspólnot Europejskich w Rzeczypospolitej Polskiej;
5) posiada zgodę na pobyt tolerowany w Rzeczypospolitej Polskiej;
6) korzysta z ochrony czasowej w Rzeczypospolitej Polskiej;
7) jest obywatelem państwa członkowskiego Unii Europejskiej,
8) jest obywatelem państwa Europejskiego Obszaru Gospodarczego, nienależącego do Unii Europejskiej;
9) jest obywatelem państwa niebędącego stroną umowy o Europejskim Obszarze Gospodarczym, który może korzystać ze swobody przepływu osób na podstawie umowy zawartej przez to państwo ze Wspólnotą Europejską i jej państwami członkowskimi;
10) jest członkiem rodziny cudzoziemca, o którym mowa w pkt 7-9, lub jest zstępnym małżonka tego cudzoziemca, w wieku do 21 lat lub pozostającym na utrzymaniu tego cudzoziemca lub jego małżonka lub jest wstępnym tego cudzoziemca lub jego małżonka, pozostającym na utrzymaniu tego cudzoziemca lub jego małżonka;
11) jest osobą, o której mowa w art. 19 ust. 2-3 ustawy z dnia 14 lipca 2006 r. o wjeździe na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, pobycie oraz wyjeździe z tego terytorium obywateli państw członkowskich Unii Europejskiej i członków ich rodzin (Dz. U. Nr 144, poz. 1043, z 2007 r. Nr 120, poz. 818 oraz z 2008 r. Nr 216, poz. 1367);
11a) posiada w Rzeczypospolitej Polskiej zezwolenie na zamieszkanie na czas oznaczony udzielone w związku z okolicznością, o której mowa w art. 63a ustawy z dnia 13 czerwca 2003 r. o cudzoziemcach;
12) posiada zezwolenie na pracę oraz przebywa na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej:
a) na podstawie wizy, z wyjątkiem wizy, o której mowa w art. 26 ust. 1 pkt 1, 20, 25 i 26 ustawy z dnia 13 czerwca 2003 r. o cudzoziemcach, lub
b) na podstawie art. 61 ust. 3 lub art. 71a ust. 3 ustawy z dnia 13 czerwca 2003 r. o cudzoziemcach, jeżeli bezpośrednio przed złożeniem wniosku był uprawniony do wykonywania pracy na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, lub
c) na podstawie zezwolenia na zamieszkanie na czas oznaczony, z wyjątkiem zezwolenia udzielonego w związku z okolicznością, o której mowa w art. 53a ust. 2 ustawy z dnia 13 czerwca 2003 r. o cudzoziemcach, lub
d) na podstawie wizy wydanej przez inne państwo obszaru Schengen, lub
e) na podstawie dokumentu pobytowego wydanego przez inne państwo obszaru Schengen, lub
f) w ruchu bezwizowym, o ile postanowienia umowy o ruchu bezwizowym przewidują możliwość wykonywania pracy przez cudzoziemców.
2. Z obowiązku posiadania zezwolenia na pracę jest zwolniony cudzoziemiec:
1) posiadający w Rzeczypospolitej Polskiej zezwolenie na zamieszkanie na czas oznaczony udzielone w związku z okolicznością, o której mowa w art. 53 ust. 1 pkt 10, 11, 13 i 16-18 ustawy z dnia 13 czerwca 2003 r. o cudzoziemcach;
2) będący małżonkiem obywatela polskiego lub cudzoziemca, o którym mowa w pkt 1 i ust. 1 pkt 1-6, posiadający zezwolenie na zamieszkanie na czas oznaczony na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej udzielone w związku z zawarciem związku małżeńskiego;
3) będący zstępnym, o którym mowa w art. 2 ust. 1 pkt 8 lit. b, obywatela polskiego lub cudzoziemca, o którym mowa w pkt 1-2 i ust. 1 pkt 1-6, posiadający zezwolenie na zamieszkanie na czas oznaczony na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej;
4) posiadający zezwolenie na zamieszkanie na czas oznaczony na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej udzielone na podstawie art. 53 ust. 1 pkt 7 lub 14 ustawy z dnia 13 czerwca 2003 r. o cudzoziemcach;
5) przebywający na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej na podstawie art. 61 ust. 3 lub art. 71a ust. 3 ustawy z dnia 13 czerwca 2003 r. o cudzoziemcach, jeżeli bezpośrednio przed złożeniem wniosku był zwolniony z obowiązku posiadania zezwolenia na pracę na podstawie pkt 1-4;
6) posiadający ważną Kartę Polaka;
1) posiadający w Rzeczypospolitej Polskiej zezwolenie na zamieszkanie na czas oznaczony udzielone w związku z okolicznością, o której mowa w art. 53 ust. 1 pkt 10, 11, 13 i 15-18 ustawy z dnia 13 czerwca 2003 r. o cudzoziemcach;
8) uprawniony do przebywania i wykonywania pracy na terytorium państwa członkowskiego Unii Europejskiej lub państwa Europejskiego Obszaru Gospodarczego nienależącego do Unii Europejskiej lub Konfederacji Szwajcarskiej, który jest zatrudniony przez pracodawcę mającego siedzibę na terytorium tego państwa oraz czasowo delegowany przez tego pracodawcę w celu świadczenia usług na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej;
9) w stosunku do którego umowy międzynarodowe lub odrębne przepisy dopuszczają wykonywanie pracy bez konieczności posiadania zezwolenia.
(ustawy z dnia 20 kwietnia 2004 r. o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy (tj. Dz.U. z 2013 poz. 674, UPromocjaZatrudInstytRynkuPracy)) .1. Cudzoziemiec jest uprawniony do wykonywania pracy na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, jeżeli:
1) posiada status uchodźcy nadany w Rzeczypospolitej Polskiej;
2) udzielono mu ochrony uzupełniającej w Rzeczypospolitej Polskiej;
3) posiada zezwolenie na osiedlenie się w Rzeczypospolitej Polskiej;
4) posiada zezwolenie na pobyt rezydenta długoterminowego Wspólnot Europejskich w Rzeczypospolitej Polskiej;
5) posiada zgodę na pobyt tolerowany w Rzeczypospolitej Polskiej;
6) korzysta z ochrony czasowej w Rzeczypospolitej Polskiej;
7) jest obywatelem państwa członkowskiego Unii Europejskiej,
8) jest obywatelem państwa Europejskiego Obszaru Gospodarczego, nienależącego do Unii Europejskiej;
9) jest obywatelem państwa niebędącego stroną umowy o Europejskim Obszarze Gospodarczym, który może korzystać ze swobody przepływu osób na podstawie umowy zawartej przez to państwo ze Wspólnotą Europejską i jej państwami członkowskimi;
10) jest członkiem rodziny cudzoziemca, o którym mowa w pkt 7-9, lub jest zstępnym małżonka tego cudzoziemca, w wieku do 21 lat lub pozostającym na utrzymaniu tego cudzoziemca lub jego małżonka lub jest wstępnym tego cudzoziemca lub jego małżonka, pozostającym na utrzymaniu tego cudzoziemca lub jego małżonka;
11) jest osobą, o której mowa w art. 19 ust. 2-3 ustawy z dnia 14 lipca 2006 r. o wjeździe na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, pobycie oraz wyjeździe z tego terytorium obywateli państw członkowskich Unii Europejskiej i członków ich rodzin (Dz. U. Nr 144, poz. 1043, z 2007 r. Nr 120, poz. 818 oraz z 2008 r. Nr 216, poz. 1367);
11a) posiada w Rzeczypospolitej Polskiej zezwolenie na zamieszkanie na czas oznaczony udzielone w związku z okolicznością, o której mowa w art. 63a ustawy z dnia 13 czerwca 2003 r. o cudzoziemcach;
12) posiada zezwolenie na pracę oraz przebywa na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej:
a) na podstawie wizy, z wyjątkiem wizy, o której mowa w art. 26 ust. 1 pkt 1, 20, 25 i 26 ustawy z dnia 13 czerwca 2003 r. o cudzoziemcach, lub
b) na podstawie art. 61 ust. 3 lub art. 71a ust. 3 ustawy z dnia 13 czerwca 2003 r. o cudzoziemcach, jeżeli bezpośrednio przed złożeniem wniosku był uprawniony do wykonywania pracy na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, lub
c) na podstawie zezwolenia na zamieszkanie na czas oznaczony, z wyjątkiem zezwolenia udzielonego w związku z okolicznością, o której mowa w art. 53a ust. 2 ustawy z dnia 13 czerwca 2003 r. o cudzoziemcach, lub
d) na podstawie wizy wydanej przez inne państwo obszaru Schengen, lub
e) na podstawie dokumentu pobytowego wydanego przez inne państwo obszaru Schengen, lub
f) w ruchu bezwizowym, o ile postanowienia umowy o ruchu bezwizowym przewidują możliwość wykonywania pracy przez cudzoziemców.
2. Z obowiązku posiadania zezwolenia na pracę jest zwolniony cudzoziemiec:
1) posiadający w Rzeczypospolitej Polskiej zezwolenie na zamieszkanie na czas oznaczony udzielone w związku z okolicznością, o której mowa w art. 53 ust. 1 pkt 10, 11, 13 i 16-18 ustawy z dnia 13 czerwca 2003 r. o cudzoziemcach;
2) będący małżonkiem obywatela polskiego lub cudzoziemca, o którym mowa w pkt 1 i ust. 1 pkt 1-6, posiadający zezwolenie na zamieszkanie na czas oznaczony na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej udzielone w związku z zawarciem związku małżeńskiego;
3) będący zstępnym, o którym mowa w art. 2 ust. 1 pkt 8 lit. b, obywatela polskiego lub cudzoziemca, o którym mowa w pkt 1-2 i ust. 1 pkt 1-6, posiadający zezwolenie na zamieszkanie na czas oznaczony na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej;
4) posiadający zezwolenie na zamieszkanie na czas oznaczony na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej udzielone na podstawie art. 53 ust. 1 pkt 7 lub 14 ustawy z dnia 13 czerwca 2003 r. o cudzoziemcach;
5) przebywający na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej na podstawie art. 61 ust. 3 lub art. 71a ust. 3 ustawy z dnia 13 czerwca 2003 r. o cudzoziemcach, jeżeli bezpośrednio przed złożeniem wniosku był zwolniony z obowiązku posiadania zezwolenia na pracę na podstawie pkt 1-4;
6) posiadający ważną Kartę Polaka;
1) posiadający w Rzeczypospolitej Polskiej zezwolenie na zamieszkanie na czas oznaczony udzielone w związku z okolicznością, o której mowa w art. 53 ust. 1 pkt 10, 11, 13 i 15-18 ustawy z dnia 13 czerwca 2003 r. o cudzoziemcach;
8) uprawniony do przebywania i wykonywania pracy na terytorium państwa członkowskiego Unii Europejskiej lub państwa Europejskiego Obszaru Gospodarczego nienależącego do Unii Europejskiej lub Konfederacji Szwajcarskiej, który jest zatrudniony przez pracodawcę mającego siedzibę na terytorium tego państwa oraz czasowo delegowany przez tego pracodawcę w celu świadczenia usług na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej;
9) w stosunku do którego umowy międzynarodowe lub odrębne przepisy dopuszczają wykonywanie pracy bez konieczności posiadania zezwolenia.
G. ZATRUDNIENIE W FILII EUWT
Specyficzną sytuacją byłoby zatrudnienie pracowników zagranicznych w sekretariacie lub oddziale sekretariatu z siedzibą za granicą. W tym wypadku, gdy pracodawcą jest nadal EUWT, ocena powyższych punktów będzie wyglądać nieco odmiennie.
1. Prawo właściwe dla stosunku pracy
Także i w tym wypadku mamy do czynienia ze stanem faktycznym zawierającym element zagraniczny, co uprawnia strony do dokonania wyboru prawa właściwego. W razie braku wyboru prawa do głosu dojdzie praw wskazane przez łączniki obiektywne (art. 8 ust. 2 - 4 RozpUERzymI
2. Ubezpieczenia społeczne
Wykonywanie pracy w miejscu zamieszkiwania pracownika na rzecz zagranicznego pracodawcy (EUWT z siedzibą w Polsce) powoduje, iż właściwym ustawodawstwem w zakresie systemu ubezpieczeń społecznych staje się prawo prawo państwa miejsca faktycznego wykonywania pracy (art. 11 ust. 2 lit a) rozp. 883/2004).
3. Prawo podatkowe
Zatrudnienie w oddziale EUWT w za granicą może być taktowane jako zatrudnienie w "zakładzie" w rozumieniu art. 5 umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania. Zakładem jest bowiem stała placówka, przez którą całkowicie lub częściowo prowadzona jest działalność gospodarcza przedsiębiorstwa, w tym m.in. filia, biuro. Ewentualne wątpliwości mogą powstać, gdy skoncentrujemy się na gospodarczym charakterze działalności prowadzonej przez przedsiębiorstwo. RozpWEEUWT oddaje decyzję co do dopuszczalności prowadzenia działalności gospodarczej przez Ugrupowanie prawu miejsca statutowej siedziby. Prawo polskie natomiast nie wyklucza prowadzenia tego typu działalności przez Ugrupowanie. EUWT może więc z zasady prowadzić działalność gospodarczą, lecz nie będzie to jego główny przedmiot działalności.
W razie uznania filii (sekretariatu lub jego oddziału) za zakład w rozumieniu umowy, wynagrodzenie pracownika EUWT z pracy najemnej będzie podlegać prawu miejsca siedziby zakładu, o ile to on ponosi koszty wypłaty wynagrodzenia (Zasiewska/Oktawiec/Chorązka, Umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania. Komentarz, 2011,s. 334). W pozostałych wypadkach wynagrodzenie pracownika EUWT za granicą będzie nadal podlegać reżimowi podatkowemu obowiązującemu w Polsce.
Także i w tym wypadku mamy do czynienia ze stanem faktycznym zawierającym element zagraniczny, co uprawnia strony do dokonania wyboru prawa właściwego. W razie braku wyboru prawa do głosu dojdzie praw wskazane przez łączniki obiektywne (art. 8 ust. 2 - 4 RozpUERzymI
art. 8 RozpUERzymI
1. Indywidualna umowa o pracę podlega prawu wybranemu przez strony zgodnie z art. 3. Taki wybór prawa nie może jednak prowadzić do pozbawienia pracownika ochrony przyznanej mu na podstawie przepisów, których nie można wyłączyć w drodze umowy, na mocy prawa, jakie, w przypadku braku wyboru, byłoby właściwe zgodnie z ust. 2, 3 i 4 niniejszego artykułu.
2. W zakresie, w jakim strony nie dokonały wyboru prawa właściwego dla indywidualnej umowy o pracę, umowa podlega prawu państwa, w którym lub – gdy takiego brak – z którego pracownik zazwyczaj świadczy pracę w wykonaniu umowy. Za zmianę państwa, w którym zazwyczaj świadczona jest praca, nie uważa się tymczasowego zatrudnienia w innym państwie.
3. Jeżeli nie można ustalić prawa właściwego zgodnie z ust. 2, umowa podlega prawu państwa, w którym znajduje się przedsiębiorstwo, za pośrednictwem którego zatrudniono pracownika.
4. Jeżeli ze wszystkich okoliczności wynika, że umowa wykazuje ściślejszy związek z państwem innym niż wskazane w ust. 2 lub 3, stosuje się prawo tego innego państwa.
). 1. Indywidualna umowa o pracę podlega prawu wybranemu przez strony zgodnie z art. 3. Taki wybór prawa nie może jednak prowadzić do pozbawienia pracownika ochrony przyznanej mu na podstawie przepisów, których nie można wyłączyć w drodze umowy, na mocy prawa, jakie, w przypadku braku wyboru, byłoby właściwe zgodnie z ust. 2, 3 i 4 niniejszego artykułu.
2. W zakresie, w jakim strony nie dokonały wyboru prawa właściwego dla indywidualnej umowy o pracę, umowa podlega prawu państwa, w którym lub – gdy takiego brak – z którego pracownik zazwyczaj świadczy pracę w wykonaniu umowy. Za zmianę państwa, w którym zazwyczaj świadczona jest praca, nie uważa się tymczasowego zatrudnienia w innym państwie.
3. Jeżeli nie można ustalić prawa właściwego zgodnie z ust. 2, umowa podlega prawu państwa, w którym znajduje się przedsiębiorstwo, za pośrednictwem którego zatrudniono pracownika.
4. Jeżeli ze wszystkich okoliczności wynika, że umowa wykazuje ściślejszy związek z państwem innym niż wskazane w ust. 2 lub 3, stosuje się prawo tego innego państwa.
2. Ubezpieczenia społeczne
Wykonywanie pracy w miejscu zamieszkiwania pracownika na rzecz zagranicznego pracodawcy (EUWT z siedzibą w Polsce) powoduje, iż właściwym ustawodawstwem w zakresie systemu ubezpieczeń społecznych staje się prawo prawo państwa miejsca faktycznego wykonywania pracy (art. 11 ust. 2 lit a) rozp. 883/2004).
3. Prawo podatkowe
Zatrudnienie w oddziale EUWT w za granicą może być taktowane jako zatrudnienie w "zakładzie" w rozumieniu art. 5 umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania. Zakładem jest bowiem stała placówka, przez którą całkowicie lub częściowo prowadzona jest działalność gospodarcza przedsiębiorstwa, w tym m.in. filia, biuro. Ewentualne wątpliwości mogą powstać, gdy skoncentrujemy się na gospodarczym charakterze działalności prowadzonej przez przedsiębiorstwo. RozpWEEUWT oddaje decyzję co do dopuszczalności prowadzenia działalności gospodarczej przez Ugrupowanie prawu miejsca statutowej siedziby. Prawo polskie natomiast nie wyklucza prowadzenia tego typu działalności przez Ugrupowanie. EUWT może więc z zasady prowadzić działalność gospodarczą, lecz nie będzie to jego główny przedmiot działalności.
W razie uznania filii (sekretariatu lub jego oddziału) za zakład w rozumieniu umowy, wynagrodzenie pracownika EUWT z pracy najemnej będzie podlegać prawu miejsca siedziby zakładu, o ile to on ponosi koszty wypłaty wynagrodzenia (Zasiewska/Oktawiec/Chorązka, Umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania. Komentarz, 2011,s. 334). W pozostałych wypadkach wynagrodzenie pracownika EUWT za granicą będzie nadal podlegać reżimowi podatkowemu obowiązującemu w Polsce.
H. WYKONYWANIE PRACY W POLSCE I ZA GRANICA
Wreszcie możliwa jest konstelacja, w której pracownik EUWT (zatrudniony przez Ugrupowanie), wykonuje pracę po obu stronach granicy. Także i tu znajdują zastosowanie ogólne przepisy o wyborze statutu stosunku pracy (art. 8 RozpUERzymI
art. 8 RozpUERzymI
1. Indywidualna umowa o pracę podlega prawu wybranemu przez strony zgodnie z art. 3. Taki wybór prawa nie może jednak prowadzić do pozbawienia pracownika ochrony przyznanej mu na podstawie przepisów, których nie można wyłączyć w drodze umowy, na mocy prawa, jakie, w przypadku braku wyboru, byłoby właściwe zgodnie z ust. 2, 3 i 4 niniejszego artykułu.
2. W zakresie, w jakim strony nie dokonały wyboru prawa właściwego dla indywidualnej umowy o pracę, umowa podlega prawu państwa, w którym lub – gdy takiego brak – z którego pracownik zazwyczaj świadczy pracę w wykonaniu umowy. Za zmianę państwa, w którym zazwyczaj świadczona jest praca, nie uważa się tymczasowego zatrudnienia w innym państwie.
3. Jeżeli nie można ustalić prawa właściwego zgodnie z ust. 2, umowa podlega prawu państwa, w którym znajduje się przedsiębiorstwo, za pośrednictwem którego zatrudniono pracownika.
4. Jeżeli ze wszystkich okoliczności wynika, że umowa wykazuje ściślejszy związek z państwem innym niż wskazane w ust. 2 lub 3, stosuje się prawo tego innego państwa.
). W tym zakresie odsyłam więc do wywodów wstępnych.1. Indywidualna umowa o pracę podlega prawu wybranemu przez strony zgodnie z art. 3. Taki wybór prawa nie może jednak prowadzić do pozbawienia pracownika ochrony przyznanej mu na podstawie przepisów, których nie można wyłączyć w drodze umowy, na mocy prawa, jakie, w przypadku braku wyboru, byłoby właściwe zgodnie z ust. 2, 3 i 4 niniejszego artykułu.
2. W zakresie, w jakim strony nie dokonały wyboru prawa właściwego dla indywidualnej umowy o pracę, umowa podlega prawu państwa, w którym lub – gdy takiego brak – z którego pracownik zazwyczaj świadczy pracę w wykonaniu umowy. Za zmianę państwa, w którym zazwyczaj świadczona jest praca, nie uważa się tymczasowego zatrudnienia w innym państwie.
3. Jeżeli nie można ustalić prawa właściwego zgodnie z ust. 2, umowa podlega prawu państwa, w którym znajduje się przedsiębiorstwo, za pośrednictwem którego zatrudniono pracownika.
4. Jeżeli ze wszystkich okoliczności wynika, że umowa wykazuje ściślejszy związek z państwem innym niż wskazane w ust. 2 lub 3, stosuje się prawo tego innego państwa.
Natomiast właściwość systemu zabezpieczeń społecznych będzie oceniana na tle art. 13 rozp. 883/2004. Jeżeli większa część pracy będzie wykonywana w państwie, w którym zamieszkuje pracownik, wówczas właściwym będzie system obowiązujący w tym państwie (art. 13 ust. 1 lit. a) rozp. 883/2004). W innym razie pracownik będzie podlegać pod system państwa, w którym znajduje się siedziba EUWT (miejsce wykonywania działalności - art. 13 ust. 1 lit. b) rozp. 883/2004).
Z kolei w zakresie prawa podatkowego sytuację tą da się rozwiązać przy pomocy reguły "183 dni" (art. 14 ust. 2 lit. a) Umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania). Przekroczenie liczby dni przebywania w jednym z państw spowoduje (przy zaistnieniu innych przesłanek, o których mowa jest w tym przepisie). Z reguły wynagrodzenie będzie podlegać opodatkowaniu w państwie, w którym pracownik ma miejsce zamieszkania i pracuje (art. 14 ust. 1 Umowy). W razie, gdy praca wykonywana jest przez więcej niż 183 dni w państwie innym, niż miejsce zamieszkania, wynagrodzenie będzie opodatkowane w państwie głównego wykonywania pracy.
I. WNIOSKI
Z powyższego zestawienia wynika, iż obowiązujące przepisy dają szerokie możliwości kształtowania zatrudnienia. Pozwala na to w pierwszym rzędzie elastycznie ukształtowane kolizyjne prawo pracy. Także systemy koordynacji zabezpieczenia społecznego i prawa podatkowego przewidują dla tego typu sytuacji stosowne rozwiązania. Wybór odpowiedniego modelu powinien być więc wypadkową uzaadnionych interesów pracodawcy i słusznych racji pracownika.
CategoryPrawoPracy
Na tej stronie nie ma komentarzy
