Wyłączenia dot. usług w zakresie badań naukowych i prac rozwojowych
zwolnienie przedmiotowe ze stosowania PrZamPubl
Jednym z tych wyjątków jest zawarcie umowy o usługi w zakresie badań naukowych i prac rozwojowych oraz świadczenie usług badawczych, które nie są w całości opłacane przez zamawiającego lub których rezultaty nie stanowią wyłącznie jego własności.
A. Przesłanki zwolnienia
Wyjątek przewidziany w art. 4 pkt 3 lit. e) PrZamPubl zachodzi, gdy:
- zamawiający zawiera umowę o określoną w tym przepisie usługę i
- wynagrodzenie za wykonanie usługi nie jest w całości opłacane przez zamawiającego lub
- ich rezultaty nie stanowią wyłącznie własności zamawiającego.
1. Umowa o usługi w zakresie badań naukowych i prac rozwojowych oraz świadczenie usług badawczych
Polski UZP dokonując wykładni art. 4 pkt 3 lit. e) PrZamPubl opiera się głównie na polskich wewnętrznych regulacjach. Stąd należy w pierwszej kolejności omówić ten sposób wykładni. Jednakże pamiętając o unijnej proweniencji tego wyjątku niezbędna jest ocena jego treści na tle prawa europejskiego.
Już na tym etapie należy podkreślić, że skoro mamy do czynienia z wyjątkiem, należy interpretować go w sposób ścisły (UZP (red.), Opinie prawne w zakresie zamówień publicznych, Warszawa 2010, str. 17).
a. wykładnia w Polsce
Pojęcia użyte w ustawie są pojęciami zdefiniowanymi u innych polskich aktach prawnych, na co powołuje się UZP. Stąd też, jeżeli chodzi pod względem przedmiotowym omawiany wyjątek będzie miał zastosowanie, gdy umowa o usługę będzie odpowiadał jednej z trzech poniższych możliwości:
Umowa o usługi w zakresie badań naukowych jest umową, na podstawie której zobowiązany podejmuje się przeprowadzenia badań o charakterze podstawowym lub badań przemysłowych ((akt prawny UZasadFinansNauk nie istnieje)). Celem tego typu usługi jest więc pozyskanie nowej wiedzy.
Natomiast umowa o usługi w zakresie prac rozwojowych oznacza kontrakt o nabywanie, łączenie, kształtowanie i wykorzystywanie dostępnej aktualnie wiedzy i umiejętności z dziedziny nauki, technologii i działalności gospodarczej oraz innej wiedzy i umiejętności do planowania produkcji oraz tworzenia i projektowania nowych, zmienionych lub ulepszonych produktów, procesów lub usług ((akt prawny UZasadFinansNauk nie istnieje)).
Z kolei umowa o świadczenie usług badawczych jest umową, której celem jest przeprowadzenie badania prowadzącego do poznania nowych zjawisk, mechanizmów, faktów itp. (Stachowiak w: DzierzanowskiJerzykowskiStachowiakPrZamPublKomentarz, 2010, art. 4 uw. 10). Świadczeniem usług badawczych zajmują się głównie uczelnie (zob. art. 13 ust. 1 pkt 3 PrSzkolWyższ
W związku z powyższym przepis nie obejmuje różnego rodzaju usług o charakterze doradczo-eksperckim czy konsultingowym, świadczonym np. przez placówki naukowo-badawcze (por. UZP (red.), Opinie prawne w zakresie zamówień publicznych, Warszawa 2010, str. 14-15).
Pod względem podmiotowym status usługodawcy nie ma znaczenia. Wprawdzie przedmiot wyłączenia odpowiada zakresowi działalności uczelni wyższych (art. 13 ust. 1 pkt 3 PrSzkolWyższ
b. wykładnia z uwzględnieniem dyrektywy
Omawiany przepis stanowi implementację przepisu art. 16 lit. f) dyrektywy 2004/18/WE. Niezbędna jest więc jego wykładnia z uwzględnieniem regulacji prawa europejskiego, w szczególności dyrektywy zamówieniowej.
Również na tle prawa europejskiego jasne jest, że zasadniczo do zamawiania usług badawczo-rozwojowych stosuje się procedurę zamówień publicznych (zob. załącznik IIA pkt 8 do dyrektywy 2004/18/WE). Dyrektywa klasyfikuje jako prace badawczo-rozwojowe następujące usługi (wg słownika CPV albo odpowiednia strona UE):
W interesującym dla nas stanie faktycznym zadanie polega na sporządzeniu studium wykonalności. Dla nich przewidziane jest kod: 71241000-9. Usługa nie byłaby więc usługą o charakterze badawczym lub rozwojowym. Z drugiej strony należy mieć na uwadze treść wyniku. Jeżeli polegałby jednak na zdobyciu nowej wiedzy w zakresie realizacji usług, to należałoby jednak przyznać prymat treści na zasadzie "falsa demonstratio non nocet".
c. wnioski
Może więc dojść do sytuacji, iż przedmiotowy zakres zastosowania wyjątku nie będzie identyczny w Polsce i wg słownika CPV. w takim wypadki rozstrzygające znaczenie powinny mieć przepisy unijne (prymat stosowania).
Polski UZP dokonując wykładni art. 4 pkt 3 lit. e) PrZamPubl opiera się głównie na polskich wewnętrznych regulacjach. Stąd należy w pierwszej kolejności omówić ten sposób wykładni. Jednakże pamiętając o unijnej proweniencji tego wyjątku niezbędna jest ocena jego treści na tle prawa europejskiego.
Już na tym etapie należy podkreślić, że skoro mamy do czynienia z wyjątkiem, należy interpretować go w sposób ścisły (UZP (red.), Opinie prawne w zakresie zamówień publicznych, Warszawa 2010, str. 17).
a. wykładnia w Polsce
Pojęcia użyte w ustawie są pojęciami zdefiniowanymi u innych polskich aktach prawnych, na co powołuje się UZP. Stąd też, jeżeli chodzi pod względem przedmiotowym omawiany wyjątek będzie miał zastosowanie, gdy umowa o usługę będzie odpowiadał jednej z trzech poniższych możliwości:
Umowa o usługi w zakresie badań naukowych jest umową, na podstawie której zobowiązany podejmuje się przeprowadzenia badań o charakterze podstawowym lub badań przemysłowych ((akt prawny UZasadFinansNauk nie istnieje)). Celem tego typu usługi jest więc pozyskanie nowej wiedzy.
Natomiast umowa o usługi w zakresie prac rozwojowych oznacza kontrakt o nabywanie, łączenie, kształtowanie i wykorzystywanie dostępnej aktualnie wiedzy i umiejętności z dziedziny nauki, technologii i działalności gospodarczej oraz innej wiedzy i umiejętności do planowania produkcji oraz tworzenia i projektowania nowych, zmienionych lub ulepszonych produktów, procesów lub usług ((akt prawny UZasadFinansNauk nie istnieje)).
Z kolei umowa o świadczenie usług badawczych jest umową, której celem jest przeprowadzenie badania prowadzącego do poznania nowych zjawisk, mechanizmów, faktów itp. (Stachowiak w: DzierzanowskiJerzykowskiStachowiakPrZamPublKomentarz, 2010, art. 4 uw. 10). Świadczeniem usług badawczych zajmują się głównie uczelnie (zob. art. 13 ust. 1 pkt 3 PrSzkolWyższ
art. 13 PrSzkolWyższ
1. Podstawowymi zadaniami uczelni, z zastrzeżeniem ust. 2 i 3, są:
1) kształcenie studentów w celu zdobywania i uzupełniania wiedzy oraz umiejętności niezbędnych w pracy zawodowej;
2) wychowywanie studentów w poczuciu odpowiedzialności za państwo polskie, za umacnianie zasad demokracji i poszanowanie praw człowieka;
3) prowadzenie badań naukowych i prac rozwojowych oraz świadczenie usług badawczych;
4) kształcenie i promowanie kadr naukowych;
5) upowszechnianie i pomnażanie osiągnięć nauki, kultury narodowej i techniki, w tym poprzez gromadzenie i udostępnianie zbiorów bibliotecznych i informacyjnych;
6) prowadzenie studiów podyplomowych, kursów i szkoleń w celu kształcenia nowych umiejętności niezbędnych na rynku pracy w systemie uczenia się przez całe życie;
7) stwarzanie warunków do rozwoju kultury fizycznej studentów;
8) działanie na rzecz społeczności lokalnych i regionalnych;
9) stwarzanie osobom niepełnosprawnym warunków do pełnego udziału w procesie kształcenia i w badaniach naukowych.
2. Uczelnia zawodowa prowadząca wyłącznie studia pierwszego stopnia nie jest obowiązana do wykonywania zadań określonych w ust. 1 pkt 3 i 4.
3. Zadaniem uczelni medycznej lub podstawowej jednostki organizacyjnej uczelni działającej w dziedzinie nauk medycznych albo weterynaryjnych może być także uczestniczenie w sprawowaniu opieki medycznej albo weterynaryjnej w zakresie i formach określonych w przepisach o działalności leczniczej i przepisach o zakładach leczniczych dla zwierząt.
).1. Podstawowymi zadaniami uczelni, z zastrzeżeniem ust. 2 i 3, są:
1) kształcenie studentów w celu zdobywania i uzupełniania wiedzy oraz umiejętności niezbędnych w pracy zawodowej;
2) wychowywanie studentów w poczuciu odpowiedzialności za państwo polskie, za umacnianie zasad demokracji i poszanowanie praw człowieka;
3) prowadzenie badań naukowych i prac rozwojowych oraz świadczenie usług badawczych;
4) kształcenie i promowanie kadr naukowych;
5) upowszechnianie i pomnażanie osiągnięć nauki, kultury narodowej i techniki, w tym poprzez gromadzenie i udostępnianie zbiorów bibliotecznych i informacyjnych;
6) prowadzenie studiów podyplomowych, kursów i szkoleń w celu kształcenia nowych umiejętności niezbędnych na rynku pracy w systemie uczenia się przez całe życie;
7) stwarzanie warunków do rozwoju kultury fizycznej studentów;
8) działanie na rzecz społeczności lokalnych i regionalnych;
9) stwarzanie osobom niepełnosprawnym warunków do pełnego udziału w procesie kształcenia i w badaniach naukowych.
2. Uczelnia zawodowa prowadząca wyłącznie studia pierwszego stopnia nie jest obowiązana do wykonywania zadań określonych w ust. 1 pkt 3 i 4.
3. Zadaniem uczelni medycznej lub podstawowej jednostki organizacyjnej uczelni działającej w dziedzinie nauk medycznych albo weterynaryjnych może być także uczestniczenie w sprawowaniu opieki medycznej albo weterynaryjnej w zakresie i formach określonych w przepisach o działalności leczniczej i przepisach o zakładach leczniczych dla zwierząt.
W związku z powyższym przepis nie obejmuje różnego rodzaju usług o charakterze doradczo-eksperckim czy konsultingowym, świadczonym np. przez placówki naukowo-badawcze (por. UZP (red.), Opinie prawne w zakresie zamówień publicznych, Warszawa 2010, str. 14-15).
art. 13 PrSzkolWyższ
1. Podstawowymi zadaniami uczelni, z zastrzeżeniem ust. 2 i 3, są:
1) kształcenie studentów w celu zdobywania i uzupełniania wiedzy oraz umiejętności niezbędnych w pracy zawodowej;
2) wychowywanie studentów w poczuciu odpowiedzialności za państwo polskie, za umacnianie zasad demokracji i poszanowanie praw człowieka;
3) prowadzenie badań naukowych i prac rozwojowych oraz świadczenie usług badawczych;
4) kształcenie i promowanie kadr naukowych;
5) upowszechnianie i pomnażanie osiągnięć nauki, kultury narodowej i techniki, w tym poprzez gromadzenie i udostępnianie zbiorów bibliotecznych i informacyjnych;
6) prowadzenie studiów podyplomowych, kursów i szkoleń w celu kształcenia nowych umiejętności niezbędnych na rynku pracy w systemie uczenia się przez całe życie;
7) stwarzanie warunków do rozwoju kultury fizycznej studentów;
8) działanie na rzecz społeczności lokalnych i regionalnych;
9) stwarzanie osobom niepełnosprawnym warunków do pełnego udziału w procesie kształcenia i w badaniach naukowych.
2. Uczelnia zawodowa prowadząca wyłącznie studia pierwszego stopnia nie jest obowiązana do wykonywania zadań określonych w ust. 1 pkt 3 i 4.
3. Zadaniem uczelni medycznej lub podstawowej jednostki organizacyjnej uczelni działającej w dziedzinie nauk medycznych albo weterynaryjnych może być także uczestniczenie w sprawowaniu opieki medycznej albo weterynaryjnej w zakresie i formach określonych w przepisach o działalności leczniczej i przepisach o zakładach leczniczych dla zwierząt.
). To jednak nie oznacza, iż wyłączeniu podlegają tylko umowy zawierane z uczelniami (por. UZP (red.), Opinie prawne w zakresie zamówień publicznych, Warszawa 2010, str. 15). Usługi badawcze oferują również instytucje, nie będące uczelniami w rozum. art. 2 ust. 1 pkt 22 PrSzkolWyższ1. Podstawowymi zadaniami uczelni, z zastrzeżeniem ust. 2 i 3, są:
1) kształcenie studentów w celu zdobywania i uzupełniania wiedzy oraz umiejętności niezbędnych w pracy zawodowej;
2) wychowywanie studentów w poczuciu odpowiedzialności za państwo polskie, za umacnianie zasad demokracji i poszanowanie praw człowieka;
3) prowadzenie badań naukowych i prac rozwojowych oraz świadczenie usług badawczych;
4) kształcenie i promowanie kadr naukowych;
5) upowszechnianie i pomnażanie osiągnięć nauki, kultury narodowej i techniki, w tym poprzez gromadzenie i udostępnianie zbiorów bibliotecznych i informacyjnych;
6) prowadzenie studiów podyplomowych, kursów i szkoleń w celu kształcenia nowych umiejętności niezbędnych na rynku pracy w systemie uczenia się przez całe życie;
7) stwarzanie warunków do rozwoju kultury fizycznej studentów;
8) działanie na rzecz społeczności lokalnych i regionalnych;
9) stwarzanie osobom niepełnosprawnym warunków do pełnego udziału w procesie kształcenia i w badaniach naukowych.
2. Uczelnia zawodowa prowadząca wyłącznie studia pierwszego stopnia nie jest obowiązana do wykonywania zadań określonych w ust. 1 pkt 3 i 4.
3. Zadaniem uczelni medycznej lub podstawowej jednostki organizacyjnej uczelni działającej w dziedzinie nauk medycznych albo weterynaryjnych może być także uczestniczenie w sprawowaniu opieki medycznej albo weterynaryjnej w zakresie i formach określonych w przepisach o działalności leczniczej i przepisach o zakładach leczniczych dla zwierząt.
art. 2 PrSzkolWyższ
1. Użyte w ustawie określenia oznaczają:
1) uczelnia - szkołę prowadzącą studia wyższe, utworzoną w sposób określony w ustawie;
2) uczelnia publiczna - uczelnię utworzoną przez państwo reprezentowane przez właściwy organ władzy lub administracji publicznej;
3) uczelnia niepubliczna - uczelnię utworzoną przez osobę fizyczną albo osobę prawną niebędącą państwową ani samorządową osobą prawną;
4) założyciel uczelni niepublicznej - osobę, o której mowa w pkt 3, która utworzyła uczelnię lub prowadzi uczelnię na podstawie art. 26 ust. 3;
5) studia wyższe - studia pierwszego stopnia, studia drugiego stopnia lub jednolite studia magisterskie, prowadzone przez uczelnię uprawnioną do ich prowadzenia;
6) (uchylony);
7) studia pierwszego stopnia - formę kształcenia, na którą są przyjmowani kandydaci posiadający świadectwo dojrzałości, kończącą się uzyskaniem kwalifikacji pierwszego stopnia;
8) studia drugiego stopnia - formę kształcenia, na którą są przyjmowani kandydaci posiadający co najmniej kwalifikacje pierwszego stopnia, kończącą się uzyskaniem kwalifikacji drugiego stopnia;
9) jednolite studia magisterskie - formę kształcenia, na którą są przyjmowani kandydaci posiadający świadectwo dojrzałości, kończącą się uzyskaniem kwalifikacji drugiego stopnia;
10) studia trzeciego stopnia - studia doktoranckie, prowadzone przez uprawnioną jednostkę organizacyjną uczelni, instytut naukowy Polskiej Akademii Nauk, instytut badawczy lub międzynarodowy instytut naukowy działający na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej utworzony na podstawie odrębnych przepisów, na które są przyjmowani kandydaci posiadający kwalifikacje drugiego stopnia, kończące się uzyskaniem kwalifikacji trzeciego stopnia;
11) studia podyplomowe - formę kształcenia, na którą są przyjmowani kandydaci posiadający kwalifikacje co najmniej pierwszego stopnia, prowadzoną w uczelni, instytucie naukowym Polskiej Akademii Nauk, instytucie badawczym lub Centrum Medycznym Kształcenia Podyplomowego, kończące się uzyskaniem kwalifikacji podyplomowych;
11a) forma studiów - studia stacjonarne i studia niestacjonarne;
12) studia stacjonarne - formę studiów wyższych, w której co najmniej połowa programu kształcenia jest realizowana w postaci zajęć dydaktycznych wymagających bezpośredniego udziału nauczycieli akademickich i studentów;
13) studia niestacjonarne - formę studiów wyższych, inną niż studia stacjonarne, wskazaną przez senat uczelni;
14) kierunek studiów - wyodrębnioną część jednego lub kilku obszarów kształcenia, realizowaną w uczelni w sposób określony przez program kształcenia;
14a) obszar kształcenia - zasób wiedzy i umiejętności z zakresu jednego z obszarów wiedzy określonych w przepisach wydanych na podstawie art. 3 ust. 1 ustawy z dnia 14 marca 2003 r. o stopniach naukowych i tytule naukowym oraz o stopniach i tytule w zakresie sztuki (Dz. U. Nr 65, poz. 595, z późn. zm.);
14b) program kształcenia - opis określonych przez uczelnię spójnych efektów kształcenia, zgodny z Krajowymi Ramami Kwalifikacji dla Szkolnictwa Wyższego, oraz opis procesu kształcenia, prowadzącego do osiągnięcia tych efektów, wraz z przypisanymi do poszczególnych modułów tego procesu punktami ECTS;
15) (uchylony);
16) (uchylony);
17) (uchylony);
18) standardy kształcenia - zbiór reguł kształcenia na studiach przygotowujących do wykonywania zawodu nauczyciela oraz zawodów, dla których wymagania dotyczące procesu kształcenia i jego efektów są określone w przepisach prawa Unii Europejskiej;
18a) Krajowe Ramy Kwalifikacji dla Szkolnictwa Wyższego - opis, przez określenie efektów kształcenia, kwalifikacji zdobywanych w polskim systemie szkolnictwa wyższego;
18b) kwalifikacje - efekty kształcenia, poświadczone dyplomem, świadectwem, certyfikatem lub innym dokumentem wydanym przez uprawnioną instytucję potwierdzającym uzyskanie zakładanych efektów kształcenia;
18c) efekty kształcenia - zasób wiedzy, umiejętności i kompetencji społecznych uzyskanych w procesie kształcenia przez osobę uczącą się;
18d) punkty ECTS - punkty zdefiniowane w europejskim systemie akumulacji i transferu punktów zaliczeniowych jako miara średniego nakładu pracy osoby uczącej się, niezbędnego do uzyskania zakładanych efektów kształcenia;
18e) profil kształcenia - profil praktyczny, obejmujący moduł zajęć służących zdobywaniu przez studenta umiejętności praktycznych albo profil ogólnoakademicki, obejmujący moduł zajęć służących zdobywaniu przez studenta pogłębionych umiejętności teoretycznych;
18f) kwalifikacje pierwszego stopnia - efekt kształcenia na studiach pierwszego stopnia, zakończonych uzyskaniem tytułu zawodowego licencjata, inżyniera lub równorzędnego określonego kierunku studiów i profilu kształcenia, potwierdzony odpowiednim dyplomem;
18g) kwalifikacje drugiego stopnia - efekt kształcenia na studiach drugiego stopnia, zakończonych uzyskaniem tytułu zawodowego magistra, magistra inżyniera lub równorzędnego określonego kierunku studiów i profilu kształcenia, potwierdzony odpowiednim dyplomem;
18h) kwalifikacje trzeciego stopnia - uzyskanie, w drodze przewodu doktorskiego przeprowadzonego na podstawie art. 11 ust. 1 ustawy z dnia 14 marca 2003 r. o stopniach naukowych i tytule naukowym oraz o stopniach i tytule w zakresie sztuki, stopnia naukowego doktora w określonej dziedzinie nauki w zakresie dyscypliny nauki lub doktora sztuki określonej dziedziny sztuki w zakresie dyscypliny artystycznej, potwierdzone odpowiednim dyplomem;
18i) kwalifikacje podyplomowe - osiągnięcie zakładanych efektów kształcenia na studiach podyplomowych, potwierdzone świadectwem;
18j) filia uczelni - zamiejscową jednostkę organizacyjną uczelni, w której skład wchodzą co najmniej dwie podstawowe jednostki organizacyjne uczelni;
18k) student - osobę kształcącą się na studiach wyższych;
18l) doktorant - uczestnika studiów doktoranckich;
18m) słuchacz - uczestnika studiów podyplomowych;
19) immatrykulacja - akt przyjęcia w poczet studentów uczelni;
20) (uchylony);
21) (uchylony);
22) uczelnia akademicka - uczelnię, w której przynajmniej jedna jednostka organizacyjna posiada uprawnienie do nadawania stopnia naukowego doktora;
23) uczelnia zawodowa - uczelnię prowadzącą studia pierwszego lub drugiego stopnia albo jednolite studia magisterskie nieposiadającą uprawnienia do nadawania stopnia naukowego doktora;
24) uczelnia wojskowa - uczelnię publiczną nadzorowaną przez Ministra Obrony Narodowej;
25) uczelnia służb państwowych - uczelnię publiczną nadzorowaną przez ministra właściwego do spraw wewnętrznych;
26) uczelnia artystyczna - uczelnię publiczną nadzorowaną przez ministra właściwego do spraw kultury i ochrony dziedzictwa narodowego;
27) uczelnia medyczna - uczelnię publiczną nadzorowaną przez ministra właściwego do spraw zdrowia;
28) uczelnia morska - uczelnię publiczną nadzorowaną przez ministra właściwego do spraw gospodarki morskiej;
29) podstawowa jednostka organizacyjna - wydział lub inną jednostkę organizacyjną uczelni określoną w statucie, prowadzącą co najmniej jeden kierunek studiów, studia doktoranckie lub badania co najmniej w jednej dyscyplinie naukowej;
30) nauka i badania naukowe - także odpowiednio - sztukę i twórczość artystyczną;
31) stopień naukowy doktora i stopień naukowy doktora habilitowanego - także odpowiednio - stopień doktora sztuki i stopień doktora habilitowanego sztuki;
32) tytuł naukowy profesora - także odpowiednio - tytuł profesora sztuki;
33) podstawowe miejsce pracy - uczelnię albo jednostkę naukową, w której nauczyciel akademicki lub pracownik naukowy jest zatrudniony w pełnym wymiarze czasu pracy, wskazaną w akcie stanowiącym podstawę zatrudnienia jako podstawowe miejsce pracy; w tym samym czasie podstawowe miejsce pracy może być tylko jedno;
34) jednostka naukowa - instytut naukowy Polskiej Akademii Nauk, instytut badawczy albo międzynarodowy instytut naukowy utworzony na podstawie odrębnych przepisów, działający na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej;
2. Ilekroć w ustawie jest mowa o:
1) studiach bez bliższego określenia - rozumie się przez to studia wyższe;
2) poziomie kształcenia - rozumie się przez to studia pierwszego stopnia, studia drugiego stopnia lub jednolite studia magisterskie albo studia trzeciego stopnia;
3) związku uczelni, bez bliższego określenia - rozumie się przez to związek uczelni publicznych albo związek uczelni niepublicznych;
4) tytule zawodowym - rozumie się przez to tytuł licencjata, inżyniera, magistra, magistra inżyniera lub tytuł równorzędny.
. Za taką wykładnią przemawiają postanowienia zawarte w Tytule XIX TFUE (art. 179 - 190 TFUE). W szczególności art. 179 ust. 2 TFUE podkreśla, iż prace badawcze mogą realizować również małe i średnie przedsiębiorstwa. Stąd też o wyłączeniu spod zakresu zastosowania reżimu prawa zamówień publicznych będzie decydował w pierwszej kolejności przedmiot umowy.1. Użyte w ustawie określenia oznaczają:
1) uczelnia - szkołę prowadzącą studia wyższe, utworzoną w sposób określony w ustawie;
2) uczelnia publiczna - uczelnię utworzoną przez państwo reprezentowane przez właściwy organ władzy lub administracji publicznej;
3) uczelnia niepubliczna - uczelnię utworzoną przez osobę fizyczną albo osobę prawną niebędącą państwową ani samorządową osobą prawną;
4) założyciel uczelni niepublicznej - osobę, o której mowa w pkt 3, która utworzyła uczelnię lub prowadzi uczelnię na podstawie art. 26 ust. 3;
5) studia wyższe - studia pierwszego stopnia, studia drugiego stopnia lub jednolite studia magisterskie, prowadzone przez uczelnię uprawnioną do ich prowadzenia;
6) (uchylony);
7) studia pierwszego stopnia - formę kształcenia, na którą są przyjmowani kandydaci posiadający świadectwo dojrzałości, kończącą się uzyskaniem kwalifikacji pierwszego stopnia;
8) studia drugiego stopnia - formę kształcenia, na którą są przyjmowani kandydaci posiadający co najmniej kwalifikacje pierwszego stopnia, kończącą się uzyskaniem kwalifikacji drugiego stopnia;
9) jednolite studia magisterskie - formę kształcenia, na którą są przyjmowani kandydaci posiadający świadectwo dojrzałości, kończącą się uzyskaniem kwalifikacji drugiego stopnia;
10) studia trzeciego stopnia - studia doktoranckie, prowadzone przez uprawnioną jednostkę organizacyjną uczelni, instytut naukowy Polskiej Akademii Nauk, instytut badawczy lub międzynarodowy instytut naukowy działający na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej utworzony na podstawie odrębnych przepisów, na które są przyjmowani kandydaci posiadający kwalifikacje drugiego stopnia, kończące się uzyskaniem kwalifikacji trzeciego stopnia;
11) studia podyplomowe - formę kształcenia, na którą są przyjmowani kandydaci posiadający kwalifikacje co najmniej pierwszego stopnia, prowadzoną w uczelni, instytucie naukowym Polskiej Akademii Nauk, instytucie badawczym lub Centrum Medycznym Kształcenia Podyplomowego, kończące się uzyskaniem kwalifikacji podyplomowych;
11a) forma studiów - studia stacjonarne i studia niestacjonarne;
12) studia stacjonarne - formę studiów wyższych, w której co najmniej połowa programu kształcenia jest realizowana w postaci zajęć dydaktycznych wymagających bezpośredniego udziału nauczycieli akademickich i studentów;
13) studia niestacjonarne - formę studiów wyższych, inną niż studia stacjonarne, wskazaną przez senat uczelni;
14) kierunek studiów - wyodrębnioną część jednego lub kilku obszarów kształcenia, realizowaną w uczelni w sposób określony przez program kształcenia;
14a) obszar kształcenia - zasób wiedzy i umiejętności z zakresu jednego z obszarów wiedzy określonych w przepisach wydanych na podstawie art. 3 ust. 1 ustawy z dnia 14 marca 2003 r. o stopniach naukowych i tytule naukowym oraz o stopniach i tytule w zakresie sztuki (Dz. U. Nr 65, poz. 595, z późn. zm.);
14b) program kształcenia - opis określonych przez uczelnię spójnych efektów kształcenia, zgodny z Krajowymi Ramami Kwalifikacji dla Szkolnictwa Wyższego, oraz opis procesu kształcenia, prowadzącego do osiągnięcia tych efektów, wraz z przypisanymi do poszczególnych modułów tego procesu punktami ECTS;
15) (uchylony);
16) (uchylony);
17) (uchylony);
18) standardy kształcenia - zbiór reguł kształcenia na studiach przygotowujących do wykonywania zawodu nauczyciela oraz zawodów, dla których wymagania dotyczące procesu kształcenia i jego efektów są określone w przepisach prawa Unii Europejskiej;
18a) Krajowe Ramy Kwalifikacji dla Szkolnictwa Wyższego - opis, przez określenie efektów kształcenia, kwalifikacji zdobywanych w polskim systemie szkolnictwa wyższego;
18b) kwalifikacje - efekty kształcenia, poświadczone dyplomem, świadectwem, certyfikatem lub innym dokumentem wydanym przez uprawnioną instytucję potwierdzającym uzyskanie zakładanych efektów kształcenia;
18c) efekty kształcenia - zasób wiedzy, umiejętności i kompetencji społecznych uzyskanych w procesie kształcenia przez osobę uczącą się;
18d) punkty ECTS - punkty zdefiniowane w europejskim systemie akumulacji i transferu punktów zaliczeniowych jako miara średniego nakładu pracy osoby uczącej się, niezbędnego do uzyskania zakładanych efektów kształcenia;
18e) profil kształcenia - profil praktyczny, obejmujący moduł zajęć służących zdobywaniu przez studenta umiejętności praktycznych albo profil ogólnoakademicki, obejmujący moduł zajęć służących zdobywaniu przez studenta pogłębionych umiejętności teoretycznych;
18f) kwalifikacje pierwszego stopnia - efekt kształcenia na studiach pierwszego stopnia, zakończonych uzyskaniem tytułu zawodowego licencjata, inżyniera lub równorzędnego określonego kierunku studiów i profilu kształcenia, potwierdzony odpowiednim dyplomem;
18g) kwalifikacje drugiego stopnia - efekt kształcenia na studiach drugiego stopnia, zakończonych uzyskaniem tytułu zawodowego magistra, magistra inżyniera lub równorzędnego określonego kierunku studiów i profilu kształcenia, potwierdzony odpowiednim dyplomem;
18h) kwalifikacje trzeciego stopnia - uzyskanie, w drodze przewodu doktorskiego przeprowadzonego na podstawie art. 11 ust. 1 ustawy z dnia 14 marca 2003 r. o stopniach naukowych i tytule naukowym oraz o stopniach i tytule w zakresie sztuki, stopnia naukowego doktora w określonej dziedzinie nauki w zakresie dyscypliny nauki lub doktora sztuki określonej dziedziny sztuki w zakresie dyscypliny artystycznej, potwierdzone odpowiednim dyplomem;
18i) kwalifikacje podyplomowe - osiągnięcie zakładanych efektów kształcenia na studiach podyplomowych, potwierdzone świadectwem;
18j) filia uczelni - zamiejscową jednostkę organizacyjną uczelni, w której skład wchodzą co najmniej dwie podstawowe jednostki organizacyjne uczelni;
18k) student - osobę kształcącą się na studiach wyższych;
18l) doktorant - uczestnika studiów doktoranckich;
18m) słuchacz - uczestnika studiów podyplomowych;
19) immatrykulacja - akt przyjęcia w poczet studentów uczelni;
20) (uchylony);
21) (uchylony);
22) uczelnia akademicka - uczelnię, w której przynajmniej jedna jednostka organizacyjna posiada uprawnienie do nadawania stopnia naukowego doktora;
23) uczelnia zawodowa - uczelnię prowadzącą studia pierwszego lub drugiego stopnia albo jednolite studia magisterskie nieposiadającą uprawnienia do nadawania stopnia naukowego doktora;
24) uczelnia wojskowa - uczelnię publiczną nadzorowaną przez Ministra Obrony Narodowej;
25) uczelnia służb państwowych - uczelnię publiczną nadzorowaną przez ministra właściwego do spraw wewnętrznych;
26) uczelnia artystyczna - uczelnię publiczną nadzorowaną przez ministra właściwego do spraw kultury i ochrony dziedzictwa narodowego;
27) uczelnia medyczna - uczelnię publiczną nadzorowaną przez ministra właściwego do spraw zdrowia;
28) uczelnia morska - uczelnię publiczną nadzorowaną przez ministra właściwego do spraw gospodarki morskiej;
29) podstawowa jednostka organizacyjna - wydział lub inną jednostkę organizacyjną uczelni określoną w statucie, prowadzącą co najmniej jeden kierunek studiów, studia doktoranckie lub badania co najmniej w jednej dyscyplinie naukowej;
30) nauka i badania naukowe - także odpowiednio - sztukę i twórczość artystyczną;
31) stopień naukowy doktora i stopień naukowy doktora habilitowanego - także odpowiednio - stopień doktora sztuki i stopień doktora habilitowanego sztuki;
32) tytuł naukowy profesora - także odpowiednio - tytuł profesora sztuki;
33) podstawowe miejsce pracy - uczelnię albo jednostkę naukową, w której nauczyciel akademicki lub pracownik naukowy jest zatrudniony w pełnym wymiarze czasu pracy, wskazaną w akcie stanowiącym podstawę zatrudnienia jako podstawowe miejsce pracy; w tym samym czasie podstawowe miejsce pracy może być tylko jedno;
34) jednostka naukowa - instytut naukowy Polskiej Akademii Nauk, instytut badawczy albo międzynarodowy instytut naukowy utworzony na podstawie odrębnych przepisów, działający na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej;
2. Ilekroć w ustawie jest mowa o:
1) studiach bez bliższego określenia - rozumie się przez to studia wyższe;
2) poziomie kształcenia - rozumie się przez to studia pierwszego stopnia, studia drugiego stopnia lub jednolite studia magisterskie albo studia trzeciego stopnia;
3) związku uczelni, bez bliższego określenia - rozumie się przez to związek uczelni publicznych albo związek uczelni niepublicznych;
4) tytule zawodowym - rozumie się przez to tytuł licencjata, inżyniera, magistra, magistra inżyniera lub tytuł równorzędny.
b. wykładnia z uwzględnieniem dyrektywy
Omawiany przepis stanowi implementację przepisu art. 16 lit. f) dyrektywy 2004/18/WE. Niezbędna jest więc jego wykładnia z uwzględnieniem regulacji prawa europejskiego, w szczególności dyrektywy zamówieniowej.
Również na tle prawa europejskiego jasne jest, że zasadniczo do zamawiania usług badawczo-rozwojowych stosuje się procedurę zamówień publicznych (zob. załącznik IIA pkt 8 do dyrektywy 2004/18/WE). Dyrektywa klasyfikuje jako prace badawczo-rozwojowe następujące usługi (wg słownika CPV albo odpowiednia strona UE):
- usługi badawcze i eksperymentalno-rozwojowe oraz pokrewne usługi doradcze (kod: 73000000-2),
- usługi badawcze i eksperymentalno-rozwojowe (kod: 73100000-3),
- usługi badawcze (kod: 73110000-6),
- laboratoryjne usługi badawcze (kod: 73111000-3),
- usługi badań morskich (kod: 73112000-0),
- usługi eksperymentalno-rozwojowe (kod: 73120000-9),
- projekt i realizacja badań oraz rozwój (kod: 73300000-5).
- w zakresie badań i rozwoju (kod: 73200000-4),
- w zakresie badań (kod: 73210000-7),
- w zakresie rozwoju (kod: 73220000-0).
W interesującym dla nas stanie faktycznym zadanie polega na sporządzeniu studium wykonalności. Dla nich przewidziane jest kod: 71241000-9. Usługa nie byłaby więc usługą o charakterze badawczym lub rozwojowym. Z drugiej strony należy mieć na uwadze treść wyniku. Jeżeli polegałby jednak na zdobyciu nowej wiedzy w zakresie realizacji usług, to należałoby jednak przyznać prymat treści na zasadzie "falsa demonstratio non nocet".
c. wnioski
Może więc dojść do sytuacji, iż przedmiotowy zakres zastosowania wyjątku nie będzie identyczny w Polsce i wg słownika CPV. w takim wypadki rozstrzygające znaczenie powinny mieć przepisy unijne (prymat stosowania).
2. Usługi nie są w całości opłacane przez zamawiającego
Nie ma znaczenia, skąd pochodzą środki (UZP (red.), Opinie prawne w zakresie zamówień publicznych, Warszawa 2010, str. 16). Opłacenie usługi ze środków zewnętrznych jest więc opłaceniem usługi przez jeden podmiot (beneficjenta). Podobnie UZP uważa, że partycypacja wykonawcy usługi nie spełnia przesłanki, iż zamówienie jest opłacone również przez inne niż zamawiający podmioty. Konieczny jest więc udział finansowy innego podmiotu (przedsiębiorcy, jednostki badawczej) w kosztach wykonania usługi.
Nie ma znaczenia, jak duża jest partycypacja innego podmiotu w kosztach wykonania usługi (UZP (red.), Opinie prawne w zakresie zamówień publicznych, Warszawa 2010, str. 17).
3. Rezultaty usługi nie stanowią wyłącznie własności zamawiającego
Ta przesłanka otwiera drogę do wspólnego "zamówienia" przez różne podmioty, np. pochodzące z różnych krajów.
Wyłączenie nie obejmuje również prac badawczych na zlecenie, tzn. umów wzajemnych, w ramach których w zamian za wynagrodzenie zamawiający otrzymuje wyłączne prawa do wykorzystania rezultatów badań (Pünder/Schellenberg, Vergaberecht, 2011, § 100 GWB nb. 87). Przesłanka braku wyłącznej własności zamawiającego będzie spełniona, gdy wyniki prac badawczych, rozwojowych lub usług badawczych są dostępne każdemu, także w celu ich rynkowego wykorzystania (Marx w: Motzke/Petzcker/Prieß, Beck´scher VOB-Kommentar, VOB/A, § 100 GWB nb. 34).
Pojęcie własności wyników należy w tym kontekście rozumieć w oderwaniu od prawa prywatnego (Eisermann, ZVgR 1997, s. 201 i nast., s. 203). Chodzi raczej o to, kto ma prawo korzystać z wyników usług badawczych lub prac rozwojowych (UZP (red.), Opinie prawne w zakresie zamówień publicznych, Warszawa 2010, s. 17). Nie ma przy tym ograniczeń podmiotowych; beneficjentami mogą być więc zarówno instytucje badawcze, uniwersytety oraz prywatni przedsiębiorcy (TrepteZamowieniaPublicznewUniiEuropejskiej, 2006, s. 41). Niedopuszczalne jest jednak fikcyjne dzielenie się wynikami (TrepteZamowieniaPublicznewUniiEuropejskiej, 2006, s. 41).
Także i tutaj będzie ważne, czy nie mamy do czynienia z tożsamością podmiotu zamawiającego i podmiotu korzystającego z wyników (por. BayObLG, NZBau 2003, s. 634 i nast., s. 635). O tym decyduje struktura administracyjna w kraju członkowskim. Stąd też sąd nie potwierdził tej przesłanki, w sytuacji gdy kraj związkowy (Land) przekazał wyniki organom niższego szczebla. Zamawiającym i uprawnionym do korzystania z wyników był i tak w tym wypadku wyłącznie kraj związkowy.
Nie ma znaczenia, skąd pochodzą środki (UZP (red.), Opinie prawne w zakresie zamówień publicznych, Warszawa 2010, str. 16). Opłacenie usługi ze środków zewnętrznych jest więc opłaceniem usługi przez jeden podmiot (beneficjenta). Podobnie UZP uważa, że partycypacja wykonawcy usługi nie spełnia przesłanki, iż zamówienie jest opłacone również przez inne niż zamawiający podmioty. Konieczny jest więc udział finansowy innego podmiotu (przedsiębiorcy, jednostki badawczej) w kosztach wykonania usługi.
Nie ma znaczenia, jak duża jest partycypacja innego podmiotu w kosztach wykonania usługi (UZP (red.), Opinie prawne w zakresie zamówień publicznych, Warszawa 2010, str. 17).
Ta przesłanka otwiera drogę do wspólnego "zamówienia" przez różne podmioty, np. pochodzące z różnych krajów.
Wyłączenie nie obejmuje również prac badawczych na zlecenie, tzn. umów wzajemnych, w ramach których w zamian za wynagrodzenie zamawiający otrzymuje wyłączne prawa do wykorzystania rezultatów badań (Pünder/Schellenberg, Vergaberecht, 2011, § 100 GWB nb. 87). Przesłanka braku wyłącznej własności zamawiającego będzie spełniona, gdy wyniki prac badawczych, rozwojowych lub usług badawczych są dostępne każdemu, także w celu ich rynkowego wykorzystania (Marx w: Motzke/Petzcker/Prieß, Beck´scher VOB-Kommentar, VOB/A, § 100 GWB nb. 34).
Pojęcie własności wyników należy w tym kontekście rozumieć w oderwaniu od prawa prywatnego (Eisermann, ZVgR 1997, s. 201 i nast., s. 203). Chodzi raczej o to, kto ma prawo korzystać z wyników usług badawczych lub prac rozwojowych (UZP (red.), Opinie prawne w zakresie zamówień publicznych, Warszawa 2010, s. 17). Nie ma przy tym ograniczeń podmiotowych; beneficjentami mogą być więc zarówno instytucje badawcze, uniwersytety oraz prywatni przedsiębiorcy (TrepteZamowieniaPublicznewUniiEuropejskiej, 2006, s. 41). Niedopuszczalne jest jednak fikcyjne dzielenie się wynikami (TrepteZamowieniaPublicznewUniiEuropejskiej, 2006, s. 41).
Także i tutaj będzie ważne, czy nie mamy do czynienia z tożsamością podmiotu zamawiającego i podmiotu korzystającego z wyników (por. BayObLG, NZBau 2003, s. 634 i nast., s. 635). O tym decyduje struktura administracyjna w kraju członkowskim. Stąd też sąd nie potwierdził tej przesłanki, w sytuacji gdy kraj związkowy (Land) przekazał wyniki organom niższego szczebla. Zamawiającym i uprawnionym do korzystania z wyników był i tak w tym wypadku wyłącznie kraj związkowy.
B. Skutki zastosowania wyjątku
Skutkiem wystąpienia powyższej okoliczności zwalniającej z obowiązku dochowania zasad oraz trybów zamówień publicznych jest możliwość zawarcia umowy z pominięciem przepisów PrZamPubl.
C. Rozkład ciężaru dowodu
Obowiązek wykazania powyższych okoliczności spoczywa na podmiotach, które z niego korzystają (UZP (red.), Opinie prawne w zakresie zamówień publicznych, Warszawa 2010, str. 17 i podane tam orzecznictwo).
CategoryZamowieniaPubliczne
Na tej stronie nie ma komentarzy
