Wersja [10944]
To jest stara wersja SchematRoszczenieNegatoryjne222KC utworzona przez MarcinKrzymuski, 2009-12-04 22:52:00.
Schemat: Roszczenie negatoryjne z art. 222 § 2 KC
przesłanki roszczenia
Na treść roszczenia negatoryjnego z art. 222 § 2 KC
art. 222 KC
§ 1. Właściciel może żądać od osoby, która włada faktycznie jego rzeczą, ażeby rzecz została mu wydana, chyba że osobie tej przysługuje skuteczne względem właściciela uprawnienie do władania rzeczą.
§ 2. Przeciwko osobie, która narusza własność w inny sposób aniżeli przez pozbawienie właściciela faktycznego władztwa nad rzeczą, przysługuje właścicielowi roszczenie o przywrócenie stanu zgodnego z prawem i o zaniechanie naruszeń.
składają się następujące przesłanki:§ 1. Właściciel może żądać od osoby, która włada faktycznie jego rzeczą, ażeby rzecz została mu wydana, chyba że osobie tej przysługuje skuteczne względem właściciela uprawnienie do władania rzeczą.
§ 2. Przeciwko osobie, która narusza własność w inny sposób aniżeli przez pozbawienie właściciela faktycznego władztwa nad rzeczą, przysługuje właścicielowi roszczenie o przywrócenie stanu zgodnego z prawem i o zaniechanie naruszeń.
- legitymacja czynna do podniesienia roszczenia,
- naruszenie własności w inny sposób niż przez pozbawienie faktycznego władztwa oraz
- bezprawność naruszenia.
A. LEGITYMACJA CZYNNA
Usunięcia naruszeń prawa własności mogą domagać się tylko podmioty uprawnione. Należy do nich z pewnością właściciel, gdyż przepis art. 222 § 2 KC
art. 222 KC
§ 1. Właściciel może żądać od osoby, która włada faktycznie jego rzeczą, ażeby rzecz została mu wydana, chyba że osobie tej przysługuje skuteczne względem właściciela uprawnienie do władania rzeczą.
§ 2. Przeciwko osobie, która narusza własność w inny sposób aniżeli przez pozbawienie właściciela faktycznego władztwa nad rzeczą, przysługuje właścicielowi roszczenie o przywrócenie stanu zgodnego z prawem i o zaniechanie naruszeń.
dotyczy ochrony właśnie prawa własności. Także współwłaściciel byłby, na mocy art. 209 KC§ 1. Właściciel może żądać od osoby, która włada faktycznie jego rzeczą, ażeby rzecz została mu wydana, chyba że osobie tej przysługuje skuteczne względem właściciela uprawnienie do władania rzeczą.
§ 2. Przeciwko osobie, która narusza własność w inny sposób aniżeli przez pozbawienie właściciela faktycznego władztwa nad rzeczą, przysługuje właścicielowi roszczenie o przywrócenie stanu zgodnego z prawem i o zaniechanie naruszeń.
art. 209 KC
Każdy ze współwłaścicieli może wykonywać wszelkie czynności i dochodzić wszelkich roszczeń, które zmierzają do zachowania wspólnego prawa.
, uprawniony do zgłoszenia żądania, jeżeli wykazałby, iż dochodzenie roszczenia zmierza do zachowania wspólnego prawa.Każdy ze współwłaścicieli może wykonywać wszelkie czynności i dochodzić wszelkich roszczeń, które zmierzają do zachowania wspólnego prawa.
Trzeba pamiętać, że na mocy przepisów szczególnych (art. 233 KC
art. 233 KC
W granicach, określonych przez ustawy i zasady współżycia społecznego oraz przez umowę o oddanie gruntu Skarbu Państwa lub gruntu należącego do jednostek samorządu terytorialnego bądź ich związków w użytkowanie wieczyste, użytkownik może korzystać z gruntu z wyłączeniem innych osób. W tych samych granicach użytkownik wieczysty może swoim prawem rozporządzać.
i art. 690 KCW granicach, określonych przez ustawy i zasady współżycia społecznego oraz przez umowę o oddanie gruntu Skarbu Państwa lub gruntu należącego do jednostek samorządu terytorialnego bądź ich związków w użytkowanie wieczyste, użytkownik może korzystać z gruntu z wyłączeniem innych osób. W tych samych granicach użytkownik wieczysty może swoim prawem rozporządzać.
art. 690 KC
Do ochrony praw najemcy do używania lokalu stosuje się odpowiednio przepisy o ochronie własności
) uprawniony do podniesienia roszczenia o ochronę byłby także użytkownik wieczysty (art. 232 KCDo ochrony praw najemcy do używania lokalu stosuje się odpowiednio przepisy o ochronie własności
art. 232 KC
§ 1. Grunty stanowiące własność Skarbu Państwa a położone w granicach administracyjnych miast oraz grunty Skarbu Państwa położone poza tymi granicami, lecz włączone do planu zagospodarowania przestrzennego miasta i przekazane do realizacji zadań jego gospodarki, a także grunty stanowiące własność jednostek samorządu terytorialnego lub ich związków mogą być oddawane w użytkowanie wieczyste osobom fizycznym i osobom prawnym.
§ 2. W wypadkach przewidzianych w przepisach szczególnych przedmiotem użytkowania wieczystego mogą być także inne grunty Skarbu Państwa, gmin lub ich związków.
) oraz najemca lokalu (art. 690 KC§ 1. Grunty stanowiące własność Skarbu Państwa a położone w granicach administracyjnych miast oraz grunty Skarbu Państwa położone poza tymi granicami, lecz włączone do planu zagospodarowania przestrzennego miasta i przekazane do realizacji zadań jego gospodarki, a także grunty stanowiące własność jednostek samorządu terytorialnego lub ich związków mogą być oddawane w użytkowanie wieczyste osobom fizycznym i osobom prawnym.
§ 2. W wypadkach przewidzianych w przepisach szczególnych przedmiotem użytkowania wieczystego mogą być także inne grunty Skarbu Państwa, gmin lub ich związków.
art. 690 KC
Do ochrony praw najemcy do używania lokalu stosuje się odpowiednio przepisy o ochronie własności
) i dzierżawca (art. 694 KCDo ochrony praw najemcy do używania lokalu stosuje się odpowiednio przepisy o ochronie własności
art. 694 KC
Do dzierżawy stosuje się odpowiednio przepisy o najmie z zachowaniem przepisów poniższych.
w zw. z art. 690 KCDo dzierżawy stosuje się odpowiednio przepisy o najmie z zachowaniem przepisów poniższych.
art. 690 KC
Do ochrony praw najemcy do używania lokalu stosuje się odpowiednio przepisy o ochronie własności
). Ponadto z mocy art. 251 KCDo ochrony praw najemcy do używania lokalu stosuje się odpowiednio przepisy o ochronie własności
art. 251 KC
Do ochrony praw rzeczowych ograniczonych stosuje się odpowiednio przepisy o ochronie własności.
roszczenie negatoryjne przysługuje uprawnionemu z tytułu ograniczonych praw rzeczowychDo ochrony praw rzeczowych ograniczonych stosuje się odpowiednio przepisy o ochronie własności.
B. NARUSZENIE WŁASNOŚCI
W roszczeniu art. 222 § 2 KC
art. 222 KC
§ 1. Właściciel może żądać od osoby, która włada faktycznie jego rzeczą, ażeby rzecz została mu wydana, chyba że osobie tej przysługuje skuteczne względem właściciela uprawnienie do władania rzeczą.
§ 2. Przeciwko osobie, która narusza własność w inny sposób aniżeli przez pozbawienie właściciela faktycznego władztwa nad rzeczą, przysługuje właścicielowi roszczenie o przywrócenie stanu zgodnego z prawem i o zaniechanie naruszeń.
chodzi o takie naruszenia własności, które nie polegają na pozbawieniu władztwa nad rzeczą. Rozumie się pod tym pojęciem trwałe i bezprawne wkroczenie w sferę uprawnień właściciela, nie pociągające za sobą utraty przez właściciela władztwa, które jednak uniemożliwia lub utrudnia właścicielowi wykonywanie służących mu uprawnień w sposób odpowiadający treści własności (Dybowski w: SystemPrawaCywilnegoTomII, 1977 r. str. 529 - 530). Chodzi więc o takie oddziaływania, które utrudniają korzystanie z rzeczy np. poprzez jej uszkodzenie, dokonywanie zmian w zakresie przeznaczenia, szkodliwe imisje (zapachy, hałasy itp.) i inne, które jednak zawsze muszą pochodzić od człowieka.§ 1. Właściciel może żądać od osoby, która włada faktycznie jego rzeczą, ażeby rzecz została mu wydana, chyba że osobie tej przysługuje skuteczne względem właściciela uprawnienie do władania rzeczą.
§ 2. Przeciwko osobie, która narusza własność w inny sposób aniżeli przez pozbawienie właściciela faktycznego władztwa nad rzeczą, przysługuje właścicielowi roszczenie o przywrócenie stanu zgodnego z prawem i o zaniechanie naruszeń.
1. Oddziaływanie na rzecz
Oddziaływania te można podzielić na:
- oddziaływania fizyczne (np. niszczenie rzeczy) oraz
- imisje.
2. Oddziaływania pochodzące od człowieka
Roszczenie negatoryjne przysługuje wyłącznie wówczas, gdy naruszenie pochodzi od człowieka. Mamy z tym do czynienia wówczas, gdy człowiek ma wpływ na występowanie naruszeń, a więc od jego woli zależy, czy mają one miejsce. Wykluczona są więc możliwość zastosowania przepisu art. 222 § 2 KC
art. 222 KC
§ 1. Właściciel może żądać od osoby, która włada faktycznie jego rzeczą, ażeby rzecz została mu wydana, chyba że osobie tej przysługuje skuteczne względem właściciela uprawnienie do władania rzeczą.
§ 2. Przeciwko osobie, która narusza własność w inny sposób aniżeli przez pozbawienie właściciela faktycznego władztwa nad rzeczą, przysługuje właścicielowi roszczenie o przywrócenie stanu zgodnego z prawem i o zaniechanie naruszeń.
w sytuacji, gdy naruszenia są skutkiem działania żywiołów natury (trzęsienia ziemi, obsunięcia, powodzie), chyba że istniała możliwość zapobiegnięcia ich skutkom (stworzenie zabezpieczeń przeciwpowodziowych albo wzmacniających).§ 1. Właściciel może żądać od osoby, która włada faktycznie jego rzeczą, ażeby rzecz została mu wydana, chyba że osobie tej przysługuje skuteczne względem właściciela uprawnienie do władania rzeczą.
§ 2. Przeciwko osobie, która narusza własność w inny sposób aniżeli przez pozbawienie właściciela faktycznego władztwa nad rzeczą, przysługuje właścicielowi roszczenie o przywrócenie stanu zgodnego z prawem i o zaniechanie naruszeń.
C. BRAK OBOWIĄZKU ZNOSZENIA NARUSZEŃ
Roszczenie negatoryjne jest wykluczone, gdy zachodzi obowiązek znoszenia ingerencji w uprawnienia właściciela. Wkroczenie w sferę uprawnień właściciela jest bezprawne, gdy jeżeli dokonane zostało wbrew woli właściciela i nie znajduje oparcia w przepisach prawnych (Dybowski w: SystemPrawaCywilnegoTomII, 1977, str. 530). Jeżeli istnieje obowiązek znoszenia (tolerowania) przez właściciela naruszeń jego prawa, ingerencja nie jest bezprawna. Źródłem obowiązku znoszenia naruszeń prawa własności może być:
- umowa,
- ustawa lub
- akt władczy.
1. Obowiązek znoszenia wynikający z umowy
Obowiązek tolerowania oddziaływań na nieruchomość może wynikać również z umowy zawartej między właścicielem nieruchomości, na którą wpływają imisje oraz emitentem. Granicą dla takiej umowy są - zgodnie z art. 3531 KC
art. 3531 KC
Strony zawierające umowę mogą ułożyć stosunek prawny według swego uznania, byleby jego treść lub cel nie sprzeciwiały się właściwości (naturze) stosunku, ustawie ani zasadom współżycia społecznego.
- natura zobowiązania, ustawy i zasady współżycia społecznego.Strony zawierające umowę mogą ułożyć stosunek prawny według swego uznania, byleby jego treść lub cel nie sprzeciwiały się właściwości (naturze) stosunku, ustawie ani zasadom współżycia społecznego.
2. Obowiązek znoszenia wynikający z ustawy
Jeżeli chodzi o regulacje ustawowe to mogą wynikać one zarówno z przepisów prawa cywilnego jak i administracyjnego. Wśród cywilnoprawnych przepisów wymienić należy głównie regulacje tzw. prawa sąsiedzkiego, czyli np. art. 142 KC
art. 142 KC
§ 1. Właściciel nie może się sprzeciwić użyciu a nawet uszkodzeniu lub zniszczeniu rzeczy przez inną osobę, jeżeli to jest konieczne do odwrócenia niebezpieczeństwa grożącego bezpośrednio dobrom osobistym tej osoby lub osoby trzeciej. Może jednak żądać naprawienia wynikłej stąd szkody.
§ 2. Przepis powyższy stosuje się także w razie niebezpieczeństwa grożącego dobrom majątkowym, chyba że grożąca szkoda jest oczywiście i niewspółmiernie mniejsza aniżeli uszczerbek, który mógłby ponieść właściciel wskutek użycia, uszkodzenia lub zniszczenia rzeczy.
, art. 144 KC§ 1. Właściciel nie może się sprzeciwić użyciu a nawet uszkodzeniu lub zniszczeniu rzeczy przez inną osobę, jeżeli to jest konieczne do odwrócenia niebezpieczeństwa grożącego bezpośrednio dobrom osobistym tej osoby lub osoby trzeciej. Może jednak żądać naprawienia wynikłej stąd szkody.
§ 2. Przepis powyższy stosuje się także w razie niebezpieczeństwa grożącego dobrom majątkowym, chyba że grożąca szkoda jest oczywiście i niewspółmiernie mniejsza aniżeli uszczerbek, który mógłby ponieść właściciel wskutek użycia, uszkodzenia lub zniszczenia rzeczy.
art. 144 KC
Właściciel nieruchomości powinien przy wykonywaniu swego prawa powstrzymywać się od działań, które by zakłócały korzystanie z nieruchomości sąsiednich ponad przeciętną miarę, wynikającą ze społeczno-gospodarczego przeznaczenia nieruchomości i stosunków miejscowych.
(więcej zob. Art144KC) i art. 149 zd. 1 KCWłaściciel nieruchomości powinien przy wykonywaniu swego prawa powstrzymywać się od działań, które by zakłócały korzystanie z nieruchomości sąsiednich ponad przeciętną miarę, wynikającą ze społeczno-gospodarczego przeznaczenia nieruchomości i stosunków miejscowych.
art. 149 KC
Właściciel gruntu może wejść na grunt sąsiedni w celu usunięcia zwieszających się z jego drzew gałęzi lub owoców. Właściciel sąsiedniego gruntu może jednak żądać naprawienia wynikłej stąd szkody.
. Ponadto zastosowanie powinny mieć ogólne przepisy wykluczające bezprawność np. art. 423 KCWłaściciel gruntu może wejść na grunt sąsiedni w celu usunięcia zwieszających się z jego drzew gałęzi lub owoców. Właściciel sąsiedniego gruntu może jednak żądać naprawienia wynikłej stąd szkody.
art. 423 KC
Kto działa w obronie koniecznej, odpierając bezpośredni i bezprawny zamach na jakiekolwiek dobro własne lub innej osoby, ten nie jest odpowiedzialny za szkodę wyrządzoną napastnikowi.
. Kto działa w obronie koniecznej, odpierając bezpośredni i bezprawny zamach na jakiekolwiek dobro własne lub innej osoby, ten nie jest odpowiedzialny za szkodę wyrządzoną napastnikowi.
3. Obowiązek znoszenia wynikający z aktu władczego
Aktem władczym uzasadniającym konieczność tolerowania skutków działalności na gruncie sąsiednim może być
- orzeczenie sądu lub
- akt administracyjny.
CategoryRoszczeniaPrawnorzeczowe CategorySchematy CategoryOchronaWlasnosci
Na tej stronie nie ma komentarzy
