Dobra osobiste
dobra w rozumieniu art. 23 KC
art. 23 KC
Dobra osobiste człowieka, jak w szczególności zdrowie, wolność, cześć, swoboda sumienia, nazwisko lub pseudonim, wizerunek, tajemnica korespondencji, nietykalność mieszkania, twórczość naukowa, artystyczna, wynalazcza i racjonalizatorska, pozostają pod ochroną prawa cywilnego niezależnie od ochrony przewidzianej w innych przepisach.
Dobra osobiste człowieka, jak w szczególności zdrowie, wolność, cześć, swoboda sumienia, nazwisko lub pseudonim, wizerunek, tajemnica korespondencji, nietykalność mieszkania, twórczość naukowa, artystyczna, wynalazcza i racjonalizatorska, pozostają pod ochroną prawa cywilnego niezależnie od ochrony przewidzianej w innych przepisach.
A. Pojęcie
Dobrami osobistymi są uznane przez system prawny wartości, obejmujące fizyczną i psychiczną integralność człowieka, jego indywidualność oraz godność i pozycję w społeczeństwie, stanowiące podstawę samorealizację osoby ludzkiej (por. RadwanskiCzescOgolna, wyd. 7., nb. 372; por. także Grzybowski w: SystemPrawaCywilnegoTomI, str. 296). Są to - innymi słowy - wartości niematerialne związane z istnieniem i funkcjonowaniem podmiotów prawa cywilnego, które w życiu społecznym są uważane za doniosłe i zasługujące z tego względu na ochronę (UchwalaSNIIICZP7610).
B. Katalog
Katalog (przykładowy) zawiera art. 23 KC
art. 23 KC
Dobra osobiste człowieka, jak w szczególności zdrowie, wolność, cześć, swoboda sumienia, nazwisko lub pseudonim, wizerunek, tajemnica korespondencji, nietykalność mieszkania, twórczość naukowa, artystyczna, wynalazcza i racjonalizatorska, pozostają pod ochroną prawa cywilnego niezależnie od ochrony przewidzianej w innych przepisach.
. Obok dóbr tam wymienionych często pojawiają się jeszcze:Dobra osobiste człowieka, jak w szczególności zdrowie, wolność, cześć, swoboda sumienia, nazwisko lub pseudonim, wizerunek, tajemnica korespondencji, nietykalność mieszkania, twórczość naukowa, artystyczna, wynalazcza i racjonalizatorska, pozostają pod ochroną prawa cywilnego niezależnie od ochrony przewidzianej w innych przepisach.
- kult po zmarłej osobie bliskiej,
- integralność seksualną,
- sferę prywatności oraz
- korzystanie z wartości środowiska naturalnego,
- prawo do godnego odbywania kary pozbawienia wolności (zob. wyrok SN z 17.3.2010 r., III CSK 486/09 (LEX nr 599534) oraz wyrok SN z 28.2.2007 r., V CSK 431/06 (LEX nr 255593)), przy czym niektórzy uważają, że chodzi tu tylko o emanację prawa do poszanowania godności a nie samodzielne dobro osobiste,
- więzi rodzinne (w szczególności w sytuacji zerwania ich na skutek śmierci osoby bliskiej (więcej w UchwalaSNIIICZP7610, WyrokSNIICSK24810 i wskazane tam orzecznictwo SA i SN).
Odrzuca się natomiast przyjętą w Niemczech koncepcję jednego ogólnego "prawa osobistego" (por. niem. allgemeines Persönlichkeitsrecht), z którego następnie wywodzi się nieograniczoną liczbę poszczególnych uprawnień osobistych (SkoczylasCywilnoprawneSrodki, str. 81).
Dobra osobiste są przedmiotem praw osobistych. Istnieje więc tyle praw osobistych, ile jest dóbr korzystających z ich ochrony (WolterIgnatowiczStefaniukPC, wyd. 2, str. 182).
C. Charakter dóbr osobistych
Dobra osobiste mają charakter niemajątkowych praw podmiotowych o charakterze bezwzględnym. Są niezbywalne i nie podlegają dziedziczeniu.
Dobra osobiste podlegają ochronie.
CategoryOchronaDobrOsobistych CategoryLeksykonD
Na tej stronie nie ma komentarzy
