Arbeitslosengeld bei Arbeitsunfähigkeit - Nahtlosigkeits-Arbeitslosengeld
zasiłek dla bezrobotnych, którzy utracili zdolność do pracy
A. Uwagi ogólne
Omawiany tutaj zasiłek przysługuje osobom, które nie odzyskały zdolności do pracy w czasie choroby.
Podstawą prawną jest § 145 SGB III.
B. Przesłanki uzyskania zasiłku (Nahtlosigkeits-Arbeitslosengeld)
Uzyskanie tego zasiłku jest uzależnione od następujących przesłanek:
- niezdolność do pracy,
- bezrobocie albo niemożność wykonywania pracy na skutek niezdolności przez okres co najmniej 6 miesięcy,
- upływ okresów niezbędnych do uzyskania świadczenia,
- zgłoszenie wniosku do ubezpieczenia rentowego z uwagi na zmniejszenie dochodów albo na rehabilitację zawodową,
- miejsce zamieszkania w Niemczech.
1. Niezdolność do pracy
Ta przesłanka jest spełniona nie tylko wówczas, gdy zachodzi całkowita niezdolność do pracy, ale także gdy prognozuj się, że pracownik będzie przez najbliższe 6 miesięcy niezdolny do wykonywania pracy przez dłużej niż 15 godzin w tygodniu (3h/dzień).
2. Miejsce zamieszkania w Niemczech
Przepisy kolizyjne UE (rozp. 883/2004) dotyczące świadczeń w razie choroby (art. 17 i nast. rozp. 883/2004) odnoszą się wyłącznie do świadczeń rzeczowych. Tymczasem zasiłek, o którym jest tu mowa, ma charakter świadczenia pieniężnego w rozumieniu orzeczenia TSUE w sprawie C-160/96 (Molenaar), Zb. orz. 1998, I-843, nb. 31. Zasiłek ma bowiem na celu zastąpienie utraty wynagrodzenia ("Geldleistungen" [sind] im wesentlichen die Leistungen deckt, die dazu bestimmt sind, den Verdienstausfall des kranken Arbeitnehmers auszugleichen"). Stąd nie jest możliwe zastosowanie tych reguł kolizyjnych do zasiłku Nahtlosigkeits-Arbeitslosengeld.
Sytuacja uprawniająca do zasiłku Nahtlosigkeits-Arbeitslosengeld polega z kolei na częściowym albo tylko czasowym bezrobociu. Stosunek pracy nadal bowiem istnieje, a tylko praca nie może być wykonywana z uwagi na brak zdolności do pracy (przez więcej niż 15 h w tygodniu - § 145 ust. 1 SGB III.). Wydaje się zatem, że mamy do czynienia z przypadkiem częściowego bezrobocia w rozumieniu art. 65 ust. 1 rozp. 883/2004. W decyzji stwierdzono bowiem, że pracownika, który pozostaje zatrudniony przez przedsiębiorstwo w państwie członkowskim innym, niż państwo na terytorium którego zamieszkuje, i wykonywanie pracy przez którego zostaje zawieszone, przy czym w każdej chwili może on powrócić na swoje stanowisko pracy, uważa się za częściowo bezrobotnego, a odpowiednie świadczenia są udzielane przez instytucję właściwą państwa członkowskiego miejsca zatrudnienia, zgodnie z art. 65 ust. 1 wspomnianego rozporządzenia (pkt 3 decyzji U3).
Zatem, powołując się na art. 65 ust. 1 rozporządzenia, obywatel polski, zamieszkały w Polsce ale pracujący dotychczas w Niemczech (zwłaszcza pracownik przygraniczny), może uzyskać świadczenie z tytułu niezdolności do pracy z niemieckiego urzędu pracy, tak jak gdyby mieszkał w Niemczech.
Ta przesłanka jest spełniona nie tylko wówczas, gdy zachodzi całkowita niezdolność do pracy, ale także gdy prognozuj się, że pracownik będzie przez najbliższe 6 miesięcy niezdolny do wykonywania pracy przez dłużej niż 15 godzin w tygodniu (3h/dzień).
2. Miejsce zamieszkania w Niemczech
Die Vorschriften des SGB III gelten nur für Personen, die ihren Wohnsitz oder gewöhnlichen Aufenthalt im Inland haben (zasada terytorialności - Territorialitätsprinzip, por. § 30 Abs. 1 SGB I; § 3 SGB IV.
W zasadzie tylko osoby mające miejsce zamieszkania lub zwykłego pobytu w Niemczech mają prawo do uzyskania zasiłków. Przepisy kolizyjne UE (rozp. 883/2004) dotyczące świadczeń w razie choroby (art. 17 i nast. rozp. 883/2004) odnoszą się wyłącznie do świadczeń rzeczowych. Tymczasem zasiłek, o którym jest tu mowa, ma charakter świadczenia pieniężnego w rozumieniu orzeczenia TSUE w sprawie C-160/96 (Molenaar), Zb. orz. 1998, I-843, nb. 31. Zasiłek ma bowiem na celu zastąpienie utraty wynagrodzenia ("Geldleistungen" [sind] im wesentlichen die Leistungen deckt, die dazu bestimmt sind, den Verdienstausfall des kranken Arbeitnehmers auszugleichen"). Stąd nie jest możliwe zastosowanie tych reguł kolizyjnych do zasiłku Nahtlosigkeits-Arbeitslosengeld.
Art. 65 rozp. 883/2004
1. Bezrobotny częściowo lub w pewnych odstępach czasu, który, w okresie swojego ostatniego zatrudnienia lub pracy na własny rachunek miał miejsce zamieszkania w innym Państwie Członkowskim niż właściwe Państwo Członkowskie, pozostaje w dyspozycji urzędów zatrudnienia właściwego Państwa Członkowskiego. Korzysta on ze świadczeń zgodnie z ustawodawstwem właściwego Państwa Członkowskiego, tak jak gdyby zamieszkiwał na terytorium tego państwa. Świadczenia te udzielane są przez instytucję właściwego Państwa Członkowskiego.
Art. 65 rozp. 883/2004 pozwala na pobieranie świadczeń przez osoby bezrobotne nawet zamieszkałe za granicą, o ile mamy do czynienia z bezrobociem częściowym lub w pewnych odstępach czasu. Określenie rodzaju bezrobocia (częściowe lub całkowite) zależy od stwierdzenia utrzymywania lub braku jakiegokolwiek umownego stosunku pracy między stronami, a nie od długości okresu ewentualnego czasowego zawieszenia wykonywania pracy przez pracownika (DECYZJA NR U3 z dnia 12 czerwca 2009 r. w sprawie zakresu pojęcia „bezrobocie częściowe” mającego zastosowanie do osób bezrobotnych, o których mowa w art. 65 ust. 1 rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 883/2004, Dz.U. C 106 z 24.4.2010, str. 45-46). 1. Bezrobotny częściowo lub w pewnych odstępach czasu, który, w okresie swojego ostatniego zatrudnienia lub pracy na własny rachunek miał miejsce zamieszkania w innym Państwie Członkowskim niż właściwe Państwo Członkowskie, pozostaje w dyspozycji urzędów zatrudnienia właściwego Państwa Członkowskiego. Korzysta on ze świadczeń zgodnie z ustawodawstwem właściwego Państwa Członkowskiego, tak jak gdyby zamieszkiwał na terytorium tego państwa. Świadczenia te udzielane są przez instytucję właściwego Państwa Członkowskiego.
Sytuacja uprawniająca do zasiłku Nahtlosigkeits-Arbeitslosengeld polega z kolei na częściowym albo tylko czasowym bezrobociu. Stosunek pracy nadal bowiem istnieje, a tylko praca nie może być wykonywana z uwagi na brak zdolności do pracy (przez więcej niż 15 h w tygodniu - § 145 ust. 1 SGB III.). Wydaje się zatem, że mamy do czynienia z przypadkiem częściowego bezrobocia w rozumieniu art. 65 ust. 1 rozp. 883/2004. W decyzji stwierdzono bowiem, że pracownika, który pozostaje zatrudniony przez przedsiębiorstwo w państwie członkowskim innym, niż państwo na terytorium którego zamieszkuje, i wykonywanie pracy przez którego zostaje zawieszone, przy czym w każdej chwili może on powrócić na swoje stanowisko pracy, uważa się za częściowo bezrobotnego, a odpowiednie świadczenia są udzielane przez instytucję właściwą państwa członkowskiego miejsca zatrudnienia, zgodnie z art. 65 ust. 1 wspomnianego rozporządzenia (pkt 3 decyzji U3).
Zatem, powołując się na art. 65 ust. 1 rozporządzenia, obywatel polski, zamieszkały w Polsce ale pracujący dotychczas w Niemczech (zwłaszcza pracownik przygraniczny), może uzyskać świadczenie z tytułu niezdolności do pracy z niemieckiego urzędu pracy, tak jak gdyby mieszkał w Niemczech.
Zob. jeszcze wyrok TSUE z dnia 11 września 2008 r. w sprawie C‑228/07 [Petersen], ECLI:EU:C:2008:494
C. Procedura uzyskania świadczenia
(...)
D. Wysokość zasiłku i okres pobierania zasiłku
(...)
CategoryHKP CategoryPrawoSocjalneNiemieckie CategoryGrenzgaenger
Na tej stronie nie ma komentarzy
