Protokół zmian strony RamyPrawneRekomunalizacji
Dodane:
CategoryRekomunalizacja CategoryPomocPubliczna
Usunięte:
Dodane:
Okazuje się jednak, że powrotowi do pierwotnego modelu mogą stać na przeszkodzie regulacje różnych obszarów prawa. W pierwszej kolejności więc sięgnąć należy po prawo europejskie, które realizuje politykę konkurencyjności. Tendencje rekomunalizacyjne mogą stać bowiem w sprzeczności z programem wolnego rynku opartego na konkurencji przedsiębiorstw. Dalsza część jest poświęcona analiza ram polskiego prawa konstytucyjnego, które tworzy warunki prawne dla swobody organizacyjnej gmin oraz określa jej ograniczenia.
((2)) Zasada konkurencyjności
>>Zasady, które ułatwiają/hamują rekomunalizację: Bauer2012, s. 336>> Mimo priorytetu zasady konkurencji dla rynku wewnętrznego ({{pu przepis="art. 3 ust. 3 zd. 2 TUE"}}, art. 14 TFUE, art. 93 TFUE i art. 106 TFUE), Unia uznaje i szanuje dostęp do usług świadczonych w ogólnym interesie gospodarczym, przewidziany w ustawach i praktykach krajowych, w celu wspierania spójności społecznej i terytorialnej Unii. Unia czyni więc wyjątek dla pewnego obszaru usług, które określa jako public services (Guckelberger2013, 176). Zatem działania rekomunalizacyjne ( rozumiane tutaj jako przejęcie zadań publicznych, uprzednio przekazanych podmiotom prywatnym (spoza sektora publicznego), przez administrację publiczną (państwową i samorządową)) muszą mieścić się w ramach wyznaczonych przepisami TFUE i Karty Praw Podstawowych (KPP). W ten sposób rozszerzono zasadę subsydiarności na podmioty lokalne (FrenzWRP2008, 74).
Unia jest także zobowiązana do poszanowania porządku własnościowego państw członkowskich (art. 345 TFUE). Państwa członkowskie suwerennie decydują o ustroju gospodarczym, w tym także o prywatyzacji i nacjonalizacji zadań użyteczności publicznej (Calliess/Ruffert/Kingreen, EUV/AEUV, Art. 345 Rn 10).
>>KE [[http://eur-lex.europa.eu/legal-content/DE/TXT/HTML/?uri=CELEX:52000DC0580 Usługi w ogólnym interesie gospodarczym, KOM 2000(528)]]>>Stwierdzić więc trzeba, że przepisy unijne generalnie nie stoją na przeszkodzie tendencjom rekomunalizacyjnym.
((2)) Przepisy o pomocy publicznej
Schmidt2014, 360: Pomoc publiczna: rekomunalizacja nie jest wprawdzie pomocą publiczną, ale pewne świadczenia mogą być uznane za pomoc publiczną, lecz jednocześnie zgodne z kryteriami wg Altmark-Trans
((2)) Rekomunalizacja a prawo zamówień publicznych
Uczestnictwo podmiotów publicznych w sektorze usług publicznych praktycznie wyklucza możliwość działania podmiotów prywatnych. Rekomunalizacja powoduje więc rezygnację z transparentnych, otwartych i niedyskryminujących procedur zamówień publicznych (in house i inne opcje pozwalające jednostkom publicznym na odejście od procedur przetargowych).
Należy uwzględnić nowe zamówienia publiczne: DyrZamPubl, DyrZamPublKonc i DyrZamPublSekt, gdyż tam skodyfikowano in-house (obszernie np. [[https://beck-online.beck.de/?vpath=bibdata%2fzeits%2fEUZW%2f2014%2fcont%2fEUZW%2e2014%2e486%2e1%2ehtm Knauff EuZW 2014]] oraz [[https://beck-online.beck.de/?vpath=bibdata%2fzeits%2fNZBAU%2f2015%2fcont%2fNZBAU%2e2015%2e258%2e1%2ehtm Ziekow, NZBau 2015]])
Po pierwsze sama rekomunalizacja musi być przedmiotem weryfikacji, czy nie podpada pod zamówienia publiczne (Guckelberger2013, 181)
Obszernie o in-house w kontekście rekomunalizacji Guckelberger2013, 177 i nast.
Kolejny aspekt, to współpraca horyzontalna (tutaj też Guckelberger2013, 180)
Schmidt2014, 360: Zamówienia publiczne: przesłanki orzeczenia Teckal i Coditel wskazują, kiedy podmiot publiczny może zrezygnować z zamówienia publ. (MK: teraz trzeba jeszcze uwzględnić regulacje w nowych dyrektywach i tam uregulowane zamówienia in house). Wnioskuje, że prawo zamówień publicznych wręcz kieruje samorządy w stronę rekomunalizacji (361).
Zob. także: Czy rekomunalizacja wymaga postępowania zamówieniowego, orzeczenie OLG Düsseldorf Verg 50/03 (NZBau 2004, 58)
((1)) Rekomunalizacja a finanse publiczne oraz ustawa o gospodarce komunalnej
((2)) Zasady gospodarki komunalnej
Zob. zasada (?) {{pu przepis="art. 2 UGospKomunal"}}, {{pu przepis="art. 10 UGospKomunal"}}
W Niemczech Schmidt2014, 361: ograniczeniem dla rekomunalizacji mogą być warunki, od których zależy działalność gospodarcza samorządu. W szczególności problematyczne jest zadośćuczynienie zasadzie subsydiarności, która może być też różnie wyrażona (w BBG jest dość łagodna, co pozwala samorządom na dość szerokie działanie). Najbardziej przyjazna rekomunalizacji wydaje się BBG (zob. wniosek z § 91 III 3 BbgKVerf). Niektóre landy wyjęły poszczególne obszary DAWI z zasady subsydiarności (zob. wskazówki u Guckelberger2013, 171). To oznacza, że samorządy mogą działać w tych obszarach nawet bez sprawdzenia, co byłoby bardziej opłacalne.
Poza tym samorząd musi być w stanie sprostać skutkom rekomunalizacji (Guckelberger2013, 170).
((2)) Prawo finansowe
Zasada gospodarności i oszczędności w prawie niemieckim nie stoi na przeszkodzie (Schmidt2014, 362). Nie ma także nakazu badania ew. scenariuszy alternatywnych (prywatyzacji), ale nie w stosunku do federacji, która musi takie alternatywy przestawić.
Zasada gospodarności musi być rozważona pod kątem dobra ogółu (Guckelberger2013, 169)
((1)) Prawo podatkowe
Schmidt2014, 363: ograniczeniem może być zakaz pobierania opłat w celu osiągnięcia zysków, a takie mogłyby być pobierane w razie rekomunalizacji. Można jednaj tego uniknąć (Schmidt2014 op.cit.)
((1)) Przepisy branżowe
((2)) Zasada konkurencyjności
>>Zasady, które ułatwiają/hamują rekomunalizację: Bauer2012, s. 336>> Mimo priorytetu zasady konkurencji dla rynku wewnętrznego ({{pu przepis="art. 3 ust. 3 zd. 2 TUE"}}, art. 14 TFUE, art. 93 TFUE i art. 106 TFUE), Unia uznaje i szanuje dostęp do usług świadczonych w ogólnym interesie gospodarczym, przewidziany w ustawach i praktykach krajowych, w celu wspierania spójności społecznej i terytorialnej Unii. Unia czyni więc wyjątek dla pewnego obszaru usług, które określa jako public services (Guckelberger2013, 176). Zatem działania rekomunalizacyjne ( rozumiane tutaj jako przejęcie zadań publicznych, uprzednio przekazanych podmiotom prywatnym (spoza sektora publicznego), przez administrację publiczną (państwową i samorządową)) muszą mieścić się w ramach wyznaczonych przepisami TFUE i Karty Praw Podstawowych (KPP). W ten sposób rozszerzono zasadę subsydiarności na podmioty lokalne (FrenzWRP2008, 74).
Unia jest także zobowiązana do poszanowania porządku własnościowego państw członkowskich (art. 345 TFUE). Państwa członkowskie suwerennie decydują o ustroju gospodarczym, w tym także o prywatyzacji i nacjonalizacji zadań użyteczności publicznej (Calliess/Ruffert/Kingreen, EUV/AEUV, Art. 345 Rn 10).
>>KE [[http://eur-lex.europa.eu/legal-content/DE/TXT/HTML/?uri=CELEX:52000DC0580 Usługi w ogólnym interesie gospodarczym, KOM 2000(528)]]>>Stwierdzić więc trzeba, że przepisy unijne generalnie nie stoją na przeszkodzie tendencjom rekomunalizacyjnym.
((2)) Przepisy o pomocy publicznej
Schmidt2014, 360: Pomoc publiczna: rekomunalizacja nie jest wprawdzie pomocą publiczną, ale pewne świadczenia mogą być uznane za pomoc publiczną, lecz jednocześnie zgodne z kryteriami wg Altmark-Trans
((2)) Rekomunalizacja a prawo zamówień publicznych
Uczestnictwo podmiotów publicznych w sektorze usług publicznych praktycznie wyklucza możliwość działania podmiotów prywatnych. Rekomunalizacja powoduje więc rezygnację z transparentnych, otwartych i niedyskryminujących procedur zamówień publicznych (in house i inne opcje pozwalające jednostkom publicznym na odejście od procedur przetargowych).
Należy uwzględnić nowe zamówienia publiczne: DyrZamPubl, DyrZamPublKonc i DyrZamPublSekt, gdyż tam skodyfikowano in-house (obszernie np. [[https://beck-online.beck.de/?vpath=bibdata%2fzeits%2fEUZW%2f2014%2fcont%2fEUZW%2e2014%2e486%2e1%2ehtm Knauff EuZW 2014]] oraz [[https://beck-online.beck.de/?vpath=bibdata%2fzeits%2fNZBAU%2f2015%2fcont%2fNZBAU%2e2015%2e258%2e1%2ehtm Ziekow, NZBau 2015]])
Po pierwsze sama rekomunalizacja musi być przedmiotem weryfikacji, czy nie podpada pod zamówienia publiczne (Guckelberger2013, 181)
Obszernie o in-house w kontekście rekomunalizacji Guckelberger2013, 177 i nast.
Kolejny aspekt, to współpraca horyzontalna (tutaj też Guckelberger2013, 180)
Schmidt2014, 360: Zamówienia publiczne: przesłanki orzeczenia Teckal i Coditel wskazują, kiedy podmiot publiczny może zrezygnować z zamówienia publ. (MK: teraz trzeba jeszcze uwzględnić regulacje w nowych dyrektywach i tam uregulowane zamówienia in house). Wnioskuje, że prawo zamówień publicznych wręcz kieruje samorządy w stronę rekomunalizacji (361).
Zob. także: Czy rekomunalizacja wymaga postępowania zamówieniowego, orzeczenie OLG Düsseldorf Verg 50/03 (NZBau 2004, 58)
((1)) Rekomunalizacja a finanse publiczne oraz ustawa o gospodarce komunalnej
((2)) Zasady gospodarki komunalnej
Zob. zasada (?) {{pu przepis="art. 2 UGospKomunal"}}, {{pu przepis="art. 10 UGospKomunal"}}
W Niemczech Schmidt2014, 361: ograniczeniem dla rekomunalizacji mogą być warunki, od których zależy działalność gospodarcza samorządu. W szczególności problematyczne jest zadośćuczynienie zasadzie subsydiarności, która może być też różnie wyrażona (w BBG jest dość łagodna, co pozwala samorządom na dość szerokie działanie). Najbardziej przyjazna rekomunalizacji wydaje się BBG (zob. wniosek z § 91 III 3 BbgKVerf). Niektóre landy wyjęły poszczególne obszary DAWI z zasady subsydiarności (zob. wskazówki u Guckelberger2013, 171). To oznacza, że samorządy mogą działać w tych obszarach nawet bez sprawdzenia, co byłoby bardziej opłacalne.
Poza tym samorząd musi być w stanie sprostać skutkom rekomunalizacji (Guckelberger2013, 170).
((2)) Prawo finansowe
Zasada gospodarności i oszczędności w prawie niemieckim nie stoi na przeszkodzie (Schmidt2014, 362). Nie ma także nakazu badania ew. scenariuszy alternatywnych (prywatyzacji), ale nie w stosunku do federacji, która musi takie alternatywy przestawić.
Zasada gospodarności musi być rozważona pod kątem dobra ogółu (Guckelberger2013, 169)
((1)) Prawo podatkowe
Schmidt2014, 363: ograniczeniem może być zakaz pobierania opłat w celu osiągnięcia zysków, a takie mogłyby być pobierane w razie rekomunalizacji. Można jednaj tego uniknąć (Schmidt2014 op.cit.)
((1)) Przepisy branżowe
Usunięte:
>>Zasady, które ułatwiają/hamują rekomunalizację: Bauer2012, s. 336>> Mimo priorytetu zasady konkurencji dla rynku wewnętrznego ({{pu przepis="art. 3 ust. 3 zd. 2 TUE"}}, art. 14 TFUE, art. 93 TFUE i art. 106 TFUE), Unia uznaje i szanuje dostęp do usług świadczonych w ogólnym interesie gospodarczym, przewidziany w ustawach i praktykach krajowych, w celu wspierania spójności społecznej i terytorialnej Unii. Unia czyni więc wyjątek dla pewnego obszaru usług, które określa jako public services (Guckelberger2013, 176). Zatem działania rekomunalizacyjne ( rozumiane tutaj jako przejęcie zadań publicznych, uprzednio przekazanych podmiotom prywatnym (spoza sektora publicznego), przez administrację publiczną (państwową i samorządową)) muszą mieścić się w ramach wyznaczonych przepisami TFUE i Karty Praw Podstawowych (KPP). W ten sposób rozszerzono zasadę subsydiarności na podmioty lokalne (FrenzWRP2008, 74).
Unia jest także zobowiązana do poszanowania porządku własnościowego państw członkowskich (art. 345 TFUE). Państwa członkowskie suwerennie decydują o ustroju gospodarczym, w tym także o prywatyzacji i nacjonalizacji zadań użyteczności publicznej (Calliess/Ruffert/Kingreen, EUV/AEUV, Art. 345 Rn 10).
>>KE [[http://eur-lex.europa.eu/legal-content/DE/TXT/HTML/?uri=CELEX:52000DC0580 Usługi w ogólnym interesie gospodarczym, KOM 2000(528)]]>>Stwierdzić więc trzeba, że przepisy unijne generalnie nie stoją na przeszkodzie tendencjom rekomunalizacyjnym.
(1)) Rekomunalizacja a prawo zamówień publicznych
Uczestnictwo podmiotów publicznych w sektorze usług publicznych praktycznie wyklucza możliwość działania podmiotów prywatnych. Rekomunalizacja powoduje więc rezygnację z transparentnych, otwartych i niedyskryminujących procedur zamówień publicznych (in house i inne opcje pozwalające jednostkom publicznym na odejście od procedur przetargowych).
Należy uwzględnić nowe zamówienia publiczne: DyrZamPubl, DyrZamPublKonc i DyrZamPublSekt, gdyż tam skodyfikowano in-house (obszernie np. [[https://beck-online.beck.de/?vpath=bibdata%2fzeits%2fEUZW%2f2014%2fcont%2fEUZW%2e2014%2e486%2e1%2ehtm Knauff EuZW 2014]] oraz [[https://beck-online.beck.de/?vpath=bibdata%2fzeits%2fNZBAU%2f2015%2fcont%2fNZBAU%2e2015%2e258%2e1%2ehtm Ziekow, NZBau 2015]])
Po pierwsze sama rekomunalizacja musi być przedmiotem weryfikacji, czy nie podpada pod zamówienia publiczne (Guckelberger2013, 181)
Obszernie o in-house w kontekście rekomunalizacji Guckelberger2013, 177 i nast.
Kolejny aspekt, to współpraca horyzontalna (tutaj też Guckelberger2013, 180)
Schmidt2014, 360: Zamówienia publiczne: przesłanki orzeczenia Teckal i Coditel wskazują, kiedy podmiot publiczny może zrezygnować z zamówienia publ. (MK: teraz trzeba jeszcze uwzględnić regulacje w nowych dyrektywach i tam uregulowane zamówienia in house). Wnioskuje, że prawo zamówień publicznych wręcz kieruje samorządy w stronę rekomunalizacji (361).
Zob. także: Czy rekomunalizacja wymaga postępowania zamówieniowego, orzeczenie OLG Düsseldorf Verg 50/03 (NZBau 2004, 58)
((2)) Rekomunalizacja a pomoc publiczna
Schmidt2014, 360: Pomoc publiczna: rekomunalizacja nie jest wprawdzie pomocą publiczną, ale pewne świadczenia mogą być uznane za pomoc publiczną, lecz jednocześnie zgodne z kryteriami wg Altmark-Trans
((2)) Rekomunalizacja i prawo antymonopolowe (konkurencja)
sektory, które nie zostały zliberalizowane przez EU można zorganizować na zasadach pozbawionych konkurencji
sektory już zliberalizowane przez UE mogą być oddane w monopol państwowy pod warunkiem spełnienia określonych kryteriów
Czy konkurencyjność ma swoje źródło w konstytucji? Na pewno w prawie europejskim
((2)) Rekomunalizacja a finanse publiczne oraz ustawa o gospodarce komunalnej
((3)) Zasady gospodarki komunalnej
Zob. zasada (?) {{pu przepis="art. 2 UGospKomunal"}}, {{pu przepis="art. 10 UGospKomunal"}}
W Niemczech Schmidt2014, 361: ograniczeniem dla rekomunalizacji mogą być warunki, od których zależy działalność gospodarcza samorządu. W szczególności problematyczne jest zadośćuczynienie zasadzie subsydiarności, która może być też różnie wyrażona (w BBG jest dość łagodna, co pozwala samorządom na dość szerokie działanie). Najbardziej przyjazna rekomunalizacji wydaje się BBG (zob. wniosek z § 91 III 3 BbgKVerf). Niektóre landy wyjęły poszczególne obszary DAWI z zasady subsydiarności (zob. wskazówki u Guckelberger2013, 171). To oznacza, że samorządy mogą działać w tych obszarach nawet bez sprawdzenia, co byłoby bardziej opłacalne.
Poza tym samorząd musi być w stanie sprostać skutkom rekomunalizacji (Guckelberger2013, 170).
((3)) Prawo finansowe
Zasada gospodarności i oszczędności w prawie niemieckim nie stoi na przeszkodzie (Schmidt2014, 362). Nie ma także nakazu badania ew. scenariuszy alternatywnych (prywatyzacji), ale nie w stosunku do federacji, która musi takie alternatywy przestawić.
Zasada gospodarności musi być rozważona pod kątem dobra ogółu (Guckelberger2013, 169)
((3)) Prawo podatkowe
Schmidt2014, 363: ograniczeniem może być zakaz pobierania opłat w celu osiągnięcia zysków, a takie mogłyby być pobierane w razie rekomunalizacji. Można jednaj tego uniknąć (Schmidt2014 op.cit.)
Dodane:
** W niniejszym artykule przedstawione zostaną ramy prawne decydujące o dopuszczalności procesów rekomunalizacyjnych. Punktem wyjścia będą przepisy prawa unijnego. Następnie zbadane zostaną reguły konstytucyjne, w zwłaszcza zasada samorządności gminy i wynikająca stąd możliwość decyzji co do sposobu wykonywania zadań publicznych. We wnioskach przedstawione zostanie, czy obecne regulacje mogą stanowić przeszkodę dla odwrotu od procesów prywatyzacyjnych.**
Usunięte:
Dodane:
Działalność jednostek publicznych negatywnie wpływa na realizację dyrektywy konkurencyjności. Jednostki publiczne są bowiem silne, niekoniecznie muszą liczyć się ze ekonomiką działania, ryzyko ich upadłości jest zmniejszone, gdyż stoją za nimi organy państwa. Z tej przyczyny uczestnictwo podmiotów państwowych i samorządowych powinno być minimalne. Stąd też intensywna prywatyzacja objęła również dziedziny związane z zaspokajaniem potrzeb wspólnoty samorządowej. W wielu obszarach podmioty publiczne scedowały realizację zadań publicznych na przedsiębiorstwa prywatne (telekomunikacja jest obecnie całkowicie prywatna). Okazało się jednak, że prywatyzacja zadań publicznych nie zawsze spełnia pokładane w niej nadzieje (zob. RekomunalizacjaUslugPublicznych). Skutkiem tego jest powrót zadań publicznych do podmiotów należących do sfery państwowej lub samorządowej. W krajach zachodnich mówi się wręcz o fali rekomunalizacji zadań publicznych.
Usunięte:
Dodane:
((1)) Wstęp
Unia Europejska wyznaczając sobie za cel stworzenie rynku wewnętrznego postawiła przede wszystkim na zasady wolnej konkurencji ({{pu przepis="art. 3 ust. 3 zd. 2 TUE"}}, art. 119 ust. 1 AEUV). Odejścia od tego założenia następują więc jako wyjątek od reguły i wymagają szczególnego uzasadnienia oraz stosownej podstawy.
Działalność jednostek publicznych negatywnie wpływa na realizację dyrektywy konkurencyjności. Jednostki publiczne są bowiem silne, niekoniecznie muszą liczyć się ze ekonomiką działania, ryzyko ich upadłości jest zmniejszone, gdyż stoją za nimi organy państwa. Z tej przyczyny uczestnictwo podmiotów państwowych i samorządowych powinno być minimalne. Stąd też intensywna prywatyzacja objęła również dziedziny związane z zaspokajaniem potrzeb wspólnoty samorządowej. W wielu obszarach podmioty publiczne scedowały realizację zadań publicznych na przedsiębiorstwa prywatne (telekomunikacja jest obecnie całkowicie prywatna). Okazało się jednak, że prywatyzacja zadań publicznych nie zawsze spełnia pokładane w niej nadzieje (zob. RekomunalizacjaZadanPublicznych). Skutkiem tego jest powrót zadań publicznych do podmiotów należących do sfery państwowej lub samorządowej. W krajach zachodnich mówi się wręcz o fali rekomunalizacji zadań publicznych.
Okazuje się jednak, że powrotowi do pierwotnego modelu mogą stać na przeszkodzie regulacje różnych obszarów prawa. Stąd w pierwszej kolejności zbadane zostanie, czy unijne reguły konkurencji i pomocy prawnej przeciwstawiają się włączeniu podmiotów publicznych do działalności na rynku usług publicznych.
>>Zasady, które ułatwiają/hamują rekomunalizację: Bauer2012, s. 336>> Mimo priorytetu zasady konkurencji dla rynku wewnętrznego ({{pu przepis="art. 3 ust. 3 zd. 2 TUE"}}, art. 14 TFUE, art. 93 TFUE i art. 106 TFUE), Unia uznaje i szanuje dostęp do usług świadczonych w ogólnym interesie gospodarczym, przewidziany w ustawach i praktykach krajowych, w celu wspierania spójności społecznej i terytorialnej Unii. Unia czyni więc wyjątek dla pewnego obszaru usług, które określa jako public services (Guckelberger2013, 176). Zatem działania rekomunalizacyjne ( rozumiane tutaj jako przejęcie zadań publicznych, uprzednio przekazanych podmiotom prywatnym (spoza sektora publicznego), przez administrację publiczną (państwową i samorządową)) muszą mieścić się w ramach wyznaczonych przepisami TFUE i Karty Praw Podstawowych (KPP). W ten sposób rozszerzono zasadę subsydiarności na podmioty lokalne (FrenzWRP2008, 74).
Polska konstytucja wraz z przepisami wykonawczymi przewiduje mechanizmy pozwalające na szerokie zaangażowanie podmiotów publicznych na rynku usług istotnych dla zapewnienia potrzeb bytowych wspólnot samorządowych.
>> Zob. [[http://www.zeszyty-naukowe.wso.wroc.pl/fulltxt.php?ICID=1108203 Dobrowolski2014]]>> Immanentnym składnikiem demokracji jest kontrola społeczna (obywatelska) realizacji zadań publicznych.
Wspólnota samorządowa, którą tworzy z mocy prawa ogół mieszkańców jednostek zasadniczego podziału terytorialnego, uczestniczy przez w sprawowaniu władzy publicznej i wykonuje zadania publiczne w imieniu własnym i na własną odpowiedzialność ({{pu przepis="Art. 16 Konstytucja"}}). Działa przy tym przez swoje organy, którymi są rada i zarząd jednostki samorządu terytorialnego. Realizacja zadań publicznych przez organy podlega kontroli przez mieszkańców. Ocena ta jest dokonywana w wyborach bądź w referendum ([[http://cejsh.icm.edu.pl/cejsh/element/bwmeta1.element.desklight-bed08455-9e21-469b-ac97-39c442e3534d/c/RJ_2013_iss13_31to42.pdf Dolewka2014, 34]]). Postuluje się także wprowadzenie innych instrumentów służących współpracy administracji samorządowej i organizacji pozarządowych w zakresie realizacji zadań samorządowych (KonopelekoST)
(1)) Rekomunalizacja a prawo zamówień publicznych
Uczestnictwo podmiotów publicznych w sektorze usług publicznych praktycznie wyklucza możliwość działania podmiotów prywatnych. Rekomunalizacja powoduje więc rezygnację z transparentnych, otwartych i niedyskryminujących procedur zamówień publicznych (in house i inne opcje pozwalające jednostkom publicznym na odejście od procedur przetargowych).
Unia Europejska wyznaczając sobie za cel stworzenie rynku wewnętrznego postawiła przede wszystkim na zasady wolnej konkurencji ({{pu przepis="art. 3 ust. 3 zd. 2 TUE"}}, art. 119 ust. 1 AEUV). Odejścia od tego założenia następują więc jako wyjątek od reguły i wymagają szczególnego uzasadnienia oraz stosownej podstawy.
Działalność jednostek publicznych negatywnie wpływa na realizację dyrektywy konkurencyjności. Jednostki publiczne są bowiem silne, niekoniecznie muszą liczyć się ze ekonomiką działania, ryzyko ich upadłości jest zmniejszone, gdyż stoją za nimi organy państwa. Z tej przyczyny uczestnictwo podmiotów państwowych i samorządowych powinno być minimalne. Stąd też intensywna prywatyzacja objęła również dziedziny związane z zaspokajaniem potrzeb wspólnoty samorządowej. W wielu obszarach podmioty publiczne scedowały realizację zadań publicznych na przedsiębiorstwa prywatne (telekomunikacja jest obecnie całkowicie prywatna). Okazało się jednak, że prywatyzacja zadań publicznych nie zawsze spełnia pokładane w niej nadzieje (zob. RekomunalizacjaZadanPublicznych). Skutkiem tego jest powrót zadań publicznych do podmiotów należących do sfery państwowej lub samorządowej. W krajach zachodnich mówi się wręcz o fali rekomunalizacji zadań publicznych.
Okazuje się jednak, że powrotowi do pierwotnego modelu mogą stać na przeszkodzie regulacje różnych obszarów prawa. Stąd w pierwszej kolejności zbadane zostanie, czy unijne reguły konkurencji i pomocy prawnej przeciwstawiają się włączeniu podmiotów publicznych do działalności na rynku usług publicznych.
>>Zasady, które ułatwiają/hamują rekomunalizację: Bauer2012, s. 336>> Mimo priorytetu zasady konkurencji dla rynku wewnętrznego ({{pu przepis="art. 3 ust. 3 zd. 2 TUE"}}, art. 14 TFUE, art. 93 TFUE i art. 106 TFUE), Unia uznaje i szanuje dostęp do usług świadczonych w ogólnym interesie gospodarczym, przewidziany w ustawach i praktykach krajowych, w celu wspierania spójności społecznej i terytorialnej Unii. Unia czyni więc wyjątek dla pewnego obszaru usług, które określa jako public services (Guckelberger2013, 176). Zatem działania rekomunalizacyjne ( rozumiane tutaj jako przejęcie zadań publicznych, uprzednio przekazanych podmiotom prywatnym (spoza sektora publicznego), przez administrację publiczną (państwową i samorządową)) muszą mieścić się w ramach wyznaczonych przepisami TFUE i Karty Praw Podstawowych (KPP). W ten sposób rozszerzono zasadę subsydiarności na podmioty lokalne (FrenzWRP2008, 74).
Polska konstytucja wraz z przepisami wykonawczymi przewiduje mechanizmy pozwalające na szerokie zaangażowanie podmiotów publicznych na rynku usług istotnych dla zapewnienia potrzeb bytowych wspólnot samorządowych.
>> Zob. [[http://www.zeszyty-naukowe.wso.wroc.pl/fulltxt.php?ICID=1108203 Dobrowolski2014]]>> Immanentnym składnikiem demokracji jest kontrola społeczna (obywatelska) realizacji zadań publicznych.
Wspólnota samorządowa, którą tworzy z mocy prawa ogół mieszkańców jednostek zasadniczego podziału terytorialnego, uczestniczy przez w sprawowaniu władzy publicznej i wykonuje zadania publiczne w imieniu własnym i na własną odpowiedzialność ({{pu przepis="Art. 16 Konstytucja"}}). Działa przy tym przez swoje organy, którymi są rada i zarząd jednostki samorządu terytorialnego. Realizacja zadań publicznych przez organy podlega kontroli przez mieszkańców. Ocena ta jest dokonywana w wyborach bądź w referendum ([[http://cejsh.icm.edu.pl/cejsh/element/bwmeta1.element.desklight-bed08455-9e21-469b-ac97-39c442e3534d/c/RJ_2013_iss13_31to42.pdf Dolewka2014, 34]]). Postuluje się także wprowadzenie innych instrumentów służących współpracy administracji samorządowej i organizacji pozarządowych w zakresie realizacji zadań samorządowych (KonopelekoST)
(1)) Rekomunalizacja a prawo zamówień publicznych
Uczestnictwo podmiotów publicznych w sektorze usług publicznych praktycznie wyklucza możliwość działania podmiotów prywatnych. Rekomunalizacja powoduje więc rezygnację z transparentnych, otwartych i niedyskryminujących procedur zamówień publicznych (in house i inne opcje pozwalające jednostkom publicznym na odejście od procedur przetargowych).
Usunięte:
Na płaszczyźnie prawa krajowego należy w pierwszej kolejności wziąć pod uwagę regulacje konstytucyjnoprawne.
>> Zob. [[http://www.zeszyty-naukowe.wso.wroc.pl/fulltxt.php?ICID=1108203 Dobrowolski2014]]>> Immanentnym składnikiem demokracji jest kontrola społeczna (obywatelska) realizacji zadań publicznych. Ocena ta jest dokonywana w wyborach bądź w referendum ([[http://cejsh.icm.edu.pl/cejsh/element/bwmeta1.element.desklight-bed08455-9e21-469b-ac97-39c442e3534d/c/RJ_2013_iss13_31to42.pdf Dolewka2014, 34]]). Postuluje się także wprowadzenie innych instrumentów służących współpracy administracji samorządowej i organizacji pozarządowych w zakresie realizacji zadań samorządowych (KonopelekoST)
Wspólnota samorządowa, którą tworzy z mocy prawa ogół mieszkańców jednostek zasadniczego podziału terytorialnego, uczestniczy przez w sprawowaniu władzy publicznej i wykonuje zadania publiczne w imieniu własnym i na własną odpowiedzialność ({{pu przepis="Art. 16 Konstytucja"}}). Realizacja zadań publicznych następuje poprzez podlega kontroli przez mieszkańców.
(1)) Inne przepuisy
((2)) Prawo zamówień publicznych
Dodane:
((2)) Zasada kontroli społecznej
>> Zob. [[http://www.zeszyty-naukowe.wso.wroc.pl/fulltxt.php?ICID=1108203 Dobrowolski2014]]>> Immanentnym składnikiem demokracji jest kontrola społeczna (obywatelska) realizacji zadań publicznych. Ocena ta jest dokonywana w wyborach bądź w referendum ([[http://cejsh.icm.edu.pl/cejsh/element/bwmeta1.element.desklight-bed08455-9e21-469b-ac97-39c442e3534d/c/RJ_2013_iss13_31to42.pdf Dolewka2014, 34]]). Postuluje się także wprowadzenie innych instrumentów służących współpracy administracji samorządowej i organizacji pozarządowych w zakresie realizacji zadań samorządowych (KonopelekoST)
Wspólnota samorządowa, którą tworzy z mocy prawa ogół mieszkańców jednostek zasadniczego podziału terytorialnego, uczestniczy przez w sprawowaniu władzy publicznej i wykonuje zadania publiczne w imieniu własnym i na własną odpowiedzialność ({{pu przepis="Art. 16 Konstytucja"}}). Realizacja zadań publicznych następuje poprzez podlega kontroli przez mieszkańców.
Broß2013, 12, zauważa, że przez tzw. tajemnicę handlową i rzekomą ochronę danych chroni się treść umów prywatyzacyjnych a to uniemożliwia sprawowanie kontroli nad wykonywaniem zadań przez administrację. Ponadto okazuje się potem, że umowy są nieprawidłowe, dochodzi do sprzedaży majątku publicznego poniżej jego wartości. Ponadto zwraca uwagę na połączone z prywatyzacją koszty doradztwa, które są nieproporcjonalne do ceny a ponadto widać, że doradcy czasem są jednocześnie... kupującymi. Stąd też Guckelberger2013, 169 podkreśla, że rekomunalizacja następuje raczej w duchu demokratycznej kontroli niż jest jej zaprzeczeniem.
>> Zob. [[http://www.zeszyty-naukowe.wso.wroc.pl/fulltxt.php?ICID=1108203 Dobrowolski2014]]>> Immanentnym składnikiem demokracji jest kontrola społeczna (obywatelska) realizacji zadań publicznych. Ocena ta jest dokonywana w wyborach bądź w referendum ([[http://cejsh.icm.edu.pl/cejsh/element/bwmeta1.element.desklight-bed08455-9e21-469b-ac97-39c442e3534d/c/RJ_2013_iss13_31to42.pdf Dolewka2014, 34]]). Postuluje się także wprowadzenie innych instrumentów służących współpracy administracji samorządowej i organizacji pozarządowych w zakresie realizacji zadań samorządowych (KonopelekoST)
Wspólnota samorządowa, którą tworzy z mocy prawa ogół mieszkańców jednostek zasadniczego podziału terytorialnego, uczestniczy przez w sprawowaniu władzy publicznej i wykonuje zadania publiczne w imieniu własnym i na własną odpowiedzialność ({{pu przepis="Art. 16 Konstytucja"}}). Realizacja zadań publicznych następuje poprzez podlega kontroli przez mieszkańców.
Broß2013, 12, zauważa, że przez tzw. tajemnicę handlową i rzekomą ochronę danych chroni się treść umów prywatyzacyjnych a to uniemożliwia sprawowanie kontroli nad wykonywaniem zadań przez administrację. Ponadto okazuje się potem, że umowy są nieprawidłowe, dochodzi do sprzedaży majątku publicznego poniżej jego wartości. Ponadto zwraca uwagę na połączone z prywatyzacją koszty doradztwa, które są nieproporcjonalne do ceny a ponadto widać, że doradcy czasem są jednocześnie... kupującymi. Stąd też Guckelberger2013, 169 podkreśla, że rekomunalizacja następuje raczej w duchu demokratycznej kontroli niż jest jej zaprzeczeniem.
Usunięte:
nakaz demokratycznej legitymacji kontroli realizacji zadań publicznych; tutaj Broß2013, 12, zauważa, że przez tzw. tajemnicę handlową i rzekomą ochronę danych chroni się treść umów prywatyzacyjnych a to uniemożliwia sprawowanie kontroli nad wykonywaniem zadań przez administrację. Ponadto okazuje się potem, że umowy są nieprawidłowe, dochodzi do sprzedaży majątku publicznego poniżej jego wartości. Ponadto zwraca uwagę na połączone z prywatyzacją koszty doradztwa, które są nieproporcjonalne do ceny a ponadto widać, że doradcy czasem są jednocześnie... kupującymi. Stąd też Guckelberger2013, 169 podkreśla, że rekomunalizacja następuje raczej w duchu demokratycznej kontroli niż jest jej zaprzeczenie,.
Dodane:
Na płaszczyźnie prawa krajowego należy w pierwszej kolejności wziąć pod uwagę regulacje konstytucyjnoprawne.
((2)) Zasada samodzielności jednostek samorządu terytorialnego
Zasadę samodzielności jednostek samorządu terytorialnego Trybunał wywodzi z {{pu przepis="art. 16 ust. 2 zd. 2 Konstytucja"}} w związku z {{pu przepis="art. 166 ust. 1 Konstytucja"}}. Samorządy, którym na mocy ustaw powierzono realizację zadań publicznych, mogą decydować o "czy" i "jak" zadań publicznych (por. w kontekście rekomunalizacji BudäusHilgers2013, 703; Libbe2012, S. 1; Schmidt2014, 359; Guckelberger2013, 168-169).
Jednym z jej przejawów jest też samodzielność organizacyjna gmin. Zakresem ochrony jest więc objęte, skonkretyzowane w {{pu przepis="art. 9 ust. 1 USamorzGm"}}, prawo gminy do tworzenia jednostek organizacyjnych i zawierania umów z innymi podmiotami, w tym z organizacjami pozarządowymi, w celu wykonywania zadań (WyrokTKK1712, str. 38).
Jednakże nie jest to ochrona absolutna. TK wywodzi, że ograniczenia swobody organizacyjnej samorządu mogą być uzasadnione w świetle norm i wartości konstytucyjnych pod warunkiem, że są proporcjonalne. W kontekście {{pu przepis="art. 6d ust. 1 UPorzCzystGm"}} TK uznał, że ograniczenia są dopuszczalne z uwagi na
1) ochronę społecznej gospodarki rynkowej i wolności działalności gospodarczej ({{pu przepis="Art. 20 Konstytucja"}}),
1) zasadę zaufania do państwa i stanowionego przez nie prawa ({{pu przepis="Art. 2 Konstytucja"}}) oraz
1) ochronę środowiska ({{pu przepis="art. 5 Konstytucja"}}) (WyrokTKK1712, str. 38-39).
Te ograniczenia stoją zdaniem TK na przeszkodzie w postępowaniu rekomunalizacyjnym.
Jednakże nawet uzasadniona ingerencja powinna być adekwatna do celu (zasada proporcjonalności). TK w cytowanym wyroku uznał, że nakazanie przeprowadzania przetargu nie stanowi nieproporcjonalnej ingerencji, gdyż:
1) nie pozbawia to gmin możliwości realizacji zadania własnego,
1) nie przekreśla istnienia i tworzenia nowych gminnych jednostek organizacyjnych w celu wykonywania innych, przewidzianych w ustawie czynności w celu realizacji zadania własnego, jakim jest utrzymanie czystości i porządku (np. administrowanie i organizacja nowego systemu gospodarki odpadami komunalnymi, prowadzenie punktów selektywnego zbierania odpadów komunalnych, świadczenie dodatkowych usług w zakresie odbierania odpadów komunalnych, które nie są objęte opłatą za gospodarowanie odpadami komunalnymi),
1) ingerencja ogranicza się tylko od pewnego rodzaju odpadów (ograniczenia dla gminnych jednostek organizacyjnych dotyczą bezpośrednio odbioru odpadów komunalnych od właścicieli nieruchomości, na których zamieszkują mieszkańcy) oraz
1) ingerencja dotyczy wyłącznie czynności związanych z odbieraniem odpadów komunalnych oraz odbieranie i zagospodarowanie tych odpadów (dzięki czemu wójt, burmistrz lub prezydent mogą uwzględniać różne konstelacje, jakie powstać w związku ze stosowaniem innych przepisów ustawy o utrzymaniu czystości; WyrokTKK1712, str. 41-42).
((2)) Zasada demokratycznej kontroli
nakaz demokratycznej legitymacji kontroli realizacji zadań publicznych; tutaj Broß2013, 12, zauważa, że przez tzw. tajemnicę handlową i rzekomą ochronę danych chroni się treść umów prywatyzacyjnych a to uniemożliwia sprawowanie kontroli nad wykonywaniem zadań przez administrację. Ponadto okazuje się potem, że umowy są nieprawidłowe, dochodzi do sprzedaży majątku publicznego poniżej jego wartości. Ponadto zwraca uwagę na połączone z prywatyzacją koszty doradztwa, które są nieproporcjonalne do ceny a ponadto widać, że doradcy czasem są jednocześnie... kupującymi. Stąd też Guckelberger2013, 169 podkreśla, że rekomunalizacja następuje raczej w duchu demokratycznej kontroli niż jest jej zaprzeczenie,.
((2)) Zasada państwa prawnego
ma znaczenie ew. po rekomunalizacji, gdyż wówczas silniej obowiązują zasady praworządności adm. publicznej
((2)) Zasada państwa socjalnego
odpowiedzialność za zapewnienie usług (Gewährleistungstsaat, zob. Broß2013, 8), przy czym państwo nie musi ich produkować (Röhl2015, 10). Broß2013, 15, odpowiada, że ustawodawca może wprawdzie kształtować porządek gospodarczy, ale granicą jest godne życie człowieka, czyli muszą być zachowane przyzwoite standardy życia. Rzważa przy tym nie tylko usługi publiczne typu zdrowotnego ale także zauważa, że bez elektryczności godne życie również nie jest możliwe (Broß2013, 16)
prawa podstawowe również nie stoją na przeszkodzie rekomunalizacji (zwłaszcza Art. 12 i 14 GG - zob. Guckelberger2013, 168 + lit.)
Tutaj też obszernie: LeisnerEgensperger2013
(1)) Inne przepuisy
((2)) Zasada samodzielności jednostek samorządu terytorialnego
Zasadę samodzielności jednostek samorządu terytorialnego Trybunał wywodzi z {{pu przepis="art. 16 ust. 2 zd. 2 Konstytucja"}} w związku z {{pu przepis="art. 166 ust. 1 Konstytucja"}}. Samorządy, którym na mocy ustaw powierzono realizację zadań publicznych, mogą decydować o "czy" i "jak" zadań publicznych (por. w kontekście rekomunalizacji BudäusHilgers2013, 703; Libbe2012, S. 1; Schmidt2014, 359; Guckelberger2013, 168-169).
Jednym z jej przejawów jest też samodzielność organizacyjna gmin. Zakresem ochrony jest więc objęte, skonkretyzowane w {{pu przepis="art. 9 ust. 1 USamorzGm"}}, prawo gminy do tworzenia jednostek organizacyjnych i zawierania umów z innymi podmiotami, w tym z organizacjami pozarządowymi, w celu wykonywania zadań (WyrokTKK1712, str. 38).
Jednakże nie jest to ochrona absolutna. TK wywodzi, że ograniczenia swobody organizacyjnej samorządu mogą być uzasadnione w świetle norm i wartości konstytucyjnych pod warunkiem, że są proporcjonalne. W kontekście {{pu przepis="art. 6d ust. 1 UPorzCzystGm"}} TK uznał, że ograniczenia są dopuszczalne z uwagi na
1) ochronę społecznej gospodarki rynkowej i wolności działalności gospodarczej ({{pu przepis="Art. 20 Konstytucja"}}),
1) zasadę zaufania do państwa i stanowionego przez nie prawa ({{pu przepis="Art. 2 Konstytucja"}}) oraz
1) ochronę środowiska ({{pu przepis="art. 5 Konstytucja"}}) (WyrokTKK1712, str. 38-39).
Te ograniczenia stoją zdaniem TK na przeszkodzie w postępowaniu rekomunalizacyjnym.
Jednakże nawet uzasadniona ingerencja powinna być adekwatna do celu (zasada proporcjonalności). TK w cytowanym wyroku uznał, że nakazanie przeprowadzania przetargu nie stanowi nieproporcjonalnej ingerencji, gdyż:
1) nie pozbawia to gmin możliwości realizacji zadania własnego,
1) nie przekreśla istnienia i tworzenia nowych gminnych jednostek organizacyjnych w celu wykonywania innych, przewidzianych w ustawie czynności w celu realizacji zadania własnego, jakim jest utrzymanie czystości i porządku (np. administrowanie i organizacja nowego systemu gospodarki odpadami komunalnymi, prowadzenie punktów selektywnego zbierania odpadów komunalnych, świadczenie dodatkowych usług w zakresie odbierania odpadów komunalnych, które nie są objęte opłatą za gospodarowanie odpadami komunalnymi),
1) ingerencja ogranicza się tylko od pewnego rodzaju odpadów (ograniczenia dla gminnych jednostek organizacyjnych dotyczą bezpośrednio odbioru odpadów komunalnych od właścicieli nieruchomości, na których zamieszkują mieszkańcy) oraz
1) ingerencja dotyczy wyłącznie czynności związanych z odbieraniem odpadów komunalnych oraz odbieranie i zagospodarowanie tych odpadów (dzięki czemu wójt, burmistrz lub prezydent mogą uwzględniać różne konstelacje, jakie powstać w związku ze stosowaniem innych przepisów ustawy o utrzymaniu czystości; WyrokTKK1712, str. 41-42).
((2)) Zasada demokratycznej kontroli
nakaz demokratycznej legitymacji kontroli realizacji zadań publicznych; tutaj Broß2013, 12, zauważa, że przez tzw. tajemnicę handlową i rzekomą ochronę danych chroni się treść umów prywatyzacyjnych a to uniemożliwia sprawowanie kontroli nad wykonywaniem zadań przez administrację. Ponadto okazuje się potem, że umowy są nieprawidłowe, dochodzi do sprzedaży majątku publicznego poniżej jego wartości. Ponadto zwraca uwagę na połączone z prywatyzacją koszty doradztwa, które są nieproporcjonalne do ceny a ponadto widać, że doradcy czasem są jednocześnie... kupującymi. Stąd też Guckelberger2013, 169 podkreśla, że rekomunalizacja następuje raczej w duchu demokratycznej kontroli niż jest jej zaprzeczenie,.
((2)) Zasada państwa prawnego
ma znaczenie ew. po rekomunalizacji, gdyż wówczas silniej obowiązują zasady praworządności adm. publicznej
((2)) Zasada państwa socjalnego
odpowiedzialność za zapewnienie usług (Gewährleistungstsaat, zob. Broß2013, 8), przy czym państwo nie musi ich produkować (Röhl2015, 10). Broß2013, 15, odpowiada, że ustawodawca może wprawdzie kształtować porządek gospodarczy, ale granicą jest godne życie człowieka, czyli muszą być zachowane przyzwoite standardy życia. Rzważa przy tym nie tylko usługi publiczne typu zdrowotnego ale także zauważa, że bez elektryczności godne życie również nie jest możliwe (Broß2013, 16)
prawa podstawowe również nie stoją na przeszkodzie rekomunalizacji (zwłaszcza Art. 12 i 14 GG - zob. Guckelberger2013, 168 + lit.)
Tutaj też obszernie: LeisnerEgensperger2013
(1)) Inne przepuisy
Usunięte:
Libbe2012, S. 1: wskazuje przede wszystkim na zasadę samorządności ("czy" i "jak" zadań publicznych)
Schmidt2014, 359:
- zasada samorządności (Art. 28 II 1 GG + np. art. 97 BbgKVerf) umożliwia rekomunalizację, ale jej nie nakazuje; tutaj dodają (BudäusHilgers2013, 703), że gmina sama decyduje jak realizuje swoje zadania (w formie prywatnoprawnej albo publicznoprawnej). Wg Guckelberger2013, 168-169 ta regulacja raczej wspiera rekomunalizację niż stoi jej na przeszkodzie.
- zasada demokracji: nakaz demokratycznej legitymacji kontroli realizacji zadań publicznych; tutaj Broß2013, 12, zauważa, że przez tzw. tajemnicę handlową i rzekomą ochronę danych chroni się treść umów prywatyzacyjnych a to uniemożliwia sprawowanie kontroli nad wykonywaniem zadań przez administrację. Ponadto okazuje się potem, że umowy są nieprawidłowe, dochodzi do sprzedaży majątku publicznego poniżej jego wartości. Ponadto zwraca uwagę na połączone z prywatyzacją koszty doradztwa, które są nieproporcjonalne do ceny a ponadto widać, że doradcy czasem są jednocześnie... kupującymi. Stąd też Guckelberger2013, 169 podkreśla, że rekomunalizacja następuje raczej w duchu demokratycznej kontroli niż jest jej zaprzeczenie,.
- zasada państwa prawnego: ma znaczenie ew. po rekomunalizacji, gdyż wówczas silniej obowiązują zasady praworządności adm. publicznej
- zasada państwa socjalnego: odpowiedzialność za zapewnienie usług (Gewährleistungstsaat, zob. Broß2013, 8), przy czym państwo nie musi ich produkować (Röhl2015, 10). Broß2013, 15, odpowiada, że ustawodawca może wprawdzie kształtować porządek gospodarczy, ale granicą jest godne życie człowieka, czyli muszą być zachowane przyzwoite standardy życia. Rzważa przy tym nie tylko usługi publiczne typu zdrowotnego ale także zauważa, że bez elektryczności godne życie również nie jest możliwe (Broß2013, 16)
- prawa podstawowe również nie stoją na przeszkodzie rekomunalizacji (zwłaszcza Art. 12 i 14 GG - zob. Guckelberger2013, 168 + lit.)
Tutaj też obszernie: LeisnerEgensperger2013
Dodane:
==tło prawne dla procesów rekomunalizacyjnych==
** W opracowaniu pt. [[RekomunalizacjaUslugPublicznych Rekomunalizacja usług publicznych]] przedstawiono pojęcie oraz przyczyny i obszary działań rekomunalizacyjnych w Niemczech. W niniejszym artykule przedstawione zostaną ramy prawne dla procesów rekomunalizacyjnych. Punktem wyjścia będą przepisy prawa unijnego. Następnie zbadane zostaną reguły konstytucyjne, w zwłaszcza zasada samorządności gminy i wynikająca stąd możliwość decyzji co do sposobu wykonywania zadań publicznych. We wnioskach przedstawione zostanie, czy obecne regulacje mogą stanowić przeszkodę dla odwrotu od procesów prywatyzacyjnych.**
((1)) Prawo europejskie
>>Zasady, które ułatwiają/hamują rekomunlizację: Bauer2012, s. 336>> Unia Europejska wyznaczając sobie za cel stworzenie rynku wewnętrznego postawiła przede wszystkim na zasady wolnej konkurencji (art. 119 ust. 1 AEUV). Odejścia od tego założenia następują więc jako wyjątek od reguły i wymagają szczególnego uzasadnienia oraz stosownej podstawy. Stąd odstąpienie od tych zasad wymaga wyraźnej podstawy prawnej. To uzasadnia egzystencję takich przepisów jak art. 14 TFUE, art. 93 TFUE i art. 106 TFUE. Jednocześnie wskazuje na to, że Unia uznaje i szanuje dostęp do usług świadczonych w ogólnym interesie gospodarczym, przewidziany w ustawach i praktykach krajowych, w celu wspierania spójności społecznej i terytorialnej Unii. Unia czyni więc wyjątek dla pewnego obszaru usług, które określa jako public services (Guckelberger2013, 176). Zatem działania rekomunalizacyjne ( rozumiane tutaj jako przejęcie zadań publicznych, uprzednio przekazanych podmiotom prywatnym (spoza sektora publicznego), przez administrację publiczną (państwową i samorządową)) muszą mieścić się w ramach wyznaczonych przepisami TFUE i Karty Praw Podstawowych (KPP). W ten sposób rozszerzono zasadę subsydiarności na podmioty lokalne (FrenzWRP2008, 74).
Unia jest także zobowiązana do poszanowania porządku własnościowego państw członkowskich (art. 345 TFUE). Państwa członkowskie suwerennie decydują o ustroju gospodarczym, w tym także o prywatyzacji i nacjonalizacji zadań użyteczności publicznej (Calliess/Ruffert/Kingreen, EUV/AEUV, Art. 345 Rn 10).
>>KE [[http://eur-lex.europa.eu/legal-content/DE/TXT/HTML/?uri=CELEX:52000DC0580 Usługi w ogólnym interesie gospodarczym, KOM 2000(528)]]>>Stwierdzić więc trzeba, że przepisy unijne generalnie nie stoją na przeszkodzie tendencjom rekomunalizacyjnym.
((1)) Rekomunalizacja a zasady konstytucyjne
Schmidt2014, 360: Zamówienia publiczne: przesłanki orzeczenia Teckal i Coditel wskazują, kiedy podmiot publiczny może zrezygnować z zamówienia publ. (MK: teraz trzeba jeszcze uwzględnić regulacje w nowych dyrektywach i tam uregulowane zamówienia in house). Wnioskuje, że prawo zamówień publicznych wręcz kieruje samorządy w stronę rekomunalizacji (361).
Schmidt2014, 360: Pomoc publiczna: rekomunalizacja nie jest wprawdzie pomocą publiczną, ale pewne świadczenia mogą być uznane za pomoc publiczną, lecz jednocześnie zgodne z kryteriami wg Altmark-Trans
((2)) Odpady
W Polsce w tej chwili jedyną możliwością rekomunalizacji gospodarki odpadami (odbiór albo odbiór i zagospodarowanie) jest powierzenie usług przedsiębiorstwom komunalnym wyłonionym w drodze przetargu na podstawie {{pu przepis="art. 6d ust. 1 UPorzCzystGm"}}. Nie ma opcji zlecenia własnym zakładom działań, o których mowa jest w tym przepisie (więcej w artykule pt. [[RekomunalizacjaGospodarkiOdpadami Rekomunalizacja gospodarki odpadami]]).
((2)) Energetyka
W Niemczech silny jest trend przejmowania rynku energetycznego (ciepło i prąd) przez zakłady samorządowe (Stadtwerke). Ten temat rozwinięto bliżej w [[RekomunalizacjaSektoraEnergetycznego odrębnym opracowaniu]].
** W opracowaniu pt. [[RekomunalizacjaUslugPublicznych Rekomunalizacja usług publicznych]] przedstawiono pojęcie oraz przyczyny i obszary działań rekomunalizacyjnych w Niemczech. W niniejszym artykule przedstawione zostaną ramy prawne dla procesów rekomunalizacyjnych. Punktem wyjścia będą przepisy prawa unijnego. Następnie zbadane zostaną reguły konstytucyjne, w zwłaszcza zasada samorządności gminy i wynikająca stąd możliwość decyzji co do sposobu wykonywania zadań publicznych. We wnioskach przedstawione zostanie, czy obecne regulacje mogą stanowić przeszkodę dla odwrotu od procesów prywatyzacyjnych.**
((1)) Prawo europejskie
>>Zasady, które ułatwiają/hamują rekomunlizację: Bauer2012, s. 336>> Unia Europejska wyznaczając sobie za cel stworzenie rynku wewnętrznego postawiła przede wszystkim na zasady wolnej konkurencji (art. 119 ust. 1 AEUV). Odejścia od tego założenia następują więc jako wyjątek od reguły i wymagają szczególnego uzasadnienia oraz stosownej podstawy. Stąd odstąpienie od tych zasad wymaga wyraźnej podstawy prawnej. To uzasadnia egzystencję takich przepisów jak art. 14 TFUE, art. 93 TFUE i art. 106 TFUE. Jednocześnie wskazuje na to, że Unia uznaje i szanuje dostęp do usług świadczonych w ogólnym interesie gospodarczym, przewidziany w ustawach i praktykach krajowych, w celu wspierania spójności społecznej i terytorialnej Unii. Unia czyni więc wyjątek dla pewnego obszaru usług, które określa jako public services (Guckelberger2013, 176). Zatem działania rekomunalizacyjne ( rozumiane tutaj jako przejęcie zadań publicznych, uprzednio przekazanych podmiotom prywatnym (spoza sektora publicznego), przez administrację publiczną (państwową i samorządową)) muszą mieścić się w ramach wyznaczonych przepisami TFUE i Karty Praw Podstawowych (KPP). W ten sposób rozszerzono zasadę subsydiarności na podmioty lokalne (FrenzWRP2008, 74).
Unia jest także zobowiązana do poszanowania porządku własnościowego państw członkowskich (art. 345 TFUE). Państwa członkowskie suwerennie decydują o ustroju gospodarczym, w tym także o prywatyzacji i nacjonalizacji zadań użyteczności publicznej (Calliess/Ruffert/Kingreen, EUV/AEUV, Art. 345 Rn 10).
>>KE [[http://eur-lex.europa.eu/legal-content/DE/TXT/HTML/?uri=CELEX:52000DC0580 Usługi w ogólnym interesie gospodarczym, KOM 2000(528)]]>>Stwierdzić więc trzeba, że przepisy unijne generalnie nie stoją na przeszkodzie tendencjom rekomunalizacyjnym.
((1)) Rekomunalizacja a zasady konstytucyjne
Schmidt2014, 360: Zamówienia publiczne: przesłanki orzeczenia Teckal i Coditel wskazują, kiedy podmiot publiczny może zrezygnować z zamówienia publ. (MK: teraz trzeba jeszcze uwzględnić regulacje w nowych dyrektywach i tam uregulowane zamówienia in house). Wnioskuje, że prawo zamówień publicznych wręcz kieruje samorządy w stronę rekomunalizacji (361).
Schmidt2014, 360: Pomoc publiczna: rekomunalizacja nie jest wprawdzie pomocą publiczną, ale pewne świadczenia mogą być uznane za pomoc publiczną, lecz jednocześnie zgodne z kryteriami wg Altmark-Trans
((2)) Odpady
W Polsce w tej chwili jedyną możliwością rekomunalizacji gospodarki odpadami (odbiór albo odbiór i zagospodarowanie) jest powierzenie usług przedsiębiorstwom komunalnym wyłonionym w drodze przetargu na podstawie {{pu przepis="art. 6d ust. 1 UPorzCzystGm"}}. Nie ma opcji zlecenia własnym zakładom działań, o których mowa jest w tym przepisie (więcej w artykule pt. [[RekomunalizacjaGospodarkiOdpadami Rekomunalizacja gospodarki odpadami]]).
((2)) Energetyka
W Niemczech silny jest trend przejmowania rynku energetycznego (ciepło i prąd) przez zakłady samorządowe (Stadtwerke). Ten temat rozwinięto bliżej w [[RekomunalizacjaSektoraEnergetycznego odrębnym opracowaniu]].
Usunięte:
((1)) Ramy prawne rekomunalizacji
Zasady, które ułatwiają/hamują rekomunlizację: Bauer2012, s. 336
((2)) Prawo europejskie
art. 345 TFUE + art. 14 TFUE + art. 106 ust. 2 TFUE
KE [[http://eur-lex.europa.eu/legal-content/DE/TXT/HTML/?uri=CELEX:52000DC0580 Usługi w ogólnym interesie gospodarczym, KOM 2000(528)]]
Niemożność pogodzenia zasad wolnego rynku (dążenie do zysku, zaniedbywanie standardów z uwagi na ich kosztowność, gorsze warunki pracy dla zatrudnionych) z koniecznością zapewnienia dostępu do usług publicznych (Gewährleistungstsaat, zob. Broß2013, 8)
Zagrożenie dla stabilności świadczenia usług publicznych (upadłość podmiotów prywatnych)
Zasada subsydiarności została rozszerzona na podmioty lokalne (Frenz, WRP 2008, 74). Ponadto rynek wewnętrzny to już niekoniecznie rynek z wolną konkurencją (Frenz, WRP 2008, 74).
Guckelberger2013, 176: Art. 14 TFUE + Art. 36 Karty Praw Podstawowych: Unia uznaje i szanuje dostęp do usług świadczonych w ogólnym interesie gospodarczym, przewidziany w ustawach i praktykach krajowych, zgodnie z Traktatem ustanawiającym Wspólnotę Europejską, w celu wspierania spójności społecznej i terytorialnej Unii. Unia czyni więc wyjątek dla pewnego obszaru usług, które określa jako public services.
doktryna administracji świadczącej (Leistungsverwaltung) - Sierpowska
Schmidt2014, 360:
Pomoc publiczna: rekomunalizacja nie jest wprawdzie pomocą publiczną, ale pewne świadczenia mogą być uznane za pomoc publiczną, lecz jednocześnie zgodne z kryteriami wg Altmark-Trans
Zamówienia publiczne: przesłanki orzeczenia Teckal i Coditel wskazują, kiedy podmiot publiczny może zrezygnować z zamówienia publ. (MK: teraz trzeba jeszcze uwzględnić regulacje w nowych dyrektywach i tam uregulowane zamówienia in house). Wnioskuje, że prawo zamówień publicznych wręcz kieruje samorządy w stronę rekomunalizacji (361).
((2)) Rekomunalizacja a zasady konstytucyjne
Dodane:
Zob. także: Czy rekomunalizacja wymaga postępowania zamówieniowego, orzeczenie OLG Düsseldorf Verg 50/03 (NZBau 2004, 58)
