Wiki source for RoszczeniaDopuszczenieDoWspolposiadania
====Roszczenia związane z dopuszczeniem do współposiadania====
((1)) Istota
Uprawnienie to polega na domaganiu się przywrócenia współposiadania oraz współkorzystania rzeczy. Komentatorzy i orzecznictwo zazwyczaj łączą oba te uprawnienia, zapominając chyba, iż każde z nich ma w polskim prawie cywilnym określonego znaczenia i co za tym idzie, treść [[RoszczenieCywilnoprawne roszczenia]] ma odmienną treść w przypadku pozbawienia współposiadania albo naruszeniu prawa do współkorzystania z rzeczy będącej przedmiotem współwłasności.
((1)) Roszczenie o __dopuszczenie do_ współposiadania
Zgodnie z {{pu przepis="art. 206 KC"}} każdy z współwłaścicieli jest uprawniony do współposiadania rzeczy. Chodzi tu o prawo do posiadania rzeczy jako całości, ale w takim zakresie, jaki nie wyłącza takiego samego posiadania całości rzeczy przez innych właścicieli. Należy więc uwzględnić nie tylko prawo żądającego współwłaściciela, ale i zakres uprawnień pozostałych współwłaścicieli.
Właściwą podstawą prawną żądania jest {{pu przepis="art. 206 KC"}}.
((2)) Legitymacja stron
Legitymacja czynna przysługuje wyłącznie współwłaścicielom rzeczy, gdy współwłasność ma formę współwłasności w częściach ułamkowych. W tym miejscu należy rozważać - o ile jest to problematyczne - okoliczności świadczące o [[UstanowienieWspolwlasnosci ustanowieniu]] lub [[ZniesienieWspolwlasnosci zniesieniu]] współwłasności w częściach ułamkowych.
((2)) Pozbawienie władztwa nad rzeczą wspólną
[[RoszczenieCywilnoprawne Roszczenie]] to aktualizuje się w sytuacji pozbawienia posiadania, a więc gdy współwłaściciel nie uzyskał albo został pozbawiony bezpośredniego władztwa nad rzeczą. W takiej sytuacji współwłaścicielowi służy [[OchronaPetytoryjna ochrona petytoryjna]] w postaci dopuszczenia do współposiadania (//vindicatio partis//), która jest zbliżona do [[RoszczenieWindykacyjne ochrony windykacyjnej]] wynikającej z {{pu przepis="art. 222 § 1 KC"}}.
((2)) Współwłasność //pro diviso//
Należy ograniczyć zastosowanie tego [[RoszczenieCywilnoprawne roszczenia]] o przywrócenie do sytuacji, gdy posiadanie przez pojedynczego współwłaściciela może być wykonywanie bez współdziałania z pozostałymi współposiadaczami (//pro diviso//, {{pu przepis="art. 346 KC"}}). [[RoszczenieCywilnoprawne Roszczenie]] o ochronę posiadania nie przysługuje bowiem w stosunkach pomiędzy współposiadaczami tej samej rzeczy, jeżeli nie da się ustalić zakresu współposiadania (//pro indiviso//), czyli gdy współposiadanie może być wykonywane tylko przy zgodnym współdziałaniu współposiadaczy (GniewekPrawoRzeczowe, 2003, nb. 911).
((2)) Brak odmiennych postanowień umownych
Ponieważ przepis {{pu przepis="art. 206 KC"}} jest przepisem dyspozytywnym, współwłaściciele mogą w umowie ustalić sposób korzystania z rzeczy wspólnej. Najczęściej praktykowanym sposobem jest ustalenie [[PodzialQuoadUsum podziału quoad usum]]. Podział //quoad usum// nie oznacza zniesienia współwłasności, lecz ogranicza się do tego, że każdy ze współwłaścicieli otrzymuje fizycznie wydzieloną część rzeczy wspólnej do wyłącznego użytku (WitczakKawalkoSkrypt (2006), str. 93).
((1)) Roszczenie o __przywrócenie__ współkorzystania
Podstawą tego [[RoszczenieCywilnoprawne roszczenia]] jest {{pu przepis="art. 206 KC"}}.
((2)) Legitymacja stron
Legitymowanymi czynnie i biernie są wyłącznie współwłaściciele rzeczy. Współwłasność musi mieć formę współwłasności w częściach ułamkowych. Podobnie jak wyżej, w tym miejscu należy rozważać - o ile jest to problematyczne - okoliczności świadczące o [[UstanowienieWspolwlasnosci ustanowieniu]] lub [[ZniesienieWspolwlasnosci zniesieniu]] współwłasności w częściach ułamkowych.
((2)) Naruszenie uprawnień współwłaściciela
Korzystanie z własności uregulowano w {{pu przepis="art. 140 KC"}}. Polega ono w szczególności na pobieraniu pożytków i innych dochodów, precyzyjniej zaś korzystanie z rzeczy obejmuje prawo do:
- używania rzeczy (//ius utendi//),
- pobierania pożytków i innych dochodów (//ius fruendi//),
- przyrostu (//accessio//),
- zużycia (//ius abutendi//) i
- przetworzenia rzeczy.
W tym [[RoszczenieCywilnoprawne roszczeniu]] chodzi więc u stworzenie/przywrócenie współwłaścicielowi warunków do tego, aby mógł czynić z powyższych uprawnień pożytek, nie naruszając przy tym identycznych pod względem treści uprawnień pozostałych współwłaścicieli. Ponieważ {{pu przepis="art. 195 KC"}} i nast. dotyczą współwłasności w częściach ułamkowych, należy przyjąć, iż [[RoszczenieCywilnoprawne roszczenie]] to ma na celu adekwatny w stosunku do wielkości udziału we współwłasności udział w powyższych korzyściach ({{pu przepis="art. 207 KC"}}). W razie wątpliwości udziały te są równe (zob. {{pu przepis="art. 197 KC"}}).
Współkorzystanie nie obejmuje natomiast prawa do rozporządzania rzeczą, gdyż nie jest to forma korzystania z rzeczy (wniosek z wykładni systematycznej {{pu przepis="art. 140 zd. 2 KC"}}) a ponadto prawo do rozporządzania w przypadku współwłasności jest ograniczone do udziału we współwłasności (zob. {{pu przepis="art. 198 KC"}}).
((2)) Współwłasność //pro diviso//
Podobnie jak [[RoszczenieCywilnoprawne roszczenie]] o dopuszczenie do współposiadania tak i to [[RoszczenieCywilnoprawne roszczenie]] jest wykluczone w sytuacji, gdy współkorzystanie wymaga współdziałania współwłaścicieli (//pro indiviso//).
((2)) Brak odmiennych postanowień umownych
Generalnie pożytki i inne przychody przysługują współwłaścicielom stosownie do ich udziałów ({{pu przepis="art. 207 KC"}}). Ponieważ przepis ten ma również charakter dyspozytywny, współwłaściciele mogą w umowie ustalić sposób korzystania z rzeczy wspólnej. Sposób podziału pożytków może wynikać także z uzgodnienia miedzy współwłaścicielami podziału //quad usum// (WitczakKawalkoSkrypt (2006), str. 95). Odmienne postanowienia umowne mają więc pierwszeństwo przed regulacjami ustawowymi.
((1)) ROSZCZENIE POSESORYJNE
Zob. {{pu przepis="art. 346 KC"}} w zw. z {{pu przepis="art. 344 KC"}}
((1)) ROSZCZENIE WINDYKACYJNE
W stosunkach między współwłaścicielami przysługuje także [[RoszczenieWindykacyjne roszczenia windykacyjne]] na podstawie {{pu przepis="art. 222 § 1 KC"}} w zw. z {{pu przepis="art. 206 KC"}}.
----
CategoryWspolwlasnosc CategoryRoszczeniaPrawnorzeczowe CategorySkrypty
((1)) Istota
Uprawnienie to polega na domaganiu się przywrócenia współposiadania oraz współkorzystania rzeczy. Komentatorzy i orzecznictwo zazwyczaj łączą oba te uprawnienia, zapominając chyba, iż każde z nich ma w polskim prawie cywilnym określonego znaczenia i co za tym idzie, treść [[RoszczenieCywilnoprawne roszczenia]] ma odmienną treść w przypadku pozbawienia współposiadania albo naruszeniu prawa do współkorzystania z rzeczy będącej przedmiotem współwłasności.
((1)) Roszczenie o __dopuszczenie do_ współposiadania
Zgodnie z {{pu przepis="art. 206 KC"}} każdy z współwłaścicieli jest uprawniony do współposiadania rzeczy. Chodzi tu o prawo do posiadania rzeczy jako całości, ale w takim zakresie, jaki nie wyłącza takiego samego posiadania całości rzeczy przez innych właścicieli. Należy więc uwzględnić nie tylko prawo żądającego współwłaściciela, ale i zakres uprawnień pozostałych współwłaścicieli.
Właściwą podstawą prawną żądania jest {{pu przepis="art. 206 KC"}}.
((2)) Legitymacja stron
Legitymacja czynna przysługuje wyłącznie współwłaścicielom rzeczy, gdy współwłasność ma formę współwłasności w częściach ułamkowych. W tym miejscu należy rozważać - o ile jest to problematyczne - okoliczności świadczące o [[UstanowienieWspolwlasnosci ustanowieniu]] lub [[ZniesienieWspolwlasnosci zniesieniu]] współwłasności w częściach ułamkowych.
((2)) Pozbawienie władztwa nad rzeczą wspólną
[[RoszczenieCywilnoprawne Roszczenie]] to aktualizuje się w sytuacji pozbawienia posiadania, a więc gdy współwłaściciel nie uzyskał albo został pozbawiony bezpośredniego władztwa nad rzeczą. W takiej sytuacji współwłaścicielowi służy [[OchronaPetytoryjna ochrona petytoryjna]] w postaci dopuszczenia do współposiadania (//vindicatio partis//), która jest zbliżona do [[RoszczenieWindykacyjne ochrony windykacyjnej]] wynikającej z {{pu przepis="art. 222 § 1 KC"}}.
((2)) Współwłasność //pro diviso//
Należy ograniczyć zastosowanie tego [[RoszczenieCywilnoprawne roszczenia]] o przywrócenie do sytuacji, gdy posiadanie przez pojedynczego współwłaściciela może być wykonywanie bez współdziałania z pozostałymi współposiadaczami (//pro diviso//, {{pu przepis="art. 346 KC"}}). [[RoszczenieCywilnoprawne Roszczenie]] o ochronę posiadania nie przysługuje bowiem w stosunkach pomiędzy współposiadaczami tej samej rzeczy, jeżeli nie da się ustalić zakresu współposiadania (//pro indiviso//), czyli gdy współposiadanie może być wykonywane tylko przy zgodnym współdziałaniu współposiadaczy (GniewekPrawoRzeczowe, 2003, nb. 911).
((2)) Brak odmiennych postanowień umownych
Ponieważ przepis {{pu przepis="art. 206 KC"}} jest przepisem dyspozytywnym, współwłaściciele mogą w umowie ustalić sposób korzystania z rzeczy wspólnej. Najczęściej praktykowanym sposobem jest ustalenie [[PodzialQuoadUsum podziału quoad usum]]. Podział //quoad usum// nie oznacza zniesienia współwłasności, lecz ogranicza się do tego, że każdy ze współwłaścicieli otrzymuje fizycznie wydzieloną część rzeczy wspólnej do wyłącznego użytku (WitczakKawalkoSkrypt (2006), str. 93).
((1)) Roszczenie o __przywrócenie__ współkorzystania
Podstawą tego [[RoszczenieCywilnoprawne roszczenia]] jest {{pu przepis="art. 206 KC"}}.
((2)) Legitymacja stron
Legitymowanymi czynnie i biernie są wyłącznie współwłaściciele rzeczy. Współwłasność musi mieć formę współwłasności w częściach ułamkowych. Podobnie jak wyżej, w tym miejscu należy rozważać - o ile jest to problematyczne - okoliczności świadczące o [[UstanowienieWspolwlasnosci ustanowieniu]] lub [[ZniesienieWspolwlasnosci zniesieniu]] współwłasności w częściach ułamkowych.
((2)) Naruszenie uprawnień współwłaściciela
Korzystanie z własności uregulowano w {{pu przepis="art. 140 KC"}}. Polega ono w szczególności na pobieraniu pożytków i innych dochodów, precyzyjniej zaś korzystanie z rzeczy obejmuje prawo do:
- używania rzeczy (//ius utendi//),
- pobierania pożytków i innych dochodów (//ius fruendi//),
- przyrostu (//accessio//),
- zużycia (//ius abutendi//) i
- przetworzenia rzeczy.
W tym [[RoszczenieCywilnoprawne roszczeniu]] chodzi więc u stworzenie/przywrócenie współwłaścicielowi warunków do tego, aby mógł czynić z powyższych uprawnień pożytek, nie naruszając przy tym identycznych pod względem treści uprawnień pozostałych współwłaścicieli. Ponieważ {{pu przepis="art. 195 KC"}} i nast. dotyczą współwłasności w częściach ułamkowych, należy przyjąć, iż [[RoszczenieCywilnoprawne roszczenie]] to ma na celu adekwatny w stosunku do wielkości udziału we współwłasności udział w powyższych korzyściach ({{pu przepis="art. 207 KC"}}). W razie wątpliwości udziały te są równe (zob. {{pu przepis="art. 197 KC"}}).
Współkorzystanie nie obejmuje natomiast prawa do rozporządzania rzeczą, gdyż nie jest to forma korzystania z rzeczy (wniosek z wykładni systematycznej {{pu przepis="art. 140 zd. 2 KC"}}) a ponadto prawo do rozporządzania w przypadku współwłasności jest ograniczone do udziału we współwłasności (zob. {{pu przepis="art. 198 KC"}}).
((2)) Współwłasność //pro diviso//
Podobnie jak [[RoszczenieCywilnoprawne roszczenie]] o dopuszczenie do współposiadania tak i to [[RoszczenieCywilnoprawne roszczenie]] jest wykluczone w sytuacji, gdy współkorzystanie wymaga współdziałania współwłaścicieli (//pro indiviso//).
((2)) Brak odmiennych postanowień umownych
Generalnie pożytki i inne przychody przysługują współwłaścicielom stosownie do ich udziałów ({{pu przepis="art. 207 KC"}}). Ponieważ przepis ten ma również charakter dyspozytywny, współwłaściciele mogą w umowie ustalić sposób korzystania z rzeczy wspólnej. Sposób podziału pożytków może wynikać także z uzgodnienia miedzy współwłaścicielami podziału //quad usum// (WitczakKawalkoSkrypt (2006), str. 95). Odmienne postanowienia umowne mają więc pierwszeństwo przed regulacjami ustawowymi.
((1)) ROSZCZENIE POSESORYJNE
Zob. {{pu przepis="art. 346 KC"}} w zw. z {{pu przepis="art. 344 KC"}}
((1)) ROSZCZENIE WINDYKACYJNE
W stosunkach między współwłaścicielami przysługuje także [[RoszczenieWindykacyjne roszczenia windykacyjne]] na podstawie {{pu przepis="art. 222 § 1 KC"}} w zw. z {{pu przepis="art. 206 KC"}}.
----
CategoryWspolwlasnosc CategoryRoszczeniaPrawnorzeczowe CategorySkrypty
