Ustawa
A. ogólne
Ustawa należy do podstawowych aktów źródeł prawa krajowego.
B. tryb stanowienia
Tryb stanowienia ustaw został określony bezpośrednio w Konstytucji - art. 118 i nast.
1. Inicjatywa ustawodawcza
Inicjatywa ustawodawca przysługuje:
- posłom,
- Senatowi,
- Prezydentowi Rzeczypospolitej,
- Radzie Ministrów,
- grupie co najmniej 100 000 obywateli mających prawo wybierania do Sejmu.
2. Sejm
Sejm rozpatruje projekt ustawy w trzech czytaniach.
Poprawki mogą wnosić: wnioskodawca projektu, posłowie i Rada Ministrów.
Wnioskodawca może wycofać projekt ustawy do czasu zakończenia drugiego czytania projektu.
Sejm uchwala ustawy zwykłą większością głosów w obecności co najmniej połowy ustawowej liczby posłów,
3. Senat
Senat w ciągu 30 dni od dnia przekazania ustawy może ją:
- przyjąć bez zmian,
- uchwalić poprawki,
- odrzucić.
Jeżeli Senat w ciągu 30 dni od dnia przekazania ustawy nie podejmie stosownej uchwały, ustawę uznaje się za uchwaloną w brzmieniu przyjętym przez Sejm.
4. Sejm II
Uchwałę Senatu odrzucającą ustawę albo poprawkę zaproponowaną w uchwale Senatu uważa się za przyjętą, jeżeli Sejm nie odrzuci jej bezwzględną większością głosów w obecności co najmniej połowy ustawowej liczby posłów.
5. Prezydent
Po zakończeniu postępowania legislacyjnego uchwaloną ustawę przekazuje się Prezydentowi.
Prezydent może:
a. podpisanie
Prezydent może podpisać ustawę w terminie 21 dni, a następnie ogłosić w Dzienniku Ustaw
b. wystąpienie do Trybunału Konstytucyjnego
Prezydent może wystąpić do Trybunału Konstytucyjnego z wnioskiem w sprawie zgodności ustawy z Konstytucją
Dalsze uprawnienia Prezydenta zależą od treści orzeczenia TK:
(a) ustawa zgodna z Konstytucją
Jeżeli Trybunał orzeknie o zgodności ustawy z Konstytucją Prezydent musi ją podpisać (cyt. "nie może odmówić podpisania" ani nie może zastosować weta).
(b) ustawa niezgodna z Konstytucją
Jeżeli Trybunał uznał ustawę za niezgodną z konstytucją, Prezydent:
- odmawia jej podpisania.
(c) niektóre artykuły ustawy niezgodne z Konstytucją
Jeżeli Trybunał uznał niektóre postanowienia ustawy za niezgodne z Konstytucją, Prezydent po zasięgnięciu opinii Marszałka Sejmu:
- może podpisać ustawę z pominięciem przepisów niezgodnych z Konstytucją
Taką ustawę Prezydent następnie przekazuje do ogłoszenia w Dzienniku Ustaw. Termin 21 dni na podpisanie ulega zawieszeniu na czas rozpatrywania ustawy przez Trybunał.
- może zwrócić ustawę Sejmowi w celu usunięcia niezgodności
Te dwie ostatnie sytuacje (pkt (b) i (c)) mają miejsce w przypadku przepisów mniejszej wagi, których uchylenie nie pozbawia sensu całej ustawy.
c. zastosowanie tzw. weta
Prezydent może z umotywowanym wnioskiem przekazać ustawę Sejmowi do ponownego rozpatrzenia.
Weto jest niedopuszczalne w sytuacji gdy Prezydent przekazał ustawę do Trybunału Konstytucyjnego.
Sejm uchwala ustawę większością 3/5 głosów w obecności co najmniej połowy ustawowej liczby posłów.
Po jej ponownym uchwaleniu przez Sejm Prezydent podpisuje ustawę w ciągu 7 dni i zarządza jej ogłoszenie w Dzienniku Ustaw. W razie ponownego uchwalenia ustawy przez Sejm Prezydentowi nie przysługuje prawo wystąpienia do Trybunału Konstytucyjnego.
C. stosowanie
D. treść
E. wyłączna materia ustawowa
Do zakresu wyłącznej materii ustawowej należą:
- tworzenie samorządów zawodowych zawodów zaufania publicznego i innych samorządów (art. 17 Konstytucja
art. 17 Konstytucja
1. W drodze ustawy można tworzyć samorządy zawodowe, reprezentujące osoby wykonujące zawody zaufania publicznego i sprawujące pieczę nad należytym wykonywaniem tych zawodów w granicach interesu publicznego i dla jego ochrony.
2. W drodze ustawy można tworzyć również inne rodzaje samorządu. Samorządy te nie mogą naruszać wolności wykonywania zawodu ani ograniczać wolności podejmowania działalności gospodarczej.
)1. W drodze ustawy można tworzyć samorządy zawodowe, reprezentujące osoby wykonujące zawody zaufania publicznego i sprawujące pieczę nad należytym wykonywaniem tych zawodów w granicach interesu publicznego i dla jego ochrony.
2. W drodze ustawy można tworzyć również inne rodzaje samorządu. Samorządy te nie mogą naruszać wolności wykonywania zawodu ani ograniczać wolności podejmowania działalności gospodarczej.
- ograniczenie wolności działalności gospodarczej (art. 22 Konstytucja
art. 22 Konstytucja
Ograniczenie wolności działalności gospodarczej jest dopuszczalne tylko w drodze ustawy i tylko ze względu na ważny interes publiczny.
)Ograniczenie wolności działalności gospodarczej jest dopuszczalne tylko w drodze ustawy i tylko ze względu na ważny interes publiczny.
- określenie szczegółów godła, barw i hymnu (art. 28 Konstytucja
art. 28 Konstytucja
1. Godłem Rzeczypospolitej Polskiej jest wizerunek orła białego w koronie w czerwonym polu.
2. Barwami Rzeczypospolitej Polskiej są kolory biały i czerwony.
3. Hymnem Rzeczypospolitej Polskiej jest Mazurek Dąbrowskiego.
4. Godło, barwy i hymn Rzeczypospolitej Polskiej podlegają ochronie prawnej.
5. Szczegóły dotyczące godła, barw i hymnu określa ustawa.
)1. Godłem Rzeczypospolitej Polskiej jest wizerunek orła białego w koronie w czerwonym polu.
2. Barwami Rzeczypospolitej Polskiej są kolory biały i czerwony.
3. Hymnem Rzeczypospolitej Polskiej jest Mazurek Dąbrowskiego.
4. Godło, barwy i hymn Rzeczypospolitej Polskiej podlegają ochronie prawnej.
5. Szczegóły dotyczące godła, barw i hymnu określa ustawa.
- ograniczenie w zakresie korzystania z konstytucyjnych wolności i praw (art. 31 Konstytucja
art. 31 Konstytucja
1. Wolność człowieka podlega ochronie prawnej.
2. Każdy jest obowiązany szanować wolności i prawa innych. Nikogo nie wolno zmuszać do czynienia tego, czego prawo mu nie nakazuje.
3. Ograniczenia w zakresie korzystania z konstytucyjnych wolności i praw mogą być ustanawiane tylko w ustawie i tylko wtedy, gdy są konieczne w demokratycznym państwie dla jego bezpieczeństwa lub porządku publicznego, bądź dla ochrony środowiska, zdrowia i moralności publicznej, albo wolności i praw innych osób. Ograniczenia te nie mogą naruszać istoty wolności i praw.
)1. Wolność człowieka podlega ochronie prawnej.
2. Każdy jest obowiązany szanować wolności i prawa innych. Nikogo nie wolno zmuszać do czynienia tego, czego prawo mu nie nakazuje.
3. Ograniczenia w zakresie korzystania z konstytucyjnych wolności i praw mogą być ustanawiane tylko w ustawie i tylko wtedy, gdy są konieczne w demokratycznym państwie dla jego bezpieczeństwa lub porządku publicznego, bądź dla ochrony środowiska, zdrowia i moralności publicznej, albo wolności i praw innych osób. Ograniczenia te nie mogą naruszać istoty wolności i praw.
CategoryPrawoKonstytucyjne
Na tej stronie nie ma komentarzy
