Wiki source for RozporzadzenieRzymIStatutFormy
====Statut formy czynności prawnej====
==rozważania na tle {{pu przepis="art. 11 RozpUERzymI"}} ==
((1)) Statut formy czynności prawnej - pojęcie
Statut formy czynności prawnej to prawo właściwe do oceny wymagań w zakresie formy ([[http://prawo.uni.wroc.pl/referat/Pazdan_Maksymilian.pdf PazdanKSHaPPM]], str. 5)
((1)) Statut formy umowy zobowiązującej
Generalnie forma czynności prawnej zobowiązującej podlega //legis causae//, a więc prawu właściwemu dla danej czynności prawnej, które ustalane jest na podstawie rozporządzenia Rzym I ({{pu akt="RozpUERzymI"}}), które ma pierwszeństwo przed przepisami ustawy z 2011 r. (por. art. 28 ust. 1 PrPrywMiędz).
((2)) Zasady ogólne wyznaczania statutu formy
W rozporządzeniu Rzym I umowa zobowiązująca jest ważna pod względem formalnym jeżeli spełnia wymogi stawiane tego typu transakcjom w:
- lex causae albo
- prawie państwa, na obszarze którego jedna ze stron znajduje się w chwili zawarcia umowy albo
- w prawie państwa, w którym jedna ze stron ma domicyl w chwili zawierania umowy.
Tak liberalne określenie wymogów uzasadnione zostało wielością dokonywanych transakcji i koniecznością zachowania ich ważności.
A wybór prawa dla formy?
((2)) Statut formy czynności dot. nieruchomości
W przypadku czynności zobowiązujących dot. nieruchomości forma może podlegać prawu miejsca położenia nieruchomości ({{pu przepis="art. 11 ust. 5 RozpUERZymI"}}). Wymóg formy wg lex rei sitae będzie obowiązywał, gdy spełnione zostaną **kumulatywnie** następujące przesłanki:
1) sytuacja dotyczy umowy, o której mowa jest w art. 11 ust. 5 i
1) wymagania co do formy stosuje się bez względu na miejsce zawarcia umowy i prawo dla tej umowy właściwe oraz
1) wymagań tych nie można wyłączyć w drodze umowy.
((3)) umowa w rozumieniu art. 11 ust. 5
Zapis dotyczy umów, których przedmiotem jest prawo rzeczowe na nieruchomościach lub prawo do korzystania z nieruchomości.
Do pierwszej grupy należą umowy zobowiązujące do zbycia/nabycia własności oraz umowy zobowiązujące do ustanowienia ograniczonego prawa rzeczowego na nieruchomości.
((3)) kolizyjnoprawne ius cogens
Wymagania formy umowy obligacyjnej prawa miejsca położenia nieruchomości wyprą zasady ogólne jedynie wówczas, gdy przepisy te mają charakter bezwzględnie obowiązujący na płaszczyźnie kolizyjnoprawnej. Ocena następuje z punktu widzenia prawa państwa położenia rzeczy ([[http://beck-online.beck.de/Default.aspx?vpath=bibdata/komm/MuekoBGB_5_Band10/EWG_VO_593_2008/cont/MuekoBGB.EWG_VO_593_2008.a11.glII.gl5.htm#FNID0EZ6YFB Spellenberg w: Münchener Kommentar zum BGB, Band 10. 5. Auflage 2010, Art. 11 Rn. 34]]). Chodzi tu więc o takie normy odnoszące się do formy czynności prawnych, których "przestrzeganie uważane jest przez państwo za tak istotny element ochrony jego interesów publicznych, takich jak organizacja polityczna, społeczna lub gospodarcza, że znajdują one zastosowanie do stanów faktycznych objętych ich zakresem bez względu na to, jakie prawo jest właściwe dla umowy" ({{pu przepis="art. 9 ust. 1 RozpUERzymI"}}). Spellenberg (ibidem) wskazuje, że o względnym charakterze tych norm może świadczyć m.in. okoliczność, że prawo międzynarodowe prywatne danego kraju, dopuszcza możliwość zastosowania dla danych czynności obcych przepisów o formie.
((3)) krajowe ius cogens
Także na płaszczyźnie prawa krajowego przepisy o formie powinny mieć charakter norm kogentnych. Również w tym wypadku ocena następuje z perspektywy prawa państwa, w którym nieruchomość jest położona.
((1)) Statut formy umowy rozporządzającej
Statut formy czynności rozporządzających ocenia się wg {{pu przepis="art. 25 PrPrywMiędz"}} w zw. z {{pu przepis="art. 41 ust. 2 PrPrywMiędz"}}.
((1)) Statut formy jednostronnej czynności prawnej
Rozporządzenie ma także określać statut formy dla jednostronnych czynności prawnych, które są związane z umową (już zawartą lub mającą być zawartą). Dotyczy to takich czynności jak wypowiedzenie umowy, odstąpienie od niej, wykonywanie innych uprawnień prawokształtujących.
Zgodnie z {{pu przepis="art. 10 ust. 2 RozpUERzymI"}} jednostronna czynność prawna będzie ważna pod względem formalnym, jeżeli będzie odpowiadać:
- statutowi zobowiązaniowemu,
- prawu państwa, w którym miała miejsce albo
- prawu państwa, w którym osoba jej dokonująca, miała domicyl w chwili jej podejmowania.
((1)) Uwagi
Ciekawym jest zagadnienie, czy możliwe jest - w razie wymogu dochowania formy aktu notarialnego - zastąpienie krajowego notariusza jego zagranicznym odpowiednikiem (np. sporządzenie aktu notarialnego przez niemieckiego notariusza zamiast polskiego). Problem ten ma znaczenie nie tylko w zakresie nabywania nieruchomości, ale także np. rozporządzania udziałami (zob.[[http://www.juve.de/nachrichten/namenundnachrichten/2011/03/deutsch-schweizer-kooperation-anwalte-provozieren-olg-entscheidung artykuł w prasie niemieckiej]])).
Zob. też
http://www.nieruchomosci.beck.pl/index.php?mod=m_artykuly&cid=14&id=1431
----
CategoryRozporzadzenieRzymI CategoryProjektyPublikacjiMK
==rozważania na tle {{pu przepis="art. 11 RozpUERzymI"}} ==
((1)) Statut formy czynności prawnej - pojęcie
Statut formy czynności prawnej to prawo właściwe do oceny wymagań w zakresie formy ([[http://prawo.uni.wroc.pl/referat/Pazdan_Maksymilian.pdf PazdanKSHaPPM]], str. 5)
((1)) Statut formy umowy zobowiązującej
Generalnie forma czynności prawnej zobowiązującej podlega //legis causae//, a więc prawu właściwemu dla danej czynności prawnej, które ustalane jest na podstawie rozporządzenia Rzym I ({{pu akt="RozpUERzymI"}}), które ma pierwszeństwo przed przepisami ustawy z 2011 r. (por. art. 28 ust. 1 PrPrywMiędz).
((2)) Zasady ogólne wyznaczania statutu formy
W rozporządzeniu Rzym I umowa zobowiązująca jest ważna pod względem formalnym jeżeli spełnia wymogi stawiane tego typu transakcjom w:
- lex causae albo
- prawie państwa, na obszarze którego jedna ze stron znajduje się w chwili zawarcia umowy albo
- w prawie państwa, w którym jedna ze stron ma domicyl w chwili zawierania umowy.
Tak liberalne określenie wymogów uzasadnione zostało wielością dokonywanych transakcji i koniecznością zachowania ich ważności.
A wybór prawa dla formy?
((2)) Statut formy czynności dot. nieruchomości
W przypadku czynności zobowiązujących dot. nieruchomości forma może podlegać prawu miejsca położenia nieruchomości ({{pu przepis="art. 11 ust. 5 RozpUERZymI"}}). Wymóg formy wg lex rei sitae będzie obowiązywał, gdy spełnione zostaną **kumulatywnie** następujące przesłanki:
1) sytuacja dotyczy umowy, o której mowa jest w art. 11 ust. 5 i
1) wymagania co do formy stosuje się bez względu na miejsce zawarcia umowy i prawo dla tej umowy właściwe oraz
1) wymagań tych nie można wyłączyć w drodze umowy.
((3)) umowa w rozumieniu art. 11 ust. 5
Zapis dotyczy umów, których przedmiotem jest prawo rzeczowe na nieruchomościach lub prawo do korzystania z nieruchomości.
Do pierwszej grupy należą umowy zobowiązujące do zbycia/nabycia własności oraz umowy zobowiązujące do ustanowienia ograniczonego prawa rzeczowego na nieruchomości.
((3)) kolizyjnoprawne ius cogens
Wymagania formy umowy obligacyjnej prawa miejsca położenia nieruchomości wyprą zasady ogólne jedynie wówczas, gdy przepisy te mają charakter bezwzględnie obowiązujący na płaszczyźnie kolizyjnoprawnej. Ocena następuje z punktu widzenia prawa państwa położenia rzeczy ([[http://beck-online.beck.de/Default.aspx?vpath=bibdata/komm/MuekoBGB_5_Band10/EWG_VO_593_2008/cont/MuekoBGB.EWG_VO_593_2008.a11.glII.gl5.htm#FNID0EZ6YFB Spellenberg w: Münchener Kommentar zum BGB, Band 10. 5. Auflage 2010, Art. 11 Rn. 34]]). Chodzi tu więc o takie normy odnoszące się do formy czynności prawnych, których "przestrzeganie uważane jest przez państwo za tak istotny element ochrony jego interesów publicznych, takich jak organizacja polityczna, społeczna lub gospodarcza, że znajdują one zastosowanie do stanów faktycznych objętych ich zakresem bez względu na to, jakie prawo jest właściwe dla umowy" ({{pu przepis="art. 9 ust. 1 RozpUERzymI"}}). Spellenberg (ibidem) wskazuje, że o względnym charakterze tych norm może świadczyć m.in. okoliczność, że prawo międzynarodowe prywatne danego kraju, dopuszcza możliwość zastosowania dla danych czynności obcych przepisów o formie.
((3)) krajowe ius cogens
Także na płaszczyźnie prawa krajowego przepisy o formie powinny mieć charakter norm kogentnych. Również w tym wypadku ocena następuje z perspektywy prawa państwa, w którym nieruchomość jest położona.
((1)) Statut formy umowy rozporządzającej
Statut formy czynności rozporządzających ocenia się wg {{pu przepis="art. 25 PrPrywMiędz"}} w zw. z {{pu przepis="art. 41 ust. 2 PrPrywMiędz"}}.
((1)) Statut formy jednostronnej czynności prawnej
Rozporządzenie ma także określać statut formy dla jednostronnych czynności prawnych, które są związane z umową (już zawartą lub mającą być zawartą). Dotyczy to takich czynności jak wypowiedzenie umowy, odstąpienie od niej, wykonywanie innych uprawnień prawokształtujących.
Zgodnie z {{pu przepis="art. 10 ust. 2 RozpUERzymI"}} jednostronna czynność prawna będzie ważna pod względem formalnym, jeżeli będzie odpowiadać:
- statutowi zobowiązaniowemu,
- prawu państwa, w którym miała miejsce albo
- prawu państwa, w którym osoba jej dokonująca, miała domicyl w chwili jej podejmowania.
((1)) Uwagi
Ciekawym jest zagadnienie, czy możliwe jest - w razie wymogu dochowania formy aktu notarialnego - zastąpienie krajowego notariusza jego zagranicznym odpowiednikiem (np. sporządzenie aktu notarialnego przez niemieckiego notariusza zamiast polskiego). Problem ten ma znaczenie nie tylko w zakresie nabywania nieruchomości, ale także np. rozporządzania udziałami (zob.[[http://www.juve.de/nachrichten/namenundnachrichten/2011/03/deutsch-schweizer-kooperation-anwalte-provozieren-olg-entscheidung artykuł w prasie niemieckiej]])).
Zob. też
http://www.nieruchomosci.beck.pl/index.php?mod=m_artykuly&cid=14&id=1431
----
CategoryRozporzadzenieRzymI CategoryProjektyPublikacjiMK
