Umowa darowizny
darowizna, art. 888 KC
art. 888 KC
§ 1. Przez umowę darowizny darczyńca zobowiązuje się do bezpłatnego świadczenia na rzecz obdarowanego kosztem swego majątku.
§ 2. (uchylony).
i nast.
§ 1. Przez umowę darowizny darczyńca zobowiązuje się do bezpłatnego świadczenia na rzecz obdarowanego kosztem swego majątku.
§ 2. (uchylony).
A. CHARAKTER UMOWY
Umowa darowizny jest umową, jednostronnie zobowiązującą, konsensualną, nieodpłatną, niewzajemną, z reguły wywołującą od razu skutki rzeczowe (por. art. 155 § 1 KC
art. 155 KC
§ 1. Umowa sprzedaży, zamiany, darowizny, przekazania nieruchomości lub inna umowa zobowiązująca do przeniesienia własności rzeczy co do tożsamości oznaczonej przenosi własność na nabywcę, chyba że przepis szczególny stanowi inaczej albo że strony inaczej postanowiły.
§ 2. Jeżeli przedmiotem umowy zobowiązującej do przeniesienia własności są rzeczy oznaczone tylko co do gatunku, do przeniesienia własności potrzebne jest przeniesienie posiadania rzeczy. To samo dotyczy wypadku, gdy przedmiotem umowy zobowiązującej do przeniesienia własności są rzeczy przyszłe.
).§ 1. Umowa sprzedaży, zamiany, darowizny, przekazania nieruchomości lub inna umowa zobowiązująca do przeniesienia własności rzeczy co do tożsamości oznaczonej przenosi własność na nabywcę, chyba że przepis szczególny stanowi inaczej albo że strony inaczej postanowiły.
§ 2. Jeżeli przedmiotem umowy zobowiązującej do przeniesienia własności są rzeczy oznaczone tylko co do gatunku, do przeniesienia własności potrzebne jest przeniesienie posiadania rzeczy. To samo dotyczy wypadku, gdy przedmiotem umowy zobowiązującej do przeniesienia własności są rzeczy przyszłe.
B. ESSENTIALIA NEGOTII
Treścią umowy darowizny jest bezpłatne przysporzenie na rzecz obdarowanego kosztem majątku darczyńcy.
1. Przysporzenie
Przysporzenie w rozumieniu art. 888 § 1 KC
2. Nieodpłatność przysporzenia
Odpłatne czynności prawne polegają na tym, że każda ze stron uzyskuje korzyść majątkową, czyli taką, którą da się wyrazić w sumie pieniężnej (RadwanskiOlejniczakZobowiazaniaCzO, 2010, nb. 324). Z darowizną będziemy mieć więc do czynienia, jeżeli brak jest jakiegokolwiek świadczenia obdarowanego na rzecz darczyńcy. Problematyczne są sytuacje, gdy obdarowany dokonuje na rzecz darczyńcy świadczenia o wartości niewspółmiernej do wartości otrzymanego przedmiotu przysporzenia (np. nabycie nieruchomości za symboliczną złotówkę).
Można tutaj omówić następujące sytuacje:
Przysporzenie w rozumieniu art. 888 § 1 KC
art. 888 KC
§ 1. Przez umowę darowizny darczyńca zobowiązuje się do bezpłatnego świadczenia na rzecz obdarowanego kosztem swego majątku.
§ 2. (uchylony).
oznacza:§ 1. Przez umowę darowizny darczyńca zobowiązuje się do bezpłatnego świadczenia na rzecz obdarowanego kosztem swego majątku.
§ 2. (uchylony).
- przeniesienie praw na obdarowanego,
- ustanowienie praw na rzecz obdarowanego,
- zwolnieniu obdarowanego ze zobowiązań wobec darczyńcy lub osób trzecich lub
- zapłacie sumy pieniężnej (RadwanskiPanowiczZobowiazania, 2012, nb. 185).
2. Nieodpłatność przysporzenia
Odpłatne czynności prawne polegają na tym, że każda ze stron uzyskuje korzyść majątkową, czyli taką, którą da się wyrazić w sumie pieniężnej (RadwanskiOlejniczakZobowiazaniaCzO, 2010, nb. 324). Z darowizną będziemy mieć więc do czynienia, jeżeli brak jest jakiegokolwiek świadczenia obdarowanego na rzecz darczyńcy. Problematyczne są sytuacje, gdy obdarowany dokonuje na rzecz darczyńcy świadczenia o wartości niewspółmiernej do wartości otrzymanego przedmiotu przysporzenia (np. nabycie nieruchomości za symboliczną złotówkę).
Można tutaj omówić następujące sytuacje:
- negotium mixtum cum donatione,
- donatione onerosa,
- inne.
a. negotium mixtum cum donatione
Są to umowy zawierające element częściowej odpłatności. W tych wypadkach umowa darowizny zostaje połączona z inną umową odpłatną lub nieodpłatną. O tym czy mamy do czynienia jeszcze z darowizną rozstrzyga okoliczność, czy uzyskane na mocy darowizny przysporzenie przewyższa wartością świadczenie obdarowanego na rzecz darczyńcy.
Są to umowy zawierające element częściowej odpłatności. W tych wypadkach umowa darowizny zostaje połączona z inną umową odpłatną lub nieodpłatną. O tym czy mamy do czynienia jeszcze z darowizną rozstrzyga okoliczność, czy uzyskane na mocy darowizny przysporzenie przewyższa wartością świadczenie obdarowanego na rzecz darczyńcy.
b. donatione onerosa
Donatione onerosa polega na połączeniu umowy darowizny z poleceniem (art. 893 KC
Na temat darowizny obciążliwej zob. więcej:
Donatione onerosa polega na połączeniu umowy darowizny z poleceniem (art. 893 KC
art. 893 KC
Darczyńca może włożyć na obdarowanego obowiązek oznaczonego działania lub zaniechania, nie czyniąc nikogo wierzycielem (polecenie).
). Nie zmienia to jednak nieodpłatnego charakteru umowy darowizny (Stecki, Umowa darowizny, 1974, str. 46-47).Darczyńca może włożyć na obdarowanego obowiązek oznaczonego działania lub zaniechania, nie czyniąc nikogo wierzycielem (polecenie).
Na temat darowizny obciążliwej zob. więcej:
- P. Sokołowski, Ausgewählte Probleme der Auflagenschenkung nach polnischem und deutschem Recht in: Wudarski/von Bar, Deutschland und Polen in der europäischen Rechtsgemeinschaft, 2012, s. 193-222;
- SokolowskiPS2009,
- Oleszko, Szczególne konstrukcje umowy darowizny, Palestra 1976, Nr 10, s. 27
- Księżak, Żądanie wykonania polecenia, Przegląd Sądowy 2006, Nr 4, s. 61
- wyr. SA w Katowicach z 3.2.1995 r., I ACa 656/94, OSA 1997, Nr 3, poz. 20 z glosą M. Niedośpiała ibidem.
3. Wyłączone bezpłatne przysporzenia
Art. 889 KC
art. 889 KC
Nie stanowią darowizny następujące bezpłatne przysporzenia:
1) gdy zobowiązanie do bezpłatnego świadczenia wynika z umowy uregulowanej innymi przepisami kodeksu;
2) gdy kto zrzeka się prawa, którego jeszcze nie nabył albo które nabył w taki sposób, że w razie zrzeczenia się prawo jest uważane za nie nabyte.
wyłącza pewne bezpłatne przysporzenia spod zakresu regulacji o umowie darowizny.Nie stanowią darowizny następujące bezpłatne przysporzenia:
1) gdy zobowiązanie do bezpłatnego świadczenia wynika z umowy uregulowanej innymi przepisami kodeksu;
2) gdy kto zrzeka się prawa, którego jeszcze nie nabył albo które nabył w taki sposób, że w razie zrzeczenia się prawo jest uważane za nie nabyte.
C. ACCIDENTALIA NEGOTII
Jako accidentalia negotii najczęściej pojawia się kwestia polecenia, o którym mowa jest w art. 893 KC
art. 893 KC
Darczyńca może włożyć na obdarowanego obowiązek oznaczonego działania lub zaniechania, nie czyniąc nikogo wierzycielem (polecenie).
i nast.Darczyńca może włożyć na obdarowanego obowiązek oznaczonego działania lub zaniechania, nie czyniąc nikogo wierzycielem (polecenie).
D. ROSZCZENIA Z UMOWY DAROWIZNY
Zob. schemat Taris(R)
CategoryUmowaDarowizny
Na tej stronie nie ma komentarzy
