Protokół zmian strony SchematRoszczenieNegatoryjne222KC
Dodane:
Wg SN ochrona negatoryjna przysługuje również członkom spółdzielni, którym przysługuje lokatorskie prawo do lokalu ({{pu przepis="art. 9 ust. 6 USpółdzMieszk"}}), zob. wyrok SN z dnia 22.11.1985 (sygn. II CR 149/85, OSNC 1986 nr 10, poz. 162 = LEX nr 3189).
Problematyczny jest natomiast status imisji pośrednich niematerialnych (idealnych) oraz imisji pośrednich negatywnych. Istotą imisji negatywnych jest natomiast to, iż pozbawiają one rzecz dostępu do sił lub substancji w otoczeniu (zasłonięcie światła lub widoku, odcięcie dopływu wody itp.). Przeważający pogląd dopuszcza stosowanie wobec nich zasad wynikających z {{pu przepis="art. 144 KC"}}, a więc tym samym uznaje je za naruszenie własności w rozumieniu {{pu przepis="art. 222 § 2 KC"}}. Argumentem jest tu przede wszystkim brzmienie zarówno art. 222 § 2 jak i art. 144, które nie rozróżniają między dostarczaniem a pozbawianiem substancji lub sił. Inaczej natomiast są traktowane imisje niematerialne, których sens polega na oddziaływaniu na sferę psychiczną właściciela innej rzeczy (wywoływanie poczucia zagrożenia, naruszanie poczucia estetyki itp.). Uważa się, iż nie podlegają one pod regulacje {{pu przepis="art. 144 KC"}} a wobec tego nie stanowią przedmiotu roszczenia negatoryjnego. Ochrona przed takimi ingerencjami odbywa się w oparciu o przepisy dotyczące [[OchronaDobrOsobistych ochrony dóbr osobistych]]).
Problematyczny jest natomiast status imisji pośrednich niematerialnych (idealnych) oraz imisji pośrednich negatywnych. Istotą imisji negatywnych jest natomiast to, iż pozbawiają one rzecz dostępu do sił lub substancji w otoczeniu (zasłonięcie światła lub widoku, odcięcie dopływu wody itp.). Przeważający pogląd dopuszcza stosowanie wobec nich zasad wynikających z {{pu przepis="art. 144 KC"}}, a więc tym samym uznaje je za naruszenie własności w rozumieniu {{pu przepis="art. 222 § 2 KC"}}. Argumentem jest tu przede wszystkim brzmienie zarówno art. 222 § 2 jak i art. 144, które nie rozróżniają między dostarczaniem a pozbawianiem substancji lub sił. Inaczej natomiast są traktowane imisje niematerialne, których sens polega na oddziaływaniu na sferę psychiczną właściciela innej rzeczy (wywoływanie poczucia zagrożenia, naruszanie poczucia estetyki itp.). Uważa się, iż nie podlegają one pod regulacje {{pu przepis="art. 144 KC"}} a wobec tego nie stanowią przedmiotu roszczenia negatoryjnego. Ochrona przed takimi ingerencjami odbywa się w oparciu o przepisy dotyczące [[OchronaDobrOsobistych ochrony dóbr osobistych]]).
Usunięte:
Problematyczny jest natomiast status imisji pośrednich niematerialnych (idealnych) oraz imisji pośrednich negatywnych.
Istotą imisji negatywnych jest natomiast to, iż pozbawiają one rzecz dostępu do sił lub substancji w otoczeniu (zasłonięcie światła lub widoku, odcięcie dopływu wody itp.). Przeważający pogląd dopuszcza stosowanie wobec nich zasad wynikających z {{pu przepis="art. 144 KC"}}, a więc tym samym uznaje je za naruszenie własności w rozumieniu {{pu przepis="art. 222 § 2 KC"}}. Argumentem jest tu przede wszystkim brzmienie zarówno art. 222 § 2 jak i art. 144, które nie rozróżniają między dostarczaniem a pozbawianiem substancji lub sił.
Inaczej są traktowane imisje niematerialne, których sens polega na oddziaływaniu na sferę psychiczną właściciela innej rzeczy (wywoływanie poczucia zagrożenia, naruszanie poczucia estetyki itp.). Uważa się, iż nie podlegają one pod regulacje {{pu przepis="art. 144 KC"}} a wobec tego nie stanowią przedmiotu roszczenia negatoryjnego. Ochrona przed takimi ingerencjami odbywa się w oparciu o przepisy dotyczące [[OchronaDobrOsobistych ochrony dóbr osobistych]]).
Dodane:
((2)) Oddziaływanie na rzecz
Oddziaływania na rzecz można generalnie podzielić na oddziaływania fizyczne oraz imisje.
((3)) oddziaływania fizyczne
Oddziaływania fizyczne polegają na wpływaniu na substancję rzeczy (uszkadzanie, niszczenie) albo na jej przydatność do użytku (np. spuszczanie powietrza z kół pojazdu). Oddziaływania te najmocniej ingerują w prawo własności i są z tego powodu generalnie zakazane na mocy {{pu przepis="art. 140 KC"}}.
((3)) imisje
Imisje dzielą się z kolei na [[ImisjeBezposrednie imisje bezpośrednie]] i [[ImisjePosrednie imisje pośrednie]].
**Imisje bezpośrednie** polegające na celowym i bezpośrednim kierowaniu substancji na cudzą rzecz, są również - podobnie jak oddziaływania fizyczne - generalnie w każdej postaci niedopuszczalne, albowiem naruszają wyłączność właściciela w korzystaniu z rzeczy ({{pu przepis="art. 140 KC"}}).
Natomiast **imisje pośrednie** są z reguły dozwolone, albowiem stanowią one skutek **normalnego** korzystania z rzeczy, którego nie da się uniknąć. Stają się niedopuszczalne dopiero wówczas, gdy ich skala przekroczy przeciętną miarę ({{pu przepis="art. 144 KC"}}, więcej w [[Art144KC komentarzu do tego przepisu]]). Nie wszystkie jednak postaci imisji pośrednich są w Polsce uważane za naruszenia własności. Nie ma większych zastrzeżeń co do tego, że ingerencję w prawo własności stanowią imisje pozytywne oraz imisje materialne.
Imisje materialne polegają na tym, iż z rzeczy, będącej ich źródłem, przenikają na inną rzecz określone substancje lub siły. Imisje pozytywne mają miejsce wówczas, gdy siły te lub substancje przechodzą ze źródła na inną rzecz, a więc są "dostarczane".
Problematyczny jest natomiast status imisji pośrednich niematerialnych (idealnych) oraz imisji pośrednich negatywnych.
Istotą imisji negatywnych jest natomiast to, iż pozbawiają one rzecz dostępu do sił lub substancji w otoczeniu (zasłonięcie światła lub widoku, odcięcie dopływu wody itp.). Przeważający pogląd dopuszcza stosowanie wobec nich zasad wynikających z {{pu przepis="art. 144 KC"}}, a więc tym samym uznaje je za naruszenie własności w rozumieniu {{pu przepis="art. 222 § 2 KC"}}. Argumentem jest tu przede wszystkim brzmienie zarówno art. 222 § 2 jak i art. 144, które nie rozróżniają między dostarczaniem a pozbawianiem substancji lub sił.
Inaczej są traktowane imisje niematerialne, których sens polega na oddziaływaniu na sferę psychiczną właściciela innej rzeczy (wywoływanie poczucia zagrożenia, naruszanie poczucia estetyki itp.). Uważa się, iż nie podlegają one pod regulacje {{pu przepis="art. 144 KC"}} a wobec tego nie stanowią przedmiotu roszczenia negatoryjnego. Ochrona przed takimi ingerencjami odbywa się w oparciu o przepisy dotyczące [[OchronaDobrOsobistych ochrony dóbr osobistych]]).
((2)) Oddziaływania pochodzące od człowieka
Roszczenie negatoryjne przysługuje wyłącznie wówczas, gdy naruszenie pochodzi od człowieka. Mamy z tym do czynienia wówczas, gdy człowiek ma wpływ na występowanie naruszeń, a więc od jego woli zależy, czy mają one miejsce. Wykluczona są więc możliwość zastosowania przepisu {{pu przepis="art. 222 § 2 KC"}} w sytuacji, gdy naruszenia są skutkiem działania żywiołów natury (trzęsienia ziemi, obsunięcia, powodzie), chyba że istniała możliwość zapobiegnięcia ich skutkom (stworzenie zabezpieczeń przeciwpowodziowych albo wzmacniających).
((2)) Obowiązek znoszenia wynikający z umowy
Obowiązek tolerowania oddziaływań na nieruchomość może wynikać również z umowy zawartej między właścicielem nieruchomości, na którą wpływają imisje oraz emitentem. Granicą dla takiej umowy są - zgodnie z {{pu przepis="art. 353(1) KC"}} - natura zobowiązania, ustawy i zasady współżycia społecznego.
((2)) Obowiązek znoszenia wynikający z ustawy
Jeżeli chodzi o regulacje ustawowe to mogą wynikać one zarówno z przepisów prawa cywilnego jak i administracyjnego. Wśród cywilnoprawnych przepisów wymienić należy głównie regulacje tzw. prawa sąsiedzkiego, czyli np. {{pu przepis="art. 142 KC"}}, {{pu przepis="art. 144 KC"}} (więcej zob. Art144KC) i {{pu przepis="art. 149 zd. 1 KC"}}. Ponadto zastosowanie powinny mieć ogólne przepisy wykluczające bezprawność np. {{pu przepis="art. 423 KC"}}.
((2)) Obowiązek znoszenia wynikający z aktu władczego
Aktem władczym uzasadniającym konieczność tolerowania skutków działalności na gruncie sąsiednim może być
- orzeczenie sądu lub
- akt administracyjny.
Kasprzyk (zob. KasprzykNP1988) uznaje, iż konieczność znoszenia oddziaływań na mocy [[AktAdministracyjny aktu administracyjnego]] zachodzi tylko wówczas, gdy jest to akt nakazujący albo zakazujący wykonywania określonych działań. Akty te konkretyzują bowiem postanowienia ustawowe. Nie mają natomiast mocy prekluzyjnej "zwykłe" akty administracyjne,, albowiem ich celem jest ochrona innych interesów (zazwyczaj publicznych) niż czyni to prawo cywilne polegające na ochronie interesów podmiotów prywatnych.
Wg SN decyzje administracyjne (pozwolenia) nie wykluczają ustalenia przez sąd, czy nie doszło do naruszeń własności ponad przeciętną miarę wynikającą z {{pu przepis="art. 144 KC"}} (zob. wyrok SN z 8.1.2009, I CNP 82/08; wyrok Sn z 30.9.2008, II CSK 169/08; wyrok SN z 10.2.2004, IV CK 454/02).
CategoryRoszczeniaPrawnorzeczowe CategorySchematyPrawoCywilne CategoryOchronaWlasnosci
Oddziaływania na rzecz można generalnie podzielić na oddziaływania fizyczne oraz imisje.
((3)) oddziaływania fizyczne
Oddziaływania fizyczne polegają na wpływaniu na substancję rzeczy (uszkadzanie, niszczenie) albo na jej przydatność do użytku (np. spuszczanie powietrza z kół pojazdu). Oddziaływania te najmocniej ingerują w prawo własności i są z tego powodu generalnie zakazane na mocy {{pu przepis="art. 140 KC"}}.
((3)) imisje
Imisje dzielą się z kolei na [[ImisjeBezposrednie imisje bezpośrednie]] i [[ImisjePosrednie imisje pośrednie]].
**Imisje bezpośrednie** polegające na celowym i bezpośrednim kierowaniu substancji na cudzą rzecz, są również - podobnie jak oddziaływania fizyczne - generalnie w każdej postaci niedopuszczalne, albowiem naruszają wyłączność właściciela w korzystaniu z rzeczy ({{pu przepis="art. 140 KC"}}).
Natomiast **imisje pośrednie** są z reguły dozwolone, albowiem stanowią one skutek **normalnego** korzystania z rzeczy, którego nie da się uniknąć. Stają się niedopuszczalne dopiero wówczas, gdy ich skala przekroczy przeciętną miarę ({{pu przepis="art. 144 KC"}}, więcej w [[Art144KC komentarzu do tego przepisu]]). Nie wszystkie jednak postaci imisji pośrednich są w Polsce uważane za naruszenia własności. Nie ma większych zastrzeżeń co do tego, że ingerencję w prawo własności stanowią imisje pozytywne oraz imisje materialne.
Imisje materialne polegają na tym, iż z rzeczy, będącej ich źródłem, przenikają na inną rzecz określone substancje lub siły. Imisje pozytywne mają miejsce wówczas, gdy siły te lub substancje przechodzą ze źródła na inną rzecz, a więc są "dostarczane".
Problematyczny jest natomiast status imisji pośrednich niematerialnych (idealnych) oraz imisji pośrednich negatywnych.
Istotą imisji negatywnych jest natomiast to, iż pozbawiają one rzecz dostępu do sił lub substancji w otoczeniu (zasłonięcie światła lub widoku, odcięcie dopływu wody itp.). Przeważający pogląd dopuszcza stosowanie wobec nich zasad wynikających z {{pu przepis="art. 144 KC"}}, a więc tym samym uznaje je za naruszenie własności w rozumieniu {{pu przepis="art. 222 § 2 KC"}}. Argumentem jest tu przede wszystkim brzmienie zarówno art. 222 § 2 jak i art. 144, które nie rozróżniają między dostarczaniem a pozbawianiem substancji lub sił.
Inaczej są traktowane imisje niematerialne, których sens polega na oddziaływaniu na sferę psychiczną właściciela innej rzeczy (wywoływanie poczucia zagrożenia, naruszanie poczucia estetyki itp.). Uważa się, iż nie podlegają one pod regulacje {{pu przepis="art. 144 KC"}} a wobec tego nie stanowią przedmiotu roszczenia negatoryjnego. Ochrona przed takimi ingerencjami odbywa się w oparciu o przepisy dotyczące [[OchronaDobrOsobistych ochrony dóbr osobistych]]).
((2)) Oddziaływania pochodzące od człowieka
Roszczenie negatoryjne przysługuje wyłącznie wówczas, gdy naruszenie pochodzi od człowieka. Mamy z tym do czynienia wówczas, gdy człowiek ma wpływ na występowanie naruszeń, a więc od jego woli zależy, czy mają one miejsce. Wykluczona są więc możliwość zastosowania przepisu {{pu przepis="art. 222 § 2 KC"}} w sytuacji, gdy naruszenia są skutkiem działania żywiołów natury (trzęsienia ziemi, obsunięcia, powodzie), chyba że istniała możliwość zapobiegnięcia ich skutkom (stworzenie zabezpieczeń przeciwpowodziowych albo wzmacniających).
((2)) Obowiązek znoszenia wynikający z umowy
Obowiązek tolerowania oddziaływań na nieruchomość może wynikać również z umowy zawartej między właścicielem nieruchomości, na którą wpływają imisje oraz emitentem. Granicą dla takiej umowy są - zgodnie z {{pu przepis="art. 353(1) KC"}} - natura zobowiązania, ustawy i zasady współżycia społecznego.
((2)) Obowiązek znoszenia wynikający z ustawy
Jeżeli chodzi o regulacje ustawowe to mogą wynikać one zarówno z przepisów prawa cywilnego jak i administracyjnego. Wśród cywilnoprawnych przepisów wymienić należy głównie regulacje tzw. prawa sąsiedzkiego, czyli np. {{pu przepis="art. 142 KC"}}, {{pu przepis="art. 144 KC"}} (więcej zob. Art144KC) i {{pu przepis="art. 149 zd. 1 KC"}}. Ponadto zastosowanie powinny mieć ogólne przepisy wykluczające bezprawność np. {{pu przepis="art. 423 KC"}}.
((2)) Obowiązek znoszenia wynikający z aktu władczego
Aktem władczym uzasadniającym konieczność tolerowania skutków działalności na gruncie sąsiednim może być
- orzeczenie sądu lub
- akt administracyjny.
Kasprzyk (zob. KasprzykNP1988) uznaje, iż konieczność znoszenia oddziaływań na mocy [[AktAdministracyjny aktu administracyjnego]] zachodzi tylko wówczas, gdy jest to akt nakazujący albo zakazujący wykonywania określonych działań. Akty te konkretyzują bowiem postanowienia ustawowe. Nie mają natomiast mocy prekluzyjnej "zwykłe" akty administracyjne,, albowiem ich celem jest ochrona innych interesów (zazwyczaj publicznych) niż czyni to prawo cywilne polegające na ochronie interesów podmiotów prywatnych.
Wg SN decyzje administracyjne (pozwolenia) nie wykluczają ustalenia przez sąd, czy nie doszło do naruszeń własności ponad przeciętną miarę wynikającą z {{pu przepis="art. 144 KC"}} (zob. wyrok SN z 8.1.2009, I CNP 82/08; wyrok Sn z 30.9.2008, II CSK 169/08; wyrok SN z 10.2.2004, IV CK 454/02).
CategoryRoszczeniaPrawnorzeczowe CategorySchematyPrawoCywilne CategoryOchronaWlasnosci
Usunięte:
Oddziaływania na rzecz można generalnie podzielić na oddziaływania fizyczne oraz imisje.
((3)) oddziaływania fizyczne
Oddziaływania fizyczne polegają na wpływaniu na substancję rzeczy (uszkadzanie, niszczenie) albo na jej przydatność do użytku (np. spuszczanie powietrza z kół pojazdu). Oddziaływania te najmocniej ingerują w prawo własności i są z tego powodu generalnie zakazane na mocy {{pu przepis="art. 140 KC"}}.
((3)) imisje
Imisje dzielą się z kolei na [[ImisjeBezposrednie imisje bezpośrednie]] i [[ImisjePosrednie imisje pośrednie]].
**Imisje bezpośrednie** polegające na celowym i bezpośrednim kierowaniu substancji na cudzą rzecz, są również - podobnie jak oddziaływania fizyczne - generalnie w każdej postaci niedopuszczalne, albowiem naruszają wyłączność właściciela w korzystaniu z rzeczy ({{pu przepis="art. 140 KC"}}).
Natomiast **imisje pośrednie** są z reguły dozwolone, albowiem stanowią one skutek **normalnego** korzystania z rzeczy, którego nie da się uniknąć. Stają się niedopuszczalne dopiero wówczas, gdy ich skala przekroczy przeciętną miarę ({{pu przepis="art. 144 KC"}}, więcej w [[Art144KC komentarzu do tego przepisu]]). Nie wszystkie jednak postaci imisji pośrednich są w Polsce uważane za naruszenia własności. Nie ma większych zastrzeżeń co do tego, że ingerencję w prawo własności stanowią imisje pozytywne oraz imisje materialne.
Imisje materialne polegają na tym, iż z rzeczy, będącej ich źródłem, przenikają na inną rzecz określone substancje lub siły. Imisje pozytywne mają miejsce wówczas, gdy siły te lub substancje przechodzą ze źródła na inną rzecz, a więc są "dostarczane".
Problematyczny jest natomiast status imisji pośrednich niematerialnych (idealnych) oraz imisji pośrednich negatywnych.
Istotą imisji negatywnych jest natomiast to, iż pozbawiają one rzecz dostępu do sił lub substancji w otoczeniu (zasłonięcie światła lub widoku, odcięcie dopływu wody itp.). Przeważający pogląd dopuszcza stosowanie wobec nich zasad wynikających z {{pu przepis="art. 144 KC"}}, a więc tym samym uznaje je za naruszenie własności w rozumieniu {{pu przepis="art. 222 § 2 KC"}}. Argumentem jest tu przede wszystkim brzmienie zarówno art. 222 § 2 jak i art. 144, które nie rozróżniają między dostarczaniem a pozbawianiem substancji lub sił.
Inaczej są traktowane imisje niematerialne, których sens polega na oddziaływaniu na sferę psychiczną właściciela innej rzeczy (wywoływanie poczucia zagrożenia, naruszanie poczucia estetyki itp.). Uważa się, iż nie podlegają one pod regulacje {{pu przepis="art. 144 KC"}} a wobec tego nie stanowią przedmiotu roszczenia negatoryjnego. Ochrona przed takimi ingerencjami odbywa się w oparciu o przepisy dotyczące [[OchronaDobrOsobistych ochrony dóbr osobistych]]).
((2)) Oddziaływania pochodzące od człowieka
Roszczenie negatoryjne przysługuje wyłącznie wówczas, gdy naruszenie pochodzi od człowieka. Mamy z tym do czynienia wówczas, gdy człowiek ma wpływ na występowanie naruszeń, a więc od jego woli zależy, czy mają one miejsce. Wykluczona są więc możliwość zastosowania przepisu {{pu przepis="art. 222 § 2 KC"}} w sytuacji, gdy naruszenia są skutkiem działania żywiołów natury (trzęsienia ziemi, obsunięcia, powodzie), chyba że istniała możliwość zapobiegnięcia ich skutkom (stworzenie zabezpieczeń przeciwpowodziowych albo wzmacniających).
((2)) Obowiązek znoszenia wynikający z umowy
Obowiązek tolerowania oddziaływań na nieruchomość może wynikać również z umowy zawartej między właścicielem nieruchomości, na którą wpływają imisje oraz emitentem. Granicą dla takiej umowy są - zgodnie z {{pu przepis="art. 353(1) KC"}} - natura zobowiązania, ustawy i zasady współżycia społecznego.
((2)) Obowiązek znoszenia wynikający z ustawy
Jeżeli chodzi o regulacje ustawowe to mogą wynikać one zarówno z przepisów prawa cywilnego jak i administracyjnego. Wśród cywilnoprawnych przepisów wymienić należy głównie regulacje tzw. prawa sąsiedzkiego, czyli np. {{pu przepis="art. 142 KC"}}, {{pu przepis="art. 144 KC"}} (więcej zob. Art144KC) i {{pu przepis="art. 149 zd. 1 KC"}}. Ponadto zastosowanie powinny mieć ogólne przepisy wykluczające bezprawność np. {{pu przepis="art. 423 KC"}}.
((2)) Obowiązek znoszenia wynikający z aktu władczego
Aktem władczym uzasadniającym konieczność tolerowania skutków działalności na gruncie sąsiednim może być
- orzeczenie sądu lub
- akt administracyjny.
Kasprzyk (zob. KasprzykNP1988) uznaje, iż konieczność znoszenia oddziaływań na mocy [[AktAdministracyjny aktu administracyjnego]] zachodzi tylko wówczas, gdy jest to akt nakazujący albo zakazujący wykonywania określonych działań. Akty te konkretyzują bowiem postanowienia ustawowe. Nie mają natomiast mocy prekluzyjnej "zwykłe" akty administracyjne,, albowiem ich celem jest ochrona innych interesów (zazwyczaj publicznych) niż czyni to prawo cywilne polegające na ochronie interesów podmiotów prywatnych.
Wg SN decyzje administracyjne (pozwolenia) nie wykluczają ustalenia przez sąd, czy nie doszło do naruszeń własności ponad przeciętną miarę wynikającą z {{pu przepis="art. 144 KC"}} (zob. wyrok SN z 8.1.2009, I CNP 82/08; wyrok Sn z 30.9.2008, II CSK 169/08; wyrok SN z 10.2.2004, IV CK 454/02).
CategoryRoszczeniaPrawnorzeczowe CategorySchematy CategoryOchronaWlasnosci
Dodane:
(Zob. [[http://80.237.160.189/taris/?root=1788 Schemat Taris(R)]]
Wersja [11023]
Czas edycji: 2009-12-11 11:34:09. Autor: MarcinKrzymuski [uzupełnienie orzecznictwa dot. pozwoleń]Dodane:
Trzeba pamiętać, że na mocy przepisów szczególnych ({{pu przepis="art. 233 KC"}} i {{pu przepis="art. 690 KC"}}) uprawniony do podniesienia [[RoszczenieCywilnoprawne roszczenia]] o ochronę byłby także [[UzytkowanieWieczyste użytkownik wieczysty]] ({{pu przepis="art. 232 KC"}}) oraz najemca lokalu ({{pu przepis="art. 690 KC"}}) i dzierżawca ({{pu przepis="art. 694 KC"}} w zw. z {{pu przepis="art. 690 KC"}}). Ponadto z mocy {{pu przepis="art. 251 KC"}} roszczenie negatoryjne przysługuje uprawnionemu z tytułu ograniczonych praw rzeczowych.
Wg SN ochrona negatoryjna przysługuje również członkom spółdzielni, którym przysługuje lokatorskie prawo do lokalu ({{pu przepis="art. 9 USpółdzMieszk"}}), zob. wyrok Sn z 22.11.1985 (II CR 149/85).
Wg SN decyzje administracyjne (pozwolenia) nie wykluczają ustalenia przez sąd, czy nie doszło do naruszeń własności ponad przeciętną miarę wynikającą z {{pu przepis="art. 144 KC"}} (zob. wyrok SN z 8.1.2009, I CNP 82/08; wyrok Sn z 30.9.2008, II CSK 169/08; wyrok SN z 10.2.2004, IV CK 454/02).
Wg SN ochrona negatoryjna przysługuje również członkom spółdzielni, którym przysługuje lokatorskie prawo do lokalu ({{pu przepis="art. 9 USpółdzMieszk"}}), zob. wyrok Sn z 22.11.1985 (II CR 149/85).
Wg SN decyzje administracyjne (pozwolenia) nie wykluczają ustalenia przez sąd, czy nie doszło do naruszeń własności ponad przeciętną miarę wynikającą z {{pu przepis="art. 144 KC"}} (zob. wyrok SN z 8.1.2009, I CNP 82/08; wyrok Sn z 30.9.2008, II CSK 169/08; wyrok SN z 10.2.2004, IV CK 454/02).
Usunięte:
Dodane:
Oddziaływania na rzecz można generalnie podzielić na oddziaływania fizyczne oraz imisje.
((3)) oddziaływania fizyczne
Oddziaływania fizyczne polegają na wpływaniu na substancję rzeczy (uszkadzanie, niszczenie) albo na jej przydatność do użytku (np. spuszczanie powietrza z kół pojazdu). Oddziaływania te najmocniej ingerują w prawo własności i są z tego powodu generalnie zakazane na mocy {{pu przepis="art. 140 KC"}}.
((3)) imisje
Imisje dzielą się z kolei na [[ImisjeBezposrednie imisje bezpośrednie]] i [[ImisjePosrednie imisje pośrednie]].
**Imisje bezpośrednie** polegające na celowym i bezpośrednim kierowaniu substancji na cudzą rzecz, są również - podobnie jak oddziaływania fizyczne - generalnie w każdej postaci niedopuszczalne, albowiem naruszają wyłączność właściciela w korzystaniu z rzeczy ({{pu przepis="art. 140 KC"}}).
Natomiast **imisje pośrednie** są z reguły dozwolone, albowiem stanowią one skutek **normalnego** korzystania z rzeczy, którego nie da się uniknąć. Stają się niedopuszczalne dopiero wówczas, gdy ich skala przekroczy przeciętną miarę ({{pu przepis="art. 144 KC"}}, więcej w [[Art144KC komentarzu do tego przepisu]]). Nie wszystkie jednak postaci imisji pośrednich są w Polsce uważane za naruszenia własności. Nie ma większych zastrzeżeń co do tego, że ingerencję w prawo własności stanowią imisje pozytywne oraz imisje materialne.
Imisje materialne polegają na tym, iż z rzeczy, będącej ich źródłem, przenikają na inną rzecz określone substancje lub siły. Imisje pozytywne mają miejsce wówczas, gdy siły te lub substancje przechodzą ze źródła na inną rzecz, a więc są "dostarczane".
Problematyczny jest natomiast status imisji pośrednich niematerialnych (idealnych) oraz imisji pośrednich negatywnych.
Istotą imisji negatywnych jest natomiast to, iż pozbawiają one rzecz dostępu do sił lub substancji w otoczeniu (zasłonięcie światła lub widoku, odcięcie dopływu wody itp.). Przeważający pogląd dopuszcza stosowanie wobec nich zasad wynikających z {{pu przepis="art. 144 KC"}}, a więc tym samym uznaje je za naruszenie własności w rozumieniu {{pu przepis="art. 222 § 2 KC"}}. Argumentem jest tu przede wszystkim brzmienie zarówno art. 222 § 2 jak i art. 144, które nie rozróżniają między dostarczaniem a pozbawianiem substancji lub sił.
Inaczej są traktowane imisje niematerialne, których sens polega na oddziaływaniu na sferę psychiczną właściciela innej rzeczy (wywoływanie poczucia zagrożenia, naruszanie poczucia estetyki itp.). Uważa się, iż nie podlegają one pod regulacje {{pu przepis="art. 144 KC"}} a wobec tego nie stanowią przedmiotu roszczenia negatoryjnego. Ochrona przed takimi ingerencjami odbywa się w oparciu o przepisy dotyczące [[OchronaDobrOsobistych ochrony dóbr osobistych]]).
((3)) oddziaływania fizyczne
Oddziaływania fizyczne polegają na wpływaniu na substancję rzeczy (uszkadzanie, niszczenie) albo na jej przydatność do użytku (np. spuszczanie powietrza z kół pojazdu). Oddziaływania te najmocniej ingerują w prawo własności i są z tego powodu generalnie zakazane na mocy {{pu przepis="art. 140 KC"}}.
((3)) imisje
Imisje dzielą się z kolei na [[ImisjeBezposrednie imisje bezpośrednie]] i [[ImisjePosrednie imisje pośrednie]].
**Imisje bezpośrednie** polegające na celowym i bezpośrednim kierowaniu substancji na cudzą rzecz, są również - podobnie jak oddziaływania fizyczne - generalnie w każdej postaci niedopuszczalne, albowiem naruszają wyłączność właściciela w korzystaniu z rzeczy ({{pu przepis="art. 140 KC"}}).
Natomiast **imisje pośrednie** są z reguły dozwolone, albowiem stanowią one skutek **normalnego** korzystania z rzeczy, którego nie da się uniknąć. Stają się niedopuszczalne dopiero wówczas, gdy ich skala przekroczy przeciętną miarę ({{pu przepis="art. 144 KC"}}, więcej w [[Art144KC komentarzu do tego przepisu]]). Nie wszystkie jednak postaci imisji pośrednich są w Polsce uważane za naruszenia własności. Nie ma większych zastrzeżeń co do tego, że ingerencję w prawo własności stanowią imisje pozytywne oraz imisje materialne.
Imisje materialne polegają na tym, iż z rzeczy, będącej ich źródłem, przenikają na inną rzecz określone substancje lub siły. Imisje pozytywne mają miejsce wówczas, gdy siły te lub substancje przechodzą ze źródła na inną rzecz, a więc są "dostarczane".
Problematyczny jest natomiast status imisji pośrednich niematerialnych (idealnych) oraz imisji pośrednich negatywnych.
Istotą imisji negatywnych jest natomiast to, iż pozbawiają one rzecz dostępu do sił lub substancji w otoczeniu (zasłonięcie światła lub widoku, odcięcie dopływu wody itp.). Przeważający pogląd dopuszcza stosowanie wobec nich zasad wynikających z {{pu przepis="art. 144 KC"}}, a więc tym samym uznaje je za naruszenie własności w rozumieniu {{pu przepis="art. 222 § 2 KC"}}. Argumentem jest tu przede wszystkim brzmienie zarówno art. 222 § 2 jak i art. 144, które nie rozróżniają między dostarczaniem a pozbawianiem substancji lub sił.
Inaczej są traktowane imisje niematerialne, których sens polega na oddziaływaniu na sferę psychiczną właściciela innej rzeczy (wywoływanie poczucia zagrożenia, naruszanie poczucia estetyki itp.). Uważa się, iż nie podlegają one pod regulacje {{pu przepis="art. 144 KC"}} a wobec tego nie stanowią przedmiotu roszczenia negatoryjnego. Ochrona przed takimi ingerencjami odbywa się w oparciu o przepisy dotyczące [[OchronaDobrOsobistych ochrony dóbr osobistych]]).
Usunięte:
- **oddziaływania fizyczne** (np. niszczenie rzeczy) oraz
- **imisje**.
Imisje dzielą się z kolei na:
- [[ImisjeBezposrednie imisje bezpośrednie]] i
- [[ImisjePosrednie imisje pośrednie]].
Dodane:
Usunięcia naruszeń prawa własności mogą domagać się tylko podmioty uprawnione. Należy do nich z pewnością właściciel, gdyż przepis {{pu przepis="art. 222 § 2 KC"}} dotyczy ochrony właśnie prawa własności. Należy jednak pamiętać, iż ograniczenie właściciela w rozporządzaniu przedmiotem własności (por. np. {{pu przepis="art. 75 PrUpNapr"}}) prowadzi do wyłączenia legitymacji czynnej także w przypadku roszczeń negatoryjnych.
Także współwłaściciel byłby, na mocy {{pu przepis="art. 209 KC"}}, uprawniony do zgłoszenia żądania, jeżeli wykazałby, iż dochodzenie [[RoszczenieCywilnoprawne roszczenia]] zmierza do zachowania wspólnego prawa.
Także współwłaściciel byłby, na mocy {{pu przepis="art. 209 KC"}}, uprawniony do zgłoszenia żądania, jeżeli wykazałby, iż dochodzenie [[RoszczenieCywilnoprawne roszczenia]] zmierza do zachowania wspólnego prawa.
Usunięte:
Dodane:
((1)) BRAK OBOWIĄZKU ZNOSZENIA NARUSZEŃ
Roszczenie negatoryjne jest wykluczone, gdy zachodzi obowiązek znoszenia ingerencji w uprawnienia właściciela. Wkroczenie w sferę uprawnień właściciela jest bezprawne, gdy jeżeli dokonane zostało wbrew woli właściciela i nie znajduje oparcia w przepisach prawnych (Dybowski w: SystemPrawaCywilnegoTomII, 1977, str. 530). Jeżeli istnieje obowiązek znoszenia (tolerowania) przez właściciela naruszeń jego prawa, ingerencja nie jest bezprawna. Źródłem obowiązku znoszenia naruszeń prawa własności może być:
Jeżeli chodzi o regulacje ustawowe to mogą wynikać one zarówno z przepisów prawa cywilnego jak i administracyjnego. Wśród cywilnoprawnych przepisów wymienić należy głównie regulacje tzw. prawa sąsiedzkiego, czyli np. {{pu przepis="art. 142 KC"}}, {{pu przepis="art. 144 KC"}} (więcej zob. Art144KC) i {{pu przepis="art. 149 zd. 1 KC"}}. Ponadto zastosowanie powinny mieć ogólne przepisy wykluczające bezprawność np. {{pu przepis="art. 423 KC"}}.
Roszczenie negatoryjne jest wykluczone, gdy zachodzi obowiązek znoszenia ingerencji w uprawnienia właściciela. Wkroczenie w sferę uprawnień właściciela jest bezprawne, gdy jeżeli dokonane zostało wbrew woli właściciela i nie znajduje oparcia w przepisach prawnych (Dybowski w: SystemPrawaCywilnegoTomII, 1977, str. 530). Jeżeli istnieje obowiązek znoszenia (tolerowania) przez właściciela naruszeń jego prawa, ingerencja nie jest bezprawna. Źródłem obowiązku znoszenia naruszeń prawa własności może być:
Jeżeli chodzi o regulacje ustawowe to mogą wynikać one zarówno z przepisów prawa cywilnego jak i administracyjnego. Wśród cywilnoprawnych przepisów wymienić należy głównie regulacje tzw. prawa sąsiedzkiego, czyli np. {{pu przepis="art. 142 KC"}}, {{pu przepis="art. 144 KC"}} (więcej zob. Art144KC) i {{pu przepis="art. 149 zd. 1 KC"}}. Ponadto zastosowanie powinny mieć ogólne przepisy wykluczające bezprawność np. {{pu przepis="art. 423 KC"}}.
Usunięte:
Konieczną przesłanką powstania roszczenia negatoryjnego jest bezprawność zachowania się naruszającego cudzą własność. Wkroczenie w sferę uprawnień właściciela jest bezprawne, gdy jeżeli dokonane zostało wbrew woli właściciela i nie znajduje oparcia w przepisach prawnych (Dybowski w: SystemPrawaCywilnegoTomII, 1977, str. 530). Jeżeli istnieje obowiązek znoszenia (tolerowania) przez właściciela naruszeń jego prawa, ingerencja nie jest bezprawna. Źródłem obowiązku znoszenia naruszeń prawa własności może być:
Jeżeli chodzi o regulacje ustawowe to mogą wynikać one zarówno z przepisów prawa cywilnego jak i administracyjnego. Wśród cywilnoprawnych przepisów wymienić należy głównie regulacje tzw. prawa sąsiedzkiego, czyli np. {{pu przepis="art. 144 KC"}} (więcej zob. Art144KC) i {{pu przepis="art. 149 zd. 1 KC"}}. Ponadto zastosowanie powinny mieć ogólne przepisy wykluczające bezprawność np. {{pu przepis="art. 423 KC"}}.
Dodane:
==przesłanki roszczenia==
Na treść [[RoszczenieNegatoryjne roszczenia negatoryjnego]] z {{pu przepis="art. 222 § 2 KC"}} składają się następujące przesłanki:
1) legitymacja czynna do podniesienia roszczenia,
1) naruszenie własności w inny sposób niż przez pozbawienie faktycznego władztwa oraz
1) bezprawność naruszenia.
((1)) LEGITYMACJA CZYNNA
((1)) NARUSZENIE WŁASNOŚCI
((1)) BEZPRAWNOŚĆ
Konieczną przesłanką powstania roszczenia negatoryjnego jest bezprawność zachowania się naruszającego cudzą własność. Wkroczenie w sferę uprawnień właściciela jest bezprawne, gdy jeżeli dokonane zostało wbrew woli właściciela i nie znajduje oparcia w przepisach prawnych (Dybowski w: SystemPrawaCywilnegoTomII, 1977, str. 530). Jeżeli istnieje obowiązek znoszenia (tolerowania) przez właściciela naruszeń jego prawa, ingerencja nie jest bezprawna. Źródłem obowiązku znoszenia naruszeń prawa własności może być:
((2)) Obowiązek znoszenia wynikający z ustawy
Jeżeli chodzi o regulacje ustawowe to mogą wynikać one zarówno z przepisów prawa cywilnego jak i administracyjnego. Wśród cywilnoprawnych przepisów wymienić należy głównie regulacje tzw. prawa sąsiedzkiego, czyli np. {{pu przepis="art. 144 KC"}} (więcej zob. Art144KC) i {{pu przepis="art. 149 zd. 1 KC"}}. Ponadto zastosowanie powinny mieć ogólne przepisy wykluczające bezprawność np. {{pu przepis="art. 423 KC"}}.
Na treść [[RoszczenieNegatoryjne roszczenia negatoryjnego]] z {{pu przepis="art. 222 § 2 KC"}} składają się następujące przesłanki:
1) legitymacja czynna do podniesienia roszczenia,
1) naruszenie własności w inny sposób niż przez pozbawienie faktycznego władztwa oraz
1) bezprawność naruszenia.
((1)) LEGITYMACJA CZYNNA
((1)) NARUSZENIE WŁASNOŚCI
((1)) BEZPRAWNOŚĆ
Konieczną przesłanką powstania roszczenia negatoryjnego jest bezprawność zachowania się naruszającego cudzą własność. Wkroczenie w sferę uprawnień właściciela jest bezprawne, gdy jeżeli dokonane zostało wbrew woli właściciela i nie znajduje oparcia w przepisach prawnych (Dybowski w: SystemPrawaCywilnegoTomII, 1977, str. 530). Jeżeli istnieje obowiązek znoszenia (tolerowania) przez właściciela naruszeń jego prawa, ingerencja nie jest bezprawna. Źródłem obowiązku znoszenia naruszeń prawa własności może być:
((2)) Obowiązek znoszenia wynikający z ustawy
Jeżeli chodzi o regulacje ustawowe to mogą wynikać one zarówno z przepisów prawa cywilnego jak i administracyjnego. Wśród cywilnoprawnych przepisów wymienić należy głównie regulacje tzw. prawa sąsiedzkiego, czyli np. {{pu przepis="art. 144 KC"}} (więcej zob. Art144KC) i {{pu przepis="art. 149 zd. 1 KC"}}. Ponadto zastosowanie powinny mieć ogólne przepisy wykluczające bezprawność np. {{pu przepis="art. 423 KC"}}.
Usunięte:
- legitymacja czynna do podniesienia [[RoszczenieCywilnoprawne roszczenia]],
- naruszenie własności w inny sposób niż przez pozbawienie faktycznego władztwa oraz
- bezprawność naruszenia.
((1)) Uprawnienie do żądania usunięcia naruszeń = legitymacja czynna
((1)) Naruszenie własności
((1)) Bezprawność naruszeń
Konieczną przesłanką powstania [[RoszczenieNegatoryjne roszczenia negatoryjnego]] jest bezprawność zachowania się naruszającego cudzą własność. Wkroczenie w sferę uprawnień właściciela jest bezprawne, gdy jeżeli dokonane zostało wbrew woli właściciela i nie znajduje oparcia w przepisach prawnych (Dybowski w: SystemPrawaCywilnegoTomII, 1977, str. 530). Jeżeli istnieje obowiązek znoszenia (tolerowania) przez właściciela naruszeń jego prawa, ingerencja nie jest bezprawna. Źródłem obowiązku znoszenia naruszeń prawa własności może być:
Jeżeli chodzi o regulacje ustawowe to mogą wynikać one zarówno z przepisów prawa cywilnego jak i administracyjnego. Wśród cywilnoprawnych przepisów wymienić należy głównie regulacje tzw. prawa sąsiedzkiego, czyli np. {{pu przepis="art. 144 KC"}} i {{pu przepis="art. 149 zd. 1 KC"}}.
((2)) Obowiązek znoszenia z {{pu przepis="art. 144 KC"}}
Obowiązek tolerowania ingerencji w prawo własności wynikający z {{pu przepis="art. 144 KC"}} zachodzi wówczas, gdy mamy do czynienia z oddziaływaniem pomiędzy nieruchomościami.
((3)) nieruchomości sąsiednie
Nieruchomości muszą pozostawać w sąsiedztwie. Nieruchomość sąsiednia to jednak nie tylko nieruchomość bezpośrednio granicząca z tą, na której dokonuje się działań, ale i ta nieruchomość, która wprawdzie nie ma z nią bezpośredniej styczności ale na której są odczuwalne oddziaływania (por. Skowrońska-Bocian w: PietrzykowskiKomentarzKC, 3. wyd., art. 144 nb. 11).
((3)) imisje pośrednie
{{pu przepis="Art. 144 KC"}} obejmuje tylko [[ImisjePosrednie imisje pośrednie]], gdyż [[ImisjeBezposrednie imisje bezpośrednie]] są zakazane na mocy {{pu przepis="art. 140 KC"}}. Imisje pośrednie stanowią uboczny skutek działalności właściciela, do której właściciel jest uprawniony na mocy {{pu przepis="art. 140 KC"}}.
Spośród imisji pośrednich {{pu przepis="art. 144 KC"}} obejmuje imisje pozytywne (oddziaływanie wprost na nieruchomość sąsiednią przez imisję substancji lub energii), imisje negatywne (polegające na tamowaniu przenikania na nieruchomość sąsiednią określonych energii, np. światła słonecznego) oraz imisje materialne (gdy następuje przenikanie na sąsiednią nieruchomość cząstek materii – pyłów lub gazów – lub pewnych sił – hałasów i wstrząsów).
Sporne jest natomiast zastosowanie art. 144 do imisji niematerialnych (idealnych), polegających na oddziaływaniu na psychikę właściciela nieruchomości sąsiedniej, w szczególności na jego poczucie bezpieczeństwa, estetyki albo niezależności (Skowrońska-Bocian w: PietrzykowskiKomentarzKC, 3. wyd., art. 144 nb. 7). Większość opowiada się za stosowaniem w tym wypadku {{pu przepis="art. 23 KC"}} i nast..
((3)) brak przekroczenia przeciętnej miary
Obowiązek znoszenia imisji pośrednich trwa tak dopóty, dopóki nie przekraczają one tzw. przeciętnej miary korzystania z nieruchomości. Tą przeciętną miarę ustala się biorąc pod uwagę dwa czynniki:
- społeczno-gospodarcze przeznaczenie nieruchomości oraz
- stosunki miejscowe.
**Społeczno-gospodarcze przeznaczenie nieruchomości** wynika przede wszystkim z przeznaczenia nieruchomości wg planów zagospodarowania przestrzennego uchwalonych zgodnie z [[http://www.polskieustawy.com/act_index.php?logic=&dzur=2003&dzup=717&SearchExp=&SearchExp2= ustawą o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym]]. Rozporządzenie wykonawcze do tej ustawy ([[http://www.polskieustawy.com/act_index.php?logic=&dzur=2003&dzup=1587&SearchExp=&SearchExp2= rozporządzenie Ministra Infrastruktury z 23.8.2007 r. w sprawie wymaganego zakresu projektu miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego]]) wymienia w załączniku 1 następujące **przeznaczenia terenów**:
- tereny zabudowy mieszkaniowej,
- tereny zabudowy usługowej,
- tereny użytkowane rolniczo,
- tereny zabudowy techniczno-produkcyjnej,
- tereny zieleni i wód,
- tereny komunikacji oraz
- tereny infrastruktury technicznej
**Stosunki miejscowe** to czyli aktualnie i przyjęty przez większość sposób używania nieruchomości na pewnym terenie (DybowskiOchronaWlasnosci, str. 325).
Powstaje pytanie o skutki braku planu zagospodarowania przestrzennego, co jest sytuacją nader często jeszcze spotykaną. W takim wypadku powinien być rozstrzygający faktyczny charakter obszaru, na którym położone są nieruchomości, określony przez rzeczywisty sposób użytkowania nieruchomości położonych na jego obszarze przez większość osób go zasiedlających.
((2)) Obowiązek znoszenia wynikający z innych przepisów
Tutaj zastosowanie powinny mieć ogólne przepisy wykluczające bezprawność np. {{pu przepis="art. 423 KC"}}. Ich zastosowanie jest raczej sporadyczne.
((3)) orzeczenie sądu
(...)
((3)) akt administracyjny
Dodane:
Trzeba pamiętać, że na mocy przepisów szczególnych ({{pu przepis="art. 233 KC"}} i {{pu przepis="art. 690 KC"}}) uprawniony do podniesienia [[RoszczenieCywilnoprawne roszczenia]] o ochronę byłby także [[UzytkowanieWieczyste użytkownik wieczysty]] ({{pu przepis="art. 232 KC"}}) oraz najemca lokalu ({{pu przepis="art. 690 KC"}}) i dzierżawca ({{pu przepis="art. 694 KC"}} w zw. z {{pu przepis="art. 690 KC"}}). Ponadto z mocy {{pu przepis="art. 251 KC"}} roszczenie negatoryjne przysługuje uprawnionemu z tytułu ograniczonych praw rzeczowych
Roszczenie negatoryjne przysługuje wyłącznie wówczas, gdy naruszenie pochodzi od człowieka. Mamy z tym do czynienia wówczas, gdy człowiek ma wpływ na występowanie naruszeń, a więc od jego woli zależy, czy mają one miejsce. Wykluczona są więc możliwość zastosowania przepisu {{pu przepis="art. 222 § 2 KC"}} w sytuacji, gdy naruszenia są skutkiem działania żywiołów natury (trzęsienia ziemi, obsunięcia, powodzie), chyba że istniała możliwość zapobiegnięcia ich skutkom (stworzenie zabezpieczeń przeciwpowodziowych albo wzmacniających).
Roszczenie negatoryjne przysługuje wyłącznie wówczas, gdy naruszenie pochodzi od człowieka. Mamy z tym do czynienia wówczas, gdy człowiek ma wpływ na występowanie naruszeń, a więc od jego woli zależy, czy mają one miejsce. Wykluczona są więc możliwość zastosowania przepisu {{pu przepis="art. 222 § 2 KC"}} w sytuacji, gdy naruszenia są skutkiem działania żywiołów natury (trzęsienia ziemi, obsunięcia, powodzie), chyba że istniała możliwość zapobiegnięcia ich skutkom (stworzenie zabezpieczeń przeciwpowodziowych albo wzmacniających).
Usunięte:
[[RoszczenieNegatoryjne Roszczenie negatoryjne]] przysługuje wyłącznie wówczas, gdy naruszenie pochodzi od człowieka. Mamy z tym do czynienia wówczas, gdy człowiek ma wpływ na występowanie naruszeń, a więc od jego woli zależy, czy mają one miejsce. Wykluczona są więc możliwość zastosowania przepisu {{pu przepis="art. 222 § 2 KC"}} w sytuacji, gdy naruszenia są skutkiem działania żywiołów natury (trzęsienia ziemi, obsunięcia, powodzie), chyba że istniała możliwość zapobiegnięcia ich skutkom (stworzenie zabezpieczeń przeciwpowodziowych albo wzmacniających).
Dodane:
Obowiązek znoszenia imisji pośrednich trwa tak dopóty, dopóki nie przekraczają one tzw. przeciętnej miary korzystania z nieruchomości. Tą przeciętną miarę ustala się biorąc pod uwagę dwa czynniki:
- społeczno-gospodarcze przeznaczenie nieruchomości oraz
- stosunki miejscowe.
- społeczno-gospodarcze przeznaczenie nieruchomości oraz
- stosunki miejscowe.
Usunięte:
Dodane:
Trzeba pamiętać, że na mocy przepisów szczególnych ({{pu przepis="art. 233 KC"}} i {{pu przepis="art. 690 KC"}}) uprawniony do podniesienia [[RoszczenieCywilnoprawne roszczenia]] o ochronę byłby także [[UzytkowanieWieczyste użytkownik wieczysty]] ({{pu przepis="art. 232 KC"}}) oraz najemca lokalu ({{pu przepis="art. 690 KC"}}) i dzierżawca ({{pu przepis="art. 694 KC"}} w zw. z {{pu przepis="art. 690 KC"}}).
Usunięte:
Dodane:
Oddziaływania te można podzielić na:
- **oddziaływania fizyczne** (np. niszczenie rzeczy) oraz
- **imisje**.
- **oddziaływania fizyczne** (np. niszczenie rzeczy) oraz
- **imisje**.
Usunięte:
Dodane:
- akt administracyjny.
Usunięte:
Dodane:
Na treść [[RoszczenieCywilnoprawne roszczenia]] negatoryjnego z {{pu przepis="art. 222 § 2 KC"}} składają się następujące przesłanki:
- legitymacja czynna do podniesienia [[RoszczenieCywilnoprawne roszczenia]],
Usunięcia naruszeń prawa własności mogą domagać się tylko podmioty uprawnione. Należy do nich z pewnością właściciel, gdyż przepis {{pu przepis="art. 222 § 2 KC"}} dotyczy ochrony właśnie prawa własności. Także współwłaściciel byłby, na mocy {{pu przepis="art. 209 KC"}}, uprawniony do zgłoszenia żądania, jeżeli wykazałby, iż dochodzenie [[RoszczenieCywilnoprawne roszczenia]] zmierza do zachowania wspólnego prawa.
Trzeba pamiętać, że na mocy przepisów szczególnych ({{pu przepis="art. 233 KC"}} i {{pu przepis="art. 690 KC"}}) uprawniony do podniesienia [[RoszczenieCywilnoprawne roszczenia]] o ochronę byłby także [[UzytkowanieWieczyste użytkownik wieczysty]] ({{pu przepis="art. 232 KC"}}) oraz najemca lokalu i dzierżawca.
W [[RoszczenieCywilnoprawne roszczeniu]] {{pu przepis="art. 222 § 2 KC"}} chodzi o takie naruszenia własności, które nie polegają na pozbawieniu władztwa nad rzeczą. Rozumie się pod tym pojęciem trwałe i bezprawne wkroczenie w sferę uprawnień właściciela, nie pociągające za sobą utraty przez właściciela władztwa, które jednak uniemożliwia lub utrudnia właścicielowi wykonywanie służących mu uprawnień w sposób odpowiadający treści własności (Dybowski w: SystemPrawaCywilnegoTomII, 1977 r. str. 529 - 530). Chodzi więc o takie oddziaływania, które utrudniają korzystanie z rzeczy np. poprzez jej uszkodzenie, dokonywanie zmian w zakresie przeznaczenia, szkodliwe imisje (zapachy, hałasy itp.) i inne, które jednak zawsze muszą pochodzić od człowieka.
[[RoszczenieNegatoryjne Roszczenie negatoryjne]] przysługuje wyłącznie wówczas, gdy naruszenie pochodzi od człowieka. Mamy z tym do czynienia wówczas, gdy człowiek ma wpływ na występowanie naruszeń, a więc od jego woli zależy, czy mają one miejsce. Wykluczona są więc możliwość zastosowania przepisu {{pu przepis="art. 222 § 2 KC"}} w sytuacji, gdy naruszenia są skutkiem działania żywiołów natury (trzęsienia ziemi, obsunięcia, powodzie), chyba że istniała możliwość zapobiegnięcia ich skutkom (stworzenie zabezpieczeń przeciwpowodziowych albo wzmacniających).
Konieczną przesłanką powstania [[RoszczenieNegatoryjne roszczenia negatoryjnego]] jest bezprawność zachowania się naruszającego cudzą własność. Wkroczenie w sferę uprawnień właściciela jest bezprawne, gdy jeżeli dokonane zostało wbrew woli właściciela i nie znajduje oparcia w przepisach prawnych (Dybowski w: SystemPrawaCywilnegoTomII, 1977, str. 530). Jeżeli istnieje obowiązek znoszenia (tolerowania) przez właściciela naruszeń jego prawa, ingerencja nie jest bezprawna. Źródłem obowiązku znoszenia naruszeń prawa własności może być:
Sporne jest natomiast zastosowanie art. 144 do imisji niematerialnych (idealnych), polegających na oddziaływaniu na psychikę właściciela nieruchomości sąsiedniej, w szczególności na jego poczucie bezpieczeństwa, estetyki albo niezależności (Skowrońska-Bocian w: PietrzykowskiKomentarzKC, 3. wyd., art. 144 nb. 7). Większość opowiada się za stosowaniem w tym wypadku {{pu przepis="art. 23 KC"}} i nast..
Aktem władczym uzasadniającym konieczność tolerowania skutków działalności na gruncie sąsiednim może być
- legitymacja czynna do podniesienia [[RoszczenieCywilnoprawne roszczenia]],
Usunięcia naruszeń prawa własności mogą domagać się tylko podmioty uprawnione. Należy do nich z pewnością właściciel, gdyż przepis {{pu przepis="art. 222 § 2 KC"}} dotyczy ochrony właśnie prawa własności. Także współwłaściciel byłby, na mocy {{pu przepis="art. 209 KC"}}, uprawniony do zgłoszenia żądania, jeżeli wykazałby, iż dochodzenie [[RoszczenieCywilnoprawne roszczenia]] zmierza do zachowania wspólnego prawa.
Trzeba pamiętać, że na mocy przepisów szczególnych ({{pu przepis="art. 233 KC"}} i {{pu przepis="art. 690 KC"}}) uprawniony do podniesienia [[RoszczenieCywilnoprawne roszczenia]] o ochronę byłby także [[UzytkowanieWieczyste użytkownik wieczysty]] ({{pu przepis="art. 232 KC"}}) oraz najemca lokalu i dzierżawca.
W [[RoszczenieCywilnoprawne roszczeniu]] {{pu przepis="art. 222 § 2 KC"}} chodzi o takie naruszenia własności, które nie polegają na pozbawieniu władztwa nad rzeczą. Rozumie się pod tym pojęciem trwałe i bezprawne wkroczenie w sferę uprawnień właściciela, nie pociągające za sobą utraty przez właściciela władztwa, które jednak uniemożliwia lub utrudnia właścicielowi wykonywanie służących mu uprawnień w sposób odpowiadający treści własności (Dybowski w: SystemPrawaCywilnegoTomII, 1977 r. str. 529 - 530). Chodzi więc o takie oddziaływania, które utrudniają korzystanie z rzeczy np. poprzez jej uszkodzenie, dokonywanie zmian w zakresie przeznaczenia, szkodliwe imisje (zapachy, hałasy itp.) i inne, które jednak zawsze muszą pochodzić od człowieka.
[[RoszczenieNegatoryjne Roszczenie negatoryjne]] przysługuje wyłącznie wówczas, gdy naruszenie pochodzi od człowieka. Mamy z tym do czynienia wówczas, gdy człowiek ma wpływ na występowanie naruszeń, a więc od jego woli zależy, czy mają one miejsce. Wykluczona są więc możliwość zastosowania przepisu {{pu przepis="art. 222 § 2 KC"}} w sytuacji, gdy naruszenia są skutkiem działania żywiołów natury (trzęsienia ziemi, obsunięcia, powodzie), chyba że istniała możliwość zapobiegnięcia ich skutkom (stworzenie zabezpieczeń przeciwpowodziowych albo wzmacniających).
Konieczną przesłanką powstania [[RoszczenieNegatoryjne roszczenia negatoryjnego]] jest bezprawność zachowania się naruszającego cudzą własność. Wkroczenie w sferę uprawnień właściciela jest bezprawne, gdy jeżeli dokonane zostało wbrew woli właściciela i nie znajduje oparcia w przepisach prawnych (Dybowski w: SystemPrawaCywilnegoTomII, 1977, str. 530). Jeżeli istnieje obowiązek znoszenia (tolerowania) przez właściciela naruszeń jego prawa, ingerencja nie jest bezprawna. Źródłem obowiązku znoszenia naruszeń prawa własności może być:
Sporne jest natomiast zastosowanie art. 144 do imisji niematerialnych (idealnych), polegających na oddziaływaniu na psychikę właściciela nieruchomości sąsiedniej, w szczególności na jego poczucie bezpieczeństwa, estetyki albo niezależności (Skowrońska-Bocian w: PietrzykowskiKomentarzKC, 3. wyd., art. 144 nb. 7). Większość opowiada się za stosowaniem w tym wypadku {{pu przepis="art. 23 KC"}} i nast..
Aktem władczym uzasadniającym konieczność tolerowania skutków działalności na gruncie sąsiednim może być
Usunięte:
- legitymacja czynna do podniesienia roszczenia,
Usunięcia naruszeń prawa własności mogą domagać się tylko podmioty uprawnione. Należy do nich z pewnością właściciel, gdyż przepis {{pu przepis="art. 222 § 2 KC"}} dotyczy ochrony właśnie prawa własności. Także współwłaściciel byłby, na mocy {{pu przepis="art. 209 KC"}}, uprawniony do zgłoszenia żądania, jeżeli wykazałby, iż dochodzenie roszczenia zmierza do zachowania wspólnego prawa.
Trzeba pamiętać, że na mocy przepisów szczególnych ({{pu przepis="art. 233 KC"}} i {{pu przepis="art. 690 KC"}}) uprawniony do podniesienia roszczenia o ochronę byłby także użytkownik wieczysty ({{pu przepis="art. 232 KC"}}) oraz najemca lokalu i dzierżawca.
W roszczeniu {{pu przepis="art. 222 § 2 KC"}} chodzi o takie naruszenia własności, które nie polegają na pozbawieniu władztwa nad rzeczą. Rozumie się pod tym pojęciem trwałe i bezprawne wkroczenie w sferę uprawnień właściciela, nie pociągające za sobą utraty przez właściciela władztwa, które jednak uniemożliwia lub utrudnia właścicielowi wykonywanie służących mu uprawnień w sposób odpowiadający treści własności (Dybowski w: SystemPrawaCywilnegoTomII, 1977 r. str. 529 - 530). Chodzi więc o takie oddziaływania, które utrudniają korzystanie z rzeczy np. poprzez jej uszkodzenie, dokonywanie zmian w zakresie przeznaczenia, szkodliwe imisje (zapachy, hałasy itp.) i inne, które jednak zawsze muszą pochodzić od człowieka.
Roszczenie negatoryjne przysługuje wyłącznie wówczas, gdy naruszenie pochodzi od człowieka. Mamy z tym do czynienia wówczas, gdy człowiek ma wpływ na występowanie naruszeń, a więc od jego woli zależy, czy mają one miejsce. Wykluczona są więc możliwość zastosowania przepisu {{pu przepis="art. 222 § 2 KC"}} w sytuacji, gdy naruszenia są skutkiem działania żywiołów natury (trzęsienia ziemi, obsunięcia, powodzie), chyba że istniała możliwość zapobiegnięcia ich skutkom (stworzenie zabezpieczeń przeciwpowodziowych albo wzmacniających).
Konieczną przesłanką powstania roszczenia negatoryjnego jest bezprawność zachowania się naruszającego cudzą własność. Wkroczenie w sferę uprawnień właściciela jest bezprawne, gdy jeżeli dokonane zostało wbrew woli właściciela i nie znajduje oparcia w przepisach prawnych (Dybowski w: SystemPrawaCywilnegoTomII, 1977, str. 530). Jeżeli istnieje obowiązek znoszenia (tolerowania) przez właściciela naruszeń jego prawa, ingerencja nie jest bezprawna. Źródłem obowiązku znoszenia naruszeń prawa własności może być:
Sporne jest natomiast zastosowanie art. 144 do imisji niematerialnych (idealnych), polegających na na oddziaływaniu na psychikę właściciela nieruchomości sąsiedniej, w szczególności na jego poczucie bezpieczeństwa, estetyki albo niezależności (Skowrońska-Bocian w: PietrzykowskiKomentarzKC, 3. wyd., art. 144 nb. 7). Większość opowiada się za stosowaniem w tym wypadku {{pu przepis="art. 23 KC"}} i nast..
Aktem władczym uzasadniającym konieczność tolerowania skutków działalności na gruncie sąsiednim może być
